Ocena zajęć i prowadzących je nauczycieli akademickich dokonana przez studentów

Transkrypt

1 RAPORT Wydziałowej Rady ds. Jakości Kształcenia z oceny jakości kształcenia na kierunkach studiów prowadzonych przez Wydział Biologii i Ochrony Środowiska za rok akademicki 2015/2016 Wydziałowa Rada ds. Jakości Kształcenia dokonała oceny jakości kształcenia na kierunkach studiów prowadzonych przez Wydział Biologii i Ochrony Środowiska na podstawie analizy następujących składowych systemu jakości kształcenia: a) ankiet wypełnianych przez studentów w Uniwersyteckim Systemie Obsługi Studiów obejmujących ocenę zajęć i prowadzących je nauczycieli akademickich; b) badań ankietowych satysfakcji studentów; c) protokołów hospitacji zajęć; d) protokołów kontroli stopnia osiągnięcia założonych efektów kształcenia przeprowadzonych przez nauczycieli akademickich w zakresie samokontroli; e) programów kierunków studiów prowadzonych przez Wydział; f) badań ankietowych losów absolwentów rocznika 2014/2015 kierunków studiów biologia, biotechnologia i ochrona środowiska przeprowadzonych po 6 miesiącach od ukończenia studiów; g) badań ankietowych losów absolwentów roczników 2011 i 2012 kierunków studiów biologia, biotechnologia i ochrona środowiska przeprowadzonych po 3 latach od ukończenia studiów; h) opisów przedmiotów wprowadzonych do USOS przez nauczycieli akademickich prowadzących zajęcia. Ocena zajęć i prowadzących je nauczycieli akademickich dokonana przez studentów Członkowie Wydziałowej Rady ds. Jakości Kształcenia, po wcześniejszym zapoznaniu się z raportem przygotowanym przez Wydziałowego Koordynatora ds. Jakości Kształcenia dotyczącym ankietowej oceny zajęć i prowadzących je nauczycieli akademickich dokonanej przez studentów za rok akademicki 2015/2016, na posiedzeniu w dniu r. podjęli dyskusję nad raportem prowadzącą do stworzenia rekomendacji w zakresie doskonalenia jakości kształcenia. Członkowie Rady zapoznali się też z pismami nauczycieli akademickich, którzy zostali źle ocenieni przez studentów (średnia ocen 3,5 i poniżej, przy liczbie ankiet minimum 3) lub w ankietach ich dotyczących pojawiły się uwagi krytyczne. W pismach tych, na prośbę Wydziałowego Koordynatora ds. Jakości Kształcenia, nauczyciele akademiccy ustosunkowali się do uzyskanej oceny i do uwag krytycznych i przedstawili

