PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK URZĄDZEŃ I SYSTEMÓW ENERGETYKI ODNAWIALNEJ, O STRUKTURZE MODUŁOWEJ

Transkrypt

1 ROGRAM NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK URZĄDZEŃ I SYSTEMÓW ENERGETYKI ODNAWIALNEJ, O STRUKTURZE MODUŁOWEJ wersja przed recenzją (wersja robocza) z dn Warszawa 2012 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 1

2 SIS TREŚI 1. TY ROGRAMU: MODUŁOWY RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA: ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO RZEDMIOTY ROZSZERZONE W TEHNIKUM KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK URZĄDZEŃ I SYSTEMÓW ENERGETYKI ODNAWIALNEJ Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO INFORMAJA O ZAWODZIE TEHNIK URZĄDZEŃ I SYSTEMÓW ENERGETYKI ODNAWIALNEJ UZASADNIENIE OTRZEY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE TEHNIK URZĄDZEŃ I SYSTEMÓW ENERGETYKI ODNAWIALNEJ OWIĄZANIA ZAWODU TEHNIK URZĄDZEŃ I SYSTEMÓW ENERGETYKI ODNAWIALNEJ Z INNYMI ZAWODAMI ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE TEHNIK URZĄDZEŃ I SYSTEMÓW ENERGETYKI ODNAWIALNEJ LAN NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK URZĄDZEŃ I SYSTEMÓW ENERGETYKI ODNAWIALNEJ ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH MODUŁÓW M1. Wykonywanie prac przygotowawczych do montażu systemów energetyki odnawialnej M2. Wykonywanie montażu systemów energetyki odnawialnej M3. rowadzenie eksploatacji systemów energetyki odnawialnej M4. rzygotowanie do wejścia na rynek pracy M5. raktyki zawodowe ZAŁĄZNIKI rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 2

3 TY SZKOŁY: TEHNIKUM 1. TY ROGRAMU: MODUŁOWY 2. RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA: Autorzy: mgr inż. Krzysztof Kaptur, dr inż. Krzysztof resz Recenzenci: Konsultanci: mgr inż. Mirosław Żurek 4. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO rogram nauczania dla zawodu technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi: Ustawą z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz z późn. zm.); Rozporządzeniem MEN z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. z dnia 3 stycznia 2012 r., poz. 7); Rozporządzeniem MEN z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. z dnia 17 lutego 2012 r., poz. 184); Rozporządzeniem MEN z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania (Dz. U. z dnia 22 lutego 2012r. poz. 204); Rozporządzeniem MEN z dnia 30 kwietnia 2007r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562 z późn. zm.); Rozporządzeniem MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 228, poz. 1487); Rozporządzeniem MENiS z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69 z późn. zm.); Rozporządzeniem MEN z dnia 15 grudnia 2010 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz. U. Nr 244, poz. 1626); Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. z dnia 19 marca 2003 r. Nr 47, poz. 401); Ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. rawo budowlane (Dz. U. z 2003r., Nr 207, poz z późn. zm.); Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 27 sierpnia 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz szczegółowego zakresu rodzajów robót budowlanych, stwarzających zagrożenia bezpieczeństwa i zdrowia ludzi (Dz. U. Nr 151, poz. 1256); rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 3

4 Ustawą z dnia z dnia 10 kwietnia 1997 r. rawo energetyczne (Dz.U. z 1997r., Nr 54, poz. 348 z późn. zm.). 5. ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO elem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. 6. RZEDMIOTY ROZSZERZONE W TEHNIKUM W programie nauczania dla zawodu technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej uwzględniono przedmioty ogólnokształcące: fizyka i matematyka, których nauka odbywać się będzie na poziomie rozszerzonym oraz uwzględniono przedmiot historia i społeczeństwo, jako przedmiot uzupełniający. 7. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK URZĄDZEŃ I SYSTEMÓW ENERGETYKI ODNAWIALNEJ Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO rogram nauczania dla zawodu technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania. rogram uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym: rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 4

5 1) umiejętność rozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; 2) umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; 3) umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; 4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych; 5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi; 6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; 7) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; 8) umiejętność pracy zespołowej. W programie nauczania dla zawodu technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. Dotyczy to przede wszystkim takich przedmiotów jak: matematyka, fizyka, informatyka a także podstawy przedsiębiorczości i edukację dla bezpieczeństwa. Wykaz efektów z podstawy programowej kształcenia ogólnego stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej: a) matematyka: używa prostych obiektów matematycznych, interpretuje pojęcia matematyczne i operuje obiektami matematycznymi; tworzy i stosuje strategię wynikającą z treści zadania do rozwiązania problemu; prowadzi proste rozumowanie i podaje argumenty uzasadniające poprawność rozumowania; b) fizyka: wykorzystuje wielkości fizyczne do opisu poznanych zjawisk lub rozwiązania prostych zadań obliczeniowych; wskazuje w otaczającej rzeczywistości przykłady zjawisk opisywanych za pomocą poznanych praw i zależności fizycznych; c) informatyka: bezpiecznie posługuje się komputerem i jego oprogramowaniem oraz wykorzystuje sieci komputerowe; wyszukuje, gromadzi i przetwarza informacje z różnych źródeł; opracowuje za pomocą komputera: rysunki, teksty, dane liczbowe, motywy, animacje, prezentacje multimedialne; d) podstawy przedsiębiorczości: poznawanie mechanizmów funkcjonowania gospodarki rynkowej oraz związanych z nią najważniejszych instytucji (bank centralny, giełdy itp.); zapoznanie z podstawowymi zasadami podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej w różnych formach. e) edukacja dla bezpieczeństwa ma dać przygotowanie do podjęcia działań ratowniczych oraz umożliwić nabycie umiejętności udzielania pierwszej pomocy, przedstawić typowe zagrożeń zdrowia i życia podczas pożaru, powodzi, paniki itp., scharakteryzować zasady zachowania się ludności po ogłoszeniu alarmu oraz umiejętność zdobywania i krytycznego analizowania informacji, formułowania hipotez i ich weryfikacji. 8. INFORMAJA O ZAWODZIE TEHNIK URZĄDZEŃ I SYSTEMÓW ENERGETYKI ODNAWIALNEJ Technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej jest zawodem prowadzonym do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego w 2010 roku. rzez to technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej jest nowym kierunkiem kształcenia w szkołach ponadgimnazjalnych. Stanowi on odpowiedź na zmieniająca się rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 5

