PROJEKT SPRAWOZDANIA

Transkrypt

1 PARLAMENT EUROPEJSKI Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi /2237(INI) PROJEKT SPRAWOZDANIA w sprawie: Sprawiedliwe wynagrodzenie dla rolników: Poprawa funkcjonowania łańcucha dostaw żywności w Europie (2009/2237(INI)) Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi Sprawozdawca: José Bové PR\ doc PE Zjednoczona w różnorodności

2 PR_INI SPIS TREŚCI Strona PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO...3 UZASADNIENIE...8 PE /12 PR\ doc

3 PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO w sprawie sprawiedliwych wynagrodzeń dla rolników i poprawy funkcjonowania łańcucha dostaw żywności w Europie (2009/2237(INI)) Parlament Europejski, uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany Poprawa funkcjonowania łańcucha dostaw żywności w Europie (COM(2009)0591) oraz różnorakie dokumenty robocze dołączone do niego w formie załączników, uwzględniając ostateczne zalecenia grupy wysokiego szczebla ds. konkurencyjności branży rolno-spożywczej z dnia 17 marca , uwzględniając rezolucję z dnia 26 marca 2009 r. w sprawie cen żywności w Europie 2, uwzględniając swoje oświadczenie z dnia 19 lutego 2008 r. w sprawie zbadania przypadków nadużywania władzy przez duże supermarkety prowadzące działalność w Unii Europejskiej oraz przeciwdziałania im 3, uwzględniając konkluzje w sprawie poprawy funkcjonowania łańcucha dostaw żywności w Europie 4 przyjęte przez Radę w dniu 29 marca 2010 r., uwzględniając zalecenia międzynarodowej grupy roboczej ds. oceny wpływu nauk i technologii rolniczych na rozwój (IAASTD) dotyczące produkcji żywności na świecie, które opracowano przy wsparciu Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju, Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa i Banku Światowego, uwzględniając sprawozdanie pt. Działalność rolnicza a prawo do żywności, przygotowane przez specjalnego sprawozdawcę Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. dostępu do żywności, uwzględniając art. 48 Regulaminu, uwzględniając sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz opinie Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów i Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (A7-0000/2010), A. mając na uwadze, że obserwowane ostatnio wahania cen żywności i towarów zwiększyły niepokój co do funkcjonowania europejskiego i światowego łańcucha dostaw żywności, B. mając na uwadze, że w swoim komunikacie Komisja przyznaje, iż [z]miany te są powodem znacznych trudności, jakich doświadczają producenci rolni i oznaczają, że ndations_hlg_17_03_09_en.pdf Teksty przyjęte, P6_TA(2009)0191. Teksty przyjęte, P6_TA(2008) PR\ doc 3/12 PE

