W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Regina Owczarek Jędrasik (spr.) sekr. sąd. Beata Pelikańska

Transkrypt

1 VI ACa 1777/13 Dnia 14 sierpnia 2014 r. W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny w składzie: Przewodniczący - Sędzia SA Sędzia SA Sędzia SA Protokolant: Wanda Lasocka Regina Owczarek Jędrasik (spr.) Beata Waś po rozpoznaniu w dniu 14 sierpnia2014 r. w Warszawie na rozprawie sprawy z powództwa ( ) Sp. z o.o. w W. przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki o nałożenie kary pieniężnej na skutek apelacji powoda sekr. sąd. Beata Pelikańska od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 18 lipca 2013 r. sygn. akt XVII AmE 119/11 I. prostuje zaskarżony wyrok w zakresie określenia siedziby powoda wpisując w W. zamiast w G. ; II. III. oddala apelację; zasądza od ( ) Sp. z o.o. w G. w W. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 270 (dwieście siedemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego. Sygn. akt VIA Ca 1777 / 13 Decyzją z dnia 3 czerwca 2011r. nr ( ) UZASADNIENIE Prezes Urzędu Regulacji Energetyki / dalej jako pozwany lub Prezes URE/ : 1. orzekł, że: przedsiębiorca ( ) Sp. z o.o. z siedzibą w G. naruszył warunki koncesji na obrót paliwami ciekłymi, udzielonej mu decyzją z dnia 4 maja 2004r. nr ( ), w ten sposób, że wprowadził do obrotu w lutym i marcu 2009r. poprzez stację paliw zlokalizowaną w G. przy ul ( ) olej napędowy niespełniający wymagań jakościowych określonych przepisami rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych (Dz..U. z 2008r., Nr 221, poz. 1441, dalej jako rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008r.),

2 2 2. za działalność opisaną w pkt 1 wymierzył przedsiębiorcy ( ) sp. z o.o. z siedzibą w G.karę pieniężną w wysokości zł, co stanowi 0,53% przychodów z działalności koncesjonowanej uzyskanych przez przedsiębiorcę w 2010r. ( ) sp. z o.o. z siedzibą w G./ obecnie w W. / wniosła odwołanie od wyżej wskazanej decyzji, zaskarżając ją w punkcie drugim / 2/ oraz wnosząc o uchylenie decyzji w punkcie 2 i odstąpienie od ukarania ( ) sp. z o.o., ewentualnie zmianę decyzji poprzez obniżenie kary pieniężnej do 0,1% przychodów przedsiębiorcy za 2010r, to jest maksymalnie do kwoty zł. Pozwany wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie od powodowej Spółki na rzecz Prezesa URE zwrotu kosztów procesu. Wyrokiem z dnia 18 lipca 2013r., sygn. akt XVII AmE 119 / 11 Sąd Okręgowy w Warszawie- Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów : I. zmienił punkt drugi /2/ zaskarżonej decyzji w ten sposób, że obniżył wymierzoną karę pieniężną do kwoty zł, II. oddalił powództwo w pozostałym zakresie, III. zasądził od powodowej Spółki ( ) na rzecz pozwanego kwotę 145,80 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego. Za podstawę rozstrzygnięcia Sąd Okręgowy przyjął następujące ustalenia. Spółka ( ) prowadziła działalność gospodarczą polegającą na obrocie paliwami ciekłymi, na podstawie koncesji udzielonej decyzją Prezesa URE z dnia 4 maja 2004r., nr ( ), której punkt stanowi, że koncesjonariuszowi nie wolno czynić przedmiotem obrotu paliw ciekłych określonych w koncesji, których parametry jakościowe są niezgodne z parametrami wynikającymi z zawartych umów i z norm określonych obowiązującymi przepisami. Inspektorzy ( ) Inspektora Inspekcji Handlowej przeprowadzili w dniach 12 i 24 lutego 2009r. oraz 11 marca 2009r. kontrolę na stacji prowadzonej przez powodową Spółkę ( ), położonej w G( ) przy ul ( ). Badania próbek oleju napędowego, pobranych w trakcie kontroli, wykazały, że w badanym paliwie przekroczona została norma zawartości siarki. Próbki pochodzące z kolejnych dni kontroli zawierały odpowiednio: 