6 strukturę źródeł energii, wśród których szczególną rolę stanowią źródła o charakterze niekonwencjonalnym. Zmiany te, tym samym, wymuszają sukcesywne przygotowanie profesjonalnych kadr, zajmujących się obsługą i nadzorem infrastruktury energetyki odnawialnej. Absolwenci tego kierunku będą przygotowani do organizowania i wykonywania prac związanych z montażem i obsługą systemów energetyki odnawialnej. onadto wykształcenie to pozwoli absolwentom wspierać fachową pomocą jednostki administracji publicznej i samorządowej w obszarach gospodarki zasobami energetyki odnawialnej. W szczególności będą oni przygotowani do: określania warunków lokalizacji urządzeń stosowanych do wytwarzania energii cieplnej, mechanicznej i elektrycznej; planowania prac związanych z montażem instalacji wyposażonych w urządzenia do wykorzystywania energii odnawialnej; organizowania i nadzorowania prac związanych z montażem urządzeń stosowanych w systemach energetyki odnawialnej; wykonywania montażu urządzeń stosowanych do pozyskiwania energii odnawialnej; kontrolowania działań urządzeń i instalacji oraz funkcjonowania systemów energetyki odnawialnej; obliczania kosztów materiałów i robót instalacyjnych; biegłego posługiwania się językiem obcym technicznym w wykonywanym zawodzie; współpracy z krajowymi i zagranicznymi organizacjami, przedsiębiorstwami oraz instytucjami w zakresie energetyki odnawialnej. rzez to jest to zawód szerokoprofilowy. W dziedzinie odnawialnych źródeł energii na poziomie technikalnym-uniwersalny. Absolwenci, ze względu na wszechstronne przygotowanie w obszarze instalacji energetyki słonecznej, wiatrowej, wodnej, geotermalnej oraz technologii energetycznego wykorzystania biomasy mogą kontynuować dalsze kształcenie i specjalizację zarówno podnosząc kwalifikacje w systemie edukacji formalnej, jak również nieformalnej i pozaformalnej. Technicy urządzeń i systemów energetyki odnawialnej mogą znaleźć zatrudnienie zarówno na stanowiskach związanych z montażem instalacji wyposażonych w urządzenia energetyki odnawialnej, jak i stanowiskach nadzoru technicznego nad utrzymaniem prawidłowego funkcjonowania instalacji energetyki odnawialnej. Technicy urządzeń i systemów energetyki odnawialnej pracują przeważnie w budownictwie i energetyce oraz w doradztwie energetycznym, w zakresie możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii. W administracji publicznej mogą pracować na stanowiskach nadzoru technicznego i obsługi inwestycji związanych z zastosowaniem odnawialnych źródeł energii, w szczególności w budownictwie. 9. UZASADNIENIE OTRZEY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE TEHNIK URZĄDZEŃ I SYSTEMÓW ENERGETYKI ODNAWIALNEJ Sektor odnawialnych źródeł energii należy do dynamicznie rozwijającej się gałęzi gospodarki w naszym kraju. Zakłada się, że w olsce będą wspierane przedsięwzięcia producentów energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych. Wspierany będzie rozwój rozproszonych źródeł energii odnawialnych. W obszarze elektroenergetyki przewiduje się przede wszystkim rozwój źródeł opartych na energii wiatru oraz biomasie, a także przewiduje się wzrost ilości małych elektrowni wodnych. Według olityki energetycznej olski do 2030 roku relatywnie największą dynamikę wzrostu spośród odnawialnych źródeł energii do roku 2020 zanotują energetyka wiatrowa (pięćdziesięcioczterokrotny wzrost) i ciepło słoneczne (trzydziestopięciokrotny wzrost). W kontekście osiągnięcia postawionego celu 15% udziału energii ze źródeł odnawialnych w strukturze energii finalnej brutto w 2020 r., będą miały postępy poczynione w energetyce wiatrowej, produkcji biogazu i biomasy stałej oraz w biopaliwach transportowych. Te cztery obszary w 2020 roku stanowić będą łącznie ok. 94% zużycia energii ze wszystkich źródeł rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 6

