Prostki aktualizacja str. 1. Załącznik do Uchwały Nr XXXIX/197/05. z dnia 6 maja 2005 r. Rady Gminy Prostki

Transkrypt

1 Załącznik do Uchwały Nr XXXIX/197/05. z dnia 6 maja 2005 r. Rady Gminy Prostki Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Prostki Prostki 2005 aktualizacja 2011 str. 1

2 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE 3 1. CHARAKTERYSTYKA OBSZARU REALIZACJI PLANU 4 2. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA NA OBSZARZE OBJĘTYM WDROŻENIEM PLANU 2.1 Środowisko przyrodnicze Rzeźba terenu i geologia Gleby Klimat Wody Sieć rzeczna Ochrona przyrody 2.2 Struktura użytkowania gruntu 2.3 Turystyka 2.4 Strefa społeczna Demografia Warunki mieszkaniowe Poziom bezrobocia Kultura, oświata, sport 2.5 Strefa gospodarcza 2.6 Zagospodarowanie przestrzenne Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego Środowisko kulturowe Infrastruktura techniczna Identyfikacja problemów 3.Planowane działania w latach Przyjęty model realizacji i finansowania planowanych zadań na lata Powiązanie projektów z innymi działaniami 6. Planowane inwestycje w świetle ZPORR i sektorowych programów operacyjnych na lata Wybrane wskaźniki monitorowania Planu Rozwoju Lokalnego 8.Plan Finansowy na lata System wdrażania i monitorowania str. 2

3 WPROWADZENIE Program Rozwoju lokalnego Gminy Prostki, zwany dalej Programem, to zestawienie działań, które mają być realizowane Na terenie Gminy Prostki w latach , sprzyjając realizacji celów określonych w Strategii Zrównoważonego Rozwoju Gminy Prostki oraz w Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy.. Program Rozwoju lokalnego jest programem operacyjnym realizowanym w latach Wskazuje konkretne zadania (konkretne projekty) planowane do realizacji w latach oraz wskazuje planowane działania Program będzie służył pełnemu wykorzystaniu przez Gminę Prostki szans w zakresie realizacji zadań własnych, przyczyniających się do długotrwałego i zrównoważonego rozwoju.. Podstawowym instrumentem realizacji głównych punktów Programu będą środki publiczne, pochodzące z budżetu gminy. Mając jednak na uwadze, że środki te nie są wystarczające, konieczne będzie pozyskiwanie dodatkowych środków finansowych w szczególności z funduszy strukturalnych i innych inicjatyw Wspólnot Europejskich, przedsięwzięć dopisujących się w ramy tzw. Partnerstwa Publiczno - Prywatnego, a także ze współpracy z innymi gminami, władzami powiatu i województwa. Wymóg opracowania Planu Rozwoju Lokalnego wynika z obowiązku przyjętej procedury tworzenia dokumentów w kontekście wdrażania procesu absorpcji funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Plan Rozwoju Lokalnego realizowany będzie w ramach dwóch z działań Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego współfinansowanego z dwóch funduszy strukturalnych: Europejskiego Funduszu Rozwoju regionalnego (EFOR) oraz Europejskiego Funduszu Społecznego (ES). str. 3

4 1. CHARAKTERYSTYKA OBSZARU REALIZACJI PLANU Obszar realizacji planu - Gmina Prostki położona - jest w województwie warmińskomazurskim w powiecie ełckim, przy granicy z województwem podlaskim. Podział administracyjny województwa warmińsko-mazurskiego Graniczy z następującymi gminami: Ełkiem, Kalinowem i Białą Piską z województwa warmińsko-mazurskiego oraz Grajewem, Szczuczynem i Rajgrodem z woj. podlaskiego. Mapa + Powiat Ełcki Rajgród Grajewo Szczuczyn Obszar gminy zaliczany jest do jednego makroregionu: Pojezierza Mazurskiego i dwóch mikroregionów: w zachodniej części są to Wzgórza Dybowskie, we wschodniej Obniżenie Selmenckie. str. 4

5 Gmina Prostki jest gminą wiejską. Dominującymi funkcjami w gminie jest rolnictwo i leśnictwo, a towarzyszącymi są: funkcja turystyczna, rekreacyjna, mieszkaniowa, obsługi rolnictwa, obsługi leśnictwa i produkcyjna. Ludność gminy (jej liczba na dzień r. wynosiła 7 821) mieszkań w 44 wsiach. Największą miejscowością, pełniącą rolę ośrodka gminnego są Prostki (o liczbie mieszkańców 2722 osób, co stanowi 35% populacji gminy). Wiśniowo Ełckie (11% populacji gminy), Bobry, Bogusze, Krupin to następne, co do znaczenia miejscowości gminy. Ponadto występuje 11 wsi o liczbie mieszkańców w przedziale osób, 14 w przedziale oraz 15 miejscowości, w których liczba mieszkańców nie przekracza 50 osób. Mapa Gminy Prostki Wykaz miejscowości: Bobry, Bogusze, Borki, Bzury, Ciernie, Cisy, Czyprki, Dąbrowskie, Długochorzele, Dybowo, Dybówko, Glinki, Gorczyce, Guty Rożyńskie, Jebramki, Katarzynowo, Kibisy, Kobylin, Kobylinek, Kopijki, Kosinowo, Krupin, Krzywe, Krzywińskie, Kurzątki, Lipińskie Małe, Marchewki, Miechowo, Miłusze, Niedźwieckie, Nowaki, Olszewo, Ostrykół, Popowo, Prostki, Rożyńsk Wielki, Sokółki, Sołtmany, Taczki, Wiśniowo Ełckie, Wojtele, Wytwórnia Chemiczna, Zawady Tworki, Żelazki. Obszar gminy ha (230 km 2 ). str. 5

6 2. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA NA OBSZARZE OBJĘTYM WDROŻENIEM PLANU. 2.1 Środowisko przyrodnicze Rzeźba terenu i geologia Obszar gminy znajduje się na terenie Pojezierza Ełckiego, który charakteryzuje się dużym urozmaiceniem rzeźby terenu. Dominują formy młodoglacjalne, pochodzące z fazy pomorskiej zlodowacenia bałtyckiego oraz holoceńskie formy organogeniczne. Obszar gminy zbudowany jest z utworów czwartorzędowych pochodzenia plejstoceńskiego i holoceńskiego. Miąższość tych utworów kształtuje się w granicach 150 m. Zarówno we wschodniej jak i zachodniej części gminy dominują gliny zwałowe. Morfologicznie odpowiadają im obszary wysoczyzn morenowych falistych i płaskich Pojezierza Dybowskiego i Obniżenia Selmenckiego. Towarzyszą im piaski gliniaste, gliny piaszczyste z domieszką żwirów i kamieni lub gliny pylaste i ciężkie. Znaczną część gminy stanowią także utwory akumulacji rzecznolodowcowej, które morfologicznie związane są z równinami sandrowymi (miąższość wynosi 4,5 m). Tworzą je głównie piaski drobno i średnioziarniste oraz piaski z domieszką żwirów i lokalnie żwirów bądź pyłów piaszczystych. Utwory holoceńskie (nie nadają się do bezpośredniego posadowienia budynków) występują w obrębie tarasu zalewowego rzeki Ełk oraz dolinkach cieków lokalnych, a także w obniżeniach terenowych i zagłębieniach bezodpływowych. Wykształcone są one w postaci piasków torfiastych, torfów, osadów jeziornych oraz piasków aluwialnych. Miąższość utworów holoceńskich waha się w granicach od kilkunastu centymetrów do kilku metrów. Pod względem regionalizacji fizyczno-geograficznej gmina Prostki należy do Pojezierza Ełckiego. Obszar gminy położony jest w obrębie dwóch mikroregionów. Zachodnia część gminy należy do Wzgórz Dybowskich, wschodnia zaś do mikroregionu zwanego Obniżeniem Selmęckim. Granica miedzy tymi mikroregionami przebiega na zachód od rzeki Ełk. Najwyższe wzniesienie położone jest na południe od drogi między wsiami Olszewo i Nowaki i osiąga wysokość 187,9 m n.p.m. Najniższy punkt gminy położony jest w dolinie rzeki Ełk na południe od wsi Bogusze, jego wysokość to ok. 115m str. 6

