Newsletter / 21 marca 2014 r.

Transkrypt

1 Newsletter / 21 marca 2014 r. Str.2. Ważny wyrok TSUE w sprawie 2-tygodniowego okresu wypowiedzenia umów o pracę na czas określony Str.4. Str.6. Prawo do zwolnienia dywidendy od podatku przechodzi na spółkę przejmującą Czy zamieszczenie linku do chronionych treści znajdujących się na innych stronach narusza prawa autorskie? Str.7. Korzystna dla pracodawców nowa uchwała SN w sprawie trzeciej umowy o pracę na czas określony Str.8. Kary umowne nie za każde opóźnienie Str.10. Zezwolenia strefowe ważne do 2026 r., również te ograniczone innym terminem

2 Ważny wyrok TSUE w sprawie 2-tygodniowego okresu wypowiedzenia umów o pracę na czas określony 13 marca 2014 r. Trybunał Sprawiedliwości UE wydał wyrok (sygn. C-38/13), w którym uznał polski przepis art. 33 Kodeksu pracy (KP), dopuszczający sztywny 2-tygodniowy okres wypowiedzenia umów zawartych na czas określony dłuższy niż 6 miesięcy, za niezgodny co do zasady z przepisami unijnymi. W ocenie Sądu przepis ten narusza klauzulę 4 pkt 1 Porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony, zawartego w dniu 18 marca 1999 r., stanowiącego załącznik do dyrektywy Rady 99/70/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. TSUE nie zakwestionował możliwości zawierania z pracownikami umów okresowych czy ustalania w nich 2-tygodniowych okresów wypowiedzenia. W art. 33 KP dopatrzył się jednak dyskryminacji pracowników zatrudnianych na umowach terminowych w stosunku do tych, z którymi zawarto umowy o pracę na czas nieokreślony, jeżeli obie te kategorie podwładnych znajdują się w porównywalnych sytuacjach. Ww. wyrok może stanowić podstawę do ewentualnego kwestionowania przez pracowników prawidłowości wypowiedzeń umów okresowych, a także daje zielone światło planowanym już od dłuższego czasu zmianom w prawie pracy dotyczącym umów terminowych. Ministerstwo Pracy zapowiedziało, że pracuje nad m.in.: - określeniem łącznego czasu trwania umów na czas określony z jasnym wskazaniem konsekwencji przekroczenia tego limitu, - istotnym wydłużeniem okresu 1 miesiąca przerwy między kolejnymi umowami zawieranymi na czas określony (którego zastosowanie powoduje, że trzeci taki kontrakt nie przekształci się w stały), - ustaleniem precyzyjnego katalogu sytuacji, w których umowę na czas określony nadal można zawrzeć u danego pracodawcy, pomimo np. upływu maksymalnego czasu trwania takich kontraktów, - wydłużeniem czasu, na jaki zawierana byłaby umowa na okres próbny, - podzieleniem umów na czas określony na te zawarte na czas od 12 do 18 miesięcy, dla których miałby obowiązywać dotychczasowy 2-tygodniowy okres wypowiedzenia i umów trwających powyżej 18 miesięcy z 1-miesięcznym okresem wypowiedzenia. 2

3 Ważny wyrok TSUE w sprawie 2-tygodniowego okresu wypowiedzenia umów o pracę na czas określony UWAGA: w kontekście ww. wyroku TSUE w razie planowanego rozwiązania umowy o pracę na czas określony z pracownikiem, warto rozważyć odpowiednie skonstruowanie treści wypowiedzenia, tak, by ograniczyć możliwość powoływania się przez pracownika na bezprawność wypowiedzenia/dyskryminację w stosunku do pracowników zatrudnionych na czas nieokreślony lub, gdy jest to możliwe, zastąpić "wypowiedzenia" porozumieniami o rozwiązaniu umowy o pracę zawartymi z pracownikami. więcej informacji: Katarzyna Walas, tel

