Tytuł kwartalnika w języku angielskim: Media Culture Social Communication. Rada Naukowa

Transkrypt

1 Wprowadzenie 1

2 2 Miłosz Babecki Tytuł kwartalnika w języku angielskim: Media Culture Social Communication Rada Naukowa Zbigniew Anculewicz (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski), Irena B. Czajkowska (Uniwersytet Opolski), Bernadetta Darska (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski), Marek Haltof (Northern Michigan University), Maria Hołubowicz (Université Stendhal Grenoble), Henryka Ilgiewicz (Instytut Badań Kultury Litwy), Jurij Władimirowicz Kostjaszow (Bałtycki Federalny Uniwersytet im. E. Kanta), Andrzej C. Leszczyński (Uniwersytet Gdański), Walery Pisarek (Uniwersytet Jagielloński), Małgorzata Radkiewicz (Uniwersytet Jagielloński), Agata Zawiszewska (Uniwersytet Szczeciński), Dorota Zaworska-Nikoniuk (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski) Redakcja Andrzej Staniszewski (redaktor naczelny) Miłosz Babecki (zastępca redaktora naczelnego) Mariola Marczak (zastępca redaktora naczelnego) Urszula Doliwa (redaktor) Marta Więckiewicz (sekretarz redakcji) Elżbieta Pietraszkiewicz (redaktor językowy tekstów polskojęzycznych) Ian Transue dla Lingua Lab (redaktor językowy tekstów angielskojęzycznych) Zbiorcza lista recenzentów zostanie zamieszczona w ostatnim numerze roku 2014 Adres redakcji Media Kultura Komunikacja Społeczna Instytut Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytet Warmińsko-Mazurski ul. Kurta Obitza Olsztyn strona internetowa pisma: http: // / mkks Redakcja informuje, że wersją pierwotną czasopisma jest wydanie papierowe Projekt okładki Maria Fafińska Redakcja wydawnicza Elżbieta Pietraszkiewicz ISSN Copyright by Wydawnictwo UWM Olsztyn 2014 Wydawnictwo UWM ul. Jana Heweliusza 14, Olsztyn tel , fax wydawca@uwm.edu.pl Nakład egz. 100, ark. wyd. 8,8; ark. druk. 7,5 Druk: Zakład Poligraficzny UWM w Olsztynie, zam. 114

3 Wprowadzenie 3 Spis treści Miłosz Babecki Wprowadzenie...5 Szkice komunikacyjne i medioznawcze Agnieszka Norwa Formuły grzecznościowe w korespondencji elektronicznej studentów do pracowników uniwersytetu...11 Katarzyna Zalas-Kamińska Rola organizacji pozarządowych w kampaniach społecznych na rzecz pomocy rozwojowej...29 Ewelina Twardoch Wskrzeszenie mitu dziewictwa czy próba stworzenia społeczności sieciowej? O kampanii Virginity w kontekście strategii reklamowych marki House...45 Magdalena Chybowska Białoruski reżim w dokumentach Wiktora Daszuka...61 Rafał Syska Slow-czas, slow-cinema. Warstwa temporalna współczesnego neomodernizmu...75 Piotr Przytuła Piękny, niebezpieczny, a może zniewolony? Niedoskonała percepcja doskonałego narządu, czyli filmowe perypetie umysłu...91 Recenzje i sprawozdania Martyna Zagórska Cyfrowi tubylcy na technologicznym detoksie Natalia Kowalska Czternaście razy dwa, czyli o XIV Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej Dwa Teatry Autorzy...117

4 4 Miłosz Babecki

5 Wprowadzenie 5 Miłosz Babecki Wprowadzenie Introduction Rozważania i analizy podejmowane przez autorów publikujących w kolejnym numerze kwartalnika Media Kultura Komunikacja Społeczna poświęcone są zjawiskom i zagadnieniom sytuowanym w przestrzeni problemowej podporządkowanej dominancie komunikologicznej. Mimo że piszący poświęcają swoją uwagę tak wieloaspektowemu i wielowątkowemu procesowi, jakim jest komunikowanie, tematyka ich opracowań wchodzi w niezwykle interesujące relacje dyskursywne, aktualizowane przez kontekst zewnętrzny i wewnętrzny. Pierwszy, ważniejszy, ma wymiar technologiczny, gdyż jego obecność i określona charakterystyka tworzą warunki początkowe do namysłu nad społecznymi, a nawet społeczno-kulturowymi aspektami korzystania z mediów nowych mediów, bytowania w ustanawianym przez nie otoczeniu informacyjnym oraz modyfikowanym społecznym. Drugi ujawnia się, gdy uniwersalistyczne ujmowanie przemian zachodzących w mediasferze dopełnione zostanie przez perspektywę antropocentryczną, obrazującą style użytkowania technologii medialnej, jednostkowe motywacje i wynikające z nich konsekwencje. Komplementarne konteksty są inspirujące dla autorów, którzy występują w roli obserwatorów i analityków zjawisk będących efektami transgresyjnych relacji pomiędzy tym, co podlega postępującej technicyzacji, cyfryzacji i wirtualizacji, a tym, co staramy się (jeszcze możemy?) postrzegać bez wzmacniających, ale też zakłócających poznanie ekstensji. Ponieważ śledzenie oraz wyjaśnianie przyczyn, przejawów i konsekwencji owych transgresji podporządkowane jest wieloaspektowej dominancie komunikologicznej, autorzy dookreślają przedmioty swoich dociekań. W tym właśnie momencie proponowane przez nich problematyki wchodzą w relacje i tworzą wzorzec. Po pierwsze dlatego, że jak przekonywał Derrick de Kerchove użytkownicy mediów uzewnętrzniają swoją świadomość odpowiadając ekranom 1. Warto dodać: stanowiącym w najnowszej rzeczywistości niemal główne instrumentarium pośredniczące w kontaktach z innymi oraz emitujące dane niezbędne w inicjowaniu i podtrzymywaniu wszystkich prawie procesów poznawczych. Drugim argumentem uzasadniającym przekonanie o dyskursywności tekstów publikowanych w niniejszym numerze jest charakterystyka technosfery, w której bytują jednostki, grupy, społeczności i społeczeństwa. Otoczenie to, całkowicie podporządkowane urządzeniom i oprogramowaniu, stanowi jak przekonuje Ingrid Richardson pierwsze i naturalne środowisko życia odbiorców. Ci, którzy niegdyś poznawali otaczający ich świat migrując pomiędzy 1 D. de Kerckhove, Powłoka kultury, tłum. W. Sikorski, P. Nowakowski, Warszawa 1995, s. 37.

