Metodologia badań naukowych

Transkrypt

1 Metodologia badań naukowych Odpowiedzialny za przedmiot: prof. dr hab. Cezary Watała Informacja naukowa wyszukiwanie weryfikacja przetwarzanie Zakład Zaburzeń Krzepnięcia Krwi KDL Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

2 zdobywanie informacji o otaczającym świecie dokonuje się poprzez: - analizę danych bibliograficznych - doświadczalnictwo

3 Analiza danych bibliograficznych Źródła a informacji Informacje drukowane: podręczniki, czasopisma edukacyjne, czasopisma specjalistyczne. Przekazy ustne: zjazdy i konferencje naukowe, zebrania w zespołach, Informacje elektroniczne: medyczne serwisy/książki, czasopisma dostępne w Internecie (Medline), systemy typu doctop doctop

4 WYSZUKIWARKI przeczesywanie internetowych stron pod kątem określonych słów kluczowych i przedstawienie odnalezionych lokalizacji w postaci listy adresów stron - wykorzystują odmienne reguły przeszukiwania - korzystają z ograniczonego zakresu zindeksowanych stron Zbieranie informacji z kilku źródeł

5 Problemy związane z poszukiwaniem informacji w internecie brak wiedzy o tym: gdzie szukać jak szukać co się chce znaleźć

6 Dostępne narzędzia do poszukiwania informacji w internecie wyszukiwarki multiwyszukiwarki serwisy katalogowe (portale ogólne i serwisy specjalistyczne) roboty wyszukiwawcze strony ekspertów, grupy dyskusyjne, encyklopedie internetowe

7 WYSZUKIWARKI przeczesywanie internetowych stron pod kątem określonych słów kluczowych i przedstawienie odnalezionych lokalizacji w postaci listy adresów stron - wykorzystują odmienne reguły przeszukiwania - korzystają z ograniczonego zakresu zindeksowanych stron - są w posiadaniu najobszerniejszych zasobów adresów stron WWW, jednak dynamika rozwoju sieci sprawia, że żadna z wyszukiwarek nie zawiera kompletnej bazy danych z aktualnymi adresami. Zbieranie informacji z kilku źródeł

8 Najpopularniejsze wyszukiwarki i katalogi Major Search Engines and Directories By Danny Sullivan, Search Engine Watch, Mar 28, 2007 Top Choices The search engines below are all excellent choices to start with when searching for information. 1. Google 2. Yahoo 3. Ask Strongly Consider 1. AllTheWeb.com 2. AOL Search (internal) 3. HotBot

9 Katalogi (serwisy katalogowe)

10 Katalogi (serwisy katalogowe)

11 Wortale

12 Wortale

13 Wortale

14 Wortale

15 Towarzystwa naukowe połącz

16 Charakterystyka adresów stron internetowych: Adresy www Uniwersytet Medyczny w Łodzi Biblioteka adresy biblio@bg.am.lodz.plbg.am.lodz.pl Ministerstwo Zdrowia RP Niepowtarzalna kombinacja liter, cyfr, znaków Domena Niepowtarzalna kombinacja liter, cyfr, znaków Identyfikuje miejsce strony w sieci

17 Domeny internetowe identyfikacja rodzaju oferowanych usług identyfikacja rodzaju prowadzonej działalności Domeny globalne (tzw. TLD).edu (placówki edukacyjne).com (firmy komercyjne) (instytucje rządowe) (firmy związane z działalnością sieciową).org (organizacje typu non-profit).mil (organizacje wojskowe) (organizacje międzynarodowe) Domeny narodowe (tzw. CCTLD).pl (Polska),.de (Niemcy),.uk (Wielka Brytania)

18 Zawężanie poszukiwań operatory logiczne: AND (i), OR (lub), NOT (nie)

19 Zawężanie poszukiwań Cudzysłów (szukanie po frazie)

20 Poszukiwanie za pomocą Google dowolna wielkość liter (brak wpływu na wynik poszukiwań) aleksander kwaśniewski Aleksander Kwaśniewski aleksander kwaśniewski

21 Poszukiwanie grafiki

22 Strony ekspertów Grupy dyskusyjne Korzystać, gdy potrzebna informacja jest trudno dostępna lub nie jest ogólnie dostępna Encyklopedie/ słowniki internetowe Dysponują różnym zakresem informacji. Idealne do zdobywania wiedzy ogólnej

