Historia zakładu. i mostu wiszącego Pruskiej Królewskiej Huty Małapanew w Ozimku. Berlin, 20 Wrzesień Józef Tomasz Juros

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Historia zakładu. i mostu wiszącego Pruskiej Królewskiej Huty Małapanew w Ozimku. Berlin, 20 Wrzesień 2013. Józef Tomasz Juros"

Michał Kosiński
8 lat temu
Przeglądów:

1 Berlin, 20 Wrzesień 2013 Historia zakładu Stowarzyszenie Dolina Małej Panwi i mostu wiszącego Pruskiej Królewskiej Huty Małapanew w Ozimku Józef Tomasz Juros

2 Śląsk - Silesia - Schlesien i dolina Małej Panwi

3 Tradycje wytopu żelaza z zastosowaniem dymarek na Śląsku sięgają początków naszej ery

4 Ruda darniowa

5 Niecki dymarkowe odnalezione na dnie Jeziora Turawskiego

6 I Wojna Śląska II Wojna Śląska Fryderyk II Hohenzollern 4 czerwca 1745 Bitwa pod Hohenfriedberg/Dobromierzem 10 kwietnia 1741 Bitwa pod Mollwitz/Małujowicami 28 lipca 1742 Traktat pokojowy we Wrocławiu 25 grudnia 1745 Traktat pokojowy w Dreźnie 18 października 1748 Pokój w Aachen

kwietnia 1741 Bitwa pod Mollwitz/Małujowicami 28 lipca 1742 Traktat

7 Johann Georg Rhedanz nadleśniczy królewski na Śląsku przybywa do Krasiejowa 4 stycznia 1753 informuje Izbę Wojenno Dominalną we Wrocławiu o możliwości budowy hut nad Małą Panwią 1 marca 1753 w Poczdamie Fryderyk II król Prus wydaje edykt nakazujący budowę hut Po tym jak Jego Królewski Majestat w Prusach, nasz Najłaskawszy Pan i Król z ojcowskiego przyzwolenia i opieki, o w górnośląskich lasach, podległych opolskiemu Urzędowi, nad rzeką Mała Panew i w innych tamtejszych w kierunku Kluczborka leżących, odkrytych zasobach rudy żelaza powiadomiony został, aby nie pozostały nieużyteczne, tylko dobru królewskiej krainy i jego wiernym poddanym służyły, postanowiono we wspomnianym miejscu wybudować huty

przyzwolenia i opieki, o w górnośląskich lasach, podległych opolskiemu Urzędowi, nad rzeką Mała Panew i w innych tamtejszych w kierunku Kluczborka leżących, odkrytych zasobach

8 Grudzień 1753 król Fryderyk II zobowiązuje ministra prowincji śląskiej von Münchow a do pilnego przygotowania huty w celu rozpoczęcia produkcji kul armatnich Johann Georg Rhedanz (? 1765) wybiera lokalizację budynków, wyznacza kanały hutnicze, buduje fundamenty, sam nadzoruje roboty ciesielskie. Budowę tamy na rzece zleca nadinspektorowi stawowemu z Opola Neuwertz owi. 16/17 VIII 1754 rozpalenie wysokiego pieca 17 VIII 1754 pierwszy spust surówki IX 1754 pierwsze wyprodukowane żelazne piece XI 1754 budowa dwóch pieców fryszerskich na prawym brzegu

1765) wybiera lokalizację budynków, wyznacza kanały hutnicze, buduje fundamenty, sam nadzoruje roboty ciesielskie.

9 Pierwsze produkty Pruskiej Królewskiej Huty Malapane: armaty, kule, granaty i żeliwne piece

10 Friedrich Anton von Heinitz Prezydent Departamentu Górnictwa i Hutnictwa Autor reformy górnictwa i hutnictwa na Śląsku 3 listopada 1779 patent Fryderyka II o utworzeniu Wyższego Urzędu Górniczego we Wrocławiu

11 21 października 1779 mianowany dyrektorem Wyższego Urzędu Górniczego we Wrocławiu 22 kwietnia 1780 obejmuje nadzór komisaryczny nad Huta Królewską w Ozimku 16 czerwca 1780 przejście Huty pod zarząd Wyższego Urzędu Górniczego 1782 Utworzenie samodzielnego Urzędu Hutniczego w Ozimku Modernizacja Huty Malapane 1791 Podróż von Redena do Anglii Friedrich Wilhelm von Reden Minister, szef Departamentu Górnictwa i Hutnictwa, budowniczy hut w Gliwicach, Berlinie, Zabrzu, Chorzowie

