Tematy na ustną część egzaminu maturalnego z j. polskiego w roku szkolnym 2013/2014 w Zespole Szkół nr 3 im. A. Kocjana w Olkuszu. I.

Transkrypt

1 Tematy na ustną część egzaminu maturalnego z j. polskiego w roku szkolnym 2013/2014 w Zespole Szkół nr 3 im. A. Kocjana w Olkuszu. I. LITERATURA 1. Średniowieczne inspiracje w literaturze romantycznej. Omów problem, odwołując się do 2. Arkadia staropolskich pisarzy. Omów problem, odwołując się do 3. Kobiety bohaterki liryczne wierszy Jana Kochanowskiego i Jana Andrzeja Morsztyna. Omów problem, odwołując się do 4. Bohater romantyczny i jego późniejsze wcielenia literackie. Omów na wybranych 5. Tragiczna miłość jako element biografii romantycznego kochanka, Omów, odwołując się do wybranych tekstów, znaczenie i funkcjonowanie motywu. 6. Tragizm człowieka uwikłanego w swój czas historyczny. Omów problem, odwołując się do literatury XX wieku. 7. Sposoby przedstawiania rzeczywistości w polskiej powieści XX wieku. Omów na wybranych 8. Postacie idealistów i marzycieli w literaturze XX wieku. Omów problem, odwołując się do 9. Obecność motywów mitologicznych w twórczości Zbigniewa Herberta. Omów problem, odwołując się do 10. Bohater liryczny w wierszach ks. Jana Twardowskiego. Omów, odwołując się do 11. Motywy biblijne w twórczości wybranych poetów XX wieku. Omów problem, odwołując się do 12. Motywy maryjne w literaturze polskiej. Omów, odwołując się do 13. Motywy mitologiczne w twórczości wybranych poetów. Omów problem, odwołując się do 14. Heros jako typ bohatera literackiego. Omów na wybranych 15. Motyw rycerza i rycerskiej walki w utworach literackich różnych epok. Omów na wybranych 16. Motyw exegi monumentum w literaturze polskiej różnych epok. Omów na wybranych 17. Motyw vanitas w wybranych tekstach literackich różnych epok. Omów na wybranych 18. Omów motyw teatru świata w wybranych utworach literackich różnych epok. 19. Topos wędrówki w literaturze. Omów, odwołując się do 20. Krajobraz jako motyw literacki w twórczości pisarzy różnych epok. Omów, odwołując się do 21. Ostoja polskości czy świat zepsuty - omów na wybranych przykładach literackich wizerunek szlachty. 22. Motyw dworu szlacheckiego w literaturze polskiej. Omów na wybranych 23. Tradycja świąt, obrzędów i zwyczajów polskich w tekstach literackich różnych epok. Omów, odwołując się do

2 24. Co, gdzie i jak jadają bohaterowie literaccy omów motyw sztuki kulinarnej w tekstach literackich różnych epok. 25. Wino obyczaj kulturowy, zgubny nałóg czy sposób na życie? Omów motyw, odwołując się do utworów literatury polskiej i obcej. 26. Labirynt jako figura ludzkiego życia. Omów motyw, odwołując się do wybranych tekstów literackich. 27. Wpływ wydarzeń zewnętrznych ( dom wyboru: politycznych, społecznych, historycznych) na twórczość literacką. Omów problem, odwołując się do wybranych utworów różnych epok. 28. Postacie władców historycznych na kartach literatury. Omów, odwołując się do 29. Legenda napoleońska w literaturze polskiej. Omów na wybranych 30. Trudne wybory moralne bohaterów literackich. Omów motyw, odwołując się do 31. Być albo mieć bohaterowie literaccy wobec problemu wyboru wartości. Omów problem, odwołując się do wybranych utworów różnych epok. 32. Pieniądz i jego wpływ na człowieka. Omów problem, odwołujące się do różnych tekstów literackich. 33. Wizerunek karierowicza w wybranych utworach literackich. Omów, odwołując się do 34. Grzech i pokuta jako dwa czynniki kształtujące życie bohaterów literackich. Omów na wybranych 35. Wizerunek artysty w literaturze polskiej. Omów na wybranych 36. Poeta nauczyciel, poeta artysta, poeta wieszcz. Omów różne koncepcje roli pisarza w literaturze polskiej. 37. Srebrne w głowie nici starość pogodna, roztropna i gorzka jako motyw w wybranych tekstach literackich różnych epok. Omów, odwołując się do 38. Sny i zjawy określ, jaką funkcję pełnią one w wybranych utworach literackich różnych epok. 39. Postacie kobiece w mitologii i Biblii. Omów ich rolę i sposoby portretowania. 40. O czym śnią bohaterowie literaccy? Dokonaj analizy i interpretacji marzeń sennych wybranych postaci z literatury polskiej i obcej. 41. Słynne literackie proroctwa. Omów, motyw, odwołując się do wybranych tekstów literackich. 42. Stereotyp Polaka w literaturze polskiej i obcej. Omów zjawisko, odwołując się do 43. Jednostka wobec zbiorowości w ujęciu twórców dwóch wybranych epok. Rozważ problem. 44. Marzenia o doskonałości różnorodne ujęcia motywu utopii. Omów na wybranych 45. Artysta jako bohater literacki. Omów na wybranych 46. Rola lektur w kształtowaniu charakterów postaci literackich. Przedstaw na wybranych 47. Etos inteligenta w literaturze. Przedstaw problem na wybranych 48. Człowiek wobec absurdu. Omów na wybranych 49. Sposób kreowania portretu mężczyzny w literaturze. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do 50. Sposób kreowania portretu kobiety w literaturze. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do

