Największe firmy sektora budowlanego

Transkrypt

1 ABC RYNKU BUDOWLANEGO 5 Największe firmy sektora budowlanego Po raz czwarty Rzeczpospolita opublikowała listę-ranking 2000 największych polskich firm (31 października 1 listopada 2007 r.). Po raz czwarty też korzysta z tej listy redakcja Głosu PSB*, wyłuskując tym razem dane 170 firm sektora budowlanego**: 114 producentów wyrobów budowlanych i wyposażenia wnętrz, 34 kupców oraz dla porównań po 10 wykonawców budowlanych i deweloperów. Wprawdzie zawarte w niniejszej analizie dane w wielu przypadkach mogą wydać się w porównaniu ze spodziewanymi wynikami 2007 r. mało imponujące, niemniej zachęcam do pochylenia się nad nimi, nawet tylko po to, żeby móc zabawić się w zgadywankę, kto będzie miał większą dynamikę przychodów albo rentowność nasza firma czy konkurencja? Jak jest z kondycją naszych partnerów biznesowych? 170 firm kreuje potężny rynek z przychodami sięgającymi wielu miliardów złotych. Kto na tym rynku jest największy? Kto awansuje, a kto spada w rankingach? Z kim warto się porównywać, komu bliżej się przyjrzeć? Reprezentacja Lista Rzeczpospolitej uszeregowana jest wg przychodów ze sprzedaży. W 2006 r. przychody pierwszej na liście PKN Orlen SA KG sięgnęły 66 miliardów i niemal 346 milionów zł, natomiast w przypadku zajmującej pozycję 2000 firmy Elektrotek z Opola wyniosły ponad 78 mln zł (były więc ponad 850 razy mniejsze). W 2005 r. PKN Orlen zajmował również 1 pozycję z przychodami mniejszymi o 23,6%, a firma Elektrotek z przychodami mniejszymi o 38,4% nie zmieściła się na liście 2000 firm Rzeczpospolitej (wówczas ranking zamykała firma Starco SM, której przychody w 2005 r. wyniosły 75,5 mln zł). Najwyższe przychody w gronie firm związanych z sektorem budowlanym w 2006 r. miał Boryszew SA GK (5 miliardów i ponad 378 milionów zł; 30 pozycja w rankingu), gdy przychody zajmującej najniższą, spośród firm sektora budowlanego, pozycję w rankingu firmy PPH Styropol z Biskupca były 69 razy niższe (80 mln zł; 1978 pozycja). Obok 114 producentów materiałów budowlanych i 34 kupców, sektor budowlany reprezentuje na liście 2000 firm Rzeczpospolitej 121 firm wykonawczych oraz 16 deweloperskich. Tak więc co siódma firma z listy 2000 związana jest ściśle z budownictwem. * Głos PSB nr i (wyniki firm w 2003 r.), (wyniki firm w 2004 r.) oraz (wyniki firm w 2005 r.). ** dwóch firm (Cemet SA, Warszawa oraz Komfort SA GK, Szczecin), ważnych w sektorze budowlanym, nie ujęliśmy w tabelach, ale podajemy ich wyniki w tekście. Najlepsi w kategoriach specjalnych Zasadniczy ranking, z pozycjami zależnymi od przychodów ze sprzedaży, Rzeczpospolita wzbogaciła o szereg kategorii specjalnych. # W osobnej, dodatkowej tabeli przedstawiono laureatów nagrody Dobra Firma Kapituła tego konkursu kierowała się, wzorem poprzednich edycji, wskaźnikami dynamiki sprzedaży w czterech ostatnich latach (od 2003 do 2006) oraz wzrostem aktywów i kapitałów. Uwzględnione zostały także wskaźniki efektywności: rentowności sprzedaży w dwóch ostatnich latach oraz rentowności kapitałów i aktywów. Oceniana było również zdolność przedsiębiorstw do rozwoju, a jej miarą były wskaźniki inwestycji. Wśród 20 laureatów tej prestiżowej nagrody znalazł się producent złączy, śrub, łańcuchów firma Koelner SA z Wrocławia. Dodajmy, że spośród 30 firm nominowanych do tej nagrody kolejne 4 reprezentują nasz sektor: Globe Trade Centre SA, Grupa Inwestycyjna Hossa SA, Kronospan Mielec sp. z o.o. oraz Pirelli Pekao Real Estate sp. z o.o. (dawniej Pekao Development sp. z o. o.). # Trzy kolejne firmy z sektora budowlanego znalazły się w gronie 30 firm o największej dynamice przychodów licząc przychody ze sprzedaży od 2003 r.: Boryszew SA GK, Pirelli Pekao Real Estate sp. z o.o. oraz Polimex-Mostostal SA GK. # Ranking 50 firm najbardziej efektywnych w 2006 r. pod względem rentowności obrotu otwiera trzech developerów: Centrum Development & Invest, Globe Trade Centre SA GK oraz Echo Investment SA GK. Na tejże liście znaleźli się także inni przedstawiciele sektora budowlanego: Onduline Production sp. z o.o., Cersanit I sp. z o.o., Fort Mokotów sp. z o.o., Saint-Gobain Isover Polska sp. z o.o., Cementownia Nowiny sp. z o.o., Paradyż sp. z o.o. oraz Ulma Construction Polska SA GK (dawniej Bauma SA). Okazuje się więc, że co piąta najbardziej efektywna w 2006 r. firma reprezentuje branżę budowlaną. # W 35-tce firm, które najbardziej zwiększyły swoje przychody w 2006 r. znalazły się: Grupa Pilkington, Boryszew SA GK oraz Barlinek Inwestycje sp. z o.o. # W wykazie 35 firm, które zanotowały w 2006 r. największy wzrost zysku netto (w porównaniu z rokiem poprzednim) sektor budowlany reprezentują: Globe Trade Centre SA GK, Centrum Development & Invest, Echo Investment SA GK oraz Kronospan Mielec sp. z o.o. # Budowlanym rodzynkiem w gronie 35 największych eksporterów okazał się Unibud sp. z o.o. # W 35-tce firm wyróżniających się najwyższym wskaźnikiem inwestycji sektor budowlany reprezentują: Globe Trade Centre SA GK, Polbruk SA (dawniej PolBet B-Complex SA) i Stelmet SA. # Do grona 35 firm, które w 2006 r. najbardziej zwiększyły zatrudnienie zaliczono: Gant Development SA GK i Sapa Aluminium sp. z o.o. # Na listę stu najnowocześniejszych przedsiębiorstw trafiły: PPKiUG Kruszgeo SA, Novol sp. z o.o., Aluprof SA i Lubelski Węgiel Bogdanka SA GK. Ranking ten opracowano na podstawie informacji o wydatkach na działalność badawczo-rozwojową, liczbie zatrudnionych w tej działalności oraz innych danych z tego zakresu. Spośród 27 wymienionych wyżej firm sektora budowlanego (rok wcześniej 19), jakie zostały wyróżnione w specjalnych podrankingach Rzeczpospolitej, przytłaczająca większość to producenci materiałów budowlanych (19). Zwraca też uwagę względnie duża ilość deweloperów (7). Wykonawców budowlanych reprezentuje zaledwie jedna firma, a branża handlu materiałami budowlanymi jest w podrankingach Rzeczpospolitej nieobecna. Pięć firm pojawia się w gronie najlepszych więcej niż jeden raz: Globe Trade Centre SA GK (4 razy) oraz Pirelli Pekao Real Estate sp. z o.o., Boryszew SA GK, Centrum Development & Invest i Echo Investment SA GK. Siedem znalazło miejsce w specjalnych podrankingach Rzeczpospolitej także przed rokiem: Boryszew, Cersanit I, Echo Investment, Koelner, Nowol, Onduline i Ulma.

