VADEMECUM KONSUMENTA

Transkrypt

1 VADEMECUM KONSUMENTA NIEZGODNOŚĆ TOWARU Z UMOWĄ A GWARANCJA Konsument, który dokonuje zakupu czy też reklamacji towaru konsumpcyjnego ma prawa i obowiązki wynikające z ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. Nr 141, poz z późn. zm.). Akt ten także precyzuje, kim jest konsument. konsument to osoba fizyczna, która nabywa rzecz ruchomą w celu niezwiązanym z działalnością zawodową lub gospodarczą. Zgodnie z przepisami w/w ustawy sprzedawca odpowiada wobec kupującego za niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową. W związku z powyższym do obowiązków sprzedawcy należy: - podanie do wiadomości kupującego ceny oferowanego towaru konsumpcyjnego oraz jego cenę jednostkową; cenę, którą podaje sprzedawca konsumentowi jest ceną do zapłaty i zawiera wszystkie podatki i obciążenia. Jeśli chodzi natomiast o artykuły żywnościowe to sprzedawca musi oprócz ceny opakowania towaru podać cenę za kilogram/litr; - wydanie pisemnego potwierdzenie zawarcia umowy, zawierające oznaczenie sprzedawcy z jego adresem, datę sprzedaży oraz określenie towaru konsumpcyjnego, jego ilość i cenę; - potwierdzenie na piśmie wszystkich istotnych postanowień zawartej umowy; przy sprzedaży na raty, na przedpłaty, na zamówienie, według wzoru lub na próbę oraz sprzedaży za cenę powyżej dwóch tysięcy złotych sprzedawca jest obowiązany potwierdzić na piśmie wszystkie istotne warunki zawartej umowy; - udzielenie kupującemu jasnych, zrozumiałych i niewprowadzających w błąd informacji, wystarczających do prawidłowego i pełnego korzystania ze sprzedanego towaru konsumpcyjnego. W szczególności sprzedawca powinien podać: nazwę towaru, określenie producenta lub importera, znak zgodności wymagany przez odrębne przepisy, informacje o dopuszczeniu do obrotu w Rzeczypospolitej Polskiej oraz, stosownie do rodzaju towaru, określenie jego energochłonności, a także inne dane wskazane w odrębnych przepisach; - zapewnienie w miejscu sprzedaży odpowiednich warunków, które umożliwiają dokonanie wyboru towaru konsumpcyjnego i sprawdzenie jego jakości, kompletności oraz funkcjonowania głównych mechanizmów i podstawowych podzespołów. Kolejnym uprawnieniem konsumenta, już nie wynikającym ze wspomnianej ustawy, jest możliwość zgłoszenia reklamacji z tytułu gwarancji. Przy czym należy pamiętać, że udzielenie kupującemu gwarancji następuje bez odrębnej opłaty przez oświadczenie gwaranta, zamieszczone w dokumencie gwarancyjnym lub reklamie, odnoszących się do towaru konsumpcyjnego; określa ono obowiązki gwaranta i uprawnienia kupującego w przypadku, gdy właściwość sprzedanego towaru nie odpowiada właściwości wskazanej w tym oświadczeniu. Nie uważa się za gwarancję oświadczenia, które nie kształtuje obowiązków gwaranta. Ponadto sprzedawca udzielający gwarancji winien wydać kupującemu wraz z towarem dokument gwarancyjny; powinien także sprawdzić zgodność znajdujących się na towarze oznaczeń z danymi zawartymi w dokumencie gwarancyjnym oraz stan plomb i innych umieszczonych na towarze zabezpieczeń. Istotnym jest także, że w dokumencie gwarancyjnym należy zamieścić podstawowe dane potrzebne do dochodzenia roszczeń z gwarancji, w tym w szczególności nazwę i adres gwaranta lub jego przedstawiciela w Rzeczypospolitej Polskiej, czas trwania i terytorialny zasięg ochrony gwarancyjnej. Ponadto powinno być w nim zawarte stwierdzenie, że gwarancja na sprzedany towar konsumpcyjny nie wyłącza, nie ogranicza ani nie zawiesza uprawnień kupującego wynikających z niezgodności towaru z umową. Uchybienia powyższym wymogom nie wpływają na ważność gwarancji i nie pozbawiają kupującego wynikających z niej uprawnień.