7 2.1.2 Gleby W południowej i środkowej części gminy występują przeważnie gleby brunatne kwaśne i wyługowane, wytworzone z piasków luźnych, żwirów gliniastych, piasków gliniastych lekkich i mocnych. Występują tu także czarne ziemie właściwe. Na użytkach zielonych dominują gleby torfowe, murszowo-torfowe i mułowotorfowe. W mniejszej ilości pojawiają się tu także gleby murszowomineralne i murszowate, czarne ziemie właściwe i gleby torfowo-mułowe. Na gruntach ornych przeważnie występują gleby brunatne właściwe. W mniejszości gleby brunatne kwaśne i wyługowane oraz czarne ziemie właściwe. Z mapy bonitacyjnej gleb wynika iż w częściach gminy: północno-zachodniej oraz wschodniej występują zwarte, duże kompleksy gleb żyznych III i IV a; w mniejszych kompleksach na terenie całej gminy, a przede wszystkim w jej części południowo-środkowej i wschodniej występują gleby klasy IV b; w części środkowej i południowo-zachodniej przeważają gleby słabsze V i VI klasy Klimat Tutejszy klimat kształtowany jest oddziaływaniem kontynentalnym i należy do najzimniejszych w Polsce. Dni z przymrozkami jest rocznie powyżej 130, okres wegetacyjny jest krótki (190 dni), początek robót polowych przypada w pierwszej dekadzie kwietnia, a przymrozki wiosenne zdarzają się także w połowie maja. Lato nieznacznie krótsze niż w innych regionach Polski jest ciepłe, choć ze stosunkowo małą liczbą dni upalnych. Średnia roczna temperatura powietrza wynosi 6, 2 C. Zima stosunkowo długa i surowa. Opady na terenie gminy są stosunkowo obfite, chociaż niezbyt częste. Ilość opadów rocznie wynosi około 600mm. Niestety intensywne opady są niekorzystne z punktu widzenia rolnictwa, ponieważ sprzyjają erozji. Zimą występuje duże zachmurzenie z częstymi jednak niezbyt obfitymi opadami. Pokrywa śnieżna zalega przeciętnie 90 dni. Zjawiskiem dość częstym w okresie zimy jest zanikanie pokrywy śnieżnej. Częste są późnowiosenne i wczesnojesienne przymrozki Wody Na terenie gminy Prostki znajdują się dwa plejstoceńskie poziomy wodonośne przedzielone pokładami glin lub iłów. Pierwszy z nich występuje na głębokości 5-12 m, drugi na głębokości m. Obszar gminy Prostki pod względem zasobności warstw wodonośnych zaliczyć można do jednego rejonu hydrogeologicznego, charakteryzującego się wydajnością m3 / h. W miejscowości Prostki istnieją również ujęcia wód z utworów trzeciorzędowych. Są str. 7

8 to studnie o głębokościach ponad 150 m i wydajności 31,3 m / h, 45,0 m / h oraz 100 m3 / h. Wyróżniamy trzy obszary występowania wód gruntowych: w środkowej części gminy wody gruntowe charakteryzują się swobodnym zwierciadłem. Amplituda wahań uzależniona jest od opadów atmosferycznych. Występująca tu warstwa wodonośna pozbawiona jest przeważnie nieprzepuszczalnego nadkładu, zalega płytko pod powierzchnią terenu (1-5 m), co powoduje zagrożenie zanieczyszczenia tych wód. we wschodniej i zachodniej części gminy wody gruntowe charakteryzują się napiętym zwierciadłem, a głębokość ich zalegania uzależniona jest od głębokości położenia stropu glin oraz intensywności opadów atmosferycznych. Wody te przeważnie występują na głębokości od 2 do 4, 5 metra, a lokalnie głębiej. Występują w małych ilościach i mogą być łatwo odprowadzone. w obrębie doliny rzeki Ełk i w dolinkach cieków lokalnych występuje swobodne zwierciadło wód. Woda zalega tu na głębokości od 0,5 do 1,5 metra. Amplituda wahań tych wód uzależniona jest od poziomu wody w rzece Sieć rzeczna Gmina Prostki leży na obszarze dwóch dorzeczy III-ego rzędu. Zachodnia część gminy należy do dorzecza rzeki Pisy, środkowa i wschodnia zaś do dorzecza rzeki Biebrzy. Najważniejszą rzeką przepływającą przez teren gminy Prostki jest rzeka Ełk (lewy dopływ Biebrzy, o długości 113,6 km). Przepływa ona przez miejscowości Lipińskie Małe, Ostrykół, Prostki, Bogusze. Jest rzeką IV rzędu, prawobrzeżnym dopływem Biebrzy o długości 113,6 km. Zlewnia zajmuje obszar 1524,5 km 2. Źródła Ełku położone są na północnych obrzeżach Puszczy Boreckiej. Rzeka przepływa przez szereg jezior (Szwałk Wielki, Pilwąg, Łaźno, Litygajno, Łaśmiady, Straduny, Haleckie i Ełckie) i przyjmuje różne nazwy: Czarna Struga, Łaźna Struga i Ełk. Głównymi punktowymi źródłami zanieczyszczeń są ścieki pochodzące z oczyszczalni w Nowej Wsi Ełckiej i w Prostkach. Na obszarze Gminy Prostki badaniem monitoringowym objęto tylko rzekę Ełk w miejscowościach Lipińskie Małe i Bogusze. str. 8

9 Tab. 1 Badania jakości wód rzeki Ełk Lokalizacja przekroju 1.wodowskaz Ełk Km 55,4 Ocena fizykochem. II Wskaźniki decydujące o ocenie fizyko-chem. Tlen rozpuszczony, ChZT-Mn, ChZT-Cr, azot azotynowy Ocena sanitarna II Saprobowość sestonu II Ocena ogólna II 2.poniżej jeziora Ełk (most w Nowej Wsi Ełckiej) 45,7 II BZT 5, ChZT- Mn, ChZT-Cr II II II 3.miejscowość Lipińskie Małe (poniżej ujścia ścieków z oczyszczalni w Nowej Wsi Ełckiej 38,3 II ChZT-Mn, ChZT-Cr Fosfor ogólny III II III 4. miejscowość Bogusze (poniżej miejscowości Prostki) 30,6 II Azot azotynowy, ChZT-Mn, ChZT-Cr, fosfor ogólny Źródło: Informacja o stanie środowiska i funkcjonowaniu inspekcji na obszarze Powiatu Ełckiego, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska, Delegatura w Giżycku III II III Rzeki Różynka i Dybówka związane są z dorzeczem Pisy. Dybówka wypływa w okolicach miejscowości Borki i wpływa do jeziora Dybowskiego pomiędzy miejscowościami Ciernie a Dybowo. Różynka wypływa z jeziora Dybowskiego, przepływa następnie przez miejscowości Różyńsk Wielki, Czyprki, Jebramki. Na terenie gminy Prostki znajduje się 11 jezior. Większość to niewielkie zbiorniki wodne o powierzchni ok.10 ha. Największymi jeziorami są jeziora: Dybowskie(152 ha) oraz Skrodzkie wraz z Borowym (232 ha łącznie). Tab. nr 2 Jeziora na terenie gminy Prostki Lp. Nazwa jeziora Powierzchnia jeziora (ha) 1. Borowe Dybowskie 179,81 3. Krzywe 81,88 4. Długochorzele 51,87 5. Kurzątki D. 13,55 6. Kurzątki M. 6,93 7. Dąbrowskie 6,91 8. Gorczyce 3,93 9. Bez nazwy 2,93 RAZEM 571,81 str. 9

