Protokół. Kontrolą objęto okres od dnia 1 stycznia 2005 r. do dnia 31 grudnia 2005 r.

Transkrypt

1 MAŁOPOLSKI URZĄD WOJEWÓDZKI WYDZIAŁ POLITYKI SPOŁECZNEJ ODDZIAŁ ZAMIEJSCOWY Nowy Sącz Nowy Sącz, ul. Jagiellońska 52 PS.XI.AB.RF Protokół z kontroli przeprowadzonej w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Chełmcu (GOPS), w ramach kontroli kompleksowej Gminy Chełmiec, przez pracowników Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie P. Renatę Fecko st. inspektora, P. Annę Lenart inspektora, P. Annę Bodziony st. op. urządzeń przygotowania danych, działających na podstawie upoważnienia do kontroli nr PS.IV.AL wydanego z upoważnienia Wojewody Małopolskiego przez Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie. Kontrolę przeprowadzono w dniach od 3 lutego 2006 r. do 9 lutego 2006 r., na podstawie art. 22 pkt 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64, poz. 539 z późn. zm). Temat kontroli obejmował strukturę organizacyjną Ośrodka, kwalifikacje kadr oraz realizację zadań własnych i zleconych gminy wynikających z ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64, poz. 539 z późn. zm). Kontrolą objęto okres od dnia 1 stycznia 2005 r. do dnia 31 grudnia 2005 r. Ustalenia kontrolne dokonano w oparciu o sprawdzoną dokumentację oraz informacje i wyjaśnienia udzielone przez Kierownika i pracowników GOPS. W okresie trwania kontroli Władzę Gminy reprezentowali: Wójt - Stanisław Poręba Zastępca Wójta - Jan Królikowski Sekretarz - Teresa Ligaszewska-Logos Skarbnik - Zygmunt Marciniak Ustalenia kontroli: Kierownikiem Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chełmcu jest Pani Janina Duś. Pani Kierownik ma wykształcenie średnie: Medyczne Studium Zawodowe w Krakowie Wydział Zaoczny Pracowników Socjalnych, nie posiada specjalizacji z zakresu organizacji pomocy społecznej. Powołana na stanowisko Kierownika GOPS z dniem 1 czerwca 1990 roku. Ogólny staż pracy 20 lat. Zgodnie z wyjaśnieniami w lipcu br. przechodzi na emeryturę. Do najistotniejszych przyczyn, które spowodowały ubieganie się klientów o pomoc Ośrodka, w okresie objętym kontrolą były: bezrobocie, wielodzietność, niepełnosprawność, długotrwała choroba. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Chełmcu został powołany Uchwałą Nr IX/56/1990 r. Gminnej Rady Narodowej w Chełmcu z dnia 5 kwietnia 1990 r. oraz Zarządzeniem Nr 5/90 Naczelnika Gminy w Chełmcu z dnia 13 kwietnia 1990 r. w sprawie utworzenia Ośrodka Pomocy Społecznej w Chełmcu i nadania statutu.

