WP YW NIEZGODNYCH Z SIEDLISKIEM NASADZEÑ ŒWIERKOWYCH NA GLEBY W KARPATACH
|
|
- Monika Pietrzyk
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 4 (006), str. 45 Ewelina Rozpendowska, Stefan Skiba Received: Uniwersytet Jagielloñski Reviewed: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej 0 Kraków, ul. Gronostajowa s.skiba@geo.uj.edu.pl WP YW NIEZGODNYCH Z SIEDLISKIEM NASADZEÑ ŒWIERKOWYCH NA GLEBY W KARPATACH Influence of the habitat incompatible spruce vegetation on soils in Carpathians Abstract: As a result of improper management ecosystems of deciduous and mixed forests have been turned into spruce monocultures. Changes occurring in the soil morphology and properties being a result of the spruce monoculture planting in place of the mixed / deciduous forest vegetation in the Carpathians have been described. Wstêp W ostatnich stuleciach cz³owiek intensywnie modyfikowa³ naturalne ekosystemy leœne. W lasach polskich Karpat gospodarka leœna doprowadzi³a do przekszta³cenia znacznych obszarów leœnych w monokultury œwierkowe, wprowadzone na niew³aœciwe siedliska (Baran 6; Myczkowski 6; Rygiel, ; Fabijanowski, Dziewolski 6). Warunki siedliskowe, p³ytki i p³aski system korzeniowy, zbli ona struktura wiekowa i stan sanitarny s¹ powodem niskiej odpornoœci œwierka w reglu dolnym na oddzia³ywanie klêsk elementarnych (Fabijanowski, Dziewolski 6). Problematyka zgodnoœci gatunkowej drzewostanów z siedliskiem jest szczególnie istotna na obszarach znajduj¹cych siê w obrêbie parków narodowych, gdzie w ramach ochrony czynnej dokonuje siê przebudowy drzewostanów œwierkowych w kierunku zbiorowisk zbli onych do potencjalnych w danych warunkach ekologicznych (Holeksa i in. 00). Œwierk uznawany jest za gatunek degraduj¹cy glebê i zuba aj¹cy bogate siedliska leœne (Adamczyk 66; Sikorska ; Maciaszek 6; Maciaszek i in. 000). Wprowadzenie œwierczyn na siedlisko lasów bukowych i bukowo-jod³owych poci¹ga za sob¹ zmianê jakoœci materii organicznej i sk³adu mikroflory
2 ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 006 (4) w glebie (Augusto i in. 000). Ranger i Nys (4) przypisuj¹ zakwaszenie gleb obsadzonych monokulturami œwierkowymi nie tylko zmianie rodzaju materii organicznej, jaka ma miejsce wraz z wprowadzeniem œwierka na siedlisko buka, ale te charakterowi deponowanych zanieczyszczeñ, których wiêksze iloœci kumuluj¹ drzewa iglaste. Maciaszek i in. (000) uwa aj¹, e wprowadzenie œwierka powodowaæ mo e nasilenie siê cech bielicowania w profilu glebowym. Stutzer () mówi wprost o zmianie procesu glebotwórczego na bielicowanie po wprowadzeniu œwierka, ale dotyczy to utworów piaszczystych. Celem tego opracowania jest przedstawienie zmian, jakie zachodz¹ w glebach pod wp³ywem nasadzeñ œwierkowych na naturalnych siedliskach lasów liœciastych i mieszanych. Obszar badañ i metodyka Obserwacje terenowe oraz badania analityczne gleb pod nasadzeniami œwierkowymi na niezgodnych siedliskach prowadzono w Karpatach oraz dla porównania w Górach Kaczawskich (Ryc. ). Opisywano i analizowano gleby pod œwierczynami i porównywano je z glebami pod buczynami (Tab. ). W tym opracowaniu prezentowane s¹ dane z Bieszczadów (Profile ) i z masywu Babiej Góry (profile ). Gleby te reprezentuj¹ pokrywy wietrzeniowe fliszowego pod³o a geologicznego. Przedstawiono równie dane dla gleb wytworzonych na zwietrzelinach ska³ wêglanowych w Tatrach Reglowych (profile, 5). Ryc.. Lokalizacja obszarów badañ. Fig.. Investigated area.
3 E. Rozpendowska, S. Skiba Wpływ niezgodnych z siedliskiem nasadzeń... Tabela. Lokalizacja profili glebowych i wybrane cechy œrodowiska geograficznego. Table. Localisation of the investigated area and some enviromental properties. Profil nr No. Poziom Horizon Ofh A ABw Bw Bwgg Cgg Ol Ah ABw Bbr/C Cgg Ofh A ABw BbrggC Ofh A Bw Bw/Cgg Ol Ah ABw Bwgg Bw/Cgg Wys. n.p.m. [m] m a.s.l Po³o enie Localisation Sianki (oddzia³ nasienny) 4 0, N 5 56,5 E (Bieszczady /Bieszczady Mts.) Kiczerka 4 06, N 4,6 E (Bieszczady / Bieszczady Mts.) Dolina Olczyska Olczyska Valley (pod Piórem), (Tatry Wschodnie / Tatra Mts.) Prze³êcz Krowiarki , N 5, E (Babia Góra / Mt. Babia Góra) Prze³êcz Krowiarki 4 5, N 5 0, E (Babia Góra / Mt Babia Góra) Nachylenie Slope stok slope ok. SE stok slope ok. SE stok slope 5 NE stok slope 5-0 E stok slope 5-0 E Ska³a macierzysta Parent material pokrywa stokowa na zwietrzelinie jednostki œl¹skiej slope cover on flysch weathering pokrywa stokowa na zwietrzelinie fliszu jednostki œl¹skiej slope cover on flysch weathering pokrywa stokowa na zwietrzelinie wapieni slope cover on limestone weathering pokrywa stokowa na zwietrzelinie warstw hieroglifowych jednostki magurskiej slope cover on flysch weathering pokrywa stokowa na zwietrzelinie warstw hieroglifowych jednostki magurskiej slope cover on flysch weathering Piêtro klimatyczne Climatic belt umiarkowanie ch³odne moderate cool (00 mm) umiarkowanie ch³odne moderate cool (00 mm) umiarkowanie ch³odny moderate cool (00 mm) umiarkowanie ch³odny moderate cool (0mm) umiarkowanie ch³odny moderate cool (0mm) Piêtro roœlinnoœci Type of ecosystem Cechy œrodowiska Environment Roœlinnoœæ Vegetations regiel dolny Lower montane nasadzenia œwierkowe na siedlisku lasów bukowych artificial spruce forest regiel dolny Lower montane Dentario-glandulosae- Fagetum typicum regiel dolny Lower montane nasadzenia œwierkowe na siedlisku lasów bukowych artificial spruce forest regiel dolny Lower montane nasadzenia œwierkowe na siedlisku lasów bukowych artificial spruce forest regiel dolny Lower montane Dentario-glandulosae- Fagetum Soil brunatna w³aœciwa Eutric brunatna w³aœciwa Eutric Rêdzina brunatna Rendzi-Cambic Leptosol brunatna kwaœna Dystri-Gleyic- brunatna w³aœciwa Eutric (Eutric)
4 40 ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 006 (4) W niniejszej pracy przedstawiano wybrane dane analityczne. Opisano morfologiê profilu glebowego, a w pobranych próbkach oznaczono m.in. uziarnienie (Tab. ), odczyn gleby (Ryc. ), wêgiel (metod¹ oksydometryczn¹), materiê organiczn¹ (strata arowa), kwasowoœæ wymienn¹, glin i wodór wymienny, sumê zasad wymiennych. Oznaczono równie zawartoœæ wêgla, wodoru, azotu, siarki ogó³em (CHNS) metod¹ chromatografii gazowej na analizatorze elementarnym firmy Carlo Erba typ 0 oraz sk³ad mineralny metod¹ dyfrakcji rentgenowskiej (XRD) (Tab., Ryc. 4). Ryc.. Odczyn wybranych profili glebowych w obszarach badañ. Fig.. Soil reaction of profiles in selected research areas.