10 Na obszarze Gminy Prostki badaniem monitoringowym objęto tylko dwa jeziora Borowe i Dybowskie. Tab. 3 Charakterystyka jezior powiatu ełckiego, badanych w latach L.p. Nazwa jeziora Rok badania Klasa czystości Przyroda 1 Borowe 2003 II 2 Dybowskie 2003 II Na terenie Gminy Prostki znajdują się trzy obszary chronionego krajobrazu: Obszar Chronionego Krajobrazu Pojezierza Ełckiego" ("OChK Pojezierza Ełckiego"), o powierzchni ,2 ha, położony na terenie powiatów Giżycko, Olecko i Ełk, w gminach Wydminy, Kruklanki, Giżycko, Świętajno, Ełk, miasto Ełk, Stare Juchy, Kalinowo i Prostki, Obszar Chronionego Krajobrazu Jezior Rąjgrodzkich" ("OChK Jezior Rajgrodzkich"), o powierzchni 7.423,0 ha, położony na terenie powiatu Ełk. Na terenie gminy Prostki, obejmuje tereny położone na zachodnim brzegu jeziora Rajgrodzkiego. Obszar Chronionego Krajobrazu Wzgórz Dybowskich" ("OChK Wzgórz Dybowskich"), o powierzchni ,0 ha, położony na terenie powiatów Pisz i Ełk, w gminach Biała Piska i Prostki. Na terenie gminy Prostki obejmuje okolice jeziora Borowe, Dybowo, Długochwały i cały kompleks leśny w zachodniej części gminy. Powyższe obszary chronionego krajobrazu zostały ustanowione Rozporządzeniem Nr 21 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia14 kwietnia 2003 roku (Dz.Urz. Woj. warmińsko-mazurskiego z 2003 r. Nr 52, poz. 725). 2.2 Struktura użytkowania gruntu W łącznej powierzchni gminy wynoszącej ha użytki rolne stanowią ok. 64%. W strukturze użytków rolnych użytki zielone stanowią ok. 30%. Strukturę powyższą należy uznać za stabilną str. 10

11 Tabela 4 Użytkowanie gruntów wg granic administracyjnych w ha powierzchnia ogółem ogółem grunty orne Użytki rolne lasy inne sady łąki pastwiska gmina Prostki Produkcja rolnicza to przede wszystkim tradycyjne uprawy oraz hodowla zwierząt w gospodarstwach indywidualnych: bydła drobiu, trzody chlewnej, oraz koni. Kierunkiem produkcji towarowej w gminie jest również produkcja mleka z uzupełniającym chowem bydła rzeźnego Tabela 5 Zestawienie gospodarstw rolnych o powierzchni powyżej 20 ha ze względu na rodzaj produkcji Gospodarstwa rolne pow. 20 ha ogółem Produkcja rolna Produkcja trzody chlewnej Produkcja bydła Produkcja drobiu Produkcja trzody I bydła W produkcji rolnej przeważają zboża (ok ha), kukurydza (700 ha), ziemniaki (350 ha), buraki cukrowe (100 ha), rzepak (400 ha). 2.3 Turystyka Głównymi formami turystyki obecnie rozwijanymi na terenie gminy jest turystyka pobytowa. Inne formy turystyki mają znaczenie marginalne. Wszystkie obiekty bazy noclegowej istniejące na terenie gminy Prostki mają charakter sezonowy. Są to: zespół domków campingowych wraz z pokojami w pawilonie na 78 miejsc w Boguszach nad jeziorem Toczyłowskim ośrodek wypoczynkowy na 82 miejsc w Gutach Różyńskich nad jeziorem Borowe camping na 150 miejsc w Dybowie nad jeziorem Dybowskim ośrodek kolonijny na 140 miejsc pola namiotowe w miejscowościach: Bogusze, Dybowo i Guty Rożyńskie str. 11

12 2.4 Strefa społeczna Demografia Tabela 6 Ludność wg płci w latach Stan na dzień Ogółem w tym mężczyźni kobiety dorośli do 18 lat Tabela 7 Zestawienie ilości mieszkańców w poszczególnych miejscowościach Nazwa miejscowości Liczba mieszkańców na dzień Liczba mieszkańców na dzień Liczba mieszkańców na dzień Bobry 2. Bogusze 3. Borki 4. Bzury 5. Ciernie 6. Cisy 7. Czyprki 8. Dąbrowskie 9. Długochorzele 10. Długosze 11. Dybowo 12. Dybówko 13. Glinki 14. Gorczyce 15. Guty Rożyńskie 16. Jebramki 17. Katarzynowo 18. Kibisy 19. Kobylin 20. Kobylinek 21. Kopijki 22. Kosinowo 23. Krupin 24. Krzywe 25. Krzywińskie str. 12

13 26. Kurzątki 27. Lipińskie Małe 28. Marchewki 29. Miechowo 30. Miłusze 31. Niedźwiedzkie 32. Nowaki 33. Olszewo 34. Ostrykół 35. Popowo 36. Prostki 37. Rożyńsk Wielki 38. Sokółki 39. Sołtmany 40. Taczki 41. Wiśniowo Ełckie 42. Wojtele 43. Zawady-Tworki 44. Żelazki OGÓŁEM Warunki mieszkaniowe Poziom zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych: Zaludnienie mieszkań - liczba osób przypadających na mieszkanie 3,89 osoby/mieszkanie - powierzchnia użytkowa mieszkania przypadająca na osobę 16,79 m 2 /mieszk. Budownictwo mieszkaniowe - przeciętna powierzchnia mieszkania 65,3 m 2 /mieszk. - przeciętnie izby w mieszkaniu 3,64 izby/mieszk. Tab.8 Wykaz budynków komunalnych L.p. Adres budynku powierzchnia użytkowa liczba lokali 1 ul. M. Konopnickiej , ul. M. Konopnickiej , ul. M. Konopnickiej , ul. Kolejowa 1 855, ul. Kolejowa 3 513, ul. Kolejowa 8 150, ul. Kolejowa 9 115, ul. Kolejowa , ul. Kolejowa , ul. Kolejowa , ul. Kolejowa , ul. Krótka 6 522, ul. Krótka 8 224,55 4 str. 13

14 14 ul. Ełcka 9 335, ul. Ełcka , ul. Szkolna 1 137, ul. Szkolna 2 143, ul. Szkolna 4 338, ul. Dworcowa 5 155, ul. Sportowa 1 188, ul. 1 Maja 2 215, ul. 1 Maja 9 567, ul. 1 Maja , ul. 1 Maja , ul. 1 Maja , ul. 1 Maja , ul. 1 Maja , ul. 1 Maja , ul. 1 Maja 29 84, ul. 1 Maja , ul. 1 Maja , ul. 1 Maja , ul. 1 Maja , ul. 1 Maja , ul. 1 Maja , ul. 1 Maja 42a 182, ul. 1 Maja 42b 108, ul. 1 Maja 44a 279, ul. 1 Maja , ul. 1 Maja , ul. 1 Maja , ul. 1 Maja , ul. 1 Maja , ul. 1 Maja 52 93, ul. 1 Maja , ul. 1 Maja , ul. 1 Maja , ul. Os. Leśne 1 468, ul. Os. Leśne , Ostrykół 4 459, Ostrykół , Popowo , Gorczyce 1 69, Jebramki Kurzątki 6 119, Guty Rożyńskie Rożyńsk Wielki 2 75, Rożyńsk Wieki 9 92, Lipińskie Male29b/1 97, Długochorzele 6 332,67 7 str. 14

15 62 Dybowo 6 135, Dybówko 5 146, Wiśniowo Ełckie Wiśniowo Ełckie , Wiśniowo Ełckie , Wiśniowo Ełckie 43/1 241, Wiśniowo Ełckie 49 47, Kopijki 50 62, Poziom bezrobocia. Tab. 9 Poziom bezrobocia w poszczególnych gminach m-c Miasto Ełk Gmina Ełk Gmina Gmina Gmina Stare Kalinowo Prostki Juchy Styczeń Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Lipiec Sierpień Wrzesień Październik Listopad Grudzień Tab 10 Poziom bezrobocia w poszczególnych gminach Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w m-cu sprawozdawczym Bezrobotni stan w końcu miesiąca sprawozdawczego Ogółem W tym z prawem do zasiłku Ogółem kobiety Ogółem kobiety Ogółem kobiety Ogółem Do 25 roku życia Długotrwale bezrobotni Powyżej 50 roku życia Niepełnosprawni Kultura, oświata, sport Na terenie Gminy Prostki funkcjonuje szeroka sieć szkół i placówek edukacyjnych w pełni zaspokajająca potrzeby mieszkańców w zakresie szkolnictwa. Wykaz placówek edukacyjnych 1. Przedszkole Samorządowe w Prostkach 2. Gimnazjum w Prostkach str. 15