3 51. Portrety Żydów w literaturze. Przedstaw i zinterpretuj sposób prezentowania tych postaci, odwołując się do 52. Motyw matki w literaturze. Omów sposób jego realizowania i funkcję, odwołując się do 53. Wizerunek dziecka w literaturze różnych epok. Przedstaw sposoby kreowania portretów i ich funkcje. 54. Motyw tańca i jego funkcje w dziełach literackich. Omów zagadnienie, odwołując się do 55. Motyw wędrówki i jego funkcje w dziełach literackich. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów 56. Różne sposoby funkcjonowania motywu winy i kary w literaturze. Omów zagadnienie, odwołując się do 57. Opozycja młodość/starość w literaturze. Omów problem na wybranych 58. Miłość i różne jej ujęcia. Omów zagadnienie na wybranych 59. Różne oblicza komizmu w literaturze. Omów na wybranych 60. Wzorce etyczne z literatury dawnej i współczesnej. Omów zagadnienie na wybranych 61. Bohater w sytuacji wyboru. Rozwiń temat na wybranych 62. Literatura wobec totalitaryzmu. Zaprezentuj problem na wybranych 63. Refleksje na temat pojęcia człowieczeństwa w literaturze. Zaprezentuj temat na wybranych 64. Rola cierpienia w literaturze. Rozwiń temat na wybranych 65. Lęk przed przyszłością i różne sposoby jego wyrażania w literaturze. Omów problem na wybranych 66. Różne oblicza władzy. Rozwiń temat na wybranych 67. Polemiki, spory, prowokacje starcia pokoleń literackich. Omów na wybranych. 68. Różne kierunki lub/i koncepcje filozoficzne jako źródło inspiracji dla literatury. Omów zagadnienie na wybranych 69. Dzieło literackie jako studium psychologiczne. Omów zagadnienie na wybranych 70. Nastroje końca wieku XIX i XX obawy czy nadzieje. Porównaj refleksje pisarzy obu okresów, odwołując się do wybranych tekstów. 71. Ambicja - wada czy zaleta? Rozważ problem na wybranych przykładach literackich. 72. Twórcza i destrukcyjna siła miłości w życiu bohaterów literackich. Przedstaw na wybranych 73. Literackie portrety żon. Omów problem na wybranych przykładach literackich. 74. Na wybranych przykładach utworów przedstaw osiągnięcia polskiego reportażu. 75. Literackie obrazy patriotów. Omów kreacje wybranych bohaterów dwóch epok literackich. 76. Przedstaw sposoby odwołania do źródeł kultury europejskiej w twórczości współczesnego pisarza (np. Zbigniewa Herberta). 77. Bohater romantyczny i jego późniejsze wcielenia literackie. Omów na wybranych 78. Przyroda w utworach epickich oraz lirycznych. Omów funkcjonowanie tego motywu w kilku tekstach wybranych autorów. 79. Omów cechy gatunkowe reportażu i określ jego znaczenie dla współczesnego czytelnika. Odwołaj się do