23 Wiedza encyklopedyczna (definicje) Wiedza ogólna Prace popularno-naukowenaukowe Prace specjalistyczne: publikacje naukowe książki Profesjonalne źródła informacji naukowej

24 PubMed Central (PMC) to archiwum literatury naukowej pozostające pod opieką Narodowego Centrum Informacji Biotechnologicznej (NCBI) w Narodowej Bibliotece Medycyny (NLM) U.S.A. Darmowy dostęp do literatury

25 MEDLINE Medline jest największą bazą bibliograficzną działającą przy Narodowej Bibliotece Medycyny U.S.A. Została utworzona w 1966 r. i jest aktualizowana codziennie Umożliwia dostęp do ponad 14 mln rekordów opublikowanych w ponad 4800 czasopismach, począwszy od lat 20-tych Może być przeglądana za darmo Rekord - jeden kompletny wpis w bazie danych określony przez elementy (pola. takie jak: tytuł publikacji, nazwiska autorów, nazwę czasopisma, rok publikacji

26 MEDLINE - gromadzi rekordy biblioteczne ukazujące się w 30 językach w >4500 czasopismach oraz > 70 państwach - 86% rekordów odnosi się do artykułów opublikowanych w języku angielskim

27 MEDLINE

28 System MEDLINE skłąda się z kilku baz danych obejmujących PubMed (bazę abstraktów) oraz bazy z zakresu biologii molekularnej Rozpoczynając pracę z wyszukiwarką Medline mamy możliwość wyboru jednej z baz, przy czym domyślnie ładowana jest baza PubMed

29 MEDLINE -PubMed

30 określ problem badawczy jak brzmi hipoteza? wybierz test statystyczny wybór próby badanej zbierz dane zastosuj właściwy test zadecyduj o wyniku

31 Strony czasopism Postępy Biochemii Acta Bioch Pol J Physiol Pharmacol Cell and Mol Biol Letters Pharmacological reports Medical Science Monitor Zdrowie Publiczne Blood JBC Circulation Science

32 Czasopisma połacz

33 Czasopisma połącz

34 Strony bibliotek Biblioteka Główna Akademii Medycznej w Poznaniu Biblioteka Główna Akademii Medycznej w Warszawie Biblioteka Akademii Medycznej we Wrocławiu Biblioteka AMB Bialystok Biblioteka Główna Akademii Medycznej w Gdańsku Biblioteka Główna Śląskiej Akademii Medycznej

35 DOSTĘP DO PEŁNOTEKSTOWYCH BAZ DANYCH Biblioteka Główna UM w Łodzi połączenie Biblioteka bogatej uczelni połączenie System elektronicznego dostarczania dokumentów medycznych doc@med połączenie

36 Ciekawe adresy Biblioteka Główna UM

37 Ciekawe adresy Biblioteka Główna UM

38

39 tel.:

40 Metodologia badań naukowych Odpowiedzialny za przedmiot: prof. dr hab. Cezary Watała PIŚMIENNICTWO OMÓWIENIE ZASAD CYTOWANIA I PORZĄDKOWANIA DANYCH LITERATUROWYCH PRZY POMOCY PROGRAMU REFERENCE MANAGER Zakład Zaburzeń Krzepnięcia Krwi KDL Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

41 Informacja naukowa Badania Nowe teorie Dane dośw. Dane komputerowe transformacja Publikacje naukowe Bazy danych katalogowanie Metadane (dane o danych) Identyfikacja danych z podaniem żródła Metody, protokoły, abstrakty A-130 Implementation Guidelines Group for Scientific and Technical Information 1995

42 Ocena wartości informacji Wydawca Czy jest podana nazwa organizacji w dokumencie? Czy jest podany adres kontaktowy do administratora strony dokumentu Czy organizacja działa na tym samym polu a jej opinia jest istotna, miarodajna i wartościowa

43 Ocena wartości informacji Autorstwo sprawdzić, czy autor jest osobą dobrze znaną w danej dziedzinie, a jeśli nie to: znaleźć link do innych dokumentów autora, które budzą zaufanie znaleźć i sprawdzić notę biograficzną, adres, kontakt

