Jak Łódź rewitalizowano

Transkrypt

1 Wiesław Kaczmarek Prezes Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Prezentuje: Jarek Ogrodowski Stowarzyszenie Fabrykancka

2 Kilka wybranych zdarzeń pokazujących, jak władze Łodzi podejmowały starania dla zachowania poprzemysłowego dziedzictwa Łodzi.

3 Niedocenianym walorem Łodzi jest jej dziedzictwo kulturowe. Jego materialną krystalizację stanowią budynki mieszkalne i pałace przemysłowców z XIX i początków XX wieku. Ulica Piotrkowska jest unikalnym kompleksem architektonicznym w skali świata. I światu trzeba to pokazać. Do tegoż dziedzictwa należą kompleksy przemysłowe i świątynie oraz nekropolie. Nie może zabraknąć determinacji w poszukiwaniu łódzkich, krajowych i zagranicznych środków niezbędnych dla przywrócenia im dawnego blasku. Informacja o kierunkach działań i zamierzeniach, Prezydenta Jerzego Kropiwnickiego. Łódź

4 Łódzkie zabytki od lat walczą o swoje zaistnienie w świadomości społecznej. Proste, jednoznaczne skojarzenie : Zabytki = Pałace nie znajduje odniesienia do łódzkich willi i kamienic. Na dodatek te fabryki. Fabryka = miejsce wysiłku tysięcy ludzi. Fabryka = kurz, hałas, stare maszyny. Fabryka = duża, ciężka, (kiedyś) z dymiącym kominem. I czym tu się chwalić.

5 Ten brak społecznej świadomości stanowi największe niebezpieczeństwo dla obiektów po fabrycznych. Jednocześnie obecne zmiany gospodarcze stanowią wyzwanie, a zarazem zagrożenie dla tych nie uznawanych zabytków kultury narodowej. Mimo wzrostu świadomości - wciąż jest potrzebna edukacja.

6 Na potrzeby tej prezentacji, rewitalizację będę przyjmował jako proces odnoszący się do konkretnego zespołu zabytkowego w celu przywrócenia go do wykorzystania dla lokalnej społeczności i zapobieżenia dalszej degradacji (czy wręcz dewastacji). Oczywiście nadal ważne są cele: przywrócenia ładu przestrzennego oraz ożywienia gospodarczego i odbudowy więzi społecznych w określonym regionie miasta.

7 Należy wspomnieć o dwóch okolicznościach, które spowodowały wzmożone zainteresowanie Rewitalizacją : 1 - rozpoczęcie na przełomie r. rozmów o wpisaniu Księżego Młyna na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO oraz plany inwestycyjne wobec KM firmy OPAL 2 - możliwość pozyskania funduszy z UE na rewitalizację obiektów zabytkowych.

8 Księży Młyn na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO: maj 1999 r. Wykład prof. A. Tomaszewskiego, dyskusja z Wiceprezydentem M. Teodorczykiem, 1999/2000 r. rozmowy Miejskiego Konserwatora Zabytków, kwiecień 2000 r. powołanie Pełnomocnika Prezydenta ds. wpisania na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, kwiecień 2001 r. wizyta Sekcji Tekstylnej Międzynarodo-wego Komitetu Ochrony Zabytków TICCIH 19 sierpnia 2004 r. Prezydent Miasta Łodzi powołał Zespół do wpisania ul. Piotrkowskiej oraz obszaru XIX-wiecznego kompleksu Karola Wilhelma Scheiblera na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

9 Przesądzono, że ekonomia jest ważniejsza niż skansen stwierdził Radny Wojciech Michalski Komisja Planu Przestrzennego RM postanowiła, że tematowi łódzkich zabytków poświęcona zostanie wkrótce specjalna Sesja Rady Miejskiej.

10

11 Eusebio Casanelles z Barcelony, prezydent Międzynarodowego Komitetu Ochrony Dziedzictwa Przemysłowego TICCIH : Trzeba bardzo dobrze przygotować i uzasadnić wniosek. Po pierwsze, musi zostać zachowana autentyczność miejsca. Ten projekt musi zawierać przesłanie, które będzie miało istotne znaczenie dla światowego dziedzictwa. Po drugie, trzeba opracować plan zagospodarowania kompleksu. Dokładnie zdecydować, jak ma wyglądać to miejsce w przyszłości, jakie ma być przeznaczenie budynków. Po trzecie, musi być szczegółowy plan konserwacji. Bardzo ważne jest także, kto będzie tym wszystkim zarządzał, jakie instytucje będą odpowiedzialne za realizację przedsięwzięcia. Na Liście Światowego Dziedzictwa jest ponad 800 obiektów. Trzeba mieć pewność, że te rzeczy nie rozpadną się i nie zostaną zniszczone. (Rozmawiała J. Podolska, Gazeta Łódzka, )

12 Piknik Świętojański, czerwiec 2002 r.

13 W 2004 r. została nagłośniona sprawa dewastowanej tkalni przy ul. Kilińskiego 187 Na skutek doniesienia do Prokuratury wszczęto dochodzenie.

