PrzeciwpoŜarowe Wymagania Budowlane i Drogi PoŜarowe. Mirosław Jarosz ZSP PKN ORLEN S.A.

Transkrypt

1 PrzeciwpoŜarowe Wymagania Budowlane i Drogi PoŜarowe Mirosław Jarosz ZSP PKN ORLEN S.A.

2 Program Szkolenia 1. Podstawowe wiadomości o budynkach. 2. Strefy poŝarowe. 3. Wymagania ewakuacyjne. 4. Oświetlenie awaryjne. 5. Znaki bezpieczeństwa. 6. Drogi poŝarowe. 4. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia r sprawie przeciwpoŝarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg poŝarowych (Dz.U. Nr 121, poz. 1139) 2

3 Podstawy prawne ochrony przeciwpoŝarowej 3

13 Podstawy prawne ochrony przeciwpoŝarowej ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. (Dz. U. Nr 75, poz. 690) z późniejszymi zmianami; Dz. U. Nr 33 poz. 270 z dnia r. Dz. U. Nr 109 poz z dnia r. Dz. U. Nr 201 poz z dnia r. 13

14 Podstawowe wiadomości o budynkach Przepisy rozporządzenia stosuje się przy projektowaniu i budowie, w tym takŝe odbudowie, rozbudowie, nadbudowie, przebudowie oraz przy zmianie sposobu uŝytkowania budynków oraz budowli nadziemnych i podziemnych spełniających funkcje uŝytkowe budynków, a takŝe do związanych z nimi urządzeń budowlanych, z zastrzeŝeniem 207 ust. 2. (Przepisy dot. bezpieczeństwa poŝarowego stosuje się równieŝ z uwzględnieniem 2.2 do budynków istniejących jeśli zagraŝają Ŝyciu ludzi) 14

15 Podstawowe wiadomości o budynkach 2. Przy nadbudowie, przebudowie i zmianie sposobu uŝytkowania budynków istniejących lub ich części wymagania, o których mowa w 1, mogą być spełnione w sposób inny niŝ podany w rozporządzeniu, stosownie do wskazań ekspertyzy technicznej właściwej jednostki badawczorozwojowej albo rzeczoznawcy budowlanego oraz do spraw zabezpieczeń przeciwpoŝarowych, uzgodnionych z właściwym KW PSP lub państwowym wojewódzkim inspektorem sanitarnym, odpowiednio do przedmiotu tej ekspertyzy. 15

16 Podstawowe wiadomości o budynkach Budynek mieszkalny Budynek przeznaczony na mieszkania, mający postać: a) budynku wielorodzinnego, zawierającego 2 lub więcej mieszkań, b) budynku jednorodzinnego, c) budynku mieszkalnego w zabudowie zagrodowej, 16

17 Podstawowe wiadomości o budynkach Budynek zamieszkania zbiorowego Budynek przeznaczony do okresowego pobytu ludzi poza stałym miejscem zamieszkania, taki jak hotel, motel, pensjonat, dom wypoczynkowy, schronisko turystyczne, schronisko socjalne, internat, dom studencki, budynek koszarowy, budynek zakwaterowania na terenie ZK, aresztu śledczego, zakładu poprawczego, schroniska dla nieletnich, a takŝe budynek do stałego pobytu ludzi, taki jak dom rencistów, dom zakonny i dom dziecka, 17

18 Podstawowe wiadomości o budynkach Budynek uŝyteczności publicznej Budynek przeznaczony dla administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty, szkolnictwa wyŝszego, nauki, opieki zdrowotnej, opieki społecznej i socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, turystyki, sportu, obsługi pasaŝerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym lub wodnym, poczty lub telekomunikacji oraz inny ogólnodostępny budynek przeznaczony do wykonywania podobnych funkcji; za budynek uŝyteczności publicznej uznaje się takŝe budynek biurowy i socjalny, 18

19 Podstawowe wiadomości o budynkach Kondygnacja nadziemna Kondygnacja, której nie mniej niŝ połowa wysokości w świetle, co najmniej z jednej strony budynku, znajduje się powyŝej poziomu projektowanego lub urządzonego terenu, a takŝe kaŝdą usytuowaną nad nią kondygnację, 19

