Warszawa, dnia 31 grudnia 2013 r. Poz. 40 ZARZĄDZENIE NR 45 PREZESA KASY ROLNICZEGO UBEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO. z dnia 31 grudnia 2013 r.

Transkrypt

1 DZIENNIK URZĘDOWY KASY ROLNICZEGO UBEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO Warszawa, dnia 31 grudnia 2013 r. Poz. 40 ZARZĄDZENIE NR 45 PREZESA KASY ROLNICZEGO UBEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO z dnia 31 grudnia 2013 r. w sprawie zasad rachunkowości Na podstawie art. 59 ust. 3 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2013 r. poz. 1403), art. 10 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2013 r. poz. 330 i 613) oraz art. 40 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885 i 938) zarządza się, co następuje: 1. W Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego wprowadza się zasady rachunkowości stanowiące załącznik do zarządzenia Traci moc zarządzenie nr 36 Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie zasad rachunkowości. 2. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania, ze skutkiem od pierwszego dnia roku obrotowego zgodnie z brzmieniem art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Artur Brzóska

2 Dziennik Urzędowy KRUS 2 Poz. 40 Załącznik do zarządzenia nr 45 Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z dnia 31 grudnia 2013 r. ZASADY RACHUNKOWOŚCI KASY ROLNICZEGO UBEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO

3 Dziennik Urzędowy KRUS 3 Poz. 40 Spis treści str. I. Zasady ogólne 1. Podstawa prawna 3 2. Wprowadzenie 3 II. Zasady szczegółowe 4 III. Zasady przeprowadzania inwentaryzacji 13 IV. Zasady wyceny 15 V. Zakładowy Plan Kont 18 VI. Wykaz słowników 67 VII. Wykaz słowników centralnych 69 VIII. Systemy informatyczne do przetwarzania danych w KRUS 90 IX. Zasady ochrony danych, programów i sprzętu informatycznego 99 X. Wzory sprawozdawczości wewnętrznej 102 XI. Załączniki z 103

4 Dziennik Urzędowy KRUS 4 Poz. 40 I. ZASADY OGÓLNE 1. Podstawa prawna Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885 z późn. zm.). Ustawa z dnia 29 września 1994r. o rachunkowości (Dz. U. z 2013 r. poz. 330 z późn. zm.). Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2013 r. poz. 289). Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. Nr 20, poz. 103 ). Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2011 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej w układzie zadaniowym ( Dz. U. Nr 298, poz.1766). Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. Nr 38, poz. 207 z późn. zm.). 2. Wprowadzenie Zgodnie z przepisami art. 10 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości samodzielnie bilansujące się jednostki organizacyjne obowiązane są prowadzić swoje księgi rachunkowe zgodnie z zasadami rachunkowości. Zadaniem zasad rachunkowości jest zapewnienie m.in. jednolitości ewidencji księgowej zdarzeń gospodarczych w jednostkach organizacyjnych KRUS niezbędnej do: sporządzania sprawozdawczości finansowej, analizy wykonania budżetów i planów finansowych, określenia roku obrotowego i wchodzących w jego skład okresów sprawozdawczych. W KRUS systemem księgowym jest System ZETO-FK zwany Centralnym Systemem Księgowym - CSF-K. 3 z 103

5 Dziennik Urzędowy KRUS 5 Poz. 40 II. ZASADY SZCZEGÓŁOWE 1. Rok obrotowy zostaje ustalony na rok kalendarzowy rozpoczynający się dnia 01 stycznia, a kończący się dnia 31 grudnia. Okresy Sprawozdawcze wchodzące w skład roku obrotowego w ramach sprawozdawczości finansowej i budżetowej to: 1) miesięczne 2) kwartalne 3) półroczne 4) roczne Miesięczna sprawozdawczość sporządzana jest z funduszu emerytalno-rentowego KRUS-FER, RB-FER, funduszu prewencji i rehabilitacji (Rb-33 ) funduszu administracyjnego KRUS FA, dysponenta części (Rb-23, Rb-27, Rb-28). Sprawozdawczość kwartalną RB-33 i Rb-40, sporządza się z państwowych funduszy celowych (FER, FPiR, FA) oraz z funduszu motywacyjnego (KRUS-FM, z Działów specjalnych produkcji rolnej (Rb - Działy specjalne). Sprawozdania kwartalne RB-N, RB-Z, sporządza się z dysponenta części, państwowych funduszy celowych, funduszu motywacyjnego, działów specjalnych. Sprawozdania półroczne w układzie zadaniowym sporządza się z wykonania wydatków budżetu państwa (Rb-BZ1) i wykonania planu finansowego państwowego funduszu celowego (Rb-BZ2). Mierniki wykazywane w sprawozdaniach Rb-BZ1 i Rb-BZ2 są pobierane z informacji otrzymanych z komórek merytorycznych. W Kasie sporządza się następujące sprawozdania roczne: bilans, sprawozdanie z wydatków strukturalnych RB-WSb, Rb-UN, Rb-UZ. Ponadto sporządzane są w systemie finansowo- księgowym informacje za okresy miesięczne według wzorów określanych odrębnymi pismami przez Biuro Finansowo Księgowe. 2. Sposób prowadzenia ksiąg rachunkowych. Księgi rachunkowe prowadzone są w siedzibie wszystkich jednostek Kasy, tj. Centrali Kasy i Oddziałach Regionalnych w języku polskim i walucie polskiej w Centralnym Systemie Księgowym CSF-K. 4 z 103

6 Dziennik Urzędowy KRUS 6 Poz. 40 Księgi rachunkowe w KRUS prowadzone są z wykorzystaniem udokumentowanego programu ZETO-FK (CSF-K) od listopada 2006 r. autorstwa ZETO Lublin (aktualnie eksploatowana wersja ). Otwieranie ksiąg rachunkowych następuje na początek każdego roku obrotowego, a zamknięcie na dzień kończący rok obrotowy. Księgi rachunkowe Kasy obejmują zbiory zapisów księgowych, obrotów i sald, które tworzą: 1. dziennik 2. księgę główną 3. księgi pomocnicze 4. zestawienie obrotów i sald kont księgi głównej 5. zestawienie obrotów i sald kont ksiąg pomocniczych. 3. W dzienniku dokonuje się zapisów zdarzeń gospodarczych w porządku chronologicznym w danym okresie sprawozdawczym, celem uzgodnienia jego obrotów z obrotami zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej. 1) Wszystkie zapisy księgowe powinny posiadać automatycznie nadane kolejne numery pozycji oraz pozwalać na ustalenie osoby odpowiedzialnej za treść zapisu. 2) Dowody księgowe zewnętrzne dotyczące operacji poprzedniego miesiąca wpływające do Centrali KRUS do 12 dnia danego miesiąca a do Oddziału Regionalnego do 10 dnia danego miesiąca ujmowane są w księgach jako zobowiązanie poprzedniego miesiąca. Po tych terminach ujmowane są w księgach miesiąca w którym wpłynęły do KRUS. Dowody księgowe, które wpłynęły do Centrali KRUS po ustalonym wyżej terminie i mają istotny wpływ na sprawozdanie kwartalne powinny być ujęte w księgach okresu, którego dotyczą. Wyznacza się maksymalny termin wpływu dowodów księgowych - nie później niż na 5 dni przed datą, na jaką jest sporządzane w Centrali KRUS sprawozdanie. Przyjmuje się próg istotności zł. Uregulowania określone w pkt 2 nie dotyczą zamknięcia roku obrotowego, gdzie wszystkie dowody księgowe dotyczące danego roku ujmowane są w księgach niezależnie od daty wpływu, jeżeli ich wpływ nastąpił na 14 dni przed datą na jaką jednostka organizacyjna sporządza sprawozdanie roczne. 5 z 103