7 odnawialnych. Istotnym uzupełnieniem oferty dużych systemów energetyki odnawialnej są małe, zdecentralizowane instalacje w budownictwie, takie jak panele słoneczne bądź kotły na biomasę. Energia geotermalna znajdzie z kolei najszersze zastosowanie w budynkach publicznych. Na dachach naszych domów pojawia się coraz więcej kolektorów słonecznych, a kotły na biomasę są już powszechnie stosowane, podobnie jak pompy ciepła. Szczególnie dużo takich instalacji pojawiło się już w miejscowościach turystycznych i na osiedlach domów jednorodzinnych pod miastami. Szansą dla instalacji na biomasę będą również tereny, na których uprawia się rośliny energetyczne i wykorzystuje słomę do produkcji palet. Do montażu, eksploatacji i serwisowania tych urządzeń poszukiwani będą w pierwszej kolejności technicy OZE tytuł technika urządzeń i systemów energetyki odnawialnej umożliwi absolwentom podjęcie pracy w firmach specjalizujących się w technice instalacyjnej, grzewczej czy klimatyzacyjnej, oraz firmach konsultingowych i doradczych na terenie całego kraju. Wykwalifikowane osoby mogą też prowadzić samodzielną działalność usługową, montując instalacje słoneczne, pompy ciepła i kotły na biomasę. oraz więcej inwestycji związanych z odnawialnymi źródłami energetyki (OZE) sprawia, że zawód technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej wydaje się być zawodem przyszłości i już niedługo będzie bardzo poszukiwany na rynku pracy. Dobre perspektywy dla branży uzasadniają potrzebę kształcenia w zawodzie, tym bardziej, że specjaliści w tym sektorze należą do grupy poszukiwanych pracowników. ostęp technologiczny i coraz większa efektywność ekonomiczna systemów energetyki odnawialnej, a także względy ekologiczne wspierające promocję technologii energetyki odnawialnej dają dobre perspektywy pracy dla absolwentów szkół kształcących w zawodzie technika urządzeń i systemów energetyki odnawialnej. Osoby przedsiębiorcze mogą tworzyć własne firmy, w szczególności w obszarze małych, zdecentralizowanych instalacji. Na zarobki wpłyną na pewno: specyfika danego regionu, wielkość miasta, poziom bezrobocia i stopień rozwoju branży. W dużym mieście młody technik może zarobić ok. 2 tys. zł, a fachowiec z wieloletnim doświadczeniem w zawodzie 5 tys. zł i więcej. Natomiast specjalista mający własną działalność handlowo-usługową i zajmujący się montowaniem i serwisowaniem instalacji i urządzeń energetyki odnawialnej może liczyć na znacznie wyższe dochody. 10. OWIĄZANIA ZAWODU TEHNIK URZĄDZEŃ I SYSTEMÓW ENERGETYKI ODNAWIALNEJ Z INNYMI ZAWODAMI odział zawodów na kwalifikacje sprawia, że system kształcenia jest elastyczny, umożliwiający uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy, własnych potrzeb i ambicji. Wspólne kwalifikacje mają zawody kształcone na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej i technikum. W przypadku zawodu technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej nie występuje powiązanie z zawodem kształconym na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej. Dla technika urządzeń i systemów energetyki odnawialnej wyodrębniono dwie kwalifikacje w zawodzie:.21. Montaż urządzeń i systemów energetyki odnawialnej i.22. Eksploatacja urządzeń i systemów energetyki odnawialnej. Zawód technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej nie ma wspólnych kwalifikacji z innymi zawodami. osiada efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru budowlanego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach KZ (.g): technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej, technik energetyk. Kwalifikacja Symbol zawodu Zawód.21. Montaż urządzeń i systemów energetyki odnawialnej Technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej Elementy wspólne KZ(.g) OMZ rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 7

8 .22. Eksploatacja urządzeń i systemów energetyki odnawialnej Technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej KZ(.g) OMZ 11. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE TEHNIK URZĄDZEŃ I SYSTEMÓW ENERGETYKI ODNAWIALNEJ Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) organizowania montażu urządzeń i systemów energetyki odnawialnej; 2) wykonywania montażu urządzeń i systemów energetyki odnawialnej; 3) konserwowania oraz naprawiania urządzeń i systemów energetyki odnawialnej; 4) kontrolowania pracy urządzeń i systemów energetyki odnawialnej; 5) sporządzania kosztorysów oraz ofert i umów dotyczących urządzeń i systemów energetyki odnawialnej. Do wykonywania zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej: efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów (H, DG, JOZ, OMZ); efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru budowlanego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie KZ(.g); efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie:.21. Montaż urządzeń i systemów energetyki odnawialnej i.22. Eksploatacja urządzeń i systemów energetyki odnawialnej. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 8

9 12. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK URZĄDZEŃ I SYSTEMÓW ENERGETYKI ODNAWIALNEJ Zgodnie z Rozporządzeniem MEN w sprawie ramowych planów nauczania w technikum o czteroletnim okresie nauczania minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1470 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne zostanie przeznaczonych minimum 735 godzin, a na kształcenie zawodowe praktyczne 735 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi: na kształcenie w ramach efektów wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia przeznaczono minimum 380 godzin. na kształcenie w ramach kwalifikacji.21. przeznaczono minimum 590 godzin; na kształcenie w ramach kwalifikacji.22. przeznaczono minimum 380 godzin. Tabela 3. lan nauczania dla programu o strukturze modułowej Lp. Obowiązkowe zajęcia edukacyjne Modułowe kształcenie zwodowe M1 Wykonywanie prac przygotowawczych do 1 montażu systemów energetyki odnawialnej M2 Wykonywanie montażu systemów energetyki 2 odnawialnej M3 rowadzenie eksploatacji systemów energetyki 3 odnawialnej I Klasa I II III IV II I II I II I II Liczba godzin tygodniowo w czteroletnim okresie nauczania Liczba godzin w czteroletnim okresie nauczania M4 rzygotowanie do wejścia na rynek pracy Łączna liczba godzin kształcenia zawodowego Tygodniowy wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 9

10 **zajęcia odbywają się w pracowniach szkolnych, warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego oraz u pracodawcy. Wymiar praktyk zawodowych tyg. godz. kl. I - zgodnie z podstawą programową 0 kl. II - zgodnie z podstawą programową 0 kl. III - zgodnie z podstawą programową kl. IV - zgodnie z podstawą programową 0 Razem Egzamin potwierdzający pierwszą kwalifikację (.21) odbywa się pod koniec drugiego semestru klasy drugiej. Egzamin potwierdzający drugą kwalifikację (.22) odbywa się pod koniec pierwszego semestru klasy czwartej. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 10

11 Wykaz jednostek modułowych programowych dla zawodu TEHNIK URZĄDZEŃ I SYSTEMÓW EMNERGETYKI ODNAWIALNEJ Nazwa modułu M1.Wykonywanie prac przygotowawczych do montażu systemów energetyki odnawialnej M2.Wykonywanie montażu systemów energetyki odnawialnej M3.rowadzenie eksploatacji systemów energetyki odnawialnej Nazwa jednostki modułowej Liczba godzin przewidziana na jednostkę modułową M1.J1.osługiwanie się dokumentacją techniczną M1.J2.Organizowanie montażu urządzeń i systemów energetyki odnawialnej M2.J1.Sporządzanie kosztorysów oraz ofert i umów dotyczących montażu urządzeń i systemów energetyki odnawialnej M2.J2.Wykonywanie montażu urządzeń i systemów energetyki odnawialnej M3.J1.Monitorowanie oraz nadzorowanie systemów energetyki odnawialnej M4.rzygotowanie do wejścia na runek pracy M3.J2.Wykonywanie konserwacji oraz naprawy urządzeń oraz systemów energetyki odnawialnej M4.J1.odejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej w budownictwie M4.J2.osługiwanie się językiem obcym zawodowym w budownictwie M5.raktyki zawodowe M5.J1.ezpieczeństwo i organizacja pracy podczas wykonywania zadań zawodowych M5.J2.Eksploatacja systemów energetyki wodnej i wiatrowej oraz systemów energetycznego wykorzystania biomasy rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 11