2 GOPS działa w oparciu o Statut stanowiący załącznik do uchwały Nr XXIII/204/2004 Gminy Chełmiec z dnia 17 sierpnia 2004 roku w sprawie uchwalenia statutu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chełmcu. Zarządzeniem Nr 24/2004 Wójt Gminy Chełmiec z dnia 21 czerwca 2004 r. Pani Kierownik została upoważniona do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy. Zarządzeniem Nr 25/2004 Wójta Gminy Chełmiec z dnia 24 czerwca 2004 r. Wójt Gminy Chełmiec na wniosek Kierownika GOPS udzielił Pani Jadwidze Prusak specjaliście pracy socjalnej upoważnienia do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy. Kierownik Ośrodka opracował Regulamin Organizacyjny Ośrodka, który określa strukturę organizacyjną Ośrodka oraz zasady jego funkcjonowania. Godziny przyjęć klientów w Ośrodku: od poniedziałku do piątku od do Gmina Chełmiec znajduje się na terenie Powiatu Nowosądeckiego, zajmuje powierzchnię 195 km kw. Obejmuje 27 sołectw: Biczyce Dolne 798 mieszkańców; Biczyce Górne 562, Boguszowa 178, Chełmiec 2818, Chomranice 955, Dąbrowa 886, Januszowa 556, Klimkówka 288, Klęczany 1134, Krasne Potockie 980, Kunów 384, Kurów 158, Librantowa 1113, Marcinkowice 2119, Mała Wieś 833, Naściszowa 169, Niskowa 778, Paszyn 2104, Piątkowa 1287, Rdziostów 457, Trzetrzewina 1703, Ubiad 584, Wielogłowy 1160, Wielopole 807, Świniarsko 1708, Wola Kurowska 244, Wola Marcinkowska 282. Ogółem stan ludności na dzień r. wynosił osób, w tym liczba osób bezrobotnych 2117 (z prawem do zasiłku 193 osoby). Na terenie Gminy znajduje się: - 16 szkół podstawowych, - 9 gimnazjum, - 1 przedszkole, - 1 szkoła średnia Zespół Szkół im. Władysława Orkana w Marcinkowicach. Na terenie Gminy działają: Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej PRAXIS sp. z o.o. w Chełmcu, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Krynicy Zdroju filia w Klęczanach, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej WIELOMED w Wielogłowach, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Paszynie. Obsada kadrowa: W Ośrodku zatrudniony jest Kierownik i 12 pracowników w ramach 13 etatów. Wszyscy zatrudnieni posiadają zakresy czynności i odpowiedzialności. Strukturę organizacyjną Ośrodka tworzą: Kierownik Ośrodka Główny Księgowy Pracownicy socjalni Stanowisko obsługi komputerowej Ośrodka do prowadzenia SI POMOST Stanowisko sekcji świadczeń Opiekunki Stanowisko obsługi i prac pomocniczych - kierowca 2

3 Stanowisko pomocnicze sprzątaczka (umowa zlecenia). Wykaz osób zatrudnionych przedstawia załącznik nr 1 do protokołu. Podział zadań: Kierownik koordynuje całokształtem pracy Ośrodka. Rozpatruje wnioski i podejmuje decyzje w sprawach świadczeń. Uczestniczy w naradach organizowanych przez przełożonych. Przedstawia Radzie Gminy i Wójtowi sprawozdania i informacje z zakresu działalności GOPS. Ponadto wydaje decyzje dot. świadczeń z pomocy społecznej. Prowadzi akta osobowe pracowników. Sporządza sprawozdania z zakresu pomocy społecznej. Do pracy w terenie zatrudnionych jest 6 pracowników socjalnych obsługujących 6 rejonów opiekuńczych. Pracownicy socjalni rozpoznają i diagnozują potrzeby socjalne mieszkańców, przeprowadzają wywiady środowiskowe i kompletują dokumentację niezbędną do przyznania świadczeń, wnioskują pomoc, prowadzą akta osobowe klientów oraz wykonują pracę socjalną w środowisku. Pracownicy socjalni sporządzają listy wypłat świadczeń z pomocy społecznej. Oprócz pracy socjalnej, jeden z pracowników socjalnych prowadzi rejestr wpływającej korespondencji i zajmuje się obsługą administracyjo-biurową Ośrodka, a drugi pracownik prowadzi postępowania administracyjne w sprawie dodatków mieszkaniowych. W okresie objętym kontrolą pracownicy socjalni zawarli z podopiecznymi 26 kontraktów socjalnych. Na jednego pracownika socjalnego zatrudnionego do pracy w terenie przypada mieszkańców, co jest przekroczeniem normy określonej w art. 110 ust. 11 ustawy