2 6 ABC RYNKU BUDOWLANEGO Producenci Wykaz dostawców wyrobów budowlanych i wyposażenia wnętrz wyłowionych z listy Rzeczpospolitej największych 2000 firm w 2006 r. jest o jedną pozycję krótszy w porównaniu z wykazem sporządzonym rok wcześniej (obecnie 114 firm, gdy w 2005 r. 115, w 2004 r. 101, a w 2003 r. 91). Podobnie jak w poprzednich wykazach próżno szukać w nim wielu czołowych graczy na rynku. Chodzi o kilkadziesiąt firm, których dane w sposób istotny pozwoliłyby pogłębić ocenę sytuacji w poszczególnych branżach. Wśród tych, których zabrakło znajduje się 31 firm obecnych w rankingu Rzeczpospolitej rok wcześniej. Porównania ogólne Porównanie wyników producentów materiałów budowlanych przedstawionych w rankingach Rzeczpospolitej za 2005 r. i 2006 r. pozwala zauważyć, że pod względem przychodów ze sprzedaży sytuacja wielu firm uległa zdecydowanej poprawie. W 2006 r. aż 100 zwiększyło swoje przychody, zaledwie 7 zanotowało mniejsze, a kolejne 7 nie podało w tym zakresie danych (rok wcześniej 65 firm wzrost przychodów; 47 spadek; 1 bez zmian; 2 brak danych). Pod tym względem 2006 r. był bardzo podobny do 2004 r. (93 firmy wzrost przychodów, 6 spadek, 2 bak danych). Jeszcze korzystniej przedstawiała się sytuacja pod względem rentowności netto w 2006 r. 96 firm było rentownych, a jedynie 3 znalazły się na minusie (15 firm nie ujawniło danych o rentowności). Wyniki w latach r. były w tym przypadku porównywalne. Bieguny dynamiki przychodów i rentowności netto Które firmy odnotowały największe przyrosty sprzedaży, a w których sprzedaż zmniejszyła się najbardziej? Kto miał najwyższą rentowność netto, a kto był pod kreską? Wykresy pokazują bieguny w obu kategoriach po 10 firm, którym wiodło się w 2006 r. najlepiej oraz 5 firm, które miały w notowaniach przychodów najgorsze wyniki i 3 firmy z rentownością ujemną. Zwraca uwagę, że spośród przedstawionych 10 firm, po 2 oferują wyroby w grupach: wyrobów z drewna i drewnopodobnych (Barlinek Inwestycje sp. z o.o. oraz Kronospan Mielec sp. z o. o.) i pokryć dachowych oraz materiałów elewacyjnych nieceramicznych (Boryszew SA GK i Pruszyński sp. z o.o. GK). Zabrakło natomiast zaliczających się do ubiegłorocznych liderów firm z licznie reprezentowanej grupy producentów stolarki otworowej. Spośród 5 firm, które zanotowały największy spadek przychodów dwie należą do grupy asortymentowej producentów płytek ceramicznych. W dziesiątce firm wykazujących w 2006 r. rekordową rentowność netto zwraca uwagę obecność dwóch Cersanitów (produkcja ceramiki sanitarnej oraz wyrobów i materiałów łazienkowych) oraz dwóch firm z grupy producentów cementu i wapna (Cementownia Nowiny sp. z o.o. i Lhoist Bukowa sp. z o.o.) Nie tylko dla budownictwa Tabelową prezentację poprzedzimy uwagą na temat założeń klasyfikacyjnych. Otóż dla celów naszego opracowania podobnie jak w poprzednich latach odeszliśmy od klasyfikacji PKD/EKD, przyjmując taką, jaką powszechnie stosują kupcy i producenci wyrobów budowlanych. Występujące w przypadku różnych firm trudności z jednoznacznym zaklasyfikowaniem staramy się oddać drogą opisu. Jeśli dana firma oferuje

3 ABC RYNKU BUDOWLANEGO 7 wyroby należące do więcej niż jedna grupa produktów ujmujemy ją w tej części tabeli, do której produkcja danej firmy należy w największym stopniu. W poniższym zestawieniu wydzielamy 15 branż (plus kategorię Inne), w porównaniu z zestawieniem sprzed roku nie pojawia się branża Systemy suchej zabudowy, natomiast mamy dwie nowe: Wyroby zbrojeniowe i inne ze stali dla budownictwa oraz Szkło budowlane. Druga trudność w niektórych firmach produkcja wyrobów dla budownictwa stanowi jedynie pewien procent w całym asortymencie. Niestety, na ogół nie sposób uściślić, jaki to procent. W takich sytuacjach (na najbardziej zdecydowane przypadki zwrócimy uwagę) można uznać za wartość poznawczą jedynie ogólne dane o globalnej kondycji całej firmy. Wyniki w poszczególnych działach Dobre wyniki producentów cementu, betonu, wyrobów betonowych, wapna i kruszyw. Branżę ujętą w tym dziale reprezentuje 12 firm. W 2006 r. większe przychody w porównaniu z osiągniętymi w roku poprzednim odnotowało 10 z nich, w tym 2 w wyjątkowo imponującej skali: Polbruk SA (wzrost o 79,3%) i Cementownia Warta SA (+58,8%). Przychody 6 kolejnych firm wzrosły powyżej 20%: Cementownia Nowiny sp. z o.o. (+35,1%), Dyckerhoff Beton Polska sp. z o.o. (+35%), Cementownia Odra SA (+33,4%), PPKiUG Kruszgeo SA (+28,9%), Lafagre Cement Polska SA (+27,6%) i FEB Faelbud SA (+23,7%). Dwie firmy tej branży nie podały danych o dynamice swoich przychodów. W kilku przypadkach musi budzić uznanie osiągnięta w tym dziale w 2006 r. rentowność netto: Cementownia Nowiny sp. z o.o. (24,7%), Lhoist Bukowa sp. z o.o. (18,4%), PPKiUG Kruszgeo SA (13,2%) i Cementownia Warta SA (12,2%). Niestety, aż 4 firmy nie podały danych w tym zakresie. Wyroby zbrojeniowe i inne ze stali dla budownictwa. To grupowanie producentów wydzielamy po raz pierwszy w naszych analizach. Nową branżę reprezentuje 7 firm. W zakresie przychodów 5 je zwiększyło w porównaniu z 2005 r., w tym 3 bardzo wyraźnie: Drozapol-Profil SA (wzrost o 81,4%), Konsorcjum Stali sp. z o.o. (+49,7%) i Zakład Walcowniczy Profil SA (+40,9%). Firma Metalurgia SA GK odnotowała w 2006 r. przychody mniejsze (o 3,7%), a jedna firma nie podała wyników w tym zakresie. Zdecydowanie gorsze wyniki odnotowała branża pod względem rentowności netto. Jedynie 2 firmy przekroczyły próg 5%: Zakład Walcowniczy Profil SA (7%) i Arcelor Huta Warszawa sp. z o.o. (5,2%). Trzy inne firmy mniejszą rentowność, jedna Metalurgia SA GK znalazła się na minusie (- 7,4%), a jedna nie podała danych o wyniku netto. Należy pamiętać, że większość firm wymienionych w tym grupowaniu oferuje swoje wyroby nie tylko budownictwu, ale też innym działom gospodarki, zwłaszcza przemysłowi. O wpływie węgla na materiały ścienne. Wyjaśnienia wymaga obecność w naszym wykazie producentów materiałów budowlanych firmy Lubelski Węgiel Bogdanka SA. Otóż w ramach Grupy Kapitałowej tworzonej przez tą firmę, działa m.in. Zakład Ceramiki Budowlanej EkoKlinkier, wytwarzający ceramiczne materiały elewacyjne. Należy zdecydowanie podkreślić, że na wyniki LW Producenci materiałów budowlanych w 2006 r. Bogdanka decydująco wpływa sprzedaż węgla, a nie wyrobów klinkierowych, niemniej warto o ZCB EkoKlinkier pamiętać, zwłaszcza, że producent ten stale poszerza ofertę i coraz bardziej liczy się na rynku. W 2006 r. LW Bogdanka SA GK zanotowała spadek przychodów ze sprzedaży o 8,4%, zarazem jednak niemal 10% rentowność netto. Uwagę przyciągają także dane drugiej firmy wytwarzającej materiały ścienne Roben Ceramika Budowlana sp. z o.o. (inną specjalnością spółki jest produkcja dachówki ceramicznej i akcesoriów