4 konsumenci nie są sprawiedliwie traktowani 1. C. mając na uwadze, że ceny dla konsumenta końcowego przeciętnie utrzymywały się na stałym poziomie lub wzrosły pomimo znaczącego spadku cen produktów rolnych w 2008 r., D. mając na uwadze, że udział rolnej wartości dodanej uzyskiwanej w łańcuchu dostaw żywności spadł z 31% w 1995 r. do 24% w 2005 r. w UE-25 oraz że wstępne dane z kolejnych lat wskazują na dalszy spadek należnego rolnikom udziału, przy stałym wzroście zysków przetwórców i sprzedawców detalicznych, E. mając na uwadze, że dochody przeciętnego rolnika zmniejszyły się o ponad12% w UE-27 w 2009 r., F. mając na uwadze, że łańcuch dostaw żywności obejmuje rolników, przetwórców spożywczych, hurtowników i sprzedawców detalicznych, gastronomię, restauracje oraz bezpośrednia produkcję na własne potrzeby i produkcję prywatną; mając na uwadze, że aby poprawić trwałość łańcucha dostaw żywności, należy uwzględniać jego kompleksowy charakter i wysokie zróżnicowanie, G. mając na uwadze, że w swoim komunikacie Komisja wskazuje na poważne problemy, takie jak nadużywanie przez nabywców pozycji dominującej, nieuczciwe praktyki w zakresie zawierania umów, brak informacji nt. kształtowania się cen oraz rozkład marż zysku w całym łańcuchu żywnościowym, ściśle powiązane ze zwiększoną koncentracją w sektorze producentów, hurtowników i detalistów, H. mając na uwadze, że nadmierna koncentracja powoduje straty jeżeli chodzi o różnorodność produkcji, dziedzictwo kulturowe, małe sklepy, miejsca pracy i źródła dochodu, 1. wzywa Komisję i państwa członkowskie do natychmiastowego zajęcia się problemami nieuczciwego podziału zysków w ramach łańcucha dostaw żywności szczególnie w zakresie należytego wynagradzania rolników; Przejrzystość cen 2. zauważa, że utworzone ostatnio europejskie narzędzie monitorowania cen żywności ma bardzo złożony charakter i nie spełnia potrzeb konsumentów i rolników w zakresie bardziej przejrzystego kształtowania cen; 3. wzywa Komisję do szybkiego przeprowadzenia projektu pilotażowego w zakresie utworzenia europejskiego systemu monitorowania cen i marż produktów rolnych, na który Parlament i Rada przewidziały w budżecie na 2010 r. kwotę 1,5 miliona euro i który obejmowałby porównanie kosztów produkcji oraz cen wyjściowych producentów w kluczowych sektorach rolnych na różnych obszarach w odmiennej sytuacji społeczno ekonomicznej; 1 Wstęp do COM(2009)591 PE /12 PR\ doc

5 4. wzywa Komisję do przedstawienia wniosku legislacyjnego wprowadzającego w stosunku do 20 czołowych handlowców, przetwórców, hurtowników i detalistów obowiązek sporządzania rocznych sprawozdań dotyczące ich udziału w rynku kluczowych produktów spożywczych (uwzględniając dane dotyczące marek własnych) oraz dotyczące miesięcznej wysokości sprzedaży, tak by umożliwić wszystkim partnerom na rynku ocenę tendencji w zakresie popytu, podarzy i rozwoju cen w łańcuchu dostaw żywności; Konkurencja 5. wzywa krajowe i europejskie organy ds. konkurencji do podjęcia działań przeciwko nadużyciom w zakresie nabywania produktów przez hurtowników i detalistów, którzy systematycznie sprawiają, że rolnicy znajdują się w szczególnie niekorzystnym położeniu pod względem ich możliwości przetargowych; 6. wzywa Komisję do przedstawienia Parlamentowi do końca 2010 r. sprawozdania zawierającego dane nt. nadużywania pozycji nabywców w UE, niekonkurencyjnego postępowania i nieuczciwych praktyk w zakresie zawierania umów w całym łańcuchu dostaw żywności oraz proponującego sposób reagowania na te problemy; 7. wzywa Komisję do przedstawienia wniosku legislacyjnego w sprawie lepszego wdrażania przepisów dotyczących konkurencji w łańcuchu dostaw żywności, tak by skutecznie ograniczyć rozwój dominującej pozycji rynkowej i wzmocnić siłę przetargową rolników poprzez stworzenie skutecznie działających organizacji zrzeszających producentów i MŚP; Nadużywanie pozycji nabywcy i nadużycia przy zawieraniu umów 8. wzywa Komisję do wprowadzenia zmian w europejskim prawie w zakresie konkurencji, tak by zapobiegać szkodom wynikającym z koncentracji oraz prowadzącym do nadużywania pozycji nabywców w łańcuchu dostaw żywności, np. poprzez opóźnianie należnych rolnikom płatności, wymuszanie upustów, odsprzedawanie ze stratą, wymagania ilościowe i nieuzasadnione opłaty za umieszczenie towarów na eksponowanych miejscach w sklepie; 9. wzywa Komisję do podjęcia działań przeciwko nieprawidłowemu wykorzystywaniu marek własnych poprzez narzucanie warunków umów, które ograniczają dostęp rolników do rynku i obniżają ceny producentów oraz przeciwko praktykom porozumień o wspólnych zakupach zawieranych przez sieci supermarketów; 10. stoi na stanowisku, że zalecenia Komisji zmierzające do poprawy pionowej integracji sektora spożywczego, nie odzwierciedlają potrzeby zrównoważenia siły przetargowej rolników i branży spożywczej; 11. ostrzega, że kontraktacja, integracja pionowa i kontrakty terminowe typu futures mogą osłabić konkurencję, szczególnie pomiędzy nabywcami, a co za tym idzie mogą prowadzić do dalszego osłabienia pozycji przetargowej rolników; 12. wzywa Komisję i państwa członkowskie do promowania należytego zawierania umów w oparciu o warunki wynegocjowane z organizacjami rolników i producentów, tak by PR\ doc 5/12 PE

