FINANSE SEKTORA PUBLICZNEGO. Temat numeru Kontrolerzy ZUS zwrócą szczególną uwagę na wydatki z ZFŚS PAŹDZIERNIK/2014. Str. 41

Transkrypt

1 PAŹDZIERNIK/2014 FINANSE SEKTORA PUBLICZNEGO rzetelne księgi rachunkowe bezbłędne sprawozdania efektywne zarządzanie finansami Temat numeru Kontrolerzy ZUS zwrócą szczególną uwagę na wydatki z ZFŚS ZUS może skontrolować, czy przyznane świadczenia pracownicze mają umocowanie w regulaminie obowiązującym w jednostce. Nie ma jednak podstaw, aby organ ten kwestionował przyjęte kryteria socjalne wynika z wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie, sygn. akt III Aua677/12. Str. 41 ISSN: AKB 71 MNIEJSZE UPOSAŻENIE FUNKCJONARIUSZY PODCZAS CHOROBY Przy powierzaniu zastępstwa podczas choroby funkcjonariusza nie jest wymagane stosowanie przepisów o czasowym powierzeniu obowiązków służbowych. Właściwy przełożony wyznaczy osobę, która zastąpi nieobecnego funkcjonariusza. Str. 32 TRZEBA PRZESTRZEGAĆ USTAWOWYCH TERMINÓW INWENTARYZACJI Błędy, jakie można popełnić przy inwentaryzacji, są na każdym etapie możliwe do wyeliminowania chyba, że dotyczą niedotrzymania terminów jej przeprowadzenia lub nierzetelnego przygotowania komisji inwentaryzacyjnej. Str. 16

2 LIST OD REDAKCJI Katalog pozapłacowych świadczeń na rzecz pracowników jest bardzo szeroki Lidia Pogodzińska redaktor prowadząca Prawie każdy przychód, który otrzymuje pracownik, powinien zostać oskładkowany. Dla pracodawcy, w tym dla jednostek sektora fi nansów publicznych, oznacza to konieczność odprowadzenia odpowiednio wyliczonych kwot do ZUS. Niektóre sumy zostały wyłączone z obowiązku naliczania i odprowadzania składek. Przykładem są tu świadczenia fi nansowane ze środków przeznaczonych na cele socjalne w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Należy pamiętać, że przepisy regulujące kwestię rozporządzania środkami z ZFŚS przewidują obowiązek uwzględnienia, przy podziale świadczeń i dopłat, tzw. kryteriów socjalnych. Dotyczą one sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osób uprawnionych do korzystania z funduszu. Brak takiego zróżnicowania może skutkować żądaniem ze strony ZUS zapłaty zaległych składek ze względu na niespełnienie warunków do zwolnienia. Niestety orzecznictwo nie jest w tej kwestii jednolite. W praktyce całkowite zindywidualizowanie traktowania pracowników i innych uprawnionych osób stanowi dla pracodawcy dość duży problem. Wystarczy jednak podzielić pracowników na podobne grupy i to między takimi zespołami różnicować świadczenia. Życzę miłej lektury Lidia Pogodzińska TYLKO DLA PRENUMERATORÓW Kolejny e-book z serii to: Wyroki, opinie i interpretacje organów państwowych cz. III Już dziś wejdź na i pobierz bezpłatny e-book

3 SPIS TREŚCI W numerze Aktualności Polityki rachunkowości szkoły nie może podpisywać kierownik jednostki obsługi... 2 Resort finansów planuje rozbudować paragrafy klasyfikacji budżetowej... 2 Urlop zdrowotny dla nauczyciela po 7 latach zatrudnienia... 3 W 2015 roku wzrosną podatki i opłaty lokalne... 4 W 2015 roku kara porządkowa pozostaje bez zmian... 5 Gmina może odliczyć VAT nawet w przypadku realizacji zadań własnych... 6 Mundurowi skarżą brak waloryzacji uposażeń... 6 Główni księgowi jednostek organizacyjnych będą składali oświadczenia majątkowe... 7 Księgowi zamierzający założyć biuro rachunkowe muszą pamiętać o obowiązkowym ubezpieczeniu... 