16 3. Szkoła Podstawowa w Prostkach 4. Szkoła Podstawowa w Bobrach 5. Szkoła Podstawowa w Dybowie 6. Szkoła Podstawowa w Różyńsku Wielkim 7. Zespół Szkół w Wiśniowie Ełckim Wykaz organizacji, stowarzyszeń i związków działających na terenie gminy ü Klub Sportowy Pojezierze ul. Sportowa 1,, ü Stowarzyszenie Mieszkańców Osiedla Leśnego ul. Osiedle Leśne 2/36,, ü Stowarzyszenie Inicjatyw Społecznych Nasze Prostki ul. Krótka11/16,, ü Stowarzyszenie Dzień dobry Polsko Miłusze 12,, ü Stowarzyszenie OSP w Prostkach ul.1 Maja 25,, ü Stowarzyszenie Towarzystwo Miłośników Ziemi Rożyńskiej Rożyńsk Wielki15,, ü Spółdzielnia Socjalna Stara Szkoła ul. 1 Maja 19, Prostki, ü Uczniowski Klub Kolarski Prostki ul. Szkolna 9,, ü Stowarzyszenie Mieszkańców Wiśniowa Ełckiego Lepsze jutro Wiśniowo Ełckie 40,, ü Parafialny Zespół Caritas, 1 Maja 52A. Gmina Prostki przystąpiła do: ü Stowarzyszenie Lokalna Grupa Rybacka Pojezierze Ełckie ü Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Lider w EGO ü Stowarzyszenie powiatów, miast i gmin, Stowarzyszenie EGO Kraina Bociana ü Stowarzyszenie Lokalna Organizacja Turystyczna Ziemi Ełckiej ü Związek Międzygminny Gospodarka Komunalna 2.5 Strefa gospodarcza Tab 11 Wykaz małych i średnich przedsiębiorstw sprawnie działających na terenie gminy Lp. Nazwa firmy Adres Branża / przemysł/ Rok założenia PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY 1. Zakład Piekarniczo- Cukierniczy Zorza Karolina Krajewska 2. Zakład Cukierniczy Ewa Andrzej Maciorowski ul. Ełcka 7 ul. Rzemieślnicza 12 Produkcja pieczywa ciast Produkcja pączków rogalików, ciastek str. 16

17 3 EKO-DOM Wytwórnia Chemiczna produkcja wody mineralnej PRZEMYSŁ DRZEWNY 1. Produkcja i Sprzedaż Stolarki Budowlanej, Listew, Parkietów, Palet Zdzisław Lelo 2. Pal-Mar Zakład Stolarski Dariusz Gajdziński 3. Zakład Stolarski Wyrób Drzwi i Okien Zbigniew Karwowski ul. Krótka 20 ul. Kolejowa 15 ul. Rzemieślnicza Drzewny Produkcja okien, drzwi, parkietów, listew, palet Produkcja mebli 1998 Produkcja wyrobów stolarskich dla budownictwa Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Marlex Orłowski Alfred ul. Zielona 35 Wyrób i sprzedaż mebli Wykonywanie Usług Tartacznych Stefanowicz Henryk Wytwórnia Chemiczna Wykonywanie usług tartacznych Stolarstwo Walaszek Tomasz Lipińskie Małe Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Wittlieb Robert Bobry 3/5 Produkcja i sprzedaż mebli, Handel art. Spożywczymi i przemysłowymi Zakład Stolarki Meblowej Ziołkowski Maciej ul. Kolejowa USŁUGI BUDOWLANE 1. Usługi Ogólnobudowlane SPEC Andrzejewski Waldemar 2. Usługi Remontowo- Budowlane MONTER Boguszewski Wiesław 3. Usługi Remontowo- Budowlane Czyżewski Mirosław 4. Firma MARCO Marek Długołęcki 5. Usługi Remontowo- Budowlane Dzieszuta Krzysztof Daniel 6. R-BUD Budownictwo Dżonko Sylwester Janusz Dybówko 46/3 Krzywińskie Warszawa ul. Malborska 4/65 ul. Krótka 9/6 ul. 1 Maja 36/4 Bobry 1/ Firma Remontowo str. 17

18 Budowlane Wiesław Gorzoch Bobry 1A/6 8. Usługi Remontowo- Budowlane Andrzej Garbacewicz Wiśniowo Ełckie ANRE Produkcja Sprzedaż i Montaż Okien Gab Iwona ul. Rzeczna 5 Bogusze Zakład Usługowy WOD- KAN Grzegorz Jaworowski Wiśniowo Ełckie 28/ Wykonywanie Usług Ogólnobudowlanych Jabłoński Henryk Czyprki Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo Usługowe NTN Tomasz Lelo ul. Krótka Malarstwo, Tapeciarstwo, Murarstwo Lepak Jan ul. Kolejowa Usługi Ogólnobudowlane Dariusz Mężyński ul. Krótka Usługi Ogólnobudowlane DAWIS Mazian Waldemar ul. M. Konopnickiej Wykonywanie Remontów Pichtera Karol ul. Dworcowa 4/ Murarstwo Pieńczykowski Dariusz Miłosze Murarstwo Jan Rutkowski Długochorzele K-1.1 Seroka Andrzej Bobry 1/ Usługi Monterskie Skibniewski Sławomir Różyńsk Wielki 34/ Usługi Remontowo- Budowlane Jan Waljewski ul. Krótka 9/ Usługi Remontowo- Budowlane Antoni Zalewski Wytwórnia Chemiczna 2/ Wykonywanie Usług Ogólnobudowlanych Zawistowski Wiesław ul. Dworcowa 6/ Firma Dapedo Dariusz Żebrowski Kurzątki 3 Wykonywanie specjalistycznych robót budowlanych Usługi Remontowo- Budowlane Jan Wysocki ul. 1 Maja 31/ str. 18

19 BARY - RESTAURACJE 1. Bar Gastronomiczny MI-KA Pieloch Mariola 2. Bar Przystań Mirosław Godlewski 3. Restauracja Zorza Karolina Krajewska 4. Bar Supiński Henryk ZAKŁADY FRYZJERSKIE 1. Zakład Fryzjerski Damski Ewa Borchert 2. Zakład Fryzjerski Damski Katarzyna Mrozowska ŻWIROWNIE 1. Przedsiębiorstwo Handlowo- Usługowe Zbigniew Karwowski 2. Odkrywkowy Zakład Górniczy MINERAŁ Henryk Krajewski HANDEL - SKLEPY 1. Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo- Usługowe RYWAL Krzysztof Wardaszka 2. Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo- Usługowe RYWAL Krzysztof Wardaszka 3. Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo- Usługowe RYWAL Krzysztof Wardaszka 4. Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo- Usługowe RYWAL Krzysztof Wardaszka 5. Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo- Usługowe RYWAL Krzysztof Wardaszka 6. Sklep MINI MARKET Bogusław Czochara Bobry 4 Bogusze 21 ul. Ełcka 7 Guty Rożyńskie ul. Krótka 13 ul. 1 Maja Ełk Zdunki 6 Różyńsk Wielki ul. 1 Maja 37 ul. 1 Maja 3 Miłusze Długosze Wytwórnia Chemiczna ul. 1 Maja 31 Sprzedaż Handel 1998 Sprzedaż Handel 2000 Sprzedaż Handel 2001 Sprzedaż Handel Sprzedaż Handel 1990 Sprzedaż Handel 1990 Sprzedaż Handel 1990 Sprzedaż Handel 1990 Sprzedaż Handel 1990 Sprzedaż Handel 1994 str. 19

