M. Dacko LINIA JAKO PODSTAWOWY ELEMENT KOMPOZYCJI. DOKUMENTACJA KSZTAŁTU, FORMY, FAKTURY I WZORU W KRAJOBRAZIE. ROLA BARWY I TONACJI.

Transkrypt

1 M. Dacko LINIA JAKO PODSTAWOWY ELEMENT KOMPOZYCJI. DOKUMENTACJA KSZTAŁTU, FORMY, FAKTURY I WZORU W KRAJOBRAZIE. ROLA BARWY I TONACJI.

2 Dobre zdjęcia oparte są na porządku. Pokazują zwykłe tematy skomponowane w możliwie najprostszy sposób. Elementy, które w kompozycji fotograficznej tworzą porządek to: Linia Kształt Forma Faktura Wzór Kolor Każda fotografia, nawet zupełnie amatorska, zawiera jeden lub kilka z tych elementów. Ważne jest by mieć świadomość znaczenia owych elementów i umieć je wykorzystać!

3 Poszerzanie wyobraźni fotograficznej wg koncepcji Bryana Petersona Zdj. Dominujący element kompozycji Linia Kształt Forma Faktura Wzór Kolor 1 X 2 X 3 X 4 X 5 X X 6 X X

4 Linia Linia może faktycznie wystąpić na zdjęciu lub być tylko wynikiem sugestii (wystarczy odpowiednie ułożenie punktów, które skłania ludzką wyobraźnię do ich łączenia)

5 Linie mają ogromny potencjał ekspresyjny: Poziome są odpowiednie do sposobu patrzenia przez człowieka, są statyczne, uspokajające, wyrażają stabilność i spoczynek Pionowe są postrzegane w sposób naturalny pod kątem zgrania z formatem zdjęcia (np. wysokie drzewa, budynki w kadrze pionowym) Skośne dynamizują kadr, nadają obrazowi najwięcej energii, poczucie ruchu i aktywności S-kształtne - uatrakcyjniają kadr, pomagają uporządkować elementy, nadają; sama krzywa s-kszt. może być wystarczającym powodem dla zrobienia zdjęcia

6 Linia jest jednym z zasadniczych elementów kompozycyjnych w fotografii krajobrazu rolniczego

7 O sugestywnej sile linii skośnych doskonale wiedzą projektanci samochodów i autorzy ich reklam

8

9

10 Linia ma ogromne znacznie w architekturze

11

12 Ten minimalistyczny kadr pokazuje jak silnie może oddziaływać na odbiorcę linia skośna. Stanowi ona tutaj podstawowy element kompozycji.

13 To zdjęcie byłoby znacznie uboższe w przekazie, gdyby zieleń pól w tle była pozbawiona skośnych linii miedz.

14 Tutaj linia skośna (miedza) dzieli kadr na dwie proporcjonalne części o innej kolorystyce

15 Użycie obiektywów szerokokątnych pozwala na twórczą deformację linii. Są one wówczas silnie wyeksponowane i mogą służyć do budowy zaskakujących kadrów.

16

17 W architekturze linie towarzyszą nam praktycznie na każdym kroku

18 To zdjęcie podporządkowano dwóm elementom kompozycyjnym. Wzrok prowadzą wyraziste zbiegające się linie. Kompozycję uzupełnia znajdujące się na dalszym planie opactwo. Mimo bocznej pozycji słońca w tym porannym świetle dominuje kształt owej zabudowy (forma i faktura dopiero się pojawią).

19 Tutaj linie wraz z różnymi odcieniami zieleni i brązu współtworzą wzór

20 Skośne linie promieni słonecznych dynamizują kadr tego zdjęcia. Bez tego kierunkowego oświetlenia i linii zdjęcie było słabe nie przedstawiałoby nic szczególnego. Linie są tu kluczowym elementem kompozycji.

21 To minimalistyczne ujęcie podkreśla znaczenie linii s-kształtnej w kompozycji. Linia ma swój początek i koniec w narożnikach. Porządkuje ona kadr.