5 E. Rozpendowska, S. Skiba Wpływ niezgodnych z siedliskiem nasadzeń... 4 Tabela. Profil glebowy i uziarnienie. Table. Soil profiles and mechanical composition. Szkielet Uziarnienie [%] / Texture G³êbokoœæ Symbol Barwa wg Poziomu Munsella Skeleton Depth - - 0,5-0,5-0,- 0,05- Horizon Colour [cm] 0,5 0,5 0, 0,05 0,0 [%] Nr / No 0-4 Ofh 4- A - ABwg -5 Bw 5- Bw/Cgg -() Cgg 0- Ol -5 Ah 5- ABw -60 Bw 60-(0) Bw/Cg (50) Ofh A Bw BwgCca 0- Ofh - A -40 Bw 40-(0) Bw/Cg 0YR/ 0YR/ 0YR4/ 0YR4/6 0YR6/ 0YR5/ 0YR/ 0YR4/4 0YR4/6 0YR5/,5YR/ 0YR4/4 0YR5/6 0YR5/5,5YR/ 0YR4/ 0YR5/4 0YR6/ ,0-0,006-0,006 0, < 0,00 Soil brunatna w³aœciwa oglejona Eutri-Gleyic brunatna w³aœciwa Eutric- Rêdzina brunatna Rendzi- Cambic Leptosol brunatna kwaœna Dystri- Gleyic Ryc.. Dyfraktogram sk³adu mineralnego w profilu nr. Fig.. XRD difractogram of mineral composition in profile No.. Chl chlorite, Ms micas, Pl plagioclase, Qtz quartz.
6 4 ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 006 (4) Tabela. Wybrane w³aœciwoœci chemiczne badanych gleb. Table. Some chemical properties of investigated soil profiles. G³êbo Mat. org. Symbol ph/ Nr -koœæ C(ts) Organic C H N S poziomu Acidity No Depth matter Horizon [cm] H O KCl [%] [%] C/N 0-4 Ofh,, n.o. 64,50,0 4,,56 n.w. 0, 4- A,4,,0,6 0,,4 0,64 n.w. 6, - ABwg,,, 4,5,66 0,0 0, n.w. 5, -5 Bw 4,, 0,4,45 5- Bwgg 4,6, 0, 0, -() Cgg 5,4 4, Soil brunatna oglejona Eutri-Gleyic 0- Ol,,5 n.o. 64,4 5,0 0,,6 n.w., -5 Ah 4,0,4 4,6,0,0, 0,5 n.w.,05 brunatna 5- ABw 4,,4,4 4,,06 0, 0, n.w. 0, -60 Bw 4,,6 0,6,05 Eutric 60-(0) Bw/Cg 5, 4, n.o. n.o. 0- Ofh,, n.o. 44,0 6,,64,5 n.w. 6, -5 A 5, 4,,6 4,6,6,0 0,0 n.w.,0 45-(50) Bwg/Cca, 6, 0,6,55 Rêdzina brunatna Rendzi-Cambic Leptosol 0- Ofh,, n.o.,00 6,0 0, 0, n.w. 6,4 brunatna - A 4,0,4,65,,5 0,44 0, n.w. 4, kwaœna oglejona -40 Bw 4,4, 0,0,4 Dystri-Gleyic 40-(0) Bw/Cg 4, 4, n.o. n.o. 0- Ol n.o. n.o. - Ah 4,6,6 4,, n.o. n.o.,60 n.o.,0 brunatna -0 ABw 4,,,50 4, n.o. n.o.,40 n.o. 0,40 w³aœciwa 0-55 Bwgg 6, 4,4 n.o. n.o. Eutric 55-(0) Bw/Cgg 6, 4, n.o. n.o. C - oznaczenie metod¹ chromatografii gazowej (chromatography methods) C(ts) oznaczenie oksydometrycznie i przez spalanie w C (oxidation techniques and by burning in C temperature). Wyniki Wszystkie badane gleby (Tab. ), zarówno te spod nasadzeñ œwierkowych, jak i spod naturalnie wystêpuj¹cych zbiorowisk buczyny karpackiej (Dentario glandulosae-fagetum) nale ¹ do tej samej jednostki systematycznej, jak¹ s¹ gleby brunatne (s). W glebach tych, pod poziomami akumulacyjnymi (ektoi endohumusowymi) wystêpuje dobrze wykszta³cony poziom przemian wietrzeniowo-glebotwórczych spe³niaj¹cy warunki poziomu diagnostycznego cambic (Bw). Poziom brunatnienia (cambic) stopniowo przechodzi w pod³o e macierzyste C lub pod³o e skalne R. Na uwagê zas³uguj¹ poziomy akumulacyjne, które wykazuj¹ wyraÿny zwi¹zek z rodzajem drzewostanów (Tab. ). W glebach pod œwierczynami wystêpuj¹ wyraÿne poziomy ektohumusowe (butwinowe), których
7 E. Rozpendowska, S. Skiba Wpływ niezgodnych z siedliskiem nasadzeń... 4 Ryc. 4. Dyfraktogram sk³adu mineralnego w profilu nr. Fig. 4. XRD dyfractogram of mineral composition in profile No.. Chl chlorite, Ms micas, Kln kaolinite, Qtz quartz, Pl plagioclase, Dol dolomite mi¹ szoœæ waha siê w granicach 5 cm. Materia organiczna w tych poziomach jest s³abo roz³o ona i wystêpuje w typie mor lub mor/moder. Odczyn tej materii organicznej (butwiny) jest wiêc kwaœny (ph,5 4,0), a w przejœciu do mineralnej masy glebowej pojawiaj¹ siê jasne (bia³awe) plamy, które s¹ pochodzenia redukcyjnego. Zachodz¹ce w tej strefie profilu glebowego procesy redukcyjne wynikaj¹ zarówno z utrzymywania wody przez materiê organiczn¹, jak równie z odbarwiaj¹cych procesów redukcyjnych samej materii organicznej (Bloomfield 0). Poni ej poziomu butwinowego (Ofh), wystêpuje poziom endohumusowy (A) zawieraj¹cy ok. 4% próchnicy dobrze zhumifikowanej tworz¹cej po³¹czenia organiczno-mineralne. Pod poziomami ekto- i endohumusowymi wystêpuje dobrze wykszta³cony poziom cambic. Nale y podkreœliæ, e nie obserwuje siê œladów poziomu spodic, tak e w glebach, gdzie pod poziomem butwinowym obserwowano bia³awe lub sino-szare przebarwienia, co podkreœlane by³o równie w innych opracowaniach (Skiba i in. ). W glebach pod buczynami poziom ektohumusowy jest co najwy ej paromilimetrowy (ok. 0, 0,5 cm). Pozosta³a czêœæ poziomu akumulacyjnego wykazuje cechy poziomu mollic lub ochric. Jest to poziom endohumusowy, dobrze zhumifikowany, o strukturze drobno- lub œrednioziarnistej, zaokr¹glonej. Poziom ten jest zazwyczaj przeroœniêty korzonkami roœlinnoœci runa. Pod poziomami akumulacyjnymi, we wszystkich omawianych glebach, wystêpuje poziom wietrzeniowy cambic, który jest brunatno zabarwiony (0 YR 4/ 6), bez przebarwieñ i wyraÿnych konkrecji elazistych. Poziom ten mierzy zazwyczaj 0 0 cm i stopniowo przechodzi w ska³ê macierzyst¹ (Bw/CR).