9 SN: okres służby można wliczyć do stażu w szczególnych warunkach Nie będzie kompensacyjnych świadczeń dla nauczycieli zatrudnionych w CKP Odsetki od dodatku wiejskiego bez podatku Nabycie podręczników do szkolnych bibliotek zostało wyłączone z procedur zamówieniowych Nowe zasady wynagradzania pracowników samorządowych BON o skutkach unieważnienia decyzji o niepełnosprawności Rachunkowość, klasyfikacja, sprawozdawczość Gminy muszą okresowo weryfikować wpływy z opłat śmieciowych Jednostka musi przestrzegać terminów inwentaryzacji Ewidencja odwrotnego obciążenia VAT zależy od związku nabycia ze sprzedażą opodatkowaną...20 Do odpisów amortyzacyjnych należy stosować ustawę Wpływy z reklam trzeba ująć na koncie Kadry i płace Nie zawsze świadczenia podlegają składkom ZUS...22 Mniejsze uposażenia funkcjonariuszy na L Nowe zasady dokumentowania wypadków w mundurówce...38 Oświadczenie o wypowiedzeniu umowy nie może być przesłane przez pracownika em...45 Można zastosować wydłużony okres wypowiedzenia umowy z pracownikiem samorządowym...45 Skierowanie na kolejne badanie okresowe dopiero po zakończeniu urlopu rodzicielskiego...46 Za wychowawstwo w świetlicy nauczycielowi nie przysługuje dodatek funkcyjny...46 Nauczyciel może skorzystać z urlopu bezpłatnego Nauczycielski dodatek wiejski i mieszkaniowy podlegają egzekucji komorniczej Przejście na rentę pracownika zastępowanego skutkuje rozwiązaniem umowy z zastępcą...48 Pobyt w szpitalu nie przedłuża ani nie przesuwa urlopu zdrowotnego...48 Wskaźniki i stawki Kalendarium Redaktor prowadząca: Lidia Pogodzińska Wydawca: Emilia Leśniewska Koordynator produkcji: Mariusz Jezierski Skład i łamanie: IGAWA Ireneusz Gawliński Projekt graficzny: Dominika Raczkowska Drukarnia: Miller ISSN: Nakład łączny: 2000 egz. Prenumerata: Finanse Sektora Publicznego Centrum Obsługi Klienta tel.: cok@wip.pl Masz pytanie? Skontaktuj się z nami: kb@wip.pl Wydawnictwo Wiedza i Praktyka ul. Łotewska 9a, Warszawa NIP: Numer KRS: Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy Wysokość kapitału zakładowego: zł Publikacja Finanse Sektora Publicznego chroniona jest prawem autorskim. Przedruk materiałów bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w Finansach Sektora Publicznego wskazówek, przykładów informacji itp. do konkretnych przypadków. Zdjęcia w numerze: finanse sektora publicznego październik

4 AKTUALNOŚCI Polityki rachunkowości szkoły nie może podpisywać kierownik jednostki obsługi To na kierownikach jednostek oświatowych ciąży obowiązek ustalenia w formie pisemnej i aktualizacji obowiązującej polityki rachunkowości. Przekazanie do prowadzenia ksiąg rachunkowych zespołom obsługi nie zwalnia kierowników z tego obowiązku twierdzą przedstawiciele olsztyńskiej izby obrachunkowej. Zgodnie z art. 10 ustawy o rachunkowości każda jednostka prowadząca księgi rachunkowe powinna posiadać dokumentację opisującą w języku polskim przyjęte przez nią zasady rachunkowości. Powinna określać przede wszystkim rok obrotowy i okresy sprawozdawcze, metody wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego, a także sposób prowadzenia zakładowego planu kont, wykazu ksiąg rachunkowych i opis systemu przetwarzania danych. Ustęp 2 tego artykułu stanowi, że ustalanie oraz aktualizowanie polityki należy do kierownika jednostki. Jest to podstawowa zasada, której w przypadku jednostek oświatowych nie wyłączają żadne przepisy, w tym art. 5 ust. 7 pkt 3 ustawy o systemie oświaty. Stanowi on, że to organ prowadzący szkołę lub placówkę odpowiada za jej działalność, a do jego zadań należy m.in. zapewnienie obsługi administracyjnej i finansowej. Z przepisu tego nie można jednak wnioskować, że zapewnienie np. przez samorząd zewnętrznej obsługi rachunkowej wyłącza odpowiedzialność dyrektora szkoły za poprawność prowadzenia ksiąg. Jak bowiem wynika z art. 4 ust 5 ustawy o rachunkowości, to kierownik jednostki jest odpowiedzialny za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych ustawą. Osoby reprezentujące jednostki oświatowe powinny więc pamiętać, że nawet gdy w praktyce to pracownicy zewnętrznej obsługi księgowej zajmują się opracowywaniem, uzupełnianiem lub aktualizowaniem polityki rachunkowości, to kierownik powinien po uprzedniej analizie podpisać wszelkie zmiany. Ustalanie dokumentacji rachunkowej np. przez dyrektora zespołu obsługi może zostać uznane przez organy nadzoru za uchybienie polegające na ingerencji w politykę rachunkową innych jednostek budżetowych (patrz: wystąpienie pokontrolne RIO w Olsztynie nr RIO. II /2014). Podstawa prawna: Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.). Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz ze zm.). Źródło: oprac. Karol Zawadzki specjalista ds. finansów publicznych Resort finansów planuje rozbudować paragrafy klasyfikacji budżetowej Dodanie do paragrafów piątej cyfry identyfikującej podmioty publiczne, od których pochodzą dochody oraz do których wpływają środki, to główne założenie planowanej nowelizacji rozporządzenia ministra finansów w sprawie klasyfikacji budżetowej. Resort bada, jak dużych nakładów będzie wymagała taka modyfikacja. sowych wewnątrz sektora finansów publicznych i tym samym umożliwić dokonanie precyzyjnych analiz niezbędnych między innymi przy obliczeniach związanych z regułą wydatkową. W związku z planowanymi zmianami minister zwrócił się do przedstawicieli samorządów (pismo nr BP1/4070/6/ AEB/2014/70994) z prośbą o ocenę, czy ich zdaniem aktualnie stosowane przez nie oraz przez podległe jednostki programy księgowe umożliwiają zastosowanie nowej formy kodów, czy też będzie to wymagało znacznych nakładów pracy i środków finansowych. Piąta cyfra dodawana do paragrafu klasyfikacji, po stronie odpowiednio dochodów i wydatków, stosowana miałaby być do oznaczania środków otrzymywanych oraz przekazywanych: Ministerstwo Finansów planuje znowelizować dotychczas obowiązujące rozporządzenie w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych. Jedną ze zmian ma być dodanie do paragrafów, zarówno dochodowych, jak i wydatkowych, piątej cyfry. Zdaniem resortu ma to pomóc w lepszej identyfikacji przepływów finan- 1 od i do jednostek sektora rządowego, 2 od i do jednostek sektora samorządowego, 3 od i do jednostek sektora ubezpieczeń społecznych, 4 od i do jednostek spoza sektora budżetowego. Źródło: oprac. Karol Zawadzki specjalista ds. finansów publicznych 2 finanse sektora publicznego październik 2014

5 Urlop zdrowotny dla nauczyciela po 7 latach zatrudnienia Warunek zatrudnienia w pełnym wymiarze powinien być odnoszony do 7 lat poprzedzających złożenie wniosku o udzielenie urlopu dla poratowania zdrowia (jego rozpoczęcia). Nie wystarczy więc zatrudnienie w pełnym wymiarze w chwili składania wniosku o urlop dla poratowania zdrowia. Tak orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z 20 maja 2014 r. (sygn. akt I PK 280/13, www. sn.pl), który podtrzymał tym samym pogląd wyrażony w wyroku z 13 grudnia 2012 r. (sygn. akt II PK 137/12, OSNP 2013/21 22/245). To ważny wyrok, ponieważ wskazuje sposób interpretacji przepisów, które dotychczas były rozumiane odmiennie. 7 lat i zatrudnienie w pełnym wymiarze Zgodnie z art. 73 Karty Nauczyciela pierwszy urlop dla poratowania zdrowia w wymiarze nieprzekraczającym 1 roku przysługuje nauczycielowi, który: zjest zatrudniony w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony oraz zbezpośrednio przed złożeniem wniosku o urlop przepracował w szkole co najmniej 7 lat (przy czym do tego okresu wlicza się okresy czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby oraz urlopu innego niż wypoczynkowy, trwające łącznie nie dłużej niż 6 miesięcy; w przypadku okresu niezdolności do pracy i urlopu trwających dłużej niż 6 miesięcy wymagany okres pracy przedłuża się o ten okres). Dodatkowo nauczyciel ubiegający się o urlop dla poratowania zdrowia nie może posiadać uprawnień emerytalnych (jeśli nauczycielowi do nabycia prawa do emerytury brakuje mniej niż rok, urlopu dla poratowania zdrowia udziela się na okres nie dłuższy niż do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym nauczyciel nabywa uprawnienia emerytalne). Największe problemy interpretacyjne przy ustalaniu prawa nauczycieli do urlopu dla poratowania zdrowia sprawiał właśnie wymóg zatrudnienia w pełnym wymiarze zajęć. Ze względu na konstrukcję przepisu nie było jasne, czy warunek ten odnosi się do całego wymaganego okresu zatrudnienia w szkole (7 lat), czy tylko do momentu składania wniosku o urlop zdrowotny. Urlop dla poratowania zdrowia to przywilej Warunek zatrudnienia w pełnym wymiarze powinien być odnoszony do 7 lat poprzedzających złożenie wniosku o udzielenie urlopu dla poratowania zdrowia (jego rozpoczęcia). Nie wystarczy więc, co zresztą nie było oczywiste, zatrudnienie w pełnym wymiarze w chwili składania wniosku o urlop dla poratowania zdrowia (wyrok SN z 20 maja 2014 r., sygn. akt I PK 280/13, Jak zauważył SN w uzasadnieniu do wyroku, prawo do urlopu dla poratowania zdrowia jest szczególnym przywilejem nauczycieli. Przepisy regulujące prawo do tego urlopu nie powinny być nadużywane. Stąd ich wykładnia powinna uwzględniać cel urlopu i być ścisła na tyle, by nie prowadziła do rozszerzenia zastosowania przepisu na przypadki wcześniejszego zatrudnienia w niepełnym wymiarze. Jak dodał SN, zróżnicowanie prawa do urlopu dla poratowania zdrowia poprzez kryterium obciążenia obowiązkami nauczycielskimi jest w pełni usprawiedliwione. Podstawa prawna: Art. 73 ustawy z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 191). oprac. Emilia Wawrzyszczuk specjalista ds. kadr i płac W SKRÓCIE Czas pracy niepełnosprawnych Osobom niepełnosprawnym ze znacznym lub umiarkowanym stopniem przysługuje prawo do skróconego czasu pracy. W przypadku jednak uzyskania zgody lekarza, osoby te mogą świadczyć także pracę w ogólnych normach czasu pracy (8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo). W takiej sytuacji pojawiło się pytanie, czy zobowiązuje to pracodawcę do odpowiedniego podwyższenia wynagrodzenia takiemu pracownikowi. Wątpliwości w tej kwestii wyjaśniają najnowsze wytyczne Państwowej Inspekcji Pracy (stanowisko Państwowej Inspekcji Pracy z 29 sierpnia 2014 r., znak: GNP /14). Egzekucja długu alimentacyjnego Gmina nie może przerwać prowadzenia egzekucji wobec dłużnika alimentacyjnego, nawet jeśli jego miejsce zamieszkania jest nieznane. Z przepisów nie wynika jednocześnie, aby dopuszczalna była sytuacja zaniechania wszczęcia i prowadzenia postępowania egzekucyjnego wobec takiego dłużnika zauważa RIO w Gdańsku. 14 pensja w samorządach Propozycję nowej nagrody rocznej w wysokości do trzech pensji nagradzanego zawarto w projekcie tzw. prezydenckiej ustawy samorządowej. Premia trafiałaby m.in. do wójtów za prawidłowe wykonywanie obowiązków. Pomysł nie uzyskał jednak aprobaty Rady Ministrów. Subwencje oświatowe na 2015 r. Subwencja oświatowa w 2015 r. wyniesie 40 mld 377 mln zł i będzie większa o 877 mln zł od obecnej, czyli o 2,2 % wynika z projektu budżetu państwa na przyszły rok. Projekt nie przewiduje żadnej podwyżki wynagrodzeń nauczycieli w przyszłym roku. Jak można przeczytać w uzasadnieniu do projektu budżetu, zamieszczonego na stronie internetowej Ministerstwa Finansów, zgodnie z ustawą o dochodach jednostek samorządu terytorialnego planowana na 2015 r. kwota subwencji oświatowej została ustalona w wysokości nie mniejszej niż obowiązująca w tym roku. Została skorygowana o kwotę innych wydatków z tytułu zmiany realizowanych zadań oświatowych. Rezerwa na budowę dróg MIR chce, by w 2016 r. i latach kolejnych w budżecie państwa była rezerwa na budowę i remont dróg lokalnych, nie niższa niż 900 mln zł. Ogólnopolską Izbę Gospodarczą Drogownictwa niepokoi jednak to, że środki z rezerwy budżetowej będą zależne od stanu budżetu. Resort infrastruktury i rozwoju przygotował projekt nowelizacji ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Teraz znajduje się on w uzgodnieniach międzyresortowych i konsultacjach społecznych. Obecnie pieniądze na drogi lokalne dzieli Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. Z projektu wynika, że od 2016 r. ma to robić resort odpowiedzialny za transport. finanse sektora publicznego październik