7 Dziennik Urzędowy KRUS 7 Poz. 40 Dowody, które wpłyną do Centrali KRUS i Oddziałów Regionalnych po sporządzeniu bilansu, a nie mają istotnego wpływu na sytuację majątkową ujmowane są w księgach roku bieżącego. Przyjmuje się próg istotności 0,01 sumy bilansowej. Zamknięcia ksiąg rachunkowych za poszczególne miesiące roku obrotowego należy dokonywać w ciągu 2 dni roboczych po sporządzeniu i przekazaniu sprawozdań, z wyłączeniem okresu od grudnia do marca, gdzie zamknięcia należy dokonać do dnia 30 kwietnia. 3) Usługi, które są wykonywane na przełomie miesiąca są przyjmowane w koszty miesiąca, w którym zostały zakończone. 4) Dokumentami do naliczenia odpisu i korekty odpisu na ZFŚS są Dokumenty wewnętrzne stosowane do ustalenia wielkości planowanego odpisu na ZFŚS stanowiące załączniki nr 2 i 3. 5) Dokumenty księgowe wystawione z datą następnego miesiąca, a zgodnie z zasadą memoriału ujmowane w miesiącu, którego dotyczą wprowadza się do ksiąg rachunkowych pod datą ostatniego dnia miesiąca niezależnie czy jest to dzień roboczy, czy wolny od pracy. 6) Realizacja dyspozycji pieniężnych w KRUS następuje wyłącznie przy zastosowaniu obrotu bezgotówkowego. 4. W księdze głównej dokonuje się zapisów zarejestrowanych równocześnie w dzienniku zgodnie z zasadą podwójnego zapisu. W księgach pomocniczych dokonuje się zapisów będących uszczegółowieniem zapisów kont księgi głównej. 5. Księgi pomocnicze prowadzone są dla: 1) ewidencji środków trwałych i pozostałych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych i pozostałych wartości niematerialnych i prawnych. 2) ewidencji płatników składek na ubezpieczenie społeczne rolników i na ubezpieczenie zdrowotne. 3) ewidencji gospodarki materiałowej. 4) ewidencji wynagrodzeń. 6. Na podstawie zapisów na kontach księgi głównej na koniec miesiąca sporządza się zestawienie obrotów i sald kont księgi głównej. Obroty tego zestawienia są zgodne z obrotami dziennika. Zestawienie to zawiera: 1) symbole kont; 6 z 103

8 Dziennik Urzędowy KRUS 8 Poz. 40 2) salda kont na dzień otwarcia ksiąg rachunkowych i obroty za okres sprawozdawczy i narastająco od początku roku obrotowego oraz salda na koniec okresu sprawozdawczego; 3) sumę sald na dzień otwarcia ksiąg rachunkowych, obrotów za okres sprawozdawczy i narastająco od początku roku oraz sald na koniec okresu sprawozdawczego. Na koniec miesiąca sporządza się zestawienie sald wszystkich kont i ksiąg pomocniczych. Każda operacja gospodarcza udokumentowana dowodem księgowym, zapisywana jest w księgach rachunkowych w formie podwójnego zapisu tj. po stronie Wn i po stronie Ma na odpowiednich kontach w danym okresie sprawozdawczym, w którym została przeprowadzona. Podstawę zapisów w księgach rachunkowych stanowią dowody księgowe, które spełniają wymogi określone w art. 21 ust.1 i ust. 3 ustawy o rachunkowości. 7. Za dowody księgowe w KRUS będące podstawą zapisu na kontach ksiąg rachunkowych uznaje się także: 1) zestawienie zbiorcze pojedynczych operacji gospodarczych m.in. list wypłat wynagrodzeń, zestawienie zbiorcze wypłaty świadczeń, zestawienia zbiorcze dochodów z tytułu wpłat składek; 2) wewnętrzne dowody rozliczeniowe; 3) dowody polecenie księgowania wystawiane przez osobę upoważnioną przez głównego księgowego lub przez niego osobiście w zakresie ujęcia zapisów na kontach operacji gospodarczych m.in.: a) naliczenie odpisów amortyzacyjnych, b) korekty poprzednich zapisów celem poprawnego ich ujęcia w wyniku dokonanych analiz sald na poszczególnych kontach, c) naliczenie stosownych odpisów w koszty na podstawie zadeklarowanych wielkości. 4) celem identyfikacji dowodów księgowych w KRUS przyjmuje się następującą symbolikę rejestrów ( teczek ) księgowych: Budżet 00 FER 01 FA 02 FPiR 03 ZFŚS 04 7 z 103

9 Dziennik Urzędowy KRUS 9 Poz. 40 FM 05 OZ 06 DS 07 BŚ 09 POIG 10 5) celem identyfikacji dowodów księgowych w KRUS i sposobu ich zapisywania przyjmuje się następującą symbolikę dla dowodów księgowych określających: BO bilans otwarcia WB dowody bankowe WBRP Wyciąg bankowy rachunków pomocniczych ZB zbiorówki, zestawienia FA faktury, noty PK polecenia księgowania PD pozostałe dowody WD wszystkie dowody BZ bilans zamknięcia 8. Rzeczowe aktywa trwałe obejmują: 1) środki trwałe; 2) pozostałe środki trwałe ; 3) środki trwałe w budowie ( inwestycje). Środki trwałe obejmują składniki aktywów zdefiniowane w art. 3 ust.1 pkt 15 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, w tym środki trwałe stanowiące własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, otrzymane w zarząd lub użytkowanie i przeznaczone na potrzeby KRUS. 9. Środki trwałe obejmują w szczególności: 1) grunty; 2) budowle; 3) budynki; 4) lokale będące odrębną własnością; 5) urządzenia techniczne i maszyny; 6) środki transportu i inne rzeczy. 10. Środki trwałe w dniu przyjęcia do użytkowania wycenia się; 1) w przypadku zakupu według cen nabycia; 2) w przypadku ujawnienia w trakcie inwentaryzacji według wartości rynkowej; 8 z 103

