Stan zachowania zbiorowisk ³êgowych i gr¹dowych rezerwatu Las M¹tawski na u³awach Wiœlanych
|
|
- Bogumił Malinowski
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Stan zachowania zbiorowisk ³êgowych i gr¹dowych rezerwatu Las M¹tawski na u³awach Wiœlanych Contemporary condition of riparian and oak-hornbeam forests of the Las M¹tawski nature reserve in the u³awy Wiœlane region RENATA AFRANOWICZ-CIEŒLAK R. Afranowicz-Cieœlak, Katedra Taksonomii Roœlin i Ochrony Przyrody, Uniwersytet Gdañski, ul. Wita Stwosza 59, Gdañsk, biora@univ.gda.pl ABSTRACT: The main aim of the research was to recognize a contemporary diversity and condition of riparian and oak-hornbeam forests of the Las M¹tawski nature reserve. During the study, which was carried out in , 57 relevés were collected according to the Braun-Blanquet method. Five plant associations were identified: Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Fraxino-Alnetum, Ficario-Ulmetum minoris and Stellario holosteae-carpinetum betuli. Forest phytocoenoses of the reserve have been transformed, due to anthropogenic modifications of water conditions connected with the cessation of surface flooding after the creation of flood embankments. The largest area of the reserve is presently covered by the elm-ash riparian forest, which several patches are typically developed, while some resemble oakhornbeam forest. The other types of riparian forests: willow, poplar and ash-alder ones have a small participation in the area coverage. Phytocoenoses of Stellario holosteae-carpinetum betuli, noticed in the reserve, have developed through natural succession from Ficario-Ulmetum minoris and partly with human influence. KEYWORDS: forest vegetation, u³awy Wiœlane, northern Poland Wprowadzenie Delta Wis³y jest obszarem odznaczaj¹cym siê w skali kraju wybitn¹ odrêbnoœci¹ pod wzglêdem historii i dziedzictwa kulturowego krajobrazu, a tak e œrodowiska przyrodniczego. Jest to nastêpstwem zachodz¹cych na tym obszarze dynamicznych procesów geologicznych, geomorfologicznych, hydrologicznych AFRANOWICZ-CIEŒLAK R Stan zachowania zbiorowisk ³êgowych i gr¹dowych rezerwatu Las M¹tawski na u³awach Wiœlanych Acta Bot. Cassub. 11: 5-32.
2 6 Renata Afranowicz-Cieœlak oraz antropogenicznych. W okresie kilku ostatnich wieków szczególnie istotne by³y oddzia³ywania cz³owieka, stopniowo nasilaj¹ce siê ju od koñca XIII wieku. Obejmowa³y one g³ównie odlesienia, tworzenie bogatej sieci sztucznych cieków, tj. kana³ów i rowów melioracyjnych oraz budowanie wa³ów przeciwpowodziowych. Wystêpuj¹ce w przesz³oœci lasy by³y intensywnie eksploatowane, st¹d do czasów wspó³czesnych zachowa³o siê jedynie kilka kompleksów leœnych (por. Jutrzenka-Trzebiatowski 1991 i cyt. tam lit.), których ³¹czna powierzchnia szacowana jest na ok. 3,6% terenu u³aw (Jopkiewicz, Adamczewski 1985). Najwiêksz¹ powierzchniê leœn¹ stanowi Las M¹tawski (Ryc. 1), który zlokalizowany jest w rozwidleniu Wis³y i Nogatu, w najstarszej, po³udniowej czêœci Ryc. 1. Lokalizacja terenu badañ 1 rezerwat Las M¹tawski, 2 miejscowoœci, 3 granica u³aw Wiœlanych, 4 brzeg morski, 5 drogi g³ówne Fig. 1. Location of the study area 1 Las M¹tawski reserve, 2 localities, 3 the boundary of the u³awy Wiœlane region, 4 seashore, 5 main roads
3 Stan zachowania zbiorowisk ³êgowych i gr¹dowych rezerwatu Las M¹tawski... 7 delty. W przesz³oœci nale a³ on do dóbr królewskich i ju od XVI w. by³ wy³¹czony z u ytkowania. Wówczas równie zajmowa³ wiêksz¹ powierzchniê oraz wystêpowa³ na terasach zalewowych, bezpoœrednio dochodz¹c do Wis³y (Hoszowski 1961, 1962). W porównaniu z danymi z 1830 roku zawartymi w pracy Mager (1960) powierzchnia lasu zmniejszy³a siê z 530 ha do oko³o 220 ha wed³ug stanu na 2001 rok (por. Mieñko 2001a). Spowodowane to by³o zabiegami gospodarczymi, polegaj¹cymi g³ównie na wyrêbie drzew (Sulma, Jelinowski 1964). W II po³owie XX w. fitocenozy leœne chronione by³y w rezerwatach Las ³êgowy nad Nogatem od 1968 r. i M¹tawy od 1970 r. (por. Mieñko 2001b). Natomiast od 2005 r. oba obszary objête s¹ ochron¹ rezerwatow¹ w formie kompleksu Las M¹tawski (Rozporz¹dzenie 2005). Celem pracy jest zaprezentowanie wspó³czesnego zró nicowania i stanu zachowania zbiorowisk ³êgowych i gr¹dowych objêtych ochron¹ rezerwatow¹ w Lesie M¹tawskim. 1. Materia³ i metody Prace terenowe przeprowadzone zosta³y w sezonach wegetacyjnych Polega³y one na wykonaniu 57 zdjêæ fitosocjologicznych ogólnie przyjêt¹ metod¹ Braun-Blanqueta (Paw³owski 1977) w fitocenozach ³êgowych i gr¹dowych znajduj¹cych siê na terenie rezerwatu Las M¹tawski. Wysokoœæ drzew zosta³a pomierzona przy u yciu klinometra firmy Suunto. Nazewnictwo gatunków roœlin naczyniowych podano za Mirkiem i in. (2002), a mszaków za Ochyr¹ i in. (2003). Wyró nienie jednostek syntaksonomicznych przyjêto za prac¹ Matuszkiewicza (2008). 2. Wyniki 2.1. Przegl¹d zbiorowisk leœnych Na terenie rezerwatu Las M¹tawski stwierdzono 4 zbiorowiska ³êgowe: Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Fraxino-Alnetum i Ficario-Ulmetum minoris oraz 1 gr¹dowe, tj. Stellario holosteae-carpinetum betuli. Ich wykaz w systemie zbiorowisk roœlinnych przedstawiono poni ej. Klasa: Salicetea purpureae Moor 1958 Rz¹d: Salicetalia purpureae Moor 1958 Zwi¹zek: Salicion albae R. Tx Zespó³: Salicetum albo-fragilis R. Tx Zespó³: Populetum albae Br.-Bl Klasa: Querco-Fagetea Br.-Bl. et Vlieg Rz¹d: Fagetalia sylvaticae Paw³. in Paw³., Soko³. et Wall Zwi¹zek: Alno-Ulmion Br.-Bl. et R. Tx. 1943
4 8 Renata Afranowicz-Cieœlak Podzwi¹zek: Alnenion glutinoso-incanae Oberd Zespó³: Fraxino-Alnetum W. Mat Podzwi¹zek: Ulmenion minoris Oberd Zespó³: Ficario-Ulmetum minoris Knapp 1942 em. J. Mat Zwi¹zek: Carpinion betuli Issl em. Oberd Zespó³: Stellario holosteae-carpinetum betuli Oberd Charakterystyka zbiorowisk leœnych Salicetum albo-fragilis R. Tx (Tab. 1, zdj. 1-5). W Lesie M¹tawskim fitocenozy ³êgu wierzbowego zajmuj¹ niewielk¹ powierzchniê w pó³nocnej czêœci kompleksu. Wystêpuj¹ tutaj na madach rzecznych inicjalnych, w których wysoki stan wody gruntowej powoduje silne oglejenie gleby (por. Knitter 2001). Jej zmienny poziom w ci¹gu roku powodowany jest wahaniami stanu wody w Wiœle, wiosn¹ stagnuje ona w obni eniach terenu. Aktualny stan fitocenoz zwi¹zany jest z ustaniem zalewów powierzchniowych po wybudowaniu wa³ów przeciwpowodziowych. Drzewostan jest bardzo luÿny, budowany przez Salix alba i S. fragilis, dorastaj¹ce do m wysokoœci. Ich zwarcie osi¹ga maksymalnie 45%. W s³abo rozwiniêtej warstwie krzewów oprócz podrostu wierzb wystêpuj¹: Ulmus minor, U. glabra i U. laevis. W fitocenozach zlokalizowanych w wy szych czêœciach terasy wi¹zy tworz¹ warstwê krzewów o zwarciu do 50% (Tab. 1, zdj. 5). Tabela 1/Table 1. Salicetum albo-fragilis R. Tx Numer kolejny zdjêcia/successive number of relevé Data/Date: dzieñ/day miesi¹c/month rok/year Oddzia³ leœny/ Forest section Zwarcie warstwy drzew/density of the tree layer a (%) Zwarcie warstwy krzewów/density of the shrub layer b (%) Pokrycie warstwy zielnej/cover of the herb layer c (%) Pokrycie warstwy mszystej/cover of the moss layer d (%) Powierzchnia zdjêcia/surface area of relevé m Drzewa i krzewy/trees and shrubs (Ch.* Salicetum albo-fragilis) *Salix alba a b Salix fragilis a b Populus alba a Ulmus glabra b Ulmus laevis Ulmus minor.... 3
5 Stan zachowania zbiorowisk ³êgowych i gr¹dowych rezerwatu Las M¹tawski... 9 Numer kolejny zdjêcia/successive number of relevé Quercus robur c Rubus caesius D. Salicetum albo-fragilis Ch. Bidentetea tripartiti Rorippa palustris c Alopecurus aequalis Ch. Phragmitetea Rorippa amphibia c Iris pseudacorus Galium palustre Poa palustris Eleocharis palustris Carex riparia Ch. Molinio-Arrhenatheretea Myosotis palustris c Ranunculus repens Lysimachia vulgaris Cardamine pratensis Deschampsia caespitosa Lythrum salicaria Taraxacum officinale Scirpus sylvaticus Towarzysz¹ce/Accompanying Ch. Querco-Fagetea Ficaria verna c Gagea lutea Rumex sanguineus Poa nemoralis Impatiens noli-tangere Festuca gigantea Ch. Artemisietea vulgaris Urtica dioica c Myosoton aquaticum Glechoma hederacea Carduus crispus Arctium lappa Geranium robertianum Anthriscus sylvestris Inne/Others Phalaris arundinacaea c Symphytum officinale Solanum dulcamara
6 10 Renata Afranowicz-Cieœlak Numer kolejny zdjêcia/successive number of relevé Lemna minor Lemna trisulca Hottonia palustris Callitriche cophocarpa Conyza canadensis Galium elongatum Polygonum minus Sonchus oleracaeus Stachys palustris Moehringia trinervia Ricciocarpos natans d Runo wykazuje siln¹ zmiennoœæ sezonow¹ w ci¹gu roku. Wiosn¹ pojawiaj¹ siê geofity: Gagea lutea i Ficaria verna, lecz ich udzia³ powierzchniowy jest niewielki ze wzglêdu na okresowe zalanie lub d³ugotrwale stagnuj¹c¹ wodê w licznych obni eniach terenu. W pe³ni sezonu wegetacyjnego dominuj¹ roœliny siedlisk podmok³ych, zw³aszcza z klasy Phragmitetea, takie jak: Galium palustre, Poa palustris, Iris pseudacorus oraz z Molinio-Arrhenatheretea, m.in.: Ranunculus repens, Myosotis palustris, Lysimachia vulgaris (por. Tab. 1). Z gatunków klasy Alnetea glutinosae sporadycznie by³a notowana jedynie Solanum dulcamara. W obni eniach terenu z okresowo stagnuj¹c¹ wod¹ pojawiaj¹ siê roœliny wodne: Lemna minor, L. trisulca, Callitriche cophocarpa, Hottonia palustris i Ricciocarpos natans. WyraŸne ró nice wilgotnoœci gleby miêdzy najwy ej wyniesionymi partiami terasy a ni ej po³o onymi maj¹ swoje odzwierciedlenie w sk³adzie florystycznym warstwy zielnej poprzez wystêpowanie p³atów nawi¹zuj¹cych do dwóch postaci zespo³u wyró nionych przez Borysiak (1990) w randze podzespo³ów. Czêœæ p³atów wykazuje podobieñstwo do podzespo³u Salicetum albo-fragilis rorippetosum. Charakteryzuj¹ siê one wiêkszym udzia³em gatunków bagiennych, zw³aszcza Rorippa amphibia (Tab. 1, zdj. 3). Natomiast fitocenozy udokumentowane zdjêciami 4 i 5 (Tab. 1) nawi¹zuj¹ do podzespo³u Salicetum albo-fragilis typicum poprzez czêstsze wystêpowanie gatunków z klasy Artemisietea vulgaris: Urtica dioica, Glechoma hederacea, Carduus crispus, Arctium lappa, Geranium robertianum. Jednak œcis³e zaklasyfikowanie do wy ej wymienionych podzespo³ów nie jest mo liwe ze wzglêdu na fragmentaryczne wykszta³cenie ma³opowierzchniowych fitocenoz. Populetum albae Br.-Bl (Tab. 2, zdj. 1-12) Na u³awach Wiœlanych wystêpuj¹ jedynie jego nieliczne ma³opowierzchniowe fitocenozy, zlokalizowane w pó³nocnej czêœci Lasu M¹tawskiego. W drzewostanie górn¹ warstwê tworz¹ dominuj¹ce: Populus alba, P. nigra i P. tremula oraz w domieszce Fraxinus excelsior. Ich wysokoœæ wynosi œrednio 32 m, przy zwarciu osi¹gaj¹cym ok. 60%. W ni szej warstwie drzew wystêpuje Fraxinus excelsior, Ulmus glabra oraz sporadycznie Salix fragilis (Tab. 2).