12 Mapa dydaktyczna Technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej M M1.J M1.J M M2.J M2.J M M M3.J M3.J M4.J M4.J2 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 12

13 13. ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH MODUŁÓW W programie nauczania dla zawodu technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej zastosowano taksonomię celów A. Niemierko. Moduły w kształceniu zawodowym M1. Wykonywanie prac przygotowawczych do montażu systemów energetyki odnawialnej 390 godzin M2. Wykonywanie montażu systemów energetyki odnawialnej 420 godzin M3. rowadzenie eksploatacji systemów energetyki odnawialnej 600 godzin M4. rzygotowanie do wejścia na rynek pracy 60 godzin M5. raktyki zawodowe 160 godzin rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 13

14 M1. Wykonywanie prac przygotowawczych do montażu systemów energetyki odnawialnej M1.J1. osługiwanie się dokumentacją techniczną M1.J2. Organizowanie montażu urządzeń i systemów energetyki odnawialnej M1.J1. osługiwanie się dokumentacją techniczną Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi H(7)1. zaplanować stanowisko pracy w pracowni rysunku technicznego zgodnie z wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; H(7)2. zaplanować stanowisko pracy z dokumentacją techniczną zgodnie z wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; H(7)5. zorganizować stanowisko pracy w pracowni rysunku technicznego zgodnie z wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; H(7)6. zorganizować stanowisko pracy z dokumentacją techniczną zgodnie z wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy; KZ(.g)(12)1. przestrzegać zasad wykonywania rysunków technicznych; KZ(.g)(12)2. rozpoznać oznaczenia graficzne i opisy ogólnych cech obiektów budowlanych oraz elementów i ustrojów budowlanych; KZ(.g)(12)3. rozpoznać oznaczenia graficzne urządzeń i przewodów instalacji rurowych; Materiał kształcenia ezpieczeństwo i higiena pracy w pracowni komputerowej. Rodzaje rysunków technicznych w budownictwie. Zasady wymiarowania rysunków technicznych. Graficzne oznaczenia elementów i ustrojów budowlanych. Graficzne oznaczenia elementów instalacji rurowych Graficzne oznaczenia na rysunkach instalacji elektrycznych. Normy rysunkowe. Zasady sporządzania dwuwymiarowych rysunków wspomaganych komputerowo. odstawowe funkcje i polecenia programu komputerowego, wspomagające wykonanie rysunku technicznego. zęści składowe dokumentacji technicznej. Dokumentacja techniczna instalacji. Rysunek schematyczny instalacji. Rysunek odręczny instalacji. Rysunek inwentaryzacyjny. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 14

15 M1.J1. osługiwanie się dokumentacją techniczną KZ(.g)(12)4. odczytać rysunki techniczne instalacji rurowych; KZ(.g)(12)5. wykonać rysunki w rzutach poziomych i przekrojach poprzecznych z wykorzystaniem specjalistycznych programów komputerowych; KZ(.g)(12)6. wyjaśnić zasady wykonywania rysunków schematycznych, szkiców technicznych i rysunków inwentaryzacyjnych; KZ(.g)(12)7. wykonać rozwinięcia płaskie oraz aksonometryczne z wykorzystaniem specjalistycznych programów komputerowych; KZ(.g)(15)1 rozróżnić funkcje i polecenia w programie komputerowym wspomagającym wykonanie dwuwymiarowych rysunków technicznych; KZ(.g)(15)2. zastosować programy komputerowe wspomagające wykonywanie dwuwymiarowych rysunków technicznych KZ(.g)(15)3. zastosować programy: edytor tekstu, arkusz kalkulacyjny, program do prezentacji multimedialnych do opracowywania i prezentowania wykonanych projektów.21.1(1)1. rozróżnić rodzaje rysunków technicznych;.21.1(1)2. rozróżnić rodzaje i elementy dokumentacji budowlanej;.21.1(1)3. przeanalizować dokumentacje techniczne instalacji;.21.1(1)4. przeanalizować instrukcje montażu urządzeń i systemów energetyki odnawialnej;.21.1(1)5. wyjaśnić zasady wykonywania zestawień materiałów na podstawie dokumentacji;.21.1(1)6. posłużyć się normami dotyczącymi rysunków technicznych.21.1(1)7. posłużyć się dokumentacją techniczną systemów energetyki odnawialnej.21.1(1)8. posłużyć się instrukcjami montażu i obsługi urządzeń i systemów energetyki odnawialnej.21.1(1)9. wykonać zestawienie materiałów na podstawie dokumentacji;.21.1(8)1. rozpoznać oznaczenia graficzne wykorzystywane na schematach montażu instalacji elektrycznych;.21.1(8)2. wykonać rysunki schematyczne instalacji energetyki odnawialnej.21.1(8)3. wykonać rysunki inwentaryzacji instalacji energetyki odnawialnej Instrukcje montażu i obsługi urządzeń i instalacji. Zasady wykonywanie zestawień materiałów. Wykonywanie rzutów poziomych. Wykonywanie przekroi poprzecznych. Wykonywanie rozwinięć płaskich Wykonywanie rozwinięć aksonometrycznych. Wykonywanie prezentacji projektów. osługiwanie się dokumentacją techniczną. Wykonywanie rysunków schematycznych instalacji. Wykonywanie rysunków inwentaryzacyjnych. osługiwanie się Instrukcją montażu i obsługi urządzeń i instalacji. Wykonywanie zestawień materiałów. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 15

