Przebieg procesu inwestycyjnego czy i jak można pomóc gminom i inwestorom

Transkrypt

1 Przebieg procesu inwestycyjnego czy i jak można pomóc gminom i inwestorom Tomasz Kapała Kierownik zespołu ds. energetyki wiatrowej, Dlaczego w Polsce są rozwijane inwestycje wiatrowe? Prawo energetyczne Obowiązek zakupu energii elektrycznej wytworzonej z OZE Sprzedaż zielonych certyfikatów za energię z OZE Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 14 sierpnia 2008 r. Obowiązek udziału ilościowego energii z OZE w rocznej sprzedaży energii odbiorcom końcowym ,7%, do ,9 % Ustawa o podatku Akcyzowym Zwolnienie energii z OZE z podatku akcyzowego Dotacje, kredyty preferencyjne na inwestycje OZE. Teoretycznie duże możliwości lokalizacyjne. Wdrażanie najnowszych technologii i rozwiązań. Niezłe warunki wiatrowe (prędkość wiatru >6,5m/s). Rozwój i promocja gminy. Przychody z dzierżawy dla rolników i podatków dla gminy. 2

2 Czy gminy i inwestorzy potrzebują pomocy? Dlaczego pomóc gminom? Brak zaangażowania władz lokalnych Brak śmiałych polityków lokalnych, od wyborów do wyborów Zgoda Tylko nie u mnie... W praktyce w przypadku inwestycji wiatrowych większość gmin nie posiada wymaganej specjalistycznej wiedzy oraz niezbędnych środków finansowych. Dlaczego pomóc inwestorom? Często mało odpowiedzialne i mało profesjonalne podejście inwestora i podwykonawców! Niechęć do konsultacji i wymiany informacji z ludnością i władzami. Myślenie tylko o swoim interesie. Naciąganie prawa, a przecież ludzie nie są w ciemię bici!!! Brak doświadczenia i wiedzy o występujących zależnościach i różnych sytuacjach na wszystkich etapach przygotowania i realizacji inwestycji wiatrowej. 3 Harmonogram Realizacji Projektu Wykres Ganta Pozwolenie na budowę Uzyskanie innych zgód Projekt budowlany Uzyskanie koncesji Umowa na zakup energii Umowa na sprzedaż energii Projekt techniczny, Micrositing Negocjacje z dostawcami turbin Umowy dzierżawy Warunki przyłączenia do sieci Ekspertyza przyłączeniowa Badania geotechniczne Mapa do celów projektowych Decyzja środowiskowa mpzp Studium planowannia przestrzennego Badania ornitologiczne Ekspertyza środowiskowa i hałasowa Wstępny projekt farmy Ekspertyza wiatrowa Pomiary wiatru Porozumienie o współpracy Wstępne umowy dzierżawy Studium wykonalnosci / wstępne Początek projektu 2,0 1,0 7,5 12,0 15,0 9,0 3,0 6,0 3,0 12,0 14,0 4,5 1,5 3,0 1,5 5,0 2,0 2,0 4,0 4,0 18,0 2,0 6,0 6, Średni czas realizacji projektu (miesiące) 4

3 Struktura projektu wiatrowego Wstępny wybór lokalizacji. Przedrealizacyjna analiza przyrodnicza możliwości przyłączenia do sieci energetycznej porozumienie z gminą wstępne umowy dzierżawy pomiary wiatrowe ocena wpływu na sieć energetyczną i warunki przyłączenia do sieci raport oddziaływania na środowisko i krajobraz, gatunki chronione, ptaki, nietoperze zezwolenie lotnictwa cywilnego i wojskowego Decyzja o dalszym rozwoju inwestycji lub jej zaniechaniu decyzja środowiskowa RDOŚ i konsultacje społeczne Planowanie przestrzenne zmiany w studium, mpzp lub decyzja o warunkach zabudowy projekt budowlany i pozwolenia na budowę Uruchomienie farmy 5 Zagrożenia dla rozwoju projektu wiatrowego Niewłaściwe, często lekceważące podejście inwestora oraz Zachowawcze podejście urzędników i mieszkańców Naraża wszystkie strony na niepotrzebny konflikt i straty A wystarczyłoby podejść do problemu starannie i rozsądnie Lub poprosić o pomoc TRZECIĄ, niezależną, fachową stronę 6