20 7. Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe ELIZABETH Cieciuch Ryszard Cieciuch Elżbieta 8. Sklep Odzieżowo-Obuwniczy Krzysztof Żbikowski ul. 1 Maja 37 ul. 1 Maja 48A ul. 1 Maja 37 Sprzedaż Handel 1992 Sprzedaż Handel Sklep Spożywczo- Przemysłowy MARKET Piekarska Halina 10. Zakład Produkcyjno- Usługowo-Handlowy PAKFOL Przeździecki Stanisław 11. Sklep Spożywczo- Przemysłowy EWA Janina Łukianczyk 12. Sklep Ogólnoprzemysłowy MINI-MAX Wiesław Dobrzyński 13. Sklep Spożywczo- Przemysłowy ALI-MAR Alicja Markisz 14. Sklep Spożywczo- Przemysłowy STAN Krystyna Sobolewska 15. Przedsiębiorstwo Handlowo- Usługowe MONIKA Jarosław Milczarek Dybowko 6 Wiśniowo Ełckie 60 Kopijki 18 Lipińskie Małe 14 Wiśniowo Ełckie Katarzynowo ul. 1 Maja 46A ul. 1 Maja 37A Sprzedaż Handel 2000 Sprzedaż Handel 1993 Sprzedaż Handel 2001 Sprzedaż Handel 1998 Sprzedaż Handel 1999 Sprzedaż Handel 2004 Sprzedaż Handel Handel Obwoźny Mariola Zawistowska ul. Krótka 19 Sprzedaż Handel Sklep Spożywczo- Przemysłowy Ryszard Kulikowski 18. Sklep Samoobsługowy Kaczor Grażyna Kaczyńska 19. Sklep Spożywczo- Przemysłowy Aneta Konwiego 20. Sklep Spożywczy MAGDA Regina Kurzawa 21. Sklep Spożywczo- Przemysłowy Bożena Supińska 22. Sklep Spożywczo- Przemysłowy JAGÓDKA ul. Marii Konopnickiej 12 ul. Krótka 19 Krupin 1A Zawady 11 Dybowo 2 Bobry 10/7 Sprzedaż Handel 1991 Sprzedaż Handel 1999 Sprzedaż Handel 1997 Sprzedaż Handel 1992 Sprzedaż Handel 1996 Sprzedaż Handel 1995 str. 20

21 Pietkiewicz Jadwiga 23. Sklep Spożywczo- Przemysłowy Marek Pawłowski 24. Sklep Spożywczo- Przemysłowy Bałachowska Helena 25. Sklep BAJKA I SHOP PRACZ Małgorzata Bajkewicz 26. Sklep Spożywczo- Przemysłowy Ćwikowska Barbara 27. Kiosk Przemysłowy Cieslikowska Zofia 28. Przedsiębiorstwo Handlowo- Usługowe KRAM Adam Jarmusik 29. Sklep Spożywczo- Przemysłowy BARTOSZ Anna Janczyk 30. Przedsiębiorstwo Handlowo- Usługowe Kram Kunda Jan 31. Przedsiębiorstwo Handlowo- Usługowe Kram Kunda Justyna Krystyna Różyńsk Wielki 26 Barany Ełk ul. Kilińskiego 11 ul. Kolejowa 7 ul. 1 Maja ul. Ełcka 2 ul. 1 Maja 41 ul. Ełcka 2 ul. Ełcka 2 Sprzedaż Handel 1994 Sprzedaż Handel 1997 Sprzedaż Handel 2004 Sprzedaż Handel 1994 Sprzedaż Handel 2004 Sprzedaż Handel 1993 Sprzedaż Handel 2002 Sprzedaż Handel 1993 Sprzedaż Handel Przedsiębiorstwo Handlowo- Usługowe KRAM Kunda Krzysztof 33. Sklep Spożywczy- Przemysłowy RYBY Maciej Krukowski 34. Sklep Spożywczo- Przemysłowy Wiesław Łepkowski 35. Sklep Spożywczo- Przemysłowy Malinowska Dorota 36. Przedsiębiorstwo Handlowo- Usługowe MONIKA Lilia Milczarek 37. Kiosk Orłowska Jadwiga 38. Sklep Mięsny Szmerda Longin 39. Sklep Spożywczo- Przemysłowy ul. Ełcka 2 ul. Sportowa 1 ul. M.Konopnickiej 24 Radziłów Mścichy 24 Gorczyce ul. Krótka 17/19 ul. 1 Maja 25/1 ul. 1 Maja 33 Długosze str. 21

22 Katarzyna Starzyńska 40. Sklep Spożywczy Mieczysław Safiejko 41. ROBI Sprzedaż Hurtowa Stepnowski Sławomir 42. Sklep Spożywczy- Przemysłowy Damian Sikorski 43. ROBI Sprzedaż Hutrowa Robert Stepnowski 44. ROBI Sprzedaż Hutrowa Małgorzata Stepnowska ul. 1 Maja 50 ul. 1 Maja 36A Bogusze 11 ul. 1 Maja 36A ul. 1 Maja 36A Sklep Przemysłowy SELLA Skowrońska Elżbieta 46. Przedsiębiorstwo Handlowo- Usługowe GALLA Krystyna Zackiewicz 47. Sklep Odzieżowo-Obuwniczy Żbikowski Krzysztof 48. Sklep Chemiczo- Przemysłowy Żbikowska Leokadia 49. Firma Usługowo- Handlowa Stan Krystyna Sobolewska 50. Sklep Spożywczo- Przemysłowy Ładny Wojciech OBIEKTY KULTURALNE ul. Krótka 6A ul. Armii Krajowej 58 zam. Bogusze 24 ul. 1 Maja 37 ul. 1 Maja 37 Katarzynowo Krzywe Gminna Biblioteka Publiczna w Prostkach ul. Szkolna 2. Gminny Ośrodek Kultury ul. 1 Maja 34 Uchwała Uchwała USŁUGI TRANSPORTOWE 1. Baczewski Tadeusz 1998 Bobry 2 2. Cieciuch Jerzy 2001 ul. Krótka 7/1 3. Grynkiewicz Paweł 1993 ul. Krótka 17/23 4. Jabłoński Wiesław 2001 Jebramki Karwowski Kazimierz 2001 ul. 1 Maja Sławomir Majewski 1997 str. 22

23 Skorpion ul. Ełcka 3 7. Ołdakowski Bogdan Taxi osobowe ul. Krótka 3/12 8. Ponichtera Leszek ul. 1 Maja Zakład Usługowo-Handlowy Krzysztof Statkiewicz 10. Transport Towarowy i Osobowy Tomek Tomasz Sokołowski 11. Usługi Transportowo- Handlowe SANCZO Leon Sanczenko 12. Usługi Transportowe Sadowski Leszek 13. Usługi Transportowe Sławomir Borkowski Różyńsk Wielki Różyńsk Wielki ul. 1 Maja 46/12 ul. Krótka 1/23 Bogusze ul. Bojowników BARY 1. Bar Pod Jabłonką Waszkiewicz Małgorzata USŁUGI MEDYCZNE 1. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej REMEDIUM Cyranowski Andrzej 2. Przedsiębiorstwo Handlowo- Usługowe Cyranowski Wojciech 3. Apteka REMEDIUM Anna Cyranowska 4. Indywidualna Specjalistyczna Praktyka Lekarska Gabinet Stomatologiczny Zofia Wiśniewska 5. Indywidualna Praktyka Lekarska Gabinet Stomatologiczny Krystyna Grygienicza- Sierotko INNE USŁUGI ul. 1 Maja 49 ul. 1 Maja 15A ul. 1 Maja 15 ul. 1 Maja 15A ul. Rzemieślnicza 8 Wiśniowo Ełckie 43 Zawieszona Kurs Języka Angielskiego Bieńkowska Katarzyna 2. Ubezpieczenia Dobrowolne Na Życie i Emerytalne AMPLICO Białczak Jerzy ul. Szkolna 3/2 Bobry 4/ Usługi Ślusarsko str. 23