20 Podstawowe wiadomości o budynkach Kondygnacja podziemna Kondygnacja, której więcej niŝ połowa wysokości w świetle, ze wszystkich stron budynku, znajduje się poniŝej poziomu przylegającego do niego, projektowanego lub urządzonego terenu, a takŝe kaŝdą usytuowaną pod nią kondygnację, 20

21 Podstawowe wiadomości o budynkach Antresola Górna część kondygnacji lub pomieszczenia znajdującą się nad przedzielającym je stropem pośrednim o powierzchni mniejszej od powierzchni tej kondygnacji lub pomieszczenia, nie zamkniętą przegrodami budowlanymi od strony wnętrza, z którego jest wydzielona, 21

22 Podstawowe wiadomości o budynkach 22

23 Podstawowe wiadomości o budynkach Piwnica Kondygnacja podziemna lub najniŝsza nadziemna, bądź ich część, w których poziom podłogi co najmniej z jednej strony budynku znajduje się poniŝej poziomu terenu, przeznaczoną na pomieszczenia gospodarcze lub techniczne, 23

25 Podstawowe wiadomości o budynkach Suterena Kondygnacja budynku lub jej część zawierająca pomieszczenia uŝytkowe, w których poziom podłogi w części lub całości znajduje się poniŝej projektowanego lub urządzonego terenu, lecz min od strony jednej ściany z oknami poziom podłogi znajduje się nie więcej niŝ 0,9 m poniŝej takiego terenu, przylegającego do tej strony budynku 25

27 Podstawowe wiadomości o budynkach Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi dzielą się na: 1) pomieszczenia przeznaczone na stały pobyt ludzi, w których przebywanie tych samych osób w ciągu doby trwa dłuŝej niŝ 4 godziny, 2) pomieszczenia przeznaczone na czasowy pobyt ludzi, w których przebywanie tych samych osób w ciągu doby trwa od 2 do 4 godzin włącznie. 27

28 Podstawowe wiadomości o budynkach Nie uwaŝa się za przeznaczone na pobyt ludzi pomieszczeń, w których: 1) łączny czas przebywania tych samych osób jest krótszy niŝ 2 godziny w ciągu doby, a wykonywane czynności mają charakter dorywczy bądź teŝ praca polega na krótkotrwałym przebywaniu związanym z dozorem oraz konserwacją maszyn i urządzeń lub utrzymaniem czystości i porządku, 28

29 Podstawowe wiadomości o budynkach Nie uwaŝa się za przeznaczone na pobyt ludzi pomieszczeń, w których: 2) mają miejsce procesy technologiczne nie pozwalające na zapewnienie warunków przebywania osób stanowiących ich obsługę, bez zastosowania indywidualnych urządzeń ochrony osobistej i zachowania specjalnego reŝimu organizacji pracy, 3) jest prowadzona hodowla roślin lub zwierząt, niezaleŝnie od czasu przebywania w nich osób zajmujących się obsługą. 29

30 Podstawowe wiadomości o budynkach Wysokość budynku Wysokość budynku, słuŝącą do przyporządkowania temu budynkowi odpowiednich wymagań rozporządzenia, mierzy się od poziomu terenu przy najniŝej połoŝonym wejściu do budynku lub jego części, znajdującym się na pierwszej kondygnacji nadziemnej budynku, do górnej powierzchni najwyŝej połoŝonego stropu, łącznie z grubością izolacji cieplnej i warstwy ją osłaniającej bez uwzględniania wyniesionych ponad tą płaszczyznę maszynowni dźwigów i innych pomieszczeń technicznych, bądź do najwyŝej połoŝonego punktu stropodachu, lub konstrukcji przekrycia budynku znajdującego się bezpośrednio nad pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi. 30

32 Podstawowe wiadomości o budynkach Podział budynków na grupy wysokości: Niskie (N) do 12 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wys. do 4 kondygnacji nadziemnej włącznie, Średniowysokie (SW) ponad 12 m do 25 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wys.> 4-9 kondygnacji nadziemnej włącznie, 32