o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. (Dz. U. z 2004r. Nr 64, poz. 593 z późn. zm). Trzy opiekunki zabezpieczają usługi opiekuńcze, w tym specjalistyczne, w miejscu zamieszkania, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi na terenie gminy. Referent ds. obsługi komputerowej zajmuje się sprawami związanymi z obsługą i wprowadzaniem danych do systemu informatycznego POMOST. Główny Księgowy prowadzi obsługę finansowo-księgową Ośrodka. Ponadto Ośrodek zatrudnia Kierowcę, który obsługuje samochód służbowy przeznaczony do pracy socjalnej w terenie. Warunki lokalowe: Ośrodek mieści się na parterze budynku komunalnego Urzędu Gminy. Zajmuje 3 pokoje wyposażone w podstawowy sprzęt biurowy, 6 stanowisk komputerowych, telefon, fax i ksero. Warunki lokalowe nie są w pełni zadawalające, gdyż nie zapewniają indywidualnego kontaktu klienta z pracownikiem socjalnym. Wypłata świadczeń: Ośrodek sporządza miesięczne listy wypłat wszystkich świadczeń. Listy sporządzane są przez pracownika socjalnego, podpisywane przez Kierownika Ośrodka i zatwierdzane do wypłaty przez Głównego Księgowego, a następnie przekazywane do banku Spółdzielczego celem wypłaty. W przypadku osób posiadających rachunki osobiste świadczenia są przelewane na konta osobiste podopiecznych. Świadczenia w formie zasiłków stałych wypłacane są 20-go dnia każdego miesiąca. Zasiłki okresowe wypłacane są 25-go dnia każdego miesiąca w Banku Spółdzielczym. 3

4 Listy na dożywianie uczniów w szkołach są wypłacane Dyrektorom Szkół w Kasie Urzędu Gminy Chełmiec lub przelewane na konta szkół. Sprawdzono wyrywkowo listy wypłat za miesiąc październik 2005 roku: zasiłków celowych, okresowych i zasiłków stałych. Listy w kasie podpisywane są przez świadczeniobiorców lub osoby przez nich upoważnione. Dokumentacja: W Ośrodku prowadzony jest rejestr wpływającej korespondencji. Dokumentacja dotycząca przyznawanych świadczeń rejestrowana jest w spisach spraw w podziale na poszczególne formy pomocy. Prowadzony jest alfabetyczny rejestr rodzin, w którym nadawane są numery rodzin zgłaszających się w danym roku z wnioskiem o jakąkolwiek pomoc do Ośrodka. Dodatkowo Ośrodek prowadzi rejestr do poszczególnych form pomocy. Symbole i hasła klasyfikacyjne są nadane zgodnie z rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 1999 roku w sprawie instrukcji kancelaryjnej dla organów gmin i związków międzygminnych (Dz. U. Nr 112, poz z późn. zm.). Akta świadczeniobiorców prowadzone są w teczkach rodzin. Świadczenia z pomocy społecznej przyznawane były na podstawie wniosku osób zainteresowanych lub ich opiekunów prawnych bądź pracowników socjalnych oraz wywiadu środowiskowego. W wyniku kontroli stwierdzono, że przy sporządzaniu wywiadów środowiskowych Ośrodek nie zawsze stosował się do zapisu art. 107 pkt. 4 ustawy o pomocy społecznej, gdyż w przypadku stałych form pomocy wywiady sporządzane były z opóźnieniem przekraczającym czasami nawet kilka miesięcy. W przypadkach gdy u osoby, bądź rodziny przeprowadzany był wcześniej wywiad środowiskowy, a ponownie występowała ona o przyznanie innej formy pomocy, pracownicy socjalni dokonywali aktualizacji wywiadu środowiskowego na poprzednio sporządzonym arkuszu wywiadu. Przy aktualizacji tej brak było podpisu strony, świadczącego o tym, że dane zawarte w wywiadzie oraz planowana praca socjalna, czy pomoc jest zgodna z ustaleniami pomiędzy pracownikiem socjalnym a klientem. Dochód rodziny obliczany był na podstawie aktualnych zaświadczeń z miesiąca poprzedzającego wniosek. Stwierdzono, że przy ustalaniu dochodu rodziny nie odliczano składek na Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Przy kompletowaniu dokumentów wymaganych do przyznania świadczeń w trakcie aktualizacji wywiadu środowiskowego nie pobierano zaświadczeń o kontynuacji nauki w gimnazjum oraz oświadczeń o stanie majątkowym zgodnie z 7 ust. 9 i 14 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 września 