59,5 mg/kg, 13,4 mg/kg i 23,3 mg/kg podczas, gdy norma określona rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008r. określała maksymalną dopuszczalną zawartość siarki na poziomie 11,3 mg / kg. Kontrola przeprowadzona 12 lutego 2009r. rozpoczęła się o godzinie 13 15, a zakończyła się o godzinie Próbkę oleju napędowego pobrano ze zbiornika nr ( ) o pojemności litrów z partii o ilości litrów. W tym samym dniu między godziną a miała miejsce dostawa paliwa w ilości litrów. Dostawcą paliwa była firma ( ). W postępowaniu administracyjnym Spółka ( ) podnosiła, że w dniu 12 lutego 2009r. inspektorzy PIH pobrali próbki w sposób niewłaściwy, a mianowicie podczas zlewu grawitacyjnego paliwa. Spółka ( ) wskazywała również, że norma zmieniła się na przełomie 2008r. i 2009r., gdy zaś norma ulega obniżeniu ujawniane są przypadki zawyżenia zawartości siarki, ponieważ żadna firma wprowadzająca olej napędowy nie jest w stanie wyczyścić zbiorników, czy też pozbyć się zapasów. Spółka ( ) osiągnęła w 2010r. przychód z działalności koncesjonowanej w wysokości ,47 zł, zaś zysk w wysokości ,43 zł.

3 3 Sąd Okręgowy wskazał, że zgodnie z przepisem art. 56 ust.1 punkt 12 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997r. Prawo energetyczne / tekst jedn. Dz. U. z 2006r., Nr 89, poz. 625 ze zm., dalej jako prawo energetyczne/ karze pieniężnej podlega ten kto nie przestrzega obowiązków wynikających z koncesji. Odpowiedzialność za naruszenie koncesji ma charakter obiektywny, zaś Prezes URE jest zobowiązany do wymierzenia kary za naruszenie koncesji. Przedsiębiorca wykonujący działalność koncesyjną winien dopełnić wszelkich aktów staranności, aby spełnić wymogi koncesji. Obowiązkiem zaś wynikającym z postanowienia koncesji udzielonej powodowej Spółce była sprzedaż paliwa odpowiedniej jakości, spełniającego normy obowiązujące w danym czasie. Powołując się na orzecznictwo sądowe, Sąd I instancji podkreślił, że dla przyjęcia, iż przedsiębiorca dopełnił starań w celu sprawdzenia jakości sprzedawanego paliwa nie wystarczy poprzestanie na certyfikatach przedstawionych przez dostawcę paliwa, lecz przedsiębiorca winien nadto podjąć ze swojej strony działania w celu sprawdzenia jakości sprzedawanego paliwa. Kwestią przy tym przedsiębiorcy jest jakie skuteczne działania podejmie celem zapobieżenia wprowadzeniu do obrotu paliwa nienależytej jakości. Jak ustalił Prezes URE badanie trzykrotnie pobranych próbek paliwa wykazało znaczące odchylenia zawartości siarki od obowiązującej wówczas normy. Mając powyższe na uwadze oraz uwzględniając skutki zachowania powódki, polegające na negatywnym wpływie złej jakości paliwa na zdrowie, środowisko naturalne oraz stan silników pojazdów, Sąd Okręgowy podzielił stanowisko Prezesa URE, że działanie, którego dopuściła się powodowa Spółka, cechuje znaczna szkodliwość czynu. Sąd I instancji podkreślił, że nawet gdyby za powódką przyjąć, iż zawartość siarki nie ma wpływu na stan silników pojazdów, to nie można uznać za nieznaczący faktu negatywnego oddziaływania siarki na środowisko naturalne. Stan środowiska naturalnego jest istotną wartością, a w dalszej kolejności przekłada się na zdrowie człowieka. Argumentowanie więc, że wyższa zawartość siarki wpływa tylko na ekologię, a tym samym minimalizowanie wagi wykroczenia jest całkowicie pozbawione podstaw. Przyjmując więc znaczną szkodliwość czynu powodowej Spółki, Sąd I instancji uznał za prawidłowe stanowisko Prezesa URE co do braku podstaw do odstąpienia od ukarania powodowej Spółki. Ustosunkowując się do zarzutu powódki, że w sytuacji zmiany norm zawartości siarki w paliwie, dostawcom pozostają zapasy paliwa spełniające normę uprzednio obowiązującą i może zdarzyć się, iż w