7 Tabela 2/Table 2. Populetum albae Br.-Bl Numer kolejny zdjêcia/successive number of relevé Data/Date: dzieñ/day miesi¹c/month rok/year Oddzia³ leœny/ Forest section Zwarcie warstwy drzew/density of the tree layer a (%) a (%) Zwarcie warstwy krzewów/density of the shrub layer b (%) b (%) Pokrycie warstwy zielnej/cover of the herb layer c (%) Pokrycie warstwy mszystej/cover of the moss layer d (%) Powierzchnia zdjêcia/surface area of relevé m Drzewa i krzewy/trees and shrubs Ch.*, D.** Populetum albae *Populus alba a c *Populus nigra a **Ribes spicatum b c **Padus avium b/b.../1..../ **Euonymus europaeus b /c.../+ + +/ /+. Pozosta³e/Others Populus tremula a Fraxinus excelsior a, a/a./1 2/2./3./2./2 1/2 2/1./1./2 2/4 2/. 1/ b, b/b +/. 2/1 +/+ 2/. +/+ 1/+./ +. 1/. 1/../2 2/ c Ulmus glabra a b, b/b 2/. 2/1 +/2 +/1 1/ /+ 1/ c Sambucus nigra b, b/b../2../2./+./3. 3/. 3/. 3/../1 +/.
8 Numer kolejny zdjêcia/successive number of relevé c Ulmus laevis a b/b.../+.. +/ c Quercus robur a/a..../ /.... Salix fragilis../1... 1/ Salix triandra a Ulmus minor a b c Crataegus rhipidophylla b/b.../+. +/+../+../+./+.. Ribes nigrum b / c Ulmus minor (var. suberosa) b/b /1 1/... Corylus avellana /. 3/..... Cornus sanguinea b c Carpinus betulus b Crataegus laevigata b c Rubus caesius Viburnum opulus Prunus spinosa Populus canadensis D. Populetum albae*, Salicion albae, Salicetalia purpureae et Salicetea purpureae Urtica dioica c *Aegopodium podagraria Towarzysz¹ce/Accompanying Ch. Alno-Ulmion Circaea lutetiana c
9 Numer kolejny zdjêcia/successive number of relevé Gagea lutea Festuca gigantea Rumex sanguineus Plagiomnium undulatum d Fissidens taxifolius Ch. Fagetalia et Querco-Fagetea* Ficaria verna c Paris quadrifolia Ranunculus lanuginosus Stachys sylvatica Corydalis cava Scrophularia nodosa *Brachypodium sylvaticum *Epipactis helleborine r. r. *Poa nemoralis Ch. Artemisietea vulgaris Glechoma hederacea c Geum urbanum Alliaria petiolata Galium aparine Lamium maculatum Anthriscus sylvestris Impatiens parviflora Chelidonium majus Ch. Molinio-Arrhenatheretea, Phragmitetea* Deschampsia caespitosa c Dactylis glomerata Filipendula ulmaria Myosotis palustris *Carex acutiformis *Galium palustre
10 Numer kolejny zdjêcia/successive number of relevé Inne/Others Platanthera chlorantha c r r Poa annua Equisetum hyemale Athyrium filix-femina Dryopteris carthusiana Carex brizoides Equisetum sylvaticum Humulus lupulus Viola sp Brachythecium rutabulum d Oxyrrhynchium hians Oxyrrhynchium speciosum Cirriphyllum piliferum
11 Stan zachowania zbiorowisk ³êgowych i gr¹dowych rezerwatu Las M¹tawski Dwuwarstwowy podszyt jest doœæ dobrze rozwiniêty i osi¹ga zwarcie od (15) 20 do 45%, a wyj¹tkowo 60%, w obu warstwach. Tworz¹ go g³ównie Sambucus nigra i Ulmus glabra. Krzewy wyró niaj¹ce zespó³ (Euonymus europaeus, Padus avium i Ribes spicatum) wystêpuj¹ z niewielkim udzia³em. Pokrycie warstwy zielnej wynosi od 30 do 60% powierzchni. Tworz¹ j¹ gatunki diagnostyczne ³êgu wi¹zowo-jesionowego: Rubus caesius oraz geofity Ficaria verna i Gagea lutea. Z równie du ¹ obfitoœci¹ wystêpuje Aegopodium podagraria, wyró niaj¹cy dla ³êgu topolowego. Doœæ czêstymi sk³adnikami fitocenoz s¹ równie : Circaea lutetiana, Paris quadrifolia, Geum urbanum, Alliaria petiolata, Galium aparine oraz Urtica dioica (por. Tab. 2). Warstwa mszysta jest w niektórych p³atach doœæ dobrze rozwiniêta i osi¹ga nawet do 50% pokrycia. Najczêstszymi gatunkami s¹ Brachythecium rutabulum i Oxyrrhynchium hians. Fraxino-Alnetum W. Mat (Tab. 3, zdj. 1-3) Fitocenozy ³êgu jesionowo-olszowego zajmuj¹ ma³¹ powierzchniê w Lesie M¹tawskim, gdzie rozwijaj¹ siê na madach rzecznych próchnicznych (por. Knitter 2001). W drzewostanie, który w du ej czêœci pochodzi z sadzenia, przewa aj¹ Alnus glutinosa i A. incana. Osi¹gaj¹ one maksymalnie 19 m wysokoœci. W starszych fitocenozach wystêpuj¹ ponadto: Fraxinus excelsior i Ulmus glabra. Zwarcie drzewostanu wynosi do 90% (Tab. 3). Tabela 3/Table 3. Fraxino-Alnetum W. Mat Numer kolejny zdjêcia/successive number of relevé Data/Date: dzieñ/day miesi¹c/month rok/year Oddzia³ leœny/ Forest section Zwarcie warstwy drzew/density of the tree layer a (%) a (%) a (%) Zwarcie warstwy krzewów/density of the shrub layer b (%) b (%) b (%) 20-5 Pokrycie warstwy zielnej/cover of the herb layer c (%) Pokrycie warstwy mszystej/cover of the moss layer d (%) Powierzchnia zdjêcia/surface area of relevé m Drzewa i krzewy/trees and shrubs (D.*Fraxino-Alnetum) Alnus glutinosa a, a /a 4 4 2/ b, b /b +/2 1 +/. Alnus incana a, a /a 1 3./ b/b./1 +/ c. + +
12 16 Renata Afranowicz-Cieœlak Numer kolejny zdjêcia/successive number of relevé Fraxinus excelsior a, a /a b, b /b +/+ +./ c Ulmus glabra a /a.. 2/ b/b. 1/../ c.. + Quercus robur b/b./+ +/ c + +. Prunus cerasifera b.. + Rhamnus cathartica b c. +. Rubus caesius *Ribes nigrum. + 1 Crataegus monogyna +.. Cornus sanguinea. +. Sambucus nigra.. + D. Fraxino-Alnetum Lysimachia vulgaris c Galium palustre 2 +. Scutellaria galericulata +.. Lycopus europaeus. +. Iris pseudacorus.. + Ch. Alno-Ulmion*, Fagetalia et Querco-Fagetea *Festuca gigantea c *Ficaria verna Scrophularia nodosa +. + Poa nemoralis +.. Brachypodium sylvaticum. +. *Circaea lutetiana.. + Dactylis polygama.. + Ranunculus cfr. lanuginosus.. + *Rumex sanguineus.. + *Plagiomnium undulatum d +.. Towarzysz¹ce/Accompanying Ch. Phragmitetea Poa palustris c + 1. Carex acutiformis +.. Phalaris arundinacaea +.. Ch. Molinio-Arrhenatheretea Myosotis palustris c Deschampsia caespitosa Stachys palustris + +. Filipendula ulmaria +. + Juncus effusus +.. Lythrum salicaria. +. Ch. Artemisietea vulgaris Glechoma hederacea c Urtica dioica Geum urbanum + +. Anthriscus sylvestris. +.