Utworzenie samodzielnego Urzędu Hutniczego w Ozimku 1783-1785 Modernizacja Huty Malapane 1791 Podróż von Redena do Anglii

12 1789 pierwsze próby wytopu z użyciem koksu w Hucie Malapane 1790 podróż do Anglii z von Reden em 1791 obejmuje kierownictwo huty Formy gliniane zastąpiono formami z piasku, wytop w wysokich piecach opalanych koksem, zastosowanie nadmuchu przy użyciu koła wodnego, Początki konstruowania maszyn parowych wspólnie z Baildonem buduje hutę w Gliwicach buduje, a następnie kieruje Hutą Królewską w Chorzowie Wedding Johann Friedrich Budowniczy Huty w Gliwicach, budowniczy i dyrektor Huty Królewskiej w Chorzowie

Początki konstruowania maszyn parowych 1791-1795 wspólnie z Baildonem buduje hutę w Gliwicach 1799-1800 buduje, a następnie kieruje

13 1779 wspólnie z Albertem Derby III w Coarboockdale buduje pierwszy na świecie most żelazny 1789 na zaproszenie Redena przybywa na Śląsk. Wspólnie z Weddingiem przeprowadzają próby wytopu z użyciem koksu. Pierwszy udany wytop 19 listopada 1789 roku w Ozimku John Wilkinson Budowniczy: pieca do wytopu żeliwa, pierwszej wytaczarki, żelaznego mostu, stalowego kadłuba statku. Ojciec angielskiego hutnictwa.

Pierwszy udany wytop 19 listopada 1789 roku w Ozimku John Wilkinson 1728 1808 Budowniczy: pieca do

14 1786 w Hettstedt uczestniczy przy budowie przez Bücklinga pierwszej w Prusach maszyny parowej 1792 w Tarnowskich Górach nadzoruje sprowadzoną z Anglii maszynę parową jako inspektor maszyn i urządzeń technicznych podejmuje pracę w Królewskiej Hucie w Ozimku, zajmuje się budową najpierw części, a potem kompletnych maszyn parowych 1808 przenosi się do Królewskiej Huty w Gliwicach Holzhausen tworzy około 50 maszyn parowych o łącznej mocy 770 koni mechanicznych August Friedrich Holzhausen Inspektor maszynowy. Budowniczy maszyn parowych.

1794 podejmuje pracę w Królewskiej Hucie w Ozimku, zajmuje się budową najpierw części, a potem kompletnych maszyn parowych 1808 przenosi się

15 1798 jako wychowanek budowlany zatrudniony w hucie w Ozimku. Wysłany do Gliwic celem oceny umiejętności przez Weddinga i Baildona, uczestniczy w budowie tamtejszej huty 1799 wraca do Ozimka jako nauczyciel rysunku i szybko awansuje 1802 uczestniczy w budowie Królewskiej Odlewni Żeliwa w Berlinie 1809 mianowany wyższym inspektorem budowlanym uruchamia produkcję karabinów w ozimeckiej Hucie Franz Moritz Budowniczy hut w Ozimku, Gliwicach, Berlinie, Sayn, Katowicach-Załężu i Kielcach uczestniczy w rozbudowie i modernizacji Huty w Sayn główny radca hutniczy i budowlany Głównej Dyrekcji Górniczej Królestwa Polskiego, profesor Wyższej Szkoły Górniczej, budowniczy huty Aleksander w Kielcach

uczestniczy w budowie Królewskiej Odlewni Żeliwa w Berlinie 1809 mianowany wyższym inspektorem budowlanym uruchamia produkcję karabinów w ozimeckiej Hucie Franz Moritz 1776-1825