4 Prawo do zwolnienia dywidendy od podatku przechodzi na spółkę przejmującą Gdy warunki do zwolnienia z CIT ewentualnej dywidendy były spełnione przez spółkę przejmowaną, spółka przejmująca będzie mogła po połączeniu skorzystać z prawa do takiego zwolnienia. Potwierdził to Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 14 lutego 2014 r., sygn. akt II FSK 536/12. Spór dotyczył polskiej spółki z o.o., która poprzez połączenie transgraniczne zamierzała przejąć spółkę prawa holenderskiego. Spółka holenderska w momencie przejęcia posiadałaby przez okres co najmniej dwóch lat 100% udziałów w innej polskiej spółce (spółce-córce). Oznacza to, że spełnione byłyby podstawowe przesłanki do zwolnienia z CIT ewentualnej dywidendy wypłacanej przez spółkę-córkę do spółki holenderskiej. Polska spółka zamierzająca dokonać przejęcia wystąpiła o interpretację podatkową w celu potwierdzenia, że prawo do zwolnienia dywidendy będzie przysługiwało również w sytuacji, gdy spółka-córka po połączeniu wypłaci dywidendę spółce polskiej (jako następcy prawnemu spółki holenderskiej). We wniosku o interpretację spółka zapytała, czy będzie miała prawo uwzględnić 2- letni okres posiadania udziałów w spółce-córce przez spółkę holenderską, tak, jakby sama posiadała te udziały przez 2 lata. Przejście prawa do zwolnień przysługujących spółce przejmowanej na spółkę przejmującą wydawało się nie budzić wątpliwości. Zgodnie z zasadą sukcesji uniwersalnej, w sytuacji połączenia spółek przez przejęcie spółka przejmująca wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przejmowanej spółki (art. 93 Ordynacji podatkowej). W interpretacji indywidualnej Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie zaprezentował jednak zawężającą wykładnię powyższego przepisu. Jego zdaniem sukcesja dotyczy jedynie takich praw lub obowiązków publicznoprawnych, które istniały w momencie połączenia obu podmiotów. Prawo do zwolnienia powstałoby dopiero w momencie wypłaty dywidendy. Skoro zatem dywidenda do czasu połączenia nie została wypłacona, prawo to nie powstało. Nie można zatem mówić o jego przejściu na spółkę przejmującą, jako następcę prawnego. 4

5 Prawo do zwolnienia dywidendy od podatku przechodzi na spółkę przejmującą Rozpatrujący skargę spółki Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie nie podzielił poglądu przedstawionego w interpretacji. Sąd wskazał, że sukcesji uregulowanej w art Ordynacji podlegają wszelkie prawa i obowiązki przewidziane w przepisach prawa podatkowego, a nie tylko te prawa, które zostały zrealizowane. Prawem, które przejdzie na spółkę przejmującą będzie też zdaniem sądu możliwość uwzględnienia okresu kwalifikowanego posiadania przez poprzednika udziałów w spółce wypłacającej dywidendę. Sąd podkreślił, że zasada sukcesji prawnej obejmuje wszelkie konsekwencje zdarzeń prawnych, które zaistniały w spółce przejmowanej. Wskutek skargi kasacyjnej złożonej przez organ podatkowy, sprawą zajął się NSA, który wyrokiem z dnia 14 lutego 2014 r. potwierdził prawidłowość stanowiska prezentowanego przez spółkę i WSA. więcej informacji : Wojciech Fryze, tel