8 44 ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 006 (4) Mi¹ szoœæ profilu badanych gleb jest zró nicowana, a to zale y od po³o enia na stoku, czyli od procesów geomorfologicznych. Opisywane gleby s¹ zazwyczaj œrednio g³êbokie lub g³êbokie (50 50 cm), zawieraj¹ce w masie glebowej du y udzia³ okruchów skalnych (0 50%). Ta szkieletowoœæ jest charakterystyczna dla gleb obszarów górskich, wytworzonych na zwietrzelinach lub pokrywach wietrzeniowych masywnych ska³ pod³o a geologicznego. Uziarnienie badanych gleb jest dziedziczone z pod³o a macierzystego, jakim s¹ zwietrzeliny ska³ fliszowych (Babia Góra, Bieszczady) lub ska³ wêglanowych (Tatry). Przewa aj¹ utwory gliniaste œrednie, rzadziej wystêpuj¹ gliny lekkie lub gliny ciê kie. S¹ to wiêc utwory s³abo przepuszczalne. Odczyn badanych gleb jest równie pochodn¹ sk³adu mineralnego i procesów wietrzeniowych (Ryc. 4). Wszystkie gleby (Ryc. ) wykazuj¹ zakwaszenie w poziomach akumulacyjnych, co wynika z udzia³u kwaœnej materii organicznej. Wiêksze zakwaszenie wykazuj¹ gleby z poziomami ektohumusowymi (ph,5 4,5), ni gleby z poziomami endohumusowymi (ph 4,5 5,5). Rozk³ad odczynu w profilu glebowym podkreœla procesy zakwaszania b¹dÿ ³ugowania alkalicznych produktów przemian wietrzeniowych, co jest wyraÿnie zaznaczone w sk³adzie mineralnym gleb wêglanowych z Tatr Reglowych (Ryc. 4). Prawid³owoœci te s¹ równie zaznaczone w iloœci kationów alkalicznych wystêpuj¹cych w kompleksie sorpcyjnym. Wnioski. Obserwacje terenowe i laboratoryjne wykazuj¹ niewielkie zmiany w morfologii profilu glebowego, wynikaj¹ce z wp³ywu œwierczyn na glebê.. Formowanie siê kwaœnych poziomów ektohumusowych (butwinowych) wywo³uje zakwaszenie górnych poziomów profilu glebowego.. Gliniaste uziarnienie oraz zasobnoœæ pod³o a w sk³adniki alkaliczne uniemo liwiaj¹ bielicowanie, czego dowodem jest brak poziomu spodic, a jasne lub niekiedy sino-bia³e przebarwienia wystêpuj¹ce pod poziomem butwinowym s¹ wynikiem procesów redukcyjnych. 4. Zmiany, jakie zachodz¹ w opisywanych glebach wystêpuj¹cych pod nasadzeniami œwierczyn nie s¹ trwa³e i dlatego mo liwa jest regeneracja gleb po przebudowie zbiorowisk zgodnych z siedliskiem. Podziêkowania: Autorzy dziêkuj¹ mgr Katarzynie Maj za pomoc w badaniach mineralogicznych.
9 E. Rozpendowska, S. Skiba Wpływ niezgodnych z siedliskiem nasadzeń Literatura Adamczyk B. 66. Studia nad kszta³towaniem siê zwi¹zków pomiêdzy pod³o em skalnym a gleb¹, Czêœæ II, Acta Agr. et Silv. ser. Leœna 6: 44. Augusto L., Turpault M. P., Ranger J Impact of tree species on feldspar weathering rates, Geoderma 6: 5. Baran S. 6. Gleby œwierczyn ywiecczyzny, Sylwan 6: Bloomfield C. 0. Soil heterogenity and podzolization. Rep... Fabijanowski J., Dziewolski J. 6. Gospodarka leœna. W: Z. Mirek (red.) Przyroda Tatrzañskiego Parku Narodowego, TPN PAN, Kraków Zakopane, ss Holeksa J., Greinert J., Krzan Z., Olszowska B., Skawiñski P., Wika S. 00. Przemiany dolnoreglowych drzewostanów œwierkowych poddanych ochronie czêœciowej w Tatrzañskim Parku Narodowym. Sylwan 0: 46. Maciaszek W. 6. Wp³yw sposobu gospodarowania lasu na wybrane w³aœciwoœci gleb Karpat fliszowych. Sylwan : 6 6. Maciaszek W., Gruba P., Januszek K., Lasota J., Wanic T., Zwydak M Degradacja i redegradacja gleb pod wp³ywem gospodarki leœnej na terenie ywiecczyzny. Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Krakowie. Myczkowski S. 6. Geobotaniczna charakterystyka œwierczyn ywiecczyzny. Sylwan 6: 6. Ranger J., Nys C. 4. The effect of spruce (Picea abies Karst.) on soil development: an analytical and experimental approach. European Journal of Soil Science 45: 04. Rygiel Z.. Zarys gospodarki leœnej i przemys³u drzewnego w okresie miêdzywojennym i w latach okupacji w Bieszczadach Zachodnich. Sylwan 6: 44. Rygiel Z.. Œwierk bieszczadzki tarnawski w przesz³oœci i jego stan obecny. Sylwan 0: 4. Sikorska E.. Sk³ad gatunkowy drzewostanów a w³aœciwoœci p³ytkich poziomów gleb leœnych. Acta Agr. Silv. 0: 4 5. Skiba S., Drewnik M., Prêdki R., Szmuc R.. Gleby Bieszczadzkiego Parku Narodowego. Monografie Bieszczadzkie, ss. + mapa. Stutzer A.. Early stages of podzolisation in young Aeolian sediments, western Jutland, Catena : 5. Summary Within last centuries Man has modified forest ecosystems. In the Carpathians this process led to planting spruce monocultures in improper habitats (eg. replacing beech woods). Modification of one element of the ecosystem resulted in changes of rate and quality of all the processes occurring there. Soil properties and soil profile provide an excellent insight into those processes. Studies on soils were carried out in the Carpathians: Babia Góra Mt., Tatra Mts. and in the Bieszczady Mts. (Table ). Modification of the beech and beech-fir forest into spruce monocultures resulted in the changes of the soil profile morphology. Increase in the ectohumus horizon depth may be observed. Ectohumus horizons cause the acidification of the mineral horizons and the lixiviation of the alkaline cations. The cambisols are the prevailing soils Changes caused by the spruce planting occur mainly in the surface horizons. Studies show that there is a possibility of changing spruce plantations into potential (original) vegetation, which may reverse the acidification of the surface horizons of the soil profile caused by the formation of the raw humus.
10
POKRYWA GLEBOWA POŁUDNIOWO-WSCHODNIEJ CZĘŚCI CZARNOHORY (UKRAINA)
ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 16 (2008), str. 289 300 Stefan Skiba, Wojciech Szymański Received: 24.06.2008 Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ Reviewed: 3.07.2008 ul. Gronostajowa 7; 30 387 Kraków
Bardziej szczegółowoZAWARTOŚĆ SIARKI W GLEBACH WYTWORZONYCH Z PIASKOWCÓW NA TERENIE PARKU NARODOWEGO GÓR STOŁOWYCH
OPER CORCONTIC 3: 120 126, 2000 ZWRTOŚĆ SIRKI W GLEBCH WYTWORZONYCH Z PISKOWCÓW N TERENIE PRKU NRODOWEGO GÓR STOŁOWYCH The content of total sulphur in soils developed from sandstones in the area of Stołowe
Bardziej szczegółowoPOKRYWY STOKOWE JAKO UTWORY MACIERZYSTE GLEB BIESZCZADÓW ZACHODNICH
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LIV NR 3 WARSZAWA 2003: 97-110 ANDRZEJ KACPRZAK POKRYWY STOKOWE JAKO UTWORY MACIERZYSTE GLEB BIESZCZADÓW ZACHODNICH SLOPE COVERS AS THE SOIL PARENT M ATERIAL IN THE W ESTERN BIESZCZADY
Bardziej szczegółowoROZMIESZCZENIE KOMPLEKSÓW ŻELAZISTO- -PRÓCHNICZNYCH W GLEBACH BRUNATNYCH WYTWORZONYCH Z PIASKOWCÓW W BESKIDACH
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LII, SUPLEMENT WARSZAWA 2001: 153-157 PIOTR GRUBA ROZMIESZCZENIE KOMPLEKSÓW ŻELAZISTO- -PRÓCHNICZNYCH W GLEBACH BRUNATNYCH WYTWORZONYCH Z PIASKOWCÓW W BESKIDACH THE DISTRIBUTION
Bardziej szczegółowoRola uziarnienia gleb w ocenie jakoœci siedlisk górskich
DOI: 10.2478/frp-14-00 ORYGINALNA PRACA NAUKOWA Leœne Prace Badawcze (Forest Research Papers), Wrzesieñ (September) 14, ol. 75 (3): 3 262 Rola uziarnienia gleb w ocenie jakoœci siedlisk górskich The use
Bardziej szczegółowoSoils of the Green Alder communities Pulmonario- Alnetum viridis in the Eastern Carpathians (Bieszczady and Chornokhora Mts.)
ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 18 (2010), str. 192 204 Stefan Skiba, Wojciech Szymański Received: 25.06.2010 Uniwersytet Jagielloński Reviewed: 1.07.2010 Zakład Gleboznawstwa i Geografii Gleb IgiGP ul. Gronostajowa
Bardziej szczegółowo3.2 Warunki meteorologiczne
Fundacja ARMAAG Raport 1999 3.2 Warunki meteorologiczne Pomiary podstawowych elementów meteorologicznych prowadzono we wszystkich stacjach lokalnych sieci ARMAAG, równolegle z pomiarami stê eñ substancji
Bardziej szczegółowoPokrywa glebowa parków narodowych w polskich Karpatach
Stefan Skiba, Marek Drewnik, Mariusz Klimek, Andrzej Kacprzak, Marcin Żyła Pokrywa glebowa parków narodowych w polskich Karpatach Wprowadzenie Znaczące walory przyrodnicze masywu Karpat były powodem utworzenia
Bardziej szczegółowoApplication of various standards of ph measurement to determine reaction classes of selected soils in the upper San valley
ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 18 (2010), str. 217 227 Andrzej Kacprzak, Marek Drewnik, Katarzyna Wasak Received: 15.06.2010 Uniwersytet Jagielloński Reviewed: 1.07.2010 Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej
Bardziej szczegółowoLithic Leptosols in the subalpine and alpine meadows (poloninas) in the Bieszczady Mts and Chornokhora Mts (Eastern Carpathians)
ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 17 (2009), str. 357 366 Stefan Skiba, Wojciech Szymański, Michał Nędzka Received: 3.07.2009 Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ Reviewed: 10.07.2009 ul. Gronostajowa
Bardziej szczegółowoWprowadzenie. ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 22 (2014) str. 129 140
129 ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 22 (2014) str. 129 140 Stefan Skiba, Wojciech Szymański Received: 14.05.2014 Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ Reviewed: 16.06.2014 ul. Gronostajowa 7; 30 387
Bardziej szczegółowoHodowanie sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) na glebach drobnoziarnistych jest nieracjonalne
Hodowanie sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) na glebach drobnoziarnistych jest nieracjonalne Piotr Sewerniak Katedra Gleboznawstwa i Kształtowania Krajobrazu Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Bardziej szczegółowoZdrowotny stan lasów Beskidu Śląskiego i Żywieckiego.
Zdrowotny stan lasów Beskidu Śląskiego i Żywieckiego. Wiek XV-XVIII Osadnictwo wołoskie wylesienia górnych partii gór dla potrzeb gospodarki pasterskiej Lasy Dóbr Żywieckich 42 437,99 hektarów Po 1808
Bardziej szczegółowoOcena wpływu zwierzyny płowej na odnowienia naturalne na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego - powierzchnie powiatrołomowe (25.12.2013 r.
Sfinansowano ze środków funduszu leśnego Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasów Państwowych Kamil Kluś Tomasz Skrzydłowski RAPORT Ocena wpływu zwierzyny płowej na odnowienia naturalne na terenie Tatrzańskiego
Bardziej szczegółowoPOKRYWA GLEBOWA STREFY WYSOKOGÓRSKIEJ KARPAT I JEJ ZAGRO ENIA. Soil cover of the alpine zone of the Carpathians and its threats
ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 14 (2006), str. 201 214 Stefan Skiba Received: 7.07.2006 Uniwersytet Jagielloñski Reviewed: 14.07.2006 Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Zak³ad Gleboznawstwa i Geografii
Bardziej szczegółowoWYBRANE FORMY ŻELAZA W GLEBACH ZESPOŁU JAWORZYNY GÓRSKIEJ PHYLLITIDO-ACERETUM MOOR 1952
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LII, SUPLEMENT WARSZAWA 2001: 145-151 MACIEJ ZWYDAK WYBRANE FORMY ŻELAZA W GLEBACH ZESPOŁU JAWORZYNY GÓRSKIEJ PHYLLITIDO-ACERETUM MOOR 1952 SELECTED IRON FORMS IN SOILS OF THE
Bardziej szczegółowoW AŒCIWOŒCI STROPOWYCH POZIOMÓW PRÓCHNICZNYCH GLEB POLSKIEJ CZÊŒCI KARPAT. The properties of topsoil humus horizons in the Polish Carpathians
ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 14 (2006), str. 221 235 Marek Drewnik Received: 27.06.2006 Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej, Reviewed: 18.07.2006 Uniwersytet Jagielloñski ul. Gronostajowa 7, 30 387
Bardziej szczegółowoWapniowanie żyzna gleba wyższe plony
Wapniowanie żyzna gleba wyższe plony www.pulawy.com 1 Kiedy i jak wapnowaæ? Termin wapnowania Najbardziej optymalnym terminem jest okres po niwach, późne lato do późnej jesieni. Zastosowanie wapna w tym
Bardziej szczegółowoGleby Tatrzańskiego Parku Narodowego
Gleby Tatrzańskiego Parku Narodowego Gleba to powierzchniowa warstwa zwietrzeliny skalnej (podłoże macierzyste), przekształcona w (geologicznym) czasie przez czynniki zewnętrzne jakimi są warunki klimatyczne,
Bardziej szczegółowo68 A. Miechówka, M. G¹siorek, A. Józefowska MATERIA I METODY W pracy wykorzystano materia³ glebowy pobrany z 6 profili gleb wytworzonych ze zwietrzeli
Wp³yw ROCZNIKI sposobu u ytkowania GLEBOZNAWCZE gleb TOM na zasoby LX NR w WARSZAWA nich wêgla 9: organicznego... 677 67 ANNA MIECHÓWKA, MICHA G SIOREK, AGNIESZKA JÓZEFOWSKA WP YW SPOSOBU U YTKOWANIA NA
Bardziej szczegółowo4. OCENA JAKOŒCI POWIETRZA W AGLOMERACJI GDAÑSKIEJ
4. OCENA JAKOŒCI POWIETRZA 4.1. Ocena jakoœci powietrza w odniesieniu do norm dyspozycyjnych O jakoœci powietrza na danym obszarze decyduje œredni poziom stê eñ zanieczyszczeñ w okresie doby, sezonu, roku.
