WYROK UZASADNIENIE. Sygn. akt XVII AmE 40/11. Dnia 15 stycznia 2013 r. Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

Transkrypt

1 Sygn. akt XVII AmE 40/11 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 15 stycznia 2013 r. Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów W następującym składzie: Przewodniczący: SSO Witold Rękosiewicz Protokolant: sekretarz sądowy Piotr Grzywacz po rozpoznaniu w dniu 15 stycznia 2013 r. w Warszawie na rozprawie sprawy z odwołania M. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą P.P.U.H. (...) w S. przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki o nałożenie kary pieniężnej na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 21 grudnia 2010 r. znak (...) oddala odwołanie. SSO Witold Rękosiewicz. Sygn. akt XVII AmE 40/11 UZASADNIENIE Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (Prezes URE, pozwany) wydał w dniu 25 listopada 2010r. decyzję znak (...), w której orzekł, iż przedsiębiorca M. K. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Produkcyjno Usługowo - Handlowe (...) w S. (powód, przedsiębiorca) naruszył warunek i warunek udzielonej mu koncesji na obrót paliwami ciekłymi w ten sposób, że wykonywał działalność gospodarczą na stacji paliw, która nie spełniała wymagań technicznych określonych w 97 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dn. 21 listopada 2005r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów i ich usytuowanie (Dz. U. nr 243, poz z późn.zm.) dalej Rozporządzenie z 2005r. Za te działania Prezes URE wymierzył przedsiębiorcy karę pieniężną w wysokości zł, co stanowi (...) przychodu z działalności koncesjonowanej osiągniętego w 2009 r.

2 Ustalenia będące podstawą wydania decyzji podjęte zostały na podstawie informacji przekazanych przez Mazowiecki Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska, Delegatura w P. W uzasadnieniu decyzji pozwany wskazał, że nie spełnienie wymagań określonych w ww. rozporządzeniu polegało na braku wyposażenia stacji paliw w urządzenia zabezpieczające przed emisją par produktów naftowych I klasy do powietrza atmosferycznego w procesie zasilania zbiorników magazynowych stacji paliw (tzw. duże wahadło gazowe) co było niezgodne z 97 ust. 1 pkt 4 w zw z 179 Rozporządzenia z 2005r., zgodnie z którym każda stacja paliw do dnia 31 grudnia 2005r. powinna być wyposażona w takie urządzenie. Prezes URE wskazał, że Wysokość kary została ustalona z zachowaniem przepisu art. 56 ust. 3 ustawy Prawo energetyczne tj. w wielkości nieprzekraczającej (...)przychodu ukaranego przedsiębiorcy, wynikającego z działalności koncesjonowanej. Ponadto zgodnie z art. 56 ust. 6 ustawy Prawo energetyczne ustalając wysokość kary pieniężnej Prezes URE uwzględnił stopień szkodliwości czynu oraz dotychczasowe zachowanie podmiotu i jego możliwości finansowe. W odwołaniu od ww. decyzji powód wniósł o anulowanie kary w całości Oświadczył, że prowadzona przez niego stacja została wyposażona w urządzenie zabezpieczające przed emisją par produktów naftowych do atmosfery w lecie 2005r. przy zakupie fabrycznie nowego dystrybutora. Przedsiębiorca przedstawił fakturę dotyczącą zakupu dystrybutora oraz protokoły kontroli przeprowadzonej przez Urząd Dozoru Technicznego w 2007r. i 2009r., w których stwierdzono zgodność urządzeń na stacji paliw prowadzonej przez powoda ze stosownymi przepisami. Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny: Powód prowadzi koncesjonowaną działalność gospodarczą polegająca na obrocie paliwami ciekłymi. Działalność ta wykonywana jest m.in. na stacji paliw w S. przy ul. (...). Stosownie do warunku udzielonej Przedsiębiorcy koncesji, Koncesjonariusz jest zobowiązany do prowadzenia działalności w sposób nie stanowiący zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz środowiska, a także nie narażający na powstanie szkód materialnych. W szczególności Przedsiębiorca jest zobowiązany do przestrzegania przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, przepisów dotyczących bezpieczeństwa pożarowego oraz bezpieczeństwa pożarowego oraz bezpieczeństwa ludzi i mienia koncesji Przedsiębiorca jest zobowiązany do przestrzegania przepisów dotyczących ochrony środowiska, przepisów ustawy Prawo wodne i przepisów dotyczących zasad postępowania z odpadami, a w szczególności do posiadania wymaganych zezwoleń i uzgodnień oraz do terminowej realizacji określonych tymi przepisami przedsięwzięć zabezpieczających środowisko przed szkodliwym wpływem prowadzonej działalności. W dniu