Kancelaria Adwokacka Joanna Torbé & Partnerzy

Transkrypt

1 Kancelaria Adwokacka Joanna Torbé & Partnerzy

2 Zmiany w zatrudnieniu cudzoziemców r. Kancelaria Adwokacka Joanna Torbé & Partnerzy

3 Kancelaria Adwokacka Joanna Torbé & Partnerzy

4 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/36/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu zatrudnienia w charakterze pracownika sezonowego (powinna zostać wdrożona do 30 września 2016 r.) PRAWO WSPÓLNOTOWE Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/66/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa (mniej istotna w kontekście pracy tymczasowej, powinna zostać wdrożona do 29 listopada 2016 r.) Szybki przyrost rejestrowanych oświadczeń o zamiarze powierzenia pracy, zwłaszcza dla obywateli Ukrainy, dla których rejestruje się ok. 97% oświadczeń. Z roku na rok rośnie też przeciętna liczba oświadczeń. Szereg nadużyć związanych z oświadczeniami o zamiarze powierzenia pracy. Choćby Raport NIK o zatrudnianiu cudzoziemców na Podkarpaciu wskazuje na nagminne wykorzystywanie istniejącej sytuacji [tj. procedury oświadczeniowej] do przyjazdu osób do krajów strefy Schengen w celach innych niż deklarowane podjęcie pracy w Polsce. PROCEDURA OŚWIADCZENIOWA NADUŻYCIA I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 4

5 OD DNIA 1 LIPCA 2017 R. USTAWODAWCA PLANUJE WPROWADZIĆ NOWY TYP ZEZWOLENIA NA PRACĘ: ZEZWOLENIE NA PRACĘ SEZONOWĄ ORAZ ZMIANY W PROCEDURZE OŚWIADCZENIOWEJ I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 5

6 ZEZWOLENIE NA PRACĘ SEZONOWĄ dyrektywa bezpośrednio wskazuje trzy sektory, w których prace mają charakter sezonowy rolnictwo, ogrodnictwo oraz turystykę. Uprawy rolne inne niż wieloletnie Uprawa zbóż, roślin strączkowych i roślin oleistych na nasiona, z wyłączeniem ryżu Uprawa warzyw, włączając melony oraz uprawa roślin korzeniowych i roślin bulwiastych Uprawa tytoniu Uprawa roślin włóknistych Pozostałe uprawy rolne inne niż wieloletnie Uprawa roślin wieloletnich Uprawa winogron Uprawa drzew i krzewów owocowych ziarnkowych i pestkowych Uprawa pozostałych drzew i krzewów owocowych oraz orzechów Uprawa roślin przyprawowych i aromatycznych oraz roślin wykorzystywanych do produkcji leków i wyrobów farmaceutycznych Uprawa pozostałych roślin wieloletnich Rozmnażanie roślin Chów i hodowla zwierząt Chów i hodowla pozostałego bydła i bawołów Chów i hodowla koni i pozostałych zwierząt koniowatych Chów i hodowla owiec i kóz Chów i hodowla pozostałych zwierząt Uprawy rolne połączone z chowem i hodowlą zwierząt (działalność mieszana) Działalność usługowa wspomagająca rolnictwo i następująca po zbiorach Działalność usługowa wspomagająca produkcję roślinną Działalność usługowa wspomagająca chów i hodowlę zwierząt gospodarskich Działalność usługowa następująca po zbiorach Obróbka nasion dla celów rozmnażania roślin Pola kempingowe (włączając pola dla pojazdów kempingowych) i pola namiotowe Ruchome placówki gastronomiczne Działalność pilotów wycieczek i przewodników turystycznych Działalność w zakresie informacji turystycznej Projekt Rozporządzenia w sprawie podklas działalności według klasyfikacji PKD, w których wydawane są zezwolenia na pracę sezonową cudzoziemca I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 6

7 Wiza D-05a na pracę sezonową 05a - gdy wiza jest wydawana w celu wykonywania pracy, o której mowa w art. 88 ust. 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 645, 691 i 868), w okresie nieprzekraczającym 8 miesięcy* w roku kalendarzowym. Wprowadzane zmiany przewidują dopuszczanie cudzoziemca do wykonywania prac sezonowych poprzez wydanie mu odpowiednio wizy (wizy Schengen lub wizy krajowej, zależnie od długości pobytu) oraz nowego typu zezwolenia na pracę sezonową. *najprawdopodobniej w ostatecznej wersji zostanie wydłużone do 9 miesięcy I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 7

8 Zezwolenie na pracę sezonową Zezwolenie na pracę sezonową wydaje się na czas określony, który nie może być dłuższy niż 9 miesięcy w roku kalendarzowym. Okres będzie jednak liczony od daty pierwszego wjazdu cudzoziemca na terytorium państwa strefy Schengen. Jest to moment, kiedy cudzoziemiec zaczyna korzystać z uprawnień związanych z posiadaniem wizy. Data wjazdu cudzoziemca ustalana będzie na podstawie pieczęci w paszporcie wbijanej na wszystkich zewnętrznych granicach Schengen. O zezwolenie na pracę sezonową będą mogli się ubiegać obywatele wszystkich państw trzecich. Wprowadzane zmiany przewidują dopuszczanie cudzoziemca do wykonywania prac sezonowych poprzez wydanie mu odpowiednio wizy (wizy Schengen lub wizy krajowej, zależnie od długości pobytu) oraz nowego typu zezwolenia na pracę. I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 8