44 Ocena wartości informacji Punkt widzenia Informacja podana w dokumentach jest rzadko neutralna (prezentuje punkt widzenia autora) Na stronach firm komercyjnych zazwyczaj informacje przedstawiane są w pozytywnym świetle

45 Ocena wartości informacji Znajomośc literatury, wiedza Treść może odzwierciedlać wiedzę teoretyczną i praktyczną autora w danej dyscyplinie Zapoznać się dobrze z treścią i biografią: Wiedza na tematy pokrewne Znajomość teorii Znajomość technik

46 Ocena wartości informacji Dokładność i weryfikacja szczegółów Ważne w przypadku procedur badawczych, metod badawczych jasna metodologia możliwość odtworzenia procedury (dokładność) adres autora lub źródła danych opublikowanych

47 Ocena wartości informacji Aktualność odnosi się do daty publikacji data zbierania informacji data publikacji lub data ostatniej aktualizacji adres autora lub źródła danych opublikowanych

48 Ocena wartości informacji Bądź krytycznym odbiorcą informacji internetowych! wyszukiwarki Inf. często anonimowa strony bibliotek, czasopism Rzetelna informacja znaleźć alternatywne źródła potwierdzające znalezione wcześniej informacje (znaleźć dowód ich autentyczności)

49 Medycyna oparta na faktach EBM Evidence-Based Medicine POWAP Praktyka medyczna Oparta na Wiarygodnych i Aktualnych Publikacjach naukowych Gordon Guyatt, McMaster University, Hamiton, ONT, Canada

50 Medycyna oparta na faktach EVIDENCE-BASED MEDICINE dokładne, jasne i rozważne użycie aktualnie najlepszych danych przy podejmowaniu decyzji terapeutycznych w stosunku do poszczególnych pacjentów, łączące doświadczenia kliniczne z najlepszymi zewnętrznymi danymi klinicznymi, pochodzącymi z systematycznych badań (wg Sackett, 1997) Gordon Guyatt, 1991, McMaster University, Hamiton, ONT, Canada

51 Współczesna EBM Evidence-based medicine jest trendem w informacji medycznej, która opiera się na sprawdzonych danych oraz zaleca racjonalne postępowanie zarówno pod kątem klinicznym jak i ekonomicznym

52 Co kształtuje oblicze współczesnej praktycznej medycyny? dane pochodzące z badań naukowych zweryfikowane pod kątem wiarygodności i znaczenia klinicznego w odniesieniu do określonego pacjenta sytuacje kliniczne obejmujące trafną diagnozę i optymalną opcję postępowania diagnostycznego oraz leczniczego doświadczenie, wiedza oraz umiejętności techniczne lekarza preferencje i system wartości samego pacjenta Gajewski P., Jaeschke R. Podstawy EBM. Med.. Prakt. 2002

53 Co pozwala na skuteczne rozwiązywanie problemów w praktyce medycznej? Podejmowanie racjonalnych decyzji klinicznych wymaga integracji doświadczenia klinicznego (włączając wiedzę, intuicję oraz umiejętności techniczne lekarza) norm i wartości społecznych (uwarunkowania etyczne, moralne, religijne, finansowe, prawne i in.) wykorzystania wiarygodnej informacji medycznej (efektywne czytanie literatury naukowej)

54 Pełna integracja wzbogaca umiejętności i buduje doświadczenie kliniczne wg Gajewski P. i wsp. Med.. Prakt. 2003

55 Źródła informacji z badań naukowych Evidence based medicine (EBM) Praktyka Oparta na Wiarygodnych i Aktualnych Publikacjach (POWAB) Brian Haynes Roman Jaeschke. EBM - jak uniknąć zalewu informacji? Medycyna Praktyczna 2003/03 połącz

56 Selekcja doniesień medycznych przydatnych w praktyce Evidence-based medicine (EBM) Praktyka Oparta na Wiarygodnych i Aktualnych Publikacjach (POWAB) Brian Haynes Roman Jaeschke. EBM - jak uniknąć zalewu informacji? Medycyna Praktyczna 2003/03 połącz