2 działania, które podejmą, prowadzące do uzyskania lepszej oceny zajęć w następnym roku akademickim. Członkowie Rady szczegółowo przeanalizowali też ankiety studentów dotyczące przedmiotów i nauczycieli akademickich źle ocenionych przez studentów w poprzednim roku akademickim ( ). Stwierdzono, że zaproponowane przez nauczycieli akademickich działania naprawcze przyniosły pozytywne skutki. Na podstawie analizy raportu przygotowanego przez Wydziałowego Koordynatora ds. Jakości Kształcenia i analizy wspomnianych pism nauczycieli akademickich, członkowie Wydziałowej Rady ds. Jakości Kształcenia stworzyli następujące rekomendacje w zakresie doskonalenia jakości kształcenia: 1. Należy podjąć dalsze działania, które zachęcą studentów do wypełniania ankiet. Nauczyciele akademiccy kończąc zajęcia z danego przedmiotu, powinni zwrócić się do studentów z apelem o wypełnienie ankiet, przypominając im, że ankiety są anonimowe. Byłoby zasadne zalogowanie się nauczyciela akademickiego na swoje konto w USOS i zademonstrowanie studentom sposobu wyświetlania wyników ankietowych, co upewniłoby studentów o anonimowości ankiety. Zwrotność ankiet wypełnionych przez studentów po zakończeniu zajęć prowadzonych w roku akademickim 2016/2017 powinna osiągnąć wartość 14 %. 2. Członkowie Rady przyjęli do wiadomości zgłoszone przez nauczycieli akademickich słabo ocenionych przez studentów, propozycje przedstawionych przez nich działań naprawczych. 3. Przyjęta procedura zobowiązująca nauczycieli akademickich słabo ocenionych przez studentów do złożenia wyjaśnień i zaproponowania działań naprawczych powinna być kontynuowana z uwagi na jej dużą skuteczność, jednak nie powinno brać się pod uwagę sytuacji, w których ocena wynika z zaledwie jednej lub kilku wypełnionych ankiet. 4. Członkowie Wydziałowej Rady ds. Jakości Kształcenia mają następujące uwagi dotyczące pytań ankietowych: a) powinna zostać zredukowana liczba pytań ankietowych, co niewątpliwie wpłynęłoby na wzrost zwrotności ankiet (ich wypełnianie byłoby mniej pracochłonne), b) na dwa pierwsze pytania ankietowe odpowiedź powinna być Tak lub Nie, c) ankiety powinny uwzględniać charakter zajęć (odrębne dla wykładów, zajęć laboratoryjnych i seminariów), d) należy usunąć pytania ankietowe nr 5, 6 i 7, gdyż pojawiające się odpowiedzi studentów nie są obiektywne. Poza tym oceny średnie nauczycieli akademickich powinny być obliczane jedynie w przypadku, gdy ankiety zostały wypełnione przez minimum 10% studentów uprawnionych do

3 ankietowania danych zajęć i przez minimum 3 studentów w przypadku zajęć prowadzonych w małolicznych grupach. Hospitacje zajęć W roku akademickim 2015/2016 ogółem przeprowadzono 114 hospitacji zajęć (38 wykładów, 73 zajęć laboratoryjnych, ćwiczeń i zajęć terenowych oraz 2 seminariów). Nastąpił wyraźny wzrost liczby przeprowadzonych hospitacji zajęć w stosunku do roku akademickiego 2014/2015, w którym zostało przeprowadzonych zaledwie 26 hospitacji. Zalecenia Rady sformułowane w poprzednim raporcie skierowane do kierowników jednostek wydziałowych i koordynatorów przedmiotów dotyczące zwiększenia liczby hospitowanych zajęć, zostały zrealizowane. Liczbę hospitacji przeprowadzonych na poszczególnych kierunkach studiów przedstawia tabela 1. Po przeanalizowaniu rezultatów hospitacji przeprowadzonych w roku akademickim 2015/2016, nie stwierdzono wykazania przez osoby hospitujące zajęcia istotnych uchybień w prowadzeniu zajęć przez hospitowanych nauczycieli akademickich. Kierunek studiów wykłady Tabela 1. Liczba przeprowadzonych hospitacji zajęć studia I stopnia studia II stopnia studia III stopnia Zajęcia laborat., ćwicz, zaj. ter. Semina -rium wykłady Zajęcia laborat., ćwicz, zaj. ter. Semina - rium wykłady Zajęcia laborat., ćwicz, zaj. ter. Biologia ogółem Biologia sądowa Biotechnologia Ochrona środowiska Ogółem Analizując protokoły hospitacji Komisja szczególną uwagę zwracała na ocenę stopnia osiągnięcia przypisanych przedmiotowi efektów kształcenia. Nie stwierdzono ocen negatywnych. Ten element hospitacji zajęć został zweryfikowany w trakcie analizy protokołów pokontrolnych weryfikacji stopnia osiągnięcia założonych efektów kształcenia (zarządzenie Dziekana Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UMK z dnia 16 września 2012 r. wprowadzające procedurę kontroli weryfikacji stopnia osiągnięcia założonych efektów kształcenia). Nie stwierdzono istotnych rozbieżności.