6 AKTUALNOŚCI W 2015 roku wzrosną podatki i opłaty lokalne Limity stawek podatków i opłat lokalnych na 2015 rok zostały podniesione w stosunku do tych obowiązujących w roku poprzednim poinformował resort finansów. Do końca grudnia rady gminy powinny podjąć uchwały w sprawie stawek podatków i opłat lokalnych obowiązujących w 2015 roku. W praktyce, aby mieć czas na ich opublikowanie, warto zająć się tym już Stawki maksymalne w podatku od nieruchomości w listopadzie. Zgodnie z art. 20a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w przypadku nieuchwalenia stawek podatków lub opłat lokalnych stosuje się stawki obowiązujące w roku poprzedzającym. Podstawa prawna: Ustawa z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 849). Karol Zawadzki specjalista ds. finansów publicznych Od gruntów: a) związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, bez względu na sposób zakwalifikowania 0,90 zł od 1 m 2 pow. w ewidencji gruntów i budynków b) pod jeziorami, zajętych na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni wodnych 4,58 zł od 1 ha pow. c) pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego 0,47 zł od 1 m 2 przez organizacje pożytku publicznego Od budynków lub ich części: a) mieszkalnych 0,75 zł od 1 m 2 pow. użytk. b) związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej c) zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu kwalifikowanym materiałem siewnym 23,13 zł od 1 m 2 pow. użytk. 10,80 zł od 1 m 2 pow. użytk. d) zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych 4,70 zł od 1 m 2 pow. użytk. e) pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego 7,77 zł od 1 m 2 pow. użytk. przez organizacje pożytku publicznego Stawki maksymalne w podatku od środków transportowych 1) od samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony i poniżej 12 ton: powyżej 3,5 tony do 5,5 tony włącznie powyżej 5,5 tony do 9 ton włącznie powyżej 9 ton, ale poniżej 12 ton 821,45 zł 1.370,38 zł 1.644,45 zł 2) od samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej równej lub wyższej niż 12 ton 3.138,07 zł 3) od ciągnika siodłowego lub balastowego przystosowanego do używania łącznie z naczepą bądź przyczepą 1.918,50 zł o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów od 3,5 tony i poniżej 12 ton 4) od ciągnika siodłowego lub balastowego przystosowanego do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej lub wyższej niż 12 ton: do 36 ton włącznie powyżej 36 ton 5) od przyczepy lub naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą od 7 ton i poniżej 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego 6) od przyczepy, naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą równą lub wyższą niż 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego: do 36 ton włącznie powyżej 36 ton 2.425,51 zł 3.138,07 zł 1.644,45 zł 1.918,50 zł 2.425,51 zł 4 finanse sektora publicznego październik 2014

7 7) od autobusu, w zależności od liczby miejsc do siedzenia: mniejszej niż 30 miejsc równej lub wyższej niż 30 miejsc 1.918,50 zł 2.425,51 zł Stawki maksymalne opłat lokalnych a) stawka opłaty targowej nie może przekroczyć: 767,68 zł dziennie b) stawka opłaty miejscowej w miejscowościach posiadających korzystne właściwości klimatyczne, walory 2,20 zł dziennie krajobrazowe oraz warunki umożliwiające pobyt osób w tych celach nie może przekroczyć: c) stawka opłaty miejscowej w miejscowościach posiadających status obszaru ochrony uzdrowiskowej 3,13 zł dziennie nie może przekroczyć: d) stawka