PROBLEMY CYWILIZACYJNO-KULTUROWE WSPÓŁCZESNEGO ŚWIATA Zacofanie cywilizacyjne

Transkrypt

1 Zacofanie cywilizacyjne G Co tydzień ludność miejska powiększa się o milion osób. G 47% osób na świecie żyje za mniej niż 2 dolary dziennie. G 33% dzieci poniżej 5. roku życia cierpi z powodu niedożywienia. G Na świecie żyje 826 milionów ludzi niedożywionych. G 40% ludności świata, czyli ok. 2,5 miliarda osób, nie ma dostępu do elektryczności. G Jeden dorosły na czterech jest niepiśmienny. G Jedna osoba na pięć nie ma dostępu do nowoczesnej opieki medycznej. G 4,9 miliarda, czyli 80% ludzkości, to mieszkańcy krajów rozwijających się. G 95% osób chorych na AIDS żyje w krajach rozwijających się.

2 ZAGROŻONE KULTURY Różnorodność kulturowa świata, podobnie jak różnorodność biologiczna świadczy o żywności zamieszkujących Ziemię plemion i narodów. Kultura to nie tyle zastygłe w kamienne postacie i wydarzenia, czy przelane na papier przebrzmiałe już myśli, co zdolność przystosowywania się człowieka do zmiennych warunków życia. Poważnym zagrożeniem dla człowieka jest zubożanie kulturowe, które następuję pod presją cywilizacji naukowo-technicznej. Presja ta jest bardzo silna. Świadczy o tym wciąż degradujące się i ginące pierwotne kultury plemion indiańskich. Od czasów konkwisty w 1500 r. liczba Indian w Ameryce południowej zmniejszyła się z 10 do 2 mln. W Amazonii przetrwało jeszcze około 40 plemion, które nigdy jeszcze nie miały kontaktu z cywilizacją białych ludzi. Jednak spotkanie ich kultur z białymi pozostało tylko i wyłącznie kwestią czasu. PRZYCZYNY ZANIKU GRUP I KULTUR ETNICZNYCH: Kontakt z zachodnią cywilizacją - rdzenne plemiona wykazują tendencję do przejmowania jedynie negatywnych cech takich jak alkoholizm, hedonizm itd. W czasie kontaktów z białymi rdzenna ludność okazała się nieodporna na choroby zakaźne takie jak: cholera, odra, ospa. Negatywne skutki kolonizacji - w czasie kolonizacji dochodziło do wojen i grabieży, a także stosowania przemocy i aktów terroru przez białych przybyszów wobec słabiej uzbrojonych tubylców. W wyniku tego nastąpiła fizyczna eliminacja olbrzymiej liczby autochtonów. Ponadto ludność tubylcza stawał się też niewolnikami bez żadnych praw (odbieranie siłą ziemi itd.) Długotrwała obojętność wspólnoty międzynarodowej - dopiero od niedawna zrozumiano, że w kulturze ludzkiej istnieje dziedzictwo, którego grupy etniczne są integralną częścią. Ratunkiem dla zachowania kultury rdzennych mieszkańców różnych regionów świata, jest zainteresowanie opinii międzynarodowej, wyrażającej się m.in. poprzez kultywowanie tradycji nawet, jeśli związane jest to z nadawaniem im pewnych nowych form i treści. Okazuje się bowiem, że w kulturach świata przetrwało wiele wartościowych dla człowieka XXI wieku, idei dotyczących zarówno sfery biologicznej jak i duchowej. Maciej Pluciński (na podstawie: Michel Barnier, Atlas Wielkich Zagrożeń, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 1995 r)

3 Według The Cambridge Encyclopedia of Language współcześni mieszkańcy Ziemi posługują się 6528 językami. Najwięcej języków używają mieszkańcy Azji (2034), a najmniej Europy (209). Należy jednak zwrócić uwagę, że mieszkańcy najmniejszego pod względem liczby ludności kontynentu Oceanii (30 mln osób) posługują się aż 1341 językami, w tym mieszkańcy Papui-Nowej Gwinei używają ponad 600 języków. Ziemia. Liczby, fakty, ilustracje, pod. Red. T. Stryjakiewicza, Poznań 2001 W ciągu minionych 500 lat przestało istnieć ponad 300 języków. w raporcie międzynarodowej organizacji Worldwatch, ogłoszonym w 2001 r., językoznawcy oceniają, że do końca XXI w. zniknie połowa z dziś istniejących. Obecnie około 350 językami mówi mniej niż 50 osób. Pierwsze miejsca wśród zagrożonych wyginięciem języków europejskich zajmują: irlandzki, walijski, kornijski, bretoński, prowansalski, gaskoński, kataloński, dolno- i górnołużycki oraz fryzyjski. Adam Waloński anglofan.felberg.pl

4 Analfabetyzm Poziom edukacji ludności odgrywa bardzo istotną rolę we współczesnym życiu społeczno-gospodarczym poszczególnych państw. Ludność lepiej wykształcona jest na ogół bardziej innowacyjna i otwarta na nowe rozwiązania technologiczne i organizacyjne. W latach 90. poziom alfabetyzacji (odsetek ludności powyżej 15 roku życia posiadającej umiejętność czytania i pisania) krajów rozwiniętych wynosił przeciętnie ok. 97,5%, a w krajach rozwijających się tylko 67%. % WSKAŹNIK ALFABETYZACJI NA ŚWIECIE kraje rozwinięte kraje rozwijające się Na podst: Ziemia. Liczby, fakty, ilustracje, pod. Red. T. Stryjakiewicza, Poznań 2001

5 Analfabetyzm KRAJE O NAJWYŻSZYM POZIOMIE ANALFABETYZMU LP KRAJ % ludności powyżej 15 roku życia posiadającej umiejętność czytania i pisania 1. Niger 13,5 2. Burkina Faso 19,0 3. Erytrea 23,0 4. Somalia 24,5 5. Nepal 27,5 6. Mali 30,5 7. Afganistan 30,5 8. Sierpa Leone 31,5 9. Senegal 33,0 10. Liberia 34,0 Głównym obszarem występowania analfabetyzmu jest kontynent afrykański, gdzie w kilkunastu państwach poziom alfabetyzacji nie przekracza 50%. Do krajów tych należą: Niger, Burkina Faso, Erytrea, Somalia, Mali i Sierra Leone w Afryce oraz Nepal i Afganistan w Azji. Na podst: Ziemia. Liczby, fakty, ilustracje, pod. Red. T. Stryjakiewicza, Poznań 2001