Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Bydgoszczy

Transkrypt

1 Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Bydgoszczy Bydgoszcz, lipca 2010 r. Pan Piotr Całbecki Marszałek Województwa Kujawsko Pomorskiego P/10/129 LBY /2010 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli 1, zwanej dalej ustawą o NIK, Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Bydgoszczy przeprowadziła w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Kujawsko - Pomorskiego, zwanego dalej Urzędem, kontrolę w zakresie bankowej obsługi jednostek samorządu terytorialnego w latach 2008 r. I półrocze 2010r. W związku z kontrolą, której wyniki zostały przedstawione w protokole kontroli podpisanym 2 lipca 2010 r., Najwyższa Izba Kontroli, na podstawie art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Panu Marszałkowi niniejsze wystąpienie pokontrolne. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie z nieprawidłowościami ocenia działania Pana Marszałka i podległego mu Urzędu w zbadanym zakresie. Pozytywnie ocenia się wybór banku do obsługi budżetu Województwa. Zastosowano tryb przetargu nieograniczonego, zachowując wszystkie wymogi określone w ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo Zamówień Publicznych 2, zwanej dalej pzp. Opisu przedmiotu zamówienia dokonano w sposób, w którym wykluczono ponoszenie kosztów opłat i prowizji bankowych. W ten sposób, korzystnie dla Województwa, podstawowymi kryteriami branymi pod uwagę przy wyborze wykonawcy było oprocentowanie środków na rachunkach bankowych i lokatach overnight, a także wysokość oprocentowania kredytu w rachunku 1 Dz. U. z 2007 r. Nr 231, poz ze zm. 2 Dz. U z 2007 r. Nr 223 poz ze zm. ul. Wały Jagiellońskie 12, Bydgoszcz tel.: (0-52) , fax: (0-52) , LBY@nik.gov.pl Adres korespondencyjny: Skr. poczt. 612, Bydgoszcz

2 bieżącym. W wyniku postępowania dokonano wyboru jedynego oferenta, który wziął udział w postępowaniu (Bank PKO BP SA). W toku badania dokumentacji stwierdzono jednak uchybienie polegające na zbyt późnym zwrocie wadium związanym z ww. zamówieniem publicznym. W wyniku niedopatrzenia Kierownika Wydziału Zamówień Publicznych - zwrotu wadium dokonano dopiero po 176 dniach od podpisania umowy, czym naruszono art. 46 ust. 1 pzp. Zasady wykonywania umowy na bankową obsługę budżetu zostały ustalone w sposób prawidłowy. Umowę podpisano 20 sierpnia 2008 r., termin świadczenia ww. usług ustalono na 4 lata. Podpisana umowa dotyczyła wszystkich podmiotów wchodzących w skład województwa kujawsko pomorskiego, zagwarantowano również możliwość zawierania kolejnych umów na prowadzenie rachunków bankowych przez ewentualnie nowo powstałe samorządowe jednostki organizacyjne. Wymieniona umowa umożliwiała korzystanie z bankowości elektronicznej, a także zawierała zapisy zapewniające bezpieczeństwo w zakresie dostępu, zlecania operacji na rachunkach w sposób tradycyjny, jak przez internet. W umowie na bankową obsługę budżetu zawarto zapisy o możliwości korzystania z kart płatniczych. W badanym okresie wydano dwie karty płatnicze Marszałkowi Województwa i Dyrektorowi Biura Informacyjnego w Brukseli Departamentu Polityki Regionalnej. W umowach o użytkowanie kart płatniczych określono limity dzienne i miesięczne operacji bezgotówkowych i wypłat. NIK zwraca uwagę, iż Zarząd Województwa nie określił zasad, sposobu i trybu przyznawania i korzystania ze służbowych kart płatniczych oraz zasad rozliczania płatności dokonywanych przy ich wykorzystaniu, co stanowi naruszenie obowiązującego od dnia 1 stycznia 2010 r. art. 247 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. 3 W okresie objętym kontrolą, od 1 stycznia 2008 r. do 30 czerwca 2010 r., zadłużenie Województwa z tytułu kredytów wzrosło z ,4 tys. zł do ,5 tys. zł. Wobec jednak wyższej dynamiki wzrostów dochodów Województwa w stosunku do wzrostu zadłużenia - następował spadek zadłużenia 4, który wyniósł w 2008 r. 40,18%, a w 2009 r. 28,15%. Zarząd Województwa zawarł w okresie kontrolowanym dwie umowy długoterminowych kredytów bankowych, w każdym przypadku po uzyskaniu wymaganej 3 Dz. U. Nr 157, poz ze zm. 4 określonego w art. 170 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 249, poz ze zm.). 2