13 Stan zachowania zbiorowisk ³êgowych i gr¹dowych rezerwatu Las M¹tawski Numer kolejny zdjêcia/successive number of relevé Inne/Others Symphytum officinale c + +. Humulus lupulus + +. Moehringia trinervia +. + Elymus repens +.. Anthoxanthum odoratum. +. Athyrium filix-femina.. + Brachythecium rutabulum d Oxyrrhynchium hians.. + Oba gatunki olsz wystêpuj¹ tak e jako podrost, jednak Alnus glutinosa jest liczniej reprezentowana. Doœæ du ym udzia³em w podszycie odznaczaj¹ siê równie pozosta³e sk³adniki drzewostanu. Ponadto sporadycznie trafiaj¹ siê: Quercus robur, Prunus cerasifera i Rhamnus cathartica. Wysokoœæ warstwy krzewów wynosi oko³o 6 m i osi¹ga ona zwarcie do 20% (por. Tab. 3). Wykszta³cenie warstwy zielnej jest bardzo zmienne w poszczególnych p³atach i wynosi od 20% do 80% pokrycia. Znacznym udzia³em iloœciowym w runie odznaczaj¹ siê gatunki z klasy Molinio-Arrhenatheretea m.in. Myosotis palustris i Deschampsia caespitosa. Domieszkê stanowi¹ równie sk³adniki z innych grup syngenetycznych oraz gatunki towarzysz¹ce, np.: Festuca gigantea i Ficaria verna, charakterystyczne dla Alno-Ulmion, a tak e Glechoma hederacea i Urtica dioica, diagnostyczne dla Artemisietea vulgaris (por. Tab. 3). Warstwa mszysta wystêpuje ze znikomym udzia³em, tworzy j¹ g³ównie Brachythecium rutabulum. Ficario-Ulmetum minoris Knapp 1942 em. J. Mat (Tab. 4, zdj. 1-25) Wspó³czeœnie fitocenozy Ficario-Ulmetum minoris dominuj¹ w rezerwacie, zajmuj¹c najwiêksz¹ jego powierzchniê. Poszczególne p³aty tego zespo³u s¹ rozmaicie wykszta³cone w zwi¹zku z antropogenicznymi zmianami warunków siedliska oraz wprowadzeniem drzew. Ficario-Ulmetum minoris typicum (Tab. 4, zdj. 1-14) Jest to wielowarstwowe zbiorowisko rozwijaj¹ce siê w przewa aj¹cej czêœci na madach rzecznych brunatnych (por. Knitter 2001). W drzewostanie górn¹ warstwê o wysokoœci oko³o 30 m buduje przewa nie Fraxinus excelsior, rzadziej Quercus robur; sporadycznie pojawia siê Acer platanoides. Osi¹ga ona od 50% do 80% zwarcia. Ni sz¹ warstwê drzew, o wysokoœci m, tworz¹ Ulmus sp. div. oraz rzadziej Fraxinus excelsior, osi¹gaj¹ce œrednio 20% zwarcia. W warstwie krzewów dominuje gatunek charakterystyczny ³êgu wi¹zowo-jesionowego Ulmus minor. Doœæ czêsto wystêpuj¹ równie Ulmus glabra, Sambucus nigra oraz Cornus sanguinea. Sporadycznie pojawia siê Carpinus betulus. Warstwa zielna, przewa nie dobrze wykszta³cona, charakteryzuje siê zmiennoœci¹ sezonow¹. Jej pokrycie wynosi œrednio 60%. Wiosn¹ masowo wystêpuje tu Ficaria verna, której towarzysz¹ Gagea lutea i Corydalis cava. Po ust¹pieniu geo-
14 18 Renata Afranowicz-Cieœlak fitów bujnie rozwija siê dwuwarstwowe runo w aspekcie letnim. Tworz¹ je g³ównie gatunki charakterystyczne syntaksonów z klas Querco-Fagetea i Artemisietea vulgaris. Du ym udzia³em w warstwie zielnej odznaczaj¹ siê: Circaea lutetiana, Geum urbanum, Galium aparine, Stachys sylvatica, Paris quadrifolia i Festuca gigantea oraz p³o ¹ce siê Galeobdolon luteum i Glechoma hederacea. W pe³ni sezonu wegetacyjnego dominuj¹ wysokie byliny: Urtica dioica i Aegopodium podagraria (por. Tab. 4). Warstwa mszysta jest na ogó³ s³abo wykszta³cona. Jedynie miejscami wiêksz¹ rolê odgrywaj¹: Oxyrrhynchium hians, Brachythecium rutabulum i Fissidens taxifolius. Ficario-Ulmetum minoris z posadzonym drzewostanem (Tab. 4, zdj ) Czêœæ drzewostanów w Lesie M¹tawskim pochodzi z posadzenia. Wprowadzone gatunki, zgodne z typem siedliska, tworz¹ fitocenozy Ficario-Ulmetum minoris z ujednoliconym wiekowo drzewostanem o uproszczonej budowie warstwowej. W drzewostanie obok dominuj¹cego Fraxinus excelsior, który czasami tworzy jednogatunkow¹ warstwê, w domieszce wystêpuj¹: Tilia cordata, Acer platanoides i Betula pendula. W wiêkszoœci p³atów z jesionem wynios³ym drzewostan jest jednowarstwowy, osi¹gaj¹cy 60-70% zwarcia, a w p³atach z brzoz¹ oko³o 45%. Wysokoœæ drzew nie przekracza 30 m. Warstwa krzewów jest przewa nie s³abo rozwiniêta lub nie wystêpuje wcale. Do czêœciej pojawiaj¹cych siê jej sk³adników nale ¹ Ulmus minor i Sambucus nigra. Zwarcie podszytu wynosi od (5) 10% w najm³odszych do 50% w najstarszych fitocenozach. Runo jest podobnie wykszta³cone jak w postaci Ficario-Ulmetum minoris typicum i pokrywa przewa nie 60-95% powierzchni. Dobrze reprezentowane s¹ gatunki diagnostyczne dla klasy Querco-Fagetea i jej ni szych jednostek (por. Tab. 4, zdj ). W p³atach z Betula pendula warstwa zielna charakteryzuje siê wystêpowaniem wysokich bylin z klasy Molinio-Arrhenatheretea, jak: Lysimachia vulgaris, Lythrum salicaria, Valeriana officinalis oraz sta³ym udzia³em Equisetum hyemale i Humulus lupulus. Warstwa mszysta pokrywa od 10% do 50% powierzchni. Dominuj¹ w niej Oxyrrhynchium hians i Brachythecium rutabulum. Stellario holosteae-carpinetum betuli Oberd (Tab. 5, zdj. 1-11) P³aty Stellario holosteae-carpinetum betuli zajmuj¹ niewielkie powierzchnie w po³udniowej czêœci Lasu M¹tawskiego. Jest to najwy ej po³o ony teren w skali ca³ego kompleksu leœnego, którego stosunki wodne zosta³y zmienione poprzez budowê wa³ów przeciwpowodziowych. W górnej warstwie drzewostanu, osi¹gaj¹cej oko³o 30 m wysokoœci, dominuj¹ Fraxinus excelsior, Quercus robur i pochodz¹cy z sadzenia Acer platanoides. Zwarcie piêtra górnego drzewostanu (a1) wynosi od 25% do 40%, a sporadycznie osi¹ga wartoœæ 80%. Natomiast drzewostan podokapowy (a2) jest zwykle bardziej zwarty 40-70%, w wyj¹tkowych wypadkach osi¹ga nawet 90%. Panuje w nim Carpinus betulus, czêœciowo wprowadzony sztucznie. Wyj¹tkowo wystêpuj¹ Crataegus rhipidophylla, Sambucus nigra i Ulmus minor.
15 Stan zachowania zbiorowisk ³êgowych i gr¹dowych rezerwatu Las M¹tawski... 19
16 20 Renata Afranowicz-Cieœlak
17 Stan zachowania zbiorowisk ³êgowych i gr¹dowych rezerwatu Las M¹tawski... 21
18 22 Renata Afranowicz-Cieœlak
19 Tabela 5. Stellario holosteae-carpinetum betuli ficarietosum (A) i Stellario holosteae-carpinetum betuli wariant z Carex brizoides (B) Table 5. Stellario holosteae-carpinetum betuli ficarietosum (A) and Stellario holosteae-carpinetum betuli variant with Carex brizoides (B) A B Numer kolejny zdjêcia/successive number of relevé Data/Date: dzieñ/day miesi¹c/month rok/year Oddzia³ leœny/ Forest section Zwarcie warstwy drzew/density of the tree layer a (%) a (%) Zwarcie warstwy krzewów/density of the shrub layer b (%) b (%) b (%) Pokrycie warstwy zielnej/cover of the herb layer c (%) Pokrycie warstwy mszystej/cover of the moss layer d (%) Powierzchnia zdjêcia/surface area of relevé m Drzewa i krzewy/trees and shrubs (Ch.* reg. Stellario holosteae-carpinetum betuli) *Carpinus betulus a/a./4./5./4./2./3 2/3 1/3./4../4 1/ b, b/b....../1 +/.../ c Fraxinus excelsior a, a/a.. 2/+ 2/. 3/. 2/1 2/.. 2/. 1/. 3/ b c Quercus robur a, a/a 2/. 2/. 2/. 2/. 2/... 4/.. 3/. 2/ c Acer platanoides a, a/a. 2/../1./2 1/+..../3../ b/b...../ / c Tilia cordata a /a.... 1/. 3/ c Betula pendula a Betula pubescsens a/a /1.....
20 A B Numer kolejny zdjêcia/successive number of relevé Ulmus minor a b, b/b +.. 1/ /. + Ulmus minor c Ulmus glabra a b/b..../+.. +/... +/ c Ulmus laevis a b/b.... +/ c Malus sylvestris a /b / Sambucus nigra b, b/b 1.../1./+... / c Crataegus laevigata b, b/b c Crataegus curvisepala b/b.... +/+. +/.../ c *Corylus avellana b/b / c Padus avium b/b.... +/../ c Rubus caesius Euonymus europaeus Ribes spicatum Populus alba Rhamnus cathartica Ch.* Stellario holosteae-carpinetum betuli et Carpinion betuli Ficaria verna c Gagea lutea Dactylis polygama *Stellaria holostea Fissidens taxifolius (lok.) d
21 A B Numer kolejny zdjêcia/successive number of relevé Ch. Alno-Ulmion Circaea lutetiana c Festuca gigantea Rumex sanguineus Plagiomnium undulatum d Ch. Fagetalia Galeobdolon luteum c Ranunculus lanuginosus Stachys sylvatica Corydalis cava Polygonatum multiflorum Anemone ranunculoides Carex sylvatica Paris quadrifolia Scrophularia nodosa Ch. Querco-Fagetea Aegopodium podagraria c Anemone nemorosa Adoxa moschatelina Brachypodium sylvaticum Poa nemoralis Towarzysz¹ce/Accompanying Ch. Artemisietea vulgaris Glechoma hederacea c Alliaria petiolata Galium aparine Urtica dioica Geum urbanum Lamium maculatum Impatiens parviflora Anthriscus sylvestris Lapsana communis
22 A B Numer kolejny zdjêcia/successive number of relevé Geranium robertianum Solidago gigantea Inne/Others Dactylis glomerata c Equisetum sylvaticum Veronica officinalis Stellaria media Carex brizoides Veronica hederifolia Deschampsia caespitosa Convallaria majalis Equisetum hyemale Elymus repens Moehringia trinervia Carex riparia Poa palustris Melandrium rubrum Brachythecium rutabulum d Oxyrrhynchium hians Oxyrrhynchium speciosum
23 Stan zachowania zbiorowisk ³êgowych i gr¹dowych rezerwatu Las M¹tawski Warstwa zielna jest bogata pod wzglêdem florystycznym i dobrze wykszta³cona przez ca³y sezon wegetacyjny. Wiosn¹ masowo pojawiaj¹ siê w niej geofity, g³ównie: Ficaria verna i Gagea lutea, a zw³aszcza Corydalis cava w barwnych odmianach, od bia³ej do ciemnopurpurowej. Taki sk³ad gatunkowy wskazuje na podzespó³ Stellario holosteae-carpinetum betuli ficarietosum. Po ust¹pieniu roœlin aspektu wiosennego, wczesnym latem przewa aj¹: Galeobdolon luteum, Circaea lutetiana, Festuca gigantea, Carex sylvatica i in. W pe³ni sezonu wegetacyjnego w runie dominuj¹: Aegopodium podagraria, Rubus caesius i Ranunculus lanuginosus. Z gatunków charakterystycznych zespo³u niezbyt czêsto wystêpuj¹ Stellaria holostea i Dactylis polygama, nieosi¹gaj¹ce jednak du ej iloœciowoœci (Tab. 5). W warstwie mszystej, która jest s³abo rozwiniêta, najczêstsze s¹ Brachythecium rutabulum i Oxyrrhynchium hians, natomiast stosunkowo rzadko wystêpuje Fissidens taxifolius. Szczególn¹ uwagê nale y zwróciæ na masowy udzia³ Carex brizoides w runie niektórych fitocenoz charakteryzuj¹cych siê posadzonym drzewostanem jesionowo-dêbowym. Te p³aty zosta³y zaklasyfikowane jako Stellario holosteae-carpinetum betuli wariant z Carex brizoides. Pod wzglêdem sk³adu gatunkowego oraz zwarcia warstwy drzew i krzewów nie ró ni¹ siê one od s¹siaduj¹cych p³atów gr¹dowych opisanych powy ej. Jedynie runo w aspekcie letnim jest lepiej rozwiniête i ma trawiast¹ fizjonomiê. W czêœci p³atów prawie po³owê powierzchni pokrywa turzyca dr ¹czkowata (Tab. 5, zdj. 9-11). 3. Podsumowanie i dyskusja W przesz³oœci na terenie u³aw Wiœlanych dominowa³y zbiorowiska ³êgowe. Wœród nich istotn¹ rolê, zw³aszcza w pobli u du ych cieków, odgrywa³y ³êgi wierzbowo-topolowe (Wojterski i in. 1994). Ten typ ³êgu, który wed³ug dawnej nomenklatury syntaksonomicznej okreœlany by³ jako Salici-Populetum, zachowa³ siê w Lesie M¹tawskim jedynie na niewielkich powierzchniach. Fitocenozy Salici-Populetum, nierzadko fragmentarycznie wykszta³cone, notowane by³y równie w innych dolinach rzek ni owych (Faliñski, Faliñska 1965; Kêpczyñski, Wilkoñ-Michalska 1967; Olaczek 1972; Borysiak 1990, 2002). Badane wspó³czeœnie jego p³aty, maj¹ce postaæ zdegenerowan¹, zaklasyfikowano zgodnie z propozycj¹ Matuszkiewicza (2001) do dwóch zespo³ów: Salicetum albo-fragilis i Populetum albae. Rozmieszczenie tych zbiorowisk w omawianym kompleksie zwi¹zane jest z wystêpowaniem odpowiednich warunków siedliskowych i naturalnym pochodzeniem wierzb oraz topól. Fitocenozy Salicetum albo-fragilis maj¹ postaæ silnie zniekszta³con¹, z drzewostanem rozluÿnionym na skutek wydzielania siê wierzb. Ich sk³ad florystyczny warstwy zielnej w p³atach wy ej po³o onych odznacza siê udzia³em gatunków diagnostycznych dla Ficario-Ulmetum minoris. Œwiadczy to o tendencji do przekszta³cenia siê ³êgu wierzbowego w ³êg wi¹zowo-jesionowy, co obserwowa³ ju Jelinowski (1969). W fitocenozach ni ej po³o onych czêstymi komponentami s¹