4 Zalecenia Rady: Kierownicy jednostek wydziałowych i koordynatorzy przedmiotów powinni pamiętać, że zgodnie z Zarządzeniem Nr 145 Rektora UMK z dnia r., każdy nauczyciel akademicki powinien być hospitowany co najmniej raz w okresie pomiędzy okresowymi ocenami nauczyciela akademickiego. Badania ankietowe satysfakcji studentów Członkowie Wydziałowej Rady ds. Jakości Kształcenia, po wcześniejszym zapoznaniu się z raportem przygotowanym przez Wydziałowego Koordynatora ds. Jakości Kształcenia dotyczącym ankietowego badania satysfakcji studentów studiujących na kierunkach prowadzonych przez Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, na posiedzeniu w dniu r. podjęli dyskusję nad raportem prowadzącą do stworzenia rekomendacji w zakresie doskonalenia jakości kształcenia. Zalecenia Rady: Na podstawie analizy przygotowanego raportu, członkowie Wydziałowej Rady ds. Jakości Kształcenia stworzyli następujące rekomendacje: 1. W związku z bardzo małą liczbą studentów uczestniczących w badaniach ankietowych, należy podjąć działania, które zachęcą studentów do wzięcia udziału w tych badaniach. 2. Władze Dziekańskie, w miarę dostępnych środków, powinny podjąć działania mające na celu zwiększenie dostępności miejsc umożliwiających studentom optymalne wykorzystanie czasu wolnego pomiędzy zajęciami. 3. Po remoncie dwóch najstarszych budynków należy zaprojektować czytelny klucz oznaczenia pomieszczeń. 4. W związku z bardzo niską oceną barku funkcjonującego na Wydziale i licznych uwagach krytycznych przedstawionych przez studentów, władze Dziekańskie powinny podjąć działania zmierzające do poprawy sytuacji. 5. Zgodnie z uwagami studentów, informacje o terminach i godzinach dyżurów nauczycieli akademickich powinny zostać umieszczene na stronach internetowych katedr, zakładów i pracowni. 6. Należy wypracować skuteczniejszy system informowania studentów o wynikach badań ankietowych. Kontrola stopnia osiągnięcia założonych efektów kształcenia przeprowadzona przez nauczycieli akademickich w zakresie samokontroli

5 Zgodnie z Zarządzeniami Dziekana Wydziału BiOŚ z dnia r. nauczyciele akademiccy przeanalizowali wykorzystywane sposoby weryfikacji stopnia osiągnięcia przez studentów założonych efektów kształcenia. Po dokonaniu analizy wyniki przedstawili w raportach pokontrolnych. Członkowie Rady ds. Jakości Kształcenia zapoznali się z treścią raportów. Jedynie nieliczna grupa nauczycieli akademickich nie dostarczyła raportów pokontrolnych. Wyniki analizy stopnia osiągnięcia założonych efektów kształcenia przeprowadzonej przez nauczycieli akademickich zostały porównane z oceną studentów przedstawioną w wypełnionych przez nich ankietach. Stwierdzono istotne rozbieżności. W przypadku niemal ponad połowy przedmiotów, ocena stopnia osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia dokonana przez studentów była znacznie wyższa od oceny przedstawionej przez nauczycieli akademickich w raportach pokontrolnych. Zalecenia Rady: Wydziałowa Rada ds. Jakości Kształcenia sugeruje usunięcie lub modyfikacje pytań ankietowych nr 5, 6 i 7 dotyczących oceny stopnia osiągnięcia na zajęciach zakładanych efektów kształcenia, gdyż pojawiające się odpowiedzi studentów nie są obiektywne. Ocena programów kierunków studiów prowadzonych przez Wydział W roku akademickim 2015/2016 Wydziałowa Komisja ds. Efektów Kształcenia dokonała szczegółowej analizy efektów kształcenia, programów i planów kierunków studiów pierwszego, drugiego i trzeciego stopnia prowadzonych przez Wydział. Biorąc pod uwagę malejące zainteresowanie kandydatów na studia kierunkami studiów I i II stopnia biologia i ochrona środowiska oraz wyniki badań ankietowych absolwentów tych kierunków, Komisja zaproponowała zmianę programów tych kierunków studiów. Po uzyskaniu akceptacji władz dziekańskich i Wydziałowej Rady ds. Jakości Kształcenia, członkowie komisji przystąpili do opracowania nowych programów studiów. Członkowie Rady pozytywnie zaopiniowali zaproponowane przez Wydziałową Komisję ds. Efektów Kształcenia zmiany programów studiów I stopnia kierunków biologia i ochrona środowiska. Zmiany uwzględniają postulaty absolwentów wysunięte w ankietach badania losów absolwentów: a) zwiększenie udziału zajęć praktycznych i zmniejszenie udziału wykładów, b) wprowadzenie zajęć kończących się uzyskaniem certyfikatu. Zalecenia Rady: Wydziałowa Rada ds. Jakości Kształcenia zaleca wprowadzenie zmian do programu kierunków studiów II stopnia biologii i ochrony środowiska zgodnie z rekomendacjami stworzonymi na podstawie raportu dotyczącego ankietowego badania losów absolwentów.

