Chrześcijaństwo: Prawosławie. Weronika Druchniak

Transkrypt

1 Chrześcijaństwo: Prawosławie Weronika Druchniak

2 Prawosławie doktryna ortodoksyjnego kościoła chrześcijańskiego jednej z dwóch grup Kościołów, obok Kościoła katolickiego, które powstały w wyniku rozłamu w chrześcijaństwie z 1054 roku podczas tak zwanej schizmy wielkiej (inaczej schizmy wschodniej).

3 Prawosławie opiera się na dekretach siedmiu pierwszych soborów powszechnych i przekazach Ojców Kościoła. Odrzuca ideę odpustu, czyśćca, dogmat o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny, dogmat o Wniebowzięciu Matki Bożej, nauczanie o grzechu pierworodnym Augustyna z Hippony oraz celibat niższego duchowieństwa. Według teologów Kościoła prawosławnego, Matka Boża została poczęta w sposób ludzki. Zakłada się także, iż zakończyła swoje ziemskie bytowanie w sposób ludzki, dołączając do swojego Syna w Niebie przez Zaśnięcie (obydwa stanowiska uznawane także przez doktrynę Kościoła katolickiego).ważnym w Kościele prawosławnym jest fakt znaczącej odmienności liturgicznej, konkretnie w pojmowaniu Kościoła jako wspólnoty soborowej, co wyklucza uznanie nieomylności biskupa (lub innego ważnego duchownego) w sprawach wiary i moralności (co postuluje Kościół katolicki w uchwalonym na Vaticanum I dogmacie). Wiąże się to z rozumieniem każdego człowieka jako istoty omylnej i błądzącej. Kościół prawosławny uważa się za jedynego depozytariusza wiary oraz za jedyny ściśle trzymający się Tradycji Ojców Kościoła, powołanego przez Jezusa Chrystusa.

4 Strukturę Kościoła Prawosławnego tworzą Kościoły lokalne, które można podzielić na patriarchaty starożytne konstantynopolitański, aleksandryjski, antiocheński i jerozolimski, pięć późniejszych patriarchatów: rosyjski, gruziński, serbski, rumuński i bułgarski i 6 kościołów niezależnych: cypryjski, grecki, polski, albański, czesko-słowacki i amerykański. Autorytetem zdolnym ogłaszać prawdy dogmatyczne jest tylko sobór powszechny, jednak istnieją też pewne prawdy przyjęte po zakończeniu ostatniego z Soborów, które zostały uznane przez całą Cerkiew. Przykładem jest doktryna św. Palamasa o niestworzonej naturze łaski, ponieważ cerkiew wierzy, że każde twierdzenie usprawiedliwia się jedynie zaakceptowane przez całą wspólnotę Kościoła. Liczba prawd dogmatycznych w Cerkwi Prawosławnej jest o wiele mniejsza niż w katolicyzmie. Twierdzi się, że dogmatyzować należy tylko prawdy zagrożone. Dogmaty Soborów Powszechnych uznawane są przez całą Cerkiew jako stałe części wiary. Kościół prawosławny nie wykazuje potrzeby dogmatyzacji wiary w takim stopniu jak katolicki, zostawiając wiele spraw natury moralnej i etycznej do indywidualnego rozpatrzenia na poziomie wiedzy-opiekun duchowy.

5 Prawosławie uznaje liturgię za istotną formę przekazu wiary, zgodnie z zasadą reguła modlitwy jest regułą wiary. Do tradycji liturgicznych należą gesty oraz czynności, wyjątkiem są tylko słowa padające w trakcie nabożeństwa. Wynika to z podwójnego rozumienia określenia prawosławny ktoś kto prawidłowo rozpoznaje Boga, ale jednocześnie ten, który w sposób prawidłowy oddaje mu chwałę. Najważniejszym obrządkiem w Cerkwi prawosławnej jest obrządek bizantyjski, ale dopuszcza się również inne. Istnieją wspólnoty prawosławne na Zachodzie, które uznają, że właściwe jest dla nich używanie obrządków zachodnich.

6 Doba liturgiczna w prawosławiu rozpoczyna się wieczorem, wraz z Nieszporami, poprzedzonymi Noną 9. godziną kanoniczną, odpowiadającej godzinie 15 po południu. Po kolacji następuje Wielka lub Mała Kompleta. O północy rozpoczyna się Nokturn. Następnie, przed wschodem słońca, rozpoczyna się Jutrznia, zakończona Prymą pierwszą godziną kanoniczną, odpowiadającą godzinie 7 rano. Boską Liturgię Eucharystyczną poprzedza Tercja i Seksta, czyli trzecia i szósta godzina kanoniczna, odpowiadająca godzinie 9 i 12. Rodzaje sprawowanych Świętych Liturgii: Liturgia św. Jana Złotoustego odprawiana w większość dni w roku, i w soboty wielkiego postu. Liturgia św. Bazylego Wielkiego odprawiana w IV niedziele wielkiego postu, w wigilię Bożego Narodzenia, w wigilię Epifanii, w Wielki Czwartek, w Wielką Sobotę i w dniu św. Bazylego. Liturgia Uprzednio Poświęconych Darów odprawiana we środy i piątki wielkiego postu oraz w poniedziałek, wtorek i środę Wielkiego Tygodnia. Liturgia św. Jakuba odprawiana w dniu św. Jakuba w katedrach. Liturgia św. Marka sprawowana przez Koptów.

7 Innym ważnym sposobem wyrażania tradycji jest sztuka. Ikona ma znaczenie nie tylko przedstawiające, jest także objawieniem Boga. Z tego powodu pisarze Ikon nie mają pełnej swobody twórczej i muszą uwzględniać ważne aspekty religijne swojego dzieła. W szczególności istotne jest, żeby ikonograf był dobrym wiernym Kościoła, a sam akt twórczy był poprzedzony spowiedzią i przyjęciem eucharystii. Tworzenie Ikony jest modlitwą, stąd Ikonę się pisze, a nie maluje. Używa się kanonów barw i sposobów przedstawień ustalonych, według tradycji, już w pierwszym wieku po Chrystusie. Ikona Matki Boskiej Włodzimierskiej

8 Największa część wyznawców prawosławia zamieszkuje tereny Europy Wschodniej oraz byłego ZSRR. Mołdawia (ok. 93%) Grecja (ok. 87%) Rumunia (ok. 86%) Serbia (ok. 84%) Ukraina (ok. 83%) Bułgaria (ok. 82%) Gruzja (ok. 82%) Cypr (ok. 78%) Czarnogóra (ok. 74%) Białoruś (ok. 73%) Macedonia (ok. 68%) Etiopia (ok. 67%) Rosja (ok. 65%) Erytrea (ok. 50%)

9

10 Bibliografia :