24 28 Renata Afranowicz-Cieœlak gatunki siedlisk podmok³ych z klas Phragmitetea i Molinio-Arrhenatheretea. Ten sk³ad gatunkowy nawi¹zuje do Salicetum albo-fragilis rorippetosum, wyró nianego przez Borysiak (1990). W niniejszym opracowaniu wyró niono zespó³ Salicetum albo-fragilis na podstawie sk³adu florystycznego, choæ wg Mieñko (2001a, b) jest to degeneracyjna postaæ ³êgu wi¹zowo-jesionowego z udzia³em Salix alba i S. fragilis oraz obecnoœci¹ gatunków olsowych w drzewostanie. Nadrzeczny ³êg topolowy jest typowym zbiorowiskiem dla dolin wielkich rzek (por. Borysiak 1994; Matuszkiewicz 2001). Na badanym terenie wystêpuj¹ fitocenozy ³êgu topolowego Populetum albae, które nawi¹zuj¹ do Ficario-Ulmetum minoris. Zgodne jest to z czêstym kierunkiem sukcesji p³atów tego zespo³u, tj. przekszta³caniem siê w ³êg wi¹zowo-jesionowy (Matuszkiewicz 2001). Znajduje to potwierdzenie w fizjonomii zbiorowiska i jego sk³adzie florystycznym, zw³aszcza e w dobrze rozwiniêtej warstwie krzewów znaczny udzia³ maj¹ wi¹zy, a w warstwie zielnej czêste s¹ gatunki charakterystyczne Ficario-Ulmetum minoris (por. Tab. 2). Cech¹ wyró niaj¹c¹ niektóre p³aty jest obecnoœæ pomnikowych okazów Populus alba, których wiek szacowany jest na 170 lat (por. Mieñko 2001a). S¹ to naturalne ostoje tego gatunku na u³awach Wiœlanych (por. Browicz, Gostyñska-Jakuszewska 1970). Siedliska dogodne dla rozwoju ³êgu jesionowo-olszowego wystêpuj¹ na niewielkim obszarze u³aw Wiœlanych (Wojterski i in. 1994). W rezerwacie Las M¹tawski odnotowano niewielkie p³aty ³êgu jesionowo-olszowego, którego wczesne stadium rozwojowe z m³odym drzewostanem zosta³o udokumentowane zdjêciami fitosocjologicznymi przez Jelinowskiego (1969). Wspó³czeœnie zbiorowisko wystêpuje w postaci starszych fitocenoz z czêœciowo wydzielaj¹cymi siê olchami (por. Tab. 3). Za wyró nieniem tego zespo³u przemawia znaczny udzia³ gatunków diagnostycznych dla Fraxino-Alnetum oraz Phragmitetea i Molinio-Arrhenatheretea. Na u³awach Wiœlanych najszerzej rozpowszechnione by³y w przesz³oœci ³êgi wi¹zowo-jesionowe, których udzia³ powierzchniowy na przestrzeni wieków uleg³ znacznemu zmniejszeniu. Wspó³czeœnie najwiêksz¹ powierzchniê zajmuje on w Lesie M¹tawskim, gdzie reprezentowany jest przez rozmaite postaci rozwojowe fitocenoz. Typowo wykszta³cone p³aty Ficario-Ulmetum minoris wystêpuj¹ tu jeszcze doœæ czêsto. Jest to stosunkowo trwa³e zbiorowisko, chocia niektóre p³aty po³o one w podsuszonych miejscach wykazuj¹ nawi¹zania florystyczne do yznych gr¹dów ni owych. W drzewostanie wiêkszoœci p³atów ³êgu wi¹zowo-jesionowego dobrze odnawia siê Ulmus minor i pozosta³e gatunki wi¹zów. W warstwie zielnej diagnostyczne komponenty zespo³u Ficario-Ulmetum minoris wystêpuj¹ nadal z du ¹ sta³oœci¹ i obfitoœci¹ (por. Tab. 4). Runo jest podobnie wykszta³cone w postaci Ficario-Ulmetum minoris typicum i w postaci z posadzonym drzewostanem. Ró nicê stanowi wiêkszy udzia³ iloœciowy Aegopodium podagraria, Galium aparine, Equisetum hyemale i Humulus lupulus w fitocenozach z wprowadzonym drzewostanem. Zdaniem Buga³y (1960) Ficario-Ulmetum minoris jest tutaj zbiorowiskiem zastêpczym, które wykszta³ci³o siê z Salici-Populetum pod wp³ywem zmian warunków wodnych. Odmienne stanowisko
25 Stan zachowania zbiorowisk ³êgowych i gr¹dowych rezerwatu Las M¹tawski reprezentuje Mieñko (2001a), który uwa a, e ³êg wi¹zowo-jesionowy jest zbiorowiskiem wyjœciowym, ulegaj¹cym przekszta³ceniu w kierunku gr¹du na skutek eliminacji wiosennych zalewów powierzchniowych. W przesz³oœci lasy dêbowo-grabowe wystêpowa³y w najwy ej wyniesionych partiach u³aw Wiœlanych (por. Mager 1960), a obecnie odgrywaj¹ znikom¹ rolê przestrzenn¹ (Jutrzenka-Trzebiatowski 1991). Fitocenozy Stellario holosteae-carpinetum betuli, stwierdzone w rezerwacie Las M¹tawski powsta³y na drodze naturalnej sukcesji z Ficario-Ulmetum minoris, a czêœciowo przy wspó³udziale cz³owieka, polegaj¹cym na wprowadzeniu drzew oraz przekszta³ceniu warunków wodnych po wybudowaniu wa³ów ochronnych, które doprowadzi³y do eliminacji wiosennego zalewu wodami rzecznymi (por. Mieñko 2001a). Podobne zmiany siedlisk ³êgowych w gr¹dowe w nastêpstwie odwodnienia obserwowano w innych dolinach rzecznych (Buliñski 1980; Macicka, Wilczyñska 1993; Herbich 1994). W badanych fitocenozach najistotniejsz¹ rolê odgrywaj¹ taksony charakterystyczne dla ³êgów i gr¹dów, które s¹ przynale ne do klasy Querco-Fagetea. Udzia³ gatunków nieleœnych wzrasta w p³atach, gdzie woda okresowo zalega na powierzchni gleby, np. w ³êgu wierzbowym stwierdzono wystêpowanie hydrofitów (por. Tab. 1, zdj. 1-2), czy w fitocenozach z nasadzonym drzewostanem, np. w ³êgu wi¹zowo-jesionowym z brzoz¹ brodawkowat¹ (por. Tab. 4, zdj ) istotn¹ rolê odgrywaj¹ sk³adniki diagnostyczne dla Artemisietea vulgaris. Zw³aszcza obecnoœæ Solidago gigantea œwiadczy o przeœwietleniu drzewostanu. Wspó³czeœnie na szerok¹ skalê obserwuje siê proces rozprzestrzeniania siê gatunków obcego pochodzenia w zbiorowiskach leœnych (Jakubowska-Gabara, Zieliñska 2003; Ratyñska 2003; Za³uski, Paszek 2003; Chmura 2004; Chmura, Sierka 2006; Stêpieñ 2009). W fitocenozach ³êgowych i gr¹dowych omawianego rezerwatu ich udzia³ jest przewa nie znikomy (por. Tab. 1-5). Pojedyncze egzemplarze Prunus cerasifera stwierdzono w warstwie krzewów (por. Tab. 3), a w warstwie zielnej z niewielk¹ iloœciowoœci¹ notowano Impatiens parviflora (por. Tab. 2, 4, 5), Conyza canadensis (por. Tab. 1) i Populus canadensis (por. Tab. 2). Masowe wystêpowanie Solidago gigantea obserwowano jedynie w p³acie z rozluÿnionym drzewostanem ³êgu wi¹zowo-jesionowego (por. Tab. 4, zdj. 25). Analizy struktury i sk³adu florystycznego badanych fitocenoz ³êgowych i gr¹dowych wskazuj¹ na utrzymywanie siê cech znamiennych dla tych typów lasów, zw³aszcza dla Stellario holosteae-carpinetum betuli i Ficario-Ulmetum minoris, przy czym niepokoj¹ce jest zamieranie jesionu wynios³ego. Najbardziej zagro- one jest istnienie ³êgów wierzbowych i topolowych, których p³aty aktualnie s¹ ju znacznie przekszta³cone i postêpuje w nich wypadanie starych osobników wierzby bia³ej i topoli bia³ej przy braku odnowienia w ni szych warstwach (por. Tab. 1, 2). Ponadto zagro eniem dla ³êgów i gr¹dów badanego obiektu s¹ czynniki, które powoduj¹ degeneracjê tego typu zbiorowisk w skali kraju, takie jak: zmiana warunków wodnych czy inwazja obcych gatunków roœlin (Matuszkiewicz 2007a, b). W celu przywrócenia zalewu powierzchniowego i regeneracji fitocenoz ³êgowych badanego obiektu przedstawiono koncepcje dzia³añ ochron-
26 30 Renata Afranowicz-Cieœlak nych polegaj¹cych np. na kontrolowaniu nawadniania terenu przez urz¹dzenia hydrotechniczne lub na zmianach w obwa³owaniu terenu (PRO-LAS 2007). adne jednak z zaproponowanych rozwi¹zañ nie zosta³o dotychczas zrealizowane. Ponadto nieznany jest termin i zakres jakichkolwiek dzia³añ ochrony czynnej w tym rezerwacie, st¹d niemo liwe jest przewidzenie kierunku i natê- enia zmian jego fitocenoz w przysz³oœci, nie wiadomo, czy bêdzie postêpowa³o dalsze gr¹dowienie czy te nast¹pi regeneracja ³êgów. 4. Wnioski Przemiany roœlinnoœci Lasu M¹tawskiego zwi¹zane s¹ z antropogenicznymi przekszta³ceniami warunków wodnych na skutek ustania zalewów powierzchniowych po utworzeniu wa³ów przeciwpowodziowych. Szeroko rozpowszechnione w przesz³oœci w Lesie M¹tawskim ³êgi wierzbowy i topolowy obecnie ograniczone s¹ do niewielkich powierzchni, a najtrwalsze s¹ fitocenozy Ficario- Ulmetum minoris. Czêœæ z nich jest typowo wykszta³cona, natomiast w niektórych zaburzona jest struktura w sk³adzie drzewostanu i warstwy zielnej czy te zaznacza siê proces gr¹dowienia. Literatura BORYSIAK J Zespó³ ³êgu wierzbowo-topolowego: Salici-Populetum R. Tx Meijer Drees 1936 p. p. w dolinach rzek ni owych Polski. W: BIA OBOK S. (red.), Wierzby Salix alba L., Salix fragilis L. Inst. Dendr. PAN, PWN, Warszawa-Poznañ, s BORYSIAK J Struktura aluwialnej roœlinnoœci l¹dowej œrodkowego i dolnego biegu Warty. Wyd. Nauk. UAM, Ser. Biologia 52: BORYSIAK J Szata roœlinna biotopów l¹dowych Parku Krajobrazowego Doliny Dolnej Odry. W: JASNOWSKA J. (red.), Dolina Dolnej Odry. Monografia przyrodnicza parku krajobrazowego. Szczeciñskie Towarzystwo Naukowe, Szczecin, s BUGA A W Krytyczny przegl¹d odmian geograficznych i mieszañców Populus alba L. oraz studia nad tym gatunkiem w dolinie Wis³y. Arbor. kórnickie 5: BULIÑSKI M Zespo³y leœne doliny rzeki Reknicy na Pojezierzu Kaszubskim. Zesz. Nauk. Wydz. BGiNoZ UG, Biol. 2: CHMURA D Penetration and naturalization of alien invasive plants (neophytes) in woodlands of the Silesian Upland (Poland). Nat. Conserv. 60(3): CHMURA D., SIERKA E Relation between invasive plant and species richness of forest floor vegetation: A study of Impatiens parviflora DC. Pol. J. Ecol. 54(3): FALIÑSKI J. B., FALIÑSKA K Szata roœlinna rezerwatu krajobrazowego Dolina rzeki Wa³szy (Wzniesienia Górowskie). Mater. Zak³. Fitosoc. Stosow. UW 7: HERBICH J Przestrzenno-dynamiczne zró nicowanie roœlinnoœci dolin w krajobrazie m³odoglacjalnym na przyk³adzie Pojezierza Kaszubskiego. Monogr. Bot. 76: HOSZOWSKI S Lustracja województw malborskiego i che³miñskiego GTN, Gdañsk.
