na A4 Katowice Kraków pierwszej polskiej autostradzie

Transkrypt

1 na pierwszej polskiej autostradzie

2 Podobnie jak zapewne większość z Państwa nie znam nikogo, kto w sposób wyjątkowy obchodziłby zupełnie nieokrągłą, jedenastą rocznicę czegokolwiek. Tymczasem Grupa Kapitałowa Stalexport S.A., po jedenastu właśnie latach zarządzania autostradą, ma powód do świętowania. To jednak nie kalendarz wyznacza moment tej skromnej celebry. Otóż być może właśnie w chwili, gdy czytacie Państwo te słowa, koncesyjnym odcinkiem autostrady przejeżdża stumilionowy kierowca. Choć mierzony niecodzienną miarą, to poważny jubileusz dla pierwszej w Polsce płatnej autostrady, zarządzanej przez prywatny podmiot. W liczbie stu milionów zamykają się doświadczenia bodaj najtrudniejszego przypadku w krótkiej historii współczesnych autostrad w Polsce: autostrady wybudowanej w oparciu o istniejącą od czterech dekad drogę, bez możliwości wyłączenia jej z ruchu i bez finansowego zaangażowania państwa. Właśnie przed jedenastu laty, wyposażony w koncesję przyznaną przez Ministra Infrastruktury, Stalexport uruchomił pierwszy w Polsce system poboru opłat, by zgodnie z zamierzeniami państwa dostosować przejęty szlak do standardu autostrady za pieniądze pochodzące od podróżnych. W czasie pomiędzy uzyskaniem koncesji w wyniku wygranego przetargu w 1997 r. a rozpoczęciem poboru opłat, pisane na A4 powstało niezbędne zaplecze eksploatacyjne. Założona została też firma wyspecjalizowana w usługach utrzymania ruchu na płatnej autostradzie. W historii polskiego drogownictwa działania te miały pionierski charakter. W ostatnich latach wielu, spośród tych stu milionów kierowców miało, uzasadnione zwężeniami i ograniczeniami, powody do narzekań. Większość uwzględniała fakt, że opłaty są reinwestowane w podwyższenie standardu i bezpieczeństwa autostrady i tolerowała niedogodności, chociaż nie wszyscy z tej grupy co zrozumiałe byli świadomi logiki Partnerstwa Publiczno-Prywatnego, w oparciu o które koncesjonariusz przejął na siebie całkowite ryzyko przebudowy drogi. Wszystkim chcę dzisiaj podziękować za podróżowanie koncesyjnym odcinkiem. Te podróże pozwalają nam stabilnie rozwijać autostradę, która przecież nigdy nie jest projektem skończonym. Infrastruktura komunikacyjna wokół A4 nieustannie się rozbudowuje, a autostrada jest jej istotną częścią. Imponujące jest też to, że ta najbardziej oblegana autostrada w Polsce jest jednocześnie najbezpieczniejszą z najszybszych dróg. To w ogromnej mierze zasługa kierowców, a także efekt dobrej jakości utrzymania autostradowej infrastruktury przez koncesjonariusza. Jako projekt pionierski, A4 Katowice Kraków jest pod wieloma względami wyjątkowa. Wszystkie pozostałe autostrady powstały, powstają lub 4,8 mln będą powstawały w innym trybie, znacznie bardziej komfortowym dla kierowców. W przeciwieństwie do koncesyjnego odcinka A4 wytyczono je jako zupełnie nowe szlaki i budowano bez konieczności równoczesnego przenoszenia ruchu pojazdów. Na takich odcinkach pierwsze remonty zaczynają się z reguły najwcześniej po kilku lub kilkunastu latach po oddaniu gotowej drogi. Szczęśliwie najbardziej poważna operacja na A4 Katowice Kraków: wymiana nawierzchni jezdni w obu kierunkach zakończyła się przed dwoma laty. Kolejna taka inwestycja nastąpi nie wcześniej niż za siedem, osiem lat. Wyjątkowy jest też model finansowy koncesji na A4. Dzisiaj wszystkie projekty autostradowe realizowane są z zaangażowaniem środków publicznych. Tymczasem