16 1793 na zaproszenie Reden a przybywa do Tarnowskich Gór 1794 po prowrocie z kilkumiesięcznej podróży do Anglii podejmuje pracę w Hucie w Ozimku i uczestniczy jako doradca techniczny w budowie Królewskiej Odlewni Żeliwa w Gliwicach 1796 projektuje dla Huty Malapane najnowocześniejszą i najwydajniejszą odlewnię armat 1796 odlewa w Ozimku most dla Łażan (Laasan) i w 1798 dla Berlina John Baildon Budowniczy hut żelaza i cynku m. in. w Gliwicach, Chorzowie, Berlinie i Dębiu k/katowic. Budowniczy żelaznych mostów

Malapane najnowocześniejszą i najwydajniejszą odlewnię armat 1796 odlewa w Ozimku most dla Łażan (Laasan) i w 1798 dla Berlina

17 1796 Most na Strzegomce w Łażanach (Laasan) dla hrabiego Nikolausa Augusta Burghaus a 15 m. długości, 6 m. szerokości, waga 45 ton, nośność ok. 6 ton

18 1797 Berlin. Über den Kupfergtaben Żelazny Most (Eiserne Brücke) DER NAME DER BRÜCKE STAMMT VON DER AN DIESE STELLE IM JAHRE 1797 ERRICHTETEN ERSTEN EISERNEN BRÜCKE IN BERLIN, DIE DAMALS ALS ERSATZ FÜR EINE ALTE HÖLZERNE BRÜCKE, WALLBRÜCKE GENANNT, AUS GUSSEISEN HERGESTELT WURDE. Most długości 20 metrów przetrwał do 1825 roku

VON DER AN DIESE STELLE IM JAHRE 1797 ERRICHTETEN ERSTEN EISERNEN BRÜCKE IN

19 1803 Most w parku pałacu królewskiego Charlottenburg: Hohe Brücke beim Karpfenteiche 4 podpory, długość 11,9 metra, szerokość 4 metry rozpoczęto odlewanie elementów budowa fundamentów oddanie mostu do użytku

metra, szerokość 4 metry 1800 - rozpoczęto odlewanie

20 1803 Most w parku pałacu królewskiego Charlottenburg: Hohe Brücke beim Karpfenteiche

21 1822 Most Królewski przy Bramie Mikołajskiej we Wrocławiu 1821 rozpoczęcie budowy 8 października 1822 uroczyste otwarcie Długość 15 m, szerokość 13,5 m, wysokość łuku 2 m, waga kg. Most rozebrano w 1866 roku

22 Urodził się około 1795 roku w Clausthal (Dolna Saksonia) 1814 przybywa na Śląsk 1820 ożenił się z Sophie, młodszą córką wybitnego budowniczego maszyn parowych Augusta Holzhausena 1824 powierzono mistrzowi Schotteliusowi organizację warsztatów maszynowych w Ozimku 1825 prezentacja wyrobów warsztatów maszynowych na Wrocławskiej Wystawie Przemysłowej Carl Heinrich Schottelius królewski mistrz maszynowy

23 1824 w związku ze zmianą stosunków wodnych, podjęto decyzję o budowie nowej przeprawy mostowej przez rzekę Mała Panew

24 Wiszący most łańcuchowy w Królewskiej Hucie w Ozimku 1825 warsztaty maszynowe kierowane przez królewskiego mistrza maszynowego Carla Schottelius a rozpoczynają odlewanie elementów mostu Do budowy użyto: funtów ( kg) żelaza kutego funtów ( kg) odlewów

25 12 września 1827 Radca Johann Friedrich Juliana von Reil dokonuje uroczystego otwarcia mostu Długość: 100 stóp, 1 ½ cala (30,5 m). Szerokość: 20 stóp i 9 cali (6,5 m)

26 Żeliwne bramy

27 Łańcuchy

28 Zawieszenia

29 2009 Rdza

30 Remont mostu Październik 2009 Grudzień 2010 Listopad 2011

31 Most dzisiaj

32 Dziękujemy za uwagę

Podobne dokumenty

14 października2009. Nowoczesne wyroby Królewskiej Huty Malapane w początkach XIX wieku: mosty, maszyny, pomniki.

14 października2009. Nowoczesne wyroby Królewskiej Huty Malapane w początkach XIX wieku: mosty, maszyny, pomniki. Serdecznie witamy 14 października2009 Nowoczesne wyroby Królewskiej Huty Malapane w początkach XIX wieku: mosty, maszyny, pomniki. 1779 Abraham Derby III kończy budowę Iron Bridge 1780 Friedrich Wilhelm