6 zagwarantować najwyższą jakość produktów oraz uczciwe ceny i umożliwić stworzenie łatwo dostępnego systemu ochrony przed naruszeniem warunków umów przez nabywców; Spekulacja 13. wzywa Unię Europejską do nalegania na utworzenie niezależnej światowej agencji regulacji ustanawiającej zasady w zakresie kontraktów terminowych typu futures na towary oraz opcji i wdrażającej surowe środki regulacyjne przeciwko światowej spekulacji produktami spożywczymi; 14. wzywa Komisję do wzmocnienia uprawnień europejskich organów ds. europejskiej giełdy towarowej, tak by ograniczyć spekulację produktami spożywczymi i zapobiegać jej oraz pracować na rzecz wdrożenia odpowiednich środków UE zapobiegających spekulacji produktami nierolnymi wpływającej na kontrakty terminowe typu futures w rolnictwie; Samoregulacja 15. wzywa Radę do dalszego zachęcania do podejmowania inicjatyw w zakresie samoregulacji, tak by wzmocnić siłę przetargową rolników, zwłaszcza poprzez wspieranie organizacji producentów; 16. sugeruje, by państwa członkowskie wprowadziły wiążące kodeksy właściwego postępowania w ramach łańcucha dostaw żywności; Trwały system dostaw żywności, jakość żywności 17. z ubolewaniem przyjmuje fakt, że w swoim komunikacie Komisja nie przypisuje należnego znaczenia korelacji pomiędzy niskimi cenami wyjściowymi rolników i strukturalnymi nadwyżkami produkcji oraz ich konsekwencjami dla jakości żywności i dla zatrudnienia w regionach o niekorzystnych warunkach gospodarowania; 18. wzywa Komisję do uwzględnienia w swoich przyszłych programach działania zaleceń międzynarodowej oceny wpływu nauk i technologii rolniczych na rozwój (IAASTD), w zakresie dostaw żywności na świecie oraz sprawozdania Organizacji Narodów Zjednoczonych ws. działalności rolniczej i prawa do żywności; 19. wzywa Komisję do przyjęcia w UE norm w zakresie higieny w odniesieniu do sprzedaży lokalnej i na odległość oraz w zakresie okresu przechowywania produktów, by zdecentralizować i uprościć proces certyfikacji oraz systemy kontrolne i do promowania bezpośrednich relacji pomiędzy producentami i konsumentami oraz krótkich łańcuchów dostaw, których korzystny wpływ na zrównoważony rozwój udokumentowano w projektach badawczych KE; Produkcja na własne potrzeby, gastronomia, odpady spożywcze 20. ubolewa nad faktem, że Komisja zignorowała łańcuchy dostaw żywności, które nie są w ogóle lub w pełni zintegrowane z gospodarką rynkową, takie jak produkcja na własne potrzeby lub częściowo na własne potrzeby; PE /12 PR\ doc