dachowych): wzrost przychodów o 28,1% i rentowność netto 11,4%. Spektakularne wzrosty sprzedaży firm wytwarzających pokrycia dachowe. Liczną grupę producentów pokryć dachowych, rynien, systemów odwodnieniowych oraz materiałów elewacyjnych nieceramicznych reprezentuje 12 firm (w 2005 r. 8). W 10 przychody ze sprzedaży w 2006 r. wzrosły, w przypadku 2 firm brak danych w tym zakresie. Miejsce w rankingu Przychody ze sprzedaży Dynamika przychodów 2006/2005 Wynik netto Zatrudnienie Cement-beton-wyroby betonowe-wapno-kruszywa GÓRAŻDŻE CEMENT S.A., CHORULA ,9 bd bd LAFARGE CEMENT POLSKA S.A., MAŁOGOSZCZ ,6 bd 631 CEMENTOWNIA NOWINY sp. z o.o., SITKÓWKA , bd CEMENTOWNIA WARTA SA, DZIAŁOSZYN , bd EKOCEM sp. z o.o., DĄBROWA GÓRNICZA bd bd bd GORAŻDZE BETON sp. z o.o., CHORULA bd bd bd POLBRUK S.A., GDAŃSK , FEB FAELBUD S.A., LUBLIN , LHOIST BUKOWA sp. z o.o., KRASOCIN , DYCKERHOFF BETON POLSKA sp. z o.o., SITKÓWKA bd CEMENTOWNIA ODRA S.A., OPOLE , PPKiUG KRUSZGEO S.A., RZESZÓW , Wyroby zbrojeniowe i inne ze stali dla budownictwa CELSA HUTA OSTROWIEC sp. z o.o., OSTROWIEC ŚW bd bd 1337 ARCELOR HUTA WARSZAWA sp. z o.o., W-WA , KONSORCJUM STALI sp. z o.o. WARSZAWA , bd ZAKŁAD WALCOWNICZY PROFIL SA, KRAKÓW , DROZAPOL-PROFIL S.A. BYDGOSZCZ , FABRYKA ŚRUB ŚRUBEX S.A. ŁAŃCUT , METALURGIA S.A. GK, RADOMSKO , Materiały ścienne LUBELSKI WĘGIEL BOGDANKA S.A. GK, PUCHACZÓW , ROBEN CERAMIKA BUD sp.z o.o., ŚRODA ŚLĄSKA , bd Pokrycia dachowe, rynny, systemy odwodnieniowe, materiały elewacyjne nieceramiczne BORYSZEW S.A. GK, SOCHACZEW THYSSEN KRUPP ENERGOSTAL S.A., TORUŃ ,

4 8 ABC RYNKU BUDOWLANEGO Rekordową dynamikę zanotował Boryszew SA GK (wzrost przychodów o 187%). Przypadek tej firmy jest szczególny Boryszew SA GK skupia bowiem kilkadziesiąt spółek wytwarzających szeroki asortyment wyrobów dla różnych sektorów i branż. Podobnie jak w przypadku LW Bogdanka, o kondycji Boryszewa decyduje produkcja i sprzedaż na rzecz innych sektorów niż budownictwo. W naszych rozważaniach nie wolno jednak firmy tej pomijać, z uwagi na jej poważny udział w produkcji wyrobów dla budownictwa: papy zgrzewalne, specjalne i tradycyjne oraz papy modyfikowane, gonty asfaltowe, lepiki, orynnowania, akcesoria do montażu dachu, siding, podsufitka, kamień elewacyjny, kleje do systemów ociepleń. Wracając do pokryć dachowych zwraca uwagę imponująca dynamika sprzedaży trzech innych firm: Pruszyński sp. z o.o. GK Producenci materiałów budowlanych w 2006 r. (wzrost przychodów o 93,2%), Walcownia Metali Nieżelaznych (+68,6%) oraz Balex Metal sp. z o.o. (+58,2%). Kilka firm z tej grupy osiągnęło również imponującą rentowność netto, w tym tradycyjnie już Onduline Production (2006 r. 26,5%, 2005 r. 28,8%, 2004 r. 28,5%, 2003 r. 27,5%) oraz Blachotrapez JLuberda sj (13,1%) i Balex Metal sp. z o.o. (10,8%). Dziewięć pozostałych firm też było na plusie. Dodatnie wyniki producentów stolarki okiennej i drzwiowej. Branżę stolarki okiennej i drzwiowej, w tym producentów profili, okuć i klamek reprezentuje w naszym wykazie 15 firm (rok wcześniej 22, a dwa lata temu 14 firm). Wszystkie odnotowały w 2006 r. wzrost przychodów ze sprzedaży. Największe osiągnięcia w tym zakresie miały: Glob- Miejsce w rankingu Przychody ze sprzedaży Dynamika przychodów 2006/2005 Wynik netto Zatrudnienie Pokrycia dachowe, rynny, systemy odwodnieniowe, materiały elewacyjne nieceramiczne PRUSZYŃSKI sp. z o.o. GK, WARSZAWA , WAVIN METALPLAST BUK sp. z o.o., BUK , BALEX METAL sp. z o.o., BOLSZEWO , ICOPAL S.A., ZDUŃSKA WOLA , bd RUUKKI CONSTRUCION POLSKA sp. z o.o., OBORNIKI , RUUKKI POLSKA sp. z o.o., ŻYRARDÓW bd ZAKŁADY TWORZYW SZTUCZNYCH GAMRAT S.A., JASŁO , bd BLACHOTRAPEZ TJLuberda s.j., PONICE bd ONDULINE PRODUCTION sp. z o.o., MIELEC WALCOWNIA METALI NIEZALEŻNYCH, GLIWICE , bd Stolarka okienna i drzwiowa, w tym profile, okucia i klamki GRUPA KĘTY S.A. GK, KETY , REHAU sp. z o.o., BARANOWO ,5 bd 366 ALUPLAST sp. z o.o., POZNAŃ , bd WINKHAUS POLSKA sp. z o.o., RYDZYNA , bd SAPA ALUMINIUM sp. z o.o.,trzcianka , PORTA KMI POLAND sp. z o.o., BOLSZEWO , VEKA POLSKA sp. z o.o., SKIERNIEWICE ALUPOL sp. z o.o., TYCHY ,9 bd bd PP OKNOPLAST-KRAKÓW sp. z o.o., KRAKÓW , ROTO FRANK sp. z o.o., LUBARTÓW , bd POL-SKONE sp. z o.o., LUBLIN REYNAERS POLSKA sp. z o.o., PIASECZNO bd VETREX sp. z o.o., TCZEW ,5 bd bd GLOB-PROFIL S.A., BYDGOSZCZ ,6 bd 116 VELUX POLSKA sp. z o.o., WARSZAWA , bd Drewno i drewnopodobne KRONOPOL sp. z o.o., ŻARY , KRONOSPAN MIELEC sp. z o.o., MIELEC , bd PFLEIDERER GRAJEWO S.A. GK, GRAJEWO , PFLEIDERER PROSPAN S.A., WIERUSZÓW , Profil SA (wzrost o 69,6%), Sapa Aluminium sp. z o.o. (+53,6%), Grupa Kęty SA GK (+42,6%) i PP Oknoplast- -Kraków sp. z o.o. (+29,7%). Wyniki w zakresie rentowności już tak nie imponują 4 firmy nie podały danych, a spośród 11 pozostałych tylko Porta KMI Poland sp. z o.o. przekroczyła próg 10% (dokładnie 11,1%). Kolejne pozycje w tej kategorii zajęły: Reynaers Polska sp. z o.o. rentowność netto 9,4%, Grupa Kęty SA GK (8,3%), Veka Polska sp. z o.o. (7,7%). Zróżnicowane wyniki producentów wyrobów z drewna i materiałów drewnopodobnych. Branże producentów wyrobów z drewna i materiałów drewnopochodnych reprezentuje w naszym wykazie najwięcej firm, bo aż 16 (rok wcześniej 13 firm). Zanim przystąpimy do analizy ich wyników, należy przypomnieć, że firmy przedstawione w tym dziale oferują z reguły w znacznej mierze swoje wyroby innym branżom niż budownictwo, przede wszystkim meblarstwu, w mniejszym zakresie przemysłowi opakowań. Tak jest zwłaszcza w przypadku takich firm jak: Kronopol sp. z o.o., Kronospan Mielec sp. z o.o., Pfleiderer Grajewo SA GK i Pfleiderer Prospan SA. Także Paged SA GK i Paged Sklejka SA, Classen Pol SA, Steiko SA, Fabryka Sklejka-Pisz SA, KPPD SA, PPD Poltarex sp. z o.o. Z 16 firm całej tej grupy 14 zanotowało przyrost przychodów, a w 2 przychody spadły. Rekordowymi dynamikami mogą się pochwalić: Barlinek Inwestycje sp. z o.o. (wzrost przychodów o 126,1%), Kronospan Mielec sp. z o.o. (+73,9%) i Kronoflooring Mielec sp. z o.o. (+60,4%). Spadły przychody Paged SA GK (-4,8%) i Baltic Wood SA ( 3,1%). Żadna firma z branży drzewnej nie wykazała rentowności ujemnej (ale jedna firma nie podała danych w tym zakresie). Rentownością netto powyżej 10% wyróżniły się: Stelmet SA (15,4%), Pfleiderer Prospan SA (15,3%), Kronospan Mielec sp. z o.o. (14,8%), Pfleiderer Grajewo SA GK (10,6%) i Barlinek SA (10,4%). Producenci materiałów izolacyjnych coraz krótsza lista, przeciętne wyniki, ale z wyjątkami. Wykaz producentów materiałów izolacyjnych ociepleniowych i akustycznych notowanych w rankingu Rzeczpospolitej za 2006 r. jest najkrótszy od 3 lat (w 2004 r. było 8 firm, w 2005 r. 6, obecnie wyszukaliśmy 5), nie mogą imponować także ich wyniki, z dwoma wszakże wyjątkami. Oto firma Swisspor Polska sp. z o.o. odnotowała wzrost przychodów ze sprzedaży