opłaty uzdrowiskowej nie może przekroczyć: 4,32 zł dziennie e) stawka opłaty od posiadania psów nie może przekroczyć: 121,50 zł rocznie od jednego psa W 2015 roku kara porządkowa pozostaje bez zmian Karę porządkową mogą nakładać organy podatkowe w toku postępowania podatkowego, a także kontroli podatkowej. Obecnie maksymalna wysokość kary wynosi zł. W przyszłym roku jej wysokość nie zmieni się wynika z obwieszczenia ministra finansów. W Monitorze Polskim ukazało się obwieszczenie ministra finansów w sprawie maksymalnej wysokości kary porządkowej na rok Pozostaje ona bez zmian i będzie wynosiła tyle, co dotychczas, czyli zł. Przypomnijmy, że karę porządkową mogą nakładać organy podatkowe w toku postępowania podatkowego, a także kontroli podatkowej. Natomiast nie jest możliwe jej wymierzenie w trakcie czynności sprawdzających, np. za niestawienie się podatnika na wezwanie do urzędu skarbowego. Ukaranymi mogą zostać tylko osoby z określonego kręgu podmiotów, tj. strona postępowania, jej pełnomocnik, świadek, biegły, osoby odmawiające okazania przedmiotu oględzin, np. ksiąg podatkowych, uczestnicy rozprawy niewłaściwie się zachowujący, a także kontrolowany. Karze podlegają tylko określone zachowania wymienionych osób, takie jak: brak osobistego stawiennictwa przed organem podatkowym bez uzasadnionej przyczyny, bezzasadna odmowa złożenia wyjaśnień, zeznań, wydania opinii, okazania przedmiotu oględzin lub udziału w innej czynności dowodowej, opuszczenia miejsca przeprowadzenia czynności dowodowej, np. przesłuchania świadka, przed jej zakończeniem bez zgody organu. Organ podatkowy nie może nałożyć kary, gdy strona odmawia zgody na jej przesłuchanie przez urząd skarbowy. Należy zaznaczyć, że organ podatkowy ma prawo, a nie obowiązek stosowania kar porządkowych. Oznacza to, że na przykład w sytuacji, gdy podczas przesłuchania świadka pełnomocnik strony wyjdzie w trakcie przed zakończeniem, bez zgody urzędnika, to nie oznacza to, że automatycznie zostanie ukarany karą porządkową. Organ, decydując się na wymierzenie kary porządkowej, miarkuje jej wysokość. Chociaż w Ordynacji podatkowej brak jest dyrektyw co do określania jej wysokości, to jednak należy brać pod uwagę stopień naruszenia, stan majątkowy ukaranego, a także to, aby w przyszłości zapobiec podobnym zachowaniom. Kara porządkowa nakładana jest w formie postanowienia i należy ją zapłacić w terminie 7 dni od jego doręczenia. Podstawa prawna: Obwieszczenie ministra finansów z 18 sierpnia 2014 r. w sprawie wysokości kwoty wymienionej w art ustawy Ordynacja podatkowa (M.P. z 2014 r. nr 710). Jakub Rychlik doradca podatkowy POLITYKA RACHUNKOWOŚCI 2014 Z KOMENTARZEM DO PLANU KONT DLA JEDNOSTEK BUDŻETOWYCH I SAMORZĄDOWYCH ZAKŁADÓW BUDŻETOWYCH WSKAZÓWKI, JAK W PRAKTYCE ZASTOSOWAĆ NOWE ZASADY KSIĘGOWE BIBLIOTEKA JEDNOSTEK PUBLICZNYCH I POZARZĄDOWYCH finanse sektora publicznego październik

8 AKTUALNOŚCI Gmina może odliczyć VAT nawet w przypadku realizacji zadań własnych Możliwość odliczenia przez gminę VAT od inwestycji polegającej na uatrakcyjnieniu terenów gminnych zależy od tego, czy w momencie ponoszenia wydatków miały być one związane z czynnościami opodatkowanymi (np. z przyszłą sprzedażą inwestorom). To, czy przy okazji dana czynność pokrywa się z zakresem zadań własnych gminy, nie ma tu znaczenia. Gmina będąca czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług w ramach długoterminowego programu inwestycyjnego doprowadziła do powstania parku przemysłowego oraz obszaru gruntów, który został uzbrojony i przygotowany pod lokalizację inwestycji przemysłowych. Jednostka poniosła m.in. nakłady na budowę rowów melioracyjnych. Zamierzała również zbudować zbiornik retencyjny wód opadowych wraz z obiektami towarzyszącymi i rurociągiem. Wszelkie inwestycje związane z infrastrukturą techniczną