7 21. wzywa Komisję do zmiany zasad w zakresie przetargów publicznych na usługi gastronomiczne, tak by poprawić zrównoważoną działalność rolniczą, rozwijać uprawę żywności sezonowej oraz zmniejszać zależność od paliw kopalnych w rolnictwie; 22. wzywa Komisję do podjęcia działań zmierzających do ograniczania marnotrawienia żywności w ramach łańcucha jej dostaw, które w większości państw członkowskich obejmuje do 30% produkowanej żywności; 23. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji. PR\ doc 7/12 PE

8 UZASADNIENIE Jednym z kluczowych celów Wspólnej Polityki Rolnej było i wciąż pozostaje zapewnianie rolnikom sprawiedliwych dochodów. Jednak wydaje się, że w porównaniu z celami takimi jak zwiększenie wydajności i światowa konkurencyjność europejskiego przemysłu spożywczego, sprawiedliwe dochody dla rolników nie zajmują wysokiej pozycji w porządku prac Komisji Europejskiej. Komisja Europejska poinformowała Parlament i Radę o poważnych problemach utrudniających prawidłowe funkcjonowanie łańcucha dostaw żywności w Europie. Uwidoczniły się one w związku z dramatyczną zmiennością cen towarów w sektorze rolnospożywczym. Wydaje się, że problemy te są ściśle związane z większą koncentracją w sektorze przetwórców, hurtowników, detalistów i sieci supermarketów, a także ze wzrostem ich możliwości rynkowych oraz stosowaniem różnych praktyk nadużywania przez nich jako nabywców dominującej pozycji w łańcuchu dostaw żywności. Co więcej, Komisja zwraca uwagę na kilka nieuczciwych praktyk w zakresie zawierania umów oraz na praktyki polegające na ograniczaniu dostępu do rynku i nakładaniu na producentów nienależnych opłat za umieszczanie produktów spożywczych na wyeksponowanych miejscach w sklepie lub wyeksponowanych półkach w regale (ang. listing) w sektorze detalicznym. Ponadto w komunikacie postawiono pytanie dotyczące przyczyny, dla której rolnicy muszą radzić sobie z problemem obniżania cen u producentów w prawie wszystkich sektorach, podczas gdy konsumenci muszą płacić te same lub wyższe ceny za końcowe produkty, które nabywają. Trudno jest jednak uzyskać dane na temat wysokości marż w sektorze. W odpowiedzi na te problemy Komisja proponuje poprawę przejrzystości cen w całym łańcuchu dostaw żywności, aby zwiększyć konkurencję i w ten sposób przeciwdziałać wahaniom cen oraz poprawę przepływu informacji pomiędzy partnerami na rynku w zakresie podaży i popytu, cen i warunków zawierania umów. Jednakże obecnie w państwach członkowskich i na szczeblu UE jest bardzo niewiele dostępnych danych dotyczących kształtowania cen na poziomie przetwarzania, handlu i wprowadzania do obrotu. Sprawozdanie zawiera propozycje, które zebrano w oparciu o dokument roboczy przygotowany przez sprawozdawcę w celu zachęcenia wszystkich zainteresowanych stron do wyrażenia opinii w zakresie kluczowych aspektów lepszego funkcjonowania łańcucha dostaw żywności i sprawiedliwych dochodów dla rolników. W projekcie rezolucji przejęto wiele z zaproponowanych rozwiązań, by zintensyfikować rozważania dotyczące możliwych rozwiązań i wezwać Komisję i Radę do podjęcia natychmiastowych działań. 1. Przejrzystość Komisja proponuje środki mające na celu zwiększenie przejrzystości cen w sektorze spożywczym. Należy do nich głównie poprawa przejrzystości rynków instrumentów pochodnych na towary rolne w celu umożliwienia kontroli nad nadmierną spekulacją i wahaniami cen towarów rolnych. Ponadto Komisja proponuje europejskie narzędzie PE /12 PR\ doc