5 ABC RYNKU BUDOWLANEGO 9 o 67,6%, a firma Saint-Gobain Isover Polska sp. z o.o. rentowność netto 24,9%. Zwracają też uwagę przyzwoite dynamiki przychodów Producenta Styropianu Genderka (wzrost o 29,2%) i PPH Styropol sp. z o.o. (+24,5%). Krótka lista i słaba dynamika przychodów producentów chemii budowlanej, z jednym ekstra wyjątkiem. Prezentację wyników firm tego działu musi poprzedzić zastrzeżenie, że jedna z nich w znacznym stopniu oferuje swoje wyroby innym branżom niż budownictwo. Otóż w firmie Henkel Polska SA nad produkcją chemii budowlanej dominuje oferta środków piorących i czystości oraz kosmetyków. Jedynie wyroby znanych marek Ceresit i Thomsit trafiają do budownictwa. Spośród 8 firm reprezentujących w naszym zestawieniu branżę chemii budowlanej (rok wcześniej było takich firm 13) w 7 przychody ze sprzedaży wzrosły nieznacznie, a w najlepszym przypadku co najwyżej przeciętnie (rozpiętość od +0,8% do 17,8%), za to w Selenie SA wręcz rekordowo o 240%. Z uwagi na osiągniętą rentowność netto 14,2% należy też zapamiętać firmę Sto-Ispo sp. z o.o. Producenci farb i lakierów przeciętne wyniki. Wstępnie wypada zastrzec, że SigmaKalon Cieszyn SA (dawniej Polifarb Cieszyn-Wrocław) jest jeszcze jedną wielką firmą z naszego wykazu, która kilkadziesiąt procent sprzedaży swoich wyrobów lokuje poza budownictwem. W tak dobrym sezonie dla budownictwa, jakim był 2006 r., wyniki 3 firm reprezentujących branżę farb i lakierów wypadają przeciętnie. Przyrosty przychodów o 6,5%, 7,9% i 16% oraz rentowność netto osiągnięta przez Fabrykę Farb i lakierów Śnieżka SA GK (8,4%) i przez Farby Kabe Polska sp. z o.o. (7%) nie imponują, choć rok wcześniej zostałyby uznane za co najmniej przyzwoite. Producenci ceramiki sanitarnej i innych wyrobów wyposażenia łazienek duże zróżnicowanie wyników. W tej grupie branżowej 3 spółki są ze sobą ściśle powiązane: Cersanit I sp. z o.o. (producent ceramiki sanitarnej) i Cersanit II Starachowice (producent m.in. wanien akrylowych, kabin prysznicowych, brodzików, mebli łazienkowych) wchodzą w skład Grupy Kapitałowej Cersanit SA. W reprezentowanej przez 5 firm branży jedynie Sanitec Koło sp. z o.o. zanotował w 2006 r. nieznaczny spadek przychodów ze sprzedaży (o 0,5%). Zdecydowanie natomiast wzrosły przychody Cersanitu II Starachowice (o 75,2%). Pod względem rentowności netto Sanitec Koło sp. z o.o. osiągnął wynik 9,2%, gdy Cersanit I sp. z o.o. 27%, a Cersanit SA GK 19,2% (Cersanit II Starachowice nie podał danych w tym zakresie). Słabszy wynik miała tutaj Krakowska Fabryka Armatur SA 1,7% rentowność netto. Kiepskie wyniki producentów płytek ceramicznych, z jednym wyjątkiem. Produkcja płytek ceramicznych jeszcze w 2004 r. była zdecydowanie najlepszą branżą w całym naszym zestawieniu (średnia rentowność netto 18,9% i w 4 przypadkach, na 6 analizowanych, przyrosty przychodów powyżej 20% nie zostawiały wątpliwości w 2004 r., podobnie jak rok Producenci materiałów budowlanych w 2006 r. wcześniej, rządziły płytki ceramiczne). Jednak do czasu, gdyż wyniki osiągnięte w 2005 r. przez 5 reprezentantów tej branży okazały się zdecydowanie słabsze, a w 2006 r. ponownie uległy pogorszeniu. Oto na 6 notowanych w rankingu firm, w dwóch przychody ze sprzedaży spadły: Paradyż sp. z o.o. o 5% i Polcolorit SA o 4,8%, a w pozostałych wzrosły, ale nie tak imponująco jak w wielu innych branżach. Znamienna była też ujemna rentowność największego wytwórcy płytek Opoczno SA zanotowało niewielką stratę netto ( 0,1%) i względnie przeciętne pozostałych, z wyjątkiem Paradyż sp. z o.o., która to firma wyróżniła się w branży rentownością netto 22,1%. Zwraca uwagę, że 2 firmy z tej branży, podobnie jak w branży ceramiki sanitarnej, kontrolowane są przez Cersanit SA GK: Miejsce w rankingu Przychody ze sprzedaży Dynamika przychodów 2006/2005 Wynik netto Zatrudnienie Drewno i drewnopodobne BARLINEK S.A., BARLINEK , PAGED SA GK, WARSZAWA , BARLINEK INWESTYCJE sp. z o.o., BARLINEK ,1 bd bd CLASSEN POL S.A., RYBNIK , STEIKO S.A., CZARNKÓW , KRONOFLOORING MIELEC sp. z o.o., MIELEC , bd STELMET S.A. JELENIÓW KPPD SA, SZCZECINEK , PAGED-SKLEJKA SA, MORĄG , bd BALTIC WOOD S.A., JASŁO , FABRYKA SKLEJKA-PISZ SA, PISZ , PPD POLTAREX sp. z o.o., LĘBORK , Materiały izolacyjne ociepleniowe i akustyczne SAINT-GOBAIN ISOVER POLSKA sp. z o.o., GLIWICE , bd SWISSPOR POLSKA sp. z o.o. CHRZANÓW , MARBET sp. z o.o., BIELSKO BIAŁA , PRODUCENT STYROPIANU GENDERKA, BYDGOSZCZ , bd PPH STYROPOL sp. z o.o. GK, BISKUPIEC , Chemia budowlana HENKEL POLSKA S.A., WARSZAWA , GRUPA ATLAS, ŁÓDŹ ,8 bd 1712 SELENA SA, WROCŁAW NOVOL sp. z o.o., KOMORNIKI , KREISEL TECHNIKA BUDOWLANA sp. z o.o., POZNAŃ , bd SIKA POLAND sp. z o.o., WARSZAWA bd STO-ISPO sp. z o.o., WARSZAWA , DEN BRAVEN EAST sp.z o.o., PRZEZMIEROWO , Farby, lakiery SIGMAKALON CIESZYN S.A., CIESZYN ,5 bd 617 FAB. FARB I LAKIERÓW ŚNIEŻKA S.A. GK, LUBZINA , FARBY KABE POLSKA sp. z o.o., KATOWICE

6 10 ABC RYNKU BUDOWLANEGO Cersanit III SA oraz Opoczno SA (Cersanit SA dysponuje 48,42% udziałem w kapitale akcyjnym tej firmy). Producenci systemów ogrzewania i pomp oraz grzejników odrabianie strat. Nazwa tego działu została rozszerzona, (o pompy ) i w obecnym zestawieniu zawiera dane 6 firm (w latach po 4 firmy). Jeśli w 2005 r. przychody każdego z notowanych wówczas producentów spadły, to Producenci materiałów budowlanych w 2006 r. rok później straty w tym zakresie zostały generalnie biorąc odrobione w 5 firmach przychody ze sprzedaży wzrosły, najbardziej Grundfos Pompy sp. z o.o. (o 25,2%) oraz Rettig Heating sp. z o.o. (+21,2%), a jedna nie podała w tym zakresie wyniku. Rentowność wszystkich firm była dodatnia i generalnie wyraźnie lepsza niż rok wcześniej. Wyróżniły się tutaj: Rettig Heating sp. z o.o. (rentowność netto 14,2%) oraz Leszczyńska Fabryka Pomp sp. z o.o. (13,7%). Miejsce w rankingu Przychody ze sprzedaży Dynamika przychodów 2006/2005 Wynik netto Zatrudnienie Ceramika sanitarna, wyroby i materiały łazienkowe CERSANIT S.A. GK, KIELCE , SANITEC KOŁO sp. z o.o., KOŁO , CERSANIT I sp. z o.o, KRASNYSTAW , KRAKOWSKA FABRYKA ARMATUR S.A., KRAKÓW , CERSANIT II, STARACHOWICE ,2 bd bd Płytki ceramiczne OPOCZNO S.A., OPOCZNO , CERSANIT III S.A., WAŁBRZYCH ,8 bd bd CERAMIKA PARADYŻ sp. z o.o., OPOCZNO , bd CERAMIKA NOWA GALA S.A., KOŃSKIE , PARADYŻ sp. z o.o., TOMASZÓW MAZ bd POLCOLORIT S.A., PIECHOWICE , Systemy ogrzewania i pompy oraz grzejniki DANFOSS sp. z o.o., GRODZISK MAZ , RETTIG-HEATING sp. z o.o., RYBNIK , bd VNH FABRYKA GRZEJNIKÓW sp. z o.o., WAŁCZ GRUNDFOS POMPY sp. z o.o., BARANOWO , LESZCZYŃSKA FABRYKA POMP sp. z o.o., LESZNO , VAILLANT SAUNIER DUVAL sp. z o.o., WARSZAWA , Deskowania, rusztowania, szalunki, techniki zamocowań KOELNER S.A. GK, WROCŁAW , ULMA CONSTRUCTION POLSKA S.A. GK, WARSZAWA , bd Elektronarzędzia ROBERT BOSCH sp. z o.o., WARSZAWA , TOYA S.A., WROCŁAW , MAKITA sp. z o.o., BIELSKO BIAŁA , bd Szkło budowlane GRUPA PILKINGTON, SANDOMIERZ , SAINT GOBAIN GLASS POLSKA, DĄBROWA GÓRNICZA , GLASPOL sp. z o.o., JAROSZOWIEC , bd PILKINGTON IGP sp. z o.o., WARSZAWA , bd Inne PIPELIFE POLSKA S.A., KROKOWA , bd UNIBEP S.A. BIELSK PODLASKI , DECORA S.A., ŚRODA WIELKOPOLSKA , ZAKŁADY LENTEX S.A. GK, LUBLINIEC , UNIBUD sp. z o.o., BIELSK PODLASKI VOX INDUSTRIE SA PROFILE s.k.,czerwonak , bd EXCELLENT S.A., KRAKÓW , bd VITROSILICON SA, IŁOWA ,6 bd bd Dla porządku zwracamy uwagę, że nazwa działu Systemy ogrzewania i grzejniki jest nieprecyzyjna. Firma Danfoss sp. z o.o. oferuje budownictwu urządzenia automatyzacji systemów co, ale także systemy wentylacji. Bogata jest także oferta tej firmy dla innych dziedzin gospodarki m.in. automatyzacja procesów produkcyjnych, chłodnictwo. Również Leszczyńska Fabryka Pomp sp. z o.o. oferuje znaczną część swojej produkcji innym niż budownictwo działom gospodarki zwłaszcza przemysłowi i rolnictwu. Krótka lista, ale dobre wyniki producentów deskowań, rusztowań, szalunków i techniki zamocowań. W 2005 r. branża ta zdecydowanie przodowała wśród producentów wyrobów dla budownictwa (średni wzrost przychodów ze sprzedaży 34,6% oraz średnia rentowność netto 16,2%). Niestety, w obecnym zestawieniu reprezentują ją zaledwie 2 firmy (rok wcześnie 4), ale ich wyniki ponownie imponują, zwłaszcza z uwagi na dynamikę przychodów ze sprzedaży: Koelner SA GK wzrost o 76,9%, Ulma Construction Polska SA GK wzrost o 56,5%. Również pod względem rentowności osiągnięcia obu producentów są więcej niż przyzwoite: Ulma Construction Polska SA GK rentowność netto 21,3%, a Koelner SA GK 9,8%. Dostawcy elektronarzędzi krótsza lista i przeciętne wyniki, z jednym wyjątkiem. Dostawcy przedstawieni w tym dziale oferują swoje wyroby także innym branżom niż budownictwo, zwłaszcza dominująca skalą przychodów spółka Robert Bosch. Firma ta oferuje elektronarzędzia, urządzenia techniki grzewczej i techniki zabezpieczeń, ale także sprzęt AGD, a dla motoryzacji części zamienne i akcesoria oraz urządzenia technik diagnostycznych. Inna firma Toya ma w ofercie obok narzędzi i elektronarzędzi dla budownictwa oraz armatury sanitarnej także akcesoria samochodowe, sprzęt turystyczny, narzędzia ogrodnicze i grille. W omawianej branży notujemy tylko 3 firmy (w 2005 r. 4). Wszystkie wyniki są dodatnie, ale w przypadku 2 dostawców przeciętne, a wyjątkiem jest Makita sp. z o.o., której przychody ze sprzedaży wzrosły o 29,9%, a rentowność netto sięgnęła 17,7%. Szkło budowlane imponująca średnia dynamiki przychodów oraz bardzo zróżnicowane wyniki netto. Szkło budowlane jest drugim (obok Wyrobów

7 ABC RYNKU BUDOWLANEGO 11 zbrojeniowych i innych ze stali dla budownictwa ) nowo wydzielonym grupowaniem w naszych analizach. Podobnie też jak w tamtej branży, największy podmiot Grupa Pilkington Sandomierz znaczną część swojej oferty kieruje do innego niż budownictwo działu, konkretnie do przemysłu motoryzacyjnego. W reprezentowanej w naszym zestawieniu grupie branżowej producentów szkła budowlanego znalazły się 4 firmy. Najbardziej zwraca uwagę imponująca średnia przyrostu ich przychodów, przy czym zdecydowanie dominuje tutaj Grupa Pilkington Sandomierz (w 2006 r. wzrost przychodów ze sprzedaży o 189,2%), ale pozostałe też mogą mieć powody do zadowolenia: Glaspol sp. z o.o. (wzrost o 33,9%), Saint Gobain Glass Polska (+25,4%), Pilkington IGP sp. z o.o. (+18,9%). Z uwagi na rentowność sytuacja w grupie jest bardzo zróżnicowana. Saint Gobain Glass Polska zanotował rentowność netto 19,5%, Grupa Pilkington Sandomierz 11,1%, natomiast Glaspol sp. z o.o. zaledwie 0,3%, a Pilkington IGP sp. z o.o. miał rentowność ujemną ( 0,1%). Producenci innych grup wyrobów. Ośmiu firm nie zdołaliśmy włączyć do przedstawionych wyżej grup producentów. Jakie wyroby oferują budownictwu (staramy się wskazać główną grupę towarową każdej z nich): Pipelife Polska SA kanalizacja zewnętrzna, systemy kanalizacji domowej, systemy drenarskie, studzienki kanalizacyjne, przydomowe oczyszczalnie ścieków; Unibep SA produkcja stolarska i prefabrykatów ceramicznych w technologii CETE: Decora produkty wykończeniowe i wyposażenia wnętrz (m.in. karnisze, listwy przypodłogowe, izolacje podłogowe, szyny sufitowe, kasetony, rolety, izolacje ścienne, listwy do glazury i ceramiki); Zakłady Lentex wykładziny podłogowe; Unibud sp. z o.o. produkcja i budowa domów w szkielecie drewnianym; Vox Industrie SA Profile s.k m.in. boazerie pvc, parapety, panele elewacyjne, podłogi lite drewniane, listwy przypodłogowe; Excellent SA w ofercie m.in. stolarka budowlana, kabiny prysznicowe, systemy ogrodzeniowe, parkiety i chemia budowlana; Vitrosilicon SA m.in. pustaki szklane do stosowania wewnątrz i na zewnątrz budynków. Spośród wymienionych wszystkie firmy zanotowały w 2006 r. wzrost przychodów, w tym największy: Vox Industrie SA Profile o 33,7%, Unibud sp. z o.o. (+32%), Decora (+28,8%), Unibep SA (+25,9%) i Pipelife Polska (+25,3%). Na ośmiu producentów zaklasyfikowanych w kategorii Inne, siedmiu zanotowało w 2006 r. zysk netto, a jedna firma nie przedstawiła danych w tym zakresie. Najwyższą rentowność netto miały: Vox Industrie SA Profile (13,4%) i Decora SA (11,6%). Zamiast podsumowania Obszerne zestawienie tabelaryczne dopełniamy (podobnie jak w poprzednich latach) dwoma wykresami oddającymi średnie wzrosty/spadki przychodów ze sprzedaży oraz średnią rentowność netto w analizowanych 15 branżach plus w kategorii Inne. Przed wgłębieniem się w wykresowe rankingi trzeba sobie jednak uświadomić, że sumowania w branżach są zawyżone, generalnie dlatego, że część firm i to takich, których skala przychodów oraz poziom rentowności mają bardzo duży wpływ na średnie wyników lokuje swoją produkcję w zdecydowanej większości, a co najmniej w kilkudziesięciu procentach w innych segmentach rynku niż budownictwo. Najmocniejsze przykłady to: Lubelski Węgiel Bogdanka SA GK, Boryszew SA GK, Grupa Kęty SA GK, Kronopol sp. z o.o., Pfleiderer Grajewo SA GK, Henkel Polska, SigmaKalon Cieszyn SA, Robert Bosch sp. z o.o., Grupa Pilkington Sandomierz. Dla utrudnienia należy dodać, że rezultaty sumowań mogą też okazać się zaniżone, np. gdyby całą sprzedaż firmy Koelner SA GK zaliczyć do podbranży techniki zamocowań, nie biorąc pod uwagę, że znaczącą część produkcji tej firmy stanowią narzędzia i elektronarzędzia (również wykorzystywane w budownictwie) to wówczas statystycznie podbranża elektronarzędzia byłaby stratna. Podobnie jest w przypadku firmy Roben Ceramika Budowlana sp. z o.o.

