Komisja Wspólna Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych na posiedzeniu w dniu 7 maja 2015 r. pozytywnie zaopiniowała projekt rozporządzenia.

Transkrypt

1 Raport z przeprowadzonych konsultacji publicznych i opiniowania dotyczących projektu rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie nadzoru pedagogicznego r. 1. Omówienie wyników przeprowadzonych konsultacji publicznych i opiniowania Projekt rozporządzenia w sprawie nadzoru pedagogicznego w dniu 3 kwietnia 2015 r. został skierowany do uzgodnień międzyresortowych oraz w ramach konsultacji społecznych i opiniowania przedstawiony następującym podmiotom: 1) Zarządowi Głównemu Związku Nauczycielstwa Polskiego; 2) Chrześcijańskiemu Związkowi Zawodowemu Solidarność im. ks. Jerzego Popiełuszki ; 3) Sekcji Krajowej Oświaty i Wychowania NSZZ Solidarność ; 4) Komisji Krajowej Wolnego Związku Zawodowego Sierpień 80 ; 5) Komisji Krajowej NSZZ Solidarność ; 6) Zarządowi Krajowemu Związku Zawodowego Nauczycieli Średnich Szkół Leśnych w Polsce; 7) Związkowi Zawodowemu Pracowników Oświaty i Wychowania Oświata ; 8) Krajowej Sekcji Oświaty NSZZ Solidarność 80 ; 9) Komisji Krajowej NSZZ Solidarność 80 ; 10) Forum Związków Zawodowych; 11) Niezależnemu Samorządnemu Związkowi Zawodowemu Pracowników Schronisk dla Nieletnich i Zakładów Poprawczych; 12) Związkowi Zawodowemu Rada Poradnictwa ; 13) Business Centre Club Związkowi Pracodawców; 14) Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan ; 15) Federacji Związków Zawodowych Pracowników Kultury i Sztuki; 16) Krajowej Sekcji Nauki NSZZ Solidarność ; 17) Ogólnopolskiemu Porozumieniu Związków Zawodowych; 18) Zarządowi Głównemu Związku Zakładów Doskonalenia Zawodowego; 19) Sekretariatowi Konferencji Episkopatu Polski; 20) Polskiej Radzie Ekumenicznej; 21) Radzie Szkół Katolickich; 22) Społecznemu Towarzystwu Oświatowemu; 23) Krajowemu Forum Oświaty Niepublicznej; 24) Krajowemu Porozumieniu Rodziców i Rad Rodziców; 25) Ogólnopolskiemu Stowarzyszeniu Kadry Kierowniczej Oświaty; 26) Krajowemu Komitetowi Wychowania Resocjalizującego; 27) Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych;