Bardziej szczegółowoZarządzanie projektami. wykład 1 dr inż. Agata Klaus-Rosińska
Zarządzanie projektami wykład 1 dr inż. Agata Klaus-Rosińska 1 DEFINICJA PROJEKTU Zbiór działań podejmowanych dla zrealizowania określonego celu i uzyskania konkretnego, wymiernego rezultatu produkt projektu
Bardziej szczegółowoKARTA KURSU. Gleboznawstwo z geografią gleb. Kod Punktacja ECTS* 2
Geografia, stopień I studia stacjonarne Aktualizacja 2015/2016 KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Gleboznawstwo z geografią gleb Pedology and soil geography Kod Punktacja ECTS* 2 Koordynator Dr hab. Tomasz
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA GLEB. Marek Degórski
CHARAKTERYSTYKA GLEB Marek Degórski Celem badań glebowych była diagnoza taksonomiczna gleb oraz próchnicy nadkładowej zgodna z Systematyką Gleb Polski (1989), jak równieŝ charakterystyka właściwości fizycznych
Bardziej szczegółowoPRACOCHŁONNOŚĆ PRAC LEŚNYCH W WYBRANYCH TYPACH SIEDLISK W GÓRACH
Inżynieria Rolnicza 5(13)/28 PRACOCHŁONNOŚĆ PRAC LEŚNYCH W WYBRANYCH TYPACH SIEDLISK W GÓRACH Franciszek Molendowski Instytut Inżynierii Rolniczej, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Streszczenie. W
Bardziej szczegółowoPrzedmiot SIEDLISKOZNAWSTWO LEŚNE Organizacja zajęć w semestrze 1
Wydział Leśny SGGW w Warszawie Niestacjonarne studia II (magisterskie) Przedmiot SIEDLISKOZNAWSTWO LEŚNE Organizacja zajęć w semestrze 1 Prowadzący: Prof. dr hab. Bogdan Brzeziecki - wykłady, dr inż. Jacek
Bardziej szczegółowoWP YW STRUKTURY U YTKÓW ROLNYCH NA WYNIKI EKONOMICZNE GOSPODARSTW ZAJMUJ CYCH SIÊ HODOWL OWIEC. Tomasz Rokicki
46 ROCZNIKI NAUK ROLNICZYCH, T. ROKICKI SERIA G, T. 94, z. 1, 2007 WP YW STRUKTURY U YTKÓW ROLNYCH NA WYNIKI EKONOMICZNE GOSPODARSTW ZAJMUJ CYCH SIÊ HODOWL OWIEC Tomasz Rokicki Katedra Ekonomiki i Organizacji
Bardziej szczegółowoWstęp. WALORY PRZYRODNICZE GÓRSKICH GLEB RUMOSZOWYCH Natural value of mountain debris soils
335 ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 2011 (19), str. 335 348 Stefan Skiba, Andrzej Kacprzak, Received: 5.05.2011 Wojciech Szymański, Łukasz Musielok Reviewed: 7.06.2011 Instytut Geografii i Gospodarki PrzestrzennejUJ
Bardziej szczegółowoHYDRO4Tech PROJEKTY, OPINIE, EKSPERTYZY, DOKUMENTACJE BADANIA GRUNTU, SPECJALISTYCZNE ROBOTY GEOTECHNICZNE, ODWODNIENIA
PROJEKTY, OPINIE, EKSPERTYZY, DOKUMENTACJE BADANIA GRUNTU, SPECJALISTYCZNE ROBOTY GEOTECHNICZNE, ODWODNIENIA Geotechnika ul. Balkonowa 5 lok. 6 Hydrotechnika Tel. 503 533 521 03-329 Warszawa tel. 666 712
Bardziej szczegółowoPRACE. Instytutu Szk³a, Ceramiki Materia³ów Ogniotrwa³ych i Budowlanych. Nr 4
PRACE Instytutu Szk³a, Ceramiki Materia³ów Ogniotrwa³ych i Budowlanych Scientific Works of Institute of Glass, Ceramics Refractory and Construction Materials Nr 4 ISSN 1899-3230 Rok II Warszawa Opole 2009
Bardziej szczegółowoOCHRONA DRZEW NA TERENACH INWESTYCYJNYCH
OCHRONA DRZEW NA TERENACH INWESTYCYJNYCH Teren budowy jest miejscem, gdzie występują liczne zagrożenia dla żywotności i stanu sanitarnego drzew i krzewów w postaci bezpośrednich uszkodzeń mechanicznych
Bardziej szczegółowoNADLEŚNICTWO LWÓWEK ŚLĄSKI
NADLEŚNICTWO LWÓWEK ŚLĄSKI ul. Obrońców Pokoju 2, 59-600 Lwówek Śląski Tel. 075 782 33 80; Faks 075 782 47 86 www.wroclaw.lasy.gov.pl e-mail: biuro.lwowek@wroclaw.lasy.gov.pl Osoba do kontaktów: Marek
Bardziej szczegółowoKrótka informacja o instytucjonalnej obs³udze rynku pracy
Agnieszka Miler Departament Rynku Pracy Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Spo³ecznej Krótka informacja o instytucjonalnej obs³udze rynku pracy W 2000 roku, zosta³o wprowadzone rozporz¹dzeniem Prezesa
Bardziej szczegółowoKatedra Łowiectwa i Ochrony Lasu, Wydział Leśny, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
LOGO Wpływ podszytu bukowego (Fagus sylvatica L.) na chemizm opadu podkoronowego w monokulturach sosnowych (Pinus sylvestris L.) na gruntach porolnych w Nadleśnictwie Tuczno Influence of beach undergrowth
Bardziej szczegółowoOcena jakości ujęć wody zlokalizowanych w terenach leśnych zarządzanych przez Nadleśnictwo Myślenice
Ocena jakości ujęć wody zlokalizowanych w terenach leśnych zarządzanych przez Nadleśnictwo Myślenice Quality Assessment of the water intakes located in forest areas managed by the Myslenice Forest District
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE WAPNIA I MAGNEZU W PRÓBCE WINA METODĄ ATOMOWEJ SPEKTROMETRII ABSORPCYJNEJ Z ATOMIZACJA W PŁOMIENIU
OZNACZANIE WAPNIA I MAGNEZU W PRÓBCE WINA METODĄ ATOMOWEJ SPEKTROMETRII ABSORPCYJNEJ Z ATOMIZACJA W PŁOMIENIU Celem ćwiczenia jest zapoznanie z techniką atomowej spektrometrii absorpcyjnej z atomizacją
Bardziej szczegółowoNATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH
FORMULARZ DANYCH NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW OCHRONY
Bardziej szczegółowoGleby leśnych powierzchni monitoringowych w Pienińskim Parku Narodowym *
Pieniny Przyroda i Człowiek 14: 315 (2016) Gleby leśnych powierzchni monitoringowych w Pienińskim Parku Narodowym * Soils of the forest monitoring areas in the Pieniny National Park Tomasz Zaleski 1, Ryszard
Bardziej szczegółowoFunDivEurope: znaczenie różnorodności biologicznej dla funkcjonowania i produktywności ekosystemów leśnych Europy. Bogdan Jaroszewicz
Białowieska Stacja Geobotaniczna FunDivEurope: znaczenie różnorodności biologicznej dla funkcjonowania i produktywności ekosystemów leśnych Europy Bogdan Jaroszewicz Seminarium Ochrona różnorodności biologicznej
Bardziej szczegółowoPowszechność nauczania języków obcych w roku szkolnym
Z PRAC INSTYTUTÓW Jadwiga Zarębska Warszawa, CODN Powszechność nauczania języków obcych w roku szkolnym 2000 2001 Ö I. Powszechność nauczania języków obcych w różnych typach szkół Dane przedstawione w
Bardziej szczegółowoPROCESY GLEBOTWÓRCZE EUROPY ŚRODKOWEJ
PROCESY GLEBOTWÓRCZE EUROPY ŚRODKOWEJ Pojęcie proces glebotwórczy Proces bielicowania Proces brunatnienia Proces płowienia Proces oglejenia Proces bagienny Proces murszenia Proces darniowy PROCES GLEBOTWÓRCZY
Bardziej szczegółowo1. Wstêp. 2. Metodyka i zakres badañ WP YW DODATKÓW MODYFIKUJ CYCH NA PODSTAWOWE W AŒCIWOŒCI ZAWIESIN Z POPIO ÓW LOTNYCH Z ELEKTROWNI X
Górnictwo i Geoin ynieria Rok 29 Zeszyt 4 2005 Jan Palarski*, Franciszek Plewa*, Piotr Pierzyna* WP YW DODATKÓW MODYFIKUJ CYCH NA PODSTAWOWE W AŒCIWOŒCI ZAWIESIN Z POPIO ÓW LOTNYCH Z ELEKTROWNI X 1. Wstêp
Bardziej szczegółowoProjekt: Dla Kwisy dla Natury - przygotowanie małej infrastruktury turystycznej służącej zabezpieczeniu rzeki Kwisy przed nadmierną presją turystów
Projekt: Dla Kwisy dla Natury - przygotowanie małej infrastruktury turystycznej służącej zabezpieczeniu rzeki Kwisy przed nadmierną presją turystów Projekt pt. Dla Kwisy dla Natury przygotowanie małej
Bardziej szczegółowoTypologia Siedlisk Leśnych wykłady i ćwiczenia
Zakład Urządzania Lasu KULiEL WL SGGW w Warszawie dr inż. Michał Orzechowski 1/77 morzechowski@wl.sggw.pl 22 5938202 Typologia Siedlisk Leśnych wykłady i ćwiczenia Cel przedmiotu: Poznanie zasad wykonywania
Bardziej szczegółowoOgłoszenie o przetargach
Załącznik do zarządzenia Nr 18/2015 Wójta Gminy Rudka z dnia 24.04.2015 r. Ogłoszenie o przetargach Działając na podstawie art. 38 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami
Bardziej szczegółowoODPORNOŚĆ NA DEGRADACJĘ GLEB LEŚNYCH MIASTA LUBLINA
Proceedings of ECOpole Vol., No. 1 Piotr BARTMIŃSKI 1, Andrzej PLAK 1 i Ryszard DĘBICKI 1 ODPORNOŚĆ NA DEGRADACJĘ GLEB LEŚNYCH MIASTA LUBLINA RESISTANCE TO DEGRADATION OF FOREST SOILS OF THE LUBLIN CITY
Bardziej szczegółowoTechniki korekcyjne wykorzystywane w metodzie kinesiotapingu
Techniki korekcyjne wykorzystywane w metodzie kinesiotapingu Jak ju wspomniano, kinesiotaping mo e byç stosowany jako osobna metoda terapeutyczna, jak równie mo e stanowiç uzupe nienie innych metod fizjoterapeutycznych.