27 Stan zachowania zbiorowisk ³êgowych i gr¹dowych rezerwatu Las M¹tawski HOSZOWSKI S Lustracja województw malborskiego i che³miñskiego GTN, Gdañsk. JAKUBOWSKA-GABARA J., ZIELIÑSKA K Synanthropic plants in the forest vegetation of Bolimów Nature Park. W: ZAJ C A., ZAJ C M., ZEMANEK B. (eds.), Phytogeographical problems of synanthropic plants. Institute of Botany, Jagiellonian University, Cracow, s JELINOWSKI T Roœlinnoœæ Lasu M¹tawskiego na u³awach. Acta Biol. Med., Soc. Sci. Gedan. 14: JOPKIEWICZ K., ADAMCZEWSKI K Drzewa i krzewy u³aw. Przyrodniczo-techniczne uwarunkowania rozwoju u³aw. Materia³y na sesjê naukow¹. NOT, Elbl¹g, s JUTRZENKA-TRZEBIATOWSKI A Zbiorowiska leœne i zaroœlowe u³aw. W: NOWICKI J. (red.), Rozpoznanie i ochrona ekosystemów. Artyku³y i doniesienia naukowe opracowane w ramach resortowego programu badawczo-rozwojowego nr 28 pt.: Doskonalenie technologii i organizacji produkcji rolniczej na u³awach". Koordynacja u³awski Oddzia³ IMUZ w Elbl¹gu. Wyd. IMUZ-ART, Falenty/Elbl¹g-Olsztyn, s KÊPCZYÑSKI K., WILKOÑ-MICHALSKA J Stosunki florystyczno-fitosocjologiczne rezerwatów Wielka Kêpa Ostromecka i Las Mariañski. Stud. Soc. Sci. Torun., sec. D, 7(6): KNITTER R (mscr.). Charakterystyka przyrodnicza rezerwatu M¹tawski Las. W: Dokumentacja przyrodnicza projektowanego rezerwatu M¹tawski Las (rezerwaty M¹tawy i Las ³êgowy nad Nogatem oraz ich poszerzenie), Gdañsk. MACICKA T., WILCZYÑSKA W Aktualna roœlinnoœæ doliny œrodkowej Odry i jej zagro enia. W: TOMIA OJÆ L. (red.), Ochrona przyrody i œrodowiska w dolinach nizinnych rzek Polski. Inst. Ochr. Przyr., Kraków, s MAGER F Der Wald in Altpreussen als Wirtschaftsraum Böhlauhlau Verlag, Köln-Granz, 328 ss. MATUSZKIEWICZ J. M Zespo³y leœne Polski. PWN, Warszawa, 358 ss. MATUSZKIEWICZ J. M. 2007a. Ogólne kierunki zmian w zbiorowiskach leœnych Polski. Ich przyczyny oraz prognoza przysz³ych kierunków rozwojowych. W: MATUSZKIEWICZ J. M. (red.), Geobotaniczne rozpoznanie tendencji rozwojowych zbiorowisk leœnych w wybranych regionach Polski. Monogr. IGiPZ PAN 8: MATUSZKIEWICZ J. M. 2007b. Zmiany w gr¹dach, borach mieszanych i ³êgach jesionowo- -olszowych Puszczy Bia³owieskiej. W: MATUSZKIEWICZ J. M. (red.), Geobotaniczne rozpoznanie tendencji rozwojowych zbiorowisk leœnych w wybranych regionach Polski. Monogr. IGiPZ PAN 8: MATUSZKIEWICZ W Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roœlinnych Polski. PWN, Warszawa, 537 ss. MIEÑKO W. 2001a (mscr.). Charakterystyka zbiorowisk roœlinnych. W: Dokumentacja przyrodnicza projektowanego rezerwatu M¹tawski Las (rezerwaty M¹tawy i Las ³êgowy nad Nogatem oraz ich poszerzenie), Gdañsk. MIEÑKO W. 2001b (mscr.). Stan zbadania i wykorzystania obiektu. W: Dokumentacja przyrodnicza projektowanego rezerwatu M¹tawski Las (rezerwaty M¹tawy i Las ³êgowy nad Nogatem oraz ich poszerzenie), Gdañsk. MIREK Z., PIÊKOŒ-MIRKOWA H., ZAJ C A., ZAJ C M Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roœlin naczyniowych Polski. W: MIREK Z. (red.), Biodiversity of Poland. Ró norodnoœæ biologiczna Polski. 1: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, Kraków.
28 32 Renata Afranowicz-Cieœlak OCHYRA R., ARNOWIEC J., BEDNAREK-OCHYRA H Census catalogue of Polish mosses. Katalog mchów Polski. W: MIREK Z. (red.), Biodiversity of Poland. Ró norodnoœæ biologiczna Polski. 3: Polish Academy of Sciences, Institute of Botany, Kraków. OLACZEK R Formy antropogenicznej degeneracji leœnych zbiorowisk roœlinnych w krajobrazie rolniczym Polski Ni owej. Uniwersytet ódzki, ódÿ, 170 ss. PAW OWSKI B Sk³ad i budowa zbiorowisk roœlinnych oraz metody ich badania. W: SZAFER W., ZARZYCKI K. (red.), Szata roœlinna Polski. 1: Wyd. 3. PWN, Warszawa. PRO-LAS WEREMIJEWICZ I WSPÓLNICY SP. J (mscr.). Plan ochrony rezerwatu przyrody Las M¹tawski na okres Bia³ystok, 138 ss. RATYÑSKA H Szata roœlinna jako wyraz antropogenicznych przekszta³ceñ krajobrazu na przyk³adzie zlewni rzeki G³ównej (œrodkowa Wielkopolska). Akademia Bydgoska im. Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz, 392 ss. ROZPORZ DZENIE nr 2/2005 Wojewody Pomorskiego z dnia 12 stycznia 2005 w sprawie uznania za rezerwat przyrody Las M¹tawski. STÊPIEÑ E Alien plant species in the protected landscape area of the Odra river meanders: habitat preferences and threats. Biodiv. Res. Conserv. 15: SULMA T., JELINOWSKI T Rezerwaty ³êgowe w Lesie M¹tawskim na u³awach. Ochr. Przyr. 30: WOJTERSKI T., WOJTERSKA H., WOJTERSKA M Podzia³ geobotaniczny Pomorza Gdañskiego na podstawie map potencjalnej roœlinnoœci naturalnej, potencjalnych fitokompleksów krajobrazowych i krajobrazów roœlinnych. Bad. Fizjogr. Pol. Zach., Botanika 43: ZA USKI T., PASZEK I Anthropophytes in flora of the forest complex of the Górzno- Lidzbark Landscape Park. W: ZAJ C A., ZAJ C M., ZEMANEK B. (eds.), Phytogeographical problems of synanthropic plants. Institute of Botany, Jagiellonian University, Cracow, s
Projekt Inkubator Liderów Europejskiej Ochrony Przyrody 1 PERSPEKTYWY ZACHOWANIA I ROZWOJU. Katarzyna Chłopek. Lipiec 2006
Klub Przyrodników Projekt Inkubator Liderów Europejskiej Ochrony Przyrody 1 LASY ŁĘGOWE W DOLINIE DOLNEJ WARTY STAN OBECNY ORAZ PERSPEKTYWY ZACHOWANIA I ROZWOJU Katarzyna Chłopek Lipiec 2006 1 Projekt
Bardziej szczegółowoFITOCENOZY LASÓW ZALEWOWYCH TERENÓW MIEJSKICH NA PRZYKŁADZIE LASU OSOBOWICKIEGO (WROCŁAW)
Ewa Stefańska-Krzaczek 1 FITOCENOZY LASÓW ZALEWOWYCH TERENÓW MIEJSKICH NA PRZYKŁADZIE LASU OSOBOWICKIEGO (WROCŁAW) Streszczenie. Las Osobowicki (Wrocław) jest fragmentem dawnych lasów zalewowych doliny
Bardziej szczegółowoSALVIA GLUTINOSA L. NA TERENIE POZNANIA
Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLXIII (2004) ANETA CZARNA, CZESŁAW MIELCARSKI SALVIA GLUTINOSA L. NA TERENIE POZNANIA Z Katedry Botaniki Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu
Bardziej szczegółowoMateriały i metody badań
Streszczenie Celem niniejszej pracy jest zbadanie zasobów flory wybranego odcinka rzeki Zagórskiej strugi, oraz określenie w jakim stopniu działalność człowieka wpływa na jego różnorodność florystyczną.
Bardziej szczegółowoSzata roœlinna terenu rezerwatu Parów Wêgry (Pojezierze I³awskie) i jej ochrona
Szata roœlinna terenu rezerwatu Parów Wêgry (Pojezierze I³awskie) i jej ochrona Plant cover of the Parów Wêgry nature reserve (the Pojezierze I³awskie region) and its conservation JOANNA BLOCH-OR OWSKA*,
Bardziej szczegółowoWp³yw zabudowy hydrotechnicznej Odry na zró nicowanie fitosocjologiczne siedlisk ³êgowych kompleksu leœnego Prawików
Leœne Prace Badawcze (Forest Research Papers), 2009, Vol. 70 (2): 161-174. Adam Cieœla 1 Wp³yw zabudowy hydrotechnicznej Odry na zró nicowanie fitosocjologiczne siedlisk ³êgowych kompleksu leœnego Prawików
Bardziej szczegółowoINWENTARYZACJA I EKSPERTYZA DENDROLOGICZNA DLA PARKU WIEJSKIEGO NA TERENIE OSJAKOWSKIEGO ZESPOŁU PRZYRODNICZO-KRAJOBRAZOWEGO
INWENTARYZACJA I EKSPERTYZA DENDROLOGICZNA DLA PARKU WIEJSKIEGO NA TERENIE OSJAKOWSKIEGO ZESPOŁU PRZYRODNICZO-KRAJOBRAZOWEGO Część I: Inwentaryzacja drzewostanu parkowego Zamawiający: Wykonawca: Urząd
Bardziej szczegółowoRozdzia³ II ZASIÊG I NATÊ ENIE ZMIAN W ZESPO ACH LEŒNYCH REZERWATU OLSZYNY RAKUTOWSKIE W LATACH
Wies³aw Cyzman Uniwersytet Miko³aja Kopernika w Toruniu Instytut Ekologii i Ochrony Œrodowiska Zak³ad Ekologii i Ochrony Przyrody Rozdzia³ II ZASIÊG I NATÊ ENIE ZMIAN W ZESPO ACH LEŒNYCH REZERWATU OLSZYNY
Bardziej szczegółowoScutellaria altissima L. (Lamiaceae) holoagriofitem w fitocenozach leœnych na Pomorzu Zachodnim
229 Scutellaria-altissima- -holoagriofitem-w-fitocenozach-leœnych-na-pomorzu-zachodnim 229 Scutellaria altissima L. (Lamiaceae) holoagriofitem w fitocenozach leœnych na Pomorzu Zachodnim Scutellaria altissima
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR SEJMIKU WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO z dnia..