2 28) Ogólnopolskiemu Stowarzyszeniu Powiatowych i Gminnych Samorządowych Ośrodków Doskonalenia Nauczycieli; 29) Ogólnopolskiemu Stowarzyszeniu Pracowników Resocjalizacji; 30) Polskiemu Stowarzyszeniu na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym; 31) Radzie do spraw Szkolnictwa Artystycznego; 32) Radzie Głównej Szkolnictwa Wyższego; 33) Radzie Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP; 34) Stowarzyszeniu Oświatowców Polskich Zarządowi Głównemu; 35) Towarzystwu Wiedzy Powszechnej Zarządowi Głównemu; 36) Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji; 37) Federacji Inicjatyw Oświatowych; 38) Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej; 39) Konferencji Dyrektorów Bibliotek Pedagogicznych; 40) Stowarzyszeniu Bibliotekarzy Polskich; 41) Stowarzyszeniu Dyrektorów Szkół Średnich; 42) Polskiemu Stowarzyszeniu Dyrektorów Szkół; 43) Fundacji Rodzice szkole ; 44) Krajowemu Porozumieniu Rodziców i Rad Rodziców; 45) Aliansowi Ewangelicznemu; 46) Fundacji SYNAPSIS; 47) Stowarzyszeniu Przyjaciół Integracji; 48) Polskiemu Związkowi Głuchych Zarządowi Głównemu; 49) Polskiemu Związkowi Niewidomych Zarządowi Głównemu; 50) Polskiemu Związkowi Logopedów; 51) Polskiemu Towarzystwu ADHD; 52) Polskiemu Towarzystwu Dysleksji; 53) Polskiemu Towarzystwu Logopedycznemu; 54) Towarzystwu Pomocy Głuchoniewidomym. Projekt został także przekazany do zaopiniowania Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych. Projekt rozporządzenia był przedmiotem prac Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego na posiedzeniu w dniu 29 kwietnia 2015 r. Strona Samorządowa podtrzymała uwagę Unii Metropoli Polskich, zgodnie z którą w przepisach rozporządzenia należałoby zobowiązać kuratora oświaty do opracowywania i przedstawiania organom wykonawczym jednostek samorządu terytorialnego w terminie do dnia 31 sierpnia danego roku szkolnego, wyników i wniosków z nadzoru pedagogicznego sprawowanego w okresie od dnia 1 września danego roku szkolnego nad szkołami i placówkami tych typów i rodzajów, których prowadzenie należy do zadań własnych jednostki samorządu terytorialnego. Projekt został uzgodniony z powyższą uwagą. Komisja Wspólna Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych na posiedzeniu w dniu 7 maja 2015 r. pozytywnie zaopiniowała projekt rozporządzenia. 2

3 Projekt został zamieszczony na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji w zakładce Rządowy Proces Legislacyjny. Opinie i uwagi do projektu rozporządzenia zgłosili: 1) Zarząd Główny Związek Zakładów Doskonalenia Zawodowego; 2) Ogólnopolskie Stowarzyszenie Kadry Kierowniczej Oświaty (OSKKO). Zarząd Główny Związku Zakładów Doskonalenia Zawodowego W ocenie Zarządu Głównego Związku Zakładów Doskonalenia Zawodowego nadzór pedagogiczny został odpersonifikowany na rzecz badania dokumentów tworzonych na potrzeby udokumentowania spełniania przez szkoły określonych wymagań. Niestety projekt rozporządzenia, nakładając na dyrektora szkoły szereg obowiązków związanych z udokumentowaniem realizacji zadań, nie zmienia jak dotąd tradycyjnego modelu szkoły. Idea nadzoru pedagogicznego w rozumieniu projektu rozporządzenia sprowadza się do form ewaluacji i kontroli. W przedstawionej propozycji nie wskazuje się na rolę wspierającą szkoły ani w procesie tworzenia oferty kształcenia, poszukiwania kierunków kształcenia zawodowego, ani na rolę wspierającą proces kształcenia czy wręcz nadzór nad pracą młodych nauczycieli. Proponowany nadzór pedagogiczny w marginalny sposób (tylko w obszarze szeroko rozumianej współpracy ze środowiskiem) odnosi się do problemów bazy dydaktycznej szkół, porozumień z pracodawcami i innymi przedstawicielami rynku pracy. Uwaga nie została uwzględniona. Projekt rozporządzenia nie nakłada na dyrektora szkoły lub placówki obowiązku tworzenia dodatkowej dokumentacji zarówno na potrzeby ewaluacji, jak i kontroli. W ramach ewaluacji dokonywana jest analiza i ocena efektów działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkół i placówek. W zewnętrznym badaniu ewaluacyjnym nie są wymagane żadne obowiązkowe dokumenty nie ma potrzeby tworzenia i gromadzenia odrębnej czy dodatkowej dokumentacji. O liczbie i rodzaju dokumentów udostępnianych w trakcie badania decyduje dyrektor szkoły. Stanowią one jedynie ilustracje informacji i opinii o szkole przekazywanych przez różne podmioty w trakcie badania ewaluacyjnego. Kontrola dotyczy oceny stanu przestrzegania przepisów prawa dotyczących działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkół i placówek. Jednym z najważniejszych czynników stanowiących o jakości edukacji jest skuteczność i efektywność pracy nauczycieli, która wynika z ich przygotowania zawodowego. Kształcenie i doskonalenie nauczycieli ma decydujące znaczenie w osiąganiu przez uczniów sukcesów edukacyjnych. Od 2010 r. realizowany jest projekt systemowy System doskonalenia nauczycieli oparty na ogólnopolskim kompleksowym wspomaganiu szkół, który wprowadza do systemu oświaty nowy model doskonalenia nauczycieli. Jest to przykład działania systemowego podjętego zarówno na poziomie lokalnym, jak i w skali całego kraju. Polega on na wspomaganiu pracy szkół w obszarach najbardziej wymagających poprawy, stosownie do 3