2001 r. w sprawie wywiadu środowiskowego (rodzinnego) oraz rodzajów dokumentów wymaganych do przyznania renty socjalnej (Dz. U. Nr 114, poz. 1220) oraz zgodnie z 7 ust. 12 i 20 aktualnie obowiązującego rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 19 kwietnia 2005 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. Nr 77, poz. 672). Decyzje zawierają: oznaczenie organu, datę wydania, powołanie podstawy prawnej, uzasadnienie prawne, uzasadnienie faktyczne, pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie, podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydawania decyzji - zgodnie z art. 107 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r.- Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz tj. z późn. zm.). Ocena merytoryczna skontrolowanej dokumentacji. Realizacja zadań wynikających z art. 17 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej: 4

5 Gmina Chełmiec posiada w myśl z art. 17 ust. 1 pkt. 1 ustawy o pomocy społecznej Strategię Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Chełmiec na lata Ww. dokument został opracowany przez Fundację Karpacką Zielone Technologie w oparciu o Umowę Nr 74/2005/C zawartą w dniu 1 lipca 2005 r. pomiędzy Gminą Chełmiec a ww. Fundacją. Strategia zawiera 12 rozdziałów, w tym rozdziały pn. Diagnoza sytuacji społecznej Gminy, Analiza problemów społecznych Gminy, Misja, Wizja Działania, Cele strategiczne. Nie jest to jednak dokument rzetelnie opracowany, gdyż m.in.: poszczególne elementy Strategii nie są spójne np. w pkt Problemy społeczne w Gminie wymienione zostały główne problemy społeczne występujące w Gminie Chełmiec tj. ubóstwo, bezrobocie, bezradność oraz sieroctwo, alkoholizm, potrzeba ochrony macierzyństwa, bezdomność, trudności w przystosowaniu się do życia po opuszczeniu zakładu karnego, narkomania, niepełnosprawność, natomiast w pkt Mapa problemów społecznych gminy, z tabeli nr 12 Powody przyznania pomocy społecznej w 2004 r. liczba rodzin objęta pomocą z powodu sieroctwa, bezdomności, narkomani, braku umiejętności w przystosowaniu się do życia młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo-wychowawczej wynosiła 0, co oznacza że obszary nie stanowią głównych problemów społecznych w Gminie Chełmiec, wskazane w Strategii działania nie są konkretne, stanowią jedynie hasła (książkowe definicje) np. osiągnięcie celu jest możliwe poprzez podjecie działań ratunkowych, łagodzących i zapobiegających skutkom ubóstwa w gminie, łagodzenie skutków ubóstwa można dokonać poprzez organizowanie robót publicznych, ważne jest też zapobieganie marginalizacji rodzin zagrożonych ubóstwem. W tym przypadku pomóc może budowa oparcia społecznego, prawnego i psychologicznego dla tych rodzin w gminie (np. grupy samopomocowe). Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Chełmiec na lata została przyjęta do realizacji Uchwałą Nr XXXVIII/353/2005 Rady Gminy Chełmiec z dnia 21 lipca 2005 r., niemniej jednak z uwagi na powyższe nieprawidłowości powinna zostać poddana modyfikacji. Sporządzanie bilansu potrzeb gminy w zakresie pomocy społecznej Bilans ten sporządzany jest przez Kierownika GOPS zarówno w zakresie zadań własnych, jak też zleconych i obejmuje przewidywane wykonanie na rok następny, uwzględniające potrzeby mieszkańców gminy na podstawie rozeznanych potrzeb przez pracowników socjalnych w zakresie: ilości wypłacanych świadczeń i ich kwot, środków koniecznych do funkcjonowania Ośrodka. Bilans sporządzany jest w II etapach: pierwszy to przygotowanie projektu budżetu w ramach zadań zleconych, drugi to ogólny budżet Ośrodka Pomocy Społecznej zaplanowany na dany rok. Przygotowany przez Kierownika projekt budżetowy omawiany jest na komisjach Rady Gminy, a następnie uchwalany na Sesji Rady Gminy, jako jedna z pozycji budżetu gminy. Realizacja zadań wynikających z art. 17, ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej tj. udzielenie schronienia, zapewnienie posiłku oraz niezbędnego ubrania osobom tego pozbawionym. W okresie objętym kontrolą nie udzielono tego typu pomocy. 5