r. Mazowiecki Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska poinformował Prezesa URE, iż w wyniku przeprowadzonej dnia r. kontroli w należącej do Przedsiębiorcy stacji paliw w S., przy ul. (...), stwierdzono, iż stacja ta nie spełnia wymagań określonych w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki z 2005 r., ponieważ nie została ona wyposażona w urządzenie zabezpieczające przed emisją par produktów naftowych I klasy do powietrza atmosferycznego w procesie zasilania zbiorników magazynowych stacji paliw. Prezes URE pismem z dnia r. (k akt adm.) zawiadomił przedsiębiorcę o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej w związku z możliwością zaistnienia naruszenia przez Przedsiębiorcę warunków koncesji na obrót paliwami ciekłymi, oraz wezwał go do złożenia szczegółowych wyjaśnień w sprawie, wniosków dowodowych oraz przesłanie uwierzytelnionych kopii dokumentów mających

3 związek z ujawnionym naruszeniem warunków koncesji w terminie 7 dni od otrzymania zawiadomienia. Ponadto wezwał przedsiębiorcę do nadesłania informacji o jego ogólnej sytuacji finansowej, przychodach i dochodach z działalności gospodarczej oraz przychodach i dochodach z działalności koncesjonowanej w roku 2009r. Pismo to zostało prawidłowo doręczone przedsiębiorcy w dniu r. W związku z brakiem odpowiedzi ze strony Przedsiębiorcy wezwanie zostało przesłane ponownie, pismem z dnia 7 kwietnia 2010r. (k akt adm.). W odpowiedzi, przedsiębiorca pismem z dnia r. (k.24 akt adm.) nadesłał żądane informacje dotyczące osiągniętych przychodów z działalności gospodarczej oraz z działalności koncesjonowanej w 2009r. Niezależnie od powyższego, pismem z dnia 20 lipca 2009r. Przedsiębiorca wezwany został do nadesłania do Urzędu Regulacji Energetyki dokumentów poświadczających, że Przedsiębiorca usunął stan faktyczny niezgodny z warunkami koncesji i przepisami obowiązującego prawa. Pismem z dnia 28 grudnia 2009r. Przedsiębiorca nadesłał oświadczenie, iż wyposażył stację w odpowiedniej klasy urządzenia. Przedstawił również kopię dokumentu zakupu tych urządzeń z dnia r., certyfikatów zgodności i badania typu oraz orzeczenia atestacyjnego (k akt adm.). Pismem z dnia r. (k. 37 akt adm.) Prezes URE poinformował przedsiębiorcę o zakończeniu postępowania dowodowego w sprawie. Przedsiębiorca nie skorzystał z przysługującego mu uprawnienia do zapoznania się z aktami sprawy. Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył co następuje: W ocenie Sądu, na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego stwierdzić należy, iż Przedsiębiorca wykonywał działalność koncesjonowaną z naruszeniem warunków wymienionych w koncesji. Powyższe wynika z pisma Mazowieckiego Inspektoratu Ochrony Środowiska z dnia r. (k. 6 akt adm.). Powód wskazywał jednak w odwołaniu, iż eksploatowana przez niego stacja paliw została wyposażona w urządzenie do odprowadzania par paliw w 2005r. przy zakupie nowych dystrybutorów. Jednakże, jak słusznie zauważył pozwany w odpowiedzi na odwołanie ze złożonej przez powoda wraz z odwołaniem faktury VAT nr (...)wynika, że przy zakupie dystrybutora powód dokonał jedynie modernizacji polegającej na wyposażeniu stacji paliw w urządzenia zabezpieczające przed emisją par produktów naftowych I klasy do powietrza atmosferycznego podczas wydawania tych produktów do zbiorników pojazdów samochodowych (tzw małe wahadło gazowe), co stanowiło wypełnienie wymogów zawartych w 97 ust. 1 pkt 5 Rozporządzenia z 2005r.). Podnoszony przez powoda fakt, iż co 2 lata uzyskuje on pozytywną opinię Urzędu Dozoru Technicznego. kontrolującego prowadzoną przez niego stację nie stanowi dowodu, że stacja była wyposażona w urządzenia zabezpieczające przed emisją par produktów naftowych do atmosfery w procesie zasilenia zbiorników magazynowych stacji paliw (tzw duże wahadło gazowe), o którym mowa w 97 ust. 1 pkt 4 Rozporządzenia z 2005r.. Organ ten bowiem działa na podstawie i w granicach ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o dozorze technicznym, a kontrola, którą przeprowadza, przebiega zgodnie z wytycznymi zawartymi w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 18 września 2001r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać zbiorniki bezciśnieniowe i niskociśnieniowe przeznaczone do magazynowania materiałów ciekłych zapalnych, które wskazane są w protokole badania okresowego zbiornika w rubryce oznaczonej 1. Wymagania odniesienia ( ), nie dotyczy natomiast wyposażania zbiorników w urządzenia dodatkowe, m.in. te, które są przedmiotem niniejszego postępowania.

