Cytowania wyzwania i problemy

Transkrypt

1 V Konferencja Uczelniana Badania naukowe na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu 5 czerwca 2014 r. Cytowania wyzwania i problemy Biblioteka Główna UEP Agnieszka Dolińska Joanna Gryt Dorota Wojewoda

2 Bibliometria Bibliometria - zastosowania statystyki w badaniach piśmiennictwa. W szczególności zajmuje się statystyczną analizą piśmiennictwa zarejestrowanego w bibliograficznych bazach danych, pozwala ocenić stan nauki. Edward Hulme 1923 rok - bibliografia statystyczna : zastosowanie statystyki w bibliografii, tj. połączenie statystyki (metody analizy) i bibliografii (przedmiotu analizy). Eugene Garfield twórca Instytutu Informacji Naukowej w Filadelfi - Institute of Scientific Information, obecnie ISI Thomson Reuters: 1955 rok - idea stworzenia indeksu cytowań naukowych (citation indexes for science), 1961 rok - pierwszy Science Citation Index (SCI) obejmujący artykuły z lat w wybranych czasopismach z zakresu nauk przyrodniczych, biomedycznych i technicznych.

3 Bibliometria zastosowania Ocena: rozwoju nauki, działalności naukowej w poszczególnych państwach, jednostek naukowych, dorobku naukowego pracownika, jakości publikacji naukowych (artykuły z czasopism), jakości czasopism naukowych. Analiza bibliometryczna Zastosowanie różnorodnych danych odnoszących się do publikacji naukowych i przytaczanych w tych publikacjach cytatów (przypisów bibliograficznych) do oceny wyników działalności naukowej. Wskaźniki liczbowe/bibliometryczne: liczba cytowań publikacji, Impact Factor (IF) - wskaźnik wpływu/prestiżu czasopisma, indeks Hirscha.

4 Cytowania i indeks Hirscha Cytowanie powołanie się autora na prace poprzedników, jako norma zaczyna pojawiać się w XIX wieku. Autocytowanie powołanie się na pracę, której przynajmniej jeden autor jest wspólny dla pracy cytowanej i cytującej. Indeks Hirscha Wprowadzony przez Jorge Hirscha w 2005 roku sposób mierzenia osiągnięć naukowych z uwzględnieniem liczby publikacji i liczby cytowań. Współczynnik h (ang. index h, h-index, Hirschindex, Hirsch number) dla danego autora to liczba publikacji, które uzyskały liczbę cytowań równą lub większą od h. np. indeks h=10 dla autora oznacza, że ma on 10 publikacji cytowanych co najmniej 10 razy, indeks h=100 dla jednostki oznacza, że 100 publikacji naukowców w niej zatrudnionych było cytowanych co najmniej 100 razy. Wartość indeksu h zależy od źródeł informacji o cytowaniach, doboru i liczby indeksowanych materiałów, zasięgu chronologicznego oraz zróżnicowanego podejścia do autocytowań.

5 Ranking naukowy uczelni akademickich czasopisma Polityka z dnia 28 maja 2014 indeks h=32 wg bazy Web of Science (stan na październik 2013)

6 Ranking Szkół Wyższych 2014 czasopisma Perspektywy z dnia 21 maja 2014 wg bazy Scopus (stan na )

7 Wybrane źródła informacji o cytowaniach Serwisy ogólnodostępne - bezpłatne: Google Scholar - wyszukiwarka interdyscyplinarna, Cytowania w BazEkon - polski dziedzinowy indeks cytowań, POL-index - polska baza cytowań, element systemu informacji o szkolnictwie wyższym POL-on, projekt (na etapie tworzenia infrastruktury informatycznej) realizowany od 2012 roku przez ICM UW na zlecenie MNiSW, narzędzie wspomagające ocenę parametryczną polskich czasopism naukowych, głównie z zakresu nauk humanistycznych i społecznych (panel HS), aplikujących do części B Wykazu czasopism punktowanych. Serwisy licencjonowane/komercyjne - płatne: (interdyscyplinarne bazy abstraktów i cytowań, dostępne w sieci UEP oraz poza siecią po zalogowaniu) Web of Science - wydawca Thomson Reuters, Scopus - wydawca Elsevier.

