WSPÓŁCZESNOŚĆ. Świat

Transkrypt

1 WSPÓŁCZESNOŚĆ Świat

2 Nazwa i charakterystyka Najnowsze dzieje piśmiennictwa, nazywanego umownie literaturą współczesną, dotyczą okresu po zakończeniu działań wojennych w 1945 r. Charakterystyka: możliwość swobodnego komunikowania się powszechny dostęp do informacji wszechobecność mediów osiągnięcia technologiczne ogromna rola reklamy koncentracja na karierze zawodowej gromadzenie dóbr materialnych odejście od duchowych aspektów życia globalna wioska postmodernizm zagrożenia terrorystyczne

3 Ważne wydarzenia wojna w Korei (USA) Śmierć Kennedy w wyniku zamachu Lądowanie na Księżycu (Armstrong i Aldrin) Wybór kardynała Wojtyły na papieża Pierwszy test wykrywający wirusa HIV Awaria elektrowni atomowej w Czarnobylu upadek muru berlińskiego wojna w Zatoce Perskiej początek wojny na Bałkanach, wojna w Czeczenii Interwencja NATO w Jugosławii zamach terrorystyczny na WTC

4 Filozofia Filozofia dialogu - skupienie się na człowieku i relacjach międzyludzkich; przedstawiciel - Martin Buber Egzystencjalizm wolność jednostki, która odpowiedzialna jest za swoje czyny, co wywołuje jej lęki przed efektami działania. Postmodernizm (ponowoczesność) odrzucenie tradycji, obowiązujących schematów, racjonalności; przedstawiciel Jacques Derrida

5 Sztuka Postmodernizm łączenie stylów i gatunków, autor zachowuje ironiczny dystans do własnych idei, literatura to gra z odbiorcą. Przedstawiciele: Milan Kundera, Kurt Vonnegut, Umberto Eco. Sztuka nowoczesna szuka inspiracji w codzienności i kulturze masowej. Pojawia się pop-art (przedstawiciel - Andy Warhol), wideoart, happening, instalacje (przestrzenne dzieła plastyczne wykonane z różnych materiałów, często eksponowane w nietypowych miejscach, np. na ulicy). Do literatury popularnej zaliczamy m.in.: powieści detektywistyczne (kryminalne), thrillery, romanse, westerny, czy utwory fantasy.

6 Prądy w sztuce

7

8 Wybrani autorzy Ernest Hemingway ( ) pisarz amerykański, noblista z 1954 r., autor m.in. opowiadania Stary człowiek i morze. Doris Lessing ( ) pisarka brytyjska, noblistka z 2007 r. W swojej twórczości m.in. krytykowała południowoafrykański system segregacji rasowej zwany apartheidem. Autorka m.in. powieści Mrowisko, Piąte dziecko, Pamiętnik przetrwania. Isaac Bashevis Singer ( ) pisarz tworzący głównie w języku jidysz, noblista z 1978 r. W swoich dziełach poruszał problemy środowisk żydowskich, opisywał kulturę żydowską. Autor powieści Sztukmistrza z Lublina, Miłości i wojny. Kurt Vonnegut ( ) pisarz i publicysta amerykański, przedstawiciel postmodernizmu. Posługiwał się m.in. absurdem, groteską, czarnym humorem. Autor powieści Śniadanie mistrzów, Kocia kołyska, Rzeźnia numer pięć.

9 WSPÓŁCZESNOŚĆ Polska

10 Literatura współczesna, której początek umownie sytuujemy w latach , nie posiada nazwy charakteryzującej ją przez obowiązujący, powszechnie przyjęty prąd, styl, kierunek filozoficzny, jak na przykład romantyzm czy pozytywizm. Powojenna współczesna literatura polska nie stanowi jakiejś odrębnej epoki literackiej. Nie istnieje w jej obrębie prąd, który stanowiłby podstawę charakterystyki twórczości tego okresu i dałby nazwę wyróżniającą go spośród innych epok (jak to się stało w przypadku romantyzmu czy baroku) Bernadetta Żynis

11 Filozofowie prof. Leszek Kołakowski - filozof zajmujący się głównie historią filozofii, historią idei oraz filozofią religii, eseista, publicysta i prozaik. prof. Józef Tischner - polski prezbiter katolicki i filozof, profesor Papieskiej Akademii Teologicznej. Zajmował się filozofią dialogu i rolą człowieka we współczesnym świecie.

12 Periodyzacja polskiej literatury Do 1948 r. - tematyka wojenna socrealizm (realizm socjalistyczny), literatura podporządkowana celom politycznym Pokolenie 56 lub pokolenie Współczesności, odrzucenie socrealizmu, przedstawiciele: Zbigniew Herbert, Stanisław Grochowiak Nowa Fala, protesty przeciwko władzy, rozczarowanie rzeczywistością, przedstawiciele: Ewa Lipska, Stanisław Barańczak, Ryszard Krynicki tematyka polityczna, stan wojenny

13 Charakterystyka współczesności w Polsce

14 Ważne dzieła Marek Hłasko Piękni dwudziestoletni Stanisław Lem Solaris Sławomir Mrożek Wesele w Atomicach Małgorzata Musierowicz Opium w rosole Dorota Terakowska Tam, gdzie spadają anioły Andrzej Sapkowski Saga o Wiedźminie Poezja: Wisława Szymborska, Czesław Miłosz, Zbigniew Herbert, Jan Twardowski, Miron Białoszewski

15 Sztuka We współczesnej sztuce polskiej widać ogólnoświatowe tendencje, m.in. postmodernizm czy inspiracje pop-artem. Malarze Jerzy Nowosielski, Edward Dwurnik, Zdzisław Beksiński i rzeźbiarka Magdalena Abakanowicz.

16 Ważne pojęcia Groteska łączenie w dziele sprzecznych elementów, np. komizmu i tragizmu, przedstawienie świata przy użyciu karykatury, wyolbrzymienia, niezwykłości, przemieszanie porządków realistycznego i fantastycznego, z naruszeniem konwencji literackich i jednorodności stylu. Stylizacja zamierzone naśladowanie w wypowiedzi mającej wyrazisty stylu wybranych cech innego stylu, np. po to, by nadać lokalny koloryt, scharakteryzować postać. Mass media środki społecznego komunikowania o szerokim zasięgu i dużej liczbie odbiorców, np. ogólnokrajowa prasa, rozgłośnie radiowe, kanały telewizyjne, portale internetowe. Blog Strona internetowa na ogół mająca osobisty charakter, z chronologicznymi, często otagowanymi (z przypisanymi słowami kluczowymi, umożliwiającymi wyszukiwanie wpisów na dany temat) wpisami, z możliwością ich komentowania przez czytelników.