4 potrzeb szkoły począwszy od diagnozy, przez planowanie i wdrażanie zmian, po ich ewaluację oraz na prowadzeniu sieci współpracy i samokształcenia. Stąd do zadań obowiązkowych placówek doskonalenia nauczycieli wpisano organizowanie i prowadzenie doskonalenia zawodowego nauczycieli w zakresie m.in.: wynikającym z kierunków polityki oświatowej państwa, które są ustalane przez Ministra Edukacji Narodowej na podstawie wyników i wniosków z nadzoru pedagogicznego; wymagań stawianych wobec szkół i placówek, których wypełnianie jest badane przez organy sprawujące nadzór pedagogiczny w procesie ewaluacji zewnętrznej, zgodnie z przepisami w sprawie nadzoru pedagogicznego; przygotowania do analizy wyników i wniosków z nadzoru pedagogicznego, wyników sprawdzianu i egzaminów, o których mowa w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, oraz korzystania z nich w celu doskonalenia pracy nauczycieli; potrzeb zdiagnozowanych na podstawie analizy wyników i wniosków z nadzoru pedagogicznego oraz wyników sprawdzianu i egzaminów, o których mowa w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty. Natomiast do zadań obowiązkowych poradni psychologiczno-pedagogicznych i bibliotek pedagogicznych dodano organizowanie i prowadzenie wspomaganie przedszkoli, szkół i placówek z uwzględnieniem: kierunków polityki oświatowej państwa oraz zmian wprowadzonych w systemie oświaty; wymagań stawianych szkołom i placówkom, których wypełnianie jest badane przez organy sprawujące nadzór pedagogiczny w procesie ewaluacji zewnętrznej, zgodnie z przepisami w sprawie nadzoru pedagogicznego; wyników i wniosków z nadzoru pedagogicznego; wyników sprawdzianu i egzaminów. Punktem wyjścia wszelkich działań związanych ze wspomaganiem szkół jest diagnoza potrzeb przeprowadzana przez dyrektora szkoły przy pomocy placówki doskonalenia nauczycieli, uwzględniająca efekty kształcenia, w szczególności: wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej szkoły, wyniki sprawdzianu i egzaminów zewnętrznych, a także kierunki polityki oświatowej państwa ustalone przez Ministra Edukacji Narodowej. Wspomaganie szkół prowadzone jest na podstawie rocznego planu wspomagania, zawierającego, m.in. cele, zakładane wskaźniki realizacji, przewidywane działania (np. konsultacje, warsztaty czy inne formy doskonalenia), harmonogram realizacji, wykaz osób zaangażowanych i ich zadania. Realizacja planu opiera się na współpracy szkoły ze szkolnym organizatorem rozwoju edukacji (SORE) osobą pełniącą rolę konsultanta i moderatora. Etapy rocznego planu wspomagania to: diagnoza potrzeb szkoły (uczniów, nauczycieli, środowiska), planowanie działań wybór form doskonalenia, opracowanie harmonogramu oraz określenie sposobów wdrażania wypracowanych rozwiązań do praktyki szkolnej, 4