4 W świetle powyższego okoliczność, iż prowadzona przez powoda stacja paliw nie była wyposażona w urządzenia zabezpieczające przed emisją par produktów naftowych I klasy do powietrza atmosferycznego w procesie zasilania zbiorników magazynowych stacji paliw (tzw duże wahadło gazowe), w związku z czym nie spełniała warunków określonych w przepisie 97 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Gospodarki z r. w sprawie warunków technicznych ( ) w dacie przeprowadzenia kontroli przez Inspektorat Ochrony Środowiska nie budzi wątpliwości Sądu. Pismo Inspektora Ochrony Środowiska z dnia 19 stycznia 2009r. ma charakter dokumentu urzędowego więc zawarte w nim informacje, dotyczące urządzeń znajdujących się na stacji powoda, objęte są w ocenie Sądu domniemaniem prawdziwości. Należy zauważyć, że zgodnie z 97 ust. 1 pkt 4, w zw z 179 Rozporządzenia z 2005r., każda użytkowana stacja paliw do dnia 31 grudnia 2005r. powinna zostać wyposażona w urządzenia zabezpieczające przed emisją par produktów naftowych I klasy do powietrza atmosferycznego w procesach zasilania zbiorników magazynowych stacji paliw płynnych. Obowiązek ten, był już uprzednio określony w rozporządzeniu Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 30 sierpnia 1996r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne do transportu ropy naftowej i ich usytuowanie (Dz. U. z 1996r. Nr 122, poz. 576). Zgodnie z 101 pkt 2, w związku z 4 oraz 233 tego rozporządzenia, stacje paliw, które zostały wybudowane, rozbudowane, przebudowane i nadbudowane po 17 stycznia 1997r., a także wszystkie stacje paliw, które istniały w dniu wejścia w życie tego rozporządzenia, tj w dniu 17 stycznia 1997r. i zagrażały życiu ludzi lub środowisku powinny być lub zostać wyposażone w urządzenia zabezpieczające przed emisją par produktów naftowych I klasy (niebezpieczeństwa pożarowego) do powietrza atmosferycznego w procesach napełniania zbiorników magazynowych stacji paliw oraz wydawania tych produktów do zbiorników do zbiorników pojazdów samochodowych (tzw hermetyzacja I i II stopnia). Równocześnie w 235 pkt 2 i 3 powołanego wyżej rozporządzenia, wyznaczony został ośmioletni okres dostosowawczy na wyposażenie stacji paliw w te urządzenia. Okres ten został następnie przedłużony mocą 234 pkt 2 i 3 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 20 września 2000r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie w sprawie warunków technicznych (Dz. U. z 2000r. Nr 98, poz z późn. zm.) do dnia 31 grudnia 2005r. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 listopada 2005r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie w sprawie warunków technicznych (Dz. U. z 2005r. Nr 243, poz z późn. zm.), które weszło w życie w dniu 1 stycznia 2006r., w żadnym z przepisów nie przewiduje przedłużenia terminu do wyposażenia stacji paliw w przedmiotowe urządzenia. Powyższe świadczy o tym, iż Przedsiębiorca, jak wynika z pisma Mazowieckiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia 19 stycznia 2009r. oraz przedstawionych przez Przedsiębiorcę dokumentów i wyjaśnień działał niezgodnie z przywołanymi wyżej przepisami co najmniej w terminie od 1 stycznia 2006r. do 6 maja 2009r., kiedy to zakupił stosowne zawory wraz z oprzyrządowaniem (jak wynika z przedstawionej faktury nr (...)).. Sąd nie dał wiary twierdzeniom powoda, że stacja paliw była wyposażona od połowy 2005r. w zawór zabezpieczający przed emisja par w procesie zasilania zbiorników. Powołane przez powoda w odwołaniu pismo z dnia 29 lipca 2010r., którego brak w aktach administracyjnych, a które powód okazał na rozprawie, zostało sformułowane w sposób bardzo ogólny. Z jego treści nie wynika, jakie zawory są zamontowane na stacji. Za brakiem zaworu przemawia również fakt jego nabycia przez powoda w maju 2009r. (k. 36 akt adm.) Ponadto, po