10 Dziennik Urzędowy KRUS 10 Poz. 40 3) w przypadku spadku lub darowizny według wartości rynkowej z dnia otrzymania lub wartości określonej w umowie o przekazaniu; 4) w przypadku otrzymania w sposób nieodpłatny od Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego- w wysokości określonej w decyzji o przekazaniu. Jeżeli nie możliwe jest ustalenie ceny nabycia składnika aktywów wyceny dokonuje się według ceny sprzedaży takiego samego lub podobnego składnika; 5) w przypadku przejęcia w wyniku zmiany formy prawnej według wartości określonej w protokole zdawczo-odbiorczym; 6) w przypadku otrzymania środka trwałego na skutek wymiany środka trwałego niesprawnego - w wysokości wynikającej z dowodu dostawcy, z podaniem cech szczególnych nowego środka trwałego. 11. Środki trwałe podlegają ewidencji ilościowo-wartościowej w podziale na : 1) środki trwałe (środki o wartości przekraczającej kwotę 3.500,00zł z wyjątkiem mebli) na koncie 011 Środki trwałe; 2) pozostałe środki trwałe (meble o wartości przewyższającej kwotę 500,00 zł., inne środki trwałe o wartości przewyższające kwotę 500,00 zł. i nieprzekraczającej kwoty 3 500,00 zł.) na koncie Pozostałe środki trwałe. 12. Pozostałe środki trwałe o wartości początkowej nieprzekraczającej 500,00 zł podlegają jedynie ewidencji ilościowej, z wyjątkiem np. odbiorników radiowych kalkulatorów objętych ewidencją ilościowo-wartościową, do których są prowadzone karty imienne. Ewidencje ilościowa i ilościowo-wartościowa środków trwałych oraz karty imienne wyposażenia osobistego pracowników prowadzone są w komórce organizacyjnej właściwej do spraw administracyjnych. 13. Pozostałe środki trwałe finansuje się ze środków na bieżące wydatki (za wyjątkiem pierwszego wyposażenia nowej inwestycji). Zalicza się do nich; książki inne zbiory biblioteczne, odzież, meble, dywany, oraz środki trwałe o wartości początkowej równej lub niższej od kwoty określonej w przepisach o podatku dochodowym od osób prawnych, dla których odpisy amortyzacyjne są uznawane za koszt uzyskania przychodów w 100% ich wartości w momencie oddania do używania a przewidywany okres ich użytkowania jest dłuższy niż rok. 9 z 103

11 Dziennik Urzędowy KRUS 11 Poz. 40 Pozostałe środki trwałe nie podlegają aktualizacji. Pozostałe środki trwałe obejmują następujące grupy w ewidencji inwentarzowej (wg podziału dla danego wyposażenia), I. biurka II. stoły III. szafy, regały IV. wieszaki V. krzesła, fotele, ławki, taborety VI. łóżka, tapczany, kanapy VII. pościel, bielizna, koce, kołdry itp. VIII. dywany, chodniki, wykładziny podłogowe IX. obrazy, portrety X. maszyny biurowe do pisania, liczenia itp. XI. maszyny i urządzenia techniczne (m.in. radioodbiorniki, telefony, wzmacniacze, magnetofony, zegary itp.) XII. kasy, szafy pancerne XIII. sprzęt przeciwpożarowy XIV. piece, kuchnie XV. odzież ochronna XVI. wyposażenie użytku ogólnego jak, kosze, drabiny, torby itp. XVII. maszyny i urządzenia warsztatowe XVIII. sprzęt gospodarstwa domowego jak: serwisy, barki na kółkach XIX. sprzęt do utrzymywania czystości jak odkurzacze, froterki itp. XX. tkaniny dekoracyjne jak: firany, zasłony, obrusy itp. XXI. inne. 14. Środki trwałe w budowie (Inwestycje) stanowią koszty poniesione w okresie budowy, montażu, przystosowania, ulepszenia i nabycia środków trwałych stanowiących pierwsze wyposażenie nowych obiektów poniesione do dnia zakończenia inwestycji, w tym również niepodlegający odliczeniu podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, koszt obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu ich sfinansowania i związane z nimi różnice kursowe, pomniejszone o przychody z tego tytułu, opłaty notarialne, sądowe, a także odszkodowania dla osób fizycznych i prawnych powstałe do zakończenia inwestycji. 10 z 103

12 Dziennik Urzędowy KRUS 12 Poz. 40 1) Do kosztów wytworzenia środków trwałych nie zalicza się kosztów poniesionych przed udzieleniem zamówień publicznych związanych z realizowaną inwestycją tj. kosztów przetargów, ogłoszeń i innych. 2) Do kosztów środków trwałych w budowie (inwestycji) zalicza się w szczególności następujące koszty: a) dokumentacji projektowej; b) nabycia gruntów i innych składników majątku, związanych z budową; c) badań geodezyjnych i innych dotyczących określenia właściwości geologicznej terenu; d) przygotowania terenu pod budowę; e) opłat z tytułu użytkowania gruntów i terenów w okresie budowy; f) założenia stref ochronnych i zieleni; g) nadzoru autorskiego i inwestorskiego; h) ubezpieczeń majątkowych obiektów w trakcie budowy; i) sprzątania obiektów poprzedzającego oddanie do użytkowania; j) inne koszty bezpośrednio związane z budową. 15. Wartości niematerialne i prawne to prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok i przeznaczone na potrzeby KRUS, a w szczególności autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje, programy komputerowe. 16. Pozostałe wartości niematerialne i prawne. Do pozostałych wartości niematerialnych i prawnych zalicza się będące w użytkowaniu prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok i przeznaczone na potrzeby KRUS, o wartości początkowej równej lub niższej od kwoty określonej do celów amortyzacji w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Pozostałe wartości niematerialne i prawne nie podlegają aktualizacji, a umorzenia ich dokonuje się w pełnej wartości w miesiącu przyjęcia ich do użytkowania. 17. Do umarzania i amortyzowania oraz spisywania w koszty środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych mają zastosowanie przepisy rozdziału 2 Szczególne zasady rachunkowości dla budżetu i jednostek Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad 11 z 103