8 12 ABC RYNKU BUDOWLANEGO w naszym zestawieniu zyskują materiały ścienne, tracą pokrycia dachowe. Analizując wyniki pogrupowanych wyżej firm wypada zauważyć, że w 2006 r. większość branż zdecydowanie polepszyła swoją kondycję. W 2006 r. spadły przychody tylko w jednej branży, producentów materiałów ściennych (jednak wynik ten zniekształca fakt, że mniejszą niż w poprzednim roku sprzedaż zanotowała firma Lubelski Węgiel Bogdanka SA GK, w której ofercie dominuje węgiel a nie cegła). Tymczasem w 2005 r. spadki dotknęły 5 branż producentów: materiałów izolacyjnych, systemów ogrzewania, elektronarzędzi, stolarki otworowej i chemii budowlanej. Równie dobitne jest inne porównanie w 2006 r. każda z analizowanych branż (z wyjątkiem materiałów ściennych) zanotowała większą dynamikę przychodów niż w roku poprzednim. Imponująco przedstawia się także rentowność. Na 14 porównywalnych grup branżowych, w 2006 r. w 10 zanotowano wyższą średnią zysku netto, niż rok wcześniej, a w 4 niższą, przy czym nadal wyniki tych gorszych pod tym względem branż pozostały na dobrym, a co najmniej przyzwoitym poziomie (w 2006 r. producenci: deskowań 12,8%, chemii budowlanej 7,2%, wyrobów z kategorii Inne 5,4%, dachów 4,9%). Aż 6 branż zanotowało w 2006 r. rentowność netto powyżej 10% producenci: ceramiki sanitarnej i wyrobów oraz materiałów łazienkowych (16,5%), cementu, betonu i wyrobów betonowych oraz wapna i kruszywa (13%), deskowań, rusztowań, szalunków i technik zamocowań (12,8%), materiałów izolacyjnych ociepleniowych i akustycznych (12,1%), szkła budowlanego (10,9%), materiałów ściennych (10,2%). Rok wcześniej rentownością powyżej 10% wybiły się tylko deskowania (16,2%). Zarówno w 2005 r. jak i w 2006 r. wszystkie analizowane branże przyniosły zyski, a nie straty, jednak w 2006 r. średnia rentowność netto była wyraźnie wyższa. Jakie branże należy wyróżnić biorąc pod uwagę równolegle wzrost przychodów i osiągnięte zyski? Niewątpliwie producentów deskowań, rusztowań, szalunków i technik zamocowań. Bezapelacyjni liderzy rankingu sprzed roku, tym razem zajęli w obu analizowanych kategoriach trzecie miejsce. Kolejna bardzo dobrze prezentująca się branża producenci cementu, betonu i wyrobów betonowych oraz wapna i kruszywa, znalazła się na drugim miejscu pod względem rentowności i na piątym w dynamice przychodów. Podobnie należy ocenić branżę producentów szkła budowlanego drudzy w przychodach i na piątej pozycji, gdy chodzi o rentowność. Generalnie biorąc 2006 r. przypominał w dziale producentów materiałów budowlanych sytuację sprzed dwóch lat. W 2004 r. dynamiki w wielu branżach były podobne. Jeśli pogorszenie, obserwowane w 2005 r. (rozdzielającym dobre okresy), można traktować jako efekt (!) bardzo dobrych wyników poprzedniego roku (podniesienie stawek VAT na materiały budowlane po wejściu Polski do Unii Europejskiej spowodowało, że 2004 r. był rekordowym rokiem dla firm tej gałęzi gospodarki), to rezultaty 2006 r. należy przyjąć jako powrót do normalności. Rok 2007 r. z pewnością potwierdzi taką ocenę i oby tak było dalej... Jesteśmy przekonani, że nie tylko klientów PSB oraz akcjonariuszy Grupy zainteresuje także informacja, że spośród 114 firm powyższego wykazu więcej niż połowa jest dostawcami Grupy PSB SA, w tym 4 znajduje się w pierwszej dziesiątce największych producentów materiałów budowlanych w Polsce. Próba spojrzenia w przyszłość Inwestycje producentów materiałów budowlanych w 2006 r. Branża Wartość Cement beton wyroby betonowe wapno kruszywa (8) Wyroby zbrojeniowe i inne ze stali dla budownictwa (4) Materiały ścienne (2) Pokrycia dachowe, rynny, systemy odwodnieniowe, materiały elewacyjne nieceramiczne (9) Stolarka okienna i drzwiowa, w tym profile, okucia i klamki (8) Drewno i drewnopodobne (10) Meteriały izolacyjne ociepleniowe i akustyczne (4) Chemia budowlana (6) Farby, lakiery (2) Ceramika sanitarna, wyroby i materiały łazienkowe (3) Płytki ceramiczne (4) Systemy ogrzewania i pompy oraz grzejniki (3) Deskowania, rusztowania, szalunki, techniki zamocowań (1) Elektronarzędzia (2) Szkło budowlane (2) Inne (4) Pomocne w przewidywaniu koniunktury mogą być informacje o inwestycjach. Niestety, akurat tych informacji wiele firm nie ujawnia. Na 114 przedstawionych producentów materiałów budowlanych wartość inwestycji podały 82 firmy (w 2005 r. 55). Na wykresie prezentujemy wskaźnik inwestycji (inwestycje do przychodów ze sprzedaży), a w tabeli ich wartość. W nawiasach przy nazwach branż podajemy liczbę firm, których dane w tym zakresie znamy. W sumie 82 producentów materiałów budowlanych zainwestowało w 2006 r. niemal 2 miliardy złotych. Wyliczony dla tych firm wskaźnik inwestycji wyniósł 6,4% (w 2005 r. 9%).

9 ABC RYNKU BUDOWLANEGO 13 Kupcy Wykaz kupców handlujących wyrobami budowlanymi i wyposażenia wnętrz wyłowionych z listy Rzeczpospolitej jest rekordowo długi, liczy bowiem aż 32 firmy (trzy lata temu 16 firm, dwa lata wstecz 17, rok temu 18). Należy dodać do nich jeszcze 2, których zanotowanie jest tutaj mocno uzasadnione. Na tle 572 firm zaklasyfikowanych do handlu hurtowego i handlu detalicznego ogółem (w 2005 r. 599 firm) reprezentacja rynku budowlanego jest więc skromna należy jednak odnotować wzrost udziału kupców budowlanych w całej handlowej reprezentacji obecnie 5,6%, rok wcześniej 3%. Porównania z głównymi sektorami gospodarki Z drugiej jednak strony warto zwrócić uwagę, że niemal połowa z 33 głównych sektorów gospodarki, do jakich należą podmioty z rankingu Rzeczpospolitej, reprezentowana jest jeszcze skromniej. Np. rolnictwo i leśnictwo reprezentują łącznie na liście 2000 firm Rzeczpospolitej 4 firmy, hotele i restauracje 5, firm zajmujących się poborem, uzdatnianiem i rozprowadzaniem wody mamy 8, produkcją przyrządów pomiarowych 9, reprezentujących górnictwo 10, zagospodarowanie odpadów 11, firm z sektora obsługi nieruchomości jest 16, tyle samo z potraktowanej łącznie branży włókienniczej, odzieży i obuwia, producentów sprzętu elektronicznego jest 17, producentów środków transportu 18, tyle samo firm reprezentuje media, rekreację i sport (liczone łącznie) oraz telekomunikację, przemysł paliwowy 19, działalność wydawniczą 22, przemysł papierniczy i przemysł drzewny po 24. Co ważniejsze zsumowane przychody firm w wielu z wymienionych sektorów są mniejsze, niż ujętych w załączonej niżej tabeli kupców budowlanych, których sprzedaż w 2006 r. sięgnęła niemal 16 miliardów zł, gdy tymczasem firm sektora hoteli i restauracji kwoty ponad 7-krotnie mniejszej, połączonych branż włókienniczej, odzieżowej i obuwia niemal 5-krotnie mniejszej, sektora nieruchomości 3,5-krotnie mniejszej, rolnictwa i leśnictwa łącznie 3-krotnie mniejszej, środków transportu i działalności wydawniczej w obu przypadkach 2-krotnie mniejszej. Kupcy na tle kupców Jak na tle ogółu handlu hurtowego i detalicznego z listy 2000 firm Rzeczpospolitej prezentują się kupcy budowlani? Wykres pokazuje, że z hurtem budowlanym nie było w 2006 r. najgorzej. Na tle hurtu i detalu ogółem przychody kupców budowlanych wzrosły dużo mniej, ale dynamika tego wzrostu była wyraźnie wyższa: kupcy budowlani w 2005 r. wzrost sprzedaży o 4,7% a w 2006 r. o 11,5% (2,5-krotnie więcej w porównaniu z rokiem poprzednim); hurtownicy ogółem wzrost w 2005 r. o 9,1% a w 2006 r. o 15,3%; kupcy detaliści wzrost w 2005 r. o 15,8% a w 2006 r. o 22,3%. Ale już ze średnim przychodem na firmę (466 mln zł, w 2005 r. 390 mln zł) nasza branża wybiła się powyżej średniej, a z rentownością netto 1,7% (w 2005 r. 3,5%) ustąpiła detalowi ogółem (2,9%, w 2005 r. 2,2%), utrzymując przewagę nad hurtem ogółem (0,3%, w 2005 r. 1,4%). Kto ubył, kto przybył, kogo zabrakło Wprawdzie lista kupców ujętych w rankingu za 2006 r. jest dłuższa niż rok wcześniej, zabrakło jednak na niej 4 firm obecnych w 2005 r. Chodzi o: WKT Polska sp. z o.o. (spółka będąca częścią międzynarodowego koncernu Sheffield Insulation Group z główną siedzibą w Wielkiej Brytanii), DLH-Drewno sp. z o.o. (spółka wchodząca w skład Grupy DLH, duńskiej firmy o międzynarodowym zasięgu), Jasam sp. z o.o. i Trops SA. Tegoroczny wykaz zawiera 18 firm kupieckich, których rok wcześniej nie wymieniliśmy. Na ogół dlatego, ponieważ nie znalazły się w rankingu Rzeczpospolitej za 2005 r. W niektórych jednak przypadkach, ponieważ dopiero w niniejszym opracowaniu odnotowujemy wyniki firm, w ofercie których dominują wyroby hutnicze, jedynie w części wykorzystywane w budownictwie, a poza tym w innych sektorach gospodarki. Tak jest w przypadku: GCB Centrostal Bydgoszcz SA GK, Sambud-2 K. Stępak i Wspólnicy sj GK, GCB Centrostal-Łódź SA, Centrostal Wrocław SA, Centrostal SA Gdańsk, Centrostal Przedsiębiorstwo Wielobranżowe SA Szczecinek, Metalzbyt sp. z o.o. Pozostałe nowe w naszym wykazie firmy handlujące materiałami budowlanymi to: Leroy Merlin Polska sp. z o.o. (sieć hipermarketów DIY), Kronoplus sp. z o.o. (dystrybutor produktów Grupy Kronospan), Śląskie Kruszywa Naturalne sp. z o.o. (handel kruszywami kopalni wchodzących w skład koncernu Bazalt AG oraz chemią budowlaną firmy Bornit), Składy Budowlane Vox sp. z o.o., Tuplex sp. z o.o. (dystrybucja m.in. wyrobów z tworzyw sztucznych stosowanych w budownictwie), Gen-Bud SA GK, Sanpol sp. z o.o. (handel wyrobami wyposażenia domu), Bel-Pol sp. z o.o. (w ofercie stolarka otworowa, podłogi i parkiety oraz boazerie, glazura i farby), Rzeszowska Centrala Materiałów Budowlanych SA, Firma Handlowa BOZ SA, Wod-Kan-Co-Gaz Stoń (handel wyrobami instalacyjnymi).