3 zgody Sejmiku Województwa oraz opinii Regionalnej Izby Obrachunkowej. Kredyty te, wynoszące łącznie tys. zł., wykorzystane zostały zgodnie z przeznaczeniem - na spłatę wcześniej zaciągniętych pożyczek lub kredytów oraz finansowanie deficytu budżetu Województwa. W przypadku kredytu długoterminowego w 2008 r. stwierdzono jednak nieprawidłowości dotyczące stosowania przepisów w zakresie zamówień publicznych: a) nie zamieszczono ogłoszenia o zamówieniu publicznym w dzienniku lub czasopiśmie o zasięgu ogólnopolskim, czym naruszono, ówcześnie obowiązujący, art. 40 ust. 4 pzp, b) dokonano zmiany warunków umowy kredytu z dnia r. z naruszeniem przepisu art. 144 ust. 1 pzp w brzmieniu obowiązującym dla umów zawartych od dnia r. Aneksem nr 2, z dnia 29 czerwca 2009 r. dwóch członków Zarządu Województwa, przy kontrasygnacie Skarbnika Województwa, dokonało modyfikacji warunków polegającej na obniżeniu marży banku kredytującego, możliwość ta nie została jednak przewidziana w specyfikacji istotnych warunków zamówienia ani w ogłoszeniu o zamówieniu. c) wskutek niedopatrzenia, Naczelnik Wydziału Zamówień Publicznych wnioskował z opóźnieniem o zwrot wadium wykonawcy, któremu dokonano zwrotu po 65 dniach od podpisania umowy, czym naruszono przepis art. 46 ust. 1 pzp. Zamówienie kredytu długoterminowego w 2009 r. prowadzone było zgodnie z przepisami w zakresie zamówień publicznych, w szczególności pozbawione było ww. uchybień dotyczących postępowania z 2008 r. Najwyższa Izba Kontroli nie wnosi uwag dotyczących lokowania wolnych środków zgromadzonych na rachunku podstawowym Województwa. Za każdym razem zakładanie lokat poprzedzone było rzetelną analizą stanu wolnych środków na rachunku. Wyboru banku dokonywano po przeprowadzeniu negocjacji z kilkunastoma bankami i wybierano bank oferujący najwyższe oprocentowanie. W okresie objętym kontrolą założono łącznie 37 lokat na łączną kwotę tys. zł. Lokaty zakładane były na okres od 3 do 34 dni, a łącznie z tytułu oprocentowania lokat uzyskano kwotę w łącznej wysokości 4.235,2 tys. zł. Spośród badanych 3 wyodrębnionych rachunków funduszy: Terenowego Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych (zwanego dalej TFOGR ), Wojewódzkiego Funduszu Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym (zwanego dalej WFGZGiK ), Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (zwanego dalej FOŚiGW ) 3

4 stwierdzono lokowanie wolnych środków wyłącznie w przypadku FOŚiGW. W opinii Najwyższej Izby Kontroli za gospodarne należy uznać dążenie do zapewniania jak najwyższych dochodów z odsetek od wolnych środków. Przeprowadzona w toku kontroli analiza możliwości lokowania środków w 2009 r. wskazuje, że zakładanie lokat przy średnich warunkach występujących na rynku międzybankowym mogło zwiększyć dochody TFOGR o 35,9 tys. zł, a WFGZGiK o 14,1 tys. zł. Najwyższa Izba Kontroli zwraca także uwagę, że występujący na koniec miesięcy luty, marzec, kwiecień, sierpień i wrzesień 2009 r. wysoki stan środków FOŚiGW, wynoszący od ,1 tys. zł do ,7 tys. zł. Działaniem tym naruszono przepis uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym art. 402 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska 5. Zarząd Województwa nie dokonywał bowiem wymaganych przelewów redystrybucyjnych na kwoty równe saldu rachunku FOŚiGW na koniec miesięcy: styczeń, luty, marzec, lipiec, sierpień; w terminie do końca następnego miesiąca. Powyższy stan był następstwem opóźnień w przeprowadzaniu w Departamencie Ochrony Środowiska i Geologii weryfikacji informacji składanych przez podmioty korzystające ze środowiska, co było czynnością niezbędną przed dokonaniem przelewów redystrybucyjnych. Ponadto opóźnienia w weryfikacji spowodowały, że Skarbnik Województwa nie miał pełnej wiedzy o kwotach i terminach w jakich istniała w 2009 r. możliwość zakładania lokat ze środków FOŚiGW. W okresach od r. do r. oraz od r. do r. na rachunku tego funduszu znajdowały się kwoty od ponad tys. zł do ponad tys. zł., których nie lokowano. Przeprowadzona w toku kontroli analiza wskazuje, że zakładanie lokat w powyższych okresach, przy średnich warunkach występujących na rynku międzybankowym, mogło zwiększyć dochody FOŚiGW o 39,6 tys. zł. Wskutek dokonanych w Urzędzie zmian organizacyjnych w pierwszej połowie 2010 r. następowała wcześniejsza redystrybucja z rachunku FOŚiGW, a wysoki stan środków utrzymywał się w krótszym okresie. Przedstawiając powyższą ocenę, Najwyższa Izba Kontroli wnosi o: 1. Podjęcia działań organizacyjnych zapewniających terminowy zwrot wadiów związanych z prowadzonymi postępowaniami o zamówienie publiczne. 2. Opracowanie i wdrożenie pisemnych zasad przyznawania, wykorzystywania i rozliczania służbowych kart płatniczych. 5 Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 ze zm. 4

5 3. Podjęcie działań mających na celu zapewnienie prowadzenia bieżących analiz stanu wolnych środków na wyodrębnionych rachunkach funduszy celowych celem ich efektywnego lokowania na bankowych lokatach terminowych. Najwyższa Izba Kontroli, na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Pana Marszałka w terminie 14 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków, bądź o działaniach podjętych w celu ich realizacji lub przyczynach niepodjęcia takich działań. Zgodnie z treścią art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, przysługuje Panu Marszałkowi prawo zgłoszenia na piśmie do Dyrektora Delegatury Najwyższej Izby Kontroli w Bydgoszczy umotywowanych zastrzeżeń w sprawie ocen, uwag i wniosków zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeżeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o którym wyżej mowa, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK. 5