Metoda wykresograficzna,

Transkrypt

1 1 Metoda wykresograficzna, jej atuty i funkcje oraz ogólna charakterystyka Metoda wykresograficzna (wykresografia) to sposób przedstawienia prawd wiary przy pomocy ujęć paralelnych, to znaczy werbalnych oraz graficzno-obrazowych, dzięki którym zarys teologii może być ukazany w sposób jasny, prosty i zwięzły, tym samym ułatwiający jej szerokie propagowanie i popularyzację. Materiał opracował: ks. dr hab. Edward Wasilewski Więcej informacji dotyczącej niniejszej metody:

2 2 Opracowania dotyczące metody wykresograficznej Drączkowski F., Struktury semantyczne wyrazu παιδεία w dziele Klemensa Aleksandryjskiego Στρωματείς, w: J. Pliszczyńska (red.), Z zagadnień literatury greckiej, Lublin 1978, s Drączkowski F., Qua paideia Clemens Alexandrinus imbutus appareat in animadvertenda falsa gnosi, SACh 2 (1980), s Drączkowski F., Agape według Klemensa Aleksandryjskiego, Pelplin Drączkowski F., Kościół Agape według Klemensa Aleksandryjskiego, Lublin Drączkowsk F., Miłość syntezą chrześcijaństwa, Lublin Drączkowski F., Gott ist die Liebe. Eine patristische Studie, Lublin Drączkowski F., Poza miłością nie ma zbawienia, Pelplin-Toruń Drączkowski F., Miłość Agape syntezą chrześcijaństwa, Pelplin-Toruń Drączkowski F. (Francesco di Fordon), La salvezza é nell amore, Roma Drączkowski F., Nowa wizja teologii. Ujęcie graficzne, Pelplin-Lublin Drączkowski F., Metoda wykresograficzna w katechezie, Pelplin Drączkowski F., Skrót Katechizmu w ujęciu graficznym, Lublin-Sandomierz Drączkowski F., Teologia w kategoriach geometryczno-matematycznych, Pelplin Drączkowski F., Przyjaźń z Bogiem źródłem szczęścia, Pelplin Drączkowski F., Supernatural Geometry, Lublin Drączkowski F., Die Theologie in geometrischer Darstellung, Lublin Drączkowski F., Nasze powołanie do szczęścia, Pelplin Drączkowski F., Metoda wykresograficzna (geometryczna) w kontekście współczesnego zagrożenia herezjami, w: A. Paszkowska (red.), Lumen Christii tantum in Ecclesia, Lublin 2005, s Drączkowski F., Nowa metoda w teologii i duszpasterstwie, w: H. Słotwińska (red.), W służbie Bogu i ludziom, Lublin 2005, s Drączkowski F., Dzięki składajmy Panu Bogu naszemu, Pelplin Drączkowski F., Metoda wykresograficzna w katechezie, w: H. Słotwińska (red.), W poszukiwaniu nowych metod katechetycznych, Lublin 2006, s Drączkowski F., Metoda geometryczna (wykresograficzna) w teologii, RT 53 (2006), s Drączkowski F., Il metodo disegno-grafico nella catechesi, Angelicum 84 (2007), s Drączkowski F., Poza Kościołem nie ma zbawienia. Ujęcie graficzne, Pelplin Drączkowski F., Dogmatyka w obrazach graficznych. Zagadnienia wybrane, Pelplin Drączkowski F., Geometryczna struktura teologii, Pelpin Drączkowski F., Synteza teologii w ujęciu graficznym, Pelplin 2012.