16 M1.J1. osługiwanie się dokumentacją techniczną.21.1(8)4. wykonać rysunki schematyczne rurociągów;.21.1(8)5. wykonać rysunki schematyczne montażu instalacji elektrycznych; lanowane zadania (ćwiczenia) Odczytanie rysunku i sporządzenie zestawienia elementów instalacji. Otrzymałeś zlecenie sporządzenia zestawienia materiałów do wykonania instalacji na podstawie projektu budowlanego. Zestawienie przygotuj wg określonego wzoru. Zadanie wykonaj w zespole 2-3 osobowym korzystając z dostępnych w pracowni programów komputerowych, w tym z dostępu do internetu. Wykonaną pracę porównaj z przygotowanym wzorcem i dokonajcie w grupie samooceny poprawności wykonania ćwiczeń. Sporządzenie rysunku odręcznego wybranej instalacji energetyki odnawialnej Firma instalacyjna powinna dostarczyć na budowę rury stalowe niezbędne do wykonania montażu instalacji energetyki odnawialnej. W celu zaplanowania transportu otrzymałeś zadanie obliczenia masy rur, które będą transportowane na budowę. rzeanalizuj dokumentację techniczną instalacji energetyki odnawialnej, w celu ustalenia parametrów niezbędnych do wykonania obliczeń. Sporządź notatkę dla działu transportu zawierającą średnice i długości rur, zgodnie z zestawieniem materiałów w dokumentacji oraz sumaryczną masę rur. Uczniowie wykonują ćwiczenie indywidualnie. odsumowaniem wykonania ćwiczenia powinna być dyskusja dotycząca różnych przykładów praktycznego zastosowania analizy dokumentacji technicznej. Sporządzenie rysunku sytuacyjnego urządzenia energetyki odnawialnej z zastosowaniem programu komputerowego Na podstawie wskazówek, założeń i podkładu budowlanego otrzymanych od nauczyciela, uczniowie wykonują rysunek sytuacyjny urządzenia energetyki odnawialnej zawierający wszystkie informacje potrzebne do ustalenia jego lokalizacji, zgodnie z wymaganiami technicznymi, z zastosowaniem programu komputerowego i zasad rysunku technicznego. Wykonane prace należy porównać z przygotowanym wzorcem i dokonać samooceny poprawności wykonania ćwiczeń. Wykonanie fragmentu dokumentacji montażu na podstawie instrukcji montażu i obsługi instalacji energetyki odnawialnej i podkładu budowlanego Zlecenie, które otrzymała firma obejmuje montaż instalacji kolektorów słonecznych w budynku jednorodzinnym. Otrzymałeś zadanie polegające na wykonaniu na dołączonym do zadania podkładzie budowlanym odręcznego szkicu określającego usytuowanie zasobnika solarnego. Usytuowanie zasobnika powinno uwzględniać wymagania producenta zasobnika zawarte w instrukcji montażu i konserwacji tego urządzenia. Uczniowie wykonują ćwiczenie w grupie 2-3 osobowej i po wykonaniu szkicu prezentują efekty swojej pracy. Wykonane prace należy porównać z przygotowanym wzorcem i dokonać samooceny poprawności wykonania ćwiczeń. odsumowaniem wykonania ćwiczenia powinna być dyskusja dotycząca zaproponowanych lokalizacji urządzenia, w szczególności zgodności propozycji lokalizacji z kryteriami ustawienia urządzenia podanymi przez producenta w instrukcji oraz konsekwencji błędów w ustawieniu zasobnika. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni rysunku technicznego. Wyposażenie pracowni: stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką i skanerem oraz projektorem multimedialnym. Stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wszystkie komputery podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, programy: do wykonywania rysunku technicznego, edytor tekstu, arkusz kalkulacyjny, program do prezentacji multimedialnych, pomoce dydaktyczne do kształtowania wyobraźni przestrzennej, normy dotyczące zasad wykonywania rysunku technicznego. Zajęcia edukacyjne powinny odbywać się w grupie do 15 uczniów. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do wykonywania ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów. rezentacje multimedialne z zakresu zasad rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 16

17 M1.J1. osługiwanie się dokumentacją techniczną rysunku technicznego. Zalecane metody dydaktyczne Jednostka modułowa osługiwanie się dokumentacją techniczną wymaga zastosowania różnorodnych form pracy: aktywizujących metod kształcenia z uwzględnieniem metody ćwiczeń, projektów, łączenia teorii z praktyką. Zalecane jest korzystanie z innych niż podręcznikowe źródeł informacji: instrukcji producentów, specjalistycznych wydawnictw branżowych. W szczególności instrukcje obsługi programów komputerowych należy dostosować do możliwości uczniów poprzez dobór w rozbudowanych programach komputerowych podstawowych narzędzi informatycznych i poleceń. Dominującymi metodami kształcenia powinny być metoda ćwiczeń i projektów uczniowie mogą pracować samodzielnie i w grupach. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone indywidualnie i w grupach z wykorzystaniem zróżnicowanych form. Grupy do wykonywania zadań mogą liczyć do 3 osób. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzenie efektów kształcenia będzie przeprowadzone na podstawie porównania wyników pracy grupy z wzorcem. Dodatkowo prowadzący zajęcia powinien zwrócić uwagę na: posługiwanie się terminologią zawodową, poprawność i staranność wykonania ćwiczenia, umiejętności korzystania i przetwarzania informacji zawartych w różnych źródłach, terminowość wykonania projektu, umiejętność logicznego myślenia, role pełnione w grupie, systematyczność pracy, zaangażowanie w wykonywaną pracę. Dla działu - do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się stosowanie testów wielokrotnego wyboru, ćwiczeń, projektów i testów praktycznych ocenianych kryterialnie w oparciu o schemat punktowania. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 17