Bardziej szczegółowoOsoby pracujące na obszarze Starego Miasta w różnym wymiarze godzin stanowią 23% respondentów, 17% odbywa na Starówce spotkania biznesowe i służbowe.
Toruńska Starówka według jej mieszkańców i użytkowników podsumowanie wyników ankiety internetowej przeprowadzonej w ramach projektu rewitalizacji Starego Miasta w Toruniu RESTART. Przez kilka miesięcy
Bardziej szczegółowoSTUDIA NAD EFEKTYWNOŚCIĄ LEŚNEJ REKULTYWACJI ZWAŁOWISK FITOTOKSYCZNIE KWAŚNYCH PIASKÓW MIOCEŃSKICH PO BYŁEJ KOPALNI WĘGLA BRUNATNEGO W ŁĘKNICY
STUDIA NAD EFEKTYWNOŚCIĄ LEŚNEJ REKULTYWACJI ZWAŁOWISK FITOTOKSYCZNIE KWAŚNYCH PIASKÓW MIOCEŃSKICH PO BYŁEJ KOPALNI WĘGLA BRUNATNEGO W ŁĘKNICY HENRYK GREINERT MICHAŁ DRAB ANDRZEJ GREINERT Oficyna Wydawnicza
Bardziej szczegółowoLp. Tematyka Liczba godzin I. Wymagania edukacyjne
Anna Ulrych Plan wynikowy Przedmiot: Materiały fryzjerskie Kierunek : Technikum Usług Fryzjerskich- rok szkolny 05/ 06 Liczba godzin: 76 Liczba godzin w roku szkolnym: KL.II Lp. Tematyka Liczba godzin
Bardziej szczegółowoGEOLOGIA A ZDROWIE 22 23
GEOLOGIA A ZDROWIE 22 23 Ochrona jakości i zasobów wód podziemnych Dostęp do czystej wody i nieskażonej gleby to zasadniczy warunek zdrowia społeczeństwa. Działania służące rozpoznawaniu, bilansowaniu
Bardziej szczegółowoCENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ
CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl
Bardziej szczegółowoJarosław Waroszewski*, Cezary Kabała*, Justyna Drozdowska*
Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych nr 42, 2010 r. Jarosław Waroszewski*, Cezary Kabała*, Justyna Drozdowska* PROFILOWE ROZMIESZCZENIE MIEDZI W GLEBACH BRUNATNYCH I BIELICOWYCH WYTWORZONYCH Z RÓŻNYCH
Bardziej szczegółowohttp://isrig.wgsr.uw.edu.pl
Zakład Geografii Regionalnej http://isrig.wgsr.uw.edu.pl Kierownik Dr hab. Stefan Kałuski, prof.uw Prof.dr hab. Ewelina Kantowicz Dr hab.andrzej Gocłowski Dr Maciej Lechowicz Dr Małgorzata Roge- Wiśniewska
Bardziej szczegółowoPANEL IV. FORUM DYSTRYBUCJA I KONSUMPCJA 11:30-13:00. Moderator: Mikołaj Rudawski, UPM. Ekspert: Natalia Fechse, Vamir
PANEL IV. FORUM DYSTRYBUCJA I KONSUMPCJA 11:30-13:00 Moderator: Mikołaj Rudawski, UPM Ekspert: Natalia Fechse, Vamir Tematy do dyskusji Jakość biomasy Wiedza o biomasie drzewnej Rozliczenia 2 Biomasa leśna
Bardziej szczegółowoPodstawa prawna: Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.
Rozliczenie podatników podatku dochodowego od osób prawnych uzyskujących przychody ze źródeł, z których dochód jest wolny od podatku oraz z innych źródeł Podstawa prawna: Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r.
Bardziej szczegółowoWp³yw turystyki na ekosystemy leœne w gminie Ciê kowice
Wp³yw turystyki na ekosystemy leœne w gminie Ciê kowice Beata Fornal-Pieniak ARTYKU Y / ARTICLE Streszczenie. G³ównym celem opracowania jest okreœlenie stopnia przekszta³ceñ ekosystemów leœnych na przyk³adzie
Bardziej szczegółowoOd redakcji. Symbolem oznaczono zadania wykraczające poza zakres materiału omówionego w podręczniku Fizyka z plusem cz. 2.
Od redakcji Niniejszy zbiór zadań powstał z myślą o tych wszystkich, dla których rozwiązanie zadania z fizyki nie polega wyłącznie na mechanicznym przekształceniu wzorów i podstawieniu do nich danych.