22 Kształt Jest zasadniczym elementem identyfikacji obiektów w przestrzeni Kształt jest tym silniej postrzegany im mocniej kontrastuje z tłem Im silniej wyeksponowany jest kształt obiektu (zazwyczaj przy tylnym oświetleniu) tym bardziej zanika jego faktura i forma W naturalnym oświetleniu kształt, zarys sylwetki uwypukla nisko położone słońce umiejscowione za obiektem Kształty tworzą też cienie rzucane przez obiekty oświetlone silnie kontrastowym światłem

23 Głównym czynnikiem twórczym przy wykorzystywaniu kształtu jako elementu kompozycyjnego jest kontrast tonalny między obiektem a jego tłem!

24 W silnym i bardzo kontrastowym świetle kształt może wręcz zdominować obraz. Kontur wiatraka umieszczony centralnie stał się podstawowym środkiem wyrazu ale zauważmy, że nie istniałby on bez linii!

25 Kształty, linie i kolor to dominujące elementy bardzo udanej kompozycji tego zdjęcia. Autor z powodzeniem zastosował tu zasadę trójpodziału.

26 Zarys sylwetki, kształt może też posłużyć jako sugestywny sposób fotografowania ludzi. Czasami możemy mieć nawet problem ze stwierdzeniem co jest sylwetką człowieka a co jego cieniem

27 Sukces tego zdjęcia polega na nietypowym ujęciu: oglądając je zastanawiamy się co jest człowiekiem a co jego cieniem

28 Na tym zdjęciu dominuje kształt i kolor, choć w pewnym stopniu rozpoznawalne są też elementy faktury zabudowy oraz jej forma. Światło i unoszące się mgły dają efekt tzw. atmosfery powietrznej

29 W przypadku tej fotografii aby uwidocznić kształt celowo pomierzono światło na silnie kontrastujące z wieżą niebo. Ponieważ było ono znacznie jaśniejsze, gdy zostało poprawnie naświetlone uzyskano efekt zarysu wieży. Wykorzystano nadmierny kontrast w którym zanikły detale opisujące formę i fakturę wieży a kluczowy stał się kształt. Wymowę zdjęcia podkreśliła sylwetka człowieka.

30 Kształt, linia i kolor to trzy elementy tworzące udane zdjęcie kapliczki w Gorcach. Zdjęcie cechuje minimalizm pokazano tylko to co ważne. Rozmyte tło dobrze uzupełnia pierwszy plan.

31 Forma Jest postrzegana w trzech wymiarach, podczas gdy kształt ma ich tylko dwa Forma upewnia nas, że obiekt posiada głębię, sprawia wrażenie przestrzenności i trójwymiaru Forma wywołuje poczucie masywności obiektu Przekaz formy zależy od światła i powstających cieni (słoneczne niebo i boczne oświetlenie) Forma uwydatnia się poprzez kontrasty między obszarami jasnymi i zacienionymi Przekaz obrazu może być silnie wzmocniony przez formę Forma jako środek wyrazu ma szczególne znaczenie w fotografii krajobrazu, martwej natury i fotografii aktu

32 Oprócz koloru, podstawowym środkiem wyrazu jest tutaj właśnie forma wrażenie przestrzenności obiektów charakteryzujących się widocznym światłocieniem.

33 Forma daje złudzenie trójwymiaru, pozwala ocenić przestrzenne rozmieszczenie obiektów

34 Forma uwidacznia się w bocznym i kierunkowym świetle. Zanika gdy słońce jest w zenicie lub gdy chmury na tyle rozproszą światło, że obiekty zupełnie utracą cienie (krajobraz staje się wówczas płaski).

35 To zdjęcie jest udanym zestawieniem kilku elementów kompozycji: formy, faktury i linii. Ważną rolę odgrywają też kolory (uzupełniają się i nie ma ich zbyt wiele)

36 Faktura Faktura opisuje cechy obiektów w kategoriach: szorstki, jedwabisty, ostry, lepki, miękki Jest elementem ukrytym, uwydatniającym się szczególnie w bocznym lub tylnym oświetleniu padającym pod niedużym kątem Faktura może stanowić doskonały przedni plan w szerokich ujęciach krajobrazu (np. oszroniona trawa, zaorana ziemia)

37 Faktury mogą być wiodącym środkiem wyrazu w krajobrazach zimowych

38 Krajobraz z polem uprawnym cały pierwszy plan to faktury i linie

39 Pola uprawne to doskonały temat dla dokumentacji faktury. Szczególnie gdy są obserwowane z dystansu i odpowiednio oświetlone.