6 Badanie ankietowe losów absolwentów rocznika kierunków studiów biologia, biotechnologia i ochrona środowiska przygotowany na podstawie badań ankietowych przeprowadzonych po 6 miesiącach od ukończenia studiów Członkowie Wydziałowej Rady ds. Jakości Kształcenia, po wcześniejszym zapoznaniu się z raportem przygotowanym przez Wydziałowego Koordynatora ds. Jakości Kształcenia dotyczącym ankietowego badania losów absolwentów rocznika kierunków studiów biologia, biotechnologia i ochrona środowiska przeprowadzonego po 6 miesiącach od ukończenia studiów, na posiedzeniu w dniu r. podjęli dyskusję nad raportem prowadzącą do stworzenia rekomendacji w zakresie doskonalenia jakości kształcenia. Na podstawie analizy przygotowanego raportu, członkowie Wydziałowej Rady ds. Jakości Kształcenia stworzyli następujące rekomendacje w zakresie doskonalenia jakości kształcenia: 1. Biuro Karier UMK prowadzące badania ankietowe powinno podjąć działania zachęcające absolwentów do uczestnictwa w badaniach ankietowych losów absolwentów. 2. Przebudowując programy studiów należy uwzględnić uwagi absolwentów dotyczące zmniejszenia udziału w programach studiów zajęć teoretycznych i zwiększenia udziału zajęć praktycznych. 3. Dla kierunków studiów prowadzonych przez Wydział, w pytaniu ankietowym Proszę o wskazanie umiejętności/wiedzy, które są wykorzystywane w obecnym miejscu pracy lista wielokrotnego wyboru powinna zawierać następujące pozycje: 1) wiedza i umiejętności z zakresu biologii komórki; 2) wiedza i umiejętności z zakresu genetyki; 3) wiedza i umiejętności z zakresu fizjologii zwierząt i człowieka; 4) wiedza i umiejętności z zakresu fizjologii roślin; 5) wiedza i umiejętności z zakresu mikrobiologii; 6) wiedza i umiejętności z zakresu biologii medycznej i immunologii; 7) wiedza i umiejętności z zakresu biochemii; 8) wiedza i umiejętności z zakresu biotechnologii; 9) wiedza i umiejętności z zakresu antropologii; 10) wiedza i umiejętności z zakresu ekologii; 11) wiedza i umiejętności z zakresu zoologii; 12) wiedza i umiejętności z zakresu botaniki i fitosocjologii; 13) wiedza i umiejętności z zakresu hydrobiologii; 14) wiedza i umiejętności z zakresu ochrony środowiska; 15) wiedza i umiejętności z zakresu biologii sądowej;

