Przedmowa do polskiego wydania - Prawda i dobro dogmatyki Przedmowa do szóstego wydania Wykaz skrótów... 33

Transkrypt

1 Spis treści Przedmowa do polskiego wydania - Prawda i dobro dogmatyki Przedmowa do szóstego wydania Wykaz skrótów ROZDZIAŁ PIERWSZY Teologiczna epistemologia objawienia I. Tematy i perspektywy l. Cel i program "podręcznika dogmatyki" Teologia - nauka o wyznaniu i praktyce wiary chrześc ijańskie j a) Konieczność gruntownej refleksji naukowej b) H'. l ki d.." 45 1stor1a "teo ogtcznej nau wprawa zającej c) Aktualne zadania epistemologii teologicznej S l 3. Teologia jako nauka S l a) Pojęcie i cel teologii chrześci j ańskiej b) Jedność teologii w świetle jej przedmiotu formalnego c) Jedność teologii widziana z perspektywywzajemnych odn i esień jej poszczególnych dyscyplin d) Kwestia naukowego charakteru teologii e) Analogia jako teologiczna zasada poznania f) Dialogiczna relacja teologii do filozofii i do nauk przyrodniczych g) Eklez j a lność teologii II. Dogmatyka jako specyficzna dyscyplina teologiczna l. Definicja Czy metodę dogmatyczną można jeszcze dzisiaj uzasadnić naukowo i moralnie?

2 6 Spis treści 3. Historyczne pojęcie prawdy dogmatyki Struktura dogmatyki S. Strukturalny plan dogmatyki III. Relacyjna rzeczywistość teologii: objawienie się Boga w Jezusie Chrystusie l. Pojęcie i koncepcja "objawienia" Objawienie jako udzielenie się Trójjedynego Boga S 3. Jezus z Nazaretu: objawienie "jedynego Syna Ojca" i pośrednika Nowego Przymierza Fosłanie Ducha Świętego jako źródło wiary Kościoła S. Obecność objawienia Chrystusowego przez pośrednictwo apostolskiego świadectwa.... IV. Pośrednictwo teologii: Wiara Kościoła l. Nauka o Piśmie Świętym.... a) Spisanie Słowa Bożego jako następstwo inkarnacyjnego charakteru o b JaWienia b) Historyczno-teologiczna interpretacja "słowa Bożego w słowie ludzkim" c) Powstawanie kanonu d) Natchnienie Pisma e) Normatywny charakter Pisma Świętego dla teologii Nauka o Tradycji.... a) Tradycja jako podstawowe zjawisko antropologiczne b) Teologiczne pojęcie Tradycji.... c) Tradycja jako zasada poznawcza Kościoła poapostolskiego.... d) Formułowanie zasady Tradycji w historii teologii.... e) Pismo i Tradycja jako temat soboru trydenckiego.... f) Nauka soboru watykańskiego II.... g) Tradycja apostolsko -kościelna w swych konkretnych formach r e a l... I zac J h) Dogmat w świetle historycznego pojęcia prawdy Przepowiadanie i Nauczycielski Urząd Kościoła a) Wspólnota wierzących jako podmiot przepowiadania S b) Autorytet doktorów Kościoła c) Biskupi urząd nauczycielski Kościoła (magisterium ecclesiasticum). 127 d) Nieomylność Kościoła w przyjmowaniu i głoszeniu objawienia V. Panorama wielkich epok historii Kościoła l. Patrystyka Teologia średniowiecza (scholastyka) S

3 Spis treści 7 a) Prescholastyka( ) b) Wczesna scholastyka ( ) c) Złoty wiek scholastyki ( SO) d) Późna scholastyka (13S0-1SOO) Reformacja i katolicka scholastyka trydencka Przełomy okresu oświecenia S S. Szkoła tybingeńska i neoscholastyka Teologia XX wieku t 138 ROZDZIAŁ DRUGI Człowiek jako adresat samoudzielenia się Boga (Antropologia teologiczna) l. Tematy i perspektywy antropologii teologicznej l p.. OJęCie Konkretny człowiek jako podmiot i temat teologii Transcendentalny horyzont każdej antropologii.... 4Dk M d l.. o umenty ag1ster1um otyczące antropo ogn.... II Istotne p k l t d t l erspe tywy antropo ogn ranscen en a nej.... l. Stworzoność człowieka... 2 Pod b' ' B ł. k o 1enstwo oze cz ow1e a.... a) Główne twierdzenie antropologii teologicznej.... b) Interpretacje podobieństwa Bożego w historii teologii Jedność osobowa człowieka i jego duchowo-cielesna natura.... a) T d w1er zenie Wiary... b) św d B'bl.. Ia ectwo c) Rozwój tematu w historii teologii d) Orzeczenia Urzędu Nauczycielskiego.... e) Teorie o pochodzeniu indywidualnej duszy ludzkiej Płciowość albo osobowa egzystencja człowieka jako mężczyzny i kobiety.... S. Aniołowie jako stworzenia osobowe towarzyszące człowiekowi.... a) D ane b'bl' 1 IJne b) Wypowiedzi Urzędu Nauczycielskiego Kościoła.... c) P ro 'b a systematycznego o b Jasn1en1a '.... d) Diabeł, demony i ich wpływ na historię niezbawienia III Stw ' ' l d k h" 1 orzonosc u z a w swej tstorycznej rea tzacji l. Historyczny kontekst relacji Bóg - człowiek Wspólnota życia z Bogiem jako jedyny celludzkiej historii S IS2 1S3 IS4 1SS 1SS l SS IS6 IS6 1S7 1S7 1S8

