Moja prababcia Zofia. Natalia Dudek Monika Kołodziej Klasa VI. Praca konkursowa: Szkoła Podstawowa nr 6 w Trzebini

Transkrypt

1 Moja prababcia Zofia Praca konkursowa: Natalia Dudek Monika Kołodziej Klasa VI Szkoła Podstawowa nr 6 w Trzebini

2 Nasza praca konkursowa powstała dzięki materiałom dostarczonym nam przez koleżankę z klasy. Małgosia i jej mama podzieliły się z nami przepiękną opowieścią o losach swojej rodziny. Przekazały nam nie tylko informacje, ale także kopie zdjęć i dokumentów, za co im serdecznie dziękujemy i wyrażamy wielką wdzięczność. Praca została napisana w pierwszej osobie, gdyż jest to wspomnienie i relacja Małgosi o jej przodkach. W mojej rodzinie istnieje przekaz, że prapradziadkowie Władysław i Maria Lasoniowie w 1919 roku opuścili Polskę i przez Czechosłowację oraz Belgię dotarli do Francji. Tam mój prapradziadek przez 6 lat pracował w kopalni węgla w miejscowości Billy Montigny. W tej miejscowości 7 listopada 1926 roku przyszła na świat moja prababcia Zofia Lasoń. Cała rodzina wróciła do Polski w 1933 roku i osiadła w Trzebini. Kolejne informacje dotyczą losów moich najbliższych w czasie II wojny światowej. W październiku 1939 roku przez teren Trzebini przejeżdżała ciężarówka, która łapała chłopców i dziewczęta, by następnie wywieźć ich na roboty przymusowe. Niestety moja prababcia Zofia znalazła się w tej grupie. Rodzina w Polsce, przez całą wojnę, nie miała o niej żadnych wiadomości.13- letnia Zofia została wywieziona do miejscowości Nieder Mois (obecnie Dolny Ujazd w powiecie Środa Śląska). Pracowała u niemieckiego gospodarza, Fridricha Hauslera. Razem z nią do tego gospodarstwa trafiła starsza od niej o 2-3 lata Ukrainka ( jej imię niestety zatarło się w pamięci). Obie dziewczyny zaprzyjaźniły się, razem mieszkały w pokoiku na poddaszu. Dzień rozpoczynały o 5 rano. W zależności od pory roku - wykonywały różne prace związane z gospodarowaniem. Niemiecki gospodarz miał wiele kur, kaczek, indyków, gęsi. Hodował także świnie i krowy. Dziewczęta zajmowały się więc karmieniem zwierząt oraz czyściły kurniki. Doiły krowy, robiły masło i sery. Wiosną i latem pracowały w polu. Do ich zadań należało także pielenie przydomowego ogródka. Latem i jesienią robiły przetwory i zbierały owoce. Produkty odnosiły do punktu zbiórki, gdzie wojsko niemieckie odbierało żywność, by ją następnie przesyłać na front. Dodatkowym zajęciem dziewcząt była opieka nad dwójką dzieci gospodarzy, mieli chłopca i dziewczynkę. Moja prababcia wspominała, że w pokoiku na poddaszu często wspominały swoje rodziny, wspierały się w trudnych chwilach, martwiły się o swoich bliskich, były dla siebie wielkim wsparciem. Wieczorami, po pracy, szeptem rozmawiały i wymieniały się wiadomościami podsłuchanymi w obejściu. Szczególnie interesowały ich wiadomości dotyczące sytuacji na froncie. Przez cały okres pobytu moja prababcia nie miała żadnych wiadomości o swojej rodzinie. W czasie pracy przymusowej moja krewna zachorowała. Wielką pomocą wtedy wykazała się jej ukraińska przyjaciółka. Wykonywała z nią część pracy, a nawet z narażeniem życia kradła dla niej miód i jajka. Była to jedyna szansa na szybkie wyzdrowienie. Produkty te ukrywały w belce

3 stropowej w swoim pokoiku. Na szczęście prababcia Zofia wyzdrowiała. W tej belce chowały także żywność, dokumenty, a nawet lepsze buty. W formie ciekawostki można podać, że dziewczęta dbały także o zęby żuły w tym celu gałązki wierzby. Prababcia wspominała, że w sąsiednich domach, u innych niemieckich gospodarzy, pracowali inni Polacy. Czasem spotykali się w drodze do piekarni, do sklepu czy przy skupie żywności. Wtedy prababcia Zofia spotkała swojego przyszłego męża Stefana Siejkę. Nawet w tak ciężkich czasach były więc chwile na radość i szczęście osobiste. W 1945 roku zaczęły się zbliżać wojska Armii Czerwonej, nadchodził koniec wojny. Niemieccy gospodarze uciekli przed zbliżającymi się Rosjanami. Polacy, w tym moja prababcia, byli wolni. Wszyscy wyruszyli do swoich bliskich. Wtedy moja prababcia widziała po raz ostatni swoją ukraińską przyjaciółkę. Później jej poszukiwała, ale niestety nie udało się jej znaleźć. Pozostała po niej jedynie fotografia. Po wojnie Zofia wróciła do Trzebini. Tu spotkała się z rodziną. Przeżyli jej rodzice oraz rodzeństwo. Tylko jedna jej siostra urodzona w czasie wojny zmarła. Warto dodać, że moja praprababcia Maria w końcówce wojny trafiła do obozu koncentracyjnego, ale na szczęście przeżyła. Po wojnie Zofia wyszła za maż na Stefana Siejkę, który pracował w kopalni węgla kamiennego, podobnie prababcia. Urodziło się im 3 dzieci: synowie Kazimierz i Mieczysław oraz córka Halina. Moja prababcia starała się o odszkodowanie za przymusową pracę. Niestety zginęły jej dokumenty potwierdzające ten fakt. Odnalazła jednak pana, który w czasie wojny pracował w sąsiednim gospodarstwie i on poświadczył, że tam pracowała. Na podstawie jego dokumentów i zeznań moja prababcia otrzymała zaświadczenie potwierdzające jej przymusową pracę od X 1939 roku do V 1945 roku. Posiadamy kopie tych dokumentów. Przez całe swoje dalsze życie prababcia wspominała lata wojny, które mocno odbiły się na jej późniejszych losach. Często prześladowały ją wspomnienia, miała koszmary nocne. Wstawała wcześnie rano i zajmowała się domem: piekła, prała, gotowała, potrafiła robić mąkę z ziemniaków. Co ciekawe w tych pracach pomagał jej mąż. Nigdy nie zobaczyłam swojej prababci, zmarła kilka miesięcy przed moim urodzeniem. Jej losy znam od mamy. Jestem dumna, że w mojej rodzinie przechowywana jest pamięć o przodkach. Moja mama jest dla mnie prawdziwą skarbnicą wiedzy. Moja rodzina, podobnie jak wiele innych, zapisała się w dzieje Trzebini. Moi przodkowie, jak nasze miasto, cierpieli w czasie wojny, ponosili straty, a potem od nowa układali sobie życie. Z takich cząstkowych losów tworzy się przecież historia naszej Małej Ojczyzny Trzebini.

4 Zofia Siejka z domu Lasoń

5 Ukraińska przyjaciółka Zofii Siejki

6 Obecny wygląd ulicy i domu, w którym przymusowo pracowała pani Zofia

7 Potwierdzenie pracy przymusowej

8

9