rozwój A4 w części koncesyjnej od początku odbywa się bez angażowania państwowych pieniędzy bezpośrednio czy poprzez gwarancje. Jest odwrotnie: strona publiczna będzie partycypować w podziale dywidendy z tytułu funkcjonowania projektu. W tej kwestii historia jednak powoli zatacza koło. Szeroki program inwestycyjny w zakresie infrastruktury drogowej to niewątpliwie ważny impuls dla dalszego rozwoju rodzimej gospodarki. Jednocześnie sytuacja w całej 24,5 mln 11 mln ,5 mln ,8 mln 2003 Unii Europejskiej nakazuje ostrożne dysponowanie publicznymi środkami. Zaspokojenie tych dwóch rozbieżnych i równoważnych, w długiej perspektywie, potrzeb może się odbyć poprzez wprowadzenie rozwiązań podobnych do koncesji na : prywatny podmiot przejmuje funkcjonującą drogę, zasilając Skarb Państwa kwotą wyliczoną na podstawie przewidywanej wartości opłat za przejazd w czasie obowiązywania koncesji. Optymistyczne jest to, że dzisiaj firmy zajmujące się na skalę międzynarodową eksploatacją infrastruktury komunikacyjnej należącej do państwa, zgłaszają zainteresowanie takimi projektami. Stalexport, jako część międzynarodowej Grupy Atlantia, znajduje się również w tym gronie. Wydaliśmy tych kilka jubileuszowych stron, jako drogę do przybliżenia Państwu autostrady A4 Katowice Kraków. Choć prezentujemy tu 70,3 mln głównie samą drogę i jej zarządcę, prawdziwymi bohaterami tego dodatku są 59,9 mln podróżni, 40 mln ,7 mln którzy wybrali jazdę tym malowniczo położonym odcinkiem. Serdecznie za to dziękuję. Życzę miłej lektury oraz prostych, bezpiecznych dróg! Emil Wąsacz Prezes Zarządu Stalexport Autostrady S.A. oraz Stalexport Autostrada Małopolska S.A. 80,7 mln ,6 mln 2009 ponad 100 mln 2010 od wprowadzenia opłat za przejazd autostradą narastająca liczba kierowców korzystających z 2011

3 A4 Katowice-Kraków wczoraj, dziś i jutro przygotowanie projektów remontów mostów i wiaduktów odnowienie oznakowania poziomego przygotowanie projektów ekranów i przejazdów awaryjnych rozpoczęcie remontu wiaduktu na Węźle Brzęczkowice cząstkowe naprawy nawierzchni jezdni naprawa i wymiana barier energochłonnych wymiana i uzupełnienie siatki ogrodzeniowej odnowienie oznakowania poziomowego ustawienie słupków kilometrażowych wymiana i uzupełnienie oznakowania pionowego Budowa: Obwodu Utrzymania Autostrady Placów Poboru Opłat systemu łączności autostradowej zamontowanie 8,4 km nowych barier energochłonnych zakończenie budowy posterunku policji autostradowej w Balicach budowa 7 przejazdów awaryjnych rozpoczęcie remontu 3 obiektów mostowych rozpoczęcie budowy ekranów remonty cząstkowe nawierzchni jezdni uruchomienie nowoczesnego systemu stacji meteorologicznych oraz elektronicznych tablic informacyjnych zakończenie remontów 6 obiektów mostowych zakończenie budowy 9 przejazdów awaryjnych zakończenie budowy ekranów w okolicach Chrzanowa i Balic remont 8 km nawierzchni jezdni odnowienie oznakowania poziomego oddanie do użytku posterunku policji autostradowej rozbudowa Placów Poboru Opłat wymiana urządzeń poboru opłat przebudowa Węzła Mysłowice budowa Miejsc Obsługi w Rudnie i Grojcu remont pozostałych 8 obiektów mostowych rozpoczęcie prac remontowych 5 obiektów mostowych rozpoczęcie remontu 3 km nawierzchni autostrady budowa 7 km ekranów rozpoczęcie budowy 8 km ekranów budowa systemu odwodnienia autostrady rozbudowa Węzła Byczyna i Węzła Rudno remonty kapitalne jezdni autostrady budowa ekranów rozpoczęcie remontu 24 km jezdni rozpoczęcie modernizacji 7 obiektów