3 3 Drączkowski F., Synthese der Theologie in grafischer Darstellung, Leipzig Drączkowski F., Synthese der Theologie in grafischer Darstellung. Zweite erweiterte Auflage, Leipzig Drączkowski F., Synteza teologii w ujęciu graficznym. Wydanie drugie, poszerzone, Lublin Drączkowski F., W Chrystusie pełnia szczęścia jedynego. Zbiór konferencji wygłoszonych w Radiu Maryja, Pelplin Drączkowski F., Autobiografia. Wydanie drugie poszerzone, Pelplin Krukowski K., Nowe narzędzie ewangelizacji. Metoda wykresograficzna, Lublin-Pelplin Krukowski K., Geometryczna wizja Boskiej rzeczywistości, Pelplin Krukowski K., Die Förderung der grafisch-geometrischen Methode in der Theologie und Didaktik der Kirche, Theologisches Katholische Monatsschrift 1-2 (2014), s Szulist J., Pojęcie miłości Franciszka Drączkowskiego jako modus interpretacyjny encykliki Caritas in veritate Benedykta XVI, SPelp 43 (2011), s Wasilewski E., Geometria w służbie teologii, Pelplin Wasilewski E., Das Ideal der Heiligkeit. Die Botschaft der Guten Nachricht in grafisch-bildlichen Darstellungen, Leipzig Wasilewski E., Aplikacja założeń metody wykresograficznej do teorii i praktyki homiletycznej, Gniezno Wasilewski E., Pełnia rozwoju człowieka tylko w Chrystusie. Ujęcie graficzne, Zeszyty Formacji Katechetów 1 (2016), s Wasilewski E., Motywacja dobroczynności chrześcijańskiej w świetle wykresografii, Studia Gdańskie 36 (2015), s Wasilewski E., Chrzest. Wszczepienie w Mistyczne Ciało Chrystusa, Gniezno Wasilewski E., Podstawowe prawdy katechizmowe w 33 ujęciach graficznoobrazowych. Pomoce katechetyczne z płytą CD, Gniezno Wasilewski, Definicja miłości chrześcijańskiej w przepowiadaniu, w: R. Chałupniak, J. Kostorz (red.), Współczesne wyzwania teologii pastoralnej, Opole 2016, s Wasilewski E., Ein «Gutenbergischer» Wendepunkt in der Theologie, Forum Katholische Theologie 32 (2016), H. 2, s Wasilewski E., Wykresografia przełom gutenbergiański w teologii, Gniezno Wasilewski E., Die grundlegenden Katechismuswahrheiten in 33 grafischgeometrischen Illustrationen, Leipzig Wasilewski E., Graphic presentation method a Gutenbergian turning point in theology, Gniezno 2018.