13 Dziennik Urzędowy KRUS 13 Poz. 40 rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Odpisów amortyzacyjnych od składników majątkowych, których wartość początkowa w chwili przyjęcia do użytkowania jest większa od kwoty określonej w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych dokonuje się drogą systematycznego, planowego rozłożenia jego wartości początkowej na ustalony okres według stawek określonych w załączniku do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Dla wartości niematerialnych i prawnych ustala się okres dokonywania odpisów określony w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Umorzenie i amortyzacja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych są naliczane i księgowane kwartalnie. 18. Kasa przyjmuje uproszczoną metodę rozliczania różnic kursowych. W funduszu administracyjnym różnice kursowe księgowane są w paragrafie, z którego dokonano wydatku. Różnice kursowe powstałe w przychodach ujmuje się w paragrafie, w którym powstał przychód. W funduszu emerytalno-rentowym dodatnie różnice kursowe ujmuje się w przychodach funduszu, natomiast ujemne różnice kursowe obciążają rozchody funduszu. Różnice kursowe związane z zakupem środków trwałych w budowie (inwestycji) ujmuje się na koncie środki trwałe w budowie (Inwestycje). 19. W celu odzwierciedlenia stanu rzeczywistego w księgach rachunkowych (zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości) dokonuje się odpisów nakładów środków trwałych w budowie (inwestycji) i należności w przypadkach : a) inwestycji uznania jej kontynuowania za niecelową i ekonomicznie nieuzasadnioną, b) należności należności uznanych za nieściągalne z postanowieniem o nieściągalności wydanym przez właściwy organ w wyniku postępowania egzekucyjnego, uznane przez wierzyciela za prawdziwe. Decyzje o dokonaniu odpisów podejmuje Dyrektor Oddziału Regionalnego w zakresie działania, a w Centrali KRUS Zastępca Prezesa. 12 z 103

14 Dziennik Urzędowy KRUS 14 Poz Należności odpisane po wyrokach sądowych do czasu możliwości dochodzenia są ewidencjonowane na koncie pozabilansowym 293 należności warunkowe. III. Zasady przeprowadzenia inwentaryzacji W KRUS inwentaryzacja może być przeprowadzona metodą : - pełnej inwentaryzacji okresowej-ciągłej / inwentaryzacja systematyczna/, - pełnej inwentaryzacji okresowej / inwentaryzacja doraźna/, - wyrywkowej inwentaryzacji okresowej, - uproszczoną. Inwentaryzację poszczególnymi metodami, w zależności od rodzajów inwentaryzowanych składników, przeprowadza się w drodze : 1) inwentaryzacja w drodze spisu z natury polega na przeprowadzeniu zliczenia i zapisania ilości rzeczowych składników majątku oraz ustalenia drogą oględzin ich jakości. Przedmiotem inwentaryzacji tą drogą są : środki trwałe w eksploatacji, pozostałe środki trwałe, środki trwałe obce, materiały w magazynach, inne rzeczowe składniki majątku. O wynikach spisu z natury składników aktywów będących własnością obcych jednostek powiadamia się te jednostki. 2) inwentaryzacja w drodze potwierdzenia sald polega na uzyskaniu od kontrahentów pisemnych informacji o stanie środków i rozrachunków widniejących w ich księgach rachunkowych. W ten sposób są inwentaryzowane stany następujących aktywów: aktywów finansowych zgromadzonych na rachunkach bankowych lub przechowywanych przez inne jednostki ( w tym środków pieniężnych, udziałów ), należności, powierzonych innym jednostkom własnych składników majątkowych, Nie wymagają pisemnego potwierdzenia salda: rozrachunki z osobami fizycznymi oraz podmiotami gospodarczymi nie prowadzącymi ksiąg rachunkowych, 13 z 103

15 Dziennik Urzędowy KRUS 15 Poz. 40 rozrachunki objęte powództwem sądowym lub postępowaniem egzekucyjnym, należności i zobowiązania wobec pracowników, rozrachunki z tytułów publicznoprawnych. 3) inwentaryzacja w drodze weryfikacji polega na ustaleniu prawidłowego i realnego stanu ewidencyjnego sald aktywów i pasywów niepodlegających spisowi z natury lub uzgodnieniu. Dokonuje się jej poprzez porównanie sald aktywów lub pasywów z właściwymi dokumentami i realiami istniejącymi na określony dzień. Tym rodzajem inwentaryzacji obejmuje się : środki trwałe, do których dostęp jest znacznie utrudniony, grunty, wartości niematerialne i prawne, inne nieruchomości, środki trwałe w budowie oraz inwestycje w obcych środkach trwałych, środki trwałe obce, dostawy w drodze, należności sporne i wątpliwe, rozliczenia międzyokresowe kosztów, stany funduszy, rezerwy, zobowiązania z tytułu dostaw niefakturowanych, rozrachunki publicznoprawne, zobowiązania wobec pracowników, fundusze specjalne, roszczenia z tytułu niedoborów i szkód, dane podlegające wykazaniu w sprawozdaniach finansowych, a wynikające z ewidencji na kontach pozabilansowych, inne składniki aktywów i pasywów, jeżeli przeprowadzenie ich spisu z natury lub uzgodnienie z przyczyn uzasadnionych nie było możliwe. Terminy inwentaryzowania składników majątkowych Rodzaj i metodę i termin inwentaryzacji określa: w Centrali KRUS Prezes Kasy wewnętrznym zarządzeniem 14 z 103

16 Dziennik Urzędowy KRUS 16 Poz. 40 w Oddziale Regionalnym - Dyrektor komunikatem wydanym na podstawie zarządzenia Prezesa Kasy. Zgodnie ustawą o rachunkowości rozdział 3, inwentaryzację w drodze spisu z natury, przeprowadza się z następującą częstotliwością: a) środki trwałe wg Klasyfikacji Środków Trwałych nie rzadziej niż co 4 lata ( w związku z tym, że składniki majątkowe znajdują się na terenie strzeżonym ), b) pozostałe środki trwałe nie rzadziej niż co 4 lata, c) materiały 1 raz w roku, d) czeki i druki ścisłego zarachowania na ostatni dzień każdego roku. Pełną inwentaryzację okresową / doraźną/ należy przeprowadzić na dzień zmiany osoby materialnie odpowiedzialnej, a także na dzień, w którym na skutek wypadków losowych lub innych (kradzież, pożar itp.), część składników majątkowych została zniszczona lub przywłaszczona. IV. ZASADY WYCENY 1. Środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne wycenia się według cen nabycia lub kosztów wytworzenia, lub wartości przeszacowanej (po aktualizacji wyceny środków trwałych), pomniejszone o wartość umorzenia. Wyceny dokonuje się z zachowaniem zasady ostrożnej wyceny, dostosowując do aktualnych cen rynkowych, szczególnie wtedy, gdy środki trwałe zostaną ujawnione przed sporządzeniem bilansu. Wartość początkowa środków trwałych i dokonane odpisy umorzeniowe podlegają aktualizacji zgodnie z zasadami określonymi w odrębnych przepisach, a wyniki aktualizacji są odnoszone na fundusz. 2. Środki trwałe w budowie (Inwestycje) wycenia się w wysokości ogółu kosztów, będących w bezpośrednim związku z ich nabyciem lub wytworzeniem, pomniejszonych o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. 3. Udziały w innych jednostkach i długoterminowe papiery wartościowe wycenia się według cen nabycia pomniejszonych o odpisy spowodowane trwałą utratą ich wartości. 15 z 103