dostawach trafi się jeszcze starsza partia produktu, Sąd Okręgowy uznał, że doświadczony przedsiębiorca winien przewidzieć taką sytuację i nie powinien poprzestać na certyfikatach jakości dostarczonych przez dostawcę paliwa. W ocenie Sądu I instancji podnoszone okoliczności nie świadczą o braku zawinienia po stronie powodowej Spółki w fakcie wprowadzenia do obrotu paliwa niespełniającego wymagań normy, lecz właśnie świadczą o niedbalstwie. Sąd I instancji stwierdził jednak, że w danej sprawie zachodzą okoliczności szczególne dotyczące pobrania próbek w dniu 12 lutego 2009r. W tym dniu kontrolę rozpoczęto o godzinie 13 15, tego samego dnia od godziny do godziny trwały czynności dostawy partii oleju napędowego o ilości litrów. W napełnianym zbiorniku znajdowała się niewielka ilość paliwa, co oznacza, że faktycznie próbkę pobrano z partii paliwa przywiezionej w godzinach przedpołudniowych. Sąd Okręgowy uznał, że w ustalonych

4 4 okolicznościach powódka nie miała możliwości oddania próbki dostarczonego paliwa do badań. W konsekwencji Sąd Okręgowy przyjął, że powodowa Spółka nie zawiniła wprowadzenia do obrotu paliwa objętego dostawą z dnia 12 lutego 2009r. Natomiast powodowa Spółka prowadziła sprzedaż niezgodnego z normami paliwa od 12 lutego 2009r. co najmniej do 11 marca 2009r., przez ten czas mimo możliwości nie zadbała o zbadanie paliwa. W tym więc zakresie Sąd I instancji uznał, że powódce należy przypisać zawinione zaniechanie i brak jest okoliczności wyłączających zawinienie. Powyższe zdaniem Sądu I instancji uzasadnia nałożenie na powodową Spółkę ( ) kary pieniężnej w kwocie zł, która stanowi 0,36% wartości przychodu z działalności koncesjonowanej w 2010r. i stanowi mniej niż połowę kwoty zysku za 2010r. W konsekwencji Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję, obniżając karę pieniężną z kwoty zł do kwoty zł. Sąd orzekający stwierdził brak podstaw do większego obniżenia kary pieniężnej, powódka bowiem przez okres miesiąca handlowała paliwem nienależytej jakości. Dalsze obniżenie kary prowadziłoby zdaniem Sądu I instancji do wymierzenia kary niewspółmiernej do stopnia zawinienia i szkodliwości czynu oraz niespełniającej zadania represyjnego oraz prewencyjnego. Powodowa Spółka ( ) wniosła apelację od wyroku z dnia 18 lipca 2013r., zaskarżając go w punktach drugim i trzecim i wnosząc o jego zmianę przez odstąpienie od ukarania powódki i zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki zwrotu kosztów procesu, ewentualnie zmianę zaskarżonego wyroku poprzez obniżenie kary pieniężnej do 0,1% przychodów przedsiębiorcy za rok 2010, to jest maksymalnie do kwoty zł. Apelacja zarzuca zaskarżonemu wyrokowi: naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 56 ust.2 pkt 1, ust.3 i ust.6 oraz art.56 ust.6a prawa energetycznego poprzez uznanie, iż powódka naruszając zasady koncesji poprzez wprowadzenie do obrotu przez stację paliw w G przy ul. ( ) oleju napędowego niespełniającego wymagań jakościowych określonych przepisami rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008r. dopuściła się zachowania o dużym stopniu społecznej szkodliwości oraz zawinienia w sytuacji gdzie okoliczności popełnienia czynu wskazują na winę w postaci nieumyślnej, nieznaczny stopień społecznej szkodliwości oraz incydentalny charakter zachowania, co wskazuje na to, iż stopień społecznej szkodliwości oraz zawinienia przemawiał za odstąpieniem od ukarania, a co najwyżej ukarania w dolnych granicach ustawowego zagrożenia., naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na treść orzeczenia, tj. art k.p.c. w związku z art. 56 ust. 2 pkt 1, ust.3 i ust. 6 oraz art. 56 ust. 6a prawa energetycznego poprzez dokonanie jednostronnej i arbitralnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego / dokonanie oceny w sposób niewszechstronny / zmierzające do przyjęcia, że powódka naruszając zasady koncesji poprzez wprowadzenie do obrotu przez stację paliw w G. przy ul. ( ) oleju napędowego niespełniającego wymagań jakościowych określonych przepisami rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008r.- dopuściła się zachowania o dużym stopniu społecznej szkodliwości oraz zawinienia w sytuacji, gdzie okoliczności