2 Korzystając z uprawnień wynikających z gwarancji, konsument zgłasza swoje żądanie do gwaranta a nie do sprzedawcy. Zanim jednak konsument podejmie decyzję, winien sprawdzić, co oferuje gwarant, a więc dokładnie zapoznać się z treścią dokumentu gwarancyjnego. Konsument, który zdecydował się zgłosić reklamację z tytułu gwarancji powinien zwrócić w szczególności uwagę na: - długość okresu na jaki gwarant udziela gwarancji. Należy przy tym pamiętać, że towar niezgodny z umową można reklamować u sprzedawcy w ciągu dwóch lat od chwili jego wydania. Jeśli gwarancja jest udzielona na okres krótszy niż dwa lata, to raczej nie jest ona korzystna dla konsumenta. - czy gwarant faktycznie za coś odpowiada. Niekiedy gwarant wymienia w dokumencie gwarancyjnym uszkodzenia i usterki, które nie są objęte gwarancją. - czy w dokumencie gwarancyjnym została przewidziana możliwość wymiany towaru na nowy wolny od wad, jeżeli powtarzałyby się te same usterki. Bardzo często gwarant nie przewiduje takiej możliwości, co oznacza, że dany towar będzie naprawiany po każdorazowym wystąpieniu usterki do skutku. W związku z tym konsument nie może domagać się nowego egzemplarza ani też odstąpić od umowy. Dlatego też najlepiej jest od razu złożyć reklamacją z tytułu niezgodności towaru z umową u sprzedawcy. - warto sprawdzić, czy wskazane w gwarancji punkty serwisowe znajdują się niedaleko miejsca zamieszkania konsumenta. W przeciwnym razie może dojść do sytuacji, w której konsument będzie musiał wysłać reklamowany towar na drugi koniec Polski. Ponadto korzystając z gwarancji, zwróćmy uwagę na to, czy warunkiem do jej zgłoszenia nie jest czasem zatrzymanie oryginalnego opakowania. Jeśli konsument mieszka w małym mieszkaniu to trudno mu będzie przechować duże pudła od zakupionego towaru. Konsumencie pamiętaj, że: 1.GWARANCJA NIE WYŁĄCZA, NIE OGRANICZA, ANI NIE ZAWIESZA UPRAWNIEŃ KUPUJĄCEGO WYNIKAJĄCYCH Z NIEZGODNOŚCI TOWARU Z UMOWĄ. 2.JEDYNIE DO CIEBIE NALEŻY WYBÓR, Z KTÓREGO Z UPRAWNIEŃ ZECHCESZ SKORZYSTAĆ. Porównanie uprawnień wynikających niezgodność towaru z umową z uprawnieniami wynikającymi z gwarancji przedstawia poniższa tabela NIEZGODNOŚĆ TOWARU Z UMOWĄ Ma zastosowanie zawsze po zawarciu umowy sprzedaży konsumenckiej. W przypadku niezgodności towaru z umową reklamację składamy do sprzedawcy, od którego zakupiliśmy towar. Reklamację można składać w ciągu dwóch lat od daty wydania towaru. GWARANCJA Gwarancja jest instytucją umowną. Gwarancji może udzielić sprzedawca lub producent rzeczy. Gwarant nie ma obowiązku udzielenia gwarancji. Gwarancja to dobrowolne, dodatkowe oświadczenie woli gwaranta. Reklamację z tytułu gwarancji składamy w miejscu wskazanym w dokumencie gwarancyjnym. Termin winien być określony w dokumencie gwarancyjnym. Nie ma jednego obowiązującego wszystkich terminu trwania gwarancji. W przypadku ujawnienia się niezgodności Jeśli chodzi o gwarancję nie ma tutaj żadnych towaru z umową, konsument musi powiadomić ogólnych zasad. Termin może być ewentualnie sprzedawcę w ciągu dwóch miesięcy od określony w gwarancji. stwierdzenia niezgodności. W przeciwnym razie traci uprawnienia do

3 reklamowania towaru konsumpcyjnego. Konsument ma prawo złożyć reklamację z tytułu niezgodności towaru z umową jeśli: towar nie nadaje się do celu, do jakiego jest zwykle używany, jego właściwości nie odpowiadają właściwościom cechującym towar tego rodzaju, towar nie odpowiada oczekiwaniom dotyczącym tego rodzaju towaru, opartym na składanych zapewnieniach przez sprzedawcę lub producenta. Konsument może więc reklamować towar, jeśli reklama informowała go, że towar spełni konkretne oczekiwania, a tak nie jest, Reklamację z tytułu gwarancji można zgłosić wyłącznie z przyczyn, które podane są w karcie gwarancyjnej. także wtedy, gdy towar został nieprawidłowo zamontowany lub uruchomiony przez sprzedawcę albo przez kupującego, jeśli ten ostatni postępował zgodnie z instrukcją, którą otrzymał od sprzedawcy. Konsument musi być poinformowany Termin powinien być określony w ciągu 14 dni o tym czy jego reklamacja w dokumencie gwarancyjnym. została uznana. Jeśli sprzedawca w tym czasie nie ustosunkuje się do żądania konsumenta nieodpłatnej naprawy albo wymiany towaru na nowy wolny od wad, uważa się, że reklamacja została uznana. Konsument zgłaszając reklamację może żądać doprowadzenia towaru do stanu zgodnego z umowa poprzez: nieodpłatna naprawę, albo wymianę na nowy. Możliwości określone są w dokumencie gwarancyjnym. Z reguły jest to bezpłatna naprawa. Jeśli naprawa albo wymiana są niemożliwe lub wymagają nadmiernych kosztów czy też narażają klienta na znaczne niedogodności, wówczas może żądać obniżenia ceny lub odstąpić od umowy (żądać zwrotu ceny towaru). Reklamacja powinna być złożona na piśmie. W Reklamacja z tytułu gwarancji powinna być zgłoszeniu reklamacyjnym należy sprecyzować złożona na piśmie zgodnie swoje żądania. Sprzedawca winien pokwitować z postanowieniami gwarancji. przyjęcie zgłoszenia. Konsument może je również wysłać listem poleconym wraz z potwierdzeniem odbioru. Reklamacja z tytułu niezgodności powinna być załatwiona w odpowiednim czasie". Termin załatwienia reklamacji z tytułu gwarancji powinien być określony w dokumencie gwarancyjnym.

4 Jeżeli chodzi o koszty dostarczenia towaru do W przypadku gwarancji wszystkie informacje naprawy to w przypadku naprawy lub wymiany powinny być zawarte w karcie gwarancyjnej. sprzedawca ma obowiązek zwrotu kosztów poniesionych przez kupującego, w tym np. kosztów demontażu, transportu, ponownego montażu i uruchomienia. W sytuacji gdy słuszna reklamacja została odrzucona konsument może skierować sprawę do: sądu konsumenckiego (przy Inspekcji Handlowej), sądu powszechnego, korzystając z trybu postępowania uproszczonego (jeśli cena towaru nie przekroczyła 10 tyś. zł), sądu powszechnego w postępowaniu zwykłym (jeśli cena przekroczyła 10 tyś. zł). Jeżeli reklamacja z tytułu gwarancji została niesłusznie odrzucona, można się zwrócić z reklamacją do sprzedawcy, korzystając z tytułu niezgodności towaru z umową. UMOWY ZAWIERANE POZA LOKALEM PRZEDSIĘBIORSTWA Ustawa z dnia 20 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. Nr 22, poz. 271 z późn. zm.) reguluje kwestię umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa. Przykładowymi rodzajami tego typu umów są: - odwiedziny akwizytora w domu, w miejscu pracy, - publiczne prezentacje, - spotkania promocyjne, objazdy, - atrakcyjne finansowo wyjazdy połączone z możliwością dokonania zakupu towaru. Wspomnianej ustawy nie stosuje się do umów: a) o charakterze ciągłym lub okresowym, zawieranych na podstawie oferty sprzedaży lub przez odwołanie się do ogłoszeń, reklam, cenników i innych informacji skierowanych do ogółu albo do poszczególnych osób, jeżeli konsument mógł uprzednio zapoznać się z treścią otrzymanej oferty lub informacji pod nieobecność drugiej strony umowy, a zarazem w tej ofercie lub informacji, jak i w umowie zastrzeżono prawo konsumenta do odstąpienia od umowy w terminie dziesięciu dni od dnia jej zawarcia, b) sprzedaży artykułów spożywczych dostarczanych okresowo przez sprzedawcę do miejsca zamieszkania konsumenta, a) powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego, o wartości przedmiotu umowy do równowartości 10 EUR, b) o prace budowlane, c) dotyczących nieruchomości, z wyłączeniem usług remontowych, d) ubezpieczenia, w tym o członkostwo w otwartych funduszach emerytalnych, oraz reasekuracji, e) dotyczących papierów wartościowych oraz jednostek uczestnictwa w funduszach powierniczych i inwestycyjnych. Przedsiębiorca przed zawarciem umowy poza lokalem przedsiębiorstwa, na mocy ustawy zobowiązany jest: - okazać dokument potwierdzający prowadzenie działalności gospodarczej oraz dokument tożsamości. W przypadku zawierania umów w imieniu przedsiębiorcy zawierający umowę winien okazać dokument potwierdzający swoje umocowanie;

5 - poinformować konsumenta na piśmie o prawie odstąpienia od umowy w ciągu 10 dni, ponadto wręczyć wzór oświadczenia o odstąpieniu, z oznaczeniem swojego imienia i nazwiska oraz adresem zamieszkania (siedziby); - wręczyć konsumentowi pisemne potwierdzenie zawarcia umowy, stwierdzające jej datę i rodzaj oraz przedmiot świadczenia i cenę. Konsument działając na podstawie art. 2 ust. 1 wspomnianej ustawy ma prawo odstąpić od zawartej umowy w terminie 10 dni. Termin ten ulega wydłużeniu do trzech miesięcy jeżeli konsument nie zostanie poinformowany o takim uprawnieniu. Aby skorzystać z tego uprawnienia konsument musi złożyć oświadczenie na piśmie. UMOWY ZAWIERANE NA ODLEGŁOŚĆ Umowy zawierane na odległość uregulowane są w ustawie z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. Nr 22, poz. 271 z późn zm.). Najczęściej wykorzystywanymi tutaj środkami porozumiewania się na odległość są: formularz zamówienia zaadresowany lub niezaadresowany, list seryjny, reklama prasowa z wydrukowanym formularzem zamówienia, katalog, telefon, radio, telewizja, automatyczne urządzenie wywołujące, wizjofon, wideotekst, telezakupy, fax, poczta elektroniczna, internet, telefaks. Wspomnianej ustawy nie stosuje się do umów: - z wykorzystaniem automatów sprzedających, - z wykorzystaniem innych automatów umieszczonych w miejscach prowadzenia handlu, - rent, - zawartych z operatorami telekomunikacji przy wykorzystaniu publicznych automatów telefonicznych, - dotyczących nieruchomości (z wyjątkiem najmu), - sprzedaży z licytacji. Na mocy ustawy przedsiębiorca zobowiązany jest: A. Uzyskać zgodę konsumenta na posłużenie się wizjofonem, telefaksem, pocztą elektroniczną, automatycznym urządzeniem wywołującym i telefonem w celu złożenia propozycji zawarcia umowy B. Przedsiębiorca powinien poinformować konsumenta, przy użyciu środka porozumiewania się na odległość, najpóźniej w chwili złożenia mu propozycji zawarcia umowy o: 1. imieniu i nazwisku (nazwie), adresie zamieszkania (siedziby) przedsiębiorcy oraz organie, który zarejestrował działalność gospodarczą przedsiębiorcy, a także numerze, pod którym przedsiębiorca został zarejestrowany, 2. istotnych właściwościach świadczenia i jego przedmiotu, 3. cenie lub wynagrodzeniu obejmujących wszystkie ich składniki, a w szczególności cła i podatki, 4. zasadach zapłaty ceny lub wynagrodzenia, 5. kosztach oraz terminie i sposobie dostawy, 6. prawie odstąpienia od umowy w terminie dziesięciu dni, ze wskazaniem wyjątków, w których takie uprawnienie konsumentowi nie przysługuje, 7. kosztach wynikających z korzystania ze środków porozumiewania się na odległość, jeżeli są one skalkulowane inaczej niż wedle normalnej taryfy, 8. terminie, w jakim oferta lub informacja o cenie albo wynagrodzeniu mają charakter wiążący, 9. minimalnym okresie, na jaki ma być zawarta umowa o świadczenia ciągłe lub okresowe, 10. miejscu i sposobie składania reklamacji, 11. prawie wypowiedzenia umowy, tj. jeżeli czas trwania umowy nie jest oznaczony, każda ze stron może ją wypowiedzieć bez wskazania przyczyn, z zachowaniem terminu miesięcznego, chyba że strony zastrzegły krótszy termin wypowiedzenia. W przypadku gdy przedsiębiorca nie może wykonać zobowiązania z powodu choćby przejściowej niemożności spełnienia świadczenia o właściwościach zamówionych przez konsumenta, przedsiębiorca może, jeśli zawarto zastrzeżenie w umowie, zwolnić się z zobowiązania przez spełnienie świadczenia zastępczego, odpowiadającego tej samej jakości i przeznaczeniu oraz za tę samą cenę lub wynagrodzenie, informując przy tym konsumenta na piśmie o jego prawie nieprzyjęcia tego świadczenia i odstąpienia od umowy, ze zwrotem rzeczy na koszt przedsiębiorcy.

6 Podobnie jak w przypadku umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa, konsument ma prawo odstąpić od zawartej umowy w terminie 10 dni. Termin ten liczy się od dnia wydania rzeczy, a gdy umowa dotyczy świadczenia usługi - od dnia jej zawarcia. W celu skorzystania z tego uprawnienia konsument musi złożyć oświadczenie na piśmie. W razie braku potwierdzenia wszystkich informacji, termin, w którym konsument może odstąpić od umowy, wynosi 3 miesiące i liczy się od dnia wydania rzeczy, natomiast, gdy umowa dot. usługi - od dnia jej zawarcia. Termin ten ulega skróceniu do 10 dni wówczas, gdy konsument otrzyma powyższe potwierdzenie. Ponadto przedsiębiorca nie może nakładać na konsumenta obowiązku zapłaty, ceny lub wynagrodzenia przed otrzymaniem świadczenia czy też zastrzec, że konsument może odstąpić od umowy za zapłatą oznaczonej sumy pieniężnej. UMOWA O KREDYT KONSUMENCKI Ustawa z dnia 20 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 100, poz z późn. zm.) reguluje zasady i tryb zawierania umów o kredyt konsumencki oraz obowiązki przedsiębiorcy, który udzielił kredytu konsumenckiego. Umowa o kredyt konsumencki to umowa, na mocy której przedsiębiorca w zakresie swojej działalności, zwany dalej "kredytodawcą", udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi kredytu w jakiejkolwiek postaci. Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności: 1. umowę pożyczki, 2. umowę kredytu w rozumieniu przepisów prawa bankowego, 3. umowę o odroczeniu konsumentowi terminu spełnienia świadczenia pieniężnego, 4. umowę, na mocy której świadczenie pieniężne konsumenta ma zostać spełnione później niż świadczenie kredytodawcy, 5. umowę, na mocy której kredytodawca zobowiązany jest do zaciągnięcia zobowiązania wobec osoby trzeciej, a konsument - do zwrotu kredytodawcy spełnionego świadczenia. Ustawy nie stosuje się do umów o kredyt konsumencki: 1. o wysokości większej niż zł albo równowartości tej kwoty w innej walucie niż waluta polska; wartość waluty obcej oblicza się według średniego kursu ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski dla danej waluty, obowiązującego w dniu poprzedzającym dzień zawarcia umowy, 2. na mocy których konsument nie jest zobowiązany do zapłaty oprocentowania ani innych kosztów związanych z udzieleniem lub spłatą kredytu konsumenckiego. 3. w postaci nieprzewidzianego w umowie, utrzymującego się za zgodą kredytodawcy przez okres co najmniej trzech miesięcy, ujemnego salda, 4. dotyczących odpłatnego korzystania z rzeczy lub praw, jeżeli umowa nie przewiduje przejścia własności rzeczy lub praw na konsumenta, 5. w postaci odroczenia terminu płatności za świadczenie niepieniężne, którego przedmiotem jest stałe lub sukcesywne dostarczanie energii elektrycznej, ciepła, paliw gazowych, wody, odprowadzenia nieczystości, wywóz śmieci lub świadczenie innych usług, jeżeli konsument zobowiązany jest do zapłaty za spełnione świadczenie w ustalonych odstępach czasu w trakcie trwania umowy, 6. przewidujących limit zadłużenia pożyczek i kredytów odnawialnych w rachunku oszczędnościowo - rozliczeniowym lub w innych rachunkach oszczędnościowych innych niż rachunki kredytowe. Umowa o kredyt konsumencki powinna być zawarta na piśmie i zawierać: 1. imię, nazwisko konsumenta i jego adres oraz imię, nazwisko (nazwę) i adres (siedzibę) kredytodawcy, a gdy kredytodawcą jest osobą prawną - także określenie organu, który zarejestrował działalność kredytodawcy, i numer w rejestrze, pod którym kredytodawca został wpisany, 2. wysokość kredytu, 3. zasady i terminy spłaty kredytu, 4. roczną stopę oprocentowania oraz warunki jej zmiany, 5. opłaty i prowizje oraz inne koszty związane z udzieleniem kredytu, w tym opłatę za rozpatrzenie wniosku kredytowego oraz przygotowanie i zawarcie umowy kredytowej, zwaną dalej "opłatą przygotowawczą", będące elementem całkowitego kosztu kredytu, oraz warunki ich zmiany,

7 6. informację o całkowitym koszcie kredytu i rzeczywistej rocznej stopie oprocentowania, 7. sposób zabezpieczenia, jeżeli umowa je przewiduje, oraz opłaty należne kredytodawcy z tego tytułu, 8. informację o pozostałych kosztach, do których zapłaty zobowiązany jest konsument w związku z zawartą umową, 9. informację o łącznej kwocie wszystkich kosztów, opłat i prowizji, do których zapłaty zobowiązany jest konsument, 10. informację o uprawnieniu i skutkach przedterminowej spłaty kredytu przez konsumenta, 11. informację o terminie, sposobie i skutkach wykonania uprawnienia do odstąpienia od umowy przez konsumenta, 12. informację o skutkach uchybienia postanowieniom dotyczącym zasad i terminu spłaty kredytu, 13. informację o rocznej stopie oprocentowania zadłużenia przeterminowanego oraz warunki jej zmiany, a także informację o innych kosztach ponoszonych przez konsumenta w związku z niewykonaniem przez niego zobowiązań wynikających z umowy, w tym o kosztach upomnień lub wezwań do zapłaty, kosztach sądowych i postępowania egzekucyjnego. Podmiot udzielający kredytu lub pożyczki jest obowiązany niezwłocznie doręczyć konsumentowi egzemplarz umowy. Jeżeli kredyt konsumencki przeznaczony jest na nabycie określonej rzeczy lub usługi, umowa o kredyt konsumencki, powinna zawierać: 1. opis rzeczy lub usługi, 2. cenę nabycia rzeczy lub usługi, jeżeli zapłata nastąpiłaby za gotówkę, oraz cenę nabycia przy wykorzystaniu kredytu, 3. część ceny, którą konsument jest zobowiązany zapłacić w gotówce, 4. warunki, od których spełnienia uzależnione jest przejście własności rzeczy sprzedanej na konsumenta, jeżeli umowa sprzedaży została zawarta z zastrzeżeniem własności, 5. informację, że kredyt jest dostępny wyłącznie od wskazanego przez sprzedawcę kredytodawcy, jeżeli pomiędzy podmiotem, z którym konsument zawarł umowę o nabycie rzeczy lub usługi, a kredytodawcą istnieje umowa, na mocy której kredyt na nabycie rzeczy lub usługi jest dostępny wyłącznie od tego kredytodawcy. Konsument jest uprawniony do spłaty kredytu przed terminem określonym w umowie. Termin dokonania spłaty powinien odpowiadać terminom wnoszenia rat określonym w umowie. Ponadto konsument jest obowiązany poinformować kredytodawcę o zamiarze wcześniejszej spłaty kredytu najpóźniej w terminie 3 dni przed jej dokonaniem. Konsument działając na podstawie art. 11 ustawy z dnia 20 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim, ma prawo bez podania przyczyny, odstąpić od umowy o kredyt konsumencki w terminie 10 dni od dnia zawarcia umowy. Jeżeli umowa o kredyt konsumencki nie zawierała informacji o uprawnieniu do odstąpienia od umowy, konsument może odstąpić od umowy w terminie 10 dni od dnia otrzymania informacji o prawie odstąpienia od umowy, nie później jednak niż w terminie 3 miesięcy od dnia zawarcia umowy. Podmiot udzielający kredytu obowiązany jest przy zawarciu umowy wręczyć konsumentowi wzór oświadczenia o odstąpieniu od umowy, z oznaczeniem swojego imienia, nazwiska (nazwy) i adresu zamieszkania (siedziby). Termin do odstąpienia od umowy jest zachowany, jeżeli konsument przed jego upływem złoży pod wskazanym przez kredytodawcę adresem oświadczenie o odstąpieniu od umowy. W razie spełnienia świadczenia przez kredytodawcę przed upływem terminu do odstąpienia od umowy odstąpienie staje się skuteczne, jeżeli świadczenie zostanie zwrócone kredytodawcy łącznie z oświadczeniem o odstąpieniu od umowy. Prawo do odstąpienia od umowy nie przysługuje konsumentowi w razie zawarcia umowy o kredyt konsumencki przeznaczony na nabycie rzeczy lub prawa, których cena zależy wyłącznie od ruchu cen na rynku finansowym lub giełdowym. UMOWA O DZIEŁO Do umowy o dzieło zawartej, w zakresie działalności przedsiębiorstwa przyjmującego zamówienie, z osobą fizyczną (konsumentem), która zamawia dzieło, będące rzeczą ruchomą (np. uszycie garnituru na miarę), w celu niezwiązanym z jej działalnością gospodarczą ani zawodową, stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży konsumenckiej - art Kodeksu cywilnego. Wówczas jeśli

8 dzieło - rzecz ruchoma okaże się niezgodne z umową, konsument ma prawo żądać naprawienia dzieła lub jego wymiany, a w razie niemożności uzyskania jednego z w/w świadczeń, konsument ma prawo odstąpić od umowy, bądź też żądać obniżenia ceny dzieła. Jeśli chodzi o umowy o dzieło, których rezultatem nie jest rzecz ruchoma np. malowanie mieszkania, to wówczas konsumentom przysługują uprawnienia wynikające z rękojmi za wady stworzonego dzieła, jak żądanie naprawy, obniżenie ceny lub odstąpienie od umowy. UMOWA ZLECENIA Kwestię umów zlecenia reguluje ustawa z 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (Dz. U., Nr 19 poz. 93 ze zm.), art Przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Umowami zlecenia są np. umowa o korepetycje, opiekę czy pomoc domową. Umowa zlecenia jest umową starannego działania. Jej celem jest wykonanie ustalonych czynności. Czynności te mają być wykonywane w sposób należyty, tak staranie jak to możliwe. USŁUGI TURYSTYCZNE Kwestia usług turystycznych uregulowana została w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 223, poz ). Usługi turystyczne najczęściej kupowane są w pakiecie i obejmują różnego rodzaju świadczenia. Organizator turystyki lub pośrednik turystyczny, który proponuje klientom imprezy turystyczne lub usługi turystyczne, udostępniając im odpowiednie informacje pisemne, a w szczególności broszury, foldery, katalogi, jest obowiązany wskazać w tych materiałach w sposób dokładny i zrozumiały: 1. cenę imprezy turystycznej lub usługi turystycznej albo sposób jej ustalenia, 2. miejsce pobytu lub trasę imprezy, 3. rodzaj, klasę, kategorię lub charakterystykę środka transportu, 4. położenie, rodzaj i kategorię obiektu zakwaterowania, według przepisów kraju pobytu, 5. ilość i rodzaj posiłków, 6. program zwiedzania i atrakcji turystycznych, 7. kwotę lub procentowy udział zaliczki w cenie imprezy turystycznej lub usługi turystycznej oraz termin zapłaty całej ceny, 8. termin powiadomienia klienta na piśmie o ewentualnym odwołaniu imprezy turystycznej lub usługi turystycznej z powodu niewystarczającej liczby zgłoszeń, jeżeli realizacja usług jest uzależniona od liczby zgłoszeń, 9. podstawy prawne umowy i konsekwencje prawne wynikające z umowy, 10. ogólne informacje o obowiązujących przepisach paszportowych, wizowych i sanitarnych oraz o wymaganiach zdrowotnych dotyczących udziału w imprezie turystycznej. Ponadto organizator turystyki lub pośrednik turystyczny jest obowiązany podać klientowi, przed zawarciem umowy: 1. ogólne informacje o obowiązujących przepisach paszportowych, wizowych i sanitarnych oraz o wymaganiach zdrowotnych dotyczących udziału w imprezie turystycznej, 2. informację o możliwości zawarcia umowy ubezpieczenia od kosztów rezygnacji z udziału w imprezie turystycznej oraz o zakresie ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków, 3. informację o szczególnych zagrożeniach życia i zdrowia na odwiedzanych obszarach oraz o możliwości ubezpieczenia z tym związanego. Dotyczy to także zagrożeń powstałych po zawarciu umowy. Umowa o świadczenie usług turystycznych polegających na organizowaniu imprez turystycznych wymaga formy pisemnej. Umowa powinna określać: a. organizatora turystyki i numer jego wpisu do rejestru oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP), a także imię i nazwisko oraz pełnioną funkcję osoby, która w jego imieniu umowę podpisała,

9 b. miejsce pobytu lub trasę wycieczki, c. czas trwania imprezy turystycznej, d. program imprezy turystycznej obejmujący rodzaj, jakość i terminy oferowanych usług, w tym: - rodzaj, charakter i kategorię środka transportu oraz datę, godzinę, miejsce wyjazdu i planowanego powrotu, - położenie, rodzaj i kategorię obiektu hotelarskiego zgodnie z przepisami kraju pobytu lub opis wyposażenia obiektów niezaliczanych do rodzajów i kategorii, - ilość i rodzaj posiłków, - program zwiedzania i inne usługi wliczone w cenę imprezy turystycznej, e. cenę imprezy turystycznej, wraz z wyszczególnieniem wszelkich koniecznych należności, podatków i opłat, jeżeli nie są one zawarte w cenie, oraz wyraźne sformułowanie okoliczności, które mogą spowodować podwyższenie ceny zgodnie z art. 17, f. termin powiadomienia klienta na piśmie o ewentualnym odwołaniu imprezy turystycznej lub usługi turystycznej z powodu niewystarczającej liczby zgłoszeń, jeżeli realizacja usług jest uzależniona od liczby zgłoszeń, g. sposób zapłaty, h. rodzaj i zakres ubezpieczenia turystów oraz nazwę i adres ubezpieczyciela, i. termin powiadomienia klienta na piśmie o ewentualnym odwołaniu imprezy turystycznej lub usługi turystycznej z powodu niewystarczającej liczby zgłoszeń, jeżeli realizacja usług jest uzależniona od liczby zgłoszeń, j. termin zawiadomienia o przeniesieniu uprawnień i przejęciu obowiązków, k. sposób zgłaszania reklamacji związanych z wykonywaniem usług przez organizatora turystyki lub osobę z nim współpracującą wraz z podaniem terminu zgłaszania takich reklamacji, l. wymagania specjalne, o których klient powiadomił organizatora turystyki lub pośrednika turystycznego i na które strony umowy wyraziły zgodę, m. podstawy prawne umowy i konsekwencje prawne wynikające z umowy. n. Ponadto osoba, która zawarła z klientem umowę o świadczenie usług turystycznych, jest zobowiązana niezwłocznie dostarczyć klientowi jeden egzemplarz tej umowy. Organizator, który przed rozpoczęciem imprezy turystycznej jest zmuszony, z przyczyn od niego niezależnych, zmienić istotne warunki umowy z klientem, powinien niezwłocznie o tym powiadomić klienta. W takiej sytuacji klient powinien niezwłocznie poinformować organizatora, czy: - przyjmuje proponowaną zmianę umowy albo - odstępuje od umowy za natychmiastowym zwrotem wszystkich wniesionych świadczeń i bez obowiązku zapłaty kary umownej. Jeżeli klient, odstępuje od umowy lub jeżeli organizator odwołuje imprezę turystyczną z przyczyn niezależnych od klienta, klient ma prawo, według swojego wyboru: - uczestniczyć w imprezie zastępczej o tym samym lub wyższym standardzie, chyba że zgodzi się na imprezę o niższym standardzie za zwrotem różnicy w cenie, - żądać natychmiastowego zwrotu wszystkich wniesionych świadczeń. Jeżeli w trakcie imprezy turystycznej klient stwierdza wadliwe wykonywanie umowy, powinien niezwłocznie zawiadomić o tym wykonawcę usługi oraz organizatora turystyki, w sposób odpowiedni dla rodzaju usługi. Ponadto umowa powinna jednoznacznie określać obowiązek klienta w zakresie złożenia reklamacji wadliwie wykonanej umowy, oraz wskazywać terminy do złożenia reklamacji. Dlatego też warto mieć zawsze przy sobie umowę. Cena ustalona w umowie nie może być podwyższona, chyba że umowa wyraźnie przewiduje możliwość podwyższenia ceny, a organizator turystyki udokumentuje wpływ na podwyższenie ceny jednej z następujących okoliczności: 1. wzrostu kosztów transportu, 2. wzrostu opłat urzędowych, podatków lub opłat należnych za takie usługi, jak lotniskowe, załadunkowe lub przeładunkowe w portach morskich i lotniczych, 3. wzrostu kursów walut. Istotnym jest, że w okresie 20 dni przed datą wyjazdu cena ustalona w umowie nie może być podwyższona.

10