4 II. Związki Literatury z innymi dziedzinami sztuki. 1. Historia jako temat i pretekst w literaturze i filmie polskim XX wieku. Omów, odwołując się do 2. Różne ujęcia motywu samotności w literaturze i filmie. Omów, odwołując się do 3. Dawne i współczesne modele rodziny. Omów problem, odwołując się do polskiej literatury i telenowel. 4. Nowela literacka a nowela filmowa. Omów na wybranych 5. Filmowe adaptacje dzieła literackiego jako przykład interpretacji pierwowzoru (np.: Hamlet Szekspira a filmy Lawrenca Oliviera i Franco Zefirelliego, Makbet Szekspira a Tron we krwi Kurosawy ). Omów, odwołując się do 6. Aktorskie interpretacje postaci kochanków w filmowych adaptacjach dramatu Szekspira Romeo i Julia. Omów, odwołując się do 7. Aktorskie interpretacje postaci Nerona w filmowych adaptacjach powieści Henryka Sienkiewicza Quo vadis?. Omów, odwołując się do 8. Kreacja Chopina w literaturze i filmie. Omów na wybranych 9. Postać Piłata w Biblii, literaturze i filmie. Omów, odwołując się do wybranych przykładów. 10. Niepogodzeni ze światem. Omów na wybranych przykładach literackie i filmowe portrety bohaterów zbuntowanych i wyobcowanych. 11. Związki teatru z literaturą. Omów, odwołując się do wybranych utworów literackich i ich teatralnych inscenizacji. 12. Słuchowisko jako adaptacja tekstu literackiego. Omów, odwołując się do wybranych przykładów. 13. Dzieło malarskie jako inspiracja dla twórczości literackiej. Omów, odwołując się do wybranych obrazów i tekstów literackich. 14. Alegoria i symbol jako środki wyrazu w literaturze i malarstwie. Omów, odwołując się do 15. Sielanka jako gatunek literacki i malarstwa. Omów na wybranych 16. Estetyka brzydoty jako formuła światopoglądowa i praktyka artystyczna w literaturze i malarstwie różnych epok. Omów, odwołując się do 17. Malarskie interpretacje przypowieści biblijnych. Omów na wybranych 18. Malarskie interpretacje wątków mitologicznych. Omów na wybranych 19. Wizerunek anioła w literaturze i malarstwie różnych epok. Omów na wybranych 20. Motyw dans macabre w literaturze i malarstwie. Omów na wybranych 21. Personifikacja śmierci w literaturze i malarstwie różnych epok. Omów na wybranych 22. Wizerunek kobiety poezji barokowej i w malarstwie tej epoki. Omów na wybranych 23. Słynne bitwy widziane oczyma pisarzy i malarzy. Omów, wykorzystując teksty kultury różnych epok. 24. Morski żywioł w ujęciu poetów i malarzy doby romantyzmu. Omów na wybranych 25. Motyw Stabat Mater w literaturze i sztuce. Omów na wybranych 26. Kanon urody kobiecej w literaturze i sztuce średniowiecznej, barokowej i współczesnej. Omów na wybranych