17 Dziennik Urzędowy KRUS 17 Poz Zapasy rzeczowych składników majątku obrotowego, tj. materiały wycenia się według cen nabycia lub kosztów wytworzenia. Cena sprzedaży netto składnika majątku obrotowego - jest to cena możliwa do uzyskania na rynku w dniu bilansowym, bez należnego podatku od towarów i usług, pomniejszona o ewentualne rabaty i upusty. 5. Należności i zobowiązania, w tym również z tytułu pożyczek, wycenia się w kwocie wymagającej zapłaty, czyli łącznie z wymaganymi odsetkami z zachowaniem zasady ostrożnej wyceny, tj. w wartości netto, czyli po uwzględnieniu odpisów aktualizujących ich wartość. Dokonuje się odpisów aktualizujących należności z tytułu przychodów i rozchodów funduszy, które obciążają te fundusze. Odpisy aktualizujące wartości należności tworzy się nie później niż na dzień bilansowy. Wartość należności aktualizuje się uwzględniając stopień prawdopodobieństwa ich zapłaty poprzez dokonanie odpisu aktualizującego. Należności i zobowiązania oraz inne składniki aktywów i pasywów wyrażone w walutach obcych wycenia się nie później, niż na koniec kwartału, według zasad obowiązujących na dzień bilansowy. W przypadku nieupodmiotowionych należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne rolników oraz odsetek za zwłokę w ich zapłacie stosuje się odpis ogólny, oparty na danych historycznych dotyczących ściągalności składek. Ustawa o rachunkowości art.35b ust. 1 pkt 5 wskazuje, że w przypadku dużej liczby odbiorców (świadczeniobiorców) można dokonywać ogólnych odpisów aktualizujących należności i to zarówno przeterminowanych, jak i nie przeterminowanych. Podstawą tworzenia odpisów aktualizujących należności jest wiarygodne uzasadnienie realnego (niższego niż wynika to z dokonanych naliczeń składek) poziomu ściągalności należności. Uzasadnienie to wynika z doświadczeń. Wartość dokonywanego w tych okolicznościach odpisu aktualizującego wartość należności wynika z oszacowania kosztów należności wątpliwych. Koszty tych należności można szacować metodą analizy przeterminowania należności, która charakteryzuje się podejściem bilansowym. Do obliczenia wartości odpisów posługujemy się tabelą (załącznik nr 1 ). Obliczenia prowadzone są przy następujących założeniach: 16 z 103

18 Dziennik Urzędowy KRUS 18 Poz. 40 1) Należności z tytułu składek powstałe 5 lat, i więcej, przed dniem bilansowym są nieściągalne. 2) Odpis aktualizujący należności powinien obejmować naliczone odsetki od należności ocenionych jako nieściągalne. 3) Terminy płatności składek przypadają w każdym roku w dniu: - 31 stycznia lub w roku przestępnym 335 dni do końca roku, - 30 kwietnia dni do końca roku, - 31 lipca dni do końca roku, - 31 października 61 dni do końca roku, czyli średnio 198 dni do końca roku. Przyjęto, że dniem, od którego będą naliczone odsetki od należności za dany rok jest dzień odległy o 198 dni od końca roku, czyli 16 czerwca. Obliczenia przebiegają w oparciu o następujące zasady: 1) Należy określić zmianę w danym roku stanu należności powstałych w okresie ostatnich 4 lat przed rokiem sprawozdawczym. Wyniki obliczeń podane są w kolumnie Należności ściągnięte, która stanowi różnicę wartości należności na koniec roku bieżącego i poprzedniego. Przyjmuje się, że kwota określona w kolumnie Należności ściągnięte odpowiada spłaconym w roku bieżącym należnościom powstałym w latach poprzednich. 2) Dla należności powstałych przed rokiem bieżącym stosunek należności ściągniętych w roku bieżącym, a dotyczących lat poprzednich, do ich stanu na koniec okresu poprzedniego określa współczynnik ściągalności należności. Opierając się na tych założeniach określono współczynniki nieściągalności należności powstałych w kolejnych latach obrotowych, - czyli współczynniki określające, jaka część należności z tytułu składek nie zostanie ściągnięta do momentu, kiedy staną się one całkowicie nieściągalne. Zgodnie z pierwszym założeniem nastąpi to wówczas, gdy upłynie 5 lat od daty ich powstania. 3) Zgodnie z założeniem odsetki od należności liczone są z uwzględnieniem rzeczywistych odsetek, jakie obowiązywały w okresie od dnia powstania należności, tzn. od 16 czerwca danego roku do dnia 31 grudnia roku bieżącego. 17 z 103

19 Dziennik Urzędowy KRUS 19 Poz. 40 4) Stawki odsetek, które powinny być wykorzystane do naliczenia kwot odsetek od należności objętych odpisem aktualizującym, podawane są dla poszczególnych lat w kolumnie wsp.ods. Łączna kwota odsetek, jaka powinna być objęta odpisem aktualizującym przedstawiona jest w ostatniej kolumnie. Jeżeli wartość wyliczonych odpisów na należności z tytułu odsetek jest wyższa niż wartość prezentowana w sprawozdaniu Zestawienie o wysokości naliczonych odsetek netto, to wartość odpisów należności z tytułu odsetek należy przyjąć do wysokości odsetek wynikających z tego sprawozdania. W przypadku, gdy wyliczone wartości odpisów aktualizujących obejmujące należność główną przewyższają wartość należności wykazywanych jako krótkoterminowe, to wartość odpisu należy ograniczyć do wartości należności krótkoterminowych. Po obliczeniu wartości odpisów dla poszczególnych placówek należy je podsumować i tak obliczoną zbiorczą wartość przyjąć dla całego oddziału. Odsetki od należności ujmuje się w księgach na koniec każdego kwartału. 6. Nie dokonuje się odpisów aktualizacyjnych od należności i naliczenia odsetek od należności powstałych z tytułu wykonywania funkcji płatnika przez KRUS. 7. Środki pieniężne, kapitały (fundusze) oraz pozostałe aktywa i pasywa wycenia się według wartości nominalnej. Lokaty środków własnych wycenia się na dzień bilansowy z odsetkami przysługującymi na ten dzień. V. ZAKŁADOWY PLAN KONT I. Wykaz kont 1. Konta bilansowe Zespół 0 - Majątek trwały Środki trwałe Pozostałe środki trwałe Wartości niematerialne i prawne Pozostałe wartości niematerialne i prawne Długoterminowe aktywa finansowe Umorzenie środków trwałych Umorzenie wartości niematerialnych i prawnych Umorzenie pozostałych środków trwałych oraz pozostałych wartości niematerialnych i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych 18 z 103