6 Przyznawanie zasiłków okresowych Zasiłek okresowy zgodnie z art. 38 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2004 r. Nr 64, poz. 593 z późn. zm.), przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość otrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego: osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej; rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny. Zasiłek okresowy ustala się: w przypadku osoby samotnie gospodarującej - do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym, że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 418 zł miesięcznie; w przypadku rodziny do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny. Zgodnie z art. 147 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej w 2005 roku minimalna wysokość tego zasiłku wynosiła: w przypadku osoby samotnie gospodarującej 30% różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej, a dochodem tej osoby, w przypadku rodziny 20% różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem rodziny. W okresie objętym kontrolą udzielono 506 osobom tego typu świadczenia. Sprawdzono dokumentację do następujących decyzji: GOPS.MZ.8123/408/05/45M, GOPS.AM.8123/208/05/46, GOPS.MZ.8123/49/05/12W, GOPS.JP.8123/373/05/24R, GOPS.SP.8123/98/05/39S, GOPS.8123/419/05/94S, GOPS.SP.8123/503/05/55P, GOPS.JP.8123/477/05/85K, GOPS.ZS.8123/151/05/18B, GOPS.JP.8123/327/05/26Z, GOPS.ZS.8123/27/05/5Ł, GOPS.ZS.8123/68/05/4R, GOPS.SS.8123/433/05/3C. Skontrolowane akta zawierały niezbędne dokumenty potwierdzające opisaną w wywiadach sytuację rodzinną, zawodową, zdrowotną i materialną klienta oraz osób pozostających z nim we wspólnym gospodarstwie domowym. Na podstawie badanych akt stwierdzono, że kwalifikacja świadczeń jest właściwa - we wszystkich przypadkach świadczenie przyznawano z powodu spełnienia przez świadczeniobiorcę kryterium dochodowego oraz spełnienia przesłanek określonych art. 38 ww. ustawy, a głównym powodem było występowanie bezrobocia. Zasiłki okresowe specjalne W okresie objętym kontrolą nie udzielono tego typu pomocy. Przyznawanie zasiłków celowych i specjalnych celowych W okresie kontroli pomocą w formie zasiłku celowego objęto 453 osób, w tym 19 osobom przyznano zasiłek specjalny celowy na mocy ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64, poz. 593 z późn. zm.). Skontrolowano w tym zakresie dokumentację osób otrzymujących zasiłki celowe i celowe specjalne o sygnaturze akt 8121 i numerach decyzji: 296, 341, 206, 343, 232, 53, 416, 301, 36, 472, 5, 35, 326, 184, 201, 450, 24, 247, 332, 244. Zasiłki celowe i specjalne celowe przyznawane były na mocy decyzji zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami oraz na podstawie informacji 6

7 zawartych w wywiadzie środowiskowym oraz stosownych zaświadczeń przedstawionych przez świadczeniobiorcę. Akta zawierały - w przypadku niepełnosprawności - orzeczenia o stopniu niepełnosprawności klienta wraz z dokumentami obrazującymi wzrost kosztów z tym związany, natomiast w przypadku długotrwałej choroby - zaświadczenia lekarskie, rachunki za leki i karty informacyjne leczenia szpitalnego, w przypadku bezrobocia zaświadczenia z PUP o pobieraniu lub nie pobieraniu zasiłku dla bezrobotnych, ponadto zaświadczenia o kontynuowaniu nauki w szkole ponadgimnazjalnej, potwierdzenia z Urzędu Gminy o wielkości gospodarstwa rolnego w hektarach przeliczeniowych. Główną przyczyną przyznawania zasiłków było bezrobocie, długotrwała choroba, niepełnosprawność. Przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych na pokrycie wydatków powstałych w wyniku zdarzenia losowego W okresie kontroli pomocą w formie zasiłku celowego objęto 6 rodzin z uwagi na straty spowodowane zdarzeniem losowym - pożarem. Pomoc tą przyznano zgodnie z art. 40 