57 Ocena przydatności artykułu - jak aktualizować wiedzę? R (relevance) - ważność, znaczenie E (education) - uczenie się, zmiana zachowania A (applicability) - zastosowanie w praktyce D (discrimination) rozróżnienie co do jakości / trafności E (evaluation) - ewaluacja, ocena R (reaction) reakcja / odpowiedź na wynik ewaluacji wg Mac Auleya

58 Z jakimi typami doniesień naukowych spotyka się lekarz praktyk lub organizator służby zdrowia? Doniesienia naukowe dotyczące: użyteczności interwencji terapeutycznych potencjalnej szkodliwości: leków, zabiegów, środowiska użyteczności badań diagnostycznych prognozowania klinicznego i ustalania rokowania

59 w jaki sposób ustalane są standardy postępowania klinicznego? prace przeglądowe meta-analizy algorytm decyzyjny wartość kliniczna badań stan zdrowia / jakość życia analiza ekonomiczna

60 Jakie pytania sobie postawić w ocenie publikowanych danych klinicznych czy zastosowano poprawną randomizację? czy badania zostały właściwie zaślepione? czy wyjściowa charakterystyka grup była podobna? jakie uzyskano wyniki i czy są one wiarygodne? czy analizowano istotne klinicznie skutki badania? czy wyniki te mogę zastosować w moim przypadku (u moich pacjentów)? jaki jest bilans kosztów i korzyści (cost/benefit ratio)?

61 Etapy postępowania według zasad EBM sformułuj jasne pytanie kliniczne nawiązujące do rozwiązywanego problemu jak brzmi problem? przejrzyj literaturę z wiarygodnymi informacjami klinicznymi jak i czego szukać? gdzie szukać? oceń wyniki (krytycznie) pod względem ich dokładności (wiarygodność) oraz przydatności (zastosowanie kliniczne) co wykorzystać? zastosuj dane w praktyce klinicznej i oceń następstwa

62 W jaki sposób EBM sprzyja efektywniejszemu leczeniu? Znajomość zasad działania w duchu EBM umożliwia: zadawanie precyzyjnych pytań klinicznych, na które można uzyskać jasną odpowiedź szybkie i efektywne znajdowanie wiarygodnych informacji odróżnianie informacji bardziej od mniej wiarygodnych wyłowienie informacji przydatnych klinicznie, czyli istotnych dla pacjentów zrozumienie języka badań klinicznych i publikacji medycznych zrozumiałe i proste przekazanie informacji pacjentom

63 RANGA PUBLIKACJI ranga według typu publikacji ranga według czasopisma system punktacji lista filadelfijska 5700 czasopism Institute for Scientific Information (ISI) współczynnik oddziaływania = impact factor (IF) IF czasopisma X jest równy ilości cytowań artykułów z czasopisma X przez inne czasopisma w ciągu 2 lat / całkowitą ilość prac opublikowaną w czasopiśmie X w ciągu tych samych 2 lat

64 NAUKOMETRIA Naukometria, to dział naukoznawstwa zajmujący się zjawiskami organizacji nauk, dającymi się ująć ilościowo i statystycznie (Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, 1997).

65 Czasopisma TYTUŁ Punktacja MNiSW AS STOMATOLOGII 2 ASYSTENTKA I HIGIENISTKA STOMATOLOGICZNA 1 CZASOPISMO STOMATOLOGICZNE 9 INŻYNIERIA STOMATOLOGICZNA - BIOMATERIAŁY 6 MAGAZYN STOMATOLOGICZNY 6 NOWA STOMATOLOGIA 2 POLSKO-ANGIELSKI KWARTALNIK STOMATOLOGA PRAKTYKA E-DENTICO PORADNIK STOMATOLOGICZNY 2 PROTETYKA STOMATOLOGICZNA 6 STOMATOLOGIA WSPÓŁCZESNA 2 TPS-TWÓJ PRZEGLĄD STOMATOLOGICZNY 2 2 JOURNAL OF DENTAL RESEARCH

66 Czasopisma połącz

67 NAUKOMETRIA Intuicyjnie - każda działalność podlega ocenie Ocena badań naukowych przekłada się na: Ocenę jednostek i podjednostek naukowych Ocenę i rozliczenie grantów Indywidualną ocenę naukowców Punktacja MNiSW