5 realizacja i monitorowanie wykłady, szkolenia, warsztaty, itp., konsultacje indywidualne z SORE, monitorowanie efektów wprowadzanych zmian, ew. modyfikowanie planu pracy, podsumowanie działań i rekomendacje do pracy w kolejnym roku szkolnym. Katalog zakresu wspomagania nie jest zamknięty i nie wyklucza uwzględnienia innych zagadnień np. upowszechniania dobrych praktyk. Zarząd Główny Związku Zakładów Doskonalenia Zawodowego zwrócił ponadto uwagę na potrzebę uzupełnienia treści 2 ust. 2 rozporządzenia w sprawie nadzoru pedagogicznego o słowa publiczne i niepubliczne". W odniesieniu do niepublicznych przedszkoli, szkół i placówek projektowane rozporządzenie będzie miało zastosowanie na podstawie odesłania do tego rozporządzenia, zawartego w art. 89 ustawy o systemie oświaty. W projekcie rozporządzenia dodano przepis 34 wskazujący, że przepisy rozporządzenia stosuje się odpowiednio do niepublicznych szkół i placówek, z wyjątkiem 13 i Ogólnopolskie Stowarzyszenie Kadry Kierowniczej Oświaty z uznaniem przyjmuje realizację postulatu kadry kierowniczej oświaty, m.in. zawartego w stanowisku OSKKO w sprawie dotyczącej rezygnacji z określania poziomów spełniania wymagań. Ponadto, OSKKO wskazało na potrzebę wykreślenia zapisu 10 ust. 1 jako restrykcyjnego i jednostronnego, który nie daje dyrektorowi możliwości odwołania się, czy też zgłoszenia zastrzeżeń do decyzji o przerwaniu ewaluacji. Uwaga została uwzględniona. W 11 ust. 3 projektu rozporządzenia dodano przepis w brzmieniu: Dyrektor szkoły lub placówki, w terminie 7 dni od dnia otrzymania powiadomienia, o którym mowa w ust. 2, może przekazać organowi sprawującemu nadzór pedagogiczny oraz organowi prowadzącemu szkołę lub placówkę pisemne stanowisko wobec przyczyn przerwania ewaluacji zewnętrznej.. Uwzględniono uwagę zgłoszoną przez OSKKO do 24, dotyczącą postępowania dyrektora szkoły/placówki w przypadku dokonania przez niego zmian w planie nadzoru pedagogicznego. W rozporządzeniu dodano przepis w brzmieniu: W przypadku dokonania zmian w planie nadzoru, o którym mowa w ust. 1, dyrektor szkoły lub placówki niezwłocznie informuje radę pedagogiczną, a w przypadku szkoły lub placówki, w której nie tworzy się rady pedagogicznej nauczycieli i osoby niebędące nauczycielami, które realizują zadania statutowe szkoły lub placówki, o wprowadzonych zmianach.. 5

6 2. Przedstawienie wyników zasięgnięcia opinii, dokonania konsultacji albo uzgodnienia projektu z właściwymi organami i instytucjami Unii Europejskiej, w tym Europejskim Bankiem Centralnym Minister Spraw Zagranicznych, wyrażając opinię o zgodności z prawem Unii Europejskiej projektu rozporządzenia, zgłosił uwagę dotycząca niespójności stosowanego nazewnictwa odnoszącego się do wykształcenia. Uwaga została uwzględniona. Brzmienie przepisów 28 ust. 2 pkt 1 oraz 29 projektowanego rozporządzenia w sprawie nadzoru pedagogicznego zostało dostosowane do przepisów art. 2 ust. 1 pkt 18g ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym. Powyższa opinia została wyrażona na podstawie art. 13 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (Dz. U. z 2015 r. poz. 812) przez ministra właściwego do spraw członkostwa Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej. W związku z tym projekt rozporządzenia nie wymagał zasięgnięcia opinii, konsultacji ani uzgodnienia z właściwymi organami i instytucjami Unii Europejskiej. 3. Wskazanie podmiotów, które zgłosiły zainteresowanie pracami nad projektem w trybie przepisów o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa wraz ze wskazaniem kolejności dokonania zgłoszeń albo informację o ich braku Żaden podmiot nie zgłosił zainteresowania pracami na projektem rozporządzenia w trybie ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.). 6