5 5 popełnienia czynu wskazują na winę w postaci nieumyślnej, nieznaczny stopień społecznej szkodliwości oraz incydentalny charakter zachowania, co wskazuje na to, iż stopień społecznej szkodliwości oraz zawinienia przemawiał za odstąpieniem od ukarania, a co najwyżej ukarania w dolnych granicach ustawowego zagrożenia. Sąd Apelacyjny zważył, co następuje: Apelacja powódki jest niezasadna. Zgłaszając w apelacji zarzut naruszenia przepisów postępowania poprzez naruszenie art k.p.c., strona musi wykazać, jakich dowodów sąd nie ocenił lub ocenił wadliwie, jakie fakty pominął i jaki wpływ pominięcie faktów, czy dowodów miało na treść orzeczenia / v. wyrok SN z 5 września 2002r. IICKN 916 / 00 LEX nr /. Tylko przy tym ocena rażąco błędna lub oczywiście sprzeczna z treścią materiału dowodowego, nieodpowiadająca zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, może czynić usprawiedliwionym zarzut naruszenia art k.p.c. Gdy sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym z całości materiału dowodowego, nie można mu przypisać zarzutu naruszenia art k.p.c. Takie działanie mieści się bowiem w przyznanych sądowi kompetencjach do swobodnej oceny materiału dowodowego / v. wyrok SN z 27 września 2002r. IICKN 817 / 00 LEX nr 56906/. Skuteczne zgłoszenie zarzutu naruszenia art k.p.c. nie może ograniczyć się do wskazywania, że możliwe były inne wnioski odnośnie do faktów, lecz polega na wykazaniu, że wnioski wyprowadzone przez sąd orzekający w świetle zasad doświadczenia życiowego były niemożliwe / v. wyrok SN z 6 czerwca 2003r., IVCK 274 / 02, LEX nr /. Apelacja powodowej Spółki nie zawiera argumentów, pozwalających na uznanie zarzutu naruszenia przepisu art k.p.c. za skuteczny. Powodowa Spółka nie zaskarżyła decyzji w części stwierdzającej, że Spółka naruszyła warunek koncesji na obrót paliwami ciekłymi, wprowadzając do obrotu w lutym i marcu 2009r. poprzez stację paliw olej napędowy niespełniający wymagań jakościowych określonych przepisami rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008r. W tym stanie rzeczy oraz biorąc pod uwagę ustalenia poczynione przez Prezesa URE co do okoliczności popełnienia zarzucanego powódce czynu, należy uznać za bezsporny fakt wprowadzania przez powódkę do obrotu oleju napędowego, co do którego wykazano, że zawyżona zawartość siarki wynosiła dla próbki pobranej 12 lutego 2009r. -59,5 mg/kg, dla próbki paliwa pobranej 24 lutego 2009r. 23,3 mg/kg oraz dla próbki pobranej 11 marca 2009r. 23,3mg/kg. Zgodnie z załącznikiem nr 2 do rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008r. od 1 stycznia 2009r. maksymalna dopuszczalna zawartość siarki w oleju napędowym wynosi 10 mg/kg, przy uwzględnieniu zaś tolerancji wynikającej z przyjętej metody badawczej wynosi każdorazowo maksymalnie 11,3 mg/kg. Jak więc prawidłowo ustalił Prezes URE, powodowa Spółka wprowadziła do obrotu olej napędowy, co do którego przekroczenie normy jakościowej w próbkach podstawowych w zakresie zawartości siarki nastąpiło odpowiednio o 426,5%, o 18, 6% oraz o 106,2%. W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy prawidłowo podzielił stanowisko Prezesa URE, że szkodliwość popełnionego przez powódkę czynu należy ocenić jako dużą. Termin społeczna szkodliwość czynu nie został zdefiniowany w normach prawa energetycznego. Przy ocenie społecznej szkodliwości czynu uwzględnia się między innymi jakie normy zostały naruszone,