20 Dziennik Urzędowy KRUS 20 Poz Odpisy aktualizujące długoterminowe aktywa finansowe 080 -Środki trwałe w budowie(inwestycje) 2. Konta pozabilansowe Środki trwałe w likwidacji Budynki w zarządzie w dyspozycji CRR Grunty w wieczystym użytkowaniu i zarządzie Środki trwałe obce w użytkowaniu KRUS 095 Zabezpieczenia należytego wykonania umowy Zespół 1 - Środki pieniężne i rachunki bankowe Rachunek bieżący jednostki 133 Rachunek pomocniczy środki ze składek na ubezpieczenie zdrowotne Rachunki środków funduszy specjalnego przeznaczenia /ZFŚS,FM/ Rachunek państwowych funduszy celowych /FA, FER, FPiR,/ Rachunek środków europejskich /POIG/ Inne rachunki bankowe Środki pieniężne w drodze Rachunek lokat terminowych 2. Konta pozabilansowe 190 Wpływy i wydatki funduszu emerytalno-rentowego Zespół 2 - Rozrachunki i roszczenia Rozrachunki z odbiorcami Rozrachunki z dostawcami Rozrachunki z funduszem składkowym Rozrachunki z dostawcami z tytułu zabezpieczeń umów Rozrachunki z tytułu depozytów Rozrachunki z tytułu nienależnie pobranych świadczeń Rozrachunki z tytułu nienależnie pobranych świadczeń - windykacja Należności z tytułu dochodów budżetowych Rozliczenie dochodów budżetowych Rozliczenie wydatków budżetowych 19 z 103

21 Dziennik Urzędowy KRUS 21 Poz Rozrachunki z budżetami 226 Długoterminowe należności budżetowe 227- Rozliczenie wydatków z budżetu środków europejskich Pozostałe rozrachunki publicznoprawne Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń Pozostałe rozrachunki z pracownikami Rozrachunki z pracownikami z tytułu pożyczek z ZFŚS Rozrachunki z tytułu podatku VAT Rozrachunki z ZUS z tytułu składek Rozrachunki z NFZ z tytułu działów specjalnych Rozrachunki z NFZ Pozostałe rozrachunki Rozrachunki między funduszami Rozrachunki z tytułu świadczeń Rozrachunki z tytułu niezrealizowanych świadczeń Rozrachunki z tytułu zadań zleconych 246 Rozrachunki z tytułu świadczeń zbiegowych Rozrachunki z tytułu świadczeń zleconych Inne rozrachunki Rozrachunki wewnątrzzakładowe Rozrachunki z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne rolników Rozrachunki z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne Wpływy z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne rolników Rozrachunki z ZUS z tytułu nienależnie pobranych świadczeń 256- Rozrachunki z rolnikami z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne 257 Wpływy z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne rolników Rozrachunki z tytułu niedoborów oraz nadwyżek Roszczenia sporne Odpisy aktualizujące należności z tytułu składek Odpisy aktualizujące należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń Odpisy aktualizujące pozostałe należności 8. Konta pozabilansowe 293 Należności warunkowe 20 z 103

22 Dziennik Urzędowy KRUS 22 Poz Wpływy składek Wpływy odsetek Zespół 3 - Materiały i towary Rozliczenie zakupu Materiały Zespół 4 - Koszty według rodzajów i ich rozliczenie 400 Amortyzacja 401 Zużycie materiałów i energii 402 Usługi obce 403 Podatki i opłaty 404 Wynagrodzenia 405 Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia 409 Pozostałe koszty rodzajowe 490 Rozliczenie kosztów Zespół 6 Produkty Rozliczenia międzyokresowe kosztów Zespół 7 Przychody, dochody i koszty 720 Przychody z tytułu dochodów budżetowych 740 Dotacje i środki na inwestycje 750 Przychody finansowe 751 Koszty finansowe 760 Pozostałe przychody operacyjne 761 Pozostałe koszty operacyjne Zespół 8 - Fundusze, rezerwy i wynik finansowy Rozliczenie środków zadań zleconych Rezerwy i rozliczenia międzyokresowe przychodów Przychody przyszłych okresów Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych Fundusz administracyjny 21 z 103

23 Dziennik Urzędowy KRUS 23 Poz Fundusz emerytalno-rentowy Fundusz prewencji i rehabilitacji Fundusz motywacyjny 2. Konta pozabilansowe Płatności ze środków europejskich Wydatki strukturalne 976 Wzajemne rozliczenia miedzy jednostkami Plan finansowy wydatków budżetowych 981- Plan finansowy niewygasających wydatków 982 Plan wydatków środków europejskich Zaangażowanie wydatków środków europejskich roku bieżącego Zaangażowanie wydatków środków europejskich przyszłych lat Plan finansowy wydatków budżetowych w układzie zadaniowym Zapewnienie finansowania lub dofinansowania z budżetu państwa Plan i koszty FER w układzie zadaniowym Plan i koszty FPiR w układzie zadaniowym Plan i koszty FA w układzie zadaniowym Zaangażowanie wydatków budżetowych roku bieżącego Zaangażowanie wydatków budżetowych przyszłych lat II. Opis kont 1. Konta bilansowe Zespół 0 - Majątek trwały Konta zespołu 0 "Majątek trwały" służą do ewidencji: 1) rzeczowego majątku trwałego, 2) wartości niematerialnych i prawnych, 3) finansowego majątku trwałego, 4) umorzenia majątku, 5) inwestycji. Konto Środki trwałe Konto 011 służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej środków trwałych związanych z wykonywaną działalnością jednostki, które nie podlegają ujęciu na kontach z 103

24 Dziennik Urzędowy KRUS 24 Poz. 40 Na stronie Wn konta 011 ujmuje się zwiększenia, a na stronie Ma - zmniejszenia stanu i wartości początkowej środków trwałych, z wyjątkiem umorzenia środków trwałych, które ujmuje się na koncie 070. Na stronie Wn konta 011 ujmuje się w szczególności: 1) przychody nowych lub używanych środków trwałych pochodzących z zakupu gotowych środków trwałych lub inwestycji oraz wartość ulepszeń zwiększających wartość początkową środków trwałych, 2) przychody środków trwałych nowo ujawnionych, 3) nieodpłatne przyjęcie środków trwałych, 4) zwiększenia wartości początkowej środków trwałych dokonywane na skutek aktualizacji ich wyceny. Na stronie Ma konta 011 ujmuje się w szczególności: 1) wycofanie środków trwałych z używania na skutek ich likwidacji, z powodu zniszczenia, zużycia, sprzedaży oraz nieodpłatnego przekazania, 2) ujawnione niedobory środków trwałych, 3) zmniejszenia wartości początkowej środków trwałych dokonywane na skutek aktualizacji ich wyceny. Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 011 powinna umożliwić: 1) ustalenie wartości początkowej poszczególnych obiektów środków trwałych, 2) ustalenie osób lub komórek organizacyjnych, którym powierzono środki trwałe, 3) należyte obliczenie umorzenia i amortyzacji. Konto 011 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków trwałych w wartości początkowej. Konto Pozostałe środki trwałe Konto 013 służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej pozostałych środków trwałych, niepodlegających ujęciu na kontach 011, wydanych do użytkowania na potrzeby działalności podstawowej jednostki lub działalności finansowo wyodrębnionej, które podlegają umorzeniu lub amortyzacji w pełnej wartości w miesiącu wydania do używania. Na stronie Wn konta 013 ujmuje się zwiększenia, a na stronie Ma - zmniejszenia stanu i wartości początkowej pozostałych środków trwałych znajdujących się w używaniu, z wyjątkiem umorzenia ujmowanego na koncie 072. Na stronie Wn konta 013 ujmuje się w szczególności: 23 z 103