24 Mechaniczne Czerepko Józef 4. Handel Hurtowy Drągowski Sławomir 5. Plastiket Akwizycja Paweł Sławomir Dąbrowski 6. Zakład Usług Leśnych Gładkowski Zdzisław 7. CASH Sprzedaż Biletów Katarzyna Grabowska 8. Punkt Unasienniania Zwierząt Kazimierz Gontarski 9. Handel Obwoźny Gabryś Jan Leszek 10. Zakład Usługowo- Produkcyjno-Handlowy Garbacewicz Piotr Wojciech 11. Ogrodnictwo Graczewski Mirosław 12. Handel Obwoźny Art. Spoż. Owocami i Warzywami Harasim Marek 13. Handel Obwoźny Warzywami i Owocami Ewa Harasim 14. Handel Okrężny Udzielanie Korepetycji Amatorskie Fotografowanie Januszczyk Barbara 15. Handel Obwoźny Wincenta Kudrawiec 16. Firma Usługowa KOTEK Kazimierz Kosmala 17. Handel Obwoźny Zbyszek Komor 18. Wykonywanie Usług Muzycznych Zespół Muzyczny MAXEL Bogdan Kukier 19. Handel Obwoźny Towarzystwo Gospodarcze Jan Kalbarczyk 20. SABOTAGE Kształcenie Dorosłych Działalność Fotograficzna Reklama Kowalewski Artur 21. Pośrednictwo Ubezpieczeniowe Kopijki 22/4 Wiśniowo Ełckie 6/10 Bobry 4/9 Wytwórnia Chemiczna 2/34 ul. Dworcowa 3 Kopijki 6 Glinki Wiśniowo Ełckie 1/17 Kobylinek 16 Kopijki 30 Teren całego kraju Kopijki 30 Teren całego kraju ul. Krótka 3/14 ul. Krótka 11/7 Wiśniowo Ełckie 2/12 ul. M. Konopnickiej 25 ul. 1 Maja 78 ul. 1 Maja 30/3 ul. Krótka 1/21 ul. M. Konopnickiej str. 24

25 Karpiński Krzysztof 22. Taxi Osobowe Kurzątkowski Rafał Krzywińskie Instalorstwo Elektryczne Karpiński Zdzisław ul. M. Konopnickiej Usługi Leśne Stanisław Kudrawiec Lipińskie Małe Agent Ubezpieczeniowy Zbigniew Modzelewski Krupin Usługi Kowalskie Milewski Kazimierz ul. 1 Maja Kompleksowe Usługi Leśne Mroczkowski Artur Dąbrowskie Usługi Leśne Kompleksowe Malinowski Franciszek Długosze Pośrednictwo Ubezpieczeniowe Malinowski Zbigniew Teodor ul. 1 Maja 21/ Wykonywanie Usług W Zakresie Instalacji Elektrycznej Nadborski Andrzej Dybowo Firma TE-NA Mechaniczne Czyszczenie Dywanów Teresa Naruszko ul. 1 Maja Usługi Leśne Kompleksowe Osiecki Adam Różyńsk Wielki Usługi Leśne Kompleksowe Osiecki Jan Różyńsk Wielki Usługi Leśne Kompleksowe Osiecka Danuta Różyńsk Wielki Sprzedaż Paliwa Jolanta Okrągła Bogusze 28 Stacja paliw Grajewo, ul. Ełcka Handel Obwoźny Odzieżą Ignacy Próchniak ul. Krótka 11/ Usługi Kompleksowe Prażnowski Sławomir Lipińskie Małe Zakład Usług Leśnych Pieloch Jan Wiśniowo Ełckie 74/ Składanie Długopisów Piątkowski Janusz ul. 1 Maja 9/ Kompleksowe Usługi Leśne Perkowski Grzegorz ul. 1 Maja Wykonywanie Usług Spawalniczych Redyk Jerzy Guty Drożyńskie Firma Abies Zakładanie Zieleni Ruszczyk Wiesław Sołtmany str. 25

26 43. Usługi w Zakresie Sprzątania i Czyszczenia Obiektów Zbigniew Ruszczyk 44. Handel Obwoźny Sitko Zygmunt 45. Projektowanie, Nadzór Budowlany Sokół Henryk 46. Handel Obwoźny Wojciech Skibniewski 47. Skup i Sprzedaż Surowców Wtórnych Władysław Sobolewski 48. Auto Master Gaz Tomasz Sikorski 49. Handel Obwoźny Ryszard Tercjak 50. Skup Metali Kolorowych Paweł Wałuszko 51. Handel Okrężny Wysocka Jadwiga 52. Wykonywanie Usług Fotograficznych Adam Zackiewicz 53. Handel Obwoźny Odzieżą Mariola Zawistowska 54. LASBUD Ostrowski Tadeusz 55. Usługi Leśne Tadeusz Koszewski 56. Wykonywanie Napraw Sprzętu Rolniczego i Innych Andrzej Januszko ul. 15 Lipca 1A Wiśniowo Ełckie 42 ul. Krótka 5/1 Bogusze 15 ul. 15 Lipca Bobry 4/7 Krzywińskie 6 ul. 1 Maja 44/5 ul. Krótka 3/ Grajewo Zakład Zam. Bogusze 27 ul. Ełcka 4/2 Długochorzele 6/2 Kobylinek 20/7 Wiśniowo Ełckie 3/ Zagospodarowanie przestrzenne Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego. Obszary chronionego krajobrazu Na terenie gminy Prostki znajdują się trzy obszary chronionego krajobrazu: Pojezierze Ełckie, Wzgórza Dybowskie i Jezioro Rajgrodzkie. Obszar chronionego krajobrazu Pojezierze Ełckie ciągnie się od południowej granicy województwa na północ w kierunku Ełku i obejmuje na terenie gminy kompleksy leśne w centralnej jej części. Obszar chronionego krajobrazu Jezioro Rajgrodzkie, na terenie gminy Prostki, obejmuje tereny położone na zachodnim brzegu jeziora Rajgrodzkiego. str. 26

27 Obszar chronionego krajobrazu Wzgórza Dybowskie ciągnie się południkowo, od granic województwa w okolicach miejscowości Rogale poprzez Białą Piską i Kłusy a na terenie gminy Prostki obejmuje okolice jeziora Borowe, Dybowo, Długochwały i cały kompleks leśny w zachodniej części gminy. Pomnik przyrody Na terenie gminy Prostki znajduje się tylko jeden pomnik przyrody. Jest to dąb bezszypułkowy (Quercus robur). Został on objęty ochroną prawną na mocy decyzji z 1973 r., występuje w rejestrze obiektów chronionych sporządzonym przez Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody pod numerem 101. Dąb ten znajduje się w miejscowości Ostrykół na terenie posesji kościoła. Projektowane użytki ekologiczne Projektowane użytki ekologiczne wynikają z opracowanego przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Białymstoku tzw. Rusztu ekologicznego. Opracowanie to w swym zamierzeniu wskazuje najcenniejsze pod względem przyrodniczym obszary leśne. Na terenie gminy Prostki w zasięgu działania nadleśnictwa Ełk wskazane zostały jako najcenniejsze, między innymi, obszary bagien wyłączone z zabiegów gospodarczych o łącznej powierzchni 24,6 ha. Bagna te znajdują się w północnej części uroczyska Ostrykół. Ruszt ekologiczny dla nadleśnictwa Ełk proponuje objęcie ich ochroną prawną w formie użytków ekologicznych. Dla nadleśnictwa Drygały, w obrębie gminy Prostki, wskazane zostały także bagna i moczary wyłączone z zabiegów gospodarczych o łącznej powierzchni 42,45 ha, znajdujące się w rejonie jeziora Dybowskiego w uroczysku Dybowo. Ruszt ekologiczny dla nadleśnictwa Drygały nie wypowiada się jednakże w kwestii objęcia ich odpowiednią formą ochrony prawnej. Lasy ochronne Lasy ochronne, zgodnie z ustaleniami Planów Urządzenia Lasu nadleśnictw Ełk i Drygały, zajmują około 30% ogólnej powierzchni leśnej na terenie gminy. W zachodniej części gminy są to lasy wodochronne, położone w bezpośrednim sąsiedztwie jeziora Borowego w południowej części uroczysk Jebramki, Różyńsk Wielki, Guty Rożyńskie. W centralnej i wschodniej części gminy lasy ochronne zawdzięczają swój status położeniu w bezpośrednim sąsiedztwie (do 10 km) miast o liczbie ludności powyżej 50 tys. czyli Ełku (zgodnie z ustawą o lasach art.15 ust.7 pkt a). Obejmują one uroczysko Bobry, Ostrykół, Miechowo I, północną część uroczyska Borki, północną część uroczyska Prostki, uroczysko Wiśniowo i Zawady oraz str. 27