9 monitorowania cen żywności i łatwo dostępne serwisy służące porównywaniu detalicznych cen żywności. Jednakże rozwiązania te nie obejmują środków, które mogłyby zwiększyć przejrzystość w przypadku rozkładu wartości dodanej i marż zysku między poszczególne sektory łańcucha dostaw żywności i w ich obrębie; informacji ujawniających faktyczne koszty produkcji ponoszone przez rolników w stosunku do cen oferowanych przez kupujących oraz związanych z tym konsekwencji dla praktyk produkcyjnych, jakości żywności i restrukturyzacji sektora, negatywne skutki dla środowiska naturalnego i porównywalne czynniki zewnętrzne; lub informacji na temat wpływu strukturalnych nadwyżek produkcyjnych wynikających z niektórych polityk dotyczących ilości dostaw i związanego z tym obniżania cen u producenta. Zobacz punkty 2, 3 i 4 w zakresie stanowiska sprawozdawcy w tej sprawie. 2. Konkurencja Komisja proponuje środki mające na celu zwiększenie konkurencyjności w europejskim łańcuchu dostaw żywności przede wszystkim poprzez poprawę dalszej integracji branży spożywczej na rynku wewnętrznym oraz usunięcie terytorialnych ograniczeń dostaw, które są sprzeczne z zasadami rynku wewnętrznego. Komisja dokonuje również przeglądu wybranych norm środowiskowych i systemów oznaczania pochodzenia, które mogą utrudniać handel ponadgraniczny, oraz proponuje powstrzymanie tworzenia krajowych i regionalnych systemów oznakowania, które mają zostać zastąpione nowymi ramami oznaczeń geograficznych, norm handlowych oraz systemów certyfikacji w ramach polityki jakości. Jednakże sprawozdawca wyraża ubolewanie z powodu faktu, że proponowane rozwiązania nie uwzględniają znacznego zróżnicowania struktur terytorialnych, rozmiarów, poziomu specjalizacji, zdolności do zatrudnienia różnych małych, średnich i dużych przedsiębiorstw wchodzących w skład łańcucha dostaw żywności oraz ich różnego dostępu do wsparcia publicznego; wyjątkowo nierównej siły przetargowej rolników w porównaniu z przetwórcami, hurtownikami i detalistami, co doprowadziło do nadużyć ze strony nabywców i zachowań antykonkurencyjnych; niewielkiej ambicji i niskich wyników krajowych i europejskich organów ds. konkurencji, jeśli chodzi o rozwiązywanie problemu tych asymetrii i podejmowanie odpowiednich środków; oraz utrzymującej się w niemal wszystkich państwach członkowskich wojny cenowej pomiędzy sieciami supermarketów. Zobacz propozycje sprawozdawcy w punktach 5, 6 i Restrukturyzacja rolnictwa i łańcucha dostaw żywności Komisja proponuje środki umożliwiające restrukturyzację sektora rolniczego i łańcuchów dostaw żywności oraz zachęca do tworzenia organizacji producentów rolnych. Przykładowo Komisja proponuje skupić się na sektorze mleczarskim, nieuwzględniając znacznej ilości wysoko przetworzonych produktów spożywczych w większości nabywanych przez konsumentów w gospodarstwach domowych. Przewiduje ona również utworzenie nowej grupy wysokiego szczebla ukierunkowanej na zwiększenie konkurencyjności sektora rolno- PR\ doc 9/12 PE