8 Wyszukiwarka Google Scholar usługa Cytowania moich prac Dostęp bezpłatny od 2011 roku. Wskaźniki cytowalności autora oraz informacje o pracach cytowanych i cytujących. Wskaźniki obliczane automatycznie na zasobie przypisów literaturowych publikacji zindeksowanych przez Google Scholar. Monitorowanie liczby cytowań i indeksu h przez autora (po założeniu profilu i dodaniu dorobku). Google Scholar - problemy: dane o cytowaniach pochodzą z materiałów niepodlegających żadnej ocenie, brak możliwości eliminowania autocytowań, mała reprezentatywność starszych publikacji, automatyczne przetwarzanie danych może prowadzić do przypadkowych błędów. Profil autora może być publicznie dostępny. Możliwość skonfigurowania automatycznego powiadamiania autora o nowych cytowaniach. Bezpłatny program Publish or Perish pobierający dane z Google Scholar. (

9 Google Scholar profil autora Wskaźniki: indeks h - wyliczany przez program bez eliminacji autocytowań, i10-indeks - liczba publikacji, z których pochodzi co najmniej 10 cytowań.

10 Cytowania w BazEkon polski dziedzinowy indeks cytowań Udostępniony bezpłatnie od 2012 roku przez Bibliotekę Główną Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Współtworzony od 2013 roku przez biblioteki głównych uczelni ekonomicznych (SGH, UE Katowice, UE Kraków, UE Poznań, UE Wrocław) oraz 2 biblioteki wydziałowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Zasób bazy - przypisy bibliograficzne artykułów z ponad 400 wydawnictw ciągłych (czasopism i zeszytów naukowych) zarejestrowane w BazEkon. Zawiera wskaźniki cytowalności autorów i czasopism oraz wykazy prac cytowanych i cytujących. Automatyczne obliczanie wskaźników bibliometrycznych dla przypisów/cytatów opracowanych (zweryfikowanych i zatwierdzonych) przez bibliotekarzy.

11 Wyszukiwanie cytowań dla autora i czasopisma możliwość obliczania indeksu h z autocytowaniami lub bez autocytowań automatyczne obliczanie indeksu h z autocytowaniami

12 Wskaźniki cytowań wykorzystywane do ewaluacji Ankieta jednostki liczba cytowań publikacji w poszczególnych latach objętych ankietą wg Web of Science, (Rozp. MNiSW z dnia 13 lipca 2012 w sprawie kryteriów i trybu przyznawania kategorii naukowej jednostkom naukowym) Narodowe Centrum Nauki dla paneli ST i NZ - należy podać łączną liczbę cytowań wszystkich dotychczasowych publikacji bez autocytowań oraz indeks h (wg Web of Science), dla paneli HS - jeśli jest to możliwe należy podać łączną liczbę cytowań wszystkich dotychczasowych publikacji bez autocytowań oraz indeks h (wg Web of Science lub Publish or Perish), Ankieta Strategiczna UEP (za rok akademicki 2012/2013) liczba cytowań w wysoko punktowanych czasopismach (preferowane źródło: Web of Science), Nowy tryb habilitacji liczba cytowań publikacji wg bazy Web of Science, indeks h opublikowanych publikacji wg bazy Web of Science. (Rozp. MNiSW z dnia 1 września 2011 w sprawie kryteriów oceny osiągnięć osoby ubiegającej się o nadanie stopnia doktora habilitowanego)

13 Web of Science Krajowa licencja akademicka finansowana przez MNiSW od 2010 roku. Subskrypcja obejmuje: indeksy cytowań (czasopisma i materiały konferencyjne rejestrowane przez Thomson Reuters) oraz bazę Journal Citation Reports (JCR). Subskrypcja nie obejmuje: Book Citation Index (okresowy dostęp testowy).