Bardziej szczegółowoKatarzyna Szopka*, Anna Karczewska*, Cezary Kabała*, Paweł Jezierski*, Adam Bogacz*
Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych nr 42, 2010 r. Katarzyna Szopka*, Anna Karczewska*, Cezary Kabała*, Paweł Jezierski*, Adam Bogacz* ZAWARTOŚĆ RTĘCI W POZIOMACH POWIERZCHNIOWYCH GLEB LEŚNYCH KARKONOSKIEGO
Bardziej szczegółowoWyznaczanie współczynnika sprężystości sprężyn i ich układów
Ćwiczenie 63 Wyznaczanie współczynnika sprężystości sprężyn i ich układów 63.1. Zasada ćwiczenia W ćwiczeniu określa się współczynnik sprężystości pojedynczych sprężyn i ich układów, mierząc wydłużenie
Bardziej szczegółowoCzy warto byd w sieci? Plusy i minusy nakładania się form ochrony przyrody wsparte przykładami Słowioskiego Parku Narodowego
Czy warto byd w sieci? Plusy i minusy nakładania się form ochrony przyrody wsparte przykładami Słowioskiego Parku Narodowego Aby uzyskad odpowiedź na tak postawione pytanie należy rozważyd kilka aspektów:
Bardziej szczegółowoCharacteristics of post-agricultural soils in the former village of Caryńskie
ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 18 (2010), str. 205 216 Marek Drewnik, Andrzej Kacprzak, Natalia Maziarka Received: 15.06.2010 Uniwersytet Jagielloński Reviewed: 24.06.2010 Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej
Bardziej szczegółowo4.3. Struktura bazy noclegowej oraz jej wykorzystanie w Bieszczadach
4.3. Struktura bazy noclegowej oraz jej wykorzystanie w Bieszczadach Baza noclegowa stanowi podstawową bazę turystyczną, warunkującą w zasadzie ruch turystyczny. Dlatego projektując nowy szlak należy ją
Bardziej szczegółowoRodzaje biomasy wykorzystywane na cele energetyczne:
Energia z biomasy Pojecie biomasy: Biomasa to substancja organiczna pochodzenia roślinnego, powstająca poprzez fotosyntezę. Do biomasy zaliczamy również odpady z produkcji zwierzęcej oraz gospodarki komunalnej
Bardziej szczegółowoSeria 64 - odporne farby naszkliwne na porcelanê, Bone China i Vitreous China
1/6 Seria 64 - odporne farby naszkliwne na porcelanê, Bone China i Vitreous China Farby Serii 64 mo na stosowaæ we wszystkich w temperaturze ok. 130 st C. konwencjonalnych metodach zdobienia jak sitodruk
Bardziej szczegółowosylwan nr 9: 3 15, 2006
sylwan nr 9: 3 15, 2006 Jerzy Szwagrzyk, Waldemar Sulowski, Tomasz Skrzydłowski Structure of a natural stand of a Carpathian beech forest in the Tatra mountains compared with natural beech stands from
Bardziej szczegółowoWSTÊPNE WYNIKI BADAÑ NAD WP YWEM UZIARNIENIA GLEBY NA BONITACJÊ DRZEWOSTANÓW SOSNOWYCH W PO UDNIOWO-ZACHODNIEJ POLSCE*
Wyniki badañ ROCZNIKI nad wp³ywem GLEBOZNAWCZE uziarnienia TOM gleby LIX na NR bonitacjê 3/4 WARSZAWA drzewostanów 2008: 255 261 sosnowych 255 PIOTR SEWERNIAK WSTÊPNE WYNIKI BADAÑ NAD WP YWEM UZIARNIENIA
Bardziej szczegółowoNawierzchnie z SMA na mostach - za i przeciw
Nawierzchnie z SMA na mostach - za i przeciw dr inŝ.. Krzysztof BłaŜejowskiB Podstawowe problemy nawierzchni mostowych: duŝe odkształcenia podłoŝa (płyty pomostu) drgania podłoŝa (płyty pomostu) szybkie
Bardziej szczegółowoNAUCZYCIELSKI PLAN DYDAKTYCZNY PRZEDMIOT: OCHRONA I KSZTAŁTOWANIE KRAJOBRAZU NR PROGRAMU: 321(07)/T, TU, SP/MEN/2007.02.08
NAUCZYCIELSKI PLAN DYDAKTYCZNY PRZEDMIOT: OCHRONA I KSZTAŁTOWANIE KRAJOBRAZU NR PROGRAMU: 321(07)/T, TU, SP/MEN/2007.02.08 MODUŁ, DZIAŁ, TEMAT ZAKRES TREŚCI Podstawowe wiadomości o krajobrazie (20 godz.)
Bardziej szczegółowoMagurski Park Narodowy
Magurski Park Narodowy Lokalizacja punktów pomiarowych i wyniki badań. Na terenie Magurskiego Parku Narodowego zlokalizowano 3 punkty pomiarowe. Pomiary prowadzono od stycznia do grudnia 2005 roku. 32.
Bardziej szczegółowoDZIA 4. POWIETRZE I INNE GAZY
DZIA 4. POWIETRZE I INNE GAZY 1./4 Zapisz nazwy wa niejszych sk³adników powietrza, porz¹dkuj¹c je wed³ug ich malej¹cej zawartoœci w powietrzu:...... 2./4 Wymieñ trzy wa ne zastosowania tlenu: 3./4 Oblicz,
Bardziej szczegółowoFIZJOGRAFIA URBANISTYCZNA
FIZJOGRAFIA URBANISTYCZNA 5/6 III Źródła informacji o środowisku. Opracowanie ekofizjograficzne jak zacząć? 26/27 III Struktura i funkcjonowanie środowiska 16/17 IV Stan i zagroŝenia środowiska 23/24 IV
Bardziej szczegółowoWSTĘPNA ANALIZA PRZESTRZENNA SUKCESJI W PIĘTRACH REGLOWYCH KARKONOSKIEGO PARKU NARODOWEGO
OPERA CORCONTICA 37: 181 185, 2000 WSTĘPNA ANALIZA PRZESTRZENNA SUKCESJI W PIĘTRACH REGLOWYCH KARKONOSKIEGO PARKU NARODOWEGO Preliminary spatial analysis of forest succession in the Karkonosze National
Bardziej szczegółowodr hab. inż. Jarosław Lasota Zakład Gleboznawstwa Leśnego, Instytut Ekologii i Hodowli Lasu UR w Krakowie
dr hab. inż. Jarosław Lasota Zakład Gleboznawstwa Leśnego, Instytut Ekologii i Hodowli Lasu UR w Krakowie Pierwotna puszcza, występująca w zachodniej części pasma karpackiego, skutecznie opierała się przed
Bardziej szczegółowoDOKUMENTACJA GEOTECHNICZNA
GEOL Badania geologiczne ul. Świeża 7a 54-060 Wrocław tel./fax 071 351 38 83, 0601 55 68 90 DOKUMENTACJA GEOTECHNICZNA podłoża gruntowego Temat: CIESZKÓW (pow. Milicz), ul. Garncarska budowa parkingu i
Bardziej szczegółowoZAWARTOŚĆ γ-radionuklidów 137 Cs I 40 K W GLEBACH BIESZCZADZKIEGO PARKU NARODOWEGO
ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 16 (2008), str. 301 308 Stefan Skiba, Wojciech Szymański Received: 24.06.2008 Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ Reviewed: 3.07.2008 ul. Gronostajowa 7; 30 387 Kraków
Bardziej szczegółowoOjcowski Park Narodowy
Ojcowski Park Narodowy Lokalizacja punktów pomiarowych i wyniki badań Na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego zlokalizowano 3 punkty pomiarowe. Pomiary prowadzono od stycznia do grudnia 2005 roku. 16.
Bardziej szczegółowoJacek Mrzyg³ód, Tomasz Rostkowski* Rozwi¹zania systemowe zarz¹dzania kapita³em ludzkim (zkl) w bran y energetycznej
Komunikaty 99 Jacek Mrzyg³ód, Tomasz Rostkowski* Rozwi¹zania systemowe zarz¹dzania kapita³em ludzkim (zkl) w bran y energetycznej Artyku³ przedstawi skrócony raport z wyników badania popularnoœci rozwi¹zañ
Bardziej szczegółowoWarunki geologiczne oraz glebowosiedliskowe
PLAN OCHRONY ŚWIĘTOKRZYSKIEGO PARKU NARODOWEGO Warunki geologiczne oraz glebowosiedliskowe ŚPN Zakres prac Prace terenowe Prace kameralne 1. Prace laboratoryjne 2. Wykonanie elaboratu glebowo-siedliskowego
Bardziej szczegółowoVERTIT Studio Architektury Krajobrazu Projektowanie ogrodów Płońsk, Płock, Warszawa i okolice
VERTIT Studio Architektury Krajobrazu Projektowanie ogrodów Płońsk, Płock, Warszawa i okolice ZIOŁA W OGRODZIE 2015-02-05 Nie muszę chyba nikogo przekonywać o korzystnym wpływie ziół na nasze zdrowie.