9 Test rynku pracy Co do zasady wymagane będzie również przeprowadzenie testu rynku pracy. Z obowiązku tego będą zwolnieni w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw pracy obywatele państw wymienionych obecnie w 1 pkt 20 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 kwietnia 2015 r. w sprawie przypadków, w których powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest dopuszczalne bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę. I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 9

10 Zezwolenie na pracę sezonową - zasady uproszczone Biorąc pod uwagę cele polityki migracyjnej promującej migracje z państw zbliżonych kulturowo i terytorialnie ustawodawca przewiduje utrzymanie dla obywateli tych państw zwolnienia z konieczności uzyskania informacji starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych pracodawcy w oparciu o rejestry bezrobotnych i poszukujących pracy lub o negatywnym wyniku rekrutacji organizowanej dla pracodawcy (tzw. test rynku pracy). Ponadto będą objęci możliwością uzyskania wpisu do rejestru pracy sezonowej na trzy lata. Art. 88q. Na wniosek podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi starosta może dokonać wpisu wniosku o wydanie zezwolenia na pracę sezonową na okresy nie dłuższe niż 9 miesięcy w ciągu roku kalendarzowego przypadające odpowiednio w ciągu nie więcej niż 3 kolejnych lat kalendarzowych do ewidencji wniosków, o której mowa w art. 88p ust. 1 pkt 1, jeżeli cudzoziemiec jest obywatelem państwa określonego w przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 10, a podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi: 1) powierzał wykonywanie pracy cudzoziemcowi, którego dotyczy wniosek, zgodnie z zezwoleniem na pracę sezonową co najmniej raz w okresie 5 lat poprzedzających dzień złożenia wniosku; 2) nie zalega z uiszczeniem zaliczek na podatek dochodowy i składek na ubezpieczenie społeczne, jeżeli były wymagane w związku z pracą wykonywaną przez tego cudzoziemca, z wyjątkiem przypadków, gdy uzyskał rozłożenie na raty zaległych płatności lub wstrzymanie w całości wykonania decyzji właściwego organu. I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 10

11 Procedura pozyskiwania zezwolenia na pracę sezonową Wniosek o zezwolenie będzie składany przez podmiot powierzający pracę do starosty, a w praktyce do powiatowego urzędu pracy, gdzie sprawdzane będą warunki powierzenia pracy. Praca cudzoziemca będzie uważana za legalną, jeżeli będzie wykonywana na warunkach określonych w zaświadczeniu o dokonaniu wpisu wniosku do ewidencji od następnego dnia, w którym pracodawca przedstawi w powiatowym urzędzie pracy kopię ważnego dokumentu uprawniającego cudzoziemca do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz informację o adresie zamieszkania cudzoziemca w trakcie wykonywania pracy. 7 dni/30 dni Jeżeli będą one spełnione, wniosek będzie wpisany do ewidencji wniosków w sprawie pracy sezonowej, do której dostęp będą posiadali także konsulowie. Po przyjeździe na terytorium RP, gdy cudzoziemiec stawi się u pracodawcy, wydawane będzie przez s t a ro s t ę zezwolenie na pracę sezonową, uprawniające do legalnego wykonywania pracy. W tym przypadku nie przewiduje się sprawdzenia dodatkowych warunków, jedynie przedstawienie potwierdzenia wjazdu cudzoziemca oraz informacji o adresie jego zamieszkania w trakcie pobytu na terytorium Polski. Cudzoziemiec otrzyma od pracodawcy wydane przez PUP zaświadczenie o wpisaniu wniosku do tej ewidencji oraz o zawartych we wniosku o wydanie zezwolenia na pracę sezonową warunkach, i na tej podstawie będzie starał się o uzyskanie wizy na wjazd. I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 11

12 Najważniejsze elementy zezwolenia Zezwolenie na pracę sezonową będzie wydawane dla określonego cudzoziemca. W zezwoleniu wskazany będzie podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi, a jeżeli zezwolenie dotyczy pracy cudzoziemca w charakterze pracownika tymczasowego, w zezwoleniu na pracę jest określany także pracodawca użytkownik. Ponadto w zezwoleniu określone zostaną: najniższe wynagrodzenie cudzoziemca, wymiar czasu pracy albo liczba godzin pracy w tygodniu lub miesiącu, rodzaj umowy będącej podstawą wykonywania pracy oraz okres ważności zezwolenia. Zezwolenie na pracę sezonową będzie dopuszczało cudzoziemca do wykonywania pracy sezonowej bez wskazywania konkretnego rodzaju pracy. Na podstawie zezwolenia cudzoziemiec będzie uprawniony do wykonywania na rzecz podmiotu powierzającego mu pracę wszystkich określonych w rozporządzeniu rodzajów pracy sezonowej. I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 12