Załącznik nr 2 do uchwały NR XXXIX/686/17 Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia 26 czerwca 2017 r. UCHWAŁA NR SEJMIKU WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO z dnia.. zmieniająca uchwałę Nr XXXIX/792/13 Sejmiku
Bardziej szczegółowoWp³yw turystyki na ekosystemy leœne w gminie Ciê kowice
Wp³yw turystyki na ekosystemy leœne w gminie Ciê kowice Beata Fornal-Pieniak ARTYKU Y / ARTICLE Streszczenie. G³ównym celem opracowania jest okreœlenie stopnia przekszta³ceñ ekosystemów leœnych na przyk³adzie
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR. Sejmik Województwa Podkarpackiego. uchwala, co następuje:
UCHWAŁA NR Załącznik nr 10 do uchwały NR XXXIX/687/17 Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia 26 czerwca 2017 r. SEJMIKU WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO z dnia.. zmieniająca uchwałę Nr VI/117/15 Sejmiku Województwa
Bardziej szczegółowoSynantropizacja zbiorowisk ³êgowych ze zwi¹zku Salicion albae w po³udniowej czêœci Poznania
41 Synantropizacja-zbiorowisk-³êgowych-ze-zwi¹zku-Salicion-albae 41 Synantropizacja zbiorowisk ³êgowych ze zwi¹zku Salicion albae w po³udniowej czêœci Poznania Synanthropisation of riparian plant communities
Bardziej szczegółowoCommunities with Matteucia struthiopteris (L.) Tod. in the Carpathians and attendant threats
67 Communities-with-Matteucia-struthiopteris-(L.)-Tod.-in-the-Carpathians 67 Communities with Matteucia struthiopteris (L.) Tod. in the Carpathians and attendant threats ALINA STACHURSKA-SWAKOÑ, KRYSTYNA
Bardziej szczegółowoKształtowanie się nadrzecznych zbiorowisk roślinnych nad rzeką Pilicą na odcinku Nowe Miasto nad Pilicą Tomczyce
Kształtowanie się nadrzecznych zbiorowisk roślinnych nad rzeką Pilicą na odcinku Nowe Miasto nad Pilicą Tomczyce Mateusz Piątkowski, Łukasz Karabowicz, Tomasz Jerczyński, Katarzyna Burno, Piotr T. Zaniewski
Bardziej szczegółowoPrezentacja dotycząca sytuacji kobiet w regionie Kalabria (Włochy)
Prezentacja dotycząca sytuacji kobiet w regionie Kalabria (Włochy) Położone w głębi lądu obszary Kalabrii znacznie się wyludniają. Zjawisko to dotyczy całego regionu. Do lat 50. XX wieku przyrost naturalny
Bardziej szczegółowoVegetation History and Archaeobotany Trees and shrubs exploited in medieval Poland for the production of everyday use objects
Vegetation History and Archaeobotany Trees and shrubs exploited in medieval Poland for the production of everyday use objects Cywa Katarzyna W. Szafer Institute of Botany Polish Academy of Sciences Lubicz
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR SEJMIKU WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO z dnia..
UCHWAŁA NR SEJMIKU WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO z dnia.. Załącznik nr 9 do uchwały NR XXXIX/687/17 Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia 26 czerwca 2017 r. zmieniająca uchwałę Nr XLVIII/998/14 Sejmiku
Bardziej szczegółowoZmiany roœlinnoœci na siedlisku olsu jesionowego w lasach pó³nocnowschodniej
DOI: 10.2478/v10111-010-0028-8 Leœne Prace Badawcze (Forest Research Papers), 2010, Vol. 71 (4): 331 342. ORYGINALNA PRACA NAUKOWA Janusz Czerepko 1 Zmiany roœlinnoœci na siedlisku olsu jesionowego w lasach
Bardziej szczegółowoStanowisko turzycy zwis³ej Carex pendula Huds. (Cyperaceae) w rezerwacie Buki Sudeckie w Górach Kaczawskich
167 Turzyca-zwis³a-Carex-pendula-w-rezerwacie- Buki-Sudeckie -w-g.-kaczawskich 167 Stanowisko turzycy zwis³ej Carex pendula Huds. (Cyperaceae) w rezerwacie Buki Sudeckie w Górach Kaczawskich Locality of
Bardziej szczegółowo8160 Podgórskie i wyżynne rumowiska wapienne
8160 Podgórskie i wyżynne rumowiska wapienne Koordynatorzy: obecny: Wojciech Mróz, Natalia Mikita; w poprzednim badaniu: Joanna Perzanowska Eksperci lokalni: obecni: Pielech Remigiusz; w poprzednim badaniu:
Bardziej szczegółowoNowe stanowisko kokoryczy drobnej Corydalis pumila (Papaveraceae) w okolicy Śremu
ARTYKUŁY Chrońmy Przyr. Ojcz. 70 (3): 242 249, 2014 Nowe stanowisko kokoryczy drobnej Corydalis pumila (Papaveraceae) w okolicy Śremu New locality of Corydalis pumila (Papaveraceae) in the vicinity of
Bardziej szczegółowoProjekt Inkubator Liderów Europejskiej Ochrony Przyrody 1. Arkadiusz Grzelak. Lipiec 2006
Klub Przyrodników Projekt Inkubator Liderów Europejskiej Ochrony Przyrody 1 LASY ŁĘGOWE W DOLINIE GÓRNEJ WARTY NA ODCINKU OD DZIAŁOSZYNA DO SIERADZA Arkadiusz Grzelak Lipiec 2006 1 Projekt wspierany ze
Bardziej szczegółowoDRZEW WZDŁUŻ DROGI POWIATOWEJ NR. 2347W NA ODCINKU DK7 DĄBEK KONOPKI OD KM DO
VIDAR USŁUGI OGRODNICZE Jarosław Łukasiak Ul.Armii Krajowej 33/26 06-400 Ciechanów Temat: INWENTARYZACJA DENDROLOGICZNA DRZEW WZDŁUŻ DROGI POWIATOWEJ NR. 2347W NA ODCINKU DK7 DĄBEK KONOPKI OD KM 0+000.00
Bardziej szczegółowoRaport z inwentaryzacji botanicznej etap I, rok 2012
Raport z inwentaryzacji botanicznej etap I, rok 2012 wykonanej na wybranych starorzeczach na odcinku od, w ramach realizacji projektu starorzeczy, - autor: Joanna Zalewska- 1 METODYKA Etap I inwentaryzacji
Bardziej szczegółowoRoślinność brzegowa rzeki Jorki i towarzyszących jej jezior na Pojezierzu Mazurskim (Polska północno-wschodnia)
Fragm. Flor. Geobot. Polonica 9: 273 300, 2002 Roślinność brzegowa rzeki Jorki i towarzyszących jej jezior na Pojezierzu Mazurskim (Polska północno-wschodnia) MAREK KLOSS i IZABELA WILPISZEWSKA KLOSS,
Bardziej szczegółowoInwentaryzacja zieleni zał. nr 2
Nazwa polska Nazwa łacińska śr. pnia (cm) wys. śr. 1 Dąb szypułkowy Quercus robur 297 18 14 stan dobry, wskazane do przeprowadzenia 2 Grab zwyczajny Carpinus betulus 155 12 10 stan dobry, wskazane do przeprowadzenia
Bardziej szczegółowoFitosocjologiczna charakterystyka leœnych siedlisk przyrodniczych Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 w Nadleœnictwie
15 Leœne-siedliska-przyrodnicze-ESE-Natura-2000-w-Nadleœnictwie-Oleœnica-Œl¹ska 15 Fitosocjologiczna charakterystyka leœnych siedlisk przyrodniczych Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 w Nadleœnictwie
Bardziej szczegółowoINWENTARYZACJA I EKSPERTYZA DENDROLOGICZNA DLA PARKU WIEJSKIEGO NA TERENIE OSJAKOWSKIEGO ZESPOŁU PRZYRODNICZO-KRAJOBRAZOWEGO
INWENTARYZACJA I EKSPERTYZA DENDROLOGICZNA DLA PARKU WIEJSKIEGO NA TERENIE OSJAKOWSKIEGO ZESPOŁU PRZYRODNICZO-KRAJOBRAZOWEGO Część II: Ekspertyza dendrologiczna wraz z gospodarką drzewostanem Zamawiający:
Bardziej szczegółowo3.2 Warunki meteorologiczne
Fundacja ARMAAG Raport 1999 3.2 Warunki meteorologiczne Pomiary podstawowych elementów meteorologicznych prowadzono we wszystkich stacjach lokalnych sieci ARMAAG, równolegle z pomiarami stê eñ substancji
Bardziej szczegółowoPióropusznik strusi Matteucia struthiopteris (L.) TOD. Tworzenie stanowisk zastępczych sposób ratowania zagrożonego gatunku
Pieniny Przyroda i Człowiek 10: 27 36 (2008) Pióropusznik strusi Matteucia struthiopteris (L.) TOD. Tworzenie stanowisk zastępczych sposób ratowania zagrożonego gatunku Matteucia struthiopteris (L.) TOD.