4 Zagrożenia dla rozwoju projektu wiatrowego Co i jak robić by było dobrze? Środowisko badania i raport OOS zgodnie z wytycznymi np., : Ocena ryzyka środowiskowego przy realizacji inwestycji w energetyce wiatrowej PIGEO Ptaki i nietoperze - porządny monitoring wg opracowanych przez naukowców, przyrodników Wytyczne w zakresie oddziaływania elektrowni wiatrowych na ptaki oraz Wytyczne dotyczące oceny oddziaływania elektrowni wiatrowych na nietoperze Hałas dla każdej turbiny, dla budynków stałego i czasowego przebywania Infradźwięki - sugeruje się przeprowadzić dodatkowe badania i symulacje Migotanie - można dokładnie wyliczyć gdzie, kiedy i jak długo będzie padał cień 7 Zagrożenia rozwoju projektu wiatrowego Co i jak robić by było dobrze? Krajobraz (wizualizacja, ZVI) powinna być przeprowadzona wizualizacja farmy ze wszystkich czułych lokalizacji zbadane i określone strefy widoczności Planowanie przestrzenne współpracować z gminą, mieszkańcami, planistami i organizacjami pozarządowymi i przyrodnikami inwestor powinien próbować znaleźć najlepsze rozwiązanie, nie mówić od razu nie, nie myśleć tylko o swoim interesie, iść na kompromis korzystać z doświadczeń krajów bardziej zaawansowanych, np. Holandia, Dania. prowadzenie dialogu społecznego zamiast wielkiej farmy kilka mniejszych łatwiej dostać zgodę przesunąć, zmniejszyć wielkość lub skrócić czas pracy niektórych turbin 8

5 Zagrożenia rozwoju projektu wiatrowego LUDZIE NIE ZNAJĄ SIĘ, BOJĄ SIĘ I ŁATWO NASTAWIAJĄ NEGATYWNIE Ludzie nie chcą wiatraków bo : 1. Inwestor to kapitalista i krwiopijca zmusza do podpisania niekorzystnych umów. 2. Nieruchomości tracą swoje walory pod względem: rolniczym turystycznym mieszkalnym inwestycyjnym 3. Krowy będą dawać skwaśniałe mleko. 4. Kury nie będą się niosły. 5. Sąsiad będzie miał lepiej ode mnie. 6. Lokalna społeczność nic z tego nie będzie miała. 9 Dlaczego gmina jest za, a nawet przeciw? Konflikt energetyki wiatrowej z innymi priorytetami rozwoju lokalnego (leśnictwo, rybołówstwo, turystyka) Możliwe oddziaływanie energetyki wiatrowej na środowisko (hałas, oddziaływanie wizualne, zagrożenie dla ptactwa) Brak doświadczeń w gminach odnośnie rodzaju i skali zagrożeń, brak wiedzy na temat dobrych praktyk oddziaływania na środowisko Część korzyści z rozwoju energetyki wiatrowej (powstawanie nowych miejsc pracy, poprawa stanu środowiska) widocznych jest na poziomie ponad gminnym, a skutki negatywne dotyczą bezpośrednio gminy Duża ilość projektów o różnej jakości brak możliwości weryfikacji wiarygodności inwestora/developera Z reguły pozytywne nastawienie gminy, możliwe duże wpływy do budżetu Inicjatywy i obietnice inwestora (np. w zakresie finansowania zmian mpzp, nowa droga) władze lokalne ponoszą bezpośrednie konsekwencje decyzji 10

6 Jak pomóc inwestorowi? 1. Zorganizować komunikację pomiędzy wszystkimi zaangażowanymi stronami. 2. Uporządkować procedury. 3. Ustalić harmonogram działań. 4. Prowadzić stałe konsultacje między zainteresowanymi stronami. 5. Przeprowadzić informacyjną kampanię społeczną dla właścicieli gruntów i sąsiadów (spotkania, prelekcje, wycieczki). 6. Przeprowadzić negocjacje właścicielami gruntów przy udziale gminy. WSPÓŁPRACA INWESTORA Z GMINĄ UWIARYGADNIA GO W OCZACH MIESZKAŃCÓW 11 Jak pomóc inwestorowi? Sugerowana procedura: 1. Porozumienie z gminą i przedstawienie pomysłu inwestycji. 2. Zebranie wszystkich zainteresowanych stron przy okrągłym stole przedstawienie pomysłu inwestycji przedstawienie zalet, wad i harmonogramu. 3. Sprawdzenie zagadnień technicznych: hałas, ptaki, środowisko, krajobraz itd. 4. Przedstawienie w gminie wyników, sugestie gminy, wspólne zdanie. 5. Zebranie okrągłego stołu i przedstawienie wyników wszystkim zainteresowanym stronom. Dialog i chęć wypracowania najlepszych rozwiązań = obopólny interes. WIĘCEJ CZASU + WIĘKSZY KOSZT = WIĘKSZE SZANSE NA REALIZACJĘ 12