miały na celu uatrakcyjnienie terenów zarówno dla obecnie działających, jak i przyszłych inwestorów. Problem z odliczeniem VAT Gmina zwróciła się do organu podatkowego z prośbą o ustosunkowanie do kwestii możliwości odliczenia podatku naliczonego, związanego z opisanymi nakładami. Minister finansów uznał, że budowa rowów melioracyjnych oraz inwestycji polegającej na odwodnieniu należy do zadań własnych gminy, a więc gminie nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony związany z zakupami, ponieważ efekty tych prac nie służyły i nie będą służyć czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług. W tym zakresie gmina nie działa w charakterze podatnika. Jednostka, nie zgadzając się z taką interpretacją, skierowała sprawę do wojewódzkiego sądu administracyjnego, który jednak także stwierdził, że w omawianym przypadku gmina realizowała inwestycje jako zadania własne na podstawie reżimu publicznoprawnego, a nie jako prywatny przedsiębiorca. Ostatecznie sprawę skierowano do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Uznał on, że gminie przysługiwało prawo do odliczenia podatku. Istotny jest cel inwestycji W momencie ponoszenia wydatków na inwestycje związane z infrastrukturą techniczną miały one na celu uatrakcyjnienie terenów pod kątem inwestorów oraz zapewnienie im infrastruktury. Takie działania bezwzględnie mają związek z przyszłymi czynnościami opodatkowanymi, jakimi będzie sprzedaż działek tam ulokowanych. To, czy samorząd w związku z wydatkami poniesionymi na melioracje oraz odwodnienie wykonywać będzie przy okazji zadania własne, nie przesądza w kwestii możliwości odliczenia VAT od poniesionych wydatków. Źródło: oprac. Karol Zawadzki specjalista ds. finansów publicznych Mundurowi skarżą brak waloryzacji uposażeń Związkowcy Policji planują złożenie pozwu zbiorowego w związku z brakiem waloryzacji uposażeń w latach Roszczenia funkcjonariuszy mazowieckiej Służby Więziennej już czekają na rozpatrzenie w sądzie. Jak podaje portal-mundurowy.pl, wysokość roszczeń funkcjonariuszy Policji szacuje się od zł (dla posterunkowych) do nawet zł w przypadku grup oficerskich. Wyliczenia te oparto na danych uzyskanych ze związkowców ze Służby Więziennej, która jako pierwsza ze służb mundurowych złożyła pozew zbiorowy przeciwko ministrowi sprawiedliwości. W ocenie związkowców SW wzrost uposażeń funkcjonariuszy tej służby w latach powinien zwiększyć ich uposażenia o 4,9%. Pensje policjantów niższe o 11,2% w ciągu 5 lat Z szacunków policyjnych związków zawodowych wynika, że w 2009 roku realny wzrost płac w państwowej sferze budżetowej wyniósł 3,9%, a w wojsku i służbach mundurowych 1,9%. Oznacza to rzeczywisty spadek uposażeń funkcjonariuszy i żołnierzy w latach o 11,2%. Jeszcze większa była dysproporcja w porównaniu z waloryzacją rent i emerytur, która wynosiła w 2009 r. 6,1%, w 2010 r. 4,6%, a w 2011 r. 3,1%. Długotrwały spór z resortem pracy Waloryzacji uposażeń związkowcy NSZZ Policjantów domagali się już w 2010 roku w piśmie skierowanym do ministra spraw wewnętrznych i administracji. Odmowa resortu (pismo z 29 stycznia 2010 r., BMP /10/AR) uzasadniona została ograniczeniami wydatków w ramach ustawy budżetowej. Roszczenia funkcjonariuszy mogą sięgnąć nawet 750 mln złotych. Źródło: finanse sektora publicznego październik 2014

