S18 DZIECI STARSZE. Utwór nr 1. Utwór nr 2. Temat kompleksowy: Tydzień słodkości Termin zajęć: cały rok. Informacje o słodyczach

Transkrypt

1 Temat kompleksowy: Tydzień słodkości S18 Utwór nr 1 Informacje o słodyczach Słodycze to gotowe produkty spożywcze o słodkim smaku i zazwyczaj o stałej konsystencji, które spożywa się zwykle między posiłkami. Słodycze produkuje się najczęściej z cukru z dodatkiem mleka, wody, kakao, soków owocowych, wiórków kokosowych i bakalii, takich jak: migdały, orzechy, rodzynki, kandyzowana skórka pomarańczowa i cytrynowa, suszone daktyle, figi, śliwki, morele. Do słodyczy zalicza się między innymi: cukierki, czekoladę, ciastka, wafelki, batony, galaretki. Opracowane na podstawie: dostęp na dzień Utwór nr 2 Ewa Korulska Historia słodkości Słodycze? Słodycze to coś okropnego! Szkodzą zębom, boli po nich brzuch, tuczą! Ale wszyscy je lubimy. I chyba zawsze tak było. Starożytny cukiernik robił słodycze z miodu mieszanego z orzechami, ziołami, owocami i korzeniami. Musiały być pyszne! Prawdziwymi mistrzami słodyczy byli zawsze Arabowie, którzy uwielbiają bardzo słodkie nugaty, kremy, chałwę, cukierki we wszystkich możliwych smakach. Nie tylko w krajach arabskich, ale i w innych ciepłych krajach cukier znano od dawna, dzięki rosnącej tam trzcinie cukrowej. W Polsce bardzo długo słodzono potrawy miodem, a cukier podawano tylko chorym, w pigułkach jako lekarstwo! W chłodnych krajach Europy sprowadzany z daleka cukier był tak cenny, że pewna królowa, która panowała w Austrii dwieście pięćdziesiąt lat temu, otrzymała go w podarunku wraz perłami, brylantami i rubinami. Dzisiaj w Polsce i innych krajach europejskich cukier produkuje się w cukrowniach, ze specjalnie w tym celu uprawianych buraków cukrowych. Kiedy wasze babcie były małymi dziećmi, ich mamy kupowały cukier w kawałkach odrąbywanych przez sklepikarza z wielkich cukrowych głów. Potem zaczęto produkować cukier w kostkach lub w postaci przypominającej piasek. Taki cukier może być biały, składa się wtedy z przejrzystych, dosyć dużych kryształków, albo żółtawy i drobny zależy to od sposobu produkcji. Kupujemy go w kilogramowych, papierowych torebkach i używamy w ten sam sposób jak nasze prababcie: do słodzenia napojów, do gotowania wielu potraw, smażenia konfitur. Trudno sobie wyobrazić kuchnię bez cukru! Historia słodkości, w: Pentliczek Nr 42/1994, s. 5

2 S18 Temat kompleksowy: Tydzień słodkości Utwór nr 3 Zagadka Świetny smak, kolor kasztanowy. Przysmak to nie lada. Rodzi się w ziarnie kakaowym, a potem ją się zjada. Zagadka, w: J. Stec, Zagadki dla najmłodszych, Kielecka Oficyna Wydawnicza PW MAC SA, Kielce 1996 Utwór nr 4 Czekolada informacje i ciekawostki Czekolada to wyrób cukierniczy sporządzany z miazgi kakaowej, tłuszczu kakaowego (masło kakaowe), środka słodzącego i innych dodatków. Początkowo wytwarzana była tylko w postaci płynnej do picia. Pierwsza czekolada w tabliczkach powstała w 1839 roku w Niemczech, wyprodukowana została przez firmę Jordan & Timaeus z kakao, cukru i koziego mleka. W niektórych krajach, np. w Meksyku, powszechniejsza jest czekolada w postaci napoju na wodzie, mleku lub innym płynie. Rzadziej spotyka się czekoladę sproszkowaną lub w granulkach. Rodzaje czekolady gorzka składa się z masła kakaowego, proszku kakaowego i cukru, czasem z niewielką domieszką wanilii mleczna w jej skład wchodzi również mleko lub proszek mleczny i wanilia, a zawartość kakao jest mniejsza biała bez zawartości proszku kakaowego deserowa Czekolady będące mieszaniną różnych składników z ww. rodzajami czekolad: bakaliowa orzechowa czekolady z owocami, likierami i innymi dodatkami Od czekolady można się uzależnić. Uwielbiamy ją za cudowny smak i zapach, ale również dlatego, że poprawia nastrój, dodaje energii, likwiduje zmęczenie. Spośród wszystkich słodyczy jest najmniej niebezpieczna dla zębów. Jednak jak wszystkie słodycze czekolada zawiera węglowodany, które rozkładając się, szkodzą zębom. Ponieważ jednak pozostaje w ustach krótko, bo szybko się rozpuszcza i natychmiast ją połykamy, jest mniej szkodliwa niż np. cukierki typu toffi. Dla bezpieczeństwa warto jednak po zjedzeniu czekoladowych słodkości dokładnie umyć zęby.

