Strategie inwestycyjne przedsi biorstw w czasie spowolnienia gospodarczego

Transkrypt

1 Strategie inwestycyjne przedsi biorstw w czasie spowolnienia gospodarczego Prezentacja wyników bada PKPP Lewiatan maja 200 r. Metodologia badania Cel badania Weryfikacja realnego wp ywu os abienia gospodarczego na strategie przedsi biorstw oraz diagnoza wizerunku dotacji unijnych w ród przedsi biorców. Próba Otrzymane w wyniku badania informacje s reprezentatywne i odzwierciedlaj ogólnopolsk struktur przedsi biorstw. Dane zosta y przewa one do struktury populacji ze wzgl du na: sektor dzia alno ci, wielko przedsi biorstwa: rednie: zatrudniaj ce 0 24 pe noetatowych pracowników, du e: zatrudniaj ce wi cej ni 20 pe noetatowych pracowników, region. Termin realizacji badania Wywiady przeprowadzano w dniach 1 24 kwietnia 200 roku. 1

2 Agenda Inwestycje przedsi biorstw Inwestycje a dotacje z Unii Europejskiej Wi kszo polskich przedsi biorstw posiada strategi, plany inwestycyjne W 0 % badanych przedsi biorstw inwestycje realizowane s zgodnie ze strategi planem inwestycyjnym 18% przedsi biorstw realizuje inwestycje nie maj c strategii ani planu inwestycyjnego 12% przedsi biorstw nie ma strategii i nie realizuje inwestycji 18% 12% tak 2% 41% nie, nie mamy strategii inwestycyjnej, ale mamy plan inwestycyjny nie mamy ani strategii inwestycyjnej ani planu inwestycyjnego, ale realizujemy inwestycje nie mamy ani strategii inwestycyjnej ani planu inwestycyjnego, nie realizujemy bowiem adnych inwestycji Istotnie cz ciej: strategi inwestycyjn posiadaj firmy du e (3%), inwestycje realizowane s pomimo braku strategii b d planu inwestycyjnego w przypadku rednich firm (20%). Istotnie rzadziej: posiadanie strategii inwestycyjnej deklarowano w firmach, w których w a cicielem jest kobieta (2%), strategi inwestycyjn posiadaj firmy dzia aj ce tylko na rynku krajowym (2%), