Komputerowe wspomaganie decyzji rewitalizacyjnych w bloku energetycznym elektrowni

Transkrypt

1 Politechnika Opolska Wydział Elektrotechniki, Automatyki i Informatyki Komputerowe wspomaganie decyzji rewitalizacyjnych w bloku energetycznym elektrowni autoreferat rozprawy doktorskiej autor: mgr inż. Łukasz Dzierżanowski promotor: prof. dr hab. inż. Zdzisław Kabza Opole, 2008

2 WYKAZ OZNACZEŃ I SKRÓTÓW 3 1. WSTĘP Teza, cele i zakres pracy Teza Cele pracy Zakres pracy 5 2. STUDIUM LITERATURY Zakłócenia i awarie urządzeń wytwórczych Modernizacja urządzeń wytwórczych w bloku energetycznym elektrowni zawodowej Modernizacja turbogeneratorów Modernizacja kotłów Modelowanie systemów naprawialnych Modele diagnostyczno-remontowe Model CBM 7 3. ADAPTACJA MODELU DLA POTRZEB TECHNICZNO-EKONOMICZNEJ ANALIZY DIAGNOSTYKI REMONTOWEJ POWIECHRZNI OGRZEWALNEJ KOTŁA Obiekt badań Adaptacja modelu CBM dla obiektu badań Opis proponowanej metody Założenia analizy ekonomicznej Wprowadzenie Założenia kalkulacji kosztów: Autorski algorytm wyznaczania całkowitych kosztów remontu ANALIZA TECHNICZNO-EKONOMICZNA REMONTÓW EKRANÓW KOTŁA BP Wprowadzenie Budowa algorytmów (LabView) Program badań Założenia symulacji Symulacja 2.: przy czasie degradacji systemu λ d = 8 lat Obliczenie dostępności A Wyznaczenie zakresu wymiany Kalkulacja kosztów Analiza badań symulacyjnych KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE GOSPODARKI REMONTOWEJ Analiza możliwości Proponowane rozwiązanie dla przypadku analizowanego w pracy Zakres importu danych pomiarowych Koncepcja obsługi procesów remontowych PODSUMOWANIE BADAŃ I WNIOSKI KOŃCOWE LITERATURA CYTOWANA W AUTOREFERACIE Wykaz publikacji autora Publikacje autorskie Publikacje współautorskie 24 2

3 WYKAZ OZNACZEŃ I SKRÓTÓW λ d λ in średni czas pomiędzy stanem jak nowy a awarią degradacyjną, jeśli nie podjęto działań remontowych średni czas pomiędzy inspekcjami µ d średni czas trwania remontu naprawczego następującego po awarii degradacyjnej µ in średni czas inspekcji µ d średni czas remontu profilaktycznego Ξ A C 1MWh CBM C 1m C 1r C BM C d CF t C in C m CM CMMS C p C r C RB Δ n o k G max G HPP i efektywny wiek systemu, dla m-tego mechanizmu awarii, przy r-tym zdarzeniu dostępność systemu cena 1 MWh remonty w oparciu o stan systemu koszt wymiany 1m rury koszt jednego rozruchu koszt zakupu energii z rynku bilansującego koszt awarii przepływy pieniężne netto w roku t koszt inspekcji koszt remontu planowego remont naprawczy (poawaryjny) komputerowy system wspierania gospodarki remontowej koszt wytworzenia 1MWh koszt rozruchu koszt zakupu 1MWh na rynku bilansującym grubość ściany rury zmiana grubości ściany rury gradient degradacji rury ekranu grubość ściany rury odpowiadająca progowi remontu n grubość obliczeniowa ściany rury minimalna dopuszczalna grubość ściany rury, odpowiadająca stanowi k maksymalny zysk operacyjny zysk operacyjny jednorodne (homogeniczne) procesy Poissona stan degradacji, i = 1: jak nowy 1 i i = k: przed stanem awarii degradacyjnej i = n: próg remontu k i, j indeksy i in i k IRM ilość inspekcji w analizowanym czasie eksploatacji t e ilość przekroczeń progu k zintegrowane zarządzenie ryzykiem 3

4 J k K l j M MTTFF n NHPP NPV P(i) PM r RP S(i) t t e TMB v X Y z Z P rodzaj awarii ilość stanów degradacyjnych rodzaj zdarzenia awaryjnego w systemie długość wymienionych rur po j-tej inspekcji mechanizm awarii średni czas do pierwszej awarii próg remontu, liczba okresów dyskontowania niejednorodne (niehomogeniczne) procesy Poissona bieżąca wartość netto przepływu pieniężnego prawdopodobieństwo wystąpienia stanu S(i) w łańcuchu Markowa remont profilaktyczny stopa oprocentowania proces odnawialny stan i w łańcuchu Markowa czas rzeczywisty, numer roku w metodzie NPV analizowany czas eksploatacji remonty w oparciu o czas wirtualny wiek systemu czas wystąpienia awarii krytycznej czas zdarzenia awaryjnego w systemie ryzyko wystąpienia awarii czas degradacji moc elektryczna bloku 4

5 1. WSTĘP Proces starzenia zaczyna się w chwili urodzin to powszechne w przyrodzie prawo, któremu poddane są wszystkie organizmy żywe, na których czas i warunki bytowania nieubłaganie odciskają swoje piętno, jest prawdziwe także w świecie techniki. Maszyny, urządzenia, instalacje etc., w czasie swojego życia podlegają starzeniu się, niezależnie od sposobu i czasu użytkowania. Zużywanie się środków trwałych, które zachodzi nawet wtedy, gdy nie uczestniczą one w procesie operacyjnym, można podzielić na dwie kategorie: zużycie fizyczne wynikające z procesu eksploatacji oraz zmian fizykochemicznych materiałów, z których są zbudowane, zużycie moralne wynikające z szeroko rozumianego postępu, w wyniku którego wytwarzane są doskonalsze środki trwałe, lepsze jakościowo, pozwalające na tańsze prowadzenie procesu operacyjnego itp. Postulat zapewnienia ciągłości funkcjonowania przedsiębiorstwa oraz podnoszenia jakości oferowanego przez nie produktu musi prowadzić do działań mających na celu odtworzenie stanu technicznego poprzez praktyki remontowe oraz przedsięwzięć modernizacyjnych, które zmierzają do podniesienia wydajności systemu, jego sprawności, niezawodności, czystości ekologicznej itp. Rewitalizacja, która jako pojęcie obejmuje oba zagadnienia, nabiera coraz większego znaczenia i wymaga zintegrowanego, procesowego i metodycznego podejścia, które ma na celu zapewnienie takiej konfiguracji działań remontowo-modernizacyjnych, która będzie odpowiadała najważniejszym potrzebom w ramach dostępnego budżetu. Takie ujęcie zagadnienia wymaga również zintegrowanego podejścia do zadań diagnostycznych, rozumianych nie tylko jako bieżącą kontrolę stanu urządzeń, ale również jako badanie efektywności ekonomicznej inwestycji modernizacyjnych w odpowiednio długim horyzoncie czasowym i musi uwzględniać wszystkie aspekty inżynierskie i ekonomiczne. Podejmowanie racjonalnych decyzji rewitalizacyjnych wymaga swobodnego i pełnego dostępu do informacji związanych z szerokim spektrum funkcjonowania przedsiębiorstwa od danych operacyjnych po strategiczne. Jedynie informatyzacja i integracja środowisk komputerowych umożliwia zachowanie właściwego formatu dokumentów i ich właściwy przepływ w obszarze przedsiębiorstwa. Prawidłowe prowadzenie zaawansowanych działań diagnostyczno-remontowych powinno się wiązać z zastosowaniem modelu obiektu, który im podlega. Wykorzystanie metod naukowych, w powiązaniu z możliwościami dostarczanymi przez zintegrowany system informatyczny, stanowi bazę umożliwiającą podejmowanie racjonalnych decyzji i wybór najkorzystniejszych wariantów rewitalizacyjnych Teza, cele i zakres pracy Teza Wykorzystanie odpowiedniego modelu diagnostyczno-remontowego, przy wsparciu zintegrowanego systemu informatycznego, ułatwia podejmowanie decyzji rewitalizacyjnych i wspomaga racjonalne prowadzenie gospodarki eksploatacyjno-remontowej Cele pracy Głównymi celami pracy są: implementacja modelu diagnostyczno-remontowego do przeprowadzenia symulacji i analizy parametrów charakteryzujących działania remontowo-modernizacyjne na przykładzie powierzchni ogrzewalnej komory spalania kotła energetycznego, opracowanie koncepcji zintegrowanego systemu komputerowego obejmującego: o system zarządzania, o obiektowy model instalacji, o bazy danych, zawierające zasoby dokumentacyjne, diagnostyczne i eksploatacyjnoremontowe Zakres pracy Osiągnięcie założonych celów wymaga przeprowadzenia następujących działań: przegląd zagadnień związanych z rewitalizacją urządzeń wytwórczych elektrowni, 5

6 przegląd zagadnień związanych z systemami naprawialnymi, wybór obiektu badań spośród podsystemów w bloku energetycznym, analiza charakteru prac diagnostyczno-remontowych przeprowadzanych w obszarze badanego obiektu, analiza istniejących modeli remontowych pod kątem możliwości zastosowania w prowadzonych badaniach, wybór i adaptacja modelu, zaprojektowanie i implementacja algorytmów niezbędnych do przeprowadzenia symulacji, przeprowadzenie badań i analiza uzyskanych wyników, analiza aplikacji komputerowych wykorzystywanych w gospodarce eksploatacyjno-remontowej elektrowni i opracowanie koncepcji ich integracji, sformułowanie wniosków. 2. STUDIUM LITERATURY 2.1. Zakłócenia i awarie urządzeń wytwórczych Zgodnie z postulatami przedstawionymi w pracy [BaT08], niezawodność urządzeń wytwórczych ma istotne znaczenie dla pracy całego systemu elektroenergetycznego, ciągłości dostawy energii elektrycznej, a więc jest jednym z czynników kształtujących bezpieczeństwo energetyczne kraju. System energetyczny elektrowni jest układem bardzo złożonym, obejmującym wiele maszyn i urządzeń elektrycznych, termoenergetycznych, mechanicznych oraz instalacji współpracujących przy wytwarzaniu energii elektrycznej i ciepła. Pomimo stosowania komponentów o wysokiej niezawodności nieuchronna jest jednak degradacja systemu w czasie eksploatacji, a także uszkodzenia instalacji technologicznej, urządzeń pomiarowych i wykonawczych [KoK06]. Z danych przedstawionych przez Gładysia i Matlę [GlM99], wynika iż największy wpływ na awaryjność bloku ma kocioł wraz z urządzeniami pomocniczymi (ok. 70%), w dalszej kolejności generator wraz z urządzeniami elektrycznymi i turbina z urządzeniami pomocniczymi (odpowiednio 18% i 12%) Modernizacja urządzeń wytwórczych w bloku energetycznym elektrowni zawodowej Modernizacja turbogeneratorów Liczni autorzy publikacji dotyczących modernizacji turbogeneratorów [GeSu97, PrzSz93, Kul97, AdKr05, AdSi03] przedstawiając straty ekonomiczne wynikające z przerw w produkcji energii elektrycznej oraz wzrastające koszty przeglądów i remontów, wskazują na coraz większe znaczenie niezawodności i dyspozycyjności urządzeń. Jednym z szeregu działań umożliwiających spełnienie postulatów niezawodności (obok właściwej jakości przeglądów i remontów, diagnozowania stanu technicznego podczas pracy maszyny, zapewnienia właściwych parametrów mechanicznych i termicznych) jest modernizacja węzłów konstrukcyjnych najczęściej ulegających uszkodzeniom [PrzSz93]. Dzięki takim zabiegom jak unowocześnienie konstrukcji, wyeliminowanie ujawnionych w czasie eksploatacji wad konstrukcyjnych, zastosowanie nowoczesnych materiałów izolacyjnych i konstrukcyjnych dąży się do podniesienia niezawodności pracy, wydłużenia żywotności urządzeń, podniesienia mocy znamionowej modernizowanych urządzeń. Propozycje i realizacje kompleksowych modernizacji turbogeneratorów [Kul97, AdKr05, GeSu97] mają na celu min. wydłużenie żywotności o kolejne lat pracy, podniesienie mocy i niezawodności urządzeń. Monitorowanie warunków pracy urządzeń umożliwia ich ekonomiczną i długotrwałą eksploatację [Kab06]. Szereg publikacji [ChmK05, Kos06, ChmKK06, RuL06] na przykładzie wdrożonych metod diagnostycznych ukazuje ich wartość dla gospodarki remontowo-eksploatacyjnej, dzięki przedłużeniu okresów eksploatacji urządzeń przy jednoczesnym obniżeniu kosztów wytwarzania energii elektrycznej Modernizacja kotłów Pronobis [Pro02] zauważa, że dla znacznej części zainstalowanych w Polsce kotłów energetycznych dobiega końca zakładany czas eksploatacji, a dalsze ich funkcjonowanie wiąże się z obniżeniem niezawodności i sprawności. Wymusza to, przeprowadzanie rewitalizacji, co wydłuży ich czas eksploatacji i pozwoli rozłożyć w 6

7 czasie kosztowną wymianę starych urządzeń na nowe. Działania te miałyby przede wszystkim polegać na: poprawie sprawności kotła, obniżeniu emisji substancji szkodliwych, modernizacji związanej ze zmianą paliwa, zmniejszeniu awaryjności i przedłużeniu żywotności części ciśnieniowej kotła, zwiększenie wydajności kotła, powiększeniu zakresu dopuszczalnych zmian obciążeń. W trakcie prac mających na celu usunięcie wad konstrukcyjnych należy dążyć do dostosowania istniejącego kotła do nowych warunków eksploatacyjnych, a działania remontowe powinny być prowadzone z uwzględnieniem postulatów modernizacyjnych, a nie prowadzić jedynie do odtwarzania elementów kotła. Jednym z ważniejszych problemów dotyczących eksploatacji kotłów pyłowych, w których wprowadzono pierwotne metody zmniejszenia emisji NOx, jest korozja ekranów, nazywana niskoemisyjną lub niskotlenową, powodująca uszkodzenia rur i konieczność ciągłego prowadzenia kosztownych remontów, [Pro02, Pro04a, HaSmi90, Rei88, BDNF00, BCHM78, DJL03, FSW03, Kli00, FHK00, DGG03, TuMe03, Kru01, KoGr03]. Konieczne jest prowadzenie właściwej gospodarki remontowo-modernizacyjnej i stosowanie metod ograniczających zjawisko korozji: zmniejszenie korozyjnych własności spalin i osadów kotłowych [Pro02, Pro04b KoKr03], stosowanie powietrza osłonowego [Pro04b, Waw02, Glu96], stosowanie powłok ochronnych: napawanych, natryskiwanych, kompozytowych lub hybrydowych [DJL03, Kli00, FHK00] Modelowanie systemów naprawialnych Według powszechnie przyjętej definicji, przedstawionej przez Archera i Feingolda [AsFe84], system naprawialny, to taki, który ze stanu, w którym nie spełnia jednej lub wielu swoich funkcji, może zostać przywrócony do w pełni satysfakcjonującego funkcjonowania w sposób inny niż jego całkowita wymiana. Zazwyczaj do modelowania procesów awarii w systemach naprawialnych używa się modeli remontu doskonałego, wykorzystujących homogeniczne procesy Poissona lub modeli remontu minimalnego, wykorzystujących niehomogeniczne procesów Poissona, zaliczane do grupy procesów Markowa [Lin03]. Klasyczny model przedstawiony przez Browna i Proschana [BrPr83] zakłada, że w chwili wystąpienia awarii, następuje remont doskonały z prawdopodobieństwem p albo remont minimalny z prawdopodobieństwem 1 p, niezależnie od historii awarii. W późniejszym czasie zaczęto jednak stosować inne rozwiązania, min. tzw. modele niedoskonałego remontu [Kij89, LaSz98, DHS97, WhS89, HPS92, DoG05] Modele diagnostyczno-remontowe Realizacja zadań diagnostyczno-remontowych wymaga przyjęcia modelu obiektu, będącego ich przedmiotem. Wykorzystuje się modele zdeterminowane i losowe, które wyrażają związki między badanymi zmiennymi. Najczęściej wykorzystuje się modele wykorzystujące probabilistyczną macierz obserwacji, regresję wielokrotną, modele rozmyte, ekspertowe, lingwistyczne, neuronowowe, holistyczne, odwrotne oraz zyskujące w ostatnim czasie na popularności modele CBM [AMcL04, Cem96, ChmK05, ChoK97, Cho92, Kha90, Orl84, Orl97, Orl01, Tad91, Tad93, Uhl96, Uhl97] Model CBM System naprawialny zwykle poddawany jest remontom profilaktycznym, zazwyczaj w określonych interwałach czasowych tzw. TBM 1 (remonty oparte na czasie) lub bez planowania interwałów czasowych, a w oparciu o, ujawniony przez inspekcję, stanu systemu tzw. CBM 2 (remonty oparte na stanie systemu). CBM jest efektywną odmianą remontów prognozujących bazuje ona na wczesnym wykrywaniu przyczyn lub symptomów awarii tak, by w sposób możliwie tani można było jej zapobiec. Działania remontowe w CBM przebiegają więc raczej na podstawie aktualnego stanu urządzenia, a nie czasu. Stan systemu przewidywany jest na podstawie trendu pomiarów parametrów fizycznych w odniesieniu do ustalonych dla nich norm w celu wykrycia, analizy i rozwiązywania problemów zanim się pojawią. Parametry te są mierzone cyklicznie (cotygodniowo, co dwa tygodnie, co miesiąc, itp.); w sytuacji, gdy mierzony parametr przekroczy wartość graniczną, musi on zostać poddany dalszej analizie. 1 TBM - ang. Time Based Maintenance 2 CBM - ang. Condition Based Maintenance 7

8 Model Amariego i McLaughina [AMcL04, AMcLP06], wykorzystujący łańcuchy Markowa, spełnia założenia CBM. Prezentowany przez autorów algorytm pozwalają na znalezienie parametrów modelu, przy których największa będzie dostępność systemu A, definiowana jako prawdopodobieństwo, że w określonym czasie t system będzie pracował. Rys. 2.1 Łańcuch Markowa w modelu CBM [AMcL04] System przedstawiony na Rys. 2.1 może znajdować się w następujących stanach: (,0) system pracuje w stanie i, 1 (,1) system podlega inspekcji w stanie i, 1 (,1) system podlega inspekcji po przekroczeniu progu remontu n. system uległ awarii w skutek degradacji, podlega remontowi naprawczemu (,1) (,1) system podlega remontowi profilaktycznemu Dla opisanego systemu modelowane są następujące współczynniki: k λd µ in µ d k λd f = ; g = ; h= ; r = ; µ d µ m λin k λd k n 1 b e= ; a = ; b= a ; c= a µ in k λd + λin 1 a Wykorzystane są one do przedstawienia prawdopodobieństw wystąpienia poszczególnych stanów: (,0)= = (2,0)= (1,0) (,1)= = (1,1)= (1,0) (,0)= = (,0)= (1,0) ( +1,0)+ + (,0)= (1,0) (,1)= (,0) = (1,0) (,1)= (1,0) = (1,0) (,1)= (,0) = (1,0) µ m µ in Dostępność systemu jest sumą prawdopodobieństw wystąpienia wszystkich stanów: A n+ c P( i,0) = (1+ e n+ c+ b f + c e+ c e g k = i= 1 ) Autorzy zaprezentowali algorytmy pozwalające na znalezienie optymalnych parametrów modelu remontowego. Założono, że sterować można jedynie dwoma parametrami: częstością inspekcji: 1/λ in oraz progiem remontu profilaktycznego n

9 3. ADAPTACJA MODELU DLA POTRZEB TECHNICZNO-EKONOMICZNEJ ANALIZY DIAGNOSTYKI REMONTOWEJ POWIECHRZNI OGRZEWALNEJ KOTŁA Obiekt badań Na bazie przedstawionych zagadnień, jako przedmiot badań skoncentrowanych na możliwości i celowości komputerowego wsparcia działań rewitalizacyjnych wybrano ekrany komory paleniskowej kotła, jako jeden z obszarów mający istotny wpływ na ogólną awaryjność bloku. Złożoność topologiczna oraz analiza historycznych danych remontowych tego obiektu pozwala sądzić, iż większość procesów związanych z diagnostyką, przetwarzaniem danych pomiarowych, identyfikacją obszarów mających podlegać wymianie, a także struktury kosztów remontu i analizą dostępności obiektu wymaga zintegrowanego i systemowego podejścia. Bezpośrednim obiektem badań są ekrany kotła BP-1150, zbudowane z 352 szeregów rur dla ekranu przedniego i tylnego, oraz 320 szeregów dla ekranów bocznych. Obliczeniowa grubość g o ścian rur wynosi 5mm, z czasem jednak w wyniku pracy w agresywnym środowisku spada ona, osiągając wartości nieakceptowane. W czasie odstawienia kotła cyklicznie (na ogół w odstępach rocznych lub dwuletnich) przeprowadzane są pomiary grubości ścian rur ekranu (kilka tysięcy punktów pomiarowych), na podstawie których wyznacza się zakres remontu, po przeprowadzeniu którego następuje rozruch i obiekt powraca do eksploatacji. Wsparcie komputerowe wydaje się szczególnie korzystne w obszarze przetwarzania danych pomiarowych w celu wyznaczenia obszaru remontu oraz wykorzystaniu modelu matematycznego w celu ustalenia najkorzystniejszej częstości inspekcji oraz wartości granicznej grubości rur, poniżej której należałoby przeprowadzić remont zwanej dalej progiem remontu (n) Adaptacja modelu CBM dla obiektu badań Możliwość zastosowania modelu CBM uzależniona jest od spełnienia następujących warunków: wyznaczenia dyskretnych stanów degradacji systemu, określenia punktu krytycznego k, poniżej którego system może ulec awarii, określenie podstawowych parametrów systemu: o λ d średni czas pomiędzy stanem jak nowy a awarią degradacyjną, o λ in średni czas do następnej inspekcji, o µ in średni czas trwania inspekcji, o µ m średni czas trwania remontu profilaktycznego, o µ d średni czas trwania remontu poawaryjnego. Diagnostyka powierzchni ekranów komory paleniskowej kotła odbywa się przy użyciu urządzeń pomiarowych, dla których niepewność pomiaru wynosi 0,1mm. Możliwe jest więc łatwe wyznaczenie poszczególnych stanów system S(i), przy założeniu, że każdemu ze stanów przyporządkuje się grubość ściany rury, począwszy od i = 1 dla grubości nominalnej =5,0 do i= k, gdzie k jest minimalną grubością rury, wynikającą z obliczeń w tym przypadku przyjęto =3,5. Średnie czasy trwania zdarzeń w systemie możliwe są do obliczenia na podstawie analizy historycznych danych diagnostyczno-remontowych. W celu rozszerzenia modelu [AMcL04] o parametry ekonomiczne, konieczna jest identyfikacja kosztów i przyporządkowanie ich wszystkim zdarzeniom w systemie. Dla zdarzeń w badanym obiekcie zdefiniowano następujące koszty podstawowe: C m koszt remontu planowego C in koszt inspekcji C r koszt rozruchu C d koszt awarii Oraz koszty pomocnicze: C 1MWh cena 1 MWh C w koszt wytworzenia 1MWh C RB koszt zakupu 1MWh na rynku bilansującym Zbiór zdarzeń, wraz z przyporządkowanymi im kosztami, w modelu CBM przedstawiono na Rys

10 Rys. 3.1 Wykorzystany model CBM systemu w oparciu o łańcuchy Markowa [zmodyfikowany przez autora] Gradacja kolorów od zielonego do czerwonego oraz grubość i rodzaj linii ilustrują postęp degradacji obiektu. Inspekcje średnio trwające µ in przeprowadzane z częstością 1/λ in ujawniają stan systemu. Czas trwania inspekcji jest wartością stałą, nie zależy on od stanu degradacji systemu.. Każdej inspekcji towarzyszy koszt inspekcji C in oraz koszt rozruchu C r. Działania remontowe nie są podejmowane, dopóki poziom degradacji. Stan S(k,1), oznacza iż inspekcja ujawniła przekroczenie progu remontu i należy przeprowadzić remont profilaktyczny S(m,1), po którym system powraca do stanu S(1,0) jak nowy. W przypadku, kiedy system przekroczy punkt krytyczny k, może on ulec awarii degradacyjnej, po której następuje remont awaryjny S(d,1). W przeciwieństwie do prostego przykładu przedstawionego przez autorów [AMcL04] modelu, ekrany kotła nie mogą być traktowane jako pojedynczy obiekt, a macierz obiektów. Praktyka diagnostyczna pokazuje, że podczas, gdy część punktów pomiarowych wykazuje niski gradient degradacji, inna degraduje bardzo szybko. Prawdopodobne jest więc, że w chwili, gdy możliwe będzie wskazanie obszarów, które nadal będą znajdować się w stanie jak nowy, w innych miejscach dojdzie do awarii, po przekroczeniu stanu S(k,0) Opis proponowanej metody Metoda wyznaczenia całkowitych kosztów różnych wariantów remontowych, przedstawiona na Rys. 3.2., zawiera trzy istotne elementy: diagnostyka, dostępność, koszty. Część pierwsza, dotyczy wszystkich operacji związanych z wykonaniem pomiarów oraz przetworzeniem uzyskanych danych. Pozyskanie danych dotyczy zarówno wartości uzyskanych z bieżących, jak i pochodzących z archiwum, historycznych wyników działań diagnostycznych. Źródłowe dane, zwłaszcza starszych obiektów, zazwyczaj przechowywane są w formie papierowych arkuszy z tabelami, niejednokrotnie odręcznie zapisanych parametrami, które dla celów analizy programowej wymagają digitalizacji. Dane zapisane w formie elektronicznej muszą zostać ujednolicone analizowane latami wartości pomiarów powinny odpowiadać tym samym lokalizacjom. Bardzo często się zdarza, że kolejne remonty przeprowadzane były przez różne zespoły remontowe, według odmiennych wytycznych, np. rury mierzone są na innych poziomach, w innych miejscach. Spójność kompletu danych diagnostycznych wymaga przeprowadzenia interpolacji mającej na celu uzupełnienie luk informacyjnych. 10

11 Rys. 3.2 Autorska metoda wyznaczenia kosztów całkowitych różnych wariantów remontowych ekranu Kolejnym istotnym krokiem jest identyfikacja przeprowadzonych remontów. Nie jest to konieczne w sytuacjach, gdy zespoły remontowe dokumentują obszary ekranów, których dotyczyła naprawa, jednak praktyka pokazuje, iż najczęściej wiedza ta musi wynikać z analizy grubości ścian ekranów w kolejnych latach. Przed przystąpieniem do części kalkulacyjnej konieczne jest przeprowadzenie weryfikacji przeprowadzonych operacji. Obliczenia części wstępnej mają doprowadzić do wyznaczenia macierzy średnich czasów degradacji ekranu, która posłuży do identyfikacji obszarów o podobnym gradiencie degradacji. Jest to konieczne, dlatego, że zarówno założenia eksploatacyjne, jak i model CBM przyjmuje jedną wartość czasu degradacji dzięki określeniu mapy degradacji, możliwe będzie zaproponowanie kilku wariantów remontowych i poddanie ich dalszej analizie. Druga część, ma na celu obliczenie dostępności A dla wariantów remontowych różniących się od siebie częstością inspekcji, długością trwania inspekcji oraz czasem degradacji ekranów, dla różnych progów remontu n. Intuicyjnie, zwiększanie częstości inspekcji pozwala na obniżenie progu remontu, czyli dopuszczanie do bardziej zaawansowanej degradacji, a co za tym idzie późniejsze podejmowanie decyzji o remoncie. Przyczynia się to do skrócenia czasu remontów w analizowanym okresie eksploatacji. Z drugiej strony jednak, dopóki nie zostanie opracowana metoda diagnozowania stanu rur w trybie pracy, system w czasie inspekcji musi zostać odstawiony do postoju, dlatego zwiększanie liczby inspekcji również odbija się na zmniejszeniu dostępności. 11

12 Wprawdzie niemożliwe jest sterowanie czasem trwania inspekcji, ale prowadzonych jest obecnie coraz więcej badań [KaLJK07, Zat07, Zat08] zmierzających w stronę jego skrócenia. Celowym więc wydaje się zamysł uwzględnienia tego parametru w celu oszacowania oszczędności przy próbach implementacji wydajniejszych procedur diagnostycznych. Część trzecia, związana bezpośrednio z kosztami, opiera się na analizie ekonomicznej kosztów związanych z remontami i czasem postoju. Zakładane są wartości parametrów ekonomicznych związanych z wytwarzaniem energii elektrycznej, koszty inspekcji oraz koszty rozruchu. Obliczane są koszty remontów planowych oraz awaryjnych, oraz utracony zysk w funkcji dostępności C s. Wynikiem wszystkich obliczeń jest wartość całkowitego kosztu C t, będącego jednocześnie funkcją celu w prezentowanej metodzie Założenia analizy ekonomicznej Wprowadzenie Zawężona do badanego obiektu analiza ekonomiczna dotyczy kosztów związanych z trzema obszarami funkcjonowania elektrowni: wytwarzaniem energii elektrycznej, eksploatacją i remontami, sprzedażą energii elektrycznej. Konieczne jest także uwzględnienie kosztów związanych z aktualnie transformowanym w Polsce rynkiem energii elektrycznej Założenia kalkulacji kosztów: Dla przeprowadzenia analizy ekonomicznej punktem wyjścia jest obliczenie maksymalnego zysku operacyjnego G max przy teoretycznej dostępności =1. Oznacza to, że w czasie analizowanego czasu eksploatacji =12 lat system nie podlega awariom, inspekcjom i remontom. = ( ) 3.1 gdzie: P moc elektryczna bloku t e czas eksploatacji C 1MWh cena 1MWh C p koszt wytworzenia 1MWh C BM koszt zakupu 1MWh na rynku bilansującym. Rzeczywisty zysk operacyjny G, uwzględniający wszelkie postoje bloku można opisać następującą zależnością: = 3.2 Zatem strata C s wynikająca z postojów wynosi: = = (1 ) 3.3 Poza wyliczeniem strat uwzględniono następujące koszty: C m koszt remontów planowych C in koszt inspekcji C e koszt wymiany C r koszt uruchomienia (rozruchu) C d koszt awarii Koszt remontów planowych związany jest z innymi kosztami następującą zależnością: = ( + + )+ gdzie: C 1in koszt jednej inspekcji uzależniony od ilości punktów pomiarowych n pt C 1r koszt jednego rozruchu, wartość przyjęta na podstawie [Maj00] C e koszt wymiany rur Koszt awarii związany jest przede wszystkim z koniecznością zakupu energii z rynku bilansującego oraz z kosztami rozruchowymi po przeprowadzeniu remontu:

13 = ( + ) gdzie: i k ilość przekroczeń stanu k z ryzyko wystąpienia awarii po przekroczeniu stanu S(k) C BM koszt zakupu 1MWh na rynku bilansującym C p koszt wytworzenia 1MWh C rd koszt rozruchów po awariach Autorski algorytm wyznaczania całkowitych kosztów remontu Autorski algorytm został opracowany w celu wyznaczenia całkowitych kosztów związanych z gospodarką remontową w obszarze ekranów komory paleniskowej, przy uwzględnieniu wpływu kosztów związanych zarówno z remontami C m, jak i pojawiającymi się w analizowanym okresie eksploatacji awariami C d. C in = C 1 in te λ in C r = C 1 r te λ in C e = n j j= 1 l C 1m C = C + C + C + C m s in e r C = C + C t m d C = i z P µ ( C C ) + C ) d k ( d BM p rd G = P t ( C G= G A C max e 1Mh p) max C = G s C = G s max max (1 G A) Rys. 3.3 Autorski algorytm wyznaczania kosztu całkowitego C t Algorytm, oprócz określonych wcześniej wariantów remontowych, zasilają następujące dane wejściowe: l j długość wymienionych rur, i in ilość inspekcji w czasie t e, C 1m koszt wymiany 1m rury, µ in czas trwania inspekcji, P moc elektryczna bloku, C 1r koszt jednego rozruchu, t e czas eksploatacji, µ d czas trwania remontu awaryjnego, C 1Mh cena sprzedaży 1MWh, i k ilość przekroczeń progu k, C p koszt wytworzenia 1MWh, z stopa ryzyka wystąpienia awarii, po przekroczeniu A dostępność bloku energetycznego, progu k C BM koszt zakupu 1MWh na rynku bilansują cym 4. ANALIZA TECHNICZNO-EKONOMICZNA REMONTÓW EKRANÓW KOTŁA BP Wprowadzenie Analiza techniczno-ekonomiczna procesu remontów kotła BP-1150, której założenia przedstawiono w rozdziale 3., oparta jest o archiwa działań remontowych w Elektrowni Opole. Głównym źródłem danych, są arkusze ze zgromadzonymi wynikami pomiarów grubości ścian ekranów, na podstawie których, uzyskano wartości charakteryzujące dynamikę procesów degradacji instalacji. Dane te uzupełniają wartości związane z czasem i kosztem poszczególnych czynności remontowych. 13

14 Analiza techniczna przeprowadzona została w celu wytypowania wariantów remontowych, związanych z parą parametrów (n, λ in ), dla których dostępność systemu A będzie największa. Analiza ekonomiczna ma na celu wskazanie najkorzystniejszego ekonomicznie wariantu z uzyskanego wcześniej zbioru Budowa algorytmów (LabView) Do przeprowadzenia analiz konieczne było opracowanie programu komputerowego w oparciu o metodę CBM przedstawioną w rozdziale 3. Program został napisany w środowisku LabView Program badań Po przygotowaniach (adaptacji metody CBM dla analizowanego przypadku, zgromadzeniu i przygotowaniu danych pomiarowych za pomocą arkuszy kalkulacyjnych, opracowaniu programu komputerowego wyznaczającego dostępność) przeprowadzono analizę gospodarki remontowej dla wybranych obszarów ekranu kotła BP Badania przeprowadzono wg następującej metodyki: I. Symulacja wstępna (0) a. obliczenie A dla <1,15> b. wykonanie charakterystyki zależności A(n) II. Symulacja 1.: =4, Symulacja 2.: =8, Symulacja 3.: =12 a. obliczenie dostępności A dla różnych częstości inspekcji przy założonym czasie degradacji b. wybór pary (n,λ in ), dla której A(n, λ in ) = max dla każdego z wariantów c. opracowanie charakterystyk A(n,λ in ) d. obliczenie zakresów remontów przy zadanych parametrach (n,λ in ) dla każdego z wariantów e. obliczenie kosztów całkowitych C t przy zadanych parametrach (n,λ in ) dla każdego z wariantów III. Symulacja 4.: dostępność dla różnych czasów trwania inspekcji µ in, przy czasie degradacji λ d = 8 lat i częstości inspekcji λ in = 1 rok IV. Analiza otrzymanych wyników 4.4. Założenia symulacji 1-3 Symulacja wstępna potwierdziła przydatność metod Amariego i McLaughina w analizowanym przypadku. Jednak zastosowanie ich przy wspieraniu podejmowania decyzji remontowych, wymaga uzupełnienia o analizę ekonomiczną. W praktyce kluczową sprawą jest znaczenie ekonomiczne dostępności A. Szeroki przedział najwyższych wartości dostępności odpowiada bowiem innym strategiom remontowym. Celowe jest obliczenie maksymalnych dostępności dla zadanych wariantów uwzględniających przedziały n, dla różnych częstości inspekcji 1/λ in, a następnie przeprowadzenie analizy ekonomicznej. Dane wejściowe, potrzebne do obliczenia dostępności A dla symulacji 1-3. przedstawione zostały w Tab W odniesieniu do poprzedniej symulacji, rozszerzone zostały o sześć wartości częstości inspekcji 1/λ in. n k 15 λ d 4; 8; 12 lata λ in 0,5; 1,5; 2; 3; 4; lata µ m 14 dni µ d 2 dni µ in 14 dni C 1m 100 zł C 1MWh 120 zł/mwh C p 60 zł/mwh C BM 200 zł/mwh C 1in zł C r zł Tab. 4.1 Dane wejściowe do obliczeń dostępności A, dla symulacji

15 4.5. Symulacja 2.: przy czasie degradacji systemu λ d = 8 lat Obliczenie dostępności A. Na podstawie przeprowadzonych obliczeń wg uprzednio przedstawionej metodologii, uzyskano wyniki zestawione w Tab A 1,000 0,998 0,996 0,994 0,992 0,990 0,988 λin = 0,5 λin = 1 λin = 1,5 λin = 2 λin = 3 λin = Rys. 4.1 Wykres zależności A(n) uzyskany na podstawie symulacji 2. n n A λ in = 0,5 λ in = 1 λ in = 1,5 λ in = 2 λ in = 3 λ in = 4 1 0, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,99911 Tab. 4.2 Wartości dostępności A uzyskane dla symulacji 2. Charakterystyka zależności A(n) dla poszczególnych wartości częstości 1/λin, została przedstawiona na Rys Wyznaczenie zakresu wymiany Procentowy zakres wymiany, odzwierciedlający ilość wymienionych rur w czasie jednego remontu do całkowitej ilości rur w instalacji, przedstawiono na Rys zakres wymiany [%] λin = 0,5 λin = 1 λin = 1,5 λin = 3 λin = 4 λin = t [półrocza] Rys. 4.2 Procentowe zakresy wymian dla poszczególnych wariantów remontowych uzyskanych na podstawie symulacji 2. 15

16 Kalkulacja kosztów Rachunek ekonomiczny został przeprowadzony zgodnie z metodologią przedstawioną w rozdziale 3.4. Wyniki analizy zostały przedstawione w Tab. 4.3 oraz na Rys λ in C s C in [lata] n A i in [zł] [zł] [zł] [zł] [zł] 0,5 3,8 0, ,9 0, ,5 4,1 0, ,1 0, ,2 0, ,1 0, Tab. 4.3 Wyniki analizy ekonomicznej uzyskane dla symulacji ik ,5 1 1, C rm Rys. 4.3 Ilość przekroczeń stanu k dla symulacji 2. W analizie ekonomicznej, przy poszukiwaniu najkorzystniejszego wariantu remontowego, konieczne jest uwzględnienie kosztów wynikających z awarii C d. Wg metody przedstawionej w rozdziale 3., konieczne jest obliczenie ilości przekroczeń stanu k dla badanego systemu. Jest to wartość łatwa do uzyskania w wyniku symulacji, przy znanych początkowych grubościach ścian ekranu i czasach degradacji dla poszczególnych punktów pomiarowych. Wyniki tych symulacji zostały przedstawione na Rys Wyraźnie widać, że wraz ze zmniejszaniem częstości inspekcji, rośnie i k. Wyznaczenie jednak stopy ryzyka z wystąpienia awarii po przekroczeniu stanu k, wymaga przeprowadzenia dalszych, dedykowanych analiz. Dla potrzeb zobrazowania charakteru kształtowania się kosztów awarii, wykonano obliczenia dla danych pochodzących z symulacji 2. dla dwóch wariantów: =1% oraz =5%. C e λin C m i k Cx [mln zł] ,25 mln zł Cm Cd Ct 9,67 mln zł 8,35 mln zł 5,39 mln zł 13,88 mln zł 12,52 mln zł ,5 1 1, Rys. 4.4 Zdyskontowane koszty całkowite C t przy założonym z = 5% dla symulacji 2. λin [lata] 16

17 Najczęściej stosowaną w praktyce metodą oceny efektywności przedsięwzięć gospodarczych jest metoda NPV (wartości zaktualizowanej netto) [KMSW99]. Korzystając z zależności 5.1., obliczono zdyskontowane koszty całkowite dla powyższych założeń. = 4.1 (1+ ) gdzie: PV wartość zaktualizowana netto, CF t przepływy pieniężne netto w roku t, r przyjęty poziom stopy procentowej, t kolejny numer roku ( =0,, ) Dla wszystkich okresów (analizowany czas eksploatacji t =12 lat) przyjęto stałą stopę oprocentowania r=6%. Wyniki zostały zaprezentowane na Rys Analiza badań symulacyjnych Spośród przeanalizowanych wariantów w analizie dostępności, dla symulacji 1-3., najwyższe wartości uzyskano dla λ in = 4 lata, najniższe wartości dla λ in = 0,5 roku. Warto przy tym zauważyć, że o ile jeśli inspekcje wypadały co rok lub rzadziej, różnice pomiędzy wynikami nie były duże uzyskiwane wartości należały do przedziału <0,9963, 0,9991>, to dla λ in = 0,5 roku, dostępność była zdecydowanie niższa <0,9925, 0,9935>. Jest to bezsprzecznie związane z dość długim czasem trwania inspekcji 1/µ in. Wpływ 1/µ in na dostępność systemu zbadano w symulacji 4., która ujawniła liniową zależność pomiędzy czasem µ in a dostępnością A i kosztem C s. Wyniki wskazują jednoznacznie na celowość badań zmierzających do opracowania technik diagnostycznych pozwalających na skrócenie czasu koniecznego do przeprowadzenia badania stanu rur ekranu. Kalkulacja kosztu C s pokazuje, iż skrócenie czasu µ in niesie ze sobą znaczne oszczędności w postaci obniżenia kosztów remontów profilaktycznych. Zmniejszenie różnic pomiędzy kosztami C m, uzyskiwanymi przy różnych częstościach inspekcji powoduje, że przeprowadzanie inspekcji w interwałach półrocznych i rocznych będzie korzystniejsze ekonomicznie, zapewniając przy tym wyższą niezawodność systemu. Warto zauważyć, iż analiza wartości progów remontu n, dla których uzyskiwano A MAX dla każdego z wariantów przynosi pozornie zaskakujące wyniki dla symulacji 1. Intuicyjnie oczekiwane wartości powinny być zbliżone do uzyskanych w symulacjach 2. i 3. tzn. wraz ze zmniejszaniem częstości inspekcji 1/λ in, spodziewano się obniżenia progu remontu ( 1). Wiąże się to z tym, że przy częstych inspekcjach możliwe jest dopuszczenie do większej degradacji, przy niskim ryzyku awarii, podczas, gdy rzadsze inspekcje wiążą się z zaostrzeniem kryteriów. Wyniki uzyskane w symulacji 1. pokazują, że dla interwałów inspekcji 2 lata, próg remontu zaczyna stopniowo rosnąć. Należy jednak zwrócić uwagę na to, że przy założeniach, że czas degradacji λ d wynosi 4 lata, a interwały między inspekcjami 3-4 lata, może wystąpić wysokie ryzyko awarii. Powyższe spostrzeżenie pozwala stwierdzić, że strategia polegająca na rzadkich inspekcjach i dopuszczaniu raczej do awarii degradacyjnych niż podejmowaniu działań profilaktycznych należy do klasy tzw. breakdown policy 3, opisanej przez Amariego i McLaughina [AMcL04]. Jest ona stosowana wówczas, gdy z jakichś względów (np. koszty związane z profilaktyką przewyższają koszty wynikające z awarii) działania remontowe ograniczane są wyłącznie do poawaryjnych napraw systemu. Kolejne spostrzeżenie dotyczy bardzo zbliżonych wartości A MAX w poszczególnych symulacjach. Pomimo zmiany założonego czasu degradacji i częstości inspekcji, różnych wartości racjonalnego progu remontu zakres uzyskanych wartości dostępności jest bardzo podobny. Można zatem stwierdzić, że pomimo zbliżonych wartości, charakter dostępności dla poszczególnych wariantów będzie inny jest ona bowiem uzyskiwana za pomocą innych środków, co znajduje dobre odzwierciedlenie w analizie ekonomicznej. Zakresy wymian analizowano w symulacjach na przestrzeni 12 lat. Zaobserwowano, że zakres wymian pokazany na Rys. 4.2 wyraźnie rośnie wraz ze zwiększaniem częstości inspekcji. Charakterystyczne jest przy tym to, iż dla inspekcji przypadających co rok lub pół roku, zakres wymian jest bardzo stabilny (5-10% przy λ in 3 break-down policy - ang.: strategia awarii 17

18 = 0,5 roku, 10-20% przy λ in = 1 rok), dla interwałów 1,5 3 zaobserwowano duże fluktuacje zakresów, od 20% do 80% całego systemu. Przy inspekcjach przeprowadzanych co 4 lata zakres wymian kształtował się w przedziale 60-95%. Zgodnie z założeniami (Roz. 3.4), na całkowity koszt remontów składają się główne koszty składowe: koszt związany z działaniami profilaktycznymi C m oraz koszt wynikający z awarii C d. Wyniki obliczeń, pokazują, iż najwyższe koszty C m wynikają z częstych inspekcji i związanego z nimi kosztu postoju C s bloku. Wysoki udział kosztu C s w kosztach całkowitych wynika z czasu µ in, który potrzebny jest na przeprowadzenie inspekcji i remontu. Częstość inspekcji w sposób bezpośredni wpływa na koszty C in i C rm. Przeprowadzenie działań diagnostycznych, w chwili obecnej, wiąże się z koniecznością wyłączenia i rozruchu kotła. Są to koszty stałe i proporcjonalne do ilości przeprowadzonych inspekcji. Dodatkowo warto zauważyć, że spośród wyróżnionych kosztów składowych mają najmniejszy udział w koszcie C m. Koszt C e, związany z wymianą rur w trakcie remontów profilaktycznych, rośnie wraz ze zmniejszaniem częstości przeprowadzania inspekcji. Remonty są przeprowadzane rzadziej, jednak większy jest zakres wymiany. Najniższe koszty całkowite uzyskane w czasie eksploatacji =12lat przy częstości inspekcji =2 lata, uzyskane zarówno dla obliczeń uwzględniających jedynie wartość bieżącą kosztów całkowitych oraz obliczeń w oparciu o rachunek dyskonta (odpowiedno 8,99mln zł i 9,66mln zł, przy założonej stopie ryzyka wystąpienia awarii z=5%), wskazują że przyjęcie takiego wariantu w tym przypadku byłoby racjonalnie uzasadnioną strategią remontową. 5. KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE GOSPODARKI REMONTOWEJ 5.1. Analiza możliwości Przy uwzględnieniu procesu pozyskiwania danych o urządzeniach na bazie modeli obiektowych oraz przepływu informacji w zakresie gospodarki remontowej możliwe są następujące rozwiązania w zakresie wsparcia omawianego obszaru technikami komputerowymi (Rys. 5.1): a) Pozyskanie informacji Gospodarka remontowa Pozostałe procesy biznesowe Technologia CAD Niezależny CMMS Zintegr. system zarządzania b) Technologia CAD + zbudowana na jej bazie platforma gospodarki remontowej Zintegr. system zarządzania c) Technologia CAD Zintegrowany system zarządzania + dostosowany do potrzeb elektrowni moduł gospodarki remontowej Rys. 5.1 Zakres funkcjonowania systemów komputerowych w obszarze gospodarki remontowej 5.2. Proponowane rozwiązanie dla przypadku analizowanego w pracy Usprawnienie procesu podejmowania decyzji remontowych wiąże się z zastosowaniem różnych technik komputerowych z zakresu przetwarzania danych. System pomiarowy komunikuje się ze zintegrowanym systemem zarządzania, przekazując dane o lokalizacji pomiaru i wartościach parametrów. Równolegle dane przekazywane są do środowiska obliczeniowego AutoCAD a, gdzie generowane są obrazy chromatyczne i szacowane obszary wymiany. Szczegółowa koncepcja integracji z uwzględnieniem przepływu dokumentów pomiędzy systemami komputerowymi została zilustrowana na Rys

19 Rys. 5.2 Koncepcja integracji systemów komputerowych w obszarze gospodarki remontowej 5.3. Zakres importu danych pomiarowych Tradycyjna dokumentacja, polegająca na zagregowaniu dużych ilości danych w tabelach nie pozwala na jednoznaczne wyznaczenie obszaru remontu, ani szacowanie powierzchni wymiany w zależności od minimalnej satysfakcjonującej grubości ścian. Bardzo utrudniona, jest analiza kosztów i opłacalności różnych wariantów itd. Dzięki zintegrowaniu modelu ze środowiskiem danych w tym przypadku bazą danych możliwe jest skojarzenie wartości pomiarów z elementami modelu, a co za tym idzie przedstawienie ich w formie graficznej (Rys. 5.3). Pozwala to na rozważenie różnych wariantów remontu, różniących się kosztem, czasochłonnością, zasobami materiałowymi, trudnością wymiany itd. Rys. 5.3 Graficzne przedstawienie wartości pomiarów grubości ścian ekranu tylnego kotła na tle jego modelu. Poza określaniem obszaru remontu, specyfikacją wymienianych elementów, szacowaniem kosztu, tak utworzone środowisko, porównując stany instalacji na przestrzeni określonego czasu, umożliwia np. uzyskanie informacji dotyczących lokalizacji najszybciej degradujących elementów ekranów lub nawet wygenerowanie prognozy stanu orurowania. Dzięki temu możliwe jest wyciągnięcie wniosków dotyczących przyczyn nieprawidłowej pracy w czasie eksploatacji, próby wyznaczenia czynników powodujących nierównomierne starzenie elementów itd. Istnieje również możliwość nałożenia danych dotyczących wykonanie modernizacji na chromatyczną mapę stanu instalacji przed remontem, a co za tym idzie dokonanie oceny racjonalności i prawidłowości podjętych działań. 19

20 5.4. Koncepcja obsługi procesów remontowych Koncepcją obsługi procesów remontowych w obszarze ekranów komory paleniskowej kotła przedstawiono na Rys Elementem scalającym przetwarzanie danych jest zintegrowany system zarządzania IFS Applications [IFS08]. Rys. 5.4 Koncepcja wykorzystania zintegrowanego systemu zarządzania do planowania i realizacji zadań remontowych oraz ich budżetowania w obszarze remontów części ogrzewalnej komory paleniskowej 6. PODSUMOWANIE BADAŃ I WNIOSKI KOŃCOWE Model CBM rozszerzony o zagadnienia inżynierii finansowej sprzężony ze zintegrowanym systemem zarządzania przydatny jest do komputerowego wspomagania decyzji rewitalizacyjnych w bloku energetycznym elektrowni. 20