6 6 Miłosz Babecki mikroprzestrzeniami intymnymi, społecznymi czy publicznymi, w najnowszych realiach pozwolili zepchnąć się (a nawet sami entuzjastycznie wyrazili na to zgodę) do tzw. kieszonkowych technosfer 2. Pozostając w stechnicyzowanych mikroprzestrzeniach, nawiązują interakcje korzystając z innego typu mediów. Przyspieszają one komunikację, lecz jednocześnie ją instrumentalizują, uprzedmiotawiają, wirtualizując bodźce, które zamiast oddziaływać, oddziaływanie symulują. Tyle tylko, że na co zwracał uwagę Wolfgang Welsch: Zakres [...] dominacji sięga od prezentacji poszczególnych przedmiotów i podmiotów, przez system informacji, po nasze fundamentalne rozumienie rzeczywistości 3. Ono jest właśnie ukonkretnioną dominantą przekonującą o istnieniu dyskursywnych relacji pomiędzy autorami. Ci bowiem koncentrują się w istocie na rozważaniach i analizach poświęconych temu, jakim przeobrażeniom ulegają interpersonalne, społeczne, publiczne, spontaniczne, jak też zinstytucjonalizowane aktywności użytkowników nowych mediów i na tym, jak jednostkowe oraz usankcjonowane kulturowo grupowe style użytkowania wpływają na procesy poznawcze związane z kodowaniem, transferem, dekodowanie i interpretowaniem wszelkich percypowanych centralnie i peryferycznie danych. Co więcej, autorzy biorą w swych tekstach pod uwagę zróżnicowane typy modalności oraz typy mediów. Druga ze zmiennych sprawia, że problematyki tekstów opublikowanych w niniejszym numerze usystematyzować można, łącząc je z mediami wirtualnymi, a zatem sieciowymi oraz tradycyjnymi, reprezentowanymi tym razem przez telewizję i kinematografię. Autorzy publikujący w 13 numerze Mediów zajmują się: komunikowaniem werbalnym, utrwalonym w piśmie, jak czyni to Agnieszka Norwa analizująca przemiany w niesymetrycznej, zhierarchizowanej komunikacji za pośrednictwem poczty elektronicznej; komunikowaniem wizualnym i audiowizualnym, realizowanym za pośrednictwem telewizji, jak też dzięki aktywności sieciowej, a wspomagającym transfer informacji o aktywności instytucji pozarządowych, czemu daje wyraz Katarzyna Zalas-Kamińska; także obrazowym statycznym i dynamicznym zarazem, lecz w dodatku nacechowanym perswazyjnie, ekspresywnym, gdyż reklamowym, co stanowi przedmiot dociekań Eweliny Twardoch. W subobszarze mediasfery konstytuowanej przez media tradycyjne pozostają Magdalena Chybowska, analizująca strategie przedstawiania reżimowej białoruskiej rzeczywistości, Rafał Syska koncentrujący uwagę na znaczeniu parametrów sytuacji komunikacyjnej w kinematografii neomodernistycznej, Piotr Przytuła, którego interesują filmowe realizacje poświęcone wyabstrahowanemu z empirii postrzeganiu rzeczywistości, która jest być może jedynie wykreowaną przez kogoś lub przez coś komputerowo generowaną symulacją. Dookreślona dominanta komunikologiczna związana z pytaniami o postrzeganie, rozumienie i interpretowanie rzeczywistości wyłania się także z lektury tekstów zamieszczonych w dziale Recenzje i komunikaty. Tu również 2 Zob. I. Richardson, Pocket technospaces. The bodily incorporation of mobile media, Journal of Media and Culture Studies 2007, nr 2, s W. Welsch, Estetyka poza estetyką. O nową postać estetyki, tłum. K. Guczalska, Kraków 2005, s. 124.

7 Wprowadzenie 7 problematyka podporządkowana została dwóm typom mediów. O społecznych aspektach uzależniania egzystencji od technologii teleinformatycznej, ekranów i oprogramowania pisze Martyna Zagórska, recenzująca wspomnienia Susan Maushart opublikowane pod tytułem E-migranci. Pół roku bez internetu, telefonu i telewizji, a Natalia Kowalska wspomina XIV Festiwal Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej Dwa Teatry, który odbywał się w dniach czerwca w Sopocie. Oddając do Państwa rąk kolejny numer Mediów Kultury Komunikacji Społecznej wyrażamy nadzieję, że będzie to interesująca i jednocześnie inspirująca lektura.

8 8 Miłosz Babecki