10 14 ABC RYNKU BUDOWLANEGO Kupcy handlujący materiałami budowlanymi w 2006 r. Miejsce w rankingu Przychody ze sprzedaży Dynamika przychodów 2006/2005 Wynik netto Zatrudnienie CASTORAMA POLSKA sp. z o.o.,warszawa ,7 bd GRUPA OBI CENTRALA SYSTEMOWA, WARSZAWA ,0 bd LEROY MERLIN POLSKA sp. z o.o., WARSZAWA ,6 bd GRUPA POLSKIE SKŁADY BUDOWLANE S.A. GK, BUSKO ZDRÓJ , GCB CENTROSTAL BYDGOSZCZ S.A. GK, BYDGOSZCZ , SAMBUD-2 K.STĘPAK i WSPÓLNICY s.j. GK, KRAKÓW , PRAKTIKER POLSKA sp. z o.o., WARSZAWA , bd HMB BUDMAT, BORYSZEWO NOWE , NOMI S.A., KIELCE , SAINT GOBAIN DYSTRYBUCJA BUDOWLANA sp.z o.o., WROCŁAW , KRONOPLUS sp. z o.o., POZNAŃ ,8 701 bd SKLEPY KOMFORT S.A., SZCZECIN , WODAN sp. z o.o., WARSZAWA , ŚLĄSKIE KRUSZYWA NATURALNE sp. z o.o., KRAPKOWICE , bd SKŁADY BUDOWLANE VOX sp. z o.o., KOBYLNICA , bd TUPLEX sp. z o.o., WARSZAWA , bd GEN-BUD S.A. GK, WARSZAWA , bd SANPOL sp. z o.o., POZNAŃ bd bd GCB CENTROSTAL-ŁÓDŹ S.A., ŁÓDŹ , INSTAL KONSORCJUM sp. z o.o., WROCŁAW ,6 373 bd BEL-POL sp. z o.o., ŚWIDNICA , CENTROSTAL WROCŁAW S.A., WROCŁAW , CENTROSTAL S.A., GDAŃSK , INSTALBUD JANOSZ s.j., PSZCZYNA , bd MATERIAŁY BUDOWLANE WESOŁEK sp z o.o., CHOCICZA , ZACISZE SA, WARSZAWA , RZESZOWSKA CENTRALA MATERIAŁÓW BUD. S.A., bd FIRMA HANDLOWA BOZ S.A., RZESZÓW , CENTROSTAL PRZEDS. WIELOBRANŻOWE S.A., SZCZECINEK , WOD-KAN-CO-GAZ STOŃ, GLIWICE , bd STALER MARKET sp. z o.o., TORUŃ , METALZBYT sp. z o.o., GDAŃSK , GRUPA POLSKIE SKŁADY BUDOWLANE (cała GRUPA) ,7 bd BRICOMARCHE w ramach GRUPA MUSZKIETERÓW, POZNAŃ bd bd bd Pomimo, że tegoroczna lista jest rekordowo długa brakuje na niej (podobnie jak w przypadku listy producentów materiałów budowlanych) niektórych wielkich kupców budowlanych, choć ich przychody osiągnięte w 2006 r. dałyby im pewne miejsce w rankingu Rzeczpospolitej. I znowu sprawia to, że ocena sytuacji na rynku sprzedaży wyrobów dla budownictwa jest trudniejsza. Dopisaliśmy do listy Grupę PSB, jako zbiorowość dwustu kilkudziesięciu akcjonariuszy, z osiągniętymi łącznie przychodami ze sprzedaży w 2006 r. 2 miliardy i 800 milionów zł. Na liście 2000 firm z wynikami z 2006 r. Grupa PSB zajęłaby 67 miejsce. Niestety, takie grupy jak Grupa PSB nie są notowane w prasowych rankingach, przez co białe plamy, jakie zawiera obraz rynku zajmują większą powierzchnię. Dopisaliśmy też do listy sieć firm Bricomarche, będącą obok sieci firm Intermarche członem Grupy Muszkieterów. Sieć ta deklaruje na swoje stronie internetowej uzyskanie przychodów w 2006 r. na poziomie 328 mln zł. W tej sytuacji jedynie dla ciekawości odnotowujemy za Rzeczpospolitą, że przychody Grupy Muszkieterów wyniosły w 2006 r. łącznie 2 miliardy i 230 milionów zł. Przewaga Intermarche nad Brico jest więc niemal 7-krotna. Silne zróżnicowanie wyników, wzrosty i spadki Przychody ze sprzedaży 106-tej na liście Rzeczpospolitej Castoramy były w 2006 r. niemal 25-krotnie większe od przychodów firmy Metalzbyt z Gdańska, zajmującej na tejże liście 1960 pozycję. Zdecydowana większość firm z 32 znajdujących się w naszym wykazie zwiększyła w 2006 r. przychody, tylko 4 zanotowały w tym zakresie spadek, a 2 firmy nie podały danych. 3 firmy z wykazu znalazły się w 2006 r. pod względem rentowności netto na minusie, 26 zanotowało zysk netto, a 3 firmy nie podały danych. Analiza list rankingowych 2005 r. i 2006 r. pozwala stwierdzić, że spośród firm notowanych na obu listach 7 awansowało: Materiały Budowlane Wesołek sp. z o.o. z miejsca 1500 na 1352 (o 148 pozycji), Instalbud Janosz sj o 127 pozycji, Saint Gobain Dystrybucja Budowlana sp. z o.o. o 115, HMB Budmat o 68, Instal Konsorcjum sp. z o.o. o 57, Staler Market sp. z o.o. o 40, Grupa PSB SA o 10. Spadły w rankingu: Nomi SA o 116 pozycji, Praktiker Polska sp. z o.o. o 44, Castorama Polska sp. z o.o. o 41, Zacisze SA o 28, Wodan sp. z o.o. o 17.