9 Główni księgowi jednostek organizacyjnych będą składali oświadczenia majątkowe Objęcie obowiązkiem upubliczniania informacji o posiadanym majątku kierowników wszystkich podmiotów sektora finansów publicznych w tym ich zastępców przewiduje projekt ustawy o oświadczeniach o stanie majątkowym osób pełniących funkcje publiczne. Nowe regulacje mają objąć także głównych księgowych państwowych i samorządowych jednostek organizacyjnych. Skierowana do zaopiniowana propozycja zmian w przepisach dotyczących oświadczeń majątkowych ma przede wszystkim na celu ujęcie zasad ich składania i kontroli w jednym akcie. Przy okazji prawodawcy zamierzają uzupełnić katalog osób zobowiązanych do ujawnienia majątku. Projektodawcy zakładają zwiększenie ich liczby nawet o osób. Największy przyrost dotyczy pracowników, do których stosuje się przepisy ustawy o służbie cywilnej oraz o pracownikach urzędów państwowych. Urzędnicy i inspektorzy W przypadku pracowników kadry urzędniczej jednostek państwowych obowiązek składania oświadczeń będzie dotyczył przede wszystkim: zosób zajmujących stanowiska dyrektora generalnego, głównego księgowego, pełnomocnika do spraw ochrony informacji niejawnych oraz ich zastępców, audytora wewnętrznego, radcy prawnego, zosób kierujących komórkami organizacyjnymi i innymi wewnętrznymi jednostkami podziału urzędu lub jednostki organizacyjnej (ale także ich zastępców), zurzędników służby cywilnej, z inspektorów kontroli skarbowej i pracowników urzędów skarbowych i kontroli skarbowej oraz jednostek organizacyjnych Służby Celnej. Liczba osób objętych obowiązkiem składania zwiększy się także przez zastosowanie kryterium dochodowego. Dotyczy to pracowników publicznych, których średni miesięczny przychód uzyskiwany w urzędzie lub jednostce organizacyjnej w roku kalendarzowym, za który jest składane oświadczenie, jest równy albo wyższy od przeciętnego wynagrodzenia. Kryterium determinującym konieczność składania oświadczeń majątkowych ma być także posiadanie przez pracownika jednostki państwowej upoważnienia do wydawania decyzji administracyjnych w imieniu organu. Omawiany obowiązek ma także objąć osoby sprawujące funkcję organów administracji rządowej, ich zastępców oraz osoby będące członkami organów administracji rządowej, w tym kuratora oświaty, dyrektorów urzędów morskich, regionalnych dyrektorów ochrony środowiska. Oświadczenia majątkowe Obowiązkiem składania oświadczeń majątkowych mają być ponadto objęci kolejni pracownicy jednostek samorządowych. Tu także nowe przepisy mają dotyczyć osób zajmujących stanowiska głównego księgowego czy audytora wewnętrznego, kierowników komórek i jednostek organizacyjnych oraz ich zastępców. Podobnie jak w przypadku jednostek państwowych dla pracowników niefunkcyjnych podstawowym kryterium ma być miesięczny przychód. Zdaniem pomysłodawców uzasadnione jest także to, by nowy system dotyczył wszystkich kierowników jednostek sektora finansów publicznych. Dlatego też zaproponowano wprowadzenie przepisu rozszerzającego omawiany obowiązek na podmioty niewymienione wprost w nowej ustawie, a będące osobami kierującymi: jednostkami budżetowymi, samorządowymi zakładami budżetowymi, agencjami wykonawczymi, instytucjami gospodarki budżetowej, państwowymi funduszami celowymi, samodzielnymi publicznymi zakładami opieki zdrowotnej, państwowymi i samorządowymi instytucjami kultury oraz państwowymi instytucjami filmowymi i ich zastępców. Stosowane terminy Projekt zakłada, że oświadczenia majątkowe będą ujawniane poprzez ich zamieszczenie w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu lub jednostki organizacyjnej zapewniających obsługę organu bądź osoby uprawnionych do odebrania oświadczenia majątkowego. Ujawnieniu nie będą podlegały informacje o numerze PESEL, adresie zamieszkania składającego oświadczenie oraz o miejscu położenia nieruchomości objętych oświadczeniem. Przewiduje się, że ustawa wejdzie w życie w maju 2015 roku. Etap legislacyjny: Projekt ustawy o oświadczeniach o stanie majątkowym osób pełniących funkcje publiczne skierowany do zaopiniowania. oprac. Karol Zawadzki specjalista ds. finansów publicznych Więcej nowości istotnych dla jsfp znajdą Państwo na stronie: Bezpłatny dostęp do zasobów portalu mają wszyscy czytelnicy miesięcznika Finanse Sektora Publicznego. finanse sektora publicznego październik