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64, poz. 593 z późn. zm.). Skontrolowano w tym zakresie dokumentację osób otrzymujących zasiłki celowe o sygnaturze akt i numerach decyzji: 335, 359, 138, 360. Zasiłki celowe przyznawane były na mocy decyzji zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami oraz na podstawie informacji zawartych w wywiadzie środowiskowym oraz stosownych zaświadczeń przedstawionych przez świadczeniobiorcę. Przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych na pokrycie wydatków na świadczenia zdrowotne osobom bezdomnym oraz innym osobom nie mającym dochodu i możliwości uzyskania świadczeń na podstawie przepisów o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia Zasiłek celowy w formie biletu kredytowego Organizowanie i świadczenie usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych, w miejscu zamieszkania, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi Na podstawie art. 17 ust.1 pkt. 11 oraz art. 50 ust. 1, 2, 3, 5 i 6 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64 poz. 593 z późn. zm.) świadczeniem z pomocy społecznej w formie usługi opiekuńczej przyznano 15 osobom. Usługi opiekuńcze obejmują pomoc w zaspokojeniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza pielęgnację oraz, w miarę możliwości, zapewnienie kontaktów z otoczeniem. Ośrodek Pomocy Społecznej, przyznając usługi opiekuńcze, ustala ich zakres, okres i miejsce świadczenia jak również wysokość odpłatności, która została ustalona uchwałą Nr XXXIII/290/05 Rady Gminy Chełmiec z dnia 22 marca 2005 r. Usługi opiekuńcze przyznawane były na mocy decyzji na podstawie informacji zawartych w wywiadzie środowiskowym oraz stosownych zaświadczeń przedstawionych przez świadczeniobiorcę. Akta zawierały ponadto - orzeczenia o stopniu niepełnosprawności klienta, decyzje organu rentowego przyznającego świadczenia emerytalno-rentowe. 7

8 Skontrolowano teczki świadczeniobiorców o sygnaturze akt 8121-U i numerach decyzji: 2, 12, 6, 10, 11, 1, 9. Prowadzenie i zapewnienie miejsc w placówkach opiekuńczo-wychowawczych wsparcia dziennego lub mieszkaniach chronionych oraz tworzenie gminnego systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną. (art. 17 ust. 1 pkt 12 i 13 ustawy o pomocy społecznej) W trakcie kontroli ustalono, że w 2005 r. Gmina Chełmiec nie realizowała zadania określonego w art. 17 ust. 1 pkt. 12 ustawy o pomocy społecznej tj. Gmina nie prowadziła i nie zapewniała miejsc w placówkach opiekuńczo-wychowawczych wsparcia dziennego lub mieszkaniach chronionych. W sporządzonej na prośbę kontrolującej Informacji GOPS w Chełmcu dot. zadań własnych o charakterze obowiązkowym złożyła następujące wyjaśnienie cyt. Na terenie Gminy nie zostały utworzone placówki opiekuńczo-wychowawcze wsparcia dziennego, ze względu na bliskość miasta Nowego Sącza i zaplecza fachowego rodziny z problemem opiekuńczowychowawczym są kierowane przez pedagogów szkolnych do najczęściej stosowanej pomocy tj. psychologów. Brak jest również zapotrzebowania na tworzenie placówek opiekuńczo-wychowawczych pomimo 27 sołectw i liczby ludności powyżej gdyż teren jest rozległy i brak jest możliwości zapewnienia stałej opieki i dowozu dzieci do placówki. Istnieje natomiast pomoc dla dzieci dojeżdżających do szkół świadczona w świetlicach przy szkołach podstawowych takich jak: Zespół Szkół w Chełmcu świetlica ze stołówką, w której pomocą pedagoga objętych jest 90 dzieci w godzinach od 7.00 do 15.00, Zespół Szkół w Trzetrzewinie świetlica dla dzieci dojeżdżających, 90 dzieci, Zespół Szkół w Chomranicach świetlica dla dzieci dojeżdżających, 79 dzieci, Zespół Szkół w Wielogłowach świetlica dla dzieci dojeżdżających, 120 dzieci, Zespół Szkół w Świniarsku świetlica dla dzieci dojeżdżających, 30 dzieci, Zespół Szkół w Paszynie świetlica dla dzieci dojeżdżających, 80 dzieci, Zespół Szkół w Januszowej świetlica dla dzieci dojeżdżających, 20 dzieci, a także Świetlica dla