MANAGER MBA

Transkrypt

1 >E5teS*~ i,-: iv».

2 W ŚWINOUJŚCIU POWSTAJE IMPONUJĄCY TERMINAL, KTÓRY ZAPEWNI NASZEMU KRAJOWI BEZPIECZEŃSMO ENERGEP/CZNĘ A C0 NIEMNIEJ WAŻNE POZWOLI NEGOCJOWAĆ LEPSZE CENY TEGO PA j+»ą"iim ifz^jkć : Ttrf "'V "*' " St". T" ' $> -. ;V! >Ł H i}! "^;"- W J-. ; ' c.:\f 'K.%, %.-:?:-%& IH >-> r>' *, V, 7. - \^,'^V >*JV :. Mj*?.'?S.'< -Terminal w Świnoujściu będzie pierwszą tego typu inwestycją nie tylko w Polsce, ale i w naszej części Europy.

3 Handel stanowi dziś już 30 proc światowego obrotu gazem i udział ten stale wzrasta. Transport morski stał się znakomitą alternatywą dla przesyłu gazu ziemnego rurociągami. Przy odległościach rzędu 4-6 tys. km transport gazu skroplonego jest tańszy niż przesył gazociągiem. W wyniku skroplenia gaz ziemny zmniejsza swoją objętość ok. 600 razy, przez co staje się łatwy w transporcie. Dlatego też zrobił w świecie ogromną furorę. Krajom poszukujących nowych źródeł zaopatrzenia z powodów ekonomicznych, jak Polska, albo geograficznych, jak np. Japonia, otworzył dostęp do nowych źródeł zaopatrzenia. Z kolei producentom gazu w odległych i trudno dostępnych rejonach świata dał szansę na sprzedaż tego cennego surowca. Dzięki budowanemu terminalowi w Świnioujściu, Polska będzie mogła importować skroplony gaz praktycznie z dowolnego kierunku na świecie, np. z Algierii, Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Indonezji, Australii, USA, Norwegii, Peru czy Jemenu. Do przewozu drogą morską wykorzystuje się ogromne statki - metanowce. Warto podkreślić, że będzie mógł być transportowany do Świnoujścia jednymi z największych metanowców świata typu Q-flex, o pojemności do 216 tys. m 3, zanurzeniu 12,5 m, długoś ci 315 m i szerokości 50 m. Terminal w Świnoujściu będzie pierwszą tego typu inwestycją nie tylko w Polsce, ale i w naszej części Europy. Dzięki rozbudowie krajowej sieci gazociągów i utworzeniu interkonektorów, łączących je z systemami państw ościennych, terminal może stać się nową drogą importu gazu także dla naszych sąsiadów. Inwestycję ulokowano w dzielnicy Warszów, na obszarze przemysłowym przeznaczonym pod rozwój portu. Inwestycja będzie zrealizowana na obszarze o powierzchni ponad 40 ha. Obiekt ten będzie mógł odbierać i przetwarzać do 5 mld m 3 gazu ziemnego rocznie, z możliwością rozbudowy do 7,5 mld m 3, co stanowi ok. połowy obecnego rocznego zapotrzebowania na gaz w Polsce, które wynosi 14 mld m 3. O wyborze Świnoujścia jako miejsca budowy terminalu zadecydowały następujące czynniki: uregulowana sytuacja prawna gruntów pod budowę terminalu (tereny są własnością portu, gminy i nadleśnictwa oraz są wolne od praw osób trzecich), relatywnie niskie koszty, krótka droga transportu, mniejszy ruch statków w rejonie Świnoujścia niż w Zatoce Gdańskiej oraz większe zapotrzebowanie na gaz w regionie północno-zachodnim kraju. W skład terminalu będą wchodziły urządzenia do przyjmowania z metanowców, dwa kriogeniczne zbiorniki o pojemności 160 tys. m 3 każdy oraz instalacje służące do regazyfikacji wraz z urządzeniami do przekazania gazu do gazociągu łączącego terminal z krajowym systemem przesyłowym. Oprócz terminalu, głównymi elementami całej inwestycji będą: falochron, infrastruktura portowa oraz gazociąg przyłączeniowy i gazociąg przesyłowy. Nowy falochron na Morzu Bałtyckim będzie zlokalizowany na wschód od istniejącego już falochronu przy ujściu Świny oraz infrastruktury zapewniającej dostęp do nowego portu zewnętrznego: toru podejściowego, obrotnicy dla statków i ostrogi, dobudowanej do istnie- Dzięki budowanemu terminalowi w Świnioujściu, Polska będzie mogła importować skroplony gaz praktycznie z dowolnego kierunku na świecie. TERMINAL Na świecie działają 92 takie obiekty o łącznej mocy odbioru 640 mld m 3 gazu ziemnego rocznie i pojemności 31,7 mln m 3 w 312 zbiornikach magazynowych. Z kolei w Europie działa kilkanaście terminali regazyfikacyjnych. Najwięcej, bo aż 6, znajduje się w Hiszpanii, która jest liderem importu w Unii Europejskiej. Zainstalowana moc odbioru wszystkich terminali europejskich odpowiada niespełna 23 proc. całkowitego zużycia gazu w Unii w 2008 roku i 36,5 proc. łącznego importu netto do UE. Magazyny stanowią 3,5 proc. łącznej pojemności czynnej magazynów gazu w krajach Unii, jednak są to magazyny o największej mocy wytłaczania (tzn. najszybciej dostarczające gaz do sieci), sięgającej 12 mln m 3 /dobę.