Bardziej szczegółowoGorzów Wielkopolski, dnia 28 kwietnia 2014 r. Poz. 938
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO Gorzów Wielkopolski, dnia 28 kwietnia 2014 r. Poz. 938 ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA w GORZOWIE WIELKOPOLSKIM i REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 20 grudnia 2016 r. Poz. 5653 UCHWAŁA NR XXVI/114/2016 RADY MIEJSKIEJ W KOLUSZKACH z dnia 29 listopada 2016 r. w sprawie uznania za użytek ekologiczny
Bardziej szczegółowoWYNIKI DWULETNICH OBSERWACJI ZMIAN WARUNKÓW HYDROLOGICZNYCH W LESIE ŁĘGOWYM
WYNIKI DWULETNICH OBSERWACJI ZMIAN WARUNKÓW HYDROLOGICZNYCH W LESIE ŁĘGOWYM Paweł Rutkowski, Marcin Gorzelańczyk Abstrakt W pracy przedstawiono wyniki obserwacji zmian poziomu wód gruntowych, prowadzonych
Bardziej szczegółowoWilgotna buczyna niżowa Fagus sylvatica-mercurialis perennis na Śląsku Opolskim
Fragm. Flor. Geobot. Polonica 16(1): 79 86, 2009 Wilgotna buczyna niżowa Fagus sylvatica-mercurialis perennis na Śląsku Opolskim ARKADIUSZ NOWAK i SYLWIA NOWAK NOWAK, A. AND NOWAK, S. 2009. The wet beech
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 20 grudnia 2016 r. Poz. 5649 UCHWAŁA NR XXVI/110/2016 RADY MIEJSKIEJ W KOLUSZKACH z dnia 29 listopada 2016 r. w sprawie uznania za użytek ekologiczny
Bardziej szczegółowoFlora i zbiorowiska roślinne rezerwatu Uroczysko Obiszów (Wzgórza Dalkowskie)
Flora i zbiorowiska roślinne rezerwatu Uroczysko Obiszów (Wzgórza Dalkowskie) Flora and plant communities of the nature reserve Uroczysko Obiszów (Wzgórza Dalkowskie Hills) KRZYSZTOF ŚWIERKOSZ K. Świerkosz,
Bardziej szczegółowoZARZĄDZENIE NR 22/2011 REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W ŁODZI
ZARZĄDZENIE NR 22/2011 REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W ŁODZI w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody "Lubiaszów" Na podstawie art. 19 ust. 6 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004
Bardziej szczegółowoNazwa i adres jednostki sprawozdawczej OS-7 Sprawozdanie o ochronie przyrody i krajobrazu za rok 2009 Stan w dniu 31 XII
G ÓWNY URZ D STATYSTYCZNY, al. Niepodleg³oœci 208, 00-925 Warszawa www.stat.gov.pl Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej Portal sprawozdawczy GUS www.stat.gov.pl Numer identyfikacyjny REGON OS-7 Sprawozdanie
Bardziej szczegółowoPotencjalny nowy teren zieleni i rekreacji Milanówek. Gatunki mogące docelowo wchodzić w skład drzewostanu i podszycia
M01 roboczy M01 M01 Tak jednostki u zdegradowany grąd mała (2) Lasek sosnowy na siedlisku grądowym ( zdegradowany) Quercus robur, Pinus sylvestris, Acer Betula pendula, Frangula alnus, Corylus avellana,
Bardziej szczegółowoIdentyfikacja leœnych siedlisk przyrodniczych NATURA 2000 na przyk³adzie Nadleœnictwa Oleœnica Œl¹ska
DONIESIENIE Leœne Prace Badawcze (Forest Research Papers), 2009, Vol. 70 (1): 77 88. Ewa Stefañska-Krzaczek 1, Zygmunt K¹cki 1 Identyfikacja leœnych siedlisk przyrodniczych NATURA 2000 na przyk³adzie Nadleœnictwa
Bardziej szczegółowoCzy warto byd w sieci? Plusy i minusy nakładania się form ochrony przyrody wsparte przykładami Słowioskiego Parku Narodowego
Czy warto byd w sieci? Plusy i minusy nakładania się form ochrony przyrody wsparte przykładami Słowioskiego Parku Narodowego Aby uzyskad odpowiedź na tak postawione pytanie należy rozważyd kilka aspektów:
Bardziej szczegółowoLeśne zbiorowiska roślinne rezerwatu Bór koło Głogowa Małopolskiego na Płaskowyżu Kolbuszowskim
Fragm. Flor. Geobot. Polonica 10: 93 117, 2003 Leśne zbiorowiska roślinne rezerwatu Bór koło Głogowa Małopolskiego na Płaskowyżu Kolbuszowskim TOMASZ DURAK DURAK, T. 2003. Forest communities of the Bór
Bardziej szczegółowoGeneralny Dyrektor Ochrony rodowiska. Art.32 ust. 1. Art. 35 ust. 5. Art. 38. Art. 26. Art 27 ust. 3. Art. 27a
Najwa niejsze kompetencje organów, które odpowiadaj za powo anie i funkcjonowanie sieci obszarów Natura 2000 w Polsce oraz ustalaj ce te kompetencje artyku y ustawy o ochronie przyrody Organ Generalny
Bardziej szczegółowoOperat dendrologiczny przedsięwzięcia pn.:
Operat dendrologiczny przedsięwzięcia pn.: Budowa drogi łączącej ul. Bursztynową z ul. Mickiewicza Opracowanie: BIO-PLAN Pracownia ochrony przyrody i ekologii dr Krzysztof Spałek ul. Psie Pole 15, 46-040
Bardziej szczegółowoZbiorowiska leśne z cieszynianką wiosenną Hacquetia epipactis (Scop.) DC. na Pogórzu Cieszyńskim
DOI: 10.1515/frp-2015-0027 Wersja PDF: www.lesne-prace-badawcze.pl ORYGINALNA PRACA NAUKOWA Leśne Prace Badawcze / Forest Research Papers Wrzesień / September 2015, Vol. 76 (3): 273 296 e-issn 2082-8926
Bardziej szczegółowoANEKS nr II DO PROGNOZY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
ANEKS nr II DO PROGNOZY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO USTALEŃ PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY STEPNICA POD PRZEBIEG LINII ELEKTROENERGETYCZNEJ 220kV Szczecin, grudzień 2014r.
Bardziej szczegółowoZbiorowiska roślinne lasu Św. Roch w Rzeszowie (Pogórze Dynowskie)
Fragm. Florist. Geobot. Polon. 23(1): 101 120, 2016 Zbiorowiska roślinne lasu Św. Roch w Rzeszowie (Pogórze Dynowskie) Tomasz Wójcik, Anastazja Rogus i Agata Ćwik Wójcik, T., Rogus, A. and Ćwik, A. 2016.
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 20 grudnia 2016 r. Poz. 5661 UCHWAŁA NR XXVI/122/2016 RADY MIEJSKIEJ W KOLUSZKACH z dnia 29 listopada 2016 r. w sprawie uznania za użytek ekologiczny
Bardziej szczegółowoKrótka informacja o instytucjonalnej obs³udze rynku pracy
Agnieszka Miler Departament Rynku Pracy Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Spo³ecznej Krótka informacja o instytucjonalnej obs³udze rynku pracy W 2000 roku, zosta³o wprowadzone rozporz¹dzeniem Prezesa
Bardziej szczegółowoRaport z waloryzacji botanicznej etap II, rok 2013
Raport z waloryzacji botanicznej etap II, rok 2013 wykonanej na wybranych starorzeczach na odcinku od miejscowości Tyniec do wsi Otałęż, w ramach realizacji projektu Rewitalizacja, ochrona bioróżnorodności
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 20 grudnia 2016 r. Poz. 5655 UCHWAŁA NR XXVI/116/2016 RADY MIEJSKIEJ W KOLUSZKACH z dnia 29 listopada 2016 r. w sprawie uznania za użytek ekologiczny
Bardziej szczegółowoKresowe stanowisko Polemonium coeruleum (Polemoniaceae) w okolicy Czarnego Lasu koło Szczekocin
184 Fragm. Flor. Geobot. Polonica 18(1), 2011 Kresowe stanowisko Polemonium coeruleum (Polemoniaceae) w okolicy Czarnego Lasu koło Szczekocin Polemonium coeruleum L. (wielosił błękitny) jest gatunkiem
Bardziej szczegółowoParki Narodowe i Rezerwaty Przyrody (Parki nar. Rez. Przyr.)
Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody (Parki nar. Rez. Przyr.) 23 1 61 91 2004 ALEKSANDER KOŁOS Współczesna roślinność i flora rezerwatów przyrody Bagno Wizna I i Bagno Wizna II jako efekt długotrwałego
Bardziej szczegółowoZróżnicowanie zbiorowisk leśnych ze związków: Carpinion betuli i Fagion sylvaticae na Pogórzu Strzyżowskim (Karpaty Zachodnie)
Fragm. Flor. Geobot. Polonica 17(2): 315 359, 2010 Zróżnicowanie zbiorowisk leśnych ze związków: Carpinion betuli i Fagion sylvaticae na Pogórzu Strzyżowskim (Karpaty Zachodnie) KRYSTYNA TOWPASZ i ALINA
Bardziej szczegółowoart. 488 i n. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.),
Istota umów wzajemnych Podstawa prawna: Księga trzecia. Zobowiązania. Dział III Wykonanie i skutki niewykonania zobowiązań z umów wzajemnych. art. 488 i n. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny
Bardziej szczegółowoZbiorowiska roślinne Masywu Włodarza (Góry Sowie, Sudety)
Iwona Kuras, Krzysztof Świerkosz PRZYRODA SUDETÓW t. 17(2014): 59-74 Zbiorowiska roślinne Masywu Włodarza (Góry Sowie, Sudety) Wstęp Mimo wielu lat badań szata roślinna Sudetów rozpoznana jest w sposób
Bardziej szczegółowoTABELA ZGODNOŚCI. W aktualnym stanie prawnym pracodawca, który przez okres 36 miesięcy zatrudni osoby. l. Pornoc na rekompensatę dodatkowych
-...~.. TABELA ZGODNOŚCI Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Dz. Urz.
Bardziej szczegółowoWymagania z zakresu ocen oddziaływania na środowisko przy realizacji i likwidacji farm wiatrowych
Wymagania z zakresu ocen oddziaływania na środowisko przy realizacji i likwidacji farm wiatrowych Andrzej Dziura Zastępca Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska Przedsięwzięcia wymagające oceny oddziaływania
Bardziej szczegółowoProjekt Inkubator Liderów Europejskiej Ochrony Przyrody 1 OBSZARU RUSKIEJ KĘPY. Kinga Pawlikowska. Sierpień 2006
Klub Przyrodników Projekt Inkubator Liderów Europejskiej Ochrony Przyrody 1 LASY ŁĘGOWE W DOLINIE WISŁY I ICH OCHRONA NA PRZYKŁADZIE OBSZARU RUSKIEJ KĘPY Kinga Pawlikowska Sierpień 2006 1 Projekt wspierany
Bardziej szczegółowowww.naszanatura2000.pl
1 Biuro Projektu Stowarzyszenie Tilia ul. Przysiecka 13, 87-100 Toruń Tel./fax: 6 67 60 8 e-mail: tilia@tilia.org.pl www.tilia.org.pl Szkoła Leśna na Barbarce www.szkola-lesna.torun.pl www.naszanatura2000.pl
Bardziej szczegółowoFLORA STRUCTURE IN RURAL PARKS ON EXAMPLE OF SANDOMIERSKA VALLEY
SCIENTIARUM POLONORUMACTA Silv. Colendar. Rat. Ind. Lignar. 5(2) 2006, 31-45 FLORA STRUCTURE IN RURAL PARKS ON EXAMPLE OF SANDOMIERSKA VALLEY Beata Fornal-Pieniak, Czesław Wysocki Warsaw Agricultural University
Bardziej szczegółowoCarex limosa L. in the Western Bieszczady Mts. (Polish Eastern Carpathians)
351 R. G. Prędki Holly Krzyże Ruch turystyczny i kapliczki ROCZNIKI przydrożne... w Bieszczadzkim BIESZCZADZKIE Parku... 21 (2013) str. 351 355 Doniesienia i notatki Anna Koczur Received: 19.10.2012 Instytut
Bardziej szczegółowoDiagnoza obszaru. Las Baniewicki
Diagnoza obszaru Las Baniewicki Las Baniewicki LAS BANIEWICKI 611, ha, zachodniopomorskie, Gmina Banie, miejscowość Baniewice Czy w badanej gminie poza obszarem Natura 2000 występują: Parki narodowe podaj
Bardziej szczegółowoZagrożenia i propozycje zadań ochronnych dla gatunków roślin i siedlisk nieleśnych w obszarze Natura 2000 PLH 200005 przykłady Paweł Pawlikowski
Zagrożenia i propozycje zadań ochronnych dla gatunków roślin i siedlisk nieleśnych w obszarze Natura 2000 PLH 200005 przykłady Paweł Pawlikowski Zagrożenia: - zanieczyszczenie wód (nieuregulowana gospodarka
Bardziej szczegółowoU S T A W A. z dnia. o zmianie ustawy o ułatwieniu zatrudnienia absolwentom szkół. Art. 1.
P r o j e k t z dnia U S T A W A o zmianie ustawy o ułatwieniu zatrudnienia absolwentom szkół. Art. 1. W ustawie z dnia 18 września 2001 r. o ułatwieniu zatrudnienia absolwentom szkół (Dz.U. Nr 122, poz.
Bardziej szczegółowoLIVERWORTS OF THE NATURE RESERVES IN WIELKOPOLSKA. 1. LAS ŁĘGOWY W DOLINIE POMIANKI. Introduction
Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLXXVIII (2006) PIOTR GÓRSKI LIVERWORTS OF THE NATURE RESERVES IN WIELKOPOLSKA. 1. LAS ŁĘGOWY W DOLINIE POMIANKI From Department of Botany The August Cieszkowski
Bardziej szczegółowoJakie są te obowiązki wg MSR 41 i MSR 1, a jakie są w tym względzie wymagania ustawy o rachunkowości?
Jakie są te obowiązki wg MSR 41 i MSR 1, a jakie są w tym względzie wymagania ustawy o rachunkowości? Obowiązki sprawozdawcze według ustawy o rachunkowości i MSR 41 Przepisy ustawy o rachunkowości w zakresie
Bardziej szczegółowoZARZĄDZENIE Nr Or/9/Z/05
ZARZĄDZENIE Nr Or/9/Z/05 Burmistrza Gminy i Miasta Lwówek Śląski z dnia 6 kwietnia 2005r. w sprawie udzielenia dnia wolnego od pracy Działając na podstawie art. 33 ust. 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r.