6 6 wystąpienie zagrożenia interesu publicznoprawnego i stopień tego zagrożenia, okres zachowania podlegającego sankcjonowaniu w postaci kary pieniężnej. Przepisy rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008r. wdrażały postanowienia art.3 i art.4 dyrektywy 98 / 70/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 1998r. odnoszącej się do jakości benzyny i olejów napędowych oraz zmieniającej dyrektywę Rady 93/12/ EWG/ Dz. Urz. WE L ze zm./. Jak wynika z przepisów dyrektywy 98 / 70/WE dla osiągnięcia celów jakimi są ustanowienie i funkcjonowanie rynku wewnętrznego oraz zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia i ochrony środowiska konieczne jest w krótkim terminie osiągnięcie zmniejszenia emisji zanieczyszczeń z pojazdów, w szczególności na obszarach miejskich, przy czym zmniejszenie emisji zanieczyszczeń pochodzących z pojazdów na obszarach miejskich może być niezwłocznie osiągnięte w przypadku pojazdów silnikowych poprzez zmianę składu paliwa / punkt 2 i 11 dyrektywy 98/70/ WE/. Dla osiągnięcia wskazanych celów wprowadzono specyfikacje określające parametry jakościowe benzyny i oleju napędowego, które winny spełniać te paliwa, aby mogły być wprowadzone do obrotu. Jako jeden ze środków zmierzających do osiągnięcia wskazanych wyżej celów wskazano redukcję zawartości siarki w benzynach i olejach napędowych, przyjmując, że znaczne ograniczenie siarki może pozwolić na uzyskanie paliwa lepszej jakości z punktu widzenia jakości powietrza, a zatem ochrony środowiska i ochrony życia i zdrowia ludzi / punkt 12 dyrektywy nr 98/70/ WE/. Również dyrektywa 2003/17/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 marca 2003r. zmieniająca dyrektywę 98/70/ WE odnoszącą się do jakości benzyny i olejów napędowych stanowi w punkcie 11, że całkowite przejście na benzynę i oleje napędowe o maksymalnej zawartości siarki 10mg/kg należy przewidzieć do dnia 1 stycznia 2009r. / Dz. U. UE L /. W świetle powyższego należy stwierdzić, że wprowadzenie przez powodową Spółkę do obrotu oleju napędowego z zawartością siarki przekraczającą ustalone normy, stanowi czyn, który stwarza zagrożenie istotnego interesu społecznego jakim jest zmniejszenie emisji zanieczyszczeń z pojazdów w celu poprawy ochrony środowiska i wobec tego ochrony zdrowia i życia ludzkiego. Nie ma przy tym znaczenia, że wcześniej obowiązywały wyższe normy, skoro negatywny wpływ zawartości siarki w paliwie na środowisko był właśnie przyczyną zmiany tych norm. Trzeba przy tym dodać, że zawartość siarki w próbce oleju pobranej 12 lutego 2009r., wynosząca 59, 5 mg/ kg, przekraczała nie tylko normę obowiązującą od 1 stycznia 2009r., lecz także normę obowiązującą do 31grudnia 2008r., norma ta wynosiła bowiem 50mg/kg. Apelacja zarzuca, że kontrole przeprowadzone w przedsiębiorstwie powódki miały miejsce w okresie granicznym obowiązywania różnych norm, a normy siarki były nieznacznie przekroczone przy prawidłowym zachowaniu pozostałych parametrów. Powyższe twierdzenia nie znajdują potwierdzenia w materiale dowodowym sprawy. Wymogi jakościowe dla oleju napędowego w zakresie zawartości siarki w wysokości 10 mg/kg obowiązują od 1 stycznia 2009r. Kontrole zaś, w wyniku których ujawniono wprowadzanie przez powódkę do obrotu oleju o niewłaściwych parametrach, przeprowadzono 12 lutego 2009r., 24 lutego 2009r. oraz 11 marca 2009r., czyli po upływie 43 dni, 55 dni i 125 dni od dnia wejścia w życie nowych norm jakościowych. Trudno taki okres uznać za okres graniczny obowiązywania różnych norm.