7 16) umiejętność wykorzystywania technik analitycznych z zakresu..; 17) umiejętność wykorzystywania programów komputerowych; 18) wiedza i umiejętności z zakresu matematyki i statystyki; 19) umiejętność posługiwania się językiem obcym; 20) inne.. Badanie ankietowe losów absolwentów roczników kierunków studiów biologia, biotechnologia i ochrona środowiska przygotowany na podstawie badań ankietowych przeprowadzonych po 3 latach od ukończenia studiów Członkowie Wydziałowej Rady ds. Jakości Kształcenia, po wcześniejszym zapoznaniu się z raportem przygotowanym przez Wydziałowego Koordynatora ds. Jakości Kształcenia dotyczącym ankietowego badania losów absolwentów roczników kierunków studiów biologia, biotechnologia i ochrona środowiska przygotowany na podstawie badań ankietowych przeprowadzonych po 3 latach od ukończenia studiów, na posiedzeniu w dniu r. podjęli dyskusję nad raportem prowadzącą do stworzenia rekomendacji w zakresie doskonalenia jakości kształcenia. Na podstawie analizy przygotowanego raportu, członkowie Wydziałowej Rady ds. Jakości Kształcenia stworzyli następujące rekomendacje w zakresie doskonalenia jakości kształcenia: 1. Biuro Karier UMK prowadzące badania ankietowe powinno podjąć działania zachęcające absolwentów do uczestnictwa w badaniach ankietowych losów absolwentów. 2. Po 3 latach od ukończenia studiów I stopnia pracę podjęło 93,3 % absolwentów kierunku biologia, 100,0 % absolwentów kierunku biotechnologia i 88,2 % absolwentów kierunku ochrona środowiska. 3. Po 3 latach od ukończenia studiów II stopnia pracę podjęło 100,0 % absolwentów kierunku biologia, 90,9 % absolwentów kierunku biotechnologia i 96,7 % absolwentów kierunku ochrona środowiska. 4. Wskaźniki dotyczące odsetka absolwentów znajdujących zatrudnienie w okresie trzech lat od ukończenia studiów wydają się być optymistyczne, ale należy pamiętać o tym, że niewielka część absolwentów wzięła udział w badaniu ankietowym. Poza tym niepokojący jest stosunkowo mały udział absolwentów znajdujących pracę zgodną z ich wykształceniem. 5. Przebudowując programy studiów należy uwzględnić uwagi absolwentów dotyczące zmniejszenia udziału w programach studiów zajęć teoretycznych i zwiększenia udziału zajęć praktycznych.

8 Ocena opisów przedmiotów wprowadzonych do USOS Członkowie Rady ds. Jakości Kształcenia dokonali przeglądu opisów przedmiotów wprowadzonych do USOS przez nauczycieli akademickich prowadzących zajęcia. Po ubiegłorocznych zaleceniach Rady wielu nauczycieli uzupełniło opisy przedmiotów i w wielu sylabusach zostały uszczegółowienie metody i kryteria oceniania. Jednak nadal są przedmioty, dla których sylabusy nie zostały wprowadzone do USOS. Poza tym w opisach przedmiotów w USOS na ogół wypełniony jest jedynie moduł Podstawowe informacje o przedmiocie (niezależne od cyklu), a brak jest opisów w module Informacje o zajęciach w cyklu 2015/16, który powinien zawierać informacje o konkretnym typie zajęć (o wykładach, lub ćwiczeniach, lub laboratoriach itp.) prowadzonych w danym roku akademickim. Od 21 grudnia 2015 roku sylabusy należy przygotowywać zgodnie za wzorem nowego formularza, stanowiącego załącznik do zarządzenia nr 166 Rektora UMK z dnia 21 grudnia 2015 r. Zalecenia Rady: Wydziałowa Rada ds. Jakości Kształcenia zaleca jak najszybsze uaktualnienie opisów przedmiotów w USOS. Rada ds. Jakości Kształcenia: Prof. dr hab. Barbara Chwirot Prof. dr hab. Michał Caputa Prof. dr hab. Andrzej Nienartowicz Prof. dr hab. Elżbieta Żbikowska dr hab. Dariusz Smoliński, prof. UMK dr hab. Anna Filbrandt-Czaja dr hab. Anna Nowakowska dr Edmund Kartanas dr Janina Butrymowicz bryg. mgr Marek Namysłowski mgr Dominika Thiem Magdalena Bałamącek Toruń, dn. 21 kwietnia 2017 r.