28 północno-wschodnią część uroczyska Długosze i fragmenty uroczyska Różyńsk w rejonie jezior Borowego i Skrodzkiego. Ostoje gatunków chronionych Na terenie gminy Prostki, w kompleksie leśnym Różyńsk, nad jeziorem Borowym znajduje się ostoja bobrów. Ostoja ta usytuowana jest na terenie 66 oddziału wzdłuż rowu o długości około 0,5 km i zajmuje powierzchnię 0.99 ha Środowisko kulturowe Na obszarze gminy Prostki dominują formy współczesne krajo-brazu kulturowego. Nieliczne formy historyczne zachowały się głównie w centralnej części gminy. Do najcen-niejszych elementów środowiska kulturowego należy słup graniczny z 1545 r. położony na terenie wsi Prostki. Do 1569 roku zbiegały się tu granice: Korony, Litwy i Prus Książęcych. Inne cenne obiekty architektoniczne to przede wszystkim drewniany kościół w Ostrokole a także dwór w Długoszach, wzniesiony w 1857 roku. Istotnym elementem środowiska kulturowego gminy są liczne cmentarze. Prawie wszystkie z nich to cmentarze ewangelickie, niektóre z nich o znaczeniu historycznym ze względu na mogiły żołnierzy niemieckich i rosyjskich z okresu I wojny światowej. Są one zazwyczaj w bardzo złym stanie. Innym elementem o złym stanie zachowania i często nieczytelnej formie są pozostałości parków dworskich. Znajdują się one m. in. w Kosinowie, Borkach i Kobylinie. Na uwagę zasługuje również park wiejski w Bobrach pozostałość założenia dworsko-parkowego. Środowisko kulturowe gminy Prostki stanowią również liczne kapliczki i krzyże przydrożne, a także pozostałe miejsca sacrum: Kościoły w Prostkach i Wiśniowie Ełckim i Gutach Różyńskich oraz kaplice w Bobrach i Sokółkach. Na terenie gminy znajdują się w okolicach wsi Katarzynowo fortyfikacje nowożytne z okresu I wojny światowej. Do cennych obiektów środowiska kulturowego zaliczyć należy także przestrzenny układ komunikacyjny Ełckiej Kolei Dojazdowej, zbudowanej na początku XX w. Na terenie Gminy znajduje się końcowy odcinek linii z Lasek Małych do Zawad. Na terenie gminy Prostki znajdują się liczne ślady założeń parkowych, dworskich i dworsko-parkowych. Są one zazwyczaj w bardzo złym stanie, ich układ przestrzenny jest nieczytelny, lub mocno przekształcony, głównie poprzez wielkokubaturowe inwestycje byłych Państwowych Gospodarstw Rolnych. Niektóre obiekty architektoniczne związane z zespołami dworskimi i dworskoparkowymi nie zachowały się do dnia dzisiejszego. str. 28

29 Na terenie gminy Prostki znajduje się kilka obiektów architektonicznych unikalnych w skali regionu. Do nich zaliczyć należy niewątpliwie słup graniczny z XVI wieku oraz drewniany mazurski kościół z XVII wieku, znajdujący się w miejscowości Ostrykół. Pozostałe cenne obiekty architektoniczne mają znaczenie lokalne i należą do nich przede wszystkim obiekty sakralne, a także mieszkalne oraz gospodarcze Infrastruktura techniczna Gospodarka odpadami. Największą grupę odpadów powstających na terenie gminy stanowią odpady komunalne związane z codzienna egzystencja człowieka. Podstawowy sposób zagospodarowania odpadów to składowanie na wysypiskach. Na terenie Gminy Prostki do grudnia 2009 roku funkcjonowało jedno gminne wysypisko odpadów we wsi Wiśniowo Ełckie, którego właścicielem była Gmina Prostki a zarządcą Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych ul. Kolejowa 26, Rok budowy 1996, rok uruchomienia 1997 Powierzchnia całkowita 1,80 ha Pojemność zapełniona 8300 m 3 Pojemność pozostała 7500 m 3 Opis uszczelnienia naturalna bariera geologiczna (gliny piaszczyste) Obecność drenażu odcieków tak, grubość warstwy filtracyjnej 0,4 m Ogrodzenie tak Rejestracja wjazdów tak Pomiary przyjmowanych ilości odpadów wizualny pomiar objętości. Ilość odpadów przyjmowanych poniżej 10 t na dobę (ok. 2 t/d) Planowany rok zamknięcia wynikający z warunków eksploatacyjnych (wcześniejsze zamknięcie składowiska możliwe w przypadku realizacji regionalnej instalacji dla powiatu ełckiego) Całkowita pojemność wysypiska wynosi m3, zostało ono podzielone na IV etapy. Składowisko odpadów położone jest we wschodniej części Gminy Prostki, w obrębie Wiśniowo Ełckie, 700 m na wschód od drogi Ełk - Kopijki. Pod względem hydrograficznym składowisko leży w zlewni rzeki Biebrzy. Najbliższymi ciekami wodnymi są: położony 300 m na wschód od granicy składowiska bezodpływowy rów melioracyjny str. 29

30 biegnący w odległości 450 m na północ od składowiska ciek Karmelówka, stanowiący dopływ rzeki Ełk położone ponad 700 m na południe i południowy zachód rowy i cieki zasilające Kanał Kuwasy. Wysypisko jest obecnie zamknięte monitorowane. Odpady komunalne wywożone są na wysypisko w Wysypisko Miejsko Gminne Odpadów Komunalnych w Siedliskach k/ełku, którego Właścicielem jest Urząd Miasta ul. Piłsudskiego 4, Ełk, a zarządzającym Przedsiębiorstwo Gospodarki Odpadami EKO- MAZURY Sp. z o.o. W celu uporządkowania gospodarki odpadami, w 2004 r. powstał Związek Miedzygminny Gospodarka Komunalna, którego inicjatorem powstania było Miasto Ełk. W skład Związku Miedzygminnego Gospodarka Komunalna wchodzą następujące gminy: Miasto Ełk, Gminy: Ełk, Kalinowo, Prostki, Stare Juchy, Kowale Oleckie, Wieliczki, Świętajno, Miasto i Gmina Olecko, Gmina Dubeninki, Miasto i Gmina Gołdap, oraz Miasto i Gmina Biała Piska. Priorytetowym zadaniem Związku jest uporządkowanie gospodarki odpadami na terenie obejmującym ok. 160 tys. mieszkańców poprzez Budowę Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów komunalnych wraz ze składowiskiem odpadów w Siedliskach k/ Ełku, którego oszacowany koszt wyniesie 130 mln zł. środowiska. Realizacja w/w przedsięwzięcia doprowadzi gospodarkę odpadami do pełnej zgodności z przepisami Unii Europejskiej oraz prawa polskiego w odniesieniu do: - zapobiegania powstawaniu odpadów, - odzysku surowców i ponownego wykorzystania odpadów, - bezpiecznego dla środowiska końcowego unieszkodliwiania odpadów niewykorzystanych, - zmniejszenia ilości deponowanych na składowiskach odpadów komunalnych, - zmniejszenia ilości odpadów ulegających biodegradacji deponowanych na składowiskach. Sieć wodociągowa i kanalizacyjna Zaopatrzenie w wodę pitną oparta jest na sieci wodociągowej, której ogólna długość w gminie wynosi 105 km Część mieszkańców gminy korzysta z indywidualnych ujęć wody, studni kopanych we własnych posesjach. Wydajność istniejących ujęć wody jest wystarczająca dla zaspokojenia potrzeb istniejących i perspektywicznych. Występują jednak ponadnormatywne ilości str. 30