5 przeprowadzeniu kontroli w listopadzie 2008r. powód nie podjął żadnych działań aby wykazać, że stacja jest prawidłowo wyposażona w oba zawory. Nie zgłaszał też uwag do protokołu kontroli przeprowadzonej przez Inspektorat Ochrony Środowiska. W świetle powyższego, w chwili przeprowadzenia kontroli na powodzie ciążył obowiązek wyposażenia stacji paliw w ww. urządzenia. W związku z powyższym należy stwierdzić, że powód naruszył warunki udzielonej mu koncesji poprzez niespełnienie warunku wykonywania działalności określonych w przepisie 97 ust. 1 pkt 4 tj. poprzez brak wyposażenia stacji paliw w urządzenia zabezpieczające przed emisją par produktów naftowych I klasy do powietrza atmosferycznego w procesach zasilania zbiorników magazynowych stacji paliw płynnych. Zgodnie z treścią art. 56 ust. 1 pkt. 1 2ustawy Prawo energetyczne, karze pieniężnej podlega ten, kto nie przestrzega obowiązków wynikających z koncesji. Koncesja udzielona przedsiębiorcy obliguje go do wykonywania działalności gospodarczej zgodnie z obowiązującymi przepisami określającymi wymogi techniczne prowadzenia działalności oraz wymogi związane z ochroną środowiska. Niedopełnienie obowiązków wynikających z przepisów rozporządzenia, a w konsekwencji naruszenie warunków koncesji stanowi obligatoryjna przesłankę nałożenia na powoda kary pieniężnej art. 56 ust. 1 pkt 12 ustawy z r. Prawo energetyczne. (Dz.U ). Z uwagi na powyższe, zasadność nałożenia na powoda kary pieniężnej nie może budzić żadnych wątpliwości. Zdaniem Sądu na uwzględnienie nie zasługuje wniosek powoda o anulowanie kary pieniężnej. Kara pieniężna ustalona została przez Prezesa URE w sposób prawidłowy, z uwzględnieniem przesłanek jej wymiaru określonych w przepisie art. 56 ust. 6 Prawa energetycznego tj. stopnia szkodliwości czynu, stopienia zawinienia oraz dotychczasowego zachowanie podmiotu ukaranego oraz jego możliwości finansowych. Zdaniem Sądu, zarówno stopień zawinienia podmiotu, jak też stopień szkodliwości czynu powoda są znaczne. Podkreślenia wymaga, że zarówno w postępowaniu administracyjnym jak i w postępowaniu sądowym powód nie wykazał, jaka dokładnie była wysokość uzyskanych przez niego w 2009r. przychodów i dochodu. W piśmie z dn r. (k. 24 akt adm.) powód oświadczył ogólny przychód jaki uzyskał z działalności gospodarczej w 2009r. wyniósł (...) zł tym (...) zł stanowił przychód z działalności koncesjonowanej a dochód jaki uzyskał w tym czasie wyniósł jedynie (...) zł Powód nie przedstawił jednak żadnych dokumentów na udowodnienie swego oświadczenia. W związku z tym należy przyjąć, że przyjęte przez Prezesa URE wartość przychodu i ocena możliwości finansowych były prawdziwe. W świetle powyższego, kary pieniężnej w wymiarze(...) % przychodu przedsiębiorcy osiągniętego w roku poprzedzającym wydanie decyzji, przy uwzględnieniu, że maksymalny wymiar kary wynosi (...) przychodu z działalności koncesjonowanej, nie można uznać za nadmiernie restrykcyjną. W ocenie Sadu jest to bowiem kara wymierzona w dolnych granicach jej wymiaru, z uwzględnieniem ustawowych funkcji wymiaru kary oraz jej oddziaływania na przedsiębiorców. Nie znajdując zatem podstaw do uwzględnienia odwołania, Sad oddalił je na podstawie art kpc. SSO Witold Rękosiewicz