13 Zakwaterowanie cudzoziemca Podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi na podstawie zezwolenia na pracę sezonową zapewnia mu zakwaterowanie. Konieczne będzie zawarcie z cudzoziemcem odrębnej umowy w formie pisemnej określającej warunki najmu lub użyczenia kwatery mieszkalnej. Czynsz najmu kwatery mieszkalnej, nie może być potrącany z wynagrodzenia cudzoziemca. Postanowienia umowy przewidujące możliwość automatycznego potrącenia czynszu z wynagrodzenia cudzoziemca są nieważne. I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 13

14 Praca krótkoterminowa Zdecydowano o pozostawieniu instytucji oświadczeń, których rejestracja przez powiatowy urząd pracy zwalnia z wymogu uzyskania zezwolenia na pracę w zakresie prac niesezonowych z odpowiednimi modyfikacjami. Uregulowania dotyczące oświadczeń zostaną przeniesione do przepisów rangi ustawowej, co w konsekwencji wiązać się będzie z uchyleniem przepisu 1 pkt 20 rozporządzenia w sprawie przypadków, w których powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest dopuszczalne bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę. I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 14

15 OŚWIADCZENIA O POWIERZENIU WYKONYWANIA PRACY CUDZOZIEMCOWI WPISYWANE DO EWIDENCJI OŚWIADCZEŃ BĘDĄ DOTYCZYŁY TYLKO TAKICH PRAC, DO WYKONYWANIA KTÓRYCH NIE JEST WYMAGANE ZEZWOLENIE NA PRACĘ SEZONOWĄ. I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 15

16 Lista państw, których obywatele będą objęci tymi rozwiązaniami będzie wskazana w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw pracy, wydanego na podstawie upoważnienia zawartego w projekcie ustawy. Planuje się, by oświadczenia dotyczyły obywateli tej samej grupy 6 państw, co dotychczas, określonych zgodnie z celami polityki migracyjnej promującej migracje z państw zbliżonych kulturowo i terytorialnie. Ponadto, przewidziano upoważnienie dla ministra właściwego do spraw pracy do określenia zawodów, w których oświadczenia będą mogły dotyczyć również obywateli innych państw, stosownie do potrzeb rynku pracy. I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 16

17 Projekt Powiatowy urząd pracy, wpisując oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi do ewidencji oświadczeń będzie mógł określić późniejszy dzień rozpoczęcia pracy, niż określony w oświadczeniu, nie wcześniejszy niż dzień następujący po dniu wpisania oświadczenia do ewidencji oświadczeń. I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 17

18 Odmowa wydania oświadczenia 1) podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi lub osoba fizyczna, która działała w jego imieniu, zostali co najmniej dwukrotnie prawomocnie ukarani za popełnienie czynu, o którym mowa w art. 120 ust. 10 w okresie 12 miesięcy poprzedzających datę złożenia oświadczenia w powiatowym urzędzie pracy; 2) podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi lub osoba fizyczna, która działała w jego imieniu, zostali prawomocnie ukarani za popełnienie czynu, o którym mowa w art. 120 ust. 3 5; 3) podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi lub osoba fizyczna, która działała w jego imieniu, zostali ponownie prawomocnie ukarani w ciągu dwóch lat od uznania za winnego popełnienia czynu, o którym mowa w art. 120 ust. 1, za podobne wykroczenie; 4) podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi jest osobą fizyczną, karaną za popełnienie czynu z art ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny; 5) podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi jest osobą fizyczną karaną za popełnienie w związku z postępowaniem o wydanie zezwolenia na pracę, czynu z art ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, albo jest podmiotem zarządzanym lub kontrolowanym przez taką osobę; 6) podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi jest osobą fizyczną karaną za czyn, o którym mowa w art. 189a ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, lub karaną w innym państwie na podstawie przepisów Protokołu o zapobieganiu, zwalczaniu oraz karaniu za handel ludźmi, w szczególności kobietami i dziećmi, uzupełniającego Konwencję Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej, albo jest podmiotem zarządzanym lub kontrolowanym przez taką osobę; 7) w danym roku kalendarzowym nastąpiło przekroczenie obowiązującego limitu oświadczeń, o którym mowa w art. 90b ust. 3. I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 18

19 Opłata Ustawa przewiduje, że podmiot powierzający wykonywanie pracy będzie składał oświadczenie po dokonaniu jednorazowej wpłaty, której wysokość zostanie określona rozporządzeniem. Celem tego rozwiązania jest zmniejszenie nadużyć oraz zapewnienie środków finansowych, które będą wykorzystane przez starostów do wykonywania tego zadania. Pozwoli to na sprawniejszą obsługę interesantów przez powiatowe urzędy pracy. Planuje się, że wpłata określona w rozporządzeniu będzie wynosiła 30 zł. I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 19