7 7 Nie można też uznać, aby powódka wprowadzała do obrotu olej o zawartości siarki nieznacznie przekraczający wymagania wprowadzone rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008r. Jak już wskazano, zawartość siarki w próbce z dnia 12 lutego 2009r. wynosiła 59, 5 mg/kg, w próbce z dnia 24 lutego 2009r. wynosiła 13.4 mg/ kg, w próbce z dnia 11 marca 2009r. wynosiła 23,3 mg /kg. Oznacza to, że wprowadzany przez powódkę olej przekraczał wymogi jakościowe odpowiednio o 426,5%, 18,6% i 106,2%. Takiego przekroczenia normy nie można uznać za nieznaczne. Nie ma natomiast znaczenia, że olej spełniał pozostałe wymogi jakościowe, jako że powódce zarzucono naruszenie koncesji przez wprowadzenie do obrotu oleju napędowego o nieprawidłowej zawartości siarki, przy czym powódka nie twierdzi nawet, aby pozostałe cechy oleju w jakikolwiek sposób rekompensowały zarzucaną wadę. Wbrew stanowisku apelacji, czyn powódki nie miał również charakteru incydentalnego naruszenia normy, skoro niewłaściwa zawartość siarki została ujawniona w trzech próbkach pobranych w okresie miesiąca, tj. 12 lutego, 24 lutego i 11 marca 2009r. Z tych wszystkich względów prawidłowe jest ustalenie Sądu Okręgowego, że powódka dopuściła się czynu o dużym stopniu szkodliwości społecznej w rozumieniu przepisu art. 56 ust.6 prawa energetycznego. Czyn bowiem powódki stanowił zagrożenie dla istotnego interesu społecznego, naruszenie norm było znaczne, a wadliwa jakość oleju napędowego w zakresie zawartości siarki została ujawniona trzykrotnie w okresie jednego miesiąca. Jeśli chodzi o zawinienie, to Sąd Okręgowy ustalił, że powódka dopuściła się niedbalstwa, nie podejmując szczególnych kroków i wzmożonej kontroli jakości paliwa w sytuacji zmiany norm. Sąd I instancji wskazał, że prowadząc sprzedaż niezgodnego z normami paliwa od 12 lutego 2009r. co najmniej do 11 marca 2009r., powódka nie zadbała o zbadanie paliwa. Jak wynika z motywów zaskarżonego wyroku za okoliczność łagodzącą Sąd I instancji uznał okoliczności w jakich doszło do pobrania próbki paliwa 12 lutego 2009r. Apelacja wywodzi, że Sąd Rejonowy w Gorzowie Wielkopolskim w sprawie o sygn. akt IIK 472 / 09 oraz Sąd Okręgowy Wydział IV Karny Odwoławczy w Gorzowie Wielkopolskim - po dokonaniu wszechstronnej i wnikliwej oceny całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego- przyjęły postać winy nieumyślnej, a zatem, że powódka nie miała zamiaru popełnienia czynu zabronionego, do którego doszło wyłącznie w wyniku niezachowania szczególnej ostrożności; że powódka nie miała świadomości wprowadzania do obrotu paliwa niespełniającego norm w zakresie dopuszczalnej zawartości siarki oraz, że powódka działała w zaufaniu do rzetelnych sprzedawców dostarczających wraz z paliwem certyfikaty jakości. Odnosząc się do powyższych wywodów należy wskazać, że w aktach administracyjnych znajduje się odpis prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Gorzowie Wlkp. z dnia 14 lipca 2010r. sygn. akt IIK 472 / 09 / k / w sprawie przeciwko E. B. oskarżonemu o to że, będąc prokurentem Spółki ( ) wprowadził do obrotu w okresie od 12 lutego 2009r. do 24 lutego 2009r., działając w warunkach czynu ciągłego, paliwo w postaci oleju napędowego niespełniającego wymagań jakościowych określonych w ustawie co do zawartości siarki, podczas pierwszej kontroli paliwo zawierało 59,5 mg/l siarki, przy następnej kontroli paliwo zawierało 13,4 mg/l, przy dozwolonej zawartości do 10mg/l ( z tolerancją do 1,3 mg/l), tj. o czyn z art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliwa / pkt I/ oraz w dniach od 11 marca 2009r. wprowadzał do obrotu paliwo w postaci oleju napędowego niespełniającego wymagań jakościowych określonych w ustawie co do zawartości siarki, która wynosiła 23,3 mg/l, przy dozwolonej zawartości do 10 mg/l ( z tolerancją do 1,3 mg/l), tj. o czyn z art. 31 ust.1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o