5 27. Fascynacja przedmiotami codziennego użytku w poezji współczesnej i sztukach plastycznych. Omów na wybranych 28. Muzyka w służbie literatury. Na wybranych przykładach omów funkcjonowanie gatunków i form muzycznych w literaturze polskiej. 29. Wizerunki mitologicznych bogów i herosów w literaturze i sztukach plastycznych. Omów na wybranych 30. Odwołując się do dzieł literackich, malarskich i muzycznych omów kulturotwórczą rolę Biblii. 31. Technika impresjonistyczna w literaturze, malarstwie i muzyce. Omów na wybranych 32. Mitologizacja Tatr w literaturze, sztukach plastycznych i muzyce Młodej Polski. Omów na wybranych 33. Postacie, motywy, wątki mitologiczne oraz ich funkcje w literaturze, filmie i grach komputerowych. Omów, odwołując się do 34. Człowiek i otaczająca go rzeczywistość światopogląd epoki w sonetach i malarstwie Michała Anioła. Omów problem wykorzystując liryki i obrazy artysty. 35. Na wybranych tekstach kultury objaśnij funkcję konwencji onirycznej w kreowaniu świata przedstawionego. 36. Wizerunek kobiety w literaturze i sztuce. Przedstaw sposoby kreowania postaci i ich funkcje. 37. Omów sposoby funkcjonowania historii w literaturze i sztuce. 38. Różne koncepcje teatru i dramatu. Omów na wybranych 39. Rola muzyki w literaturze. Omów wybranych 40. Tekst literacki jako inspiracja dla innych sztuk. Omów na wybranych 41. Malarstwo w literaturze. Na wybranych przykładach przedstaw różne rodzaje związków literatury. 42. Bunt przeciw obowiązującym normom. Omów problem na wybranych przykładach z literatury i sztuki. 43. Zanalizuj motyw powstania styczniowego w wybranych dziełach, np. literackich, malarskich, filmowych. 44. Artystyczne interpretacje powstań narodowych w literaturze i malarstwie. Omów zagadnienie, dokonując analizy porównawczej wybranych dzieł. 45. Różne oblicza rewolucji w literaturze i innych sztukach (malarstwie, filmie). Omów zagadnienie, dokonując analizy porównawczej wybranych dzieł. 46. Symbol jako środek wyrazu w literaturze i malarstwie. Omów zagadnienie na wybranych 47. Metody budowania nastroju w literaturze i przedstawieniu teatralnym. Omów zagadnienie na wybranych 48. Katastroficzne wizje i obrazy zagłady w dziełach literackich oraz filmowych. Omów zagadnienie na wybranych 49. Kategoria kiczu w literaturze i/lub innych tekstach kultury. Omów zagadnienie na wybranych 50. Scharakteryzuj świat wartości przedstawiony w twórczości wybranego reżysera filmowego. 51. Sceny batalistyczne w literaturze, malarstwie i w filmie. Dokonaj analizy wybranych dzieł. 52. Portret córki w różnych tekstach kultury. Omów na wybranych 53. Malarskie, muzyczne i literackie impresje na temat pór roku. Przedstaw zagadnienie na podstawie wybranych tekstów kultury.

6 54. Oryginalność twórczości Stanisława Wyspiańskiego. Omów zagadnienie, przywołując wybrane dzieła literackie i plastyczne tego artysty. 55. Renesansowe umiłowanie człowieka i jego piękna w literaturze i sztuce tego okresu. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł. 56. Postacie z obrazów Jana Matejki w literaturze. Omów na wybranych 57. Różne obrazy wojny w kulturze. Przedstaw temat, odwołując się do dzieł literackich i filmowych z XX wieku. 58. Różnorodne interpretacje motywu przypowieści o synu marnotrawnym. Przedstaw zagadnienie na podstawie wybranych tekstów kultury. 59. Różnorodne kreacje mężczyzn w literaturze i filmie. Omów temat, analizując wybrane dzieła. 60. Sposób kreowania postaci kobiecych w literaturze i sztuce. Omów na podstawie 61. Jaką rolę odgrywa pieniądz w życiu człowieka? Przedstaw zagadnienie w oparciu o wybrane teksty kultury. 62. Motyw zbrodni i kary w literaturze i filmie. Omów problem odwołując się do odpowiednich tekstów. 63. Zbigniewa Herberta dialog ze sztuką. Omów, odwołując się do wybranych tekstów poetyckich esejów. 64. Elementy secesji w liryce Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Omów na wybranych