20 Procedura pozyskiwania oświadczenia Podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi będzie składał oświadczenie do powiatowego urzędu pracy, gdzie będzie ono poddane weryfikacji. ODMOWA w formie decyzji od której przysługuje odwołanie WPIS do ewidencji oświadczeń Podmiot powierzający pracę cudzoziemcowi będzie obowiązany do przesłania informacji odpowiednio o podjęciu lub niepodjęciu pracy przez cudzoziemca. Zgodnie z proponowanymi rozwiązaniami pierwszą okoliczność należy zgłosić najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy, a drugą w ciągu 7 dni od daty początkowej wskazanej na oświadczeniu. Oświadczenie wpisane do ewidencji podmiot powierzający pracę będzie przekazywał cudzoziemcowi. Na podstawie wpisanego oświadczenia cudzoziemiec będzie mógł wystąpić o wydanie stosownej wizy. I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 20

21 Minister właściwy do spraw pracy, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki oraz ministrem właściwym do spraw wewnętrznych, będzie mógł określić w drodze rozporządzenia, limit wydawanych w danym roku kalendarzowym klasycznych zezwoleń na pracę oraz limit wpisywanych do ewidencji oświadczeń, a w porozumieniu z ministrami właściwymi do spraw rolnictwa, do spraw gospodarki oraz do spraw wewnętrznych limit zezwoleń na pracę sezonową. Przy określaniu wysokości limitów minister będzie kierować się potrzebami rynku pracy, względami bezpieczeństwa państwa i porządku publicznego, zasadą komplementarności zatrudnienia cudzoziemców w stosunku do obywateli polskich. Limity będą mogły dotyczyć poszczególnych województw, zawodów, rodzajów umów na podstawie których cudzoziemcowi może zostać powierzone wykonywanie pracy oraz rodzajów działalności podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi według klasyfikacji PKD. Dodatkowo przy określaniu limitów dotyczących oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi możliwe będzie uwzględnienie obciążenia i możliwości starostów wynikających z realizacji tego zadania w latach poprzednich. Limity będą mogły stanowić dodatkowe narzędzie zarządzania migracjami zarobkowymi oraz polskim rynkiem pracy. I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 21

22 Planowane kalendarium: Ustawa ma wejść w życie z dniem 1 lipca 2017 roku, z wyjątkiem przepisów związanych z wygaszaniem instytucji oświadczeń w obowiązującym kształcie. Od 1 lipca 2017 roku nie będą rejestrowane oświadczenia, w których wskazuje się, że praca ma charakter sezonowy. Po upływie 14 dni od daty ogłoszenia ustawy (a zatem jeszcze przed jej wejściem w życie) w życie wejdzie przepis przewidujący, że nie będą rejestrowane stare oświadczenia dotyczące pracy, która byłaby wykonywana po 31 grudnia 2017 roku. Przepis przejściowy daje możliwość powierzenia pracy cudzoziemcowi na podstawie starych oświadczeń, jeżeli zostały one zarejestrowane przez powiatowe urzędy pracy, jednak nie dużej niż do 31 grudnia 2017 r. Od 1 stycznia 2018 roku wejdą w życie przepisy umożliwiające wydawanie rozporządzeń określających limity zatrudnienia. Od 1 stycznia 2018 roku wojewodowie i starostowie będą mogli pozyskiwać dane od organów administracji skarbowej Po dniu 1 lipca 2017 r. konsulowie będą mogli wydawać wizy w celu wykonywania pracy na podstawie starego oświadczenia, jeżeli wniosek o wydanie wizy zostanie złożony przed dniem 31 października 2017 r., a oświadczenie nie będzie przewidywało wykonywania pracy po dniu 31 grudnia 2017 r.

23 Obywatele Ukrainy oskładkowanie i opodatkowanie (interpretacje) Kancelaria Adwokacka Joanna Torbé & Partnerzy

24 Pokrycie kosztów legalizacji pracy, a przychód pracownika P o k r y w a j ą c k o s z t y l e g a l i z a c j i p o b y t u p r a c o w n i k a zagranicznego, Spółka realizuje bezpośrednio także własny interes prawny, gdyż dopełnienie obowiązków w zakresie posiadania dokumentacji dotyczącej legalizacji pobytu stanowi formalnoprawny obowiązek podmiotu powierzającego wykonywania pracy na terytorium Polski, pod groźbą wskazanych wyżej sankcji. Nie istnieją obiektywne kryteria pozwalające stwierdzić istnienie bądź nieistnienie bezpośredniego interesu ekonomicznego pracownika w wykonywaniu pracy w Polsce. Oddelegowanie może być bowiem jego celem osobistym lub zawodowym, jednak może także być jedynie obowiązkiem wynikającym z umowy o pracę, którego spełnienie wymaga długoterminowego przeniesienia za granicę i dodatkowo poniesienia dużych nakładów czasu i zaangażowania w celu dopełnienia stosownych procedur. Nie można zatem jednoznacznie stwierdzić, że pokrycie kosztów legalizacji pracy i pobytu dla pracownika i członków jego rodziny przynoszą pracownikowi korzyść w postaci powiększenia aktywów (nie otrzymuje on z tego tytułu dodatkowych korzyści materialnych) lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść (gdyż nie musiałby on ponosić tego wydatku, gdyby nie doszło do uzgodnienia wyjazdu za granicę). Interpretacja indywidualna z dnia 10 listopada 2015 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 24