3 Temat kompleksowy: Tydzień słodkości S18 Idealna czekolada: ma gładką, aksamitną, pozbawioną grudek konsystencję, powoli, jedwabiście rozpływa się w ustach, jej łamaniu na cząstki towarzyszy charakterystyczny trzask, jest pozbawiona gorzkich i kwaśnych posmaków, tabliczka ma ładny połysk bez śladu białego nalotu, w nieznacznym stopniu reaguje na zmiany temperatury powietrza, czyli nawet w upale nie powinna się rozpuścić. Potencjalne zagrożenia dla zdrowia Czekolada jest szkodliwa dla wielu zwierząt: koni, psów, kotów i papug. Spożycie czekolady może powodować u nich poważne schorzenia. Opracowanie na podstawie: (dostęp na dzień ) Utwór nr 5 Danuta Wawiłow Zapach czekolady Przyszedł do nas wujek Władek, przyniósł wielką czekoladę, z orzechami, z rodzynkami, w pięknym pudle z obrazkami. Jeśli będę grzecznie siedzieć, dadzą mi ją po obiedzie Choć zamknięta jest szuflada, Układanki chcę układać Gdy na nowy rower siadam Kiedy z lalką sobie gadam Czy ktoś może mi powiedzieć, Kiedy będzie po obiedzie? Bo nie mogę żyć w spokoju, Gdy ten zapach jest w pokoju! Zapach czekolady, w: D. Wawiłow, Dzieci w lesie, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1991

4 S18 Temat kompleksowy: Tydzień słodkości Utwór nr 6 Informacje i ciekawostki o marcepanie Marcepan to słodka masa cukiernicza utworzona głównie z prażonych, zmielonych migdałów i cukru z dodatkiem olejku migdałowego. Pod wpływem ciepła (wystarczy ogrzanie w dłoni) masa staje się plastyczna, dlatego bywa używana do wyrobu ozdobnych, skomplikowanych kształtów. Masa marcepanowa była znana już w średniowieczu, pojawiła się w Europie prawdopodobnie w okresie najazdów tureckich, lecz spór o autorstwo przepisu toczą także między sobą Włosi i Węgrzy. W przeszłości marcepan był bardzo popularny w całej Europie, ponieważ nie jest zbyt trudny w produkcji. Wyparła go dopiero czekolada. Występował w wielu odmianach, twardy i miękki, różnokolorowy, z dodatkiem bakalii, w towarzystwie owoców. Wyrabiano z niego również wyrafinowane produkty cukiernicze, jak np. szachy (zbitą figurę zjadał zwycięzca). W Szentendre na Węgrzech powstało Muzeum Marcepanu muzeum produkcji i zdobienia marcepanu. Muzeum i cukiernia, a także sklep z artystycznymi wyrobami z marcepanu, mieszczą się w jednym budynku. Każdy eksponat jest opisany szczegółowo, co do wagi zużytego surowca. Oglądać można np. miniaturę parlamentu budapeszteńskiego czy też znane figury ze świata kultury popularnej, takie jak Mupety, 101 dalmatyńczyków, scenki z bajek dla dzieci itp. Oprócz tego prezentowane są maszyny i urządzenia do produkcji marcepanu, w większości czynne i używane do produkcji na miejscu. Okolice Budapesztu słyną z produkcji migdałów nadających się doskonale do produkcji marcepanu. Opracowane na podstawie: dostęp na dzień

5 Temat kompleksowy: Tydzień słodkości S18 Utwór nr 7 Nie ma lodów lub placuszków, Za to w łóżku moc okruszków. W marmoladzie i papierkach Cała moja jest kołderka.

6 S18 Temat kompleksowy: Tydzień słodkości Ref. Kto zjadł ciastka i cukierki Pod serwetką na szufladzie Złotka są po czekoladzie. Czy na pewno to był duszek? Ależ ja mam wielki brzuszek! Ref. Kto zjadł ciastka i cukierki Nocny duszek, w: A. Wacławski, Śpiewające brzdące, seria 4, cz. 7, Wydawnictwo AKORD Śpiewające brzdące, Poznań 2013 Utwór nr 8 Urszula Kozłowska Co za dużo to niezdrowo (fragment) Lubię ciastka, czekoladę, też je wcinam daję słowo! Ale zważam na zasadę: Co za dużo, to niezdrowo. Jedno ciastko miło zjeść. Po co jednak jeść ich sześć?! Co za dużo to nie zdrowo, w: U. Kozłowska, Polskie przysłowia, Grupa Wydawnicza Foksal, Warszawa 2013