8 8 systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw/ pkt II /. Sąd Rejonowy uznał E. B. za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów z tą zmianą, iż przyjął, że oskarżony działał nieumyślnie i czyn I zakwalifikował z art. 31 ust.1 i 5 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw w związku z art. 12 k.k., zaś czyn II zakwalifikował z art. 31 ust.1 i 5 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw, przyjmując w jego opisie w miejsce sformułowania w dniach od sformułowanie w dniu oraz ustalając, iż oba czyny zostały popełnione w warunkach ciągu przestępstw opisanego w art k.k. Powołany wyrok Sądu Rejonowego wiąże sąd cywilny w zakresie ustaleń co do popełnienia przestępstwa przez E. B., będącego prokurentem powódki. Stosownie bowiem do przepisu art. 11 k.p.c. ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym.zgodnie z przytoczonym przepisem sąd w postępowaniu cywilnym jest związany jedynie ustaleniami zawartymi w sentencji wyroku karnego, nie wiążą go ustalenia zawarte w uzasadnieniu / v. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 marca 1974r., IICR 46 / 74 OSP 1975/3/63/. Związanie dotyczy ustalonych w sentencji wyroku znamion przestępstwa, a także okoliczności jego popełnienia, dotyczących czasu, miejsca, poczytalności sprawcy. W świetle powyższego, o ile powołując się na ustalenia prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego z dnia 14 lipca 2010r. sygn. akt IIK 472 / 09 apelująca zmierzała do wskazania, że skoro w dniach 12 lutego, 24 lutego i 11 marca 2009r. prokurent dopuścił się czynów wprowadzenia do obrotu paliwa niewłaściwej jakości z winy nieumyślnej, to również powodowa Spółka dopuściła się tych czynów z winy nieumyślnej, to należy stwierdzić, że te wywody apelującej nie podważają ustaleń i oceny Sądu Okręgowego. Sąd I instancji przyjął, że czyny powódki były zawinione, że powódka dopuściła się niedbalstwa oraz iż zachodzą okoliczności łagodzące związane z pobraniem próbek w dniu 12 lutego 2009r. W uzasadnieniu orzeczenia Sąd Okręgowy nie ustalił, aby wprowadzając do obrotu olej napędowy o niewłaściwej jakości w zakresie zawartości siarki powodowa Spółka działała umyślnie. W konsekwencji należy uznać, że powodowa Spółka dopuściła się naruszenia postanowień koncesji w postaci wprowadzenia do obrotu paliwa o jakości niezgodnej z normą z winy nieumyślnej. W świetle powyższych motywów prawidłowe jest stanowisko pozwanego Prezesa URE oraz Sądu Okręgowego co do braku przesłanek ustawowych do odstąpienia od wymierzenia powódce kary pieniężnej. Zgodnie z przepisem art. 56 ust.6 a prawa energetycznego Prezes URE może odstąpić od wymierzenia kary, jeżeli stopień szkodliwości czynu jest znikomy, a podmiot zaprzestał naruszania prawa lub zrealizował obowiązek. Jak wynika z treści przytoczonego przepisu materialnoprawną ustawową przesłanką zaniechania zastosowania środka sankcjonującego w postaci ukarania jest zawsze znikomy stopień społecznej szkodliwości czynu. Drugą konieczną przesłanką jest albo zaprzestanie naruszania prawa albo realizacja obowiązku przez adresata kary. W danej sprawie nie zaszły zatem przesłanki odstąpienia od wymierzenia powódce kary, ponieważ czynów powódki nie można zakwalifikować jako czynów o znikomym stopniu społecznej szkodliwości. Sama apelująca ocenia, że dopuściła się czynów o nieznacznym stopniu społecznej szkodliwości, co nie jest równoznaczne ze znikomym stopniem szkodliwości społecznej. Przede wszystkim jednak - jak wyżej wskazano czyny powódki zostały trafnie ocenione jako czyny o dużym / znacznym/stopniu szkodliwości społecznej. Nie można też uznać, że powódka zaprzestała naruszania prawa w