10 spożywczego, w szczególności MŚP oraz wspieranie innowacji i eksportu w tym sektorze. Jednakże propozycje te nie uwzględniają znacznego zróżnicowania struktur rolnych i rozmiarów gospodarstw oraz ich powiązań na rynkach lokalnych, regionalnych, krajowych lub międzynarodowych; znacznego zróżnicowania przedsiębiorstw przetwórczych oraz różnych poziomów konkurencyjności w odniesieniu do rynków i łańcuchów dostaw żywności, do których przedsiębiorstwa te należą; zróżnicowania niezależnych lokalnych detalistów, rynków, lokalnych łańcuchów dostaw żywności i systemów dostaw żywności częściowo na własne potrzeby, które są niezależne od sytuacji na rynku; znacznego uzależnienia producentów prowadzących intensywną działalność rolno-przemysłową i należących do łańcucha dostaw żywności od zewnętrznych, często importowanych środków produkcji, których to producentów uważa się za najbardziej konkurencyjnych na światowym rynku; szybkiego rozwiązywania działalności przez małe i średnie przedsiębiorstwa, detalistów i sklepy, zwłaszcza na obszarach wiejskich o niekorzystnych warunkach gospodarowania; oraz sprzeczności pomiędzy europejskimi zasadami konkurencji, a zamiarem Komisji dotyczącym zwiększenia siły przetargowej organizacji producentów, tak by mogli oni uzyskać uczciwą cenę za swoje produkty. Sprawozdawca zajmuje się powyższymi kwestiami w punktach 7, 10, 11, 15, Nadużywanie pozycji nabywcy i nadużycia przy zawieraniu umów Komisja uważa, że niezbędne jest podjęcie działań mających na celu likwidację nieuczciwych praktyk umownych między podmiotami gospodarczymi w ramach całego łańcucha dostaw żywności. Zwraca ona uwagę na takie praktyki jak opóźnione i nieterminowe płatności, jednostronne zmiany umów, płatności z góry, jako opłaty za rozpoczęcie współpracy z supermarketami i wiele innych. Jednakże propozycje dotyczące środków mających na celu przeciwdziałanie tym praktykom ograniczają się do wymiany dobrych praktyk, kampanii informacyjnych i przygotowania dobrowolnych standardowych umów. Co więcej propozycje nie obejmują środków mających na celu przeciwdziałanie praktykom, które narzucają producentom niskie ceny poprzez wymaganie dostarczania dużych ilości towarów, narzucanie niskich marż (wyłączne ceny dla jednego nabywcy); środków, które określałyby maksymalne opłaty za umieszczanie towarów na wyeksponowanych miejscach w sklepie lub wyeksponowanych półkach w regale (ang. listing fees), i środki uniemożliwiające stosowanie gróźb usunięcia towarów z takich miejsc; środków mających na celu przeciwdziałanie przepadkowi dostaw, nienależnym opłatom za opakowanie, opłatom za wprowadzenie do obrotu, rabatom po sprzedaży i płatnościom z mocą wsteczną; środków mających na celu przeciwdziałanie niepotrzebnym opóźnieniom płatności, co jest praktyką stosowaną prawie we wszystkich sieciach detalicznych oraz dodatkowym opłatom na z tytułu wprowadzenie do obrotu wprowadzanych na pokrycie kosztów nieprawidłowości w funkcjonowaniu rynku; środków mających na celu poprawę wiedzy producentów i konsumentów na temat kształtowania cen w całym łańcuchu dostaw żywności oraz środków mających na celu kontrolę koncentracji podmiotów prowadzących sprzedaż pakietową i grup zakupowych na poziomie europejskim. Zobacz propozycje sprawozdawcy w punktach 8, 12 i Odsprzedaż ze stratą PE /12 PR\ doc