mostowych rozpoczęcie budowy 6 przejazdów awaryjnych wybudowanie ok. 8 km ekranów w okolicach Chrzanowa, Imielina i Mysłowic wybudowanie na terenie obwodu utrzymania autostrady w Brzęczkowi - cach stanowiska dla pojazdów z materiałami niebezpiecznymi zakończenie budowy ekranów w Mysłowicach i Chrzanowie zakończenie remontu 10 obiektów mostowych zakończenie remontu kolejnych 28 km nawierzchni autostrady. Koniec wymiany nawierzchni na całym koncesyjnym odcinku A4 zakończenie wymiany nawierzchni na łącznicach węzłów Brzęczkowice i Chrzanów rozpoczęcie realizacji kontraktu na remont 22 obiektów mostowych KÓW: budowa podziemnych i naziemnych przejść dla zwierząt wymiana urządzeń telekomunikacyjnych, urządzeń systemu bezpieczeństwa, urządzeń systemu informatycznego rozpoczęcie modernizacji odwodnienia autostrady w Balicach remont kolejnych obiektów mostowych Parlament przyjmuje Ustawę o autostradach płatnych 15 maja powstaje Stalexport Transroute Autostrada S.A. spółka pełniąca rolę operatora technicznego 23 września rozpoczęcie fazy I przystosowania do wymogów autostrady płatnej 28 lipca Minister Infrastruktury przenosi koncesję na Stalexport Autostrada Małopolska S.A. SAM S.A. otrzymuje kredyt w wysokości 380 mln złotych przyznany przez konsorcjum czterech banków lipiec - sierpień demonstracja motocyklistów na PPO Brzęczkowice postulujących obniżenie stawek opłat za przejazd autostradami płatnymi dla jednośladów 9 lutego powstał pierwszy podręcznik bezpieczeństwa dla podróżujących autostradami. Poradnik został opracowany przy udziale kierowców, SAM S.A., śląskiej i małopolskiej policji oraz GITD 3 marca planowane wygaśnięcie koncesji na przystosowanie i eksploatację autostrady i przekazanie jej w zarządzanie stronie publicznej 15 marca Minister Transportu i Gospodarki Morskiej przyznaje firmie Stalexport S.A. koncesję na eksploatację oraz przystosowanie A4 K atowice Kraków do wymogów autostrady płatnej 19 września podpisanie umowy koncesyjnej 1 lutego 3 kwietnia zakończenie fazy I przystosowania autostrady do wymogów autostrady płatnej rozpoczęcie rozruchu technologicznego systemu poboru opłat uruchomienie poboru opłat w systemie otwartym, tzn. połowa opłaty uiszczana jest przez kierowcę przy wjeździe na autostradę, a druga połowa przy wyjeździe z niej na końcu płatnego odcinka 8 października przedstawiciele małopolskich samorządów i SAM S.A. podpisują list intencyjny dotyczący przyśpieszenia przebudowy Węzła Rudno SAM S.A. zapowiada rozpoczęcie inwestycji rozbudowy PPO, w tym zwiększenie liczby stanowisk, budowę nowych pasów oraz wprowadzenie nowych metod płatności 21 kwietnia inauguracja dodatkowych, tymczasowych stanowisk obsługi podróżnych dla kierowców samochodów podróżujących z pasażerem i motocyklistów 2027

4 czteropasmowa Panorama Jurajska Autostrada A4 Katowice Kraków położona jest na unikalnych terenach Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Podróżując pagórkowatym szlakiem autostrady można, przy zachowaniu odpowiedniej ostrożności podczas kierowania pojazdem, cieszyć się widokiem przyrody sąsiadującego z autostradą Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego. Z można także łatwo dostać się do jednego z pięciu rezerwatów przyrodniczych położonych w pobliżu autostrady. bezpieczna droga do nowoczesności Opowodzeniu każdej autostrady decydują trzy parametry: czas i długość przejazdu oraz poziom bezpieczeństwa. Z myślą o bezpiecznych, szybkich podróżach, Stalexport Autostrada