Wojewódzki Konkurs Historyczny dla uczniów gimnazjów województwa wielkopolskiego. ETAP WOJEWÓDZKI Rok szkolny 2013/2014

Transkrypt

1 Kod ucznia Data urodzenia ucznia Dzień miesiąc rok Wojewódzki Konkurs Historyczny dla uczniów gimnazjów ETP WOJEWÓDZKI Rok szkolny 013/014 Instrukcja dla ucznia 1. Sprawdź, czy test zawiera 1 stron. Ewentualny brak stron lub inne usterki zgłoś Komisji.. Czytaj uważnie wszystkie polecenia oraz treści zadań. 3. Pisz czytelnie i używaj tylko długopisu lub pióra z czarnym lub niebieskim tuszem/atramentem. Nie stosuj korektora. 4. Test, do którego przystępujesz, zawiera 1 zadań. 5. Staraj się nie popełniać błędów przy zaznaczaniu lub dobieraniu odpowiedzi, ale jeśli się pomylisz, przy błędnej odpowiedzi napisz: błąd i podkreśl lub dobierz prawidłową. Za każdą poprawnie udzieloną odpowiedź otrzymasz jeden punkt, a za odpowiedzi błędne lub brak odpowiedzi zero punktów. 6. Podczas trwania konkursu nie możesz korzystać ani z pomocy naukowych, ani podpowiedzi kolegów narażasz ich i siebie na dyskwalifikację. Nie wolno Ci również zwracać się z jakimikolwiek wątpliwościami do członków Komisji. 7. Laureatami konkursu zostaną uczniowie, którzy zdobędą co najmniej 4 punkty na 50 możliwych. 8. Na udzielenie odpowiedzi masz 90 minut. Życzymy Ci powodzenia! Wypełnia Komisja (po rozkodowaniu prac) Imię i nazwisko ucznia Uczeń uzyskał:.. /50 pkt.

2 1. W każdym z punktów,, C i D podkreśl jedną prawidłową odpowiedź../4. rama Isztar została wzniesiona w: a. abilonie b. Niniwie c. Persepolis d. Suzie. Świątynia Salomona została zburzona przez: a. syryjczyków b. abilończyków c. Persów d. Rzymian C. Twórcą teorii o atomistycznej budowie świata był: a. naksymenes z Miletu b. Demokryt z bdery c. Heraklit z Efezu d. Tales z Miletu D. leksander Wielki po dokonaniu podboju imperium perskiego, prowadził politykę społeczną, która polegała na: a. integracji Greków i Macedończyków z mieszkańcami imperium perskiego b. izolowaniu Greków i Macedończyków od społeczności lokalnych c. narzucaniu podbitym ludom religii i obyczajów greckich d. przekształceniu ludów podbitych w niewolników, a Greków w ich panów. Wymienionych niżej przywódców duchowych i politycznych Izraela ułóż zgodnie z kolejnością ich działalności: braham, Dawid, Mojżesz, Salomon./

3 3. Do opisów stronnictw politycznych, działających w schyłkowym okresie republiki rzymskiej, dopisz właściwe nazwy../ Stronnictwo konserwatywne, skupiające zwolenników senatu, przeciwne reformom politycznym i społecznym. Stronnictwo skupiające przeciwników arystokracji senatorskiej, dążące między innymi do głębokich reform agrarnych. 4. Wymień członków drugiego triumwiratu../ Wymień dwóch wodzów, którzy stanęli na czele obozu politycznego, walczącego z drugim triumwiratem. W książce Daniela Gazdy Wojny domowe w imperium rzymskim nazwano ich wyzwolicielami../ 1 6. Do wymienionych w tabeli władców -C dobierz związane z nimi wydarzenia a-g../3 a. Podbił państewka anglosaskie w początkach XI w. b. ył pierwszym władcą Italii po kongresie w Verdun c. Przywrócił instytucję cesarstwa na Zachodzie e. Dążył do utworzenia imperium uniwersalnego, zrzeszającego wchodzące w jego skład kraje na równych prawach f. Zwyciężył w bitwie pod Poitiers w VIII w. g. Schrystianizował Węgry C Otto I Karol Młot Otto III 3

4 7. Wymienione niżej wydarzenia ułóż we właściwej kolejności:./3. Starożytność a. sprzysiężenie Katyliny b. bitwa pod Filippi c. dyktatura Sulli d. śmierć Gajusza Juliusza Cezara Średniowiecze a. bitwa pod Hastings b. Henryk IV w Canossie c. koronacja olesława Śmiałego d. wielka schizma wschodnia C. Historia nowożytna a. noc św. artłomieja we Francji b. konfederacja warszawska c. pokój augsburski d. ugoda sandomierska