33 Podstawowe wiadomości o budynkach Podział budynków na grupy wysokości: Wysokie (W) ponad 25 m do 55 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wys.> 9-18 kondygnacji nadziemnej włącznie, Wysokościowe (WW) powyŝej 55 m nad poziomem terenu. 33

34 Podstawowe wiadomości o budynkach Wymiary w świetle Wymagane w rozporządzeniu wymiary naleŝy rozumieć, z zastrzeŝeniem ust. 2, jako uzyskane z uwzględnieniem wykończenia powierzchni elementów budynku, a w odniesieniu do szerokości drzwi, jako wymiary w świetle ościeŝnicy. 34

35 Bezpieczeństwo poŝarowe budynków 35

39 Bezpieczeństwo poŝarowe budynków Pomieszczenia w których są umieszczone przeciwpoŝarowe zbiorniki wody lub innych środków gaśniczych, pompy wodne instalacji ppoŝ. maszynownie wentylacji do celów ppoŝ. oraz rozdzielnie elektryczne zasilające niezbędne podczas poŝaru instalacje i urządzenia, winny stanowić odrębną strefę poŝarową. 39

40 Bezpieczeństwo poŝarowe budynków Wymagania dotyczące klasy odporności poŝ. budynków określone w 212 nie dotyczą budynków: 1) do 3-kondygn. nadziemnych włącznie: (nie musi spełniać równieŝ warunku NRO) a) mieszkalnych: jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej, b) mieszkalnych i administracyjnych w gospodarstwach leśnych, 40

41 Bezpieczeństwo poŝarowe budynków 2) wolno stojących do 2-kondygn. nadziemnych włącznie: a) o kubaturze brutto do 1.500m3 przeznaczonych do celów turystyki i wypoczynku, b) gospodarczych w zabudowie jednorodzinnej i zagrodowej oraz w gospodarstwach leśnych, c) o kubaturze brutto do 1.000m3 przeznaczonych do wyk. zawodu lub działalności usługowej i handlowej, takŝe z częścią mieszkalną, 3) wolno stojących garaŝy o liczbie stanowisk postojowych max

42 Bezpieczeństwo poŝarowe budynków W budynkach wyposaŝonych w stałe samoczynne urządzenia gaśnicze wodne (SUG) z wyjątkiem budynków ZL II oraz wielokondygnacyjnych budynków wysokich (W) i wysokościowych (WW), dopuszcza się: 1) obniŝenie klasy odporności poŝarowej budynku o jedną w stosunku do wynikającej z 212, 2) przyjęcie klasy E" odporności poŝarowej dla budynku jednokondygnacyjnego. 42

43 Bezpieczeństwo poŝarowe budynków Dopuszcza się przyjęcie klasy "E" odporności poŝarowej dla 1-kondygnacji budynku PM o Qd >500 MJ/m2, pod warunkiem zastosowania: 1) wszystkich elementów budynku NRO, 2) samoczynnych urządzeń oddymiających w strefach poŝarowych o pow. >1.000m2. 2. ObniŜenie klasy odporności poŝarowej budynku w przypadkach wymienionych w ust. 1 oraz w 214, nie zwalnia z zachowania wymaganej pierwotnie klasy odporności ogniowej elementu oddzielenia ppoŝ. określonej w

45 Bezpieczeństwo poŝarowe budynków Odporność ogniowa elementu jest to zdolność zachowania określonych właściwości podczas poŝaru przez określony czas Stan graniczny nośności R polega na zniszczeniu elementu nośnego w czasie poŝaru bądź przekroczeniu dopuszczalnych wartości odkształceń. 45

46 Bezpieczeństwo poŝarowe budynków Stan graniczny szczelności ogniowej E jest to stan w którym przestaję on spełniać funkcję oddzielającą na skutek zniszczenia elementu, odpadnięcia od konstrukcji oraz powstania pęknięć i szczelin przez które przedostają się płomienie. Stan graniczny izolacyjności ogniowej I jest to stan w którym element przestaje spełniać funkcje oddzielającą wskutek przekroczenia temperatury powierzchni nieogrzewanej od 150 do 180 C 46