4 MANAGER MBA jącego falochronu. Będzie miał długość ok. 3 km i wykonany zostanie ze stali, betonu i ka mienia. Po wybudowaniu falo chronu i ostrogi, które utworzą wejście do nowego portu, a tak że po wykonaniu niezbędnych prac pogłębiarskich, powsta ły basen portowy będzie miał parametry wystarczające do zlokalizowania w nim nowego nabrzeża przystosowanego do przyjmowania jednostek oraz - w przyszłości - innych nabrzeży portowych. Niezbędna jest też zupełnie nowa infrastruktura do obsłu gi metanowców W celu umożliwienia cumowania i rozładunku wpływających do portu metanowców z powstanie nabrzeże, którego główną częścią będzie stanowi sko statkowe, a także platforma ujęcia wody przeciwpożarowej oraz estakada pod rurociągi technologiczne. Stanowsisko statków wyposażone będzie we wszelkie niezbędne urządzenia, takie jak urządzenia nawigacyj ne, cumownicze, etc Nabrzeże służyć będzie wyłącznie do roz ładunku jednostek transportu jących Gazociąg przyłączeniowy o długości ok. 6 km połączy terminal z krajowym sys temem przesyłowym. Jego trasa rozpocznie się na terenie inwe stycji, a w miejscowości Łuko wo połączy się z gazociągiem przesyłowym Świnoujście-Szczecin o długości 74 km. Trasa tego gazociągu, rozpo czynająca się w Łukowie, za kończy się w okolicach tłoczni gazu w Goleniowie, gdzie gaz z terminalu zostanie włączony do krajowego systemu przesy łowego. Najefektowniejszymi elemen tami samego terminalu są dwa zbiorniki na skroplony gaz; każ 3 dy o pojemności 160 tys. m, wadze 70 tys. ton (pusty), wy sokości 40 m i średnicy 80 m. Każdy zbiornik będzie składał się z dwóch części: wewnętrz nego zbiornika ze stali krio genicznej, w którym będzie przechowywany gaz skroplony w temperaturze -162 Q oraz z zewnętrznych betonowych cylindrów. Dzięki temu zbior niki będą bezpieczne, wytrzy małe i dobrze izolowane, gdyż różnica temperatury wewnątrz i na zewnątrz będzie wynosiła nawet 200 C Do budowy zbiorników przy wykorzystaniu najnowocze śniejszych metod stosowanych obecnie w budownictwie użyto ton stali oraz m 3 betonu. Taka ilość stali wystar czyłaby do wybudowania jed nego z najdłuższych mostów świata - Golden Gate w San Francisco, a ilość betonu do budowy 950 domków jedno rodzinnych czy 1/6 Stadionu Narodowego w Warszawie Łączne koszty projektu budowy terminalu w Świnoujściu szacowane są na 2,76 mld zł. Kwota ta może jeszcze ulec niewielkim zmianom, w zależ ności od finalnych kosztów fi nansowania inwestycji. Spółka Polskie pozyskuje finan sowanie na ten cel z następu jących źródeł: 1 mld 18 mln zł ze środków własnych, 752 mln zł z funduszy europejskich (EEPR i POIŚ), 900 mln zł to kredy ty z EBI i EBOiR Pozostałe 88 mln zł spółka będzie pozyski wała z finansowania dostępne go na rynku. STRATEGICZNE ZNACZENIE INWESTYCJI W 2006 roku rząd uznał ko nieczność wzmocnienia bez pieczeństwa energetycznego naszego kraju, poprzez wybudo- LIQUEFIED NATURAL GAS (Liquefied Natural Gas), czyli skroplony gaz ziemny, jest paliwem produkowanym poprzez usuwanie zanieczyszczeń, a następnie zmianę stanu skupienia pod wpływem tempe ratury -i62 C. Po skropleniu otrzymuje się bardzo czyste, bezbarwne i bezwonne paliwo, bez właściwości toksycznych i korozyjnych. W skład wchodzi głównie metan oraz nie wielkie ilości innych węglowodorów. Skroplony gaz ziemny ma objętość około 600 razy mniejszą niż w stanie lotnym (na turalnym), co czyni go bardziej ekonomicznym w transporcie i magazynowaniu. HISTORIA Po raz pierwszy skroplenia gazu, czyli zamiany fazy gazowej w ciekłą, dokonał brytyjski fizyk i chemik Michael Faraday ( ). W 1883 roku profesorom Uniwersytetu Jagielloń skiego - Zygmuntowi Wróblewskiemu i Karolowi Olszewskie mu - udało się skroplić tlen i azot z powietrza atmosferycz nego, jednakże technologię schładzania i skraplania, którą można zastosować w urządzeniach chłodniczych, opatento wał w 1896 roku niemiecki inżynier i przedsiębiorca Carl Paul Gottfried von Linde, który w 1873 roku zbudował pierwsze urzą dzenie chłodzące w Europie. Pierwsza chłodziarka na świecie pojawiła się jednak w Australii, a zaprojektował i skonstru ował ją Szkot James Harrisson, z zawodu drukarz i dzienni karz. Pierwotnie wymyślona technologia służyła schładzaniu powietrza, a po raz pierwszy została zastosowana przez prze mysł spożywczy. Technologia schładzania i skraplania gazu ziemnego została po raz pierwszy zastosowana w Stanach Zjednoczonych. Pierwsza instalacja do skraplania roz poczęła działanie w Zachodniej Wirginii w 1917 roku, a pierw sza komercyjna instalacja skraplająca została zbudowana w Cleveland w stanie Ohio (USA), w 1941 roku. TRANSPORT SKROPLONEGO GAZU Transport skroplonego gazu ziemnego rozpoczął się po II Woj nie Światowej. W styczniu 1959 roku, przekształcony z uży wanego w czasie II Wojny Światowej transportowca, statek The Methane Pioneer" wypłynął z Lake Charles w Luizjanie (USA) z ładunkiem m.in., aby przybyć do Canvey Island w Wielkiej Brytanii. Po sukcesie pierwszego i kolejnych siedmiu transportów statkami, The British Gas Council zdecydował o imporcie z Wenezueli. Jednakże w związku z odkryciem złóż gazu w Algierii, kraju położonym znacznie bliżej Wielkiej Brytanii, ostatecznie zdecydowano o imporcie paliwa z tego kraju. W ten sposób Algieria stała się pierwszym na świecie ekspor terem. Pierwsza komercyjna dostawa z tego kraju na rynek brytyjski dotarła w 1964 roku. Dostawy gazu skroplone go do Wielkiej Brytanii nie wytrzymały jednak konkurencji ze złożami gazu odkrytymi na Morzu Północnym. Lata 70. i 80. XX wieku przyniosły wzrost zainteresowania w krajach azjatyckich, głównie w Japonii i Korei. Rozpoczęto tam budowę elektrowni, których paliwem opałowym miał być gaz ziemny. Wydatnie przyczyniło się to do wzrostu koniunk tury na skroplony gaz.