6 Czy zamieszczenie linku do chronionych treści znajdujących się na innych stronach narusza prawa autorskie? Dnia 13 lutego 2014 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zajął ostateczne stanowisko w kwestii dopuszczalności linkingu do cudzych utworów bez zgody uprawnionego (wyrok w sprawie C-466/12, Nils Svensson, Sten Sjögren, Madelaine Sahlman, Pia Gadd przeciwko Retriever Sverige AB). Poniżej prezentujemy w wersji skróconej wnioski płynące z ww. wyroku. Pytanie prejudycjalne sądu apelacyjnego w Szwecji sprowadzało się do ustalenia, czy art. 3 ust. 1 dyrektywy 2001/29/WE należy interpretować w ten sposób, że udostępnienie na stronie internetowej linków, na które można kliknąć, odsyłających do utworów chronionych dostępnych na innej stronie internetowej (na której odnośne utwory są ogólne dostępne), stanowi czynność publicznego udostępniania utworu w rozumieniu przedmiotowego przepisu i tym samym czy wymaga uzyskania zezwolenia osoby uprawnionej do chronionych utworów. W przedmiotowym wyroku, TSUE stwierdził, że zamieszczanie linków stanowi wprawdzie czynność publicznego udostępniania, jednakże takie publiczne udostępnianie (linkowanie cudzych utworów) nie będzie wymagało zgody uprawnionego, jeśli brak jest nowej publiczności. Taką nową publicznością byliby użytkownicy strony, na której znalazły się linki, nieuwzględnieni jednak jako adresaci utworów udostępnionych pierwotnie na stronieźródłowej. Wniosek: można zamieścić link do treści umieszczonych na innych stronach internetowych, jeżeli treści te dostępne są dla każdego. W takiej sytuacji nie ma potrzeby uzyskiwania dodatkowej zgody podmiotu uprawnionego. Trybunał zaznaczył jednocześnie, że inaczej przedstawiałaby się sprawa, gdyby zamieszczony link umożliwiał obejście ograniczeń na stronie źródłowej zastosowanych właśnie w celu umożliwienia dostępu do utworów tylko określonej grupie osób, np. abonentom strony. W takiej sytuacji użytkownicy tej drugiej strony zawierającej linki odsyłające, jako niebrani pod uwagę przez podmioty uprawnione w momencie pierwotnego udostępnienia chronionych utworów na stronie źródłowej, byliby uznani za nową publiczność. W takiej sytuacji zgoda podmiotu uprawnionego na linking byłaby wymagana. więcej informacji: Marta Kaczmarczyk, tel

7 Korzystna dla pracodawców nowa uchwała SN w sprawie trzeciej umowy o pracę na czas określony 26 lutego 2014 r. Sad Najwyższy w składzie 7 sędziów podjął korzystną dla pracodawców uchwałę (I PZP 4/13) w sprawie możliwości zawierania kolejnych umów o pracę na czas określony. Uchwała dotyczy stosowania art Kodeksu pracy (KP) stanowiącego, że zawarcie kolejnej umowy o pracę na czas określony jest równoznaczne w skutkach prawnych z zawarciem umowy o pracę na czas nieokreślony, jeżeli poprzednio strony dwukrotnie zawarły umowę o pracę na czas określony na następujące po sobie okresy, o ile przerwa między rozwiązaniem poprzedniej a nawiązaniem kolejnej umowy o pracę nie przekroczyła 1 miesiąca. W praktyce wątpliwości wywołane były zawieszeniem stosowania art. 251 KP od połowy 2002 r. do 1 maja 2004 r., zmianami w jego brzmieniu oraz nieprecyzyjnie sformułowanymi przepisami przejściowymi i dotyczyły głównie tego, czy przepis art KP ma zastosowanie do sytuacji, w których kolejne umowy o pracę zawierane były przed 1 maja 2004 r., natomiast dopiero trzecia z nich zawarta była po tej dacie. Skład 7 sędziów SN uchwałą z dnia 26 lutego 2014 r. potwierdził wyraźnie,że przepis art KP w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 14 listopada 2003 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw nie ma zastosowania w przypadku, w którym kolejne umowy o pracę na czas określony były zawierane przed dniem 1 maja 2004 r., natomiast następna taka umowa została zawarta już po tym dniu. Stanowisko to ma istotne konsekwencje, potwierdza bowiem sposób, w jaki art KP powinien być interpretowany - ograniczy to ryzyko naruszenia stabilności rynku pracy poprzez wszczynanie przez pracowników postepowań dotyczących zakończonych już stosunków pracy, które w razie przyjęcia odmiennego stanowiska, mogłyby być uważane za przekształcone w umowy o pracę na czas nieokreślony. Niezależnie jednak należy pamiętać, że ta uchwała SN pozostaje bez wpływu na istnienie ryzyka uznania trzeciej umowy o pracę, w wypadku gdy poprzedzające ją umowy były zawarte przed 1 maja 2004 r., za umowę na czas nieokreślony, jeżeli może ona zostać potraktowana jako umowa wieloletnia, tj. mająca na celu obejście prawa w zakresie zawierania umów na czas określony i nieokreślony. więcej informacji: Katarzyna Walas, tel