25 Dziennik Urzędowy KRUS 25 Poz. 40 1) środki trwałe przyjęte do używania z zakupu lub inwestycji, 2) nadwyżki środków trwałych w używaniu, 3) nieodpłatne otrzymanie środków trwałych. Na stronie Ma konta 013 ujmuje się w szczególności: 1) wycofanie środków trwałych z używania na skutek likwidacji, zniszczenia, zużycia, sprzedaży, nieodpłatnego przekazania, 2) ujawnione niedobory środków trwałych w używaniu. Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 013 powinna umożliwić ustalenie wartości początkowej środków trwałych oddanych do używania oraz osób, pod których pieczą znajdują się środki trwałe lub komórek organizacyjnych, w których znajdują się środki trwałe. Konto 013 może wykazywać saldo Wn, które wyraża wartość środków trwałych znajdujących się w używaniu w wartości początkowej. Konto Wartości niematerialne i prawne Konto 020 służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych. Na stronie Wn konta 020 ujmuje się wszelkie zwiększenia, a na stronie Ma - wszelkie zmniejszenia stanu wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych, z wyjątkiem umorzenia ujmowanego na koncie 071. Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 020 powinna umożliwić należyte obliczanie umorzenia wartości niematerialnych i prawnych, podział według ich tytułów i osób odpowiedzialnych. Konto 020 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan wartości niematerialnych i prawnych w wartości początkowej. Konto Pozostałe wartości niematerialne i prawne Konto 021 służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej pozostałych wartości niematerialnych i prawnych nie podlegających ujęciu na koncie 020. Na stronie Wn konta 021 ujmuje się w szczególności: - pozostałe wartości niematerialne i prawne przyjęte do użytkowania z magazynu, z zakupu lub inwestycji, - nadwyżki pozostałych wartości niematerialnych i prawnych, 24 z 103

26 Dziennik Urzędowy KRUS 26 Poz nieodpłatnie otrzymane wartości niematerialne i prawne. Na stronie Ma konta 021 ujmuje się w szczególności: - wycofanie pozostałych wartości niematerialnych i prawnych z użytkowania na skutek likwidacji, zniszczenia i zużycia, sprzedaży oraz nieprawidłowego przekazania. Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 021 powinna umożliwić: - ustalenie wartości początkowej pozostałych wartości niematerialnych i prawnych oddanych do użytkowania z podziałem na grupy, - ustalenie osób lub komórek organizacyjnych odpowiedzialnych za pozostałe wartości niematerialne i prawne. Ewidencja szczegółowa ilościowo - wartościowa pozostałych wartości niematerialnych i prawnych prowadzona jest przy pomocy programów komputerowych. Konto 021 może wykazywać saldo Wn, które wyraża stan pozostałych wartości niematerialnych i prawnych znajdujących się w użytkowaniu w wartości początkowej. Konto Długoterminowe aktywa finansowe Konto 030 służy do ewidencji długoterminowych aktywów finansowych, w szczególności akcji i innych długoterminowych aktywów finansowych o terminie wykupu dłuższym niż rok. Na stronie Wn konta 030 ujmuje się zwiększenia, a na stronie Ma - zmniejszenia stanu długoterminowych aktywów finansowych. Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 030 powinna zapewnić ustalenie wartości poszczególnych składników długoterminowych aktywów finansowych według tytułów. Konto 030 może wykazywać saldo Wn, które oznacza wartość długoterminowych aktywów finansowych. Konto Umorzenie środków trwałych Konto 070 służy do ewidencji zmniejszeń wartości początkowej środków trwałych, które podlegają umorzeniu według stawek amortyzacji stosowanych przez jednostkę. Na stronie Ma konta 070 ujmuje się zwiększenie, a na stronie Wn zmniejszenie umorzenia wartości początkowej. 25 z 103

27 Dziennik Urzędowy KRUS 27 Poz. 40 Konto Umorzenie wartości niematerialnych i prawnych Konto 071 służy do ewidencji zmniejszeń wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych, które podlegają umorzeniu według stawek amortyzacyjnych stosowanych przez jednostkę. Na stronie Ma konta 071 ujmuje się zwiększenia, a na stronie Wn - zmniejszenia umorzenia wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych. Ewidencję szczegółową do konta 071 prowadzi się według zasad podanych w wyjaśnieniach do kont 011 i 020. Do kont 011, 020 i 071 można prowadzić wspólną ewidencję szczegółową. Konto 071 może wykazywać saldo Ma, które wyraża stan umorzenia wartości niematerialnych i prawnych. Konto Umorzenie pozostałych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych Konto 072 służy do ewidencji zmniejszeń wartości początkowej pozostałych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych, podlegających umorzeniu jednorazowo w pełnej wartości, w miesiącu wydania ich do użytkowania. Na stronie Ma konta 072 ujmuje się zwiększenia, a na stronie Wn - zmniejszenia umorzenia wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Na stronie Wn konta 072 ujmuje się umorzenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zlikwidowanych z powodu zużycia lub zniszczenia, sprzedanych, przekazanych nieodpłatnie, a także stanowiących niedobór lub szkodę. Na stronie Ma konta 072 ujmuje się odpisy umorzenia nowych, wydanych do używania środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych obciążających odpowiednie koszty, dotyczące nadwyżek środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, dotyczące środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych otrzymanych nieodpłatnie. Konto 072 może wykazywać saldo Ma, które wyraża stan umorzenia wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych umorzonych w pełnej wartości w miesiącu wydania ich do używania. 26 z 103

28 Dziennik Urzędowy KRUS 28 Poz. 40 Konto Odpisy aktualizujące długoterminowe aktywa finansowe Konto 073 służy do ewidencji odpisów aktualizujących długoterminowe aktywa finansowe. Konto może wykazywać saldo Ma, które oznacza wartość odpisów aktualizujących długoterminowe aktywa finansowe. Konto środki trwałe w budowie ( Inwestycje) Konto 080 służy do ewidencji kosztów środków trwałych w budowie oraz do rozliczenia kosztów środków trwałych w budowie na uzyskane efekty. Na stronie Wn konta 080 ujmuje się w szczególności: 1) poniesione koszty dotyczące środków trwałych w budowie w ramach prowadzonych inwestycji zarówno przez obcych wykonawców, jak i we własnym imieniu; 2) poniesione koszty dotyczące przekazanych do montażu, lecz jeszcze nieoddanych do używania maszyn, urządzeń oraz innych przedmiotów, zakupionych od kontrahentów oraz wytworzonych w ramach własnej działalności gospodarczej, 3) poniesione koszty ulepszenia środka trwałego (przebudowa, rozbudowa, rekonstrukcja, adaptacja lub modernizacja), które powodują zwiększenie wartości użytkowej środka trwałego. Na stronie Ma konta 080 ujmuje się wartość uzyskanych efektów inwestycyjnych, a w szczególności: 1) środków trwałych, 2) wartość sprzedanych i nieodpłatnie przekazanych środków trwałych w budowie. Na koncie 080 można księgować również rozliczenie kosztów dotyczących zakupów gotowych środków trwałych. Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 080 powinna zapewnić co najmniej wyodrębnienie kosztów środków trwałych w budowie według poszczególnych rodzajów efektów inwestycyjnych oraz skalkulowanie ceny nabycia lub kosztu wytworzenia poszczególnych obiektów środków trwałych. Konto 080 może wykazywać saldo Wn, które oznacza wartość kosztów środków trwałych w budowie i ulepszeń. Konta pozabilansowe Środki trwałe w likwidacji 27 z 103