25 Pokrycie kosztów legalizacji pracy, a przychód pracownika Wnioskodawca mimo braku ciążącego na nim obowiązku nałożonego przepisami powszechnie obowiązującego prawa pracy zapewnia Pracownikom i członkom ich rodzin dodatkowe świadczenia w postaci pokrycia kosztów związanych z legalizacją ich pracy oraz pobytu w Polsce oraz dopełnieniem innych obowiązków imigracyjnych i rejestrowych. Wartość tych świadczeń stanowi dla Pracowników, którzy je otrzymali, przychód z innych nieodpłatnych świadczeń, o którym mowa w art. 12 ust. 1 w związku z art. 11 ust. 1 ustawy podatkowej. Żaden przepis powszechnie obowiązującego prawa nie nakłada na pracodawcę obowiązku finansowania tego rodzaju świadczeń. To z kolei prowadzi do wniosku, że w sytuacji ich nieotrzymania przez Pracownika, Pracownik byłby zobowiązany do ich sfinansowania z własnych środków. Świadczenie sfinansowane przez Wnioskodawcę dotyczące pokrycia kosztów związanych z legalizacją pracy oraz pobytu w Polsce Pracowników i członków ich rodzin, a także dopełnieniem innych obowiązków imigracyjnych i rejestrowych jest spełnione za zgodą Pracownika, gdyż skorzystał z nich w pełni dobrowolnie i jest ponoszone w jego interesie, przyniosło Pracownikowi korzyść w postaci uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść. Interpretacja indywidualna z dnia 17 października 2016 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 25

26 Pokrycie kosztów legalizacji pracy, a przychód pracownika Należy wskazać na zasadnicze kwestie, jakie różnią procedury uzyskania prawa do pracy przez cudzoziemca w Polsce przewidziane w ustawach powołanych przez Wnioskodawcę tj. w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz w ustawie o cudzoziemcach. Procedury te rozróżnia strona postępowania. W pierwszym przypadku w postępowaniu o wydanie, przedłużenie (lub uchylenie) zezwolenia na pracę cudzoziemca stroną jest wyłącznie podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi. W drugiej procedurze stroną postępowania, którego celem jest uzyskanie zezwolenia na pracę, jest sam cudzoziemiec. Różnica występuje również w przypadku podmiotów zobowiązanych do pokrycia kosztów tych postępowań. W pierwszym przypadku koszty te obciążają wyłącznie podmiot powierzający wykonywanie pracy, natomiast w drugim samego cudzoziemca. Nie ulega zatem wątpliwości, iż w braku świadczenia ze strony pracodawcy pracownik musiałby ponieść wydatek. W konsekwencji przyjęcie tego świadczenia od pracodawcy oznacza uniknięcie wydatku i wymierną korzyść majątkową. Z faktu, iż ustawa przewiduje sankcje dla podmiotu powierzającego pracę cudzoziemcowi bez ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, nie wynika, iż podmiot powierzający wykonywanie pracy jest zobligowany do ponoszenia kosztów związanych z legalizacją pobytu cudzoziemca. Interpretacja indywidualna z dnia 17 października 2016 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 26

27 Pokrycie kosztów zakwaterowania, a przychód pracownika Wartość zapewnianych zleceniobiorcom nieodpłatnie noclegów stanowi dla tychże zleceniobiorców przychód, o którym mowa w art. 13 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym, od którego Wnioskodawca jest zobowiązany pobierać zaliczki na podatek dochodowy, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W odniesieniu natomiast do przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, należy stwierdzić, że wartość zapewnianego tak obywatelom polskim, jak i cudzoziemcom, nieodpłatnie zakwaterowania oraz transportu zbiorowego na trasie pomiędzy miejscem zakwaterowania a miejscem wykonywania powierzonych zadań będzie stanowić dla tychże osób przychód, o którym mowa w art. 13 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym, od którego Wnioskodawca jest zobowiązany pobierać zaliczki na podatek dochodowy, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Interpretacja indywidualna z dnia 24 stycznia 2017 r. - Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 27

28 Wydatki na zakwaterowanie cudzoziemców oraz ich dowóz do miejsca pracy podatnik może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu. Pokrycie kosztów zakwaterowania, a koszty uzyskania przychodu W złożonym wniosku Wnioskodawca wykazał związek poniesienia wydatków związanych z zakwaterowaniem i dowozem pracowników do miejsca pracy z uzyskiwaniem przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej. Wydatki te są bowiem niezbędne dla zagwarantowania przez pracodawcę bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, umożliwiają prawidłowe wykonywanie pracy, a realizacja przez pracowników powierzonych zadań i obowiązków w zakresie świadczenia usług dla zakładów mięsnych w zakresie rozbioru mięsa, produkcji wędlin itp. usług jest niezbędna w celu utrzymania dalszej współpracy z Usługobiorcami. Tym samym, ww. wydatki będą miały wpływ na wysokość osiąganych przez Wnioskodawcę przychodów. Wydatki te będą mogły zatem stanowić koszty podatkowe pod warunkiem należnego ich udokumentowania w sposób właściwy dla rodzaju prowadzonych ksiąg podatkowych. Zaznaczyć również należy, że to na podatniku ciąży również obowiązek należytego udokumentowania ww. wydatków. Przy czym, posiadane dowody nie mogą się ograniczać do faktur (rachunków) stwierdzających wysokość poniesionych wydatków, lecz winny to być dowody umożliwiające w sposób bezsporny ustalenie związku przyczynowo - skutkowego poniesionych wydatków z przychodami z prowadzonej działalności gospodarczej, a ponadto potwierdzające racjonalność poniesionych wydatków. Interpretacja indywidualna z dnia 22 kwietnia 2016 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 28