31 żelaza i manganu. Wymaga to zastosowania procesu odżelaziania i odmanganiania. Woda doprowadzana jest w oparciu o siedem n/w ujęć wody oraz z ujęcia wody Miasta Ełk w Przekopce. Ujęcie wody w Prostkach obsługuje miejscowości Prostki, Bogusze, Krupin, Sołtmany, Popowo, Gorczyce, Marchewki, Kurzątki, Wojtyle, Guty Rożyńskie. Ujęcie wody w Dybówku obsługuje miejscowości Dybowo, Dybówko, Ciernie, Nowaki, Taczki, Krzywińskie. Ujęcie wody w Różyńsku Wielkim obsługuje miejscowości Różyńsk Wielki, Olszewo, Bzury, Jebramki, Czyprki. Ujęcie wody w Kobylinie obsługuje Kobylin, Kobylinek, Sokółki, Glinki w planach Długochorzele Ujęcie wody w Bobrach obsługuje miejscowości Bobry i Miechowo oraz wieś Bobry w Gminie Ełk Ujęcie wody w Miłuszach (obsługuje tylko Miłusze) Ujęcie wody w Borkach obsługuje wieś Borki i Śniepie-gm. Ełk Z ujęcia wody Miasta Ełk zasilane są miejscowości Wiśniowo Ełckie, Katarzynowo, Krzywe, Cisy, Zawady Tworki, Kopijki, Długosze i Dąbrowskie oraz Kosinowo. Zbiorczej sieci wodociągowej nie posiadają miejscowości: Kibisy, Żelazki, Niedźwieckie, Lipińskie Małe i Ostrykół. Łączna długość czynnej sieci kanalizacyjnej, zlokalizowanej na terenie gminy wynosi 15,4 km. Sieć kanalizacyjną posiadają miejscowości Prostki, Bogusze, Bobry. W miejscowości Wiśniowo Ełckie w zbiorcza sieć kanalizacyjna obsługuje budynki wielorodzinne po byłym PGR oraz Zespół Szkół. Wykaz istniejących oczyszczalni ścieków na terenie Gminy Prostki Największa oczyszczalnia ścieków zlokalizowana jest w Prostkach, przystosowana jest do odbioru ścieków doprowadzanych kanalizacją sanitarna tłoczną grawitacyjną oraz dowożonych. Podłączone do niej systemem kanalizacji są miejscowości Prostki i Bogusze. Oczyszczalnia składa się z następujących obiektów: zespołu zbiornika buforowego /pompownia ścieków, zbiornik buforowy, zbiornik uśredniający/ biologicznego reaktora SBR zbiornika osadu urządzenia do odwadniania osadu DRAIMAD budynku zaplecza str. 31

32 punktu zlewnego sieci technologicznych instalacji sprężonego powietrza instalacja dozowania PIX instalacja mechanicznego oczyszczania ścieków poletka osadowe Stężenia zanieczyszczeń w ściekach Wskaźnik Jednostka Stężenie w ściekach dopływających BZT 5 mg O 2 /l (g O 2 /m 3 ) Zawiesina ogólna Stężenie w ściekach oczyszczonych mg/l Azot ogólny mg/l Fosfor ogólny mg/l 30,7 5 Przepustowość oczyszczalni: 170 m 3 /d Oczyszczalnia ścieków w Bobrach W skład oczyszczalni wchodzą: krata ręczna osadnik IMHOFFA przepompownia ścieków złoże biologiczne osadnik wtórny stacja dozowania PIX sieci technologiczne Oczyszczalnia odbiera ścieki systemem kanalizacyjnym tylko z miejscowości Bobry (413 osób) a także ścieki dowożone z miejscowości Miłusze, Miechowo, Kobylin, Kobylinek, Niedźwieckie W 2004 r zrzucono ścieki w ilości 19,5dam 3. Stężenia zanieczyszczeń w ściekach Wskaźnik Jednostka Stężenie w ściekach dopływających Stężenie w ściekach oczyszczonych BZT 5 mg O 2 /l (g O 2 /m 3 ) Zawiesina ogólna mg/l Azot ogólny mg/l Fosfor ogólny mg/l 22 5 Przepustowość oczyszczalni: 76,5 m 3 /d str. 32

33 Oczyszczalnia ścieków w Wiśniowie Ełckim. Oczyszczalnia typu SEBIOFIKON pracuje w oparciu o osad czynny., składa się z dwóch ciągów o przepustowości po 25m 3 /d. Ścieki z osiedla przepływają przez osadnik OGM, gdzie zatrzymywana jest większość zawiesiny i wszystkie odpady stałe Oczyszczalnia składa się z: dwóch sześciokomorowych bioreaktorów SEBIOFIKON 25m 3 /d trzech zbiorników OGM 100m 3 studzienki pomiarowej studzienki osadowej studzienki rozdzielczej Oczyszczalnia odbiera ścieki systemem kanalizacyjnym tylko z budynków mieszkalnych po byłym PGR i z Zespołu Szkół. Z pozostałych budynków oraz miejscowości Katarzynowo, Kopijki, Krzywe, Cisy, Zawady Tworki ścieki są dowożone. W 2004 r. dowieziono ścieki w ilości 9,5dam 3 Stężenia zanieczyszczeń w ściekach Wskaźnik Jednostka Stężenie w ściekach dopływających Stężenie w ściekach oczyszczonych BZT 5 mg O 2 /l (g O 2 /m 3 ) ChZT mg O 2 /l (g O 2 /m 3 ) Zawiesina ogólna mg/l bd 50 Azot ogólny mg/l 59,6 30 Fosfor ogólny mg/l 9,2 5 Przepustowość oczyszczalni: 50 m 3 /d Sieć komunikacyjna Sieć komunikacyjna składał się z dróg, które są pod czterema administracjami: Droga krajowa Nr 65 Białystok-Ełk o długości 11,7 km, zarządzane przez Generalną Dyrekcję Dróg i Autostrad w Olsztynie. Droga wojewódzka Nr 667 Biała Piska Ełk o długości 1,5km Drogi powiatowe o łącznej długości 97,6 km administrowane przez Powiatowy Zarząd Dróg w Ełku w tym : drogi o nawierzchni bitumicznej - 67,0 km, z brukowca - 4,2 km, tłuczniowa 3,8 km, gruntowe -22,6 km Drogi gminne o łącznej długości 80,1 km administrowane przez Gminę Prostki str. 33

34 w tym : drogi klasy L (65,8 km) o nawierzchni bitumicznej i betonowej 5,3 km, z brukowca -3,1 km, gruntowej - 57,4 km drogi klasy D (14,3 km) o nawierzchni bitumicznej i betonowej 2,3 km, z brukowca 0,3 km, gruntowej 10,7 km. Stan dróg jest w 90% zły Przez gminę Prostki przebiega zelektryfikowana linia kolejowa Ełk Białystok z dworcem kolejowym w Prostkach oraz stacją przeładunkową. Przez północnozachodnią część gminy biegnie linia kolejowa Szczytno Ełk. Znaczenie turystyczne ma Ełcka Kolej Wąskotorowa (zabytek województwa suwalskiego), która obsługuje północno-wschodnie obszary Gminy. 3. PLANOWANE DZIAŁANIA W LATACH W ODNIESIENIU DO CELÓW PRZYJĘTYCH W STRATEGII ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU GMINY PROSTKI Głównymi celami rozwoju gminy, zapisanymi w Strategii rozwoju i Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, są: Zachowanie i odnowienie zasobów środowiska naturalnego zrównoważony program ochrony środowiska Rozwój gospodarczy - zapewnienie miejsc pracy Poprawa jakości i kultury życia Uzyskanie nowoczesnej struktury przestrzennej gminy i sprawnego układu obsługi komunikacyjnej i technicznej str. 34