14 Wobec prowadzonych bez żadnego zezwolenia prac z wykorzystaniem ciężkiego sprzętu budowlanego ani nadzór budowlany, ani konserwator zabytków, ani władze miasta, ani prokuratura nie widziały naruszenia prawa. W tym okresie toczyły się starania o wpis na listę światowego dziedzictwa.

15 Postępowanie śledcze, dwukrotnie (po apelacjach) było umarzane wobec braku znamion czynu zabronionego. Pytani o losy tej tkalni Wiceprezydent W. Tomaszewski jak i MKZ M. Domińczak powtarzali o jakichś negocjacjach z firmą Leclerc, oraz publicznie powtarzali, że firma ta miała prawo wyburzać obiekt w oparciu o jakiś plan roboczy podpisany przez poprzedniego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Bez żadnej decyzji administracyjnej?

16 Po śmierci Jana Pawła II, gdy władze miasta organizując wieczory pamięci skrupulatnie omijały wstydliwa tkalnię TOnZ, TVP3, Radio Łódź i Gazeta Wyborcza, przygotowały spontaniczne spotkanie włókniarek pod brama tkalni przy Kilińskiego. - Historyczna hala, w której doszło do spotkania Ojca Świętego z łódzkimi kobietami, powinna znaleźć się pod administracją i kuratelą społeczną - uważa prezydent Łodzi Jerzy Kropiwnicki (Rozmawiała Joanna Podolska )

17 r.

18 Wraz z pojawieniem się w Łodzi firmy Opal i ich projektem na lofty w przędzalni kompleksu scheiblerowskiego temat rewitalizacji nabrał nowego blasku. Zaczęto dyskusje o rewitalizacji całego kompleksu: od folwarku do ul. Piotrkowskiej, od Wodnego Rynku do ul. Milionowej.

19 Władze miasta zaczynają z niezwykłą determinacją dążyć do przekazania temu inwestorowi jak największej części tego kompleksu. Ponieważ Wojewódzki Konserwator Zabytków czeka z decyzjami na zrobienie przez inwestora analiz historycznych, Pierwszy Wiceprezydent W. Tomaszewski poprzez media deklaruje, że aby przyspieszyć procesy inwestycyjne, on w imieniu WKZ przygotuje decyzje do podpisu.

20 Na Specjalnej Sesji Rady Miasta w czerwcu 2007 r. nie uchwalono Parku Kulturowego dla obszaru Księżego Młyna argumentując, że wprowadzane zakazy, jak zakaz handlu i usług na pow. ponad 100 mkw. będzie zagładą a nie ratunkiem dla tego kompleksu, że konieczność tworzenia Planu Zagospodarowania zablokuje możliwość rozpoczęcia inwestycji. Mimo propozycji wykreślenia ograniczeń - uchwała została odrzucona przewagą 1 głosu. Do dziś nie rozpoczęto inwestycji.

21 Współpraca inwestora w władzami miasta miała zapewnić nowe zagospodarowanie kompleksu Księżego Młyna: Chcę przypomnieć, że ten sam inwestor już przygotowuje plany dotyczące właśnie modernizacji, rewitalizacji dawnej tkalni, tam gdzie był Ojciec Święty Jan Paweł II, to się nazywa nowa tkalnia, ale dla nas jest już historyczna. Że również kupił starą elektrownię, i że będzie tam ten teren cały zabudowywał, jako jeden kompleks, ale już nie z dominacją funkcji handlowej, lecz innych usług kulturalnych, usług także o charakterze także wolnych zawodów, tam przecież będą lokale które będą wykorzystywane przez różnego rodzaju pracownie, biura i także mieszkania, także apartamenty. Rozmowa Dnia TVP W. Tomaszewski