7 Jak pomóc gminie? Możliwe formy uczestnictwa gminy w rozwoju energetyki wiatrowej 1.Rola gminy ogranicza się do wydawania pozwoleń administracyjnoprawnych 2.Gmina współpracuje z inwestorem, który określa swoje wymagania i warunki współpracy (inwestor pełni rolę dominującą oraz jest inicjatorem współpracy) 3.Gmina kompleksowo planuje rozwój energetyki wiatrowej na swoim obszarze, starając się uwzględnić zarówno potrzeby inwestorów, jak i priorytety lokalne (inicjatywa inwestora oraz dominująca rola gminy) 4.Gmina przygotowuje plany rozwoju energetyki wiatrowej oraz ofertę dla inwestorów (inicjująca oraz dominująca rola gminy) 5.Gmina występuje w roli inwestora lub udziałowca inwestycji (np. w formie partnerstwa publiczno-prywatnego 13 Jak pomóc gminie? Aby gmina jak najlepiej wykorzystała swoją szansę i uzyskała korzyści z energetyki wiatrowej w zgodzie z własną polityką, przyrodą i mieszkańcami powinna: kształtować świadomości ludzi i szerzyć wiedzę na temat energetyki wiatrowej. zdawać sobie sprawę ze swojej roli, i z pełną świadomości ą inwestować w odpowiednie plany i infrastrukturę aby zapewnić jak najlepsze warunki dla prawidłowego rozwoju energetyki wiatrowej na jej terenie. współpracować z sąsiednimi gminami, inwestorami, organizacjami i ludnością Ale, jest duże obciążenie pracowników samorządowych innymi zadaniami własnymi brak specjalistycznej wiedzy i środków na pomoc specjalistów uniemożliwia gminom pomyślne wdrażanie energetyki wiatrowej trudności w pozyskaniu funduszy na przygotowanie i realizację planów i strategii Więc potrzebuje pomocy fachowców. Można zasugerować by zatrudnił zewnętrznego niezależnego eksperta proponowanego przez gminę 14

8 Jak pomóc gminie? Przygotować ofertę dla inwestorów Gminny plan rozwoju energetyki wiatrowej (inicjująca oraz dominująca rola gminy) Określić kryteria i według nich wytyczyć strefy wykluczeń z rozwoju energetyki wiatrowej lub strefy dopuszczone warunkowo. Stworzyć założenia do planowania przestrzennego i lokalizacji farm wiatrowych. Mapa stref wykluczeń na podkładzie mapy topograficznej plus założenie lokalizacyjne będą podstawowym dokumentem określającym możliwości rozwoju energetyki wiatrowej w gminie. 15 Korzyści z rozwoju energetyki wiatrowej A. Poprawa warunków życia mieszkańców poprzez modernizację lub rozbudowę istniejących sieci energetycznych oraz polepszenie jakości dostaw prądu. Podniesienie standardu lokalnych dróg, np. z szutrowych na asfaltowe. B. Promocja i poprawa wizerunku gmin (dbałość lokalnych władz o ochronę środowiska i wdrażanie idei zrównoważonego rozwoju gospodarczego). C. Przychody dla samorządów lokalnych z tytułu poboru podatku od nieruchomości od wielkości gruntów i wartości budowli przez około lat. D. Przychody dla inwestora lub konsorcjum inwestorów, np. z udziałem samorządu lokalnego. E. Przychody właścicieli ziemi za dzierżawę lub sprzedaż gruntu. F. Pozostałe korzyści gospodarcze dla sektora publicznego mpzp, rozpoznane, warunki środowiskowe, zbadana fauna i flora informacja o warunkach wiatrowych określenie stref wykluczających budowę wiatraków w przyszłości. 16

9 Zmiana nastawienia : Wzrost świadomości społecznej Tylko nie u mnie Witaj u mnie Brzydkie - Piękne Niepotrzebne - Potrzebne Nieatrakcyjne -... Obserwuje się wzrost świadomości lokalnej społeczności na temat OZE. Energia z wiatru postrzegana jest jako czysta, tania i ekologiczna, a jej negatywny wpływ na środowisko jest minimalny. Urzędnicy widzą korzyści dla gminy związane z nowymi miejscami pracy, napływem kapitału, zyskiem z podatków i dzierżawy gruntów. Ludność jest nastawiona przychylnie do planowanej inwestycji bo liczy na korzyści związane z dzierżawą gruntów, stworzeniem nowych miejsc pracy, poprawą jakości dróg i dostaw prądu. Organizacje ekologiczne obawiają się nadmiernego wpływu na środowisko, ale mają okazję dokładniej poznać lokalną sytuację przyrodniczą. 17 Czy gminy i inwestorzy potrzebują pomocy? GMINA mieszkańcy Mediator konsultant Organizacje instytucje opiniujące INWESTOR Pomoc trzeciej niezależnej strony w postaci mediatora czy konsultanta ułatwi gminie i inwestorowi realizację inwestycji wiatrowej i pozwoli uniknąć wielu niemiłych lub niejasnych sytuacji 18

10 Podsumowanie Mimo wielu szans i udogodnień natury prawnej czy rynkowej wiatraki nie wszędzie da się postawiać ze względu na: możliwości techniczne przyłączenia do sieci ochronę środowiska zasoby wiatrowe dostępność odpowiednich gruntów przychylność lokalnych władz i społeczności W zasadzie nie do przejścia By zrealizować projekt wiatrowy w zgodzie z gminą i mieszkańcami potrzeba pomocy 3 strony którą można zdobyć poprzez: - współpracę - słuchanie - kompromis - dialog społeczny - profesjonalne podejście inwestora na każdym etapie inwestycji - kampanie edukacyjno informacyjne 19 Dziękuję bardzo za uwagę! Chętnie odpowiem na wszystkie Państwa pytania: Tomasz Kapała Kierownik zespołu ds. energetyki wiatrowej DREBERIS Sp. z o.o. ul. Podwale Wrocław Tel Fax Kom tomasz.kapala@dreberis.com 20