29 Dziennik Urzędowy KRUS 29 Poz Budynki w zarządzie w dyspozycji CRR Grunty w wieczystym użytkowaniu i zarządzie Środki trwałe obce w użytkowaniu KRUS 095 Zabezpieczenia należytego wykonania umowy Konto 095 Zabezpieczenie należytego wykonania umowy Konto 095 służy do ewidencji zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Ewidencja szczegółowa do konta 095 jest prowadzona z podziałem na gwarancje bankowe i gwarancje ubezpieczeniowe, według poszczególnych kontrahentów. Ewidencja prowadzona do konta 095 powinna umożliwić ustalenie daty i kwoty zabezpieczenia. Na koniec każdego kwartału istnieje obowiązek uzgodnienia salda konta 095 z rejestrem gwarancji. Zespół 1 - "Środki pieniężne i rachunki bankowe" Konta zespołu 1 "Środki pieniężne i rachunki bankowe" służą do ewidencji: 1) krajowych i zagranicznych środków pieniężnych, przechowywanych w kasach, 2) krótkoterminowych papierów wartościowych, 3) krajowych i zagranicznych środków pieniężnych, lokowanych na rachunkach w bankach, 4) udzielanych przez banki kredytów w krajowych i zagranicznych środkach pieniężnych, 5) innych krajowych i zagranicznych środków pieniężnych. Konta zespołu 1 mają odzwierciedlać operacje pieniężne, obroty i stany środków pieniężnych oraz krótkoterminowych papierów wartościowych. Konto Rachunek bieżący jednostki Konto 130 służy do ewidencji stanu środków pieniężnych oraz obrotów na rachunku bankowym z tytułu wydatków i dochodów (wpływów) budżetowych objętych planem finansowym. Na stronie Wn konta 130 ujmuje się wpływy środków pieniężnych: 1) otrzymanych na realizację wydatków budżetowych zgodnie z planem finansowym, oraz dla dysponentów niższego stopnia w korespondencji z kontem 223, 28 z 103

30 Dziennik Urzędowy KRUS 30 Poz. 40 2) z tytułu zrealizowanych przez jednostkę dochodów budżetowych (ewidencja szczegółowa według podziałek klasyfikacji dochodów budżetowych), w korespondencji z kontem 221 lub innym właściwym kontem. Na stronie Ma konta 130 ujmuje się: 1) zrealizowane wydatki budżetowe zgodnie z planem finansowym jednostki (ewidencja szczegółowa według podziałek klasyfikacji wydatków budżetowych), w korespondencji z właściwymi kontami zespołu 2, 3, 4, 7 lub 8, 2) okresowe przelewy dochodów budżetowych do budżetu, w korespondencji z kontem 222, Zapisy na koncie 130 są dokonywane na podstawie dokumentów bankowych, w związku z czym musi zachodzić pełna zgodność zapisów między jednostką a bankiem. Na koncie 130 obowiązuje zachowanie zasady czystości obrotów, co oznacza, że do błędnych zapisów, zwrotów nadpłat, korekt wprowadza się dodatkowo techniczny zapis ujemny. Konto 130 może służyć również do ewidencji dochodów i wydatków realizowanych bezpośrednio z rachunku bieżącego budżetu. Ewidencja szczegółowa do konta 130 jest prowadzona w szczegółowości planu finansowego dochodów i wydatków budżetowych. Konto 130 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków pieniężnych na rachunku bieżącym jednostki. Saldo konta 130 równe jest saldu sald wynikających z ewidencji szczegółowej prowadzonej dla kont: 1) wydatków budżetowych; konto 130 w zakresie wydatków budżetowych może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków pieniężnych otrzymanych na realizację wydatków budżetowych, a niewykorzystanych do końca roku, 2) dochodów budżetowych; konto 130 w zakresie dochodów budżetowych może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków pieniężnych z tytułu zrealizowanych dochodów budżetowych, które do końca roku nie zostały przelane do budżetu. Saldo konta 130 ulega likwidacji przez księgowanie : 1) przelewu środków pieniężnych niewykorzystanych do końca roku, w korespondencji z kontem 223, 2) przelewu do budżetu dochodów budżetowych pobranych, lecz nieprzelanych do końca roku, w korespondencji z kontem z 103

31 Dziennik Urzędowy KRUS 31 Poz. 40 Konto Rachunek pomocniczy środki ze składek na ubezpieczenie zdrowotne Konto 133 służy do ewidencji środków wpływających na rachunek z tytułu wpłat na ubezpieczenie zdrowotne rolników w związku z art.1 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 13 stycznia 2012 r. o składkach na ubezpieczenie zdrowotne rolników za lata 2012 i 2013 (Dz. U. poz.123 i 1523). Na stronie Wn konta 133 ujmuje się wpływy środków na rachunki bankowe, a na stronie Ma przekazanie środków na rachunek bankowy FER. Ewidencja szczegółowa, do konta 133 umożliwia ustalenie stanu środków dla każdej Placówki Terenowej. Konto 133 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków pieniężnych do przekazania na rachunek FER. Konto Rachunki środków funduszy specjalnego przeznaczenia Konto 135 służy do ewidencji środków funduszy specjalnego przeznaczenia, a w szczególności zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i funduszu motywacyjnego. Na stronie Wn konta 135 ujmuje się wpływy środków na rachunki bankowe, a na stronie Ma - wypłaty środków z rachunków bankowych. Ewidencja szczegółowa do konta 135 umożliwia ustalenie stanu środków każdego funduszu. Konto 135 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków pieniężnych na rachunkach bankowych funduszy. Konto 136 Rachunek państwowych funduszy celowych Konto 136 służy do ewidencji środków pieniężnych państwowych funduszy celowych, a w szczególności funduszu administracyjnego, funduszu emerytalno-rentowego, funduszu prewencji i rehabilitacji. Na stronie Wn konta 136 ujmuje się wpływy środków na rachunek bankowy, a na stronie Ma - wypłaty środków z rachunku bankowego. Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 136 powinna zapewniać podział środków według rachunków bankowych. 30 z 103