29 Działając jako agencja pracy tymczasowej Wnioskodawca ma zamiar zatrudniać m.in. obcokrajowców jako pracowników tymczasowych. Pracownicy tymczasowi będą kierowani do pracodawców w całej Polsce. Wynajem dla pracowników, a VAT W rozpatrywanej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą prawa do skorzystania ze zwolnienia od podatku VAT usługi wynajmu (podnajmu) lokali mieszkalnych świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz swoich pracowników na cele mieszkaniowe. Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz opis sprawy, należy stwierdzić, że z uwagi na fakt, że przedmiotem planowanej usługi jest wynajem nieruchomości mieszkalnej na rzecz Wnioskodawcy, który następnie będzie udostępniać ww. lokale mieszkalne swoim pracownikom na cele mieszkaniowe, spełnione będą przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku, przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy. Istotny jest cel, na jaki lokale są wynajmowane przez Wnioskodawcę wynajmowane są pracownikom z przeznaczeniem na cele mieszkaniowe. Tak więc, w przypadku wynajmu nieruchomości mieszkalnych przez Wnioskodawcę na rzecz swoich pracowników, wyłącznie na cele mieszkaniowe, zastosowanie znajdzie zwolnienie od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy Interpretacja indywidualna z dnia 7 listopada 2016 r. - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 29

30 Rozliczenie PIT obywatela Ukrainy Jeżeli podatnik nie przedstawia certyfikatu rezydencji, to w okresie gdy pobyt podatnika nie przekroczył 183 dni w roku podatkowym, płatnik obowiązany jest do pobrania od wypłacanego wynagrodzenia 20% zryczałtowany podatek. jedynie do 183 dnia w roku podatkowym. Po przekroczeniu 183 dni pobytu w Polsce w roku podatkowym, Spółka zobowiązana jest pobrać podatek na zasadach ogólnych, traktując ww. osobę od tego momentu (od momentu przekroczenia 183 dni) jako osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Interpretacja indywidualna z dnia 16 lutego 2017 r. - Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 30

31 Rozliczenie PIT obywatela Ukrainy Po zakończeniu roku podatkowego płatnik powinien wystawić dwie informacje: IFT-1R za okres pobytu podatnika do 183 dni oraz PIT-11 za okres od momentu, gdy powstał obowiązek poboru zaliczki wg art. 41 ustawy. Nie można więc w tym zakresie potwierdzić stanowiska Wnioskodawcy, że zasada rozliczania zatrudnionych cudzoziemców w sytuacji zmiany formy opodatkowania z ryczałtu na zasady ogólne (po przekroczeniu 183 dnia pobytu) będzie miała zastosowanie wstecz, tzn. że przychody otrzymywane przez cudzoziemców z Ukrainy z tytułu umowy zlecenia będą podlegały opodatkowaniu na zasadach ogólnych (jak w przypadku polskiego rezydenta) od początku okresu przebywania w Polsce. Interpretacja indywidualna z dnia 23 listopada 2016 r. - Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 31

32 Rozliczenie PIT obywatela Ukrainy Reasumując: na gruncie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego oraz przywołanych przepisów prawa, od kwot wypłacanych Ukraińcom z tytułu działalności wykonywanej na podstawie umów: zlecenia, o dzieło, którzy będą przebywali na terytorium Polski nie dłużej 183 dni w roku podatkowym (tj. 183 dni lub krócej), Wnioskodawca będzie zobowiązany do pobierania zryczałtowanego podatku dochodowego na zasadach wynikających z art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli w wysokości 20% przychodu. Natomiast w przypadku pobytu Ukraińców na terytorium Polski przekraczającego 183 dni w trakcie roku podatkowego, zostaje spełniony warunek, o którym mowa w art. 3 ust. 1a pkt 2 cyt. ustawy podatkowej. W związku z tym, osoby te staną się podatnikami podlegającymi w Polsce opodatkowaniu na zasadach przewidzianych dla nieograniczonego obowiązku podatkowego, zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychody wypłacane tymże osobom nie będą podlegały opodatkowaniu zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, ponieważ tenże przepis znajduje zastosowanie wyłącznie w przypadku opodatkowania przychodów osób niemających zamieszkania na terytorium Polski. W tejże sytuacji właściwe będzie opodatkowanie podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych. W konsekwencji, kwoty wypłacane Ukraińcom winny być opodatkowane 20% zryczałtowanym podatkiem dochodowym zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jedynie do momentu przekroczenia opisanych 183 dni w roku podatkowym. Ze względu na fakt, że osoby te nie przedłożą płatnikowi (Zainteresowanemu) certyfikatów rezydencji, po przekroczeniu 183 dni pobytu w Polsce w roku podatkowym, przedmiotowe kwoty należy opodatkować na zasadach ogólnych od początku okresu przebywania na terytorium Polski w danym roku podatkowym. Interpretacja indywidualna z dnia 6 lutego 2015 r. - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 32