8 Kary umowne nie za każde opóźnienie Jak wskazuje aktualna praktyka orzecznicza Sądu Najwyższego dłużnik może skutecznie bronić się przed obowiązkiem zapłaty kary umownej za opóźnienie, wykazując, że nieterminowe spełnienie świadczenia wynikało z okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności, nawet jeżeli kary umowne zostały wprost zastrzeżone za opóźnienie. Powszechnie reprezentowany pogląd wiąże bezpośrednio nieterminowe wykonanie przedmiotu umowy z możliwością naliczenia kary umownej za opóźnienie i tym różnicuje je od kary umownej za zwłokę, która jest kwalifikowanym zawinionym opóźnieniem. Umowne uregulowanie odpowiedzialności za niewykonanie przedmiotu umowy z powodu opóźnienia potocznie bywa często rozumiane jako przyjęcie obowiązku zapłaty kar umownych w przypadku niewykonania umowy w terminie, niezależnie od przyczyn takiego stanu rzeczy. Jak jednak wynika z powołanej powyżej praktyki orzeczniczej, nie każde nieterminowe wykonanie umowy będzie umożliwiało skuteczne naliczenie kary umownej za opóźnienie. Należy pamiętać, że pojęcie okoliczności, za które dłużnik odpowiada nie jest tożsame z pojęciem okoliczności zawinionych. Jeżeli więc dłużnik ponosi odpowiedzialność za określone zobowiązanie (np. dostarczenie materiału budowlanego na plac budowy) i jednocześnie ze swojej winy zobowiązania nie wypełni (np. w porę nie zamówił materiału, mimo że zachowując należytą staranność powinien to zrobić) będzie, co do zasady zobowiązany, do zapłaty kar umownych zarówno zastrzeżonych na wypadek zwłoki (zawinione) jak i opóźnienia (niezależne od zawinienia). Gdy natomiast zgodnie z umową materiał miał dostarczyć wierzyciel, dłużnik nie może ponieść odpowiedzialności za nieterminowe wykonanie przedmiotu umowy wynikające z okresu oczekiwania na dostarczenie materiału, nawet jeżeli kary umowne zastrzeżone były za opóźnienie, bowiem nie można przypisać mu odpowiedzialności za niedostarczenie materiałów w terminie. 8

9 Kary umowne nie za każde opóźnienie Jeżeli natomiast dłużnik godzi się przyjąć na siebie odpowiedzialność za zdarzenia, za które normalnie nie odpowiada np. za czas oczekiwania na wydanie zezwoleń przez odpowiednie urzędy (bez których nie może rozpocząć czy kontynuować realizacji umowy), strony powinny to wyraźnie przewidzieć w umowie. Co warto podkreślić, strony nie mogą rozszerzyć odpowiedzialności dłużnika na okoliczności dotyczące wierzyciela tj. dłużnik nie poniesie odpowiedzialności jeżeli niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania spowodują okoliczności, za które odpowiedzialność ponosi wierzyciel. Byłoby to bowiem sprzeczne z naturą roszczenia odszkodowawczego, do którego kwalifikuje się również roszczenie o zapłatę kar umownych w tym kar umownych za opóźnienie w wykonaniu przedmiotu umowy. Warto na koniec podkreślić również, że ciężar dowodu w zakresie wykazania braku odpowiedzialności należy do dłużnika. Wierzyciel zobowiązany jest jedynie do wykazania podstawy kar umownych (umowy) oraz faktu niewykonania (wadliwego wykonania) zobowiązania. Odpowiedzialność kontraktowa przewiduje bowiem domniemanie, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania nastąpiło na skutek okoliczności za które dłużnik odpowiada. Bierność dłużnika może zatem skutkować skutecznym obciążeniem go karami umownymi. więcej informacji: Olga Kotarska, tel Natalia Komarzańska, tel