40 To zdjęcie przemawia pewną konsekwencją: stare auto stara ściana. Światło padające na ścianę uwidoczniło i podkreśliło jej fakturę.

41 To zdjęcie tworzą: kolor i faktura

42 Ściana zielonego lasu tworzy efekt faktury. Temat uatrakcyjnia efekt odbicia w wodzie oraz kolorystyka zredukowana do zieleni.

43 Faktura w architekturze - porowata i szorstka ściana schodów zbudowanych z piaskowca

44 Wzór Wzór tworzą powtarzające się elementy kompozycyjne zwykle linie Niekiedy wzór mogą tworzyć też punkty lub kolory Wzór jako główny element kompozycyjny może wywoływać wręcz hipnotyzujące efekty

45 Wzór szczególnie łatwo jest zidentyfikować i wyeksponować w architekturze. Tworzą go rytmicznie powtarzające się linie.

46 Wzór tworzą tu powtarzające się detale architektoniczne obserwowane z perspektywy bocznej

47 Wzór to powtarzalność (linii, kolorów, kształtów). Człowiek pozwala oddać skalę dokumentowanej rzeczywistości.

48 Wzór nierozłącznie towarzyszy architekturze. Wydaje się łatwym tematem. Ale sztuką jest go atrakcyjnie pokazać.

49

50 W rozmytym odbiciu obiektu w wodzie istnieje duży potencjał dokumentowania abstrakcyjnych wzorów

51 W przypadku tej fotografii spiralne linie schodów i regularne barwne zdobienia ścian pozwoliły stworzyć bardzo sugestywny wzór

52 Natura zwykle bywa bardziej chaotyczna, ale i tutaj często występują wzory.

53 Wzory w naturze ujawniają się niekiedy dopiero w bardzo konkretnym kierunkowym oświetleniu

54 Kolor W kompozycjach bazujących na kolorze fundamentalne znaczenie odgrywa światło (jego kąt padania, stopień rozproszenia i barwa) Dlatego też zwykle zdjęcia krajobrazu eksponujące kolor wymagają odpowiedniej pory dnia i sprzyjających warunków oświetleniowych Kolor bywa ciekawy gdy jest zaskakujący Efekt użycia kolorów jest wzmocniony, gdy ich ilość jest ograniczona (np. cale zdjęcie charakteryzuje jedna składowa zieleń lub odcienie niebieskiego) Uwagę przyciągają silniej kolory kontrastujące ze sobą położone przeciwlegle na palecie barw

55 To zdjęcie tworzą nie tylko linie dające proste geometryczne kształty. Istotnym elementem symetrycznej kompozycji jest tu bowiem kolor.

56 Kolor, faktura i forma to trzy harmonizujące elementy kompozycyjne tego udanego zdjęcia krajobrazu

57 Kolor ściśle zależy od rodzaju oświetlenia. Tutaj poranne słońce miało bardzo ciepłą barwę podkreśliło brązowo złotawy kolor roślinności.

58 Przy bocznym oświetleniu kolory można silnie podkreślić używając filtra polaryzacyjnego.

59 Zimny daleko, ciepły blisko naczelna zasada impresjonizmu. Można ją z powodzeniem zastosować w fotografii krajobrazu

60 Kolor bywa ciekawy gdy zaskakuje. Dzięki odpowiedniemu oświetleniu ściana lasu nie jest tutaj zwyczajna (w odcieniach zieleni) lecz przybiera ona kolor intrygujący i nieoczekiwany.

61 W fotografii często sprawdza się minimalizm i redukcja. Tutaj polegała ona na ograniczeniu barwy do praktycznie jednego tylko koloru. Z niebieskości wyłania się jasny szczyt góry. Doskonale kontrastuje on z tłem.