14 Wyszukiwanie Author Search wyszukiwanie cytowań publikacji, które są indeksowane w Web of Science (wyszukiwanie w oparciu o wskaźniki bazowe)

15 Wyszukiwanie Cited Reference Search wyszukiwanie cytowań publikacji indeksowanych w Web of Science oraz przytaczanych w bibliografiach załącznikowych artykułów indeksowanych w Web of Science (wyszukiwanie w oparciu o wskaźniki kompletne)

16 Wyszukiwanie Cited Reference Search wyniki konieczność weryfikacji wyników wyszukiwania, brak możliwości automatycznego obliczenia wskaźników cytowań

17 Problemy występujące podczas weryfikacji cytowań błędny zapis imienia autora jako nazwiska prawidłowy zapis: Zieliński Ryszard warianty zapisu nazwisk podwójnych prawidłowy zapis: Gliszczyńska-Świgło Anna brak pełnych danych bibliograficznych lub ich błędny zapis prawidłowy zapis: Polish Journal of Chemistry, 67(8), 1993, pp

18 Problemy występujące podczas weryfikacji cytowań c.d. niekompletny i niejednolity zapis nazwy tego samego źródła prawidłowy zapis: Teoria i polityka regulacji mezosystemów gospodarczych a transformacja postsocjalistycznej gospodarki polskiej. trudne do rozszyfrowania skróty i oznaczenia nazw konferencji prawidłowy zapis: Flavins and flavoproteins 1999 : proceedings of the 13th International Symposium, Konstanz, Germany, Aug 29-Sept 4, różne warianty zapisu nazwy uczelni

19 Wyszukiwanie cytowań dla instytucji

20 Cytowania publikacji pracowników Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu na podstawie Web of Science Informacje o cytowaniach i autocytowaniach publikacji pracowników UEP z wykorzystaniem Cited Reference Search. Analizie cytowań poddawane są publikacje pracowników naukowo-dydaktycznych zatrudnionych na UEP od roku akademickiego 2010/2011. Wynik wyszukiwania obejmuje: liczbę prac cytowanych, liczbę cytowań (tj. prac cytujących), indeks h, listę prac cytowanych wraz z wykazem prac cytujących każdą publikację. Baza tworzona przez Sekcję Szkoleń, Baz Danych i Digitalizacji Biblioteki Głównej UEP.

21 Wyniki wyszukiwania wyszukiwanie dla autora wyszukiwanie dla Uczelni

22 Scopus Krajowa licencja akademicka finansowana przez MNiSW od 2012 roku. Baza indeksuje recenzowane czasopisma naukowe, materiały konferencyjne, serie książkowe, patenty. Możliwość wygenerowania wskaźników cytowań od 1996 roku. Ponad połowa czasopism w bazie Scopus pochodzi spoza USA. Czasopisma nieanglojęzyczne są uwzględniane pod warunkiem, że abstrakty i tytuły artykułów zostały udostępnione w wersji angielskiej.

23 Wyszukiwanie Author search

24 Podsumowanie Problemy: różnorodność narzędzi umożliwiających obliczanie wskaźników cytowań, trudność w uzyskaniu pełnej sumy cytowań dla autora (wartości wskaźników cytowań zależą od zawartości baz danych, ich aktualizacji i różnych sposobów wyszukiwania), ograniczony zasób źródeł indeksowanych w bazach cytowań (niejasne kryteria doboru, różny stopień kompletności w zależności od dyscypliny i języka publikacji, szersza reprezentacja czasopism i materiałów konferencyjnych). Wyzwania: przytaczanie kompletnych danych w bibliografiach załącznikowych/przypisach bibliograficznych, udostępnianie dorobku w trybie Open Access np. w repozytoriach Research Papers in Economics (RePEc), Centrum Otwartej Nauki (CEON), nawiązywanie kontaktów i wymiana doświadczeń poprzez aktywność na portalach dla naukowców np. Academia.edu, Portal Naukowca, ResearcherID, ResearchGate, Scientix.

25 Dziękujemy za uwagę.