4 4 Recenzje i opinie traktujące o metodzie wykresograficznej Biela B., Ks. Edward Wasilewski, Podstawowe prawdy katechizmowe w 33 ujęciach graficzno-obrazowych. Pomoce katechetyczne z płytą CD, Studia Pastoralne 12 (2016), s Cichosz W., Ks. Franciszek Drączkowski, Poza Kościołem nie ma Zbawienia. Ujęcia graficzne, Pelplin 2008, ss. 197, Studia Gdańskie 23 (2008), s Cichosz W., Ks. Edward Wasilewski, Aplikacja założeń metody wykresograficznej do teorii i praktyki homiletycznej, Wydawnictwo Gaudentinum, s. 274, Studia Gdańskie 38 (2016), s Degórski B., Franciszek Drączkowski, Przyjaźń z Bogiem - źródłem szczęścia. Wydawnictwo Diecezji Pelplińskiej Bernardinum, Pelplin 2004, s. 112, Dissertationes Paulinorum 15 (2006), s Degórski B., Drączkowski Franciszek, Nowa wizja teologii. Ujęcie graficzne (Nova visiona della Teologia. Espressione grafica), Pelplin-Lublin 2000, 286 pp, Angelicum 79 (2002), s Degórski B., Drączkowski Franciszek, Przyjaźń z Bogiem - źródłem szczęścia (Amicizia con Dio fonte di Felicita), Wydawnictwo Diecezji Pelplińskej Bernardinum, Pelplin 2004, 112 pp., Angelicum 82 (2005), s Dziuba A., Ksiądz Franciszek Drączkowski, Nowa wizja teologii, Ujęcie graficzne, Wydawnictwo Diecezji Pelplińskiej Bernardinum, Pelplin 2000, s. 258, SPelp 31 (2001), s Dziuba A., Przedmowa, w: K. Krukowski (red.), Nowe narzędzie ewangelizacji, Lublin-Pelplin 2011, s Eckmann A., Ks. Franciszek Drączkowski, Miłość syntezą chrześcijaństwa, Lublin 1991, s. 227, AK 509 (1994), s Eckmann A., Przedmowa, w: F. Drączkowski (red.), Synteza teologii w ujęciu graficznym.wydanie drugie, poszerzone, Lublin 2014, s Gawron K., Metoda po prostu rewelacyjna, Wiadomości Polska Misja Katolicka w Szwajcarii, 362 (2001), s. 8. Guzowski K., Przedmowa, w: F. Drączkowski (red.), Dogmatyka w obrazach graficznych. Zagadnienia wybrane, Pelplin-Lublin 2011, s Guzowski K., Przedmowa, w: F. Drączkowski (red.), Geometryczna struktura teologii, Pelplin 2012, s Hauke M., Drączkowski Franciszek: Die Theologie in geometrischer Darstellung, Lublin: Polihymnia 2004, 53 S., Forum Katholische Theologie 1 (2007), s. 78. Mirri L.M., Franciszek Drączkowski, Supernatural Geometry, Lublin 2004, La Terra Santa 7-8 (2005), s Nowak A.J., Ks. Franciszek Drączkowski, Poza Miłością nie ma zbawienia, Pelplin-Toruń 1996, ss. 85, RT 44 (1997), s Nowak A.J., Ks. Franciszek Drączkowski, Przyjaźń z Bogiem - źródłem szczęścia, Pelplin 2004, ss. 107, Życie konsekrowane 5 (2004), s Paciorek P., Franciszek Drączkowski, L Amour - Synthése du christianisme, Lublin, 1990, 220p., Revue des Éstudes Augustiennes 37 (1991), s Polanowski T., Franciszek Drączkowski: Got ist die Liebe. Eine patristische Studie. Aus dem polnischen übersetzt von Herbert Ulrich. Verlag KERYGMA, Lublin 1993, s. 348, Ezop 9 (1994), s. 13. Sieroń R.B., Geometryczna teologia dla wszystkich, Gość Niedzielny 17 (2004), s. 43. Słotwińska H., Ks. Franciszek Drączkowski, Metoda wykresograficzna w katechezie, Wydawnictwo Bernardinum, Pelplin 2001, Katecheta 7-8 (2002), s Słotwińska H., Ks. Franciszek Drączkowski, Metoda wykresograficzna w katechezie. Pelplin: Wydawnictwo Bernardinum 2001 ss. 152, RT 50 (2003), s Szczur P., Wkład Katedry Patrologii Greckiej w historiografię kościelną, w: J. Walkusz (red.), Rola i miejsce Instytutu Historii Kościoła KUL w historiografii, Lublin 2010, s Świerzawski W., Słowo wprowadzające, w: F. Drączkowski (red.), Skrót Katechizmu w ujęciu graficznym, Lublin-Sandomierz 2002, s Turek W., F. Drączkowski, Supernatural Geometry, Lublin 2004, pp.50, UUJ 3 (2006), s Turek W., Di Fordon Francesco (Franciszek Drączkowski), La salvezza è nell amore (ed. Polacca, Pelplin-Toruń 1996). Edizioni Dehoniane, Roma 1998, 47p., Salesianum 4 (2000), s Wendlik K., Ks. Franciszek Drączkowski, Poza Kościołem nie ma zbawienia. Ujęcie graficzne, Wydawnictwo Bernardinum, Pelplin 2008, 197 stron, Dissertationes Paulinorum 17 (2008), s Werbiński I., Ks. Franciszek Drączkowski, Miłość syntezą chrześcijaństwa, Lublin 1990, ss.219, AK 491 (1991), s Werbiński I., F. Frączkowski, Nowa wizja teologii. Ujecie graficzne, Pelplin-Lublin 2000, 285 s., AK (2001), s Żurański D., Nowa pomoc katechetyczna, Niedziela (Głos z Torunia) 4 (2002), s. 3.