11 ABC RYNKU BUDOWLANEGO 15 Porównania Im dalej w las, tym więcej drzew. Coroczna październikowa analiza rankingów 2000 firm Rzeczpospolitej uczy pokory. Są tendencje trudne do wyjaśnienia, co roku też pojawiają się firmy, których nie da się jednoznacznie zaklasyfikować do określonych branż. Kogo zabrakło w wykazach W 2006 r. Komfort SA GK osiągnęła przychody ze sprzedaży 839 mln zł, dynamikę przychodów 2006/ %, wynik netto 72 mln zł. W którym dziale budownictwa należało ująć Komfort SA GK, biorąc pod uwagę, że tworzyły tę Grupę 4 spółki: producent stolarki drzwiowej Porta KMI Poland sp. z o.o., sieć sklepów Sklepy Komfort SA oraz deweloperzy SGI Komfort sp. z o.o. i Invest Komfort SA? Otóż w naszym wykazie znalazły się jedynie: Porta KMI Poland i Sklepy Komfort ponieważ zajmowały samodzielne pozycje w rankingu Rzeczpospolitej. Deweloperów nie notujemy, dlatego że nie ma ich na liście 2000 największych firm. Dodajmy, że w kwietniu 2007 r. nastąpiło przejęcie sieci sklepów Komfort przez fundusze Polish Enterprise Fund V i VI. Z innych powodów nie ma w naszych wykazach firmy Cemet SA (przychody ze sprzedaży w 2006 r. 143 mln zł, dynamika przychodów 2006/ ,5%). Cemet nie jest bowiem kupcem, producentem czy wykonawcą, lecz spedytorem (ściśle powiązanym z przemysłem cementowo-wapienniczym). Problemy z klasyfikacją występują też w przypadku firmy HMB Budmat. Jej rozwinięta nazwa: Hurtownia Materiałów Budowlanych Budmat nie oddaje pełnego profilu firmy, która prowadząc handel dysponuje zarazem 4 fabrykami pokryć dachowych z blachy, kształtowników do systemów stolarki otworowej i profili do zabudowy g-k. Z uwagi na historyczną nazwę HMB Budmat ujęliśmy tę firmę w dziale Handel. Doktorat z Onduline Doroczny ranking Rzeczpospolitej prezentuje też dane firm, które warto analizować ze szczególną uwagą. Skoro, np. producent materiałów budowlanych osiąga rok po roku rentowność netto pomiędzy 26,5 a 28,8%, to Proszę Państwa czapki z głów, a magistrowie ekonomii i zarządzania już dawno powinni zacząć nt. firmy Onduline Production sp. z o.o. pisać doktoraty. Podobnie zawsze warto przyglądać się Koelner SA GK niemal 4-krotny wzrost przychodów w latach Wykresy pokazujące średnią rentowność i wzrost przychodów w latach czołowych producentów materiałów budowlanych zawierają więcej ciekawych przykładów. * dane 9 firm * dane 6 firm, ** dane 7 firm, *** dane 9 firm

12 16 ABC RYNKU BUDOWLANEGO Mniej spektakularne wyniki osiągnęli kupcy budowlani. Trudno zresztą o porównania, skoro zaledwie 5 firm znalazło się w każdym rankingu Rzeczpospolitej: Grupa PSB SA, HMB Budmat, Instalbud Janosz sj, Nomi SA i Wodan sp. z o.o. Inne pojawiały się nieregularnie. Niemniej, wzrosty przychodów kilku firm w ciągu 4 ostatnich lat (w tym przypadku Pierwsze dziesiątki najwiekszych firm sektora budowlanego wg branż: producenci*, kupcy**, wykonawcy, deweloperzy Przedsiębiorstwa sektora budowlanego w 2005 r. wystarczyła obecność w rankingach w 2003 r. i w 2006 r.) też mogą imponować. Rok deweloperów Analiza wyników porównywanych pierwszych dziesiątek największych producentów materiałów budowlanych, kupców tymi materiałami handlujących, wykonawców Sprzedaż (przychody) Dynamika przychodów 2006/2005 * Firmy, które więcej niż połowę produkcji kierują do budownictwa ** Firmy, w tórych ponad połowę oferty stanowią materiały budowlane i wyposażenia wnętrz OO producenci OO kupcy OO wykonawcy OO deweloperzy Wynik netto w tys zł BUDIMEX SA GK, WARSZAWA , GRUPA SKANSKA S.A., WARSZAWA , POLIMEX-MOSTOSTAL S.A. GK, WARSZAWA , BUDIMEX DROMEX S.A., WARSZAWA , CASTORAMA POLSKA sp. z o.o.,warszawa ,7 bd STRABAG POLSKA sp. z o.o., WARSZAWA , KRONOPOL sp. z o.o., ŻARY , KRONOSPAN MIELEC sp. z o.o., MIELEC , GRUPA OBI CENTRALA SYSTEMOWA, WARSZAWA ,0 bd THYSSEN KRUPP ENERGOSTAL S.A. TORUŃ , GANT DEVELOPMENT S.A. GK, LEGNICA , LEROY MERLIN POLSKA sp. z o.o., WARSZAWA ,6 bd MOSTOSTAL WARSZAWA S.A. GK, WARSZAWA , WARBUD S.A., WARSZAWA , HOCHTIEF POLSKA sp. z o.o., WARSZAWA , GRUPA ATLAS, ŁÓDŹ ,8 bd GÓRAŻDŻE CEMENT S.A., CHORULA ,9 bd GRUPA PILKINGTON SANDOMIERZ , GRUPA POLSKIE SKŁADY BUDOWLANE S.A. GK, BUSKO ZDRÓJ , CERSANIT S.A. GK, KIELCE , LAFARGE CEMENT POLSKA S.A., MAŁOGOSZCZ ,6 bd DOM DEVELOPMENT S.A.GK, WARSZAWA , J.W.CONSTRUCTION HOLDING, ZĄBKI , HYDROBUDOWA 6 SA GK, WARSZAWA , SIGMAKALON CIESZYN S.A., CIESZYN bd bd GCB CENTROSTAL BYDGOSZCZ S.A. GK, BYDGOSZCZ , MITEX S.A., WARSZAWA , PRUSZYŃSKI sp. z o.o. GK, WARSZAWA , PRAKTIKER POLSKA sp. z o.o., WARSZAWA , PKO INWESTYCJE sp.z o.o. GK, WARSZAWA , NOMI S.A., KIELCE , SAINT GOBAIN DYSTRYBUCJA BUDOWLANA sp.z o.o., WROCŁAW , KRONOPLUS sp. z o.o., POZNAŃ ,8 701 SKLEPY KOMFORT S.A., SZCZECIN , PIRELLI PEKAO REAL ESTATE sp. z o.o., WARSZAWA , ECHO INWESTMENT S.A. GK, KIELCE , GLOBE TRADE CENTRE S.A. GK, WARSZAWA , FORT MOKOTÓW sp. z o.o., WARSZAWA , GRUPA INWESTYCYJNA HOSSA S.A., GDYNIA , WILANÓW INVESTMENTS sp. z o.o., WARSZAWA ,7 bd budowlanych i deweloperów pewnie prowadzi do przekonania, że 2006 r., podobnie jak poprzedni, był tłustym rokiem deweloperów (wykresy na poprzedniej stronie). Wprawdzie producenci mieli większy wzrost przychodów ze sprzedaży (o 30,3%, gdy deweloperzy o 24,2%), ale pod względem rentowności netto deweloperzy zdeklasowali wszystkich (33,5%). Rentowność netto producentów osiągnęła wysoki poziom 10,3%, natomiast nad zyskami wykonawców, a tym bardziej kupców nie ma co się rozwodzić. Również w kategorii przychodów ze sprzedaży wykonawcy i kupcy mieli gorsze wyniki, chociaż wzrost przychodów wykonawców o 20,1% należy uznać za zupełnie przyzwoity (gorzej z kupcami wzrost o 9%). Podsumowując ostatnie miejsca kupców oddają słabości tej branży w sektorze budowlanym. Znamienne, że w 2006 r. w dziesiątce największych aż trzech miało ujemną rentowność netto, a trzech kolejnych nie podało w tym zakresie wyników. Nowi na liście Porównania pozycji, jakie zajmowały rok wcześniej i zajmują w niniejszym zestawieniu firmy należące do poszczególnych branż sektora budowlanego prowadzą do przekonania, że w gruncie rzeczy niewiele się zmieniło. Nadal górę tabeli okupują największe firmy wykonawcze (5 w pierwszej dziesiątce, gdy rok wcześniej 7), a jej dół firmy deweloperskie (6 w ostatniej dziesiątce, rok wcześniej tyle samo). A jakie zmiany nastąpiły w poszczególnych dziesiątkach największych firm. W branży kupieckiej nowymi są tutaj: Grupa OBI Centrala Systemowa, Leroy Merlin Polska sp. z o.o., GCB Centrostal Bydgoszcz SA G, Kronoplus sp. z o.o. Wśród producentów nowi to: Kronospan Mielec sp. z o.o., Thyssen Krupp Energostal SA, Grupa Pilkington Sandomierz, Pruszyński sp. z o.o. Nowymi firmami wśród deweloperów są: Gant Development SA GK, Globe Trade Centre SA GK, Grupa Inwestycyjna Hossa SA. W dziesiątce największych firm wykonawczych zmian nie było. Serdecznie prosimy o uzupełnienie wykazów firm produkujących materiały budowlane oraz firm handlowych wymienionych w powyższym artykule. Rok temu dzięki telefonom i e mailom od czytelników mogliśmy poszerzyć dla celów redakcji podobną listę. Odnalezione przez Państwa dodatkowe firmy przedstawimy w kolejnym numerze Głosu PSB. Mirosław Ziach współpraca: Joanna Ziach