5 TERMINAL W ŚWINOUJŚCIU - ZAŁOŻENIA TECHNICZNE Obrotnica metanowców I Miejsce na trzeci zbiornik Pochodn napełniania cystern samocho dowych Stacja pomiarowa gazu Terminal Estakada pod instalacje technologiczne statkowe do rozadunku?jfxr&: w oztadowcze Platforma pompowni, w tym przeciw pożarowa Estakada urociagów technolo gicznych Zbiorniki Regazyfikatory I Zbiornik z wodą do celów przeciwpożarowych Sterownia, Administracja Rozdzielnia elektryczna, Media pomocnicze, Warsztat Port zewnętrzny Fa ochron wanie nowoczesnego terminalu do odbioru gazu ziemnego. W kolejnych latach precyzowano plany, wpisujące się w powstającą strategię dywersyfikacji dostaw gazu. W efekcie zapadła decyzja o rozpoczęciu prac związanych z budową terminalu w Świnoujściu, którego podstawą prawną stała się tzw. specustawa z 24 kwietnia 2009 r. W tym samym roku zakończono prace nad projektem technicznym terminalu, przygotowanym przez międzynarodowe konsorcjum firm zgodnie z normami europejskimi i przy uwzględnieniu najnowszych rozwiązań technologicznych. Budowa terminalu pozwoli zaspokoić zwiększone zapotrzebowanie na gaz w Polsce, przyczyni się do zwiększenia niezależności energetycznej kraju. Umożliwi również odbiór skroplonego gazu ziemnego praktycznie z dowolnego kierunku na świecie, co dodatkowo przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego kraju, jak również da możliwość do zakupów interwencyjnych lub stricte handlowych na rynku spotowym, a także umożliwi sprzedaż gazu do innych państw Europy Środkowo -Wschodniej. Inwestycja w Świnoujściu będzie pierwszym terminalem w tej części Europy, dlatego jego budowa jest ważna nie tylko z punktu widzenia Polski, ale również z perspektywy pozostałych krajów regionu. Przedsięwzięcie to będzie ponadto stanowiło ważny element tworzonego Korytarza Gazowego Północ-Południe, który ma się składać z wielu dwustronnych, międzysystemowych połączeń gazowych i krajowych gazociągów. W ten sposób polskie Świnoujście zostanie połączone przez Czechy, Słowację i Węgry z planowanym terminalem Adria w Chorwacji. Rozpoczęta przez nasz kraj inwestycja infrastrukturalna wpisuje się w unijną politykę tworzenia wspólnego rynku gazu. W kolejnym numerze naszego magazynu przedstawimy obszerny materiał ukazujący postęp tej niezwykle ważnej dla naszego kraju inwestycji.