10 Zezwolenia strefowe ważne do 2026 r., również te ograniczone innym terminem r. przed Naczelnym Sądem Administracyjnym zapadło ważne rozstrzygnięcie dla przedsiębiorców, którzy posiadają zezwolenia strefowe wydane po 1 stycznia 2001 roku ze wskazanym terminem obowiązywania, przypadającym przed rokiem 2026 (wydane na czas określony). Naczelny Sąd Administracyjny uchylił bowiem niekorzystne dla podatnika rozstrzygnięcie WSA (oraz poprzedzające je negatywne decyzje Ministra Gospodarki) i przyznał, że: - w odniesieniu do zezwoleń wydanych po 1 stycznia 2001 roku terminem ich obowiązywania jest koniec okresu funkcjonowania specjalnych stref ekonomicznych (tj. aktualnie rok 2026) orazże - brak jest podstaw do określania w takich zezwoleniach innego (wcześniejszego) terminu utraty ich ważności. W praktyce rozstrzygnięcie NSA otwiera możliwość korzystania do roku 2026 z zezwoleń wydanych po 2001 r., nawet w sytuacji, w której wskazana w nich data końcowa obowiązywania jest wcześniejsza. Wyrok dotyczy zezwoleń wydawanych po 1 stycznia 2001, gdyż do końca 2000 r. konieczność wskazywania końcowego terminu obowiązywania zezwoleń wynikała z treści obowiązującej wówczas ustawy o SSE, która w art. 16 ust. 9 wyraźnie wskazywała, że cyt. Zezwolenia udziela się na czas oznaczony. Od 2001 r. przepisy ustawy o SSE takiego postanowienia już nie przewidują, wskazując jedynie (w art. 19 ust. 1), że cyt.: Zezwolenie wygasa z upływem okresu, na jaki została ustanowiona strefa. Niemniej jednak, w praktyce bardzo często zdarza się, że także w zezwoleniach wydawanych po r. wskazywano okres ich obowiązywania (mimo braku podstawy prawnej w tym zakresie). Taka praktyka oraz niechętne podejście Ministerstwa do zmiany zezwoleń poprzez wydłużenie okresu ich obowiązywania, doprowadziła do tego, że pomimo dalszego funkcjonowania stref, wielu przedsiębiorców strefowych formalnie utraciło możliwość korzystania ze zwolnienia podatkowego. 10

11 Zezwolenia strefowe ważne do 2026 r., również te ograniczone innym terminem Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził natomiast, że wszystkie zezwolenia wydane po 1 stycznia 2001 r. zachowują ważność przez okres, na jaki została ustanowiona konkretna strefa ekonomiczna, bez względu na to, jaki okres obowiązywania w nich wskazano. Ponieważ formalnie rozstrzygnięcie NSA dotyczy konkretnej sprawy i nie ma ogólnego charakteru, w celu skorzystania z możliwości dłuższego korzystania z zezwoleń, w których określono datę obowiązywania niezgodną z aktualnym okresem funkcjonowania SSE, konieczne będzie wszczęcie odpowiedniej procedury administracyjnej i stwierdzenie nieważności zezwolenia (decyzji) w części dotyczącej wskazania okresu jego obowiązywania. więcej informacji: Agata Wojtasik, tel Andrzej Łobodziński, tel

12 Jeśli są Państwo zainteresowani uzyskaniem szerszych informacji, prosimy o kontakt z doradcami Kancelarii, z których porad zazwyczaj Państwo korzystają lub kontakt z wyżej wskazanymi autorami tekstów. Niniejszy Newsletter nie stanowi porady prawnej ani podatkowej. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie informacji w nim zawartych bez wcześniejszego zasięgnięcia opinii Kancelarii. Olesiński & Wspólnicy KANCELARIA ADWOKACKA, Adwokat Rafał Olesiński ul. Powstańców Śląskich 2-4, Tel. +48 (71) Wrocław Fax: +48 (71) kancelaria@olesinski.com 12