68 Wieloparametrowe kryteria oceny nauki publikacje w czasopismach (ilość x jakość) książki (ilość) doniesienia zjazdowe (ilość) nagrody naukowe (ilość i jakość) udział w grantach (ilość i jakość) przewodniczenie sesjom na zjazdach recenzje i promotorstwo prac dyplomowych udział i funkcje w towarzystwach naukowych recenzje artykułów i redagowanie czasopism

69 PUBLIKACJE W CZASOPISMACH JAKO MIARA NAUKI produktywność nauki (ilość publikacji) efektywność nauki (wpływ opublikowanych prac na rozwój nauki i gospodarki)

70 PRODUKTYWNOŚĆ W NAUCE produktywność jest miarą niewystarczającą korelacja między PKB a produktywnością nauki - patenty Jaki jest rozkład liczby publikacji na jednego pracownika nauki? najwięcej naukowców publikuje 1 pracę, 1/4 tej liczby 2 prace, 1/9 tej ostatniej liczby 3 prace... 6% wszystkich autorów publikuje 50% wszystkich prac

71 EFEKTYWNOŚĆ W NAUCE impact factor (IF). IF=C/P IF czasopisma X jest równy ilości cytowań artykułów z czasopisma X przez inne czasopisma w ciągu 2 roku / całkowitą ilość prac opublikowaną w czasopiśmie X w ciągu dwóch poprzedzających lat w praktyce IF podawane są przez ISI w postaci dwóch corocznych raportów (JCR) science i social science. W 1996 science report liczył 4779 czasopism podczas gdy w bazach Medline, Biosis i Embase łącznie było 7000 czasopism IF2009

72 IF A EFEKTYWNOŚĆ NAUKI IF NIE powinien być miarą efektywności nauki - dlaczego? rozkłady cytowalności prac (cytowania/artykuł na rok) dla różnych prac w tym samym czasopiśmie nie są normalne. 50% cytatów pochodzi z 15% artykułów, które były cytowane 10 razy częściej niż te cytowane najrzadziej brak korelacji pomiędzy IF czasopisma a cytowalnością danego artykułu

73 IF A EFEKTYWNOŚĆ NAUKI wady cd. różnice między IF różnych dyscyplin, dziedzin Dziedzina Biochemia 3,55 Immunologia 3,11 Genetyka 2,20 Onkologia 1,84 Pediatria 1,19 Ortopedia 0,84 IF "Annual Review of Biochemistry w 1995 roku IF = 44,4, a 34 czasopisma w tej dziedzinie miały IF>5. W ekonomii lider - IF około 1.

74 IF A EFEKTYWNOŚĆ NAUKI wady cd. IF zależy od czasu zwłoki (czas między submission i publishing). Czas zwłoki różni się znacznie między czasopismami. IF zależy także od obrotu cytowań (liczba referencji w danej pracy, które pochodzą z ostatnich dwóch lat). Obrót cytowań różni się znacznie między czasopismami. Niekonsekwencja przy obliczaniu, IF=C/P C cytaty wszystkich publikacji

75 IF PODSUMOWANIE bezspornie przydatny dla wydawców i bibliotekarzy przydatny dla czytelników przydatny dla autorów jako jedno z narzędzi do wyboru czasopisma jako miejsca potencjalnej publikacji umożliwia wstępną i łatwą ocenę ludzi, zespołów badawczych we własnej dziedzinie lub dziedzinach pokrewnych

76 EFEKTYWNOŚĆ W NAUCE Citation index (CI) - indeks cytowań (liczba cytowań opublikowanej pracy w innych opublikowanych pracach w ciągu roku)

77 CI - PUŁAPKI tylko 30% prac dobrze opublikowanych jest cytowanych. Przyczyny: ograniczone miejsce w czasopismach, słaba znajomość literatury cytuje się prace nie ze względu na ich wartość ale ze względu na ich użyteczność często zatem cytuje się prace wtórne, przeglądowe kosztem docierania do prac źródłowych

78 CI PUŁAPKI cd często cytuje się prace podpierając się nimi często cytuje się prace własne, znajomych, rodaków (szacuje się, że jest to 30% cytowań) im praca dłuższa, tym częściej cytowana podobnie jak przy IF, na CI wpływa rodzaj dyscypliny naukowej