5 8. Wpisz we właściwe rubryki imiona i przydomki polskich władców, którzy panowali w Polsce, gdy miały miejsce wymienione w tabeli wydarzenia z historii powszechnej.../4 C D Wydarzenie z historii powszechnej Podbój nglii przez Wilhelma Zdobywcę Synod w Clermont Konkordat w Wormacji Największa epidemia dżumy w średniowiecznej Europie Władca panujący w Polsce 9. Uzupełnij tabelę identyfikując postaci świętych../3 C Opis ył biskupem Pragi. Zginął w czasie misji, zamordowany przez pogańskich Prusów. Jego ciało wykupił olesław Chrobry i pochował w Gnieźnie. ył synem bogatego kupca, ale wyrzekł się bogactwa i praktykował surową ascezę. ył wędrownym kaznodzieją, założycielem zakonu żebrzącego. iskup krakowski. Popadł w ostry konflikt z królem, w wyniku którego został osądzony i skazany na śmierć, a według innych przekazów został zamordowany na stopniach ołtarza. Imię świętego/świętej 10. Rozpoznaj miasto przedstawione na zamieszczonym niżej planie. Podaj jego średniowieczną nazwę.../1 5

6 11. Do zamieszczonych w tabeli opisów dopisz odpowiadające im pojęcia.../4 C D Opis Doroczny jedno lub kilkudniowy targ, organizowany zwykle w terminie święta kościelnego, podczas którego obowiązywały określone przywileje dla kupców. Wojsko składające się z zawodowych żołnierzy, pobierających za swoją służbę wynagrodzenie, do którego zaciąg ogłaszały władze państwowe. Samodzielna prowincja kościelna, najczęściej obejmująca archidiecezję i kilka diecezji. Tytuł następców Mahometa, sprawujących władzę świecką i duchowną. Pojęcie 1. Przeanalizuj zamieszczoną niżej mapkę i wykonaj polecenia.../. Podaj nazwę wojny stoczonej w latach , na skutek której doszło do przedstawionych na mapce zmian terytorialnych.. Podaj nazwę państwa, które w wyniku konfliktu otrzymało Estonię. 6

7 13. Przeczytaj zamieszczone niżej fragmenty artykułów henrykowskich i na ich podstawie wykonaj polecenia.../3 Henryk, z ożej łaski król polski [ ]. Wiadomo czynimy niniejszym pismem, komu o tym wiedzieć należy [...] 1. Iż za żywota naszego my i potomkowie nasi, królowie polscy [...] nie mamy mianować ani obierać jakiego, składać żadnym sposobem ani kształtem wymyślonym króla, na państwo sukcesora [dziedzica] naszego zasadzać, a to dlatego, aby zawdy wiecznymi czasy po zejściu naszym i potomków naszych wolne obieranie zostawało wszem stanom koronnym; dla czego i tytułu dziedzica używać nie mamy ani potomkowie nasi, królowie polscy. [ ] 4. O wojnie albo ruszeniu pospolitym nic zaczynać nie mamy mimo pozwolenie sejmowe wszech stanów, ani za granice koronne obojga narodu rycerstwa koronnego wojennym obyczajem wywodzić żadnym obyczajem ani prośbą naszą królewską, ani płaceniem pięciu grzywien od włóczni [tj. od osoby], my i potomkowie nasi [...] 9. Sejm walny koronny we dwie lecie najdalej być ma składan, a gdzie by tego była walna [wielka] a gwałtowna potrzeba Rzeczypospolitej, tedy za radą panów rad obojga państwa jako czas i potrzeba Rzeczypospolitej przynosić będzie, powinni go składać będziem, i dłużej go dierżeć nie mamy, najdalej do sześciu niedziel. [...] 17. Osobliwie to warujemy, iż podatków ani poborów żadnych w imionach [tj. dobrach] naszych, królewskich i rad duchownych, także ceł nowych miast naszych w Polsce i Wielkim Księstwie Litewskim i we wszystkich ziemiach naszych do Korony należących składać i postanawiać nie mamy, bez zwolenia [zgody] wszech stanów na sejmie walnym; [...] 1. jeślibyśmy (czego oże uchowaj) co przeciw prawom, wolnościom, artykułom, kondycjom wykroczyli albo czego nie wypełnili, tedy obywatele koronni obojga narodu od posłuszeństwa i wiary nam powinnej wolne czyniemy i panowania. Sobańska-ondaruk Melania, Lenard Stanisław, Ćwiczenia źródłowe dla gimnazjum, Warszawa 00, str Nazwij tryb obsadzania tronu polskiego w świetle punktu 1. rtykułów henrykowskich (podaj nazwę stosowaną obecnie przez historyków, a nie termin użyty w źródle).. Wymień dwie kompetencje sejmu zawarte w cytowanych fragmentach artykułów henrykowskich