51 Bezpieczeństwo poŝarowe budynków Klasa odporności ogniowej ścian wewnętrzn stropów drzwi lub innych zamknięć Kotłownia z kotłami na paliwo stałe, o mocy >25kW Kotłownia z kotłami na olej opałowy, o mocy >30kW Kotłownia z kotłami na paliwo gazowe, o mocy >30 kw E I 60 E I 60 E I 30 E I 60 E I 60 E I 30 - w bud. N i SW E I 60 E I 60 E I 30 - w bud. W i WW E I 120 E I 120 E I 60 Skład paliwa stałego i ŜuŜlownia E I 120 1) E I 120 1) E I 60 1) Magazyn oleju opałowego E I 120 E I 120 E I 60 1) Wymaganie nie dot. bud. jednorodz. mieszkalnych w zabudowie zagrodowej oraz rekreacji indywidualnej. 51

52 Strefy PoŜarowe Ust.1. Strefę poŝarową stanowi; budynek albo jego część oddzielona od innych budynków lub innych części budynku elementami oddzieleń ppoŝ. o których mowa w 232 ust. 4, bądź teŝ pasami wolnego terenu o szerokości nie mniejszej niŝ dopuszczalne odległości od innych budynków określone w 271 ust

53 Strefy PoŜarowe Częścią budynku o której mowa w ust. 1, jest takŝe jego kondygnacja jeŝeli klatki schodowe i szyby dźwigowe w tym budynku spełniają minimalne wymagania określone w 256 ust. 2 dla klatek schodowych. 53

54 Strefy PoŜarowe Klatki schodowe w budynku ZL będą musiały być obudowane + drzwi w klasie 30` + klapa dymowa + przepusty instalacyjne 3. Powierzchnia strefy poŝ. jest obliczana jako powierzchnia wewnętrzna budynku lub jego części, przy czym wlicza się do niej takŝe powierzchnię antresoli. 54

55 Strefy PoŜarowe 55

56 Strefy PoŜarowe 56

57 Strefy PoŜarowe Gęstość obciąŝenia ogniowego jest to ilość energii cieplnej w MJ jaka moŝe się wydzielić podczas spalania materiałów palnych znajdujących się w pomieszczeniu lub strefie poŝarowej przypadającej na jeden m2 powierzchni. Jest obliczana tylko i wyłącznie dla budynków lub pomieszczeń PM Metoda obliczania gęstości obciąŝenia ogniowego jest ściśle określona w PN-B-02852;

58 Oddzielenia PrzeciwpoŜarowe 58

67 Ewakuacja 67

68 Ewakuacja 68

69 Ewakuacja 69

70 Ewakuacja Łączną szerokość drzwi w świetle, stanowiących wyjścia ewakuacyjne z pomieszczeń naleŝy obliczać proporcjonalnie do liczby osób mogących przebywać w nim równocześnie, przyjmując min. 0,6m szer. na 100 osób, przy czym min. szer. drzwi w świetle ościeŝnicy winna wynosić 0,9 m, a w przypadku drzwi słuŝących do ewakuacji do 3 osób - 0,8 m. 70

71 Ewakuacja Szerokość drzwi stanowiących wyjście ewakuacyjne z budynku, z zastrzeŝeniem ust. 1, a takŝe szerokość drzwi na drodze ewakuacyjnej z klatki schodowej, prowadzących na zewnątrz budynku lub do innej strefy poŝarowej, winna być nie mniejsza niŝ szerokość biegu klatki schodowej, określona zgodnie z 68 ust. 1 i 2. 71

72 Ewakuacja Szer. poziomych dróg ewakuacyjnych naleŝy obliczać proporcjonalnie do liczby osób mogących przebywać jednocześnie na danej kondygnacji bududynku przyjmując min.0,6m na 100 osób, lecz nie mniej niŝ 1,4 m. Dopuszcza się zmniejszenie szer. poziomej drogi ewakuacyjnej do 1,2m, jeŝeli jest ona przeznaczona do ewakuacji nie więcej niŝ 20 osób. 72

73 Ewakuacja Na drogach ewakuacyjnych jest zabronione stosowanie: - spoczników ze stopniami, - schodów ze stopniami zabiegowymi, jeŝeli schody te są jedyną drogą ewakuacyjną. Na drogach ewakuacyjnych dopuszcza się stosowanie schodów wachlarzowych, pod warunkiem zachowania najmniejszej szerokości stopni określonych w 69 ust. 6. Na drogach ewakuacyjnych miejsca, w których zastosowano pochylnie lub stopnie umoŝliwiające pokonanie róŝnicy poziomów, winny być wyraźnie oznakowane. 73

74 Ewakuacja W budynkach 1) N, zawierającym strefę poŝarową ZL II, 2) SW, zawierającym strefę poŝarową ZL I, ZL II, ZL III lub ZL V, 3) N i SW, zawierającym strefę poŝarową PM o Q d >500 MJ/m 2 lub pom. KZW naleŝy stosować klatki schodowe obudowane i zamykane drzwiami oraz wyposaŝone w urządzenia zapobiegające zadymieniu lub słuŝące do usuwania dymu. 74

75 Ewakuacja 75

76 Ewakuacja 76

77 Ewakuacja 77

78 Ewakuacja 78

79 Oświetlenie Awaryjne Bud. w którym zanik napięcia w elektrycznej sieci zasilającej moŝe spowodować zagroŝenie Ŝycia lub zdrowia ludzi, powaŝne zagroŝenie środowiska, a takŝe znaczne straty materialne, naleŝy zasilać minimum z dwóch niezaleŝnych, samoczynnie załączających się źródeł energii elektrycznej, oraz wyposaŝać w samoczynnie załączające się oświetlenie awaryjne (bezpieczeństwa i ewakuacyjne). W budynku WW jednym ze źródeł zasilania winien być zespół prądotwórczy 79

80 Oświetlenie Awaryjne Oświetlenie bezpieczeństwa naleŝy stosować w pomieszczeniach w których nawet krótkotrwałe wyłączenie oświetlenia podstawowego moŝe spowodować następstwa wymienione w ust. 1, przy czym czas działania tego oświetlenia winien być dostosowany do warunków występujących w pomieszczeniu i wynosić min. 1 godzinę. 80

81 Oświetlenie Awaryjne Oświetlenie ewakuacyjne naleŝy stosować: 1) w pomieszczeniach: a) widowni kin, teatrów i filharmonii oraz innych sal widowiskowych, b) audytoriów, sal konferencyjnych, lokali rozrywkowych oraz sal sportowych dla >200 os., c) wystawowych w muzeach, d) o powierzchni >1.000 m2 w garaŝach oświetlonych wyłącznie światłem sztucznym, e) o powierzchni >2.000 m2 w budynkach uŝyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego, 81

82 Oświetlenie Awaryjne 2) na drogach ewakuacyjnych: a) z pomieszczeń wymienionych w pkt 1, b) oświetlonych wyłącznie światłem sztucznym, c) w szpitalach i innych budynkach przeznaczonych przede wszystkim do pobytu ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się, d) w budynkach W i WW uŝyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego 82

83 Oświetlenie Awaryjne Oświetlenie ewakuacyjne nie jest wymagane w pomieszczeniach w których oświetlenie bezpieczeństwa spełnia warunek określony w ust. 5 dla oświetlenia ewakuacyjnego, a takŝe wymagania PN w tym zakresie. 83

84 Oświetlenie Awaryjne 84

85 Znaki Bezpieczeństwa 85

91 Plan Ewakuacji 91

95 Drogi PoŜarowe 95

100 Cele Szczegółowe W wyniku realizacji tematów uczestnik szkolenia powinien umieć: 1. Scharakteryzować kategorie zagroŝenia ludzi. 2. Scharakteryzować klasę odporności poŝarowej budynku. 3. Scharakteryzować odporność ogniową elementów. 4. Scharakteryzować strefy poŝarowe. 5. Scharakteryzować gęstość obciąŝenia ogniowego. 6. Wymienić podziały budynków. 7. Omówić zadania oddzieleń przeciwpoŝarowych. 8. Wyjaśnić znaczenie podziału budynku na strefy poŝarowe. 100