79 UWAGI temat stosowania IF i CI jest kontrowersyjny; nauki nowe, szybko zmieniające się vs. reszta świata w świetle tych kontrowersji lepiej się wstrzymać z drobiazgową naukometryczną oceną własnego dorobku i publiczną taką oceną dorobku innych materiałem do takiej analizy (w Polsce) jest i tak zawsze pełna lista publikacji i/lub lista wybranych publikacji oraz punktacja MNiSW punktacja

80 UWAGI może nieco krytyczniej powinniśmy się odnosić do wyboru czasopisma tylko na podstawie IF? Publikowanie w czasopiśmie z naszej dziedziny powinno dać lepsze CI może naukometria oparta o IF i IC to iluzja efektywności tworzona przez naukowców żeby zdobyć finansowanie? O sile nauki mówi liczba wdrożeń i patentów.

81 PIŚMIENNICTWO OMÓWIENIE ZASAD CYTOWANIA References, bibliography piśmiennictwo, literatura sens cytowania jakie prace cytować? gdzie cytować?

82 Zasady cytowania w naukach ścisłych wg PKN (PN-ISO 690:2002) I. Dokumenty drukowane Wydawnictwa zwarte (książki) Rozdziały, fragmenty w wyd. zwartych Wydawnictwa ciągłe (czasopisma) Artykuły w wydawnictwach ciągłych Normy Patenty II. Dokumenty elektroniczne E- książki, bazy danych, programy komputerowe Rozdziały lub fragmenty) w e- wydawnictwach zwartych Elektroniczne wydawnictwa ciągłe Artykuły w elektronicznych wydawnictwach ciągłych Biuletyny elektroniczne, strony www, komunikaty elektroniczne, listy elektroniczne

83 RÓŻNE STYLE CYTOWANIA W TEKŚCIE I ZESTAWIANIA LISTY PUBLIKACJI W CZASOPISMACH BIOMEDYCZNYCH Standardy dostępne w literaturze Instrukcje dla autorów Wskazówki promotorów/opiekunów pracy

84 Instrukcje dla autorów i inne ciekawe adresy Journal of Thrombosis and Haemostasis połącz Thrombosis Research połącz Platelets połącz Wykaz czasopism połącz Skróty czasopism wg Index Medicus połącz Zasady przygotowywania prac naukowych połącz

85 RÓŻNE SYSTEMY CYTOWANIA W TEKŚCIE I ZESTAWIANIA LISTY PUBLIKACJI W CZASOPISMACH BIOMEDYCZNYCH System: nazwisko i rok (System Harvardzki) w tekście podaje się nazwisko autora (autorów) i rok publikacji np. Smith (1999), gdy więcej prac tego autora Smith (1999a) gdy więcej niż dwóch autorów podaje się: Smith i wsp. (1999) lub Smith et al. (1999)

86 PIŚMIENNICTWO System: nazwisko i rok (System Harvardzki) na końcu publikacji podaje się alfabetyczną listę referencji wady i zalety dla czytelnika

87 PIŚMIENNICTWO System: nazwisko i rok (System Harvardzki) Buchanan MR, Rischke JA, Hirsh J. Aspirin inhibits platelet function independent of the acetylation of cyclooxygenase. Thromb Res 1982; 25: Konstantopoulos K, Wu KK, Udden MM, Banez EI, Shattil SJ, Hellums JD. Flow cytometric studies of platelet responses to shear stress in whole blood. Biorheology 1995; 32: Zar J. Biostatistical analysis. Simon & Schuster/A Viacom Company, Upper Saddle River, N.J., Prentice-Hall International, Inc., 1999.

88 PIŚMIENNICTWO System alfabetyczno-numerycznynumeryczny w tekście podaje się numer publikacji: (1) lub [1] lub 1 na końcu publikacji podaje się numerowaną listę referencji w kolejności alfabetycznej (wg autora) wady i zalety tego systemu dla czytelników

89 PIŚMIENNICTWO System alfabetyczno-numerycznynumeryczny 1. Buchanan MR, Rischke JA, Hirsh J. Aspirin inhibits platelet function independent of the acetylation of cyclooxygenase. Thromb Res 1982; 25: Konstantopoulos K, Wu KK, Udden MM, Banez EI, Shattil, SJ, Hellums JD. Flow cytometric studies of platelet responses to shear stress in whole blood. Biorheology 1995; 32: Zar J. Biostatistical analysis. Simon & Schuster/A Viacom Company, Upper Saddle River, N.J., Prentice- Hall International, Inc., 1999.