młodzieży z dostępem do internetu prowadzona przez Gminny Ośrodek Kultury w Chełmcu dziennie do 20 osób. W 2005 r. Gmina Chełmiec nie tworzyła gminnego systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt. 13 ustawy o pomocy społecznej. Wg wyjaśnień Kierownika GOPS prowadzona jest natomiast stała współpraca pracowników socjalnych OPS z pedagogami szkolnymi, kuratorami sądowymi i społecznymi oraz policją. Dożywianie dzieci W 2005 roku dożywianiem objęto 1293 uczniów. Koszt dożywiania wyniósł ogółem zł. z tego środki własne gminy zł., dotacja z rezerwy budżetowej zł. Rada Gminy podjęła Uchwałę Nr XXXI 276/2005 z dnia 24 lutego 2005 r. w sprawie przyjęcia zasad zwrotu wydatków poniesionych na świadczenia przyznane w ramach zadań własnych na dożywianie młodzieży szkolnej w roku 2005 oraz Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków realizacji w 2005 r. Rządowego Programu Posiłek dla potrzebujących. Dożywianie prowadzone było w 16 szkołach i gimnazjach na terenie Gminy Chełmiec oraz w 21 szkołach i gimnazjach na terenie innych gmin tj. Gródek n/dunajcem, Podegrodzie, Korzenna, Nowy Sącz. Pomoc tę otrzymywali uczniowie nieodpłatnie, jeśli dochód rodziny 8

9 kształtował się poniżej 150 % kryterium dochodowego na osobę w rodzinie określonego zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej. Żywieniem objęto dzieci z rodzin biednych, niepełnych, wielodzietnych i patologicznych. Podczas kontroli sprawdzono wyrywkowo dokumentację tej formy pomocy dla 20 rodzin. Na podstawie skontrolowanych akt stwierdzono, że pomoc finansową przyznawano decyzją na wniosek osoby uprawnionej, szkoły lub pracownika socjalnego. Świadczenia przyznawane były na podstawie wywiadów środowiskowych i niezbędnych zaświadczeń. Na podstawie wyjaśnień Kierownika GOPS procedura związana z dożywianiem dzieci w szkole przedstawiała się następująco: Zgłoszenie przez rodzica, opiekuna prawnego lub nauczyciela czy dyrektora potrzeby objęcia dziecka tą formą pomocy. Wywiad środowiskowy przeprowadzony z jednym z rodziców dziecka wraz z kompletowaniem stosownych dokumentów. Wydanie decyzji o przyznaniu pomocy w formie posiłku. Przekazanie informacji do szkoły, w której uczy się dane dziecko o przyznaniu pomocy w formie posiłku. Po zrealizowaniu dożywiania za dany miesiąc dyrektor szkoły lub ajent zwracał listę podpisaną przez uczniów wraz z fakturami rozliczającymi koszty posiłków zgodnie z zawartym porozumieniem. Sprawienie pogrzebu, w tym osobom bezdomnym W okresie objętym kontrolą nie udzielono tego typu pomocy. Kierowanie do domu pomocy społecznej i ponoszenie odpłatności za pobyt mieszkańca gminy w tym domu W okresie objętym kontrolą skierowano na podstawie decyzji do Domu Pomocy Społecznej w Zbyszycach z filią w Klęczanach 3 osoby (jedną kobietę i dwóch mężczyzn). Były to osoby z terenu Gminy Chełmiec, przewlekle somatycznie chore, samotne i wymagające stałej pomocy osób drugich. Odpłatność za pobyt w DPS ponosili częściowo mieszkańcy oraz Gmina. W toku kontroli skontrolowano wszystkie akta do decyzji kierujących do DPS i ustalających odpłatność - analizowana dokumentacja była kompletna. Przyznawanie pomocy na ekonomiczne usamodzielnienie w formie zasiłków, pożyczek oraz pomocy w naturze Prowadzenie i zapewnienie miejsc w domach pomocy społecznej i ośrodkach wsparcia o zasięgu gminnym oraz kierowanie do nich osób wymagających opieki W okresie objętym kontrolą nie było potrzeby udzielenia tego typu pomocy. Współpraca z powiatowym urzędem pracy w zakresie upowszechniania ofert pracy oraz informacji o wolnych miejscach pracy, upowszechniania informacji o usługach poradnictwa zawodowego i o szkoleniach 9