18 M1.J2. Organizowanie montażu urządzeń i systemów energetyki odnawialnej Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczn a H(4)1. rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe w technologii montażu systemów energetyki odnawialnej; H(4)2. wskazać sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia i życia w miejscu montażu systemów energetyki odnawialnej; H(4)3. ustalić sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia podczas wykonywania montażu systemów energetyki odnawialnej; H(4)7. wskazać zagrożenia dla zdrowia i życia występujące w trakcie montażu systemów energetyki odnawialnej; H(4)8. wyjaśnić zasady zapobiegania zagrożeniom dla zdrowia i życia w trakcie montażu systemów energetyki odnawialnej; H(5)1. ustalić rodzaje czynników szkodliwych występujących w technologii montażu systemów energetyki odnawialnej; H(5)2. dokonać charakterystyki czynników szkodliwych występujących w technologii montażu systemów energetyki odnawialnej; H(5)3. określić sposoby zabezpieczania się przed czynnikami szkodliwymi w technologii montażu systemów energetyki odnawialnej; H(5)6. wskazać czynniki szkodliwe występujące w trakcie montażu systemów energetyki odnawialnej; H(5)7. zabezpieczać miejsce montażu przed czynnikami szkodliwymi; D H(6)1. rozróżnić czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące w technologii montażu systemów energetyki odnawialnej; H(6)2. wyjaśnić skutki działania czynników szkodliwych w technologii montażu systemów energetyki odnawialnej na organizm człowieka; H(6)5. wskazać skutki oddziaływania czynników szkodliwych dla organizmu człowieka występujące w trakcie montażu systemów energetyki odnawialnej; H(6)6. ograniczyć działanie czynników szkodliwych na organizm człowieka w trakcie montażu systemów energetyki odnawialnej; D Materiał kształcenia Zasady bezpiecznej eksploatacji urządzeń elektrycznych i elektronicznych. Zasady bhp, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska przy obsłudze układów automatyki. Oddziaływanie technologii energetycznych na środowisko. Zagrożenia dla zdrowia i życia w trakcie montażu systemów energetyki odnawialnej. zynniki szkodliwe występujące w trakcie montażu systemów energetyki odnawialnej. Skutki oddziaływania czynników szkodliwych dla organizmu człowieka występujące w trakcie montażu systemów energetyki odnawialnej. Zasady organizacji stanowiska pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska w trakcie wykonywania czynności montażowych. Środki ochrony indywidualnej i zbiorowej niezbędnej podczas wykonywania montażu systemów energii odnawialnej. rzepisy i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska w miejscu wykonywania montażu systemów rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 18

19 M1.J2. Organizowanie montażu urządzeń i systemów energetyki odnawialnej H(7)3. zaplanować stanowisko pracy montażu systemów energetyki odnawialnej zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; H(7)4. wyjaśnić zasady organizacji stanowiska pracy w technologii montażu systemów energetyki odnawialnej; H(8)1. zidentyfikować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej niezbędne podczas montażu systemów energii odnawialnej; H(8)2. wskazać środki ochrony indywidualnej i zbiorowej wymagane podczas wykonywania montażu systemów energetyki odnawialnej; H(8)3. rozróżnić środki ochrony indywidualnej i zbiorowej niezbędne podczas wykonywania montażu systemów energii odnawialnej; H(8)4. dobrać środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas montażu systemów energii odnawialnej; H(9)1. określić zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska w technologii montażu systemów energetyki odnawialnej; H(9)2. dokonać analizy przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska w technologii montażu systemów energetyki odnawialnej; H(9)3. wskazać przepisy i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska w miejscu wykonywania montażu systemów energetyki odnawialnej; H(9)4. przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas wykonywania montażu systemów energetyki odnawialnej; H(10)1. zidentyfikować stany zagrożenia zdrowia i życia podczas prac montażowych; H(10)2. zidentyfikować polski system pomocy medycznej w stanach zagrożenia zdrowia i życia oraz sposoby powiadamiania; H(10)3. ustalić sposób udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; H(10)4. rozpoznać stany zagrożenia zdrowia i życia u poszkodowanych w wypadkach przy pracach montażowych; D H(10)5. wezwać pomoc medyczną do poszkodowanych w wypadkach oraz w stanach energetyki odnawialnej. Stany zagrożenia zdrowia i życia u poszkodowanych w wypadkach przy pracach montażowych. ierwsza pomoc w wypadkach oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia. Ergonomia stanowiska montażu. Środki ochrony indywidualnej i zbiorowej w technologii montażu. ierwsza pomoc na stanowisku montażu. H i ppoż. w technologii montażu. Źródła i czynniki szkodliwe w technologii montażu systemów energetyki odnawialnej. Zagrożenia zdrowia i życia w miejscu montażu systemów energetyki odnawialnej. Źródła energii konwencjonalnej i niekonwencjonalnej. ierwotne i wtórne źródła energii odnawialnej. Stan zasobów i źródeł energii. Rodzaje pomiarów wielkości fizycznych (ciśnienia, temperatury, przepływu czynnika, pomiary liniowe, poziomu). Narzędzia i urządzenia do pomiaru wielkości fizycznych (ciśnienia, temperatury, przepływu czynnika, pomiary liniowe, poziomu). Sposoby wykonywania pomiarów wielkości fizycznych (ciśnienia, temperatury, przepływu czynnika, pomiary liniowe, poziomu). omiary liniowe i kątowe. omiary parametrów cieczy i gazów. Rodzaje instalacje wodnych, gazowych i grzewczych. Wykonywanie połączeń elementów instalacji rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 19