90 PIŚMIENNICTWO System porządkowy - kolejności cytowania w tekście podaje się numer publikacji: (1) lub [1] lub 1 na końcu publikacji podaje się numerowaną listę referencji w kolejności ich cytowania wady i zalety tego systemu dla czytelników

91 PIŚMIENNICTWO System porządkowy - kolejności cytowania 1. Konstantopoulos K, Wu KK, Udden MM, Banez EI, Shattil, SJ, Hellums JD. Flow cytometric studies of platelet responses to shear stress in whole blood. Biorheology 1995; 32: Zar J. Biostatistical analysis. Simon & Schuster/A Viacom Company, Upper Saddle River, N.J., Prentice- Hall International, Inc., Buchanan MR, Rischke JA, Hirsh J. Aspirin inhibits platelet function independent of the acetylation of cyclooxygenase. Thromb Res 1982; 25:

92 Vancouver (Blood Blood) Numeric citations: (1;3-5) Różne style cytowania (1) Adams JQ, Lincoln A, van Buren M, Truman HS. An imaginary conversation. J Hist Fant 1976; 6(11): Circulation Numeric citations: ( 1;3-5 ) 1. Adams JQ, Lincoln A, van Buren M et al. An imaginary conversation. J Hist Fant ;76: Cell First citation: (Adams et al., 1976) Adams,J.Q., Lincoln,A., van Buren,M., and Truman,H.S. (1976). An imaginary conversation. J. Hist. Fant. 76,,

93

94 Porównanie właściwości programów EndNote, Reference Manager, ProCite oraz WriteNote Cecha Wersja X Przeszukiwanie Internetu Tak Tak Tak Tak Organizowanie odnośników Tak Tak Tak Tak Przechowywanie i cytowanie plików graficznych i obiektów Tak Nie Nie Nie Formatowanie bibliografii Tak Tak Tak Tak Przeszuk. baz danych on-line Tak Tak Tak Nie Przeszukiwanie Z39.50 Tak Tak Tak Nie System operacyjny Mac OS X & Win Win Mac OS 9 & Win Win, Mac & Linux Dostęp do Internetu Tak Tak Nie Tak Dostęp dla wielu użytkowników Tak Tak Nie Tak Możliwości sieciowe Tak Tak Nie Tak Liczba filtrów importu 540+ własne 430+ własne 580+ własne 250 Liczba stylów wyjściowych własne 950+ własne 650+ własne 700 Tworzenie tabeli Tak Nie Nie Nie Sprawdzanie pisowni Tak Tak Nie Nie Tworzenie wykazów ulubionych stylów Tak Nie Nie Nie Wyszukiwanie zaawansowane Nie Nie Tak Nie Integracja z MS Word Tak Tak Tak Tak SzablonyMS Word Tak Nie Nie Nie Tworzenie linków do plików PDF lokalnych lub w Internecie Tak Tak Tak Tak Dostęp do OpenURL Tak Tak Nie Nie

95

96 100 USD$

97 Reference Manager Praktyczne zastosowania programu Reference Manager gromadzenie danych literaturowych przygotowanie biblioteki plików PDF generowanie literatury do prac dyplomowych i publikacji połączenie

98 Reference Manager Bezpośrednie pobieranie referencji z bazy Medline plecenie: internet search i wprowadzanie słów kluczowych wybór interesujących pozycji polecenie: copy references, wprowadzanie nowych referencji połączenie

99 Reference Manager Import z bazy Pub Med przygotowanie pliku tekstowego w bazie Pub Med polecenie: References, Import Text File wybór referencji

100 Reference Manager Ręczne wprowadzanie nowych referencji plecenie: References New wybór typu referencji wprowadzanie danych

101 Reference Manager Zarządzanie referencjami sortowanie wyszukiwanie biblioteka artykułów w wersji PDF

102 Reference Manager Generowanie piśmiennictwa przygotowanie tekstu, wprowadzanie referencji wybór formatu piśmiennictwa generowanie piśmiennictwa

103 Pliki PDF połącz

104 Pliki PDF połącz

105 Pliki PDF połącz