101 Cele Szczegółowe 9. Omówić zasady ustalania odległości między budynkami. 10. Omówić wymagania w zakresie ewakuacji. 11. Omówić podział znaków bezpieczeństwa. 12. Dobrać i rozmieścić znaki bezpieczeństwa. 13. Wyjaśnić zasady oznakowania obiektów znakami. 14. Omówić wymagania dla dróg poŝarowych. 15. Wymienić warunki techniczne, które są podstawą do uznania uŝytkowanego budynku za zagraŝający Ŝyciu ludzi. 101

102 Praca projektowa Warunkiem ukończenia szkolenia jest napisanie pracy projektowej i zdanie egzaminu końcowego. Praca projektowa będzie dotyczyła analizy bezpieczeństwa poŝarowego wybranego budynku. Praca projektowa będzie oceniana wg skali ocen: celujący, bardzo dobry, dobry, dostateczny, dopuszczający, niedostateczny 102

103 Praca projektowa Do egzaminu końcowego mogą przystąpić słuchacze, którzy przed jego rozpoczęciem uzyskali zaliczenie z pracy projektowej. Egzamin końcowy będzie w formie testu lub odpowiedzi ustnej, na podstawie wylosowanego przez słuchacza zestawu zadań problemowych. 103

104 Wzór projektu Strona tytułowa Kurs dla Inspektorów Ochrony PrzeciwpoŜarowej Nazwisko i Imię słuchacza Płock 2009r. 104

105 Wzór projektu Adres; Inwestor; Przeznaczenie; 1.Odległość od budynków sąsiadujących - wymagania - stan rzeczywisty - uwagi

106 Wzór projektu 2.Powierzchnia, wysokość, liczba kondygnacji - Powierzchnia uŝytkowa całkowita - Powierzchnia zabudowy - Liczba kondygnacji; naziemnych podziemnych - Ilość klatek schodowych - Wysokość kondygnacji

107 Wzór projektu 3.Klasyfikacja poŝarowa budynku - kategoria zagroŝenia ludzi, - przewidywana liczba osób na kaŝdej kondygnacji, w poszczególnych strefach poŝarowych

108 Wzór projektu 4.Podział obiektu na strefy poŝarowe - wymieniam strefy wraz z przynaleŝnymi powierzchniami i pomieszczeniami w danej strefie

109 Wzór projektu 5.Klasa Odporności PoŜarowej Budynku oraz Klasa Odporności Ogniowej Elementów Budowlanych - wymieniam klasę odporności poŝarowej dla poszczególnych stref poŝarowych - wymieniam klasę odporności ogniowej poszczególnych elementów; wymaganą faktyczną uwagi

110 Wzór projektu 6.Warunki ewakuacji - wymieniam wymagania - stan faktyczny - uwagi dla przejść ewakuacyjnych dojść ewakuacyjnych poziomych dróg ewakuacyjnych pionowych dróg ewakuacyjnych drzwi ewakuacyjnych na poszczególnych poziomach budynku 110

111 Wzór projektu 7.Oznakowanie dróg ewakuacyjnych - wymieniam wymagania - stan faktyczny nanoszę na rzuty poszczególnych poziomów - uwagi

112 Wzór projektu 8.Dobór urządzeń ppoŝ. w obiekcie - wymieniam wymagania - stan faktyczny moŝe być naniesiony na rzutach z oznakowaną ewakuacją - uwagi

113 Wzór projektu 9.WyposaŜenie w podręczny sprzęt gaśniczy - wymieniam wymagania - stan faktyczny moŝe być naniesiony na rzutach z oznakowaną ewakuacją i urządzeniami ppoŝ. - uwagi

114 Wzór projektu 10.Zaopatrzenie w wodę do zewnętrznego gaszenia poŝaru - wymieniam wymagania - stan faktyczny - uwagi

115 Wzór projektu 11.Drogi poŝarowe - wymieniam wymagania - stan faktyczny - uwagi

116 Ochrona przeciwpoŝarowa - koniec prezentacji Dziękuję za uwagę. 116