20 M1.J2. Organizowanie montażu urządzeń i systemów energetyki odnawialnej zagrożenia zdrowia i życia; H(10)6. udzielić pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; KS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; KS(10) współpracuje w zespole; OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; OMZ(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy; OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami; KZ(.g)(1)1. określić rodzaje źródeł energii konwencjonalnej i niekonwencjonalnej; KZ(.g)(1)2. określić różnice w źródłach energii konwencjonalnej i niekonwencjonalnej; KZ(.g)(1)3. sklasyfikować pierwotne i wtórne źródła energii odnawialnej; KZ(.g)(1)4. określić stan zasobów i źródeł energii; KZ(.g)(9)1. rozróżnić rodzaje pomiarów wielkości fizycznych; KZ(.g)(9)2. dobrać narzędzia i urządzenia pomiarowe do pomiaru odpowiednich wielkości fizycznych; KZ(.g)(9)3. określić sposoby wykonywania pomiarów wielkości fizycznych; KZ(.g)(9)4. wykonać pomiary liniowe i kątowe; KZ(.g)(9)5. wykonać pomiary parametrów cieczy i gazów; KZ(.g)(10)1. rozróżnić instalacje wodne, gazowe i grzewcze; KZ(.g)(10)2. rozróżnić instalacje wentylacyjne i klimatyzacyjne; KZ(.g)(10)3. rozróżnić instalacje elektryczne; KZ(.g)(10)4. określić sposoby wykonywania połączeń elementów instalacji wodnych, gazowych i grzewczych; KZ(.g)(10)5. określić sposoby wykonywania połączeń elementów instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych; wodnych, gazowych i grzewczych. Materiały do montażu instalacji wodnych, gazowych i grzewczych (stal, metale nieżelazne, tworzywa sztuczne). Sprzęt i narzędzia do montażu instalacji wodnych, gazowych, i grzewczych. Instalacje wentylacyjne i klimatyzacyjne. Materiały do montażu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych. Sprzęt narzędzia do montażu instalacji wentylacyjnej i klimatyzacyjnej. Instalacje elektryczne. Materiały do montażu instalacji elektrycznej. Sprzęt narzędzia do montażu instalacji elektrycznej. Oznaczenia graficzne na schematach instalacji elektrycznych. Dobór materiału do montażu instalacji wodnych, gazowych, grzewczych, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych. Magazynowanie, przechowywanie i elementy instalacji rurowych. Dobór sprzętu i narzędzi do montażu instalacji wodnych, gazowych, grzewczych, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych. Zasady wykonywania instalacji elektrycznych. Materiały do montażu instalacji elektrycznych. Magazynowanie, przechowywanie i elementy instalacji elektrycznych. Zapotrzebowanie na materiały do montażu instalacji elektrycznych. Rysunki schematyczne montażu instalacji rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 20

21 M1.J2. Organizowanie montażu urządzeń i systemów energetyki odnawialnej KZ(.g)(10)6. określić sposoby wykonywania połączeń elementów instalacji elektrycznych; elektrycznych. KZ(.g)(10)7. przestrzegać zasad wykonywania instalacji rurowych; Zapotrzebowanie na materiały do montażu KZ(.g)(10)8. przestrzegać zasad wykonywania instalacji elektrycznych; rurociągów..21.1(2)1. dobrać rodzaj kolektora słonecznego; Magazynowanie, przechowywanie i transport.21.1(2)2. dobrać rodzaj ogniw fotowoltaicznych; materiałów oraz elementów systemów.21.1(2)3. dobrać rodzaj pomp ciepła; energetyki odnawialnej..21.1(2)4. dobrać rodzaj urządzeń wykorzystujących biomasę; Sporządzanie zestawienia materiałów do montażu..21.1(2)5. dobrać sposób montażu kolektora słonecznego; Dobór urządzeń energetyki odnawialnej i.21.1(2)6. dobrać sposób montażu ogniw fotowoltaicznych; sposobu montażu..21.1(2)7. dobrać sposób montażu pomp ciepła; Materiały do montażu instalacji energetyki.21.1(2)8. dobierać sposób montażu urządzeń wykorzystujących biomasę; odnawialnej..21.1(3)1. rozpoznać materiały do montażu instalacji wodnych, gazowych i grzewczych; Warunki lokalizacji urządzeń energetyki.21.1(3)2. rozpoznać materiały do montażu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych; odnawialnej..21.1(3)3. rozpoznać materiały do montażu instalacji elektrycznych; Harmonogram robót związanych z montażem.21.1(3)4. dobrać materiały do montażu instalacji wodnych, gazowych i grzewczych; urządzeń i systemów energetyki odnawialnej..21.1(3)5. dobrać materiały do montażu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych; race związane z organizacja montażu.21.1(3)6. dobrać materiały do montażu instalacji elektrycznych; urządzeń i systemów energetyki odnawialnej..21.1(4)1. określić warunki lokalizacji urządzeń stosowanych w instalacjach kolektorów Organizacja pracy związanej z montażem, słonecznych; demontażem oraz przeprowadzaniem.21.1(4)2. określić warunki lokalizacji urządzeń stosowanych w instalacjach przeglądów technicznych urządzeń fotowoltaicznych; i systemów energetyki odnawialnej..21.1(4)3 określić warunki lokalizacji urządzeń stosowanych w instalacjach pomp ciepła;.21.1(4)4. określić warunki lokalizacji urządzeń wykorzystujących biomasy;.21.1(4)5. ustalić miejsce lokalizacji urządzeń stosowanych w instalacjach kolektorów słonecznych;.21.1(4)6. ustalić miejsce lokalizacji urządzeń stosowanych w instalacjach fotowoltaicznych;.21.1(4)7. ustalić miejsce lokalizacji urządzeń stosowanych w instalacjach pomp ciepła;.21.1(4)8. ustalić miejsce lokalizacji urządzeń wykorzystujących biomasę;.21.1(5)1. określić sposób magazynowania, przechowywania i transportu materiałów oraz elementów systemów energetyki odnawialnej;.21.1(5)2. określić warunki magazynowania i transportu dla różnych materiałów oraz rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 21