33 Oskładkowanie wynagrodzenia pracownika - obywatela Ukrainy Umową o zabezpieczeniu społecznym zawarta pomiędzy Polską, a Ukrainą Delegowany do innego kraju - PD A1 Zgodnie z art. 10 ROZPORZĄDZENIA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) NR 1231/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. rozszerzające rozporządzenie (WE) nr 883/2004 i rozporządzenie (WE) nr 987/2009 na obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi rozporządzeniami jedynie ze względu na swoje obywatelstwo - Stosowanie rozporządzenia (WE) nr 883/2004 i rozporządzenia (WE) nr 987/2009 do obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi rozporządzeniami jedynie ze względu na swoje obywatelstwo, nie może dać im jakiegokolwiek prawa do wjazdu, pobytu lub zamieszkania w państwie członkowskim ani dostępu do rynku pracy. Stosowanie rozporządzenia (WE) nr 883/2004 i rozporządzenia (WE) nr 987/2009 powinno zatem pozostać bez uszczerbku dla prawa państwa członkowskiego do odmowy wydania, cofnięcia lub odmowy przedłużenia zezwolenia na wjazd, pobyt, zamieszkanie lub pracę w danym państwie członkowskim zgodnie z prawem unijnym. Elementem zasadniczym, decydującym o objęciu polskimi ubezpieczeniami społecznymi, jest miejsce wykonywania pracy, nawet jeśli do zawarcia umowy doszło w siedzibie pracodawcy na terenie Polski. Często zdarza się, że pracownicy będący cudzoziemcami, zatrudnieni w Polsce, korzystają z udostępnianych im przez pracodawców lokali mieszkalnych. Koszty ponoszone przez pracodawców z tego tytułu są przychodami pracownika ze stosunku pracy i wchodzą do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Nie zostały one bowiem uwzględnione wśród wyłączeń wymienionych w rozporządzeniu MPiPS. I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 33

34 Najczęstsze przyczyny uznania przez PIP, że zatrudnienie jest nielegalne pułapki w przepisach. Kancelaria Adwokacka Joanna Torbé & Partnerzy

35 Liczba cudzoziemców, którym powierzono nielegalnie pracę w 2016 r. Ukraina (4982) Białoruś (54) Uzbekistan (54) Mołdawia (27) Wietnam (12) Rosja (10) Armenia (7) Chiny, Filipiny, Nepal (9) Inne (31)

36 Najczęstsze naruszenia wykrywane przez PIP w 2016 r. Brak zawarcia umowy w formie pisemnej Nielegalny pobyt na terytorium RP Podstawa pobytu nie uprawniała do wykonywania pracy Wykonywanie pracy na innym stanowisku lub na innych warunkach niż wskazane w zezwoleniu na pracę Brak wymaganego zezwolenia na pracę

37 Wyrok WSA w Warszawie z r., sygn. akt. IV SA/WA 168/16 Samo zarejestrowanie oświadczenia nie jest wystarczające do uznania, że cudzoziemiec może wykonywać pracę bez zezwolenia. Koniecznym warunkiem zwolnienia z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę jest łącznie zarejestrowanie oświadczenia oraz m.in. zawarcie przez cudzoziemca umowy na piśmie i to z podmiotem wymienionym w oświadczeniu a nie jakimkolwiek innym pracodawcą. W świetle ww. regulacji zarejestrowanie oświadczenia jest zatem warunkiem koniecznym przyjęcia zwolnienia z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę. 37

38 RYZYKO PRACOWNIKA Oskarżona H. K. stanęła pod zarzutem tego, że działając w warunkach z góry powziętego zamiaru w celu przekroczenia granicy państwowej z Ukrainy do Rzeczypospolitej Polskiej w październiku 2011r, w Generalnym Konsulacie Rzeczypospolitej Polskiej we L. wyłudziła polską wizę pobytową (...) o symbolu D 05 wydaną w celu wykonywania pracy w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy na podstawie oświadczenia o zamiarze powierzenia pracy zarejestrowanym w powiatowym urzędzie pracy, przez podstępne wprowadzenie w błąd osoby upoważnionej do wystawiania wizy w ten sposób, że przedstawiła w tym celu oświadczenie o zamiarze powierzenia wykonywanej pracy w podmiocie M. (...) Agencja Pracy z siedzibą (...)-(...) W., Pl. (...) wiedząc, że tej pracy nie podejmie, a następnie w dniu r. przekroczyła granicę państwa z Ukrainy do Rzeczypospolitej Polskiej w przejściu granicznym w K. gm. R., pow. (...), woj. (...), używając własnego paszportu (...) z wyłudzoną wizą nr. (...), tj. czynu z art kk w zw. z art. 272 kk i art. 273 kk przy zast. art kk, I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 38

39 Upoważnienie do przeprowadzania kontroli u przedsiębiorcy powinno zawierać następujące dane: wskazanie podstawy prawnej przeprowadzenia kontroli; oznaczenie organu kontroli; imię i nazwisko, stanowisko służbowe osoby upoważnionej do przeprowadzenia kontroli oraz numer jej legitymacji służbowej; określenie zakresu przedmiotowego kontroli; oznaczenie podmiotu objętego kontrolą; wskazanie daty rozpoczęcia i przewidywanego terminu zakończenia kontroli; podpis osoby udzielającej upoważnienia, z podaniem zajmowanego stanowiska lub funkcji; pouczenie kontrolowanego podmiotu o jego prawach i obowiązkach; datę i miejsce wystawienia upoważnienia. Na co zwrócić uwagę: - daty, zakres upoważnienia, korespondencja - daty nadania korespondencji (zwłaszcza jeżeli są to kolejne upoważnienia) 39

40 Dokumenty, które należy przygotować w trakcie kontroli płacy minimalnej: umowy o pracę/zlecenia listy płac wszelkie dokumenty dotyczące potwierdzania czasu wykonywania usług dowodu przelewu wynagrodzenia W przypadku cudzoziemców: zarejestrowane oświadczenia lub zezwolenia na pracę lub zezwolenia na pracę i na pobyt wizy dla każdego pracownika/zleceniobiorcy kopie dokumentu podróży (najczęściej paszport) kopie stron paszportu ze stemplami listy płac certyfikat apt, a jeżeli została wykreślona decyzję o wykreśleniu - jeżeli przedsiębiorca wykonuje tego typu działalność zgłoszenia do ZUS - jeżeli wchodzi to w zakres kontroli wnioski o wydanie zezwolenia(?)

41 PODMIOTOWI KONTROLOWANEMU PRZYSŁUGUJE PRAWO ZGŁOSZENIA, PRZED PODPISANIEM PROTOKOŁU KONTROLI, UMOTYWOWANYCH ZASTRZEŻEŃ DO USTALEŃ ZAWARTYCH W PROTOKOLE. I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 41

42 Art. 302 ust.1 pkt.4) ustawy o cudzoziemcach Decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydaje się cudzoziemcowi, gdy wykonuje lub wykonywał pracę bez wymaganego zezwolenia na pracę lub zarejestrowanego w powiatowym urzędzie pracy oświadczenia pracodawcy o zamiarze powierzenia mu wykonywania pracy, lub został ukarany karą grzywny za nielegalne wykonywanie pracy, lub 42

43 RYZYKO PRACODAWCY Art. 120 [Zatrudnianie cudzoziemca nieposiadającego zezwolenia na pracę] 1. Kto powierza cudzoziemcowi nielegalne wykonywanie pracy podlega karze grzywny nie niższej niż 3000 zł. 2. Cudzoziemiec, który nielegalnie wykonuje pracę, podlega karze grzywny nie niższej niż 1000 zł. 3. Kto za pomocą wprowadzenia cudzoziemca w błąd, wyzyskania błędu, wykorzystania zależności służbowej lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania doprowadza cudzoziemca do nielegalnego wykonywania pracy, podlega karze grzywny do zł. 4. Kto żąda od cudzoziemca korzyści majątkowej w zamian za podjęcie działań zmierzających do uzyskania zezwolenia na pracę lub innego dokumentu uprawniającego do wykonywania pracy, podlega karze grzywny nie niższej niż 3000 zł. 5. Kto za pomocą wprowadzenia w błąd, wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania doprowadza inną osobę do powierzenia cudzoziemcowi nielegalnego wykonywania pracy, podlega karze grzywny do zł. 6. Kto nie dopełnia obowiązku, o którym mowa w art. 88i, podlega karze grzywny nie niższej niż 100 zł. Czy warto przyjąć mandat? I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ) 43

44 Dalszy transfer pracownika będącego obywatelem Ukrainy Konieczność zbadania ustawodawstwa Państwa przyjmującego. Niemcy - Wiza Vander Elst Francja - Cartes de séjour Czechy - obowiązkowe jest co do zasady uzyskanie zezwolenia na pracę i wizy. (przykłady ograniczeń) I Kongres Pracy Tymczasowej (SAZ)

45 Rekrutacja na Ukrainie Kancelaria Adwokacka Joanna Torbé & Partnerzy

46 Czy można prowadzić na Ukrainie rekrutację pracowników? Czy warto założyć własną agencję pośrednictwa? Biuro na Ukrainie, a zakład podatkowy?

47 Do zobaczenia! Joanna Torbé adwokat BLOG f Nota prawna: Wszelkie teksty zamieszczone w niniejszej prezentacji chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez uczestników szkolenia, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione. Zawarte w niniejszej prezentacji informacje nie stanowią porady prawnej w indywidualnej sprawie, a także nie są kompleksową opinią w żadnej sprawie, w tym zawierają przykłady, wyciągi, informacje o aktach prawnych które nie weszły jeszcze w życie i mogą ulegać zmianom. Organy administracyjne, sądy lub inne instytucje mogą inaczej interpretować podane podczas prezentacji informacje. 47