Małopolska S.A. utrzymuje w dobrym stanie zarówno samą drogę, jak i dba o poprawę wiedzy kierowców w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego. W rezultacie jest najbezpieczniejszą z najszybszych polskich dróg. Promocja zachowań kierowców podnoszących bezpieczeństwo na autostradach i drogach szybkiego ruchu przyjmuje formę kampanii edukacyjnych. W latach SAM S.A. przeprowadziła akcję Droga życia. Zaledwie przed kilkoma miesiącami zakończyła się natomiast akcja Rekordowo bezpieczni z A4 Katowice-Kraków, której hasło podkreślało rekordową statystykę: przez 20 miesięcy na koncesyjnym odcinku A4 nie wydarzył się żaden śmiertelny wypadek. W wyniku kampanii, w którą zaangażowała się także śląska i małopolska policja oraz Główna Inspekcja Transportu Drogowego, powstał pierwszy w Polsce poradnik bezpiecznej jazdy autostradami, dostępny na stronie internetowej pod adresem www. autostrada-a4.com.pl/bezpieczenstwo/porady-dla-kierowcow. W ramach Rekordowo bezpiecznych kierowcy dzielili się poradami z innymi użytkownikami drogi. W oparciu o ten sam mechanizm SAM S.A. prowadzi obecnie kampanię To nie sen, ty prowadzisz, której celem jest uwrażliwienie kierowców na zagrożenie spowodowane przemęczeniem. Kierowcy, którzy chcą przyłączyć się do akcji, mogą wejść na stronę i podzielić się z innymi swoim sposobem zwalczania senności za kierownicą. niecodzienna A4 runway? 13 lipca 2004 r. na autostradzie A4 wylądowała awionetka. Samolot z dwiema osobami na pokładzie znajdował się w powietrzu zaledwie kilka minut. Tuż po starcie z katowickiego lotniska Muchowiec pilot stwierdził awarię i postanowił natychmiast lądować. Mimo że od płyty lotniska dzieliło go zaledwie kilkaset metrów, zdecydował się posadzić maszynę na jezdni autostrady. Lądowanie zakończyło się szczęśliwie dla pilota i towarzyszącego mu adepta pilotażu. Zanim na miejsce dotarł patrol autostradowy, nadjeżdżający kierowca pomógł lotnikom zepchnąć samolot na pobocze. Wolność na A4 W 2010 r. posłużyła za plan zdjęciowy do teledysku zapowiadającego debiutancką, solową płytę Macieja Balcara, wokalisty zespołu Dżem. Klip do utworu Marka Grechuty Wolność, w którym Maciej Balcar przemierza autostradę legendarnym Harleyem Sportsterem, dostępny jest na kanale Youtube. Przepraszamy, zamknięte Zdarza się, że nawet autostradę trzeba zamknąć. Na do tej pory zdarzyło się to czterokrotnie, przy okazji oficjalnych wizyt głów państw. Zamknięcie drogi służy zapewnieniu maksymalnego poziomu bezpieczeństwa. Po raz pierwszy autostradę wyłączono z ruchu w 2002 r. podczas pielgrzymki Jana Pawła II. Rok później autostrada została zamknięta na potrzeby wizyty George a Busha. W 2005 r. liczni przywódcy państw zjechali na obchody rocznicowe do Oświęcimia. Po raz ostatni autostrada została wyłączona z ruchu, gdy w 2006 r. Polskę odwiedził Benedykt XVI. Zamieszkał na autostradzie W maju tego roku na pasie środkowym autostrady w okolicach Jaworzna zadomowił się bocian. Mimo ruchu i związanych z tym niedogodności, ptak nie zamierzał opuścić oryginalnej miejscówki: wszak malownicze otoczenie A4 to doskonałe tereny łowieckie. Wezwany przez służby utrzymania autostrady weterynarz stwierdził, że bocian jest zdrowy, tyle że uparty. Po delikatnej interwencji ptak przeniósł się na pobocze. Do tej pory nie wrócił na A4. Bezpłatny przejazd W trosce o zapewnienie jak najsprawniejszego przejazdu autostradą wszystkim, którzy zmierzali na uroczystości pogrzebowe pary prezydenckiej w Krakowie, wszystkie