8 14. Przeanalizuj zamieszczoną niżej mapkę, przedstawiającą projekt rozbioru Rzeczypospolitej i podkreśl właściwe zakończenie zdania.../1 Źródło: K. aczkowski, Projekty rozbiorów państw suwerennych..., Kraków 001, s. 15 Przedstawiony na mapie projekt rozbioru Rzeczypospolitej zrodził się w związku z: a. potopem szwedzkim. b. powstaniem Chmielnickiego. c. wielką wojną północną. d. wojną siedmioletnią. e. wojną polsko-moskiewską. f. rokoszem Lubomirskiego. 15. Przeczytaj notatkę biograficzną dotyczącą jednego z władców Polski, a następnie wśród wymienionych niżej monarchów podkreśl tego, któremu odpowiada opis..../1 Urodził się w 1640 r., na Wołyniu. Władcą Polski został w wyniku elekcji w 1669 r., Podczas niej zwalczany był przez stronnictwo profrancuskie, zaś popierało go stronnictwo habsburskie. W czasie swego czteroletniego panowania ulegał wpływom magnaterii. Historiografia uznała go za władcę nieudolnego. a. Henryk Walezy c. Michał Korybut Wiśniowiecki b. Jan Kazimierz d. Stanisław Leszczyński 8

9 16. Przeanalizuj treść zamieszczonych niżej ilustracji i zapisz pod nimi, jakie wydarzenia one upamiętniają. Podaj ich nazwy i daty roczne.../ Za: inda Mateusz, Historia Polski w obrazach, ielsko iała 01, str. 4. Za: inda Mateusz., Historia Polski w obrazach, ielsko iała 01, str

10 17. Do zamieszczonych w tabeli biografii (-C) przyporządkuj odpowiadające im postaci (a-f):.../3 a. Jan Krukowiecki. b. Piotr Wysocki. c. Joachim Lelewel. d. dam Jerzy Czartoryski. e. Józef Chłopicki. f. Józef em. Fragment biografii Po III rozbiorze Polski aktywnie uczestniczył w życiu politycznym Rosji jako doradca leksandra I, poseł, minister i senator. ył zwolennikiem rozwiązania sprawy Polski przy pomocy Rosji. W czasie powstania listopadowego został prezesem polskiego Rządu Narodowego. Po upadku powstania wyemigrował do Francji. W czasie powstania listopadowego był członkiem Rządu Narodowego oraz prezesem Towarzystwa Patriotycznego. Na emigracji starał się zjednoczyć wszystkie ugrupowania demokratyczne. Jest uważany za ojca polskiego dziejopisarstwa. C W 1831 r. brał udział w bitwach pod Iganiami i Ostrołęką. W okresie Wiosny Ludów walczył na Węgrzech, gdzie został mianowany wodzem naczelnym armii rewolucyjnej. Po upadku rewolucji udał się do Turcji. Postać 18. Do wymienionych w tabeli powstań narodowych (-C) dobierz związane z nimi następstwa (a-f).../3 a. Utworzenie Wielkiego Księstwa Poznańskiego b. Uwłaszczenie chłopów w Galicji c. Uwłaszczenie chłopów w Królestwie Polskim d. Likwidacja autonomii Królestwa Polskiego e. Włączenie Rzeczypospolitej Krakowskiej do zaboru austriackiego f. Uwłaszczenie chłopów w zaborze pruskim Powstanie Następstwa listopadowe krakowskie C styczniowe 10

11 19. Wśród wymienionych wydarzeń z XIX w. wskaż chronologicznie pierwsze i ostatnie. W tabeli obok wydarzenia chronologicznie pierwszego wpisz literę a, a obok chronologicznie ostatniego b.../ C D E itwa pod Grochowem itwa pod Raszynem Utworzenie Królestwa Polskiego Likwidacja Rzeczpospolitej Krakowskiej Kongres wiedeński 0. Do zamieszczonych w tabeli haseł programowych dopisz pełne nazwy odpowiadających im ugrupowań Wielkiej Emigracji../ Uważano, że o niepodległość należy walczyć w powstaniu połączonym z rewolucją społeczną. Wiodącą rolę mieli w nim odegrać chłopi. Spośród wszystkich ugrupowań emigracyjnych ten program był najbardziej lewicowy. W wyzwolonym państwie zamierzano zlikwidować prywatną własność ziemi. Uważano, że Polska może odzyskać niepodległość tylko dzięki wielkiej wojnie mocarstw europejskich. Wolne państwo miało być monarchią konstytucyjną, w której zamierzano przeprowadzić najpierw oczynszowanie, a potem uwłaszczenie chłopów za odszkodowaniem dla właścicieli ziemskich. 1. Do zamieszczonych w tabeli haseł programowych (-C) dobierz odpowiadające im nazwy działających na przełomie XIX i XX polskich partii politycznych (a-d).../3 a. Polska Partia Socjalistyczna. b. Polskie Stronnictwo Ludowe. c. Socjal-Demokracja Królestwa Polskiego i Litwy. d. Stronnictwo Narodowo-Demokratyczne. Hasła programowe Rozwiązanie podstawowych problemów wsi, równouprawnienie chłopów w życiu politycznym, wprowadzenie demokratycznej ordynacji wyborczej. Walka o wewnętrzną spoistość narodu oraz przeciwstawianie się obcym wpływom i wynarodowieniu, w sprzyjających okolicznościach odbudowa niepodległej Polski. C Połączenie walki o niepodległość z realizacją socjalnego programu społecznego, budowa demokratycznego państwa polskiego i stopniowe wprowadzanie reform socjalnych. Nazwa partii politycznej 11

12 rudnopis Suma punktów 1