22 Tak, że będzie to przestrzeń bardzo atrakcyjna i powiązana. Tam jest jeden element który wiąże te wszystkie budowle. Dawna kolej, która dzisiaj w części została zdewastowana, chcielibyśmy ja odtworzyć, i ta kolej już jako komunikacja wewnętrzna, służyłaby nie tylko mieszkańcom i użytkownikom tych terenów, ale także byłaby to swoista atrakcja turystyczna, że turyści mogliby przejechać prawie od ulicy Piotrkowskiej, aż pod park Nad Jasieniem prawie do ulicy Piłsudskiego. MPK już przygotowuje się do takiego sposobu obsługi mieszkańców, takiej atrakcji i myślę, że tak jak sprawdził się trambus, to i ten rodzaj komunikacji równie będzie atrakcyjny. Rozmowa Dnia TVP W. Tomaszewski

23 Drugi aspekt - Uproszczony Program Rewitalizacji W konsekwencji uruchomieni Funduszy Strukturalnych UE, w Zintegrowanym Programie Operacyjnym Rozwoju Regionalnego (ZPORR) wymagane było dla kilku Priorytetów posiadania przez samorządy Programu Rewitalizacji. Dla potrzeb wnioskowania o fundusze unijne w Łodzi, taki program przygotowano. Niestety, ten program rewitalizacji nie stał się wyznacznikiem aktywności władz miasta. Był to kolejny dokument na półce.

24 UCHWAŁA Nr XXXIV/568/04 RADY MIEJSKIEJ W ŁODZI z dnia 14 lipca 2004 r. w sprawie przyjęcia Uproszczonego lokalnego programu rewitalizacji wybranych terenów śródmiejskich oraz pofabrycznych Łodzi na lata Ponieważ, pierwotna wersja ograniczała zakres występowania o fundusze, Program Rewitalizacji poszerzono. UCHWAŁA Nr XLIII/753/05 RADY MIEJSKIEJ w ŁODZI z dnia 19 stycznia 2005 r. zmieniająca uchwałę Nr XXXIV/568/04 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 14 lipca 2004 r. w sprawie przyjęcia Uproszczonego lokalnego programu rewitalizacji wybranych terenów śródmiejskich oraz pofabrycznych Łodzi na lata

25 Efekt uzyskanie funduszy na remont budynków przy ul. Nawrot 7 (sztandarowa rewitalizacja obiektu zabytkowego przez władze miasta pierwsza i jedyna) oraz wsparcie dla projektu utworzenia skansenu budownictwa drewnianego.

26 - podsumowanie

27 - przypomnienie 3. Gospodarka Niedocenianym walorem Łodzi jest jej dziedzictwo kulturowe. Jego materialną krystalizację stanowią budynki mieszkalne i pałace przemysłowców z XIX i początków XX wieku. Ulica Piotrkowska jest unikalnym kompleksem architektonicznym w skali świata. I światu trzeba to pokazać. Do tegoż dziedzictwa należą kompleksy przemysłowe i świątynie oraz nekropolie. Nie może zabraknąć determinacji w poszukiwaniu łódzkich, krajowych i zagranicznych środków niezbędnych dla przywrócenia im dawnego blasku. Informacja o kierunkach działań i zamierzeniach, Prezydenta Jerzego Kropiwnickiego. Łódź

28 - przypomnienie 4. Atrakcyjność miasta dla jego mieszkańców, przemysłowców, inwestorów i gości, którzy dłużej lub krócej w nim przebywają może podnieść właściwe zagospodarowanie przestrzenne. Zamierzam doprowadzić do uchwalenia nowego planu zagospodarowania miasta. Trzeba między innymi wybrać kwartały miejskie przeznaczone do rewitalizacji, stymulować utrzymanie centralnej roli ulicy Piotrkowskiej, opracować zasady włączenia środków prywatnych do remontowania elewacji budynków oraz Program Naprawczy ulicy Piotrkowskiej. Informacja o kierunkach działań i zamierzeniach, Prezydenta Jerzego Kropiwnickiego. Łódź

29 - przypomnienie 11. Pragnę, aby mieszkańcy Łodzi żyli na swoim i mieli istotny udział w podejmowaniu decyzji ważnych dla naszego miasta. Trzeba też zwiększyć realny wpływ jednostek pomocniczych na sprawy swoich osiedli. Mieszkańcy, którzy wiedzą, że decyzje podejmowane na najniższych szczeblach zależą od nich samych, wykazują większą aktywność na każdym polu, także gospodarczym, a tego nam w tej chwili potrzeba. Informacja o kierunkach działań i zamierzeniach, Prezydenta Jerzego Kropiwnickiego. Łódź

30 ???????

31 Rewitalizacja w Łodzi Dziękuje za uwagę Wiesław Kaczmarek