11 W części dotyczącej praktyk antykonkurencyjnych Komisja nie wspomniała konkretnie o praktykach odsprzedaży ze stratą, które są powszechnie stosowane w Europie. Komisja wskazuje jednak znaczną liczbę przypadków karteli i przypadków narzucania cen odsprzedaży, wspólnej komercjalizacji, porozumień o wspólnych zakupach (porozumienia mające na celu obniżenie kosztów zakupu surowców do produkcji, ang. buying alliances), porozumień o sprzedaży wiązanej i pakietowej oraz coraz powszechniejszego stosowania marki własnej. Jednakże komunikat nie zawiera danych lub analiz dotyczących praktyk odsprzedaży ze stratą, która obejmowałaby takie przypadki jak kartel makaronowy we Włoszech lub podobne przypadki we Francji, w Niemczech, Irlandii i nowych państwach członkowskich; propozycji, które uwzględniałyby doświadczenia różnych państw członkowskich w stosowaniu krajowych przepisów dotyczących przeciwdziałania praktykom odsprzedaży ze stratą i które mogłyby zwiększyć efektywność obowiązującego prawa UE dotyczącego konkurencji pod względem zapobiegania tym praktykom i ich powstrzymywania; Zobacz propozycje sprawozdawcy w punktach 8 i 9. Co więcej działalność europejskiego systemu monitorowania cen i marż produktów rolnych powinna prowadzić do określenia cen minimalnych pokrywających koszty produkcji i gwarantujących rolnikom sprawiedliwe dochody. Taka cena służyłaby za punkt odniesienia w negocjacjach pomiędzy organizacjami producentów a partnerami stanowiącymi dalsze ogniwa w łańcuchu dostaw żywności, zakazując sprzedaży ze stratą dla rolników. 6. Poprawa jakości żywności i trwałe systemy dostaw żywności Ponadto w komunikacie nie uwzględniono istotnych dla cen zależności między rozmiarem gospodarstw i cenami wyjściowymi u producentów; różnic w zależności gospodarstw od zewnętrznych środków produkcji (energia, pasza, itd) zrównoważonego rozwoju działalności rolniczej, zważywszy na nowe wyzwania, takie jak zmiany klimatu, utrata różnorodności biologicznej, o czym była mowa w ramach oceny funkcjonowania WPR oraz strategii gospodarczej UE 2020; związku norm higienicznych w UE ze sprzedażą lokalną i na odległość oraz okresem przechowywania produktów; oraz różnorodnych kryteriów oceny jakości żywności niezależnych od bezpieczeństwa. Ulepszenia funkcjonowania łańcuchów dostaw żywności powinny obejmować zróżnicowanie i przegląd norm higienicznych: decentralizację i uproszczenie systemów certyfikacji i kontroli; promowanie bezpośrednich kontaktów między producentem a konsumentem oraz krótkich łańcuchów dostaw żywności, które są korzystne z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju, jak wykazały ostatnie projekty badawcze KE; oraz zaangażowanie producentów i konsumentów w opracowywanie kryteriów jakości i kryteriów dotyczących uczciwego handlu. Sprawozdawca odniósł się do tych aspektów w punktach 17, 18 i Samowystarczalność, publiczne łańcuchy dostaw żywności, gastronomia i odpady spożywcze PR\ doc 11/12 PE

12 W komunikacie nie uwzględniono następujących zagadnień: - łańcuchy dostaw żywności, które nie są włączone w gospodarkę rynkową lub są w nią włączone jedynie częściowo, np. produkcja w całości lub częściowo na własne potrzeby, która nadal stanowi istotną część dostaw żywności w wielu państwach członkowskich, zwłaszcza w sektorze owoców i warzyw. - gastronomia publiczna i prywatna (w tym stołówki i restauracje), która ma własne szczególne potrzeby, struktury cen i reguły konkurencji; - kryteria zrównoważonego rozwoju środowiska w przypadku praktyk w zakresie zaopatrzenia w żywność (gastronomia) jako sposób na podwyższenie jakości żywności i zwiększenie lokalnego wzrostu gospodarczego z jednoczesnym zmniejszeniem odległości, jaką żywność musi pokonać od producenta do konsumenta, i ograniczeniem uzależnienia od środków agrochemicznych; - wyjątkowo duże straty produktów spożywczych w całym łańcuchu dostaw żywności, które w większości państw członkowskich wynoszą aż 30% żywności produkowanej i wprowadzanej do obrotu; - znaczenie europejskiego programu pomocy żywnościowej dla łańcucha dostaw żywności, który zapewnia wyżywienie 43 milionom ubogich osób w Europie i który należy zmienić w taki sposób, by stworzyć lepsze powiązania między lokalnymi producentami a konsumentami. Powyższe zagadnienia podsumowano w punktach 20, 21 i Spekulacja W punktach 13 i 14 sprawozdawca wzywa do ustanowienia odpowiednich środków przeciwdziałania spekulacjom na rynku produktów spożywczych. PE /12 PR\ doc