4 8 Spis treści 3. Hermeneutyka twierdzeń pro to logicznych 1S9 4. Ustanowienie człowieka w "sprawiedliwości i świętości" IV. Egzystencja ludzka między grzechem i łaską l. Pod panowaniem grzech u i śmierci a) Grzech jako negacja stworzoności człowieka b) Nauka o grzechu pierworodnym c) Historyczne konflikty wokół dogmatu o grzechu pierworodnym d) Etapy historii teologii S 2. Człowiekjak o adresat obietnicy łaski i życia a) Stałe ukierunkowanie człowieka na zbawienie Boże albo chrystofinalizacja aktu stwórczego S b) Dopełnienie stworzenia w wiecznej wspólnocie z Bogiem i w partycypowaniu ]ego trójosobowej miłości ROZDZIAŁ TRZECI Samoobjawienie się Boga jako Stworzyciela świata (Nauka o stworzeniu) I. Tematy i perspektywy teologii stworzenia 187 l. "Stworzenie" - pojęcie teologiczne Stworzenie jako pierwotne samoobjawienie się Boga Ważniejsze orzeczenia Magisterium dotyczące nauki o stworzeniu Dogmat o stworzeniu w swych elementach konstytutywnych S. Teologia stworzenia w strukturze dogmatyki a) Strukturalne problemy teologii stworzenia b) Napięcie między wizją historiozbawczą i systematyczną c) Partykularny charakter chrześcijaństwa i jego roszczenie uniwersalne S d) Wewnętrzne wzajemne odniesienia porządków stworzenia i odkupienia Teologia stworzenia w odróżnieniu od religijnych i naukowych koncepcji powstania świata.... a) Mityczne koncepcje powstania świata.... b)!(osmologie filozoficzne.... c) Naturalna teologia filozofii.... d) Obraz świata w nowożytnych naukach przyrodniczych II. Wiara w Boga Stw' orcę w sw1a ' d ec t wte b"bl' 1 IJnym , l Wiara w stworzen. e S t rl" 't. 1 w arym es amcnc1e...., a) Swiadectwa z okresu przed wygnanien

5 Spis treści 9 b) Izraelska teologia stworzenia według P i Deutero-Izajasza c) Stworzenie w literaturze mądrościowej Wypowiedzi o stworzeniu w Nowym Testamencie 208 a) Wiara w stworzenie w życiu ziemskiego Jezusa b) Teocentryka stworzenia c) Jezus Chrystus jako pośrednik stworzenia i odkupienia d) Pneumatologiczne pośrednictwo wiary w stworzenie e) Eschatologia stworzenia O III. Rozwój doktryny stworzenia w historii teologii l. Wpatrystyce a) Apologeci II stulecia b) Historiozbawcza jedność stworzenia i odkupienia według Ireneusza c) Próba racjonalnego pośredniczenia wiary w stworzenie z metafizyczną kwestią początku (Klemens, Orygenes) d) Teologia stworzenia u św. Augustyna Temat stworzenia w teologii wczesnego średniowiecza a) Jan Szkot Eriugena: neoplatońska teologia stworzenia b) Napięcie między metafizyczną i historiozbawczą teologią stworzenia Te o l og1a stwor zenta w z ł o tym wte ku s c h o l asty k" a) Przygotowanie syntez złotego wieku przez recepcję Arystotelesa b) Teologia stworzenia według św. Bonawentury c) Te o l ogta stworzenia u sw. ' 'T' 1. omasza z Akw" 1nu d) Ro ZWOJ ' w poznym ', sre ' d niowieczu W kontekście nowego obrazu świata nauk przyrodniczych i kryzysu podstaw metafizyki i teologii filozoficznej a) Ogólna sytuacja b) Teologia fizykalna jako odpowiedź na nową fizykę c) Filozofie kł ' ' d zna s onnosc o natur a 1zmu d) Podmiotowo-filozoficzna nowa konstrukcja metafizyki i filozoficznej teologii S. Nowa kontrowersja katolicko-protestancka dotycząca teologii filozofie l d ' :lo d h" b" 240 znej Ja <.o OJSCie o 1storycznego o JaWienia.... IV. Systematyczna rekonstrukcja l. Urzeczywistnianie się pozaboskiego bytu przez aktualność Boga Stwarzanie w kontekście ewolucji i ludzkiej historii wolności Objawienie się Boga jako Stwórcy i Odkupiciela