Bardziej szczegółowoOCENA ZAWARTOŚCI GLINU WYMIENNEGO I WYBRANYCH PARAMETRÓW GLEB WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO
Proceedings of ECOpole DOI: 10.2429/proc.2013.7(1)056 2013;7(1) Małgorzata WIDŁAK 1 OCENA ZAWARTOŚCI GLINU WYMIENNEGO I WYBRANYCH PARAMETRÓW GLEB WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO EVALUATION OF EXCHANGEABLE
Bardziej szczegółowoSzczegółowe informacje na temat gumy, rodzajów gumy oraz jej produkcji można znaleźć w Wikipedii pod adresem:
GUMA. To rozciągliwy materiał, elastomer chemicznie zbudowany z alifatycznych łańcuchów polimerowych (np. poliolefin), które są w stosunkowo niewielkim stopniu usieciowane w procesie wulkanizacji kauczuku
Bardziej szczegółowoZastosowanie właściwości powierzchniowych poziomów gleb w ocenie zniekształceń siedlisk leśnych
Zastosowanie właściwości powierzchniowych poziomów gleb w ocenie zniekształceń siedlisk leśnych Mateusz Młynarczyk, Arkadiusz Warczyk, Jarosław Lasota, Tomasz Wanic, Ewa Błońska PRZYRODNICZE PODSTAWY LEŚNICWA
Bardziej szczegółowoZapytanie ofertowe nr 4/2012 z dnia 18.09.2012r.
Zapytanie ofertowe nr 4/2012 z dnia 18.09.2012r. Szkoła Podstawowa nr 26 im. Stanisława Staszica w Białymstoku składa zapytanie ofertowe na wykonanie usługi: Pełnienie funkcji asystenta finasowo-rozliczeniowego
Bardziej szczegółowoOPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA
OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Monitoring zanieczyszczenia wód i powietrza w obrębie zabudowy mieszkaniowej w km 286+370 autostrady A2 po stronie południowej w Złotogórskim Obszarze Chronionego Krajobrazu
Bardziej szczegółowoRębnia przerębowa (V) jako alternatywa dla rębni częściowej na obszarach leśnych siedlisk przyrodniczych Natura 2000 w Puszczy Bukowej.
Rębnia przerębowa (V) jako alternatywa dla rębni częściowej na obszarach leśnych siedlisk przyrodniczych Natura 2000 w Puszczy Bukowej. Kamil Kędra a, b a Polskie Towarzystwo Mykologiczne b International
Bardziej szczegółowoStruktura naturalnego drzewostanu buczyny karpackiej w Tatrach na tle naturalnych buczyn z innych masywów Karpat
2005118 ver_01 1 sylwan nr xx: xx xx, 2006 Struktura naturalnego drzewostanu buczyny karpackiej w Tatrach na tle naturalnych buczyn z innych masywów Karpat Structure of a natural stand of a Carpathian
Bardziej szczegółowoJolanta Raczuk* KWASOWOŚĆ ORAZ WŁAŚCIWOŚCI BUFOROWE GLEB GMINY BIAŁA PODLASKA ACIDITY AND BUFFERING PROPERTIES OF SOILS OF THE BIAŁA PODLASKA COMMUNE
Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych nr 49, 2011 r. Jolanta Raczuk* KWASOWOŚĆ ORAZ WŁAŚCIWOŚCI BUFOROWE GLEB GMINY BIAŁA PODLASKA ACIDITY AND BUFFERING PROPERTIES OF SOILS OF THE BIAŁA PODLASKA COMMUNE
Bardziej szczegółowoWPŁYW DRZEWOSTANU N A SIEDLISKOWY INDEKS GLEBOWY IMPACT OF FOREST STANDS ON THE TROPHIC SOIL INDEX
ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LXII NR 4 WARSZAWA 2011: 182-189 PIOTR GRUBA1, JAN MULDER2, PIOTR PACANOWSKI1 WPŁYW DRZEWOSTANU N A SIEDLISKOWY INDEKS GLEBOWY IMPACT OF FOREST STANDS ON THE TROPHIC SOIL INDEX
Bardziej szczegółowoSZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE D-04.04.01 PODBUDOWA Z KRUSZYWA NATURALNEGO STABILIZOWANEGO MECHANICZNIE
SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE D-04.04.01 PODBUDOWA Z KRUSZYWA NATURALNEGO STABILIZOWANEGO MECHANICZNIE SPIS TREŚCI 1. WSTĘP 2. MATERIAŁY 3. SPRZĘT 4. TRANSPORT 5. WYKONANIE ROBÓT 6. KONTROLA JAKOŚCI
Bardziej szczegółowoPrezentacja dotycząca sytuacji kobiet w regionie Kalabria (Włochy)
Prezentacja dotycząca sytuacji kobiet w regionie Kalabria (Włochy) Położone w głębi lądu obszary Kalabrii znacznie się wyludniają. Zjawisko to dotyczy całego regionu. Do lat 50. XX wieku przyrost naturalny
Bardziej szczegółowoIdea i Projekt Sieci Najciekawszych Wsi
Idea i Projekt Sieci Najciekawszych Wsi INSPIRACJA: Sieci Najpiękniejszych Wsi Francja, Walonia, Włochy, Quebek, Japonia, Hiszpania, Rumunia, Saksonia) INSPIRACJA: SIEĆ NAJPIĘKNIEJSZYCH WSI Francji Ochrona
Bardziej szczegółowoStrategia rozwoju sieci dróg rowerowych w Łodzi w latach 2015-2020+
Strategia rozwoju sieci dróg rowerowych w Łodzi w latach 2015-2020+ Projekt: wersja β do konsultacji społecznych Opracowanie: Zarząd Dróg i Transportu w Łodzi Ul. Piotrkowska 175 90-447 Łódź Spis treści
Bardziej szczegółowoWprowadzenie. Formation of piping forms on Mt. Kińczyk Bukowski (High Bieszczady Mountains)
247 ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 2012 (20), str. 247 253 Anita Bernatek, Mateusz Sobucki Received: 15.02.2012 Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Reviewed: 12.06.2012 Uniwersytet Jagielloński ul. Gronostajowa
Bardziej szczegółowoGLEBOZNAWSTWO = pedologia - nauka o glebach
GLEBY GLEBA - biologicznie czynna, powierzchniowa warstwa litosfery, powstała ze skał pod wpływem abiotycznych i biotycznych czynników środowiska, zdolna zapewnić roślinom wyższym warunki wzrostu i rozwoju.
Bardziej szczegółowoKszta³towanie siê wybranych w³aœciwoœci inicjalnej gleby na zrekultywowanej w kierunku leœnym ha³dzie górnictwa miedzi**
IN YNIERIA ŒRODOWISKA Tom 11 Zeszyt 1 2006 87 Jerzy Wójcik*, Stanis³aw Kowalik* 1. Wstêp Kszta³towanie siê wybranych w³aœciwoœci inicjalnej gleby na zrekultywowanej w kierunku leœnym ha³dzie górnictwa
Bardziej szczegółowoDOSTAWY PREFABRYKATÓW BETONOWYCH DO WYKONANIA CHODNIKÓW W CIĄGACH DRÓG POWIATOWYCH POWIATU TORUŃSKIEGO
1 z 5 2013-05-14 11:33 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.bip.powiattorunski.pl/2358,przetargi.html Toruń: DOSTAWY PREFABRYKATÓW
Bardziej szczegółowoUDZIAŁ GIMNAZJUM W ŻERKOWIE W ROKU SZKONYM 2014 / 2015 W PROJEKCIE:
UDZIAŁ GIMNAZJUM W ŻERKOWIE W ROKU SZKONYM 2014 / 2015 W PROJEKCIE: Kompleksowy program wspomagania rozwoju szkół oraz przedszkoli na terenie Powiatu Jarocińskiego realizowanego w ramach projektu Ośrodka
Bardziej szczegółowoTEST dla stanowisk robotniczych sprawdzający wiedzę z zakresu bhp
TEST dla stanowisk robotniczych sprawdzający wiedzę z zakresu bhp 1. Informacja o pracownikach wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy oraz o pracownikach wyznaczonych do wykonywania działań w zakresie
Bardziej szczegółowoLAS W SUCHYM ŻLEBIE OSTANIA NATURALNA BUCZYNA W TATRACH
ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 16 (2008), str. 95 108 Tomasz Skrzydłowski Received: 27.03.2008 Tatrzański Park Narodowy Reviewed: 23.07.2008 ul. Chałubińskiego 42a, 34 500 Zakopane skrzydlowski@wp.pl LAS W SUCHYM
Bardziej szczegółowo