szlabany na A4 Katowice-Kraków były przez cały dzień podniesione. Od czasu uruchomienia systemu poboru opłat był to jedyny dzień w pełni bezpłatnego korzystania z autostrady. fakty i mity o Państwo zagwarantowało koncesjonariuszowi, że nie wybuduje ani nie zmodernizuje żadnej drogi konkurencyjnej. Ministerstwo Infrastruktury zaproponowało w przetargu na budowę i zarządzanie twarde, ale sprawiedliwe warunki. Po pierwsze, że państwo nie dołoży do rozwoju tego odcinka ani grosza z budżetu. Zaraz po tym, iż zapewni koncesjonariuszowi warunki do zbudowania sensownego planu finansowego na 30-letni okres trwania koncesji. Kluczowa jest tu możliwość prognozowania przez niego ruchu na autostradzie i związanych z tym przychodów. W zakresie dróg konkurencyjnych oznacza to, że jeśli w efekcie działania państwa powstania droga, która odbierze ruch autostradzie, koncesjonariuszowi należy się odpowiednie odszkodowanie, uwzględniające rozległy plan inwestycyjny, który koncesjonariusz musi zrealizować. Środki pochodzące z opłat za przejazd autostradą są całkowitym zyskiem koncesjonariusza. Z opłat pobieranych na bramkach koncesjonariusz ponad połowę przeznacza na realizację inwestycji na A4 Katowice Kraków. Czwarta część pieniędzy pochodzących z opłat trafia do budżetu państwa w postaci podatków (VAT i CIT) oraz opłat koncesyjnych. Pozostałe środki przeznaczone są na bieżące utrzymanie autostrady, czyli m.in. letnie i zimowe utrzymanie jezdni, stały monitoring, utrzymanie systemu alarmowego i meteorologicznego, a także konserwację i naprawy elementów infrastruktury autostradowej. Korzystając z koncesyjnego odcinka A4 zawsze zapłacisz na bramkach. Odcinek koncesyjny jest dłuższy od odcinka wyznaczonego bramkami w Mysłowicach i w Balicach. Bez wnoszenia opłat kierowcy mogą więc podróżować pomiędzy Katowicami (Węzłem Murckowska) a Mysłowicami (Węzłem Mysłowice). Ponieważ na obowiązuje otwarty system poboru opłat (bramki usytuowane są w ciągu autostrady, a nie przy bocznych zjazdach i wjazdach), na koncesyjnym odcinku autostrady A4 bezpłatnie można przejechać także od Węzła Byczyna do Węzła Rudno, a także od Węzła Chrzanów do Węzła Byczyna. W sumie daje to prawie 32 kilometry. To ponad połowa z całej długości trasy.

5 w liczbach 61 km długość płatnego odcinka autostrady zł wysokość kredytu bankowego udzielonego SAM S.A. przez konsorcjum banków: Westdeutsche Landesbank, DePfa Group, Kreditanstalt fur Wiederau au i BPH S.A zł wartość kredytu udzielonego Skarbowi Państwa w 1997 roku przez Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju, którego spłaty dokona SAM S.A. 15 liczba przejazdów awaryjnych 8 liczba węzłów autostradowych liczba pojazdów które przejechały autostradą od 2000 roku liczba mostów i wiaduktów do zmodernizowania w trakcie trwania koncesji 16% odsetek pojazdów ciężarowych wśród ogółu pojazdów na autostradzie 20 średnia liczba pojazdów przejeżdżających przez Place Poboru Opłat w ciągu minuty 10 km sumaryczna długość ekranów 6 liczba elektronicznych tablic informacyjnych 15 średni czas obsługi jednego pojazdu na Placach Poboru Opłat mierzony w sekundach 4 liczba Miejsc Obsługi Podróżnych 5 liczba stacji meteorologicznych 32 liczba bramek na Placach Poboru Opłat przeciętna liczba pojazdów przejeżdżających przez jedną bramkę w ciągu doby zł wartość inwestycji zaplanowanych na lata lat okres ważności koncesji na przystosowanie i eksploatację autostrady zł wysokość nakładów inwestycyjnych poniesionych w latach