10 Zgodnie z wyjaśnieniami Kierownika współpraca z ww. instytucją polegała głównie na przekazywaniu comiesięcznych danych o osobach bezrobotnych pobierających świadczenia z pomocy społecznej, zgodnie z przesłanym wykazem przez PUP. Zawarto umowę ze Stowarzyszeniem na Rzecz Wspierania Przedsiębiorczości i Inicjatyw Lokalnych STOPIL z siedzibą w Nowym Sączu. Stowarzyszenie zobowiązało się do przeprowadzenia zajęć z zakresu edukacji społecznej wg opracowanego przez STOPIL Programu reintegracji społecznej i zawodowej. Umowa Nr 21/2005 r. dawała możliwość składania przez GOPS Wniosku o Zorganizowanie Robót Publicznych mających na celu reintegrację zawodową i społeczną do Powiatowego Urzędu Pracy w Nowym Sączu. Pracownicy socjalni wytypowali spośród podopiecznych korzystających z pomocy społecznej 8 osób długotrwale bezrobotnych mających problemy alkoholowe. Osoby te zaliczyły zajęcia z zakresu edukacji z psychologiem i zostały zatrudnione na okres 6 miesięcy. Pracownicy socjalni zawarli z tymi osobami kontrakty socjalne, które ich zobowiązują do rzetelnej pracy. W ten sposób 8 rodzin nie korzystało ze świadczeń pomocy społecznej, co przy ograniczonych środkach finansowych miało duże znaczenie, gdyż pozwoliło na zwiększenie pomocy innym potrzebującym osobom. Realizacja zadań wynikających z art. 18 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej: Zasiłki stałe Zasiłek stały przysługuje pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej; pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie. Zasiłek stały ustala się w wysokości: w przypadku osoby samotnie gospodarującej - różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 418 zł miesięcznie; w przypadku osoby w rodzinie - różnicy między kryterium dochodowym na osobę w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie. Kwota zasiłku stałego nie może być niższa niż 30 zł miesięcznie. W przypadku zbiegu uprawnień do zasiłku stałego i renty socjalnej zasiłek stały nie przysługuje. W okresie objętym kontrolą pomoc taką przyznano 63 świadczeniobiorcom. Kontroli poddano dokumentację osób objętych tą formą pomocy na mocy decyzji nr: GOPS.AM.8122/12/05/10R, GOPS.AM.8122/14/05, GOPS.JP.8122/46/2004, GOPS.J.P.8122/51/04, GOPS.MZ.8122/55/2004, GOPS.ZS.8122/26/05, GOPS.SP.8122/4/05/17M, GOPS.SP.8122/11/05/55B, GOPS.SP.8122/29/05, GOPS.SP.8122/29/04/20C. Osobom nie posiadającym uprawnień do ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu, Ośrodek Pomocy Społecznej przyznawał świadczenie w formie składki na ubezpieczenie zdrowotne, w wysokości zgodnej z zapisem ustawy z dnia 23 stycznia 2003 r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (Dz. U. Nr 45, poz.391 z późn. zm.). Opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne 10

11 W 2005 roku Ośrodek odprowadził składki na ubezpieczenie zdrowotne dla 31 osób otrzymujących zasiłki stałe. Składki na ubezpieczenia zdrowotne odprowadzano do ZUS w terminach miesięcznych w formie elektronicznej. Organizowanie i świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania dla osób z zaburzeniami psychicznymi Prowadzenie i rozwój infrastruktury środowiskowych domów samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi Pomoc dla kombatantów Na tym protokół zakończono. Fakt przeprowadzenia kontroli odnotowano w książce kontroli. Do protokołu nie wniesiono zastrzeżeń. Pouczono Kierownika o prawie i terminie zgłoszenia zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole kontroli oraz o prawie odmowy podpisania protokołu zgodnie z 16 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 roku w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543). Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach. Egzemplarze otrzymują: 1. Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chełmcu, 2. aa. Po zapoznaniu się z treścią niniejszy protokół podpisano, zaparafowano każdą stronę i przekazano jeden egzemplarz Kierownikowi Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chełmcu w dniu 02 marca 2006 roku. Nowy Sącz, dnia 01 marca 2006 r. Podpis osoby kontrolowanej: KIEROWNIK Ośrodka Pomocy Społecznej (-) Janina Duś Podpisy osób kontrolujących: (-)Anna Bodziony (-)Renata Fecko 11