22 M1.J2. Organizowanie montażu urządzeń i systemów energetyki odnawialnej elementów systemów energetyki odnawialnej;.21.1(5)3. dobrać warunki magazynowania i transportu dla różnych materiałów oraz elementów systemów energetyki odnawialnej;.21.1(5)4. zmagazynować i przechowywać elementy instalacji rurowych;.21.1(5)5. zmagazynować i przechowywać elementy instalacji elektrycznych;.21.1(6)1. dobrać sprzęt i narzędzia na etapie planowania montażu instalacji wodnych, gazowych i grzewczych;.21.1(6)2. dobrać sprzęt i narzędzia na etapie planowania montażu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych;.21.1(6)3. dobrać sprzęt i narzędzia na etapie planowania montażu instalacji elektrycznych;.21.1(6)4. dobrać sprzęt i narzędzia montażu instalacji wodnych, gazowych i grzewczych;.21.1(6)5. dobrać sprzęt i narzędzia montażu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych;.21.1(6)6. dobrać sprzęt i narzędzia montażu instalacji elektrycznych;.21.1(7)1. wyjaśnić zasady sporządzania zestawienia materiałów do montażu;.21.1(7)2. ustalić nazwy materiałów w zapotrzebowaniu na materiały;.21.1(7)3. sporządzić zapotrzebowanie na materiały do montażu rurociągów;.21.1(7)4. sporządzić zapotrzebowanie na materiały do montażu instalacji elektrycznych;.21.1(9)1. wyjaśnić zasady wykonywania harmonogramu robót związanych z montażem urządzeń i systemów energetyki odnawialnej;.21.1(9)2. sporządzić harmonogramy robót montażowych;.21.1(10)1. rozróżnić rodzaje prac związanych z organizacją montażu urządzeń i systemów energetyki odnawialnej;.21.1(10)2. wyjaśnić zasady organizacji pracy związanej z montażem urządzeń i systemów energetyki odnawialnej;.21.1(10)3. zorganizować prace związane z montażem urządzeń i systemów energetyki odnawialnej;.21.1(11)1. wyjaśnić zasady wykonywania przeglądu technicznego elementów instalacji;.21.1(11)2. zorganizować i przeprowadzić przegląd techniczny elementów instalacji;.21.1(12)1. rozróżnić prace związane z naprawą elementów instalacji;.21.1(12)2. określić zakres prac związanych z demontażem i ponownym montażem elementów instalacji; rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 22

23 M1.J2. Organizowanie montażu urządzeń i systemów energetyki odnawialnej lanowane zadania (ćwiczenia) Zaplanowanie bezpiecznych warunków pracy na wysokości Twoje zadania polega na zaplanowaniu bezpiecznych warunków pracy na wysokości w formie planu pisemnego z uwzględnieniem: zakresu tematycznego szkolenia bhp, które powinno być przeprowadzone przed pracami na wysokości, sposobu zabezpieczenia miejsca pomiaru, sposobu transportu na miejsce pracy ludzi i sprzętu, środków ochrony indywidualnej i zbiorowej, sposobów kontaktu w razie zagrożenia zdrowia i życia. Zadanie należy wykonać w grupie 3-4 osób korzystając z otrzymanych założeń dotyczących ilości i składu osobowego zespołu monterów, miejsca wykonywania montażu oraz odległość od siedziby firmy monterskiej. Sporządzony plan należy wspólnie zaprezentować na forum klasy (10 minut) oraz przekazać w formie pisemnej do oceny. Opracowanie harmonogramu robót związanych z wymianą pompy Zakład naprawy i instalacji urządzeń energetyki odnawialnej przyjął zlecenie na wymianę pompy wodnej. Twoim zadaniem jest opracowanie harmonogramu robót związanych z demontażem pompy i montażem nowego typu pompy na podstawie dokumentacji dostarczonej przez użytkownika. Harmonogram powinien zawierać prace przygotowawcze, demontaż i montaż pompy, wykaz materiałów oraz wstępną kalkulację kosztów dla klienta. Zadanie powinieneś wykonać w zespole 4 osobowym korzystając z dokumentacji projektowej, wytycznych wykonywania instalacji, wytycznych przyłącza urządzenia. Do dyspozycji masz odpowiednio wyposażone stanowisko komputerowe. Opracowany harmonogram należy zaprezentować na forum grupy (10 minut) oraz przekazać w wersji elektronicznej i w formie wydruku do oceny. Zaplanowanie pomiarów instalacji energetyki odnawialnej Jesteś odpowiedzialny za zaplanowanie pomiarów na określonym odcinku instalacji energetyki odnawialnej, podczas jej montażu. Należy opracować następujacą dokumentację: wykaz narzędzi i urządzeń pomiarowych, opis niezbędnych pomiarów oraz harmonogram ich wykonywania. Zadanie należy wykonać samodzielnie lub w zespole 2 osobowym, korzystając z dostępnych w pracowni wykazów narzędzi i urządzeń pomiarowych, instrukcji ich obsługi, dokumentacji instalacji energetyki odnawialnej. Do dyspozycji jest odpowiednio wyposażone stanowisko komputerowe. Wykonany harmonogram pomiarów oraz wykaz niezbędnych urządzeń należy zaprezentować na forum grupy (5 minut) oraz przekazać do oceny w wersji elektronicznej i drukowanej. Opracowanie planu działań związanego z montażem instalacji grzewczej Klient zlecił zakładowi instalatorskiemu wykonanie instalacji grzewczej w nowopowstającym zakładzie fryzjerskim. Twoim zadaniem jest opracowanie szczegółowego wykazu czynności związanych z wykonaniem instalacji grzewczej z miedzi na podstawie dokumentacji projektowej. lan działania powinien obejmować: wykaz prac montażowych, wykaz niezbędnych narzędzi oraz urządzeń do wykonania połączeń rozłącznych i nierozłącznych. Zadanie powinieneś wykonać w 3 osobowym zespole, korzystając z wytycznych wykonania instalacji grzewczej, dokumentacji projektowej instalacji oraz wykazu narzędzi i urządzeń montażowych. Do dyspozycji masz odpowiednio wyposażone stanowisko komputerowe. rzy opracowaniu planu działań możesz skorzystać z zasobów internetowych. Opracowanie zaprezentujesz z kolegą lub koleżanką na forum grupy (10 min) oraz przekażesz do oceny w formie elektronicznej i drukowanej. Opracowanie planu działań związanego z montażem instalacji wentylacyjnej W wyniku inspekcji SANEID u klient otrzymał nakaz modernizacji wentylacji w zakładzie gastronomicznym. Jako pracownik firmy, która otrzymała zlecenie wykonania modernizacji wentylacji, jesteś odpowiedzialny za opracowanie szczegółowego wykazu czynności związanych z wykonaniem instalacji wentylacyjnej na podstawie dokumentacji projektowej. lan działania powinien obejmować: wykaz prac montażowych i wykaz niezbędnych narzędzi oraz urządzeń do wykonania połączeń odcinków instalacji. Zadanie powinieneś wykonać w 2- osobowym zespole korzystając z wytycznych technicznych wykonania instalacji wentylacyjnej, dokumentacji projektowej instalacji, wykazu narzędzi i urządzeń montażowych. Do rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 23