9 9 rozumieniu przytoczonego przepisu, skoro niewłaściwą jakość oleju ujawniono dwukrotnie w lutym 2009r oraz raz w marcu 2009r. Z tych względów nie jest trafny zarzut apelacji naruszenia przepisu art. 56 ust.6 a prawa energetycznego przez jego niezastosowanie. Wbrew zarzutom apelacji Sąd Okręgowy prawidłowo także ustalił, że kara w wysokości zł spełnia wszystkie ustawowe dyrektywy wymiaru kary pieniężnej. W świetle przepisu art. 56 ust.3 prawa energetycznego wysokość kary pieniężnej związanej z działalnością prowadzoną na podstawie koncesji nie może przekroczyć 15 % przychodu ukaranego przedsiębiorcy wynikającego z działalności koncesjonowanej, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym. Wobec tego, że w 2010r. przychody powódki z działalności koncesjonowanej wyniosły ,47 zł, maksymalny wymiar kary wynosi ,12 zł. Zgodnie z przepisem art. 56 ust.6 prawa energetycznego do normatywnych wskazówek wymiaru kary pieniężnej są zaliczane: społeczna szkodliwość czynu, stopień zawinienia, dotychczasowe zachowanie podmiotu oraz możliwości finansowe adresata kary pieniężnej. Kara pieniężna w wysokości zł, stanowiąca 0,36 % przychodu powódki z działalności koncesjonowanej niewątpliwie uwzględnia, że powódka dopuściła się czynów o dużym stopniu szkodliwości społecznej oraz, że powódka działała z winy nieumyślnej. Ponadto jak wskazał Prezes w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji powódka była już karana za naruszenie warunków koncesji. Kara zaś w wysokości ustalonej przez Sąd Okręgowy mieści się też w możliwościach finansowych powodowej Spółki, jako że powódka uzyskała w 2010r. zysk netto w wysokości ,43 zł. Uwzględniając wskazówki wymiaru kary należy stwierdzić, iż kara w wysokości zł, stanowiąca 0,36% przychodu z działalności koncesjonowanej niewątpliwie mieści się w dolnych granicach zagrożenia ustawowego. Apelacja nie zawiera argumentów uzasadniających dalsze obniżenie wysokości kary. W szczególności nie uzasadnia dalszego obniżenia kary fakt, że kwota zł jest - jak to określono w apelacji- karą surową. Oceniając wymiar kary należy bowiem wziąć pod uwagę, że kwota zł stanowi zaledwie 0,36% przychodu powódki z roku 2010, zaledwie 2,4% maksymalnego wymiaru kary oraz 40,97% zysku netto z roku Jest przy tym oczywiste, że kara wymierzona obniża rentowność zyskowność koncesjonariusza. Z tych wszystkich względów rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego, który zmienił zaskarżoną decyzję w punkcie drugim i obniżył wymierzoną powódce karę do kwoty zł oraz oddalił odwołanie w pozostałej części jest prawidłowe i nie narusza powołanych w apelacji przepisów prawa energetycznego. Dlatego też apelacja powódki jako niezasadna podlega oddaleniu na podstawie przepisu art. 385 k.p.c. O kosztach procesu za drugą instancję orzeczono na zasadzie odpowiedzialności za wynik sporu stosownie do przepisów art i 3, art. 99, art i art. 109 k.p.c. w związku z art k.p.c. W związku z tym zasądzono od powodowej Spółki na rzecz Prezesa URE tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu apelacyjnym kwotę 270 zł zgodnie z przepisami 13 ust.3 pkt 3 oraz 12 ust.1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych

10 10 oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu /tekst jedn. Dz. U. z 2013, poz.490 /.