Bardziej szczegółowoMatteucia struthiopteris (Onocleaceae) w górnym biegu rzeki Kamiennej (Wyżyna Małopolska)
Fragm. Florist. Geobot. Polon. 24(2): 489 535, 2017 NOTATKI BOTANICZNE Matteucia struthiopteris (Onocleaceae) w górnym biegu rzeki Kamiennej (Wyżyna Małopolska) Matteucia struthiopteris (L.) Tod. (pióropusznik
Bardziej szczegółowoUWAGI 30 40, szt., 3 pnie
1 Lipa drobnolistna Tilia cordata 163 2 Lipa drobnolistna Tilia cordata 138 3 Lipa drobnolistna Tilia cordata 180 4 90 5 171 6 Lipa drobnolistna Tilia cordata 170 7 Lipa drobnolistna Tilia cordata 128
Bardziej szczegółowoPodatek przemysłowy (lokalny podatek od działalności usługowowytwórczej) 2015-12-17 16:02:07
Podatek przemysłowy (lokalny podatek od działalności usługowowytwórczej) 2015-12-17 16:02:07 2 Podatek przemysłowy (lokalny podatek od działalności usługowo-wytwórczej) Podatek przemysłowy (lokalny podatek
Bardziej szczegółowoCZĘŚĆ 2: ZIELEŃ REWALORYZACJA ZABYTKOWEGO PARKU PODWORSKIEGO W DZIKOWCUDZIAŁKI NR EW. 1243/1,1245/1,1247, OBRĘB 0004 DZIKOWIEC SPIS TREŚCI
REWALORYZACJA ZABYTKOWEGO PARKU PODWORSKIEGO W DZIKOWCUDZIAŁKI NR EW. 1243/1,1245/1,1247, OBRĘB 0004 DZIKOWIEC SPIS TREŚCI CZĘŚĆ 2: ZIELEŃ CZĘŚĆ OPISOWA 1. Podstawa opracowania. 2. Przedmiot i zakres opracowania
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XVII/166/2016 RADY GMINY LUBACZÓW. z dnia 9 marca 2016 r.
UCHWAŁA NR XVII/166/2016 RADY GMINY LUBACZÓW w sprawie zwolnień przedsiębiorców od podatku od nieruchomości na terenie gminy Lubaczów w ramach pomocy de minimis Na podstawie art. 7 ust. 3 i art. 20b ustawy
Bardziej szczegółowoGdańsk, dnia 2 czerwca 2016 r. Poz. 2034 ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W GDAŃSKU. z dnia 23 maja 2016 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO Gdańsk, dnia 2 czerwca 2016 r. Poz. 2034 ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W GDAŃSKU z dnia 23 maja 2016 r. zmieniające zarządzenie w sprawie
Bardziej szczegółowoREZERWAT PRZYŁĘK. Rys. 1. Położenie rezerwatu Przyłęk
REZERWAT PRZYŁĘK Rezerwat Przyłęk został utworzony na podstawie zarządzenia Ministra Leśnictwa z dnia 17 września 1952r. ogłoszone w Monitorze Polskim Nr A 85 z dnia 11. X 1952r. jako pozycja 1348. Rezerwat
Bardziej szczegółowoSezonowe zmiany stanu biomasy w runie lasu gr¹dowego Stellario holosteae-carpinetum betuli
DOI: 10.2478/v10111-012-0022-4 Leœne Prace Badawcze (Forest Research Papers), 2012, Vol. 73 (3): 221 235. ORYGINALNA PRACA NAUKOWA Sezonowe zmiany stanu biomasy w runie lasu gr¹dowego Stellario holosteae-carpinetum
Bardziej szczegółowoHAŚKO I SOLIŃSKA SPÓŁKA PARTNERSKA ADWOKATÓW ul. Nowa 2a lok. 15, 50-082 Wrocław tel. (71) 330 55 55 fax (71) 345 51 11 e-mail: kancelaria@mhbs.
HAŚKO I SOLIŃSKA SPÓŁKA PARTNERSKA ADWOKATÓW ul. Nowa 2a lok. 15, 50-082 Wrocław tel. (71) 330 55 55 fax (71) 345 51 11 e-mail: kancelaria@mhbs.pl Wrocław, dnia 22.06.2015 r. OPINIA przedmiot data Praktyczne
Bardziej szczegółowoOgólny opis pielęgnacji drzew i krzewów. Wykaz drzew i krzewów przeznaczonych do pielęgnacji. Załącznik do Uchwały Nr Rady Miejskiej Cieszyna z dnia
Załącznik do Uchwały Rady Miejskiej Cieszyna z dnia Ogólny opis pielęgnacji drzew i krzewów Przeważająca większość drzew nie była poddawana wcześniejszym zabiegom pielęgnacyjnym, za wyjątkiem tych zagrażających
Bardziej szczegółowoZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 2. ZATRUDNIENIE NA CZĘŚĆ ETATU LUB PRZEZ CZĘŚĆ OKRESU OCENY
ZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 1. ZMIANA GRUPY PRACOWNIKÓW LUB AWANS W przypadku zatrudnienia w danej grupie pracowników (naukowo-dydaktyczni, dydaktyczni, naukowi) przez okres poniżej 1 roku nie dokonuje
Bardziej szczegółowoZnaczenie obszarów NATURA 2000 ze szczególnym uwzględnieniem siedlisk łęgowych
Znaczenie obszarów NATURA 2000 ze szczególnym uwzględnieniem siedlisk łęgowych Leśny Bank Genów Kostrzyca, 26.06.2014 r. Dr hab. Paweł Rutkowski Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Wydział Leśny Katedra
Bardziej szczegółowoUSTAWA. z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa. Dz. U. z 2015 r. poz. 613 1
USTAWA z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa Dz. U. z 2015 r. poz. 613 1 (wybrane artykuły regulujące przepisy o cenach transferowych) Dział IIa Porozumienia w sprawach ustalenia cen transakcyjnych
Bardziej szczegółowoSprawa numer: BAK.WZP.230.2.2015.34 Warszawa, dnia 27 lipca 2015 r. ZAPROSZENIE DO SKŁADANIA OFERT
Sprawa numer: BAK.WZP.230.2.2015.34 Warszawa, dnia 27 lipca 2015 r. ZAPROSZENIE DO SKŁADANIA OFERT 1. Zamawiający: Skarb Państwa - Urząd Komunikacji Elektronicznej ul. Kasprzaka 18/20 01-211 Warszawa 2.
Bardziej szczegółowoPowszechność nauczania języków obcych w roku szkolnym
Z PRAC INSTYTUTÓW Jadwiga Zarębska Warszawa, CODN Powszechność nauczania języków obcych w roku szkolnym 2000 2001 Ö I. Powszechność nauczania języków obcych w różnych typach szkół Dane przedstawione w
Bardziej szczegółowoZ8. Inwentaryzacja zieleni
Z8. Inwentaryzacja zieleni Nr. inwent Gatunek drzewa Nazwa łacińska Wysokość drzewa w m, /powierzchni a zakrzaczeń w m2 lub mb/ Obwód pnia w cm Rozpiętość korony w m Uwagi 1. Wierzba biała Salix alba L.
Bardziej szczegółowoNowe stanowisko kosaæca syberyjskiego Iris sibirica L. (Iridaceae) na Dolnym Œl¹sku
155 Nowe-stanowisko-kosaæca-syberyjskiego-Iris-sibirica-L.-(Iridaceae)-na-Dolnym-Œl¹sku 155 Nowe stanowisko kosaæca syberyjskiego Iris sibirica L. (Iridaceae) na Dolnym Œl¹sku New locality of Iris sibirica
Bardziej szczegółowoCENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ
CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl
Bardziej szczegółowoZmiany runa powierzchni monitoringowych w latach jako wyraz reakcji ekosystemów leśnych na czynniki endo- i egzogeniczne
Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN 00-818 Warszawa, Twarda 51/55 j.solon@twarda.pan.pl Jerzy SOLON Zmiany runa powierzchni monitoringowych w latach 1998-2013 jako wyraz reakcji ekosystemów
Bardziej szczegółowoINSTYTUCJE WYMIARU SPRAWIEDLIWOŚCI WARSZAWA, LIPIEC 2000
CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-58 - 95, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl
Bardziej szczegółowoRoślinność obrzeży przyujściowego odcinka Wisły (Polska północna). Część II. Zbiorowiska łąkowe, ziołoroślowe, okrajkowe i zaroślowe
Fragm. Flor. Geobot. Polonica 18(1): 101 118, 2011 Roślinność obrzeży przyujściowego odcinka Wisły (Polska północna). Część II. Zbiorowiska łąkowe, ziołoroślowe, okrajkowe i zaroślowe MAGDALENA LAZARUS
Bardziej szczegółowoBADANIA FIZJOGRAFICZNE R. I SERIA B Botanika (B59) str
BADANIA FIZJOGRAFICZNE R. I SERIA B Botanika (B59) str. 043 074 ZBIOROWISKA LEŚNE W OBRĘBIE ŚRÓDPOLNYCH ZADRZEWIEŃ W ZACHODNIEJ CZĘŚCI POJEZIERZA DRAWSKIEGO ZBIOROWISKA LEŚNE W OBRĘBIE ŚRÓDPOLNYCH ZADRZEWIEŃ
Bardziej szczegółowoCZĘŚĆ RYSUNKOWA
CZĘŚĆ RYSUNKOWA Nr drzewa/ krzewu.. Gatunek Nazwa polska Nazwa łacińska Obwód na wys. 5 cm Obwód pni na wys. 0 cm średnic [szt.] 5 0-5 5-0 05-0 5 Pow. Wys. [m] [m] Stan zdrowotny Nr drzewa/ krzewu
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE NR 53/2007 WOJEWODY ŁÓDZKIEGO z dnia 28 listopada 2007 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody Dębowiec
ROZPORZĄDZENIE NR 53/2007 WOJEWODY ŁÓDZKIEGO z dnia 28 listopada 2007 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody Dębowiec Na podstawie art. 19 ust. 6 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004
Bardziej szczegółowoStruktura populacji cisa pospolitego Taxus baccata L. w Wysokiej Lelowskiej
PEŁNA PRACA Struktura populacji cisa pospolitego Taxus baccata L. w Wysokiej Lelowskiej The structure of population the common yew Taxus baccata L. in Wysoka Lelowska Barbara MAJCHRZAK,* Rafał TOMALA Katedra
Bardziej szczegółowoOFERTA SPRZEDAŻY HURTOWEJ DRZEW I KRZEWÓW. Lp. Gatunek Wiek Cena (zł/szt.) DRZEWA IGLASTE
Szkółka Drzew i Krzewów Świątkowscy 87 850 Choceń Księża Kępka 4 e mail: l.swiatkowski@o2.pl Tel. 505 024 858 OFERTA SPRZEDAŻY HURTOWEJ DRZEW I KRZEWÓW Lp. Gatunek Wiek Cena DRZEWA IGLASTE 1. Jodła kaukaska
Bardziej szczegółowodotychczasowych lustracji terenu rezerwatu, plan urządzenia lasu, miejscowy plan zagospodarowania
Załącznik nr 1 ZAKRES DOKUMENTACJI 1. Wykaz publikowanych i niepublikowanych opracowań przydatnych do sporządzenia projektu planu (w tym dokumentacja dotycząca rezerwatu zgromadzona przez Zamawiającego,
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE FINANSOWE
SPRAWOZDANIE FINANSOWE Za okres: od 01 stycznia 2013r. do 31 grudnia 2013r. Nazwa podmiotu: Stowarzyszenie Przyjaciół Lubomierza Siedziba: 59-623 Lubomierz, Plac Wolności 1 Nazwa i numer w rejestrze: Krajowy
Bardziej szczegółowoKarta obserwacji siedliska przyrodniczego na stanowisku Stanowisko - informacje podstawowe
Załącznik II. Karty obserwacji siedlisk Siedlisko 1210 T5 Karta obserwacji siedliska przyrodniczego na stanowisku Stanowisko - informacje podstawowe Kod i nazwa siedliska przyrodniczego 1210 Kidzina na
Bardziej szczegółowo