7 III. JĘZYK 1. Językowy obraz kobiety w prasie dla pań. Omów na podstawie artykułów z wybranych czasopism. 2. Obraz współczesnego Polaka i Polki na przykładzie prasowych ogłoszeń matrymonialnych. Omów na wybranych 3. Językowy obraz Polski i Polaków w tekstach autorów skupionych wokół Piwnicy pod Baranami. Omów, odwołując się do wybranych tworów. 4. Omów językowy obraz cudu narodzin Boga w kolędach. 5. Obraz kobiety w przysłowiach polskich. Omów, odwołując się do zebranego materiału rzeczowego. 6. Inne narody w przysłowiach polskich. Dokonaj analizy i interpretacji zebranego materiału, omów stereotypy utrwalone w języku. 7. Omów utrwalone w polszczyźnie związki frazeologiczne zaczerpnięte z mitologii i historii starożytnej. 8. Cechy charakteru, stan psychiczny, zachowania człowieka utrwalone w związkach frazeologicznych. Omów na podstawie zebranego materiału rzeczowego. 9. Obraz prawdy i kłamstwa utrwalony w stałych związkach wyrazowych. Omów na podstawie zebranego materiału rzeczowego. 10. Postacie, wydarzenia, miejsca historyczne w polskiej frazeologii. Omów, odwołując się do zgromadzonego materiału rzeczowego. 11. Formuły grzecznościowe w języku współczesnych Polaków różnych pokoleń. Omów na wybranych 12. Kicz językowy jako składnik kultury masowej. Omów zjawisko na podstawie zgromadzonego materiału językowego. 13. Gra językowa w sloganach reklamowych. Omów na podstawie zgromadzonego materiału rzeczowego. 14. Językowe środki perswazji w reklamie. Omów na podstawie zgromadzonego materiału rzeczowego. 15. Językowe środki perswazji w propagandzie politycznej. Omów na podstawie zgromadzonego materiału rzeczowego. 16. Dokonaj analizy języka mówionego wybranego polityka. 17. Scharakteryzuj, odwołując się do konkretnych przykładów, ogłoszenia prasowe, ich formę, język i funkcje. 18. Omów na podstawie zgromadzonego materiału rzeczowego, cechy językowe listów czytelników do redakcji różnych czasopism. 19. Omów pochodzenie nazw miejscowych Twojego regionu. 20. Nazwy ulic Twojego miasta i ich związek z historią oraz tradycją regionu. Omów na podstawie zebranego materiału rzeczowego. 21. Dokonaj analizy semantyczno-językowej nazw instytucji, restauracji, sklepów w Twoim mieście. 22. Omów tematykę i styl listów w dobie romantyzmu. Odwołaj się do korespondencji wybitnych przedstawicieli epoki, np.: J. Słowackiego, A. Mickiewicza, Z. Krasińskiego, C.K. Norwida, F. Chopina. 23. Sztuka pisania listów dawniej a styl i język ów i SMS-ów. Omów na podstawie zgromadzonego materiału rzeczowego. 24. Piosenka aktorska, popularna, chodnikowa. Dokonaj analizy tekstów, uwzględniając dobór językowych środków wyrazu.

8 25. Metafora artystyczna a metafora potoczna. Omów na podstawie zebranego materiału rzeczowego. 26. Cechy charakterystyczne języka literatury science fiction. Omów na wybranych 27. Neologizmy (sposoby tworzenia, rodzaje i funkcje) w polskich powieściach science -fiction. Omów na wybranych 28. Etymologia imion i nazwisk bohaterów literackich. Omów, odwołując się do wybranych przykładów. 29. Neologizmy artystyczne omów sposoby ich tworzenia i funkcje w twórczości wybranych poetów. 30. Kolokwializmy w poezji skamandrytów. Omów, odwołując się do wybranych tekstów poetyckich. 31. Język ezopowy w literaturze XX wieku. Omów, odwołując się do 32. Dowcip językowy w wybranych tekstach literackich różnych epok. Omów, odwołując się do 33. Dokonując analizy różnych reklam, wyjaśnij, jaki obraz świata one kreują? 34. Zjawisko nowomowy i jego ocena. Rozwiń temat na wybranych 35. Poczucie odpowiedzialności za słowo. Rozwiń temat w oparciu o znane ci teksty. 36. Człowiek jako twórca znaków. Na wybranych przykładach omów różne typy znaków i systemów znaków oraz sposoby ich funkcjonowania. 37. Zjawisko ironii w literaturze. Omów jego funkcje na wybranych 38. Język w domu, pracy, szkole - ta sama czy inna polszczyzna? Scharakteryzuj ich odmiany i funkcje, przywołując konkretne przykłady. 39. Językowe sposoby wyrażania uczuć w listach. Omów zagadnienie na wybranych 40. Język twoich rówieśników scharakteryzuj tę odmianę polszczyzny na podstawie analizy zgromadzonego materiału językowego. 41. Sztuka przekonywania a manipulacja językowa porównaj sposoby wykorzystania środków językowych we współczesnych polskich tekstach propagandowych. 42. Język a rzeczywistość. Omów zagadnienie na wybranych 43. Przeanalizuj pod kątem językowym i kulturowym wybrane polskie przysłowia. 44. Na wybranych przykładach z polszczyzny współczesnej zaprezentuj tendencję do komunikatywności i ekonomiczności w rozwoju języka.