5 5 Metoda wykresograficzna (wykresografia) spełnia kilka podstawowych funkcji w teologii i dydaktyce Kościoła: 1. Ilustruje prawdy wiary w formie dostosowanej do mentalności współczesnego człowieka. 2. Tworzy nowy alfabet teologii, który umożliwia jej syntetyczne opracowanie i wizualne przedstawienie. 3. Promuje wykład teologii, który dzięki ujęciom geometrycznym zyskuje ścisłość i ewidentność nauk empirycznych. 4. Pełni funkcję parenetyczną i motywuje wybór ideału świętości jako najpewniejszej drogi do szczęścia ziemskiego i wiecznego. 5. Prezentuje globalną wizję teologii w ujęciu chrystocentrycznym, pokazując, że cała historia zbawienia zmierza ku Chrystusowi, podkreślając jedność i wielowymiarowość (wieloaspektowość). 6. Czyni ewidentnym prawdę, że pełnia miłości jest w Bogu Wcielonym Chrystusie, w Jego Kościele Bosko-ludzkiej wspólnocie miłości. 7. Przypomina, że cały proces uświęcania (upodobnienia się do Chrystusa) dokonuje się w Chrystusie, w Jego Kościele i przez Chrystusa, mocą Jego Ducha Ducha Świętego. 8. Podkreśla, że całe zbawienie pochodzi od Chrystusa Głowy przez Kościół, który jest Jego Ciałem. 9. W jednym przedstawieniu graficzno-obrazowym ukazuje wizualnie postrzegalnym następujące aspekty: teocentryczny, trynitarny, pneumatologiczny, chrystocentryczny, eklezjalny, agapetyczny, historiozbawczy, eschatyczny. 10. Koryguje lub ułatwia korektę błędów występujących w nauce niektórych teologów oraz świadomości i podświadomości wielu wierzących:

6 6 W nauce o Bogu hyloteizm (gr. hyle materia; gr. teheos bóg) obraz Boga w kategoriach materialistycznych apersonalizm deiczny negowanie osobowości Boga W nauce o Trójcy Świętej antropomorfizmy pomniejszanie istoty Boskiej do kategorii ludzkich tryteizm wiara w trzech bogów teandria przekonanie, że Bóg jest mężczyzną subordynacjonizm pogląd, że Syn i Duch Święty są podporządkowani Ojcu nie są równi Ojcu negatio coaeternitatis negacja współwieczności Syna Bożego i Ducha Świętego W nauce o Wcieleniu kryptoarianizm ukryta negacja Bóstwa Chrystusa anachoreza Syna (gr. anachoreo wycofać się) rozerwanie jedności Trójcy Świętej przez zstąpienie z nieba na ziemię Syna Bożego W eklezjologii antyeklezjalizm negacja istnienia Kościoła polieklezjalizm pogląd o istnieniu wielu Kościołów oddzielenie Chrystusa od Kościoła oddzielenie Chrystusa od Ludu Bożego oddzielenie hierarchii od Ludu Bożego W nauce o miłości chrześcijańskiej deiprivatio caritatis negowanie Boskiego wymiaru miłości separatio amoris a caritate oddzielenie erosu od agape dualitas praecepti caritatis miłość Boga i bliźniego rozumiana jako dwa odrębne przykazania de - entisatio caritatis (łac. de od; łac. ens byt) negowanie ontycznego wymiaru miłości de - ecclesialisatio caritatis negowanie eklezjalnego wymiaru miłości panemocjonalizm agapetyczny zredukowanie miłości wyłącznie do sfery emocjonalnej (uczuciowej) pantelematyzm agapetyczny (gr. thelema wola) zredukowanie miłości wyłącznie do sfery wolitywnej panintelektualizm agapetyczny zredukowanie miłości wyłącznie do sfery intelektualnej (poznawczej)

7 7 panergizacja agapetyczna (gr. pan wszystek; gr. ergon czyn) zredukowanie miłości do działalności dobroczynnej panaretyzm agapetyczny (gr. pan wszystek; gr. arete cnota) ujmowanie miłości wyłącznie w kategoriach cnoty W eschatologii negacja czyśćca wykluczenie istnienia czyśćca negacja piekła zaprzeczenie istnienia piekła W demonologii negatio satanae negacja istnienia szatana antropomorfizacja szatana przedstawianie szatana w postaci monstrum, o ludzkich kształtach i cechach W duchowości chrześcijańskiej neopelagianizm negowanie lub niedowartościowanie mocy i łaski Boga, której mocą dokonuje się upodobnienie do Chrystusa filohamartia (gr. fileo kocham; hamartia grzech) legalistyczne rozumienie grzechu, które prowadzi do traktowania go, jako cos dobrego i przyjemnego, aczkolwiek zakazanego hamartoduleia (gr. hamaria grzech; duleia niewola) pozostawanie w niewoli grzechu pathoduleia (gr. pathos namiętności; duleia niewola) niewola namiętności cielesnych eidoloduleia (gr. eidolon bożek; duleia niewola) stawianie bogactwa, sławy, przyjemności ponad miłość Boga We współczesnej teologii neosofistyczny werbalizm niezrozumiały (niekomunikatywny przekaz słowny) segmentowość teologii podział teologii na wiele różnych dyscyplin całkowicie odizolowanych od siebie trychotomia teologiczna (gr. tricha na trzy części, gr. tome rozdzielenie) zupełne oddzielenie Boga w Trójcy Świętej Jedynego od Chrystusa i od Kościoła

8 8 Podstawowa struktura metody wykresograficznej w 33 ujęciach graficzno-obrazowych, opracowana przez ks. Profesora dra hab. Franciszka Drączkowskiego ( ) i poszerzona przez ks. dra hab. Edwarda Wasilewskiego Wykres 1 Bóg Jedyny Wykres 2 Trójca Święta Wykres 3 Stworzenie aniołów Wykres 4 Upadek aniołów Wykres 5 Przyjaźń człówieka z Bogiem Wykres 5 Zerwanie przyjaźni z Bogiem Wykres 7 Maryja wolna od grzechu pierworodnego Wykres 8 Wcielenie Syna Bożego Wykres 9 Misteria życia ziemskiego Chrystusa

9 9 Wykres 10 Odkupieńcza męka i śmierć Chrystusa Wykres 11 Zmartwychwstanie i wniebowstąpienie Chrystusa Wykres 12 Zesłanie Ducha Świętego Wykres 13 Kościół Głowa i Ciało Chrystusa Wykres 14 Kościół Ciało Mistyczne Chrystusa Wykres 15 Kościół Lud Boży Wykres 16 Kościół świątynią Ducha Świętego Wykres 17 Kościół Chrystusowy Cały Chrystus (KKK 795) Wykres 18 Kościół wspólnota miłości

10 10 Wykres 19 Kościół szkołą Chrystusa Wykres 20 Cały Kościół jest misyjny Wykres 21 Chrzest wszczepienie w Ciało Chrystusa Kościół Wykres 22 Bierzmowanie Wykres 23 Sakramenty uzdrowienia Wykres 24 Eucharystia Wykres 26 Małżeństwo Wykres 27 Upodobnienie do Chrystusa wzrost w miłości Wykres 25 Kapłaństwo

11 Wykres 28 Miłość bliźniego w miłości Chrystusa 11 Wykres 29 Miłość a dobroczynność Wykres 30 Dobrowolne odłączenie się od Boga piekło Wykres 31 Ignorowanie Boga agnostycyzm Wykres 32 Katolik z metryki wybór czyśćca Wykres 33 Wybór przyjaźni z Chrystusem antycypacja nieba na ziemi Wybrane oceny i propozycje specjalistów: W przeciwieństwie do ujęć werbalnych, struktura geometryczna wszystkich wyżej prezentowanych wykresów jest zawsze identyczna i jednakowa stała i niezmienna. Dzięki temu poszczególne wykresy mogą być traktowane jako samodzielne ogniwa wykładu, które dają się wielokrotnie powielać i kopiować. Szukając analogii do wynalazku Gutenberga, można powiedzieć, że wykresy są jakby ruchomymi czcionkami, które są nośnikiem określonych treści. A zatem wykład teologii, w ujęciu podstawowym i elementarnym, może być podany w formie krótkiej i zwięzłej, na kilkudziesięciu stronach. Stwarza to możliwość popularyzacji teologii, na miarę dotąd niespotykaną, w rożnych środowiskach kulturowych i językowych. ks. dr hab. Edward Wasilewski: Wykresografia przełom gutenbergiański w teologii, Gniezno 2017, s. 75.

12 12 Metoda wykresograficzna jest bezwzględnie potrzebna współczesnej katechezie, stąd też zamiast zastanawiać się nad tym, jak przekonać do niej sceptyków, należy raczej zastanowić się, jak dotrzeć z nią do jak najszerszej rzeszy katechizujących i katechizowanych. Prof. dr hab. Helena Słotwińska: Ks. Franciszek Drączkowski, Metoda wykresograficzna w katechezie, Wydawnictwo Bernardinum Pelplin 2001 ss. 152, RT 50 (2003), s Metoda wykresograficzna jest wyjściem teologii poza krąg mechanicznych sylogizmów, poza obręb ogólności i abstrakcji, jest w stanie idealnie połączyć poznanie intuitywne i logiczne. ks. Prof. dr hab. Krzysztof Guzowski: Przedmowa, w: F. Drączkowski (red.), Dogmatyka w obrazach graficznych, Zagadnienia wybrane, Lublin 2011, s. 9. Lekturę przedstawionej pracy znakomitego patrologa i filologa klasycznego ks. profesora Franciszka Drączkowskiego Synteza teologii w ujęciu graficznym można zalecić nie tylko teologom i studentom teologii (w szczególności alumnom wyższych seminariów duchownych), ale również wszystkim duszpasterzom, katechetom pracującym w poszczególnych parafiach polskich diecezji. Może ona przyczynić się nie tylko do pogłębienia wiary przez głębsze jej zrozumienie, ale również skłonić do radykalnego wyboru jednej drogi uświęcenia i zbawienia w Kościele katolickim. Wybór opcji przyjaźni z Chrystusem, prowadzący do pełnego z Nim zjednoczenia, jest wyborem drogi prowadzącej do zakosztowania szczęścia dostępnego człowiekowi w życiu doczesnym i wiecznym. ks. Prof. dr hab. Augustyn Eckmann: Przedmowa, F. Drączkowski (red.), Synteza teologii w ujęciu graficznym. Wydanie drugie, poszerzone, Lublin 2014, s. 7. W proponowanej przez księdza profesora Franciszka Drączkowskiego metodzie wykresograficznej (geometrycznej), Kościół otrzymuje nowe narzędzie ewangelizacji. Mając na uwadze siłę i zakres oddziaływania, można powiedzieć, że metoda wykresograficzna może stać się bronią atomową teologii. ks. dr Krzysztof Krukowski: Nowe narzędzie ewangelizacji. Metoda wykresograficzna, Lublin-Pelplin 2011, s Prezentacja metody wykresograficznej i jej założeń, to minimum 10 spotkań formacyjno-katechetycznych.