WSKAZÓWKI DOTYCZACE TLUMACZENIA SUPLEMENTU DO SWIADECTWA WPROWADZENIE ZALECENIA OGÓLNE

Transkrypt

1 WSKAZÓWKI DOTYCZACE TLUMACZENIA SUPLEMENTU DO SWIADECTWA WPROWADZENIE CEL SUPLEMENTU DO SWIADECTWA Suplement do swiadectwa nie zastepuje oryginalnego dokumentu okreslajacego kwalifikacje zawodowe, lecz stanowi jego uzupelnienie (zob. przyklady). Zawiera on szczególowy opis umiejetnosci i kompetencji uzyskanych przez posiadacza swiadectwa ksztalcenia lub szkolenia zawodowego. Suplement do swiadectwa sporzadzany jest przez instytucje wydajaca swiadectwo i zawiera szczególowe informacje na temat: (strona pierwsza) - umiejetnosci i kompetencji nabytych przez posiadacza swiadectwa; - zawodów, jakie posiadacz swiadectwa moze wykonywac; (strona druga) - instytucji wydajacej swiadectwo i instytucji dokonujacych akredytacji; - poziomu swiadectwa; - mozliwych sposobów uzyskania swiadectwa; - wymagan wstepnych oraz mozliwosci przejscia na nastepny poziom ksztalcenia; - krajowych punktów informacyjnych (KPI). Uwaga! Suplement do swiadectwa - nie zastepuje oryginalnego dokumentu potwierdzajacego nabycie kwalifikacji; - nie je st systemem, który automatycznie gwarantuje uznanie nabytych kwalifikacji. Na zyczenie suplement do swiadectwa moze zostac przetlumaczony na inny jezyk europejski (krajów nalezacych do Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego). ZALECENIA OGÓLNE Podczas tlumaczenia suplementu do swiadectwa, aby zapewnic jednolitosc tresci we wszystkich jezykach, nalezy przestrzegac podstawowych zasad przedstawionych ponizej. Na stronie internetowej Europass mozna znalezc: - wielojezyczny glosariusz zawierajacy terminologie (czasowniki czynnosciowe) przydatna przy sporzadzaniu opisu i tlumaczeniu nabytych umiejetnosci i kompetencji (rubryka 3 suplementu); - wskazówki pomocne w uzyskaniu wysokiej jakosci przekladu. Wskazówki dotyczace tlumaczenia suplementu do swiadectwa - European Communities 2003 Strona 1

2 Kluczowe pojecia W suplemencie do swiadectwa polozony jest wiekszy nacisk na rzeczywiste umiejetnosci i kompetencje niz na kwalifikacje formalne. Z tego wzgledu nalezy wyjasnic znaczenie tych podstawowych pojec. Definicje umiejetnosci, kwalifikacji i kompetencji Zakres podstawowych pojec, takich jak umiejetnosc, kwalifikacje czy kompetencja, nie zawsze jest jasny. Wyznaczenie granic znaczeniowych na podstawie ponizszej, trzystopniowej hierarchii pomoze uniknac nieporozumien w stosowaniu (i tlumaczeniu) tych pojec. Kompetencja: Zdolnosc stosowania wiedzy teoretycznej i praktycznej oraz umiejetnosci w rutynowych lub nowych sytuacjach zwiazanych z wykonywaniem pracy. Kwalifikacje: (a) oficjalny dokument (swiadectwo, dyplom) potwierdzajacy pomyslne ukonczenie ksztalcenia lub szkolenia badz tez pomyslne zaliczenie egzaminu lub testu; i/lub (b) wymagania stawiane jako warunek wykonywania pewnych zawodów lub jako warunek awansu zawodowego. Umiejetnosc: Wiedza i doswiadczenie niezbedne do realizacji danego zadania lub wykonywania zawodu. Wskazówki dotyczace tlumaczenia suplementu do swiadectwa - European Communities 2003 Strona 2

3 SZCZEGÓLOWE WSKAZÓWKI DOTYCZACE T LUMACZENIA SUPLEMENTU DO SWIADECTWA Jak przetlumaczyc wypelniony suplement do swiadectwa? Mozna: (a) wykorzystac wzór suplementu znajdujacy sie na stronie internetowej Europass ( W takim przypadku mozna zapisac przetlumaczony suplement w dowolnym, wybranym przez siebie katalogu; lub (b) pobrac wzór suplementu (w jezyku, na który ma on zostac przetlumaczony) z tej samej strony internetowej i zapisac go na twardym dysku w swoim komputerze. W takim przypadku nalezy wypelnic poszczególne rubryki suplementu, korzystajac z podanych nizej wskazówek. STRONA PIERWSZA SUPLEMENTU Nazwa dokumentu: Suplement do swiadectwa Po prawej stronie nalezy umiescic symbol flagi panstwowej kraju, w którym zostal wydany oryginalny suplement do swiadectwa oraz przetlumaczyc nazwe kraju na jezyk, na który dokonywane jest tlumaczenie. Przyklad (dotyczy suplementu wydanego we Francji): SUPLEMENT DO SWIADECTWA * Francja Rubryka 1. Tytul zawodowy Podac tytul zawodowy w jezyku oryginalu, w takim brzmieniu, w jakim pojawia sie on na oryginalnym swiadectwie. 1. TYTUL ZAWODOWY (FR) 1 Electricien d équipement 1 W jezyku oryginalu. W nawiasach nalezy okreslic jezyk, podajac odpowiedni kod ISO: Wskazówki dotyczace tlumaczenia suplementu do swiadectwa - European Communities 2003 Strona 3

4 bulgarski (?????????): Bg litewski (lietuviu kalba): lt czeski (ceština): Cs lotewski (latviešu valoda): lv dunski (dansk): da maltanski (malti): mt niemiecki (Deutsch): de holenderski (Nederlands): nl hiszpanski (castellano): es norweski (norsk): no angielski (English): en polski (polski): pl grecki (e???????) : el portugalski (português): pt estonski (eesti keel): et rumunski (Româna) ro finski (suomi): fi slowacki (slovencina): sk francuski (français): fr slowenski (slovenšcina): sl wegierski (magyar): hu szwedzki (svenska): sv islandzki (íslenska): is turecki (Türkçe): tr wloski (italiano): it Rubryka 2. Tytul zawodowy w tlumaczeniu Przetlumaczyc tytul zawodowy, bedacy jednoczesnie nazwa suplementu do swiadectwa (zob. rubryka 1). 2. TYTUL ZAWODOWY W TLUMACZENIU (PL) 1 INZYNIER ELEKTRYK/ELEKTRYK ELECTRICAL ENGINEER 1 Jesli dotyczy. Podane tlumaczenie nie ma mocy prawnej. W nawiasach nalezy okreslic jezyk, podajac odpowiedni kod ISO: bulgarski (?????????): bg litewski (lietuviu kalba): lt czeski (ceština): cs lotewski (latviešu valoda): lv dunski (dansk): da maltanski (malti): mt niemiecki (Deutsch): de holenderski (Nederlands): nl hiszpanski (castellano): es norweski (norsk): no angielski (English): en polski (polski): pl grecki (e???????) : el portugalski (português): pt estonski (eesti keel): et rumunski (Româna) ro finski (suomi): fi slowacki (slovencina): sk francuski (français): fr slowenski (slovenšcina): sl wegierski (magyar): hu szwedzki (svenska): sv islandzki (íslenska): is turecki (Türkçe): tr wloski (italiano): it UWAGA: Tlumaczenie tytulu zawodowego nie ma mocy prawnej. Tlumaczenie powinno byc doslownym przekladem tytulu podanego w jezyku oryginalu. Nalezy unikac stosowania tytulów istniejacych w jezyku, na który dokonywane jest tlumaczenie. Wskazówki dotyczace tlumaczenia suplementu do swiadectwa - European Communities 2003 Strona 4

5 Rubryka 3. Charakterystyka umiejetnosci i kompetencji Przetlumaczyc umiejetnosci i kompetencje nabyte przez posiadacza swiadectwa, rozpoczynajac od nastepujacego stwierdzenia: Przecietny posiadacz swiadectwa potrafi... Nalezy wymienic 5 do 15 czynnosci podanych na oryginalnym swiadectwie, opisujac je za pomoca przynajmniej jednego czasownika czynnosciowego, na przyklad: - zaplanowac prace i ocenic ilosc potrzebnych materialów na podstawie dostarczonych rysunków; Wielojezyczny glosariusz (o charakterze otwartym) dostepny na stronie internetowej Europass, podaje terminologie (czasowniki czynnosciowe) przydatna przy wypelnianiu i tlumaczeniu suplementów do swiadectw we wszystkich jezykach. Przecietny posiadacz swiadectwa potrafi: 3. CHARAKTERYSTYKA UMIEJETNOSCI I KOMPETENCJI - zaplanowac prace i ocenic ilosc potrzebnych materialów na podstawie dostarczonych rysunków - interpretowac schematy i wykresy; - korzystac z elektrycznych urzadzen pomiarowych; - instalowac i sprawdzac systemy instalacji elektrycznych; - instalowac i sprawdzac przelaczniki oraz tablice rozdzielcze; - lokalizowac i naprawiac usterki w systemach okablowania; - lokalizowac i naprawiac usterki w urzadzeniach elektrycznych; - instalowac, sprawdzac, oddawac do uzytku i dokonywac konserwacji instalacji oswietleniowej i urzadzen sterujacych; - instalowac, sprawdzac, oddawac do uzytku i dokonywac konserwacji elektrycznych urzadzen grzewczych i urzadzen sterujacych; - instalowac, sprawdzac, oddawac do uzytku i dokonywac konserwacji elektrycznych urzadzen napedowych; - przygotowac dokumentacje zwiazana z dana praca. UWAGA: - kazdy z elementów listy moze zawierac kilka czasowników czynnosciowych, podobnie jak w powyzszym przykladzie; - nalezy stosowac jednolita skladnie: czasownik(i) + dopelnienie + okolicznik; - opis musi byc zwiezly: nalezy unikac przyslówków opisujacych sposób wykonywania czynnosci (np. pracowac wydajnie, wykonywac dokladnie itd.), a takze wszelkich slów, które nie przynosza istotnych informacji; - okreslenia nie powinny zawierac stwierdzen wartosciujacych, lecz opisowe. Rubryka 4. Zawody dostepne dla posiadacza swiadectwa (nieobowiazkowo) Przetlumaczyc liste typowych poszukiwanych / mozliwych branz i / lub zawodów, do wykonywania których przygotowany jest posiadacz swiadectwa (o ile rubryka ta jest wypelniana). Wskazówki dotyczace tlumaczenia suplementu do swiadectwa - European Communities 2003 Strona 5

6 4. ZAWODY DOSTEPNE DLA POSIADACZA SWIADECTWA 1 elektryk instalator; elektryk konserwator; instalator systemów transmisji danych; instalator systemów alarmowych. 1 Jesli dotyczy. UWAGA: Jezeli oryginalne swiadectwo informuje, iz do wykonywania ustalonego zawodu potrzebne sa okreslone kwalifikacje, nalezy zamiescic nastepujace stwierdzenie: Tego rodzaju kwalifikacje sa wymagane na mocy prawa przez wladze krajowe do wykonywania zawodu regulowanego [nazwa zawodu]. Rubryka Nota objasniajaca Tresc tej rubryki nie ulega zmianie. STRONA DRUGA SUPLEMENTU Rubryka 5. Oficjalna podstawa wydania swiadectwa - Nazwa i status instytucji wydajacej swiadectwo W tej rubryce podaje sie pelna nazwe i status instytucji wydajacej swiadectwo. Przetlumaczyc wylacznie informacje okreslajace rodzaj instytucji wydajacej (np. izba handlowa, srednia szkola zawodowa itd.) oraz jej status (publiczny / prywatny, regionalny / krajowy itd.). Adresu, numeru telefonu i faksu, adresu strony internetowej i adresu nie tlumaczy sie. Nazwa i status instytucji wydajacej swiadectwo Direction départementale de l emploi et de la formation professionnelle (Organ wladzy publicznej odpowiedzialny za zatrudnienie i szkolenie zawodowe) 15 avenue des Peupliers F Aubervilliers. UWAGA: nalezy pamietac o podaniu kodu kraju w adresie . Wskazówki dotyczace tlumaczenia suplementu do swiadectwa - European Communities 2003 Strona 6

7 - Nazwa i status podmiotu krajowego / regionalnego dokonujacego akredytacji/uznania swiadectwa Ta rubryka zawiera informacje, jaki podmiot krajowy / regionalny dokonal akredytacji swiadectwa, a takze stwierdzenie, jaki jest okres waznosci swiadectwa (o ile dotyczy). Podobnie jak w poprzedniej rubryce nalezy wylacznie przetlumaczyc informacje dotyczace rodzaju podmiotu (np. izba handlowa, ministerstwo oswiaty itd.) oraz jego statusu (publiczny / prywatny, regionalny / krajowy itd.). Adresu, numeru telefonu i faksu, adresu strony internetowej i adresu nie tlumaczy sie. Nazwa i status podmiotu krajowego/regionalnego dokonujacego akredytacji/uznania swiadectwa Ministère des affaires sociales et de la solidarité (Ministerstwo Spraw Spolecznych) 15 Quai André-Citroën F Paris UWAGA: - podmiot dokonujacy akredytacji/uznania swiadectwa nie jest instytucja wydajaca swiadectwo; - nalezy pamietac o podaniu kodu kraju w adresie . - Poziom swiadectwa (krajowy lub miedzynarodowy) (nieobowiazkowo) Rubryka to zawiera informacje, czy poziom swiadectwa odpowiada okreslonemu poziomowi w krajowym lub miedzynarodowym systemie klasyfikacji oraz okresla, jaka to jest klasyfikacja (np. krajowa, ISCED itd.). Wiecej informacji na temat systemu klasyfikacji ISCED opracowanego przez UNESCO mozna znalezc w Internecie pod adresem: Jesli ta rubryka jest wypelniana, przetlumaczyc jej zawartosc, stosujac odpowiednia terminologie (np. dotyczaca ISCED). Poziom swiadectwa (krajowy lub miedzynarodowy) gimnazjum (1999) ISCED 3 - Skala ocen / wymagania zwiazane z zaliczeniem Nalezy przetlumaczyc zawartosc rubryki. Wskazówki dotyczace tlumaczenia suplementu do swiadectwa - European Communities 2003 Strona 7

8 Skala ocen / wymagania zwiazane z zaliczeniem Dostateczny: - wiedza praktyczna: zaliczone podstawowe umiejetnosci na wszystkich etapach nauki, w tym ocena w miejscu pracy; - wiedza teoretyczna: 70% Bardzo dobry: - wiedza praktyczna: zaliczone podstawowe umiejetnosci oraz umiejetnosci dodatkowe na wszystkich etapach nauki; - wiedza teoretyczna: 85% - Dostep do nastepnego poziomu ksztalcenia / szkolenia (nieobowiazkowo) Rubryka ta informuje, czy dane swiadectwo umozliwia dostep do nastepnego poziomu ksztalcenia/szkolenia. Jesli ta rubryka jest wypelniana, przetlumaczyc jej zawartosc. Dostep do nastepnego poziomu ksztalcenia/szkolenia Dostep do poziomu czwartego (klasyfikacja krajowa) lub Dostep do ISCED 4 - Umowy miedzynarodowe (nieobowiazkowo) W rubryce tej podaje sie umowy miedzynarodowe (w zakresie wzajemnego uznawania kwalifikacji, równowaznosci kwalifikacji itd.), o ile takie istnieja. Jesli ta rubryka jest wypelniana, przetlumaczyc jej zawartosc. Umowy miedzynarodowe Umowa o wzajemnym uznawaniu swiadectwa Electricien d equipment (elektryk) miedzy Belgia, Francja i Luksemburgiem (umowa trójstronna z dnia 15 lutego 1992 r.) Wskazówki dotyczace tlumaczenia suplementu do swiadectwa - European Communities 2003 Strona 8

9 - Podstawa prawna W tej rubryce nalezy podac podstawe prawna wydania swiadectwa z powolaniem sie na zródlo. Podobnie jak w przypadku rubryki dotyczacej Nazwy i statusu instytucji wydajacej swiadectwo, nalezy przetlumaczyc wylacznie informacje okreslajace rodzaj podstawy prawnej; na która sie powoluje (np. ustawa, rozporzadzenie itd.). Sam przypis (tytul tekstu, adres strony internetowej, na której tekst jest dostepny itd.) nalezy pozostawic w jezyku oryginalu. Podstawa prawna Ogloszenie w «Journal officiel de la République Française» oraz wpisanie swiadectwa do «Répertoire National de la Certification Professionnelle (RNCP)» Rubryka 6. Oficjalnie uznane sposoby uzyskania swiadectwa W tej rubryce opisane sa rózne mozliwe sposoby uzyskania swiadectwa (ksztalcenie w formach przemiennych, ksztalcenie ustawiczne, szkolenie w pracy lub w placówce oswiatowej, systemy akredytacji nabytych doswiadczen itd.). Przetlumaczyc zawartosc rubryki. Przyklad : Opis uzyskanego wyksztalcenia zawodowego i odbytego szkolenia Placówka oswiatowa/osrodek szkoleniowy Udzial procentowy w programie Czas trwania (godziny/tygodnie/miesiace/ lata) tygodni Zaklad pracy tygodni Uznanie (akredytacja) nabytych doswiadczen Mozliwosc akredytacji po przeprowadzeniu oceny Calkowity czas trwania ksztalcenia/szkolenia wymagany do uzyskania swiadectwa 2 lata UWAGA: czasami zamiast tabeli stosowana jest forma opisowa. Rubryka: Dostepnosc/rekrutacja (nieobowiazkowo ) Okreslic wymagania wstepne dotyczace danego poziomu wyksztalcenia, o ile takie istnieja (poziom wyksztalcenia, tryb naboru itd.). Przetlumaczyc zawartosc tej rubryki, o ile jest ona wypelniana. Wskazówki dotyczace tlumaczenia suplementu do swiadectwa - European Communities 2003 Strona 9

10 Wymagania wstepne warunki dopuszczajace Ostatni poziom szkolnictwa sredniego (klasa trzecia) lub równowazny. Wiek minimum 17 lat. Wymagania: - fizyczne: dobry wzrok, sprawnosc manualna, dobra koordynacja ruchowa, sprawnosc fizyczna, zdolnosc do pracy na wysokosci; - inne: dyscyplina, poczucie bezpieczenstwa, umiejetnosc pracy w zespole. Rubryka: Informacje dodatkowe (nieobowiazkowo) W tej rubryce mozna zamiescic krótka informacje na temat organizacji nauki (rodzaj szkolenia praktycznego, program lub struktura systemu ksztalcenia zawodowego, procedura oceny itd.). Przetlumaczyc zawartosc rubryki. Adres strony internetowej pozostawic w formie istniejacej na oryginalnym swiadectwie.... Informacje dodatkowe Wiecej informacji (w tym opis krajowego systemu kwalifikacji) mozna znalezc w Internecie pod adresem: (strona w jezyku francuskim)... Rubryka: Krajowy punkt informacyjny Podac nazwe i adres (takze adres strony internetowej) krajowego punktu informacyjnego, jaki umieszczono na oryginalnym suplemencie.... Krajowy punkt informacyjny Commission nationale de la certification professionnelle (krajowy organ ds. dokumentowania kwalifikacji zawodowych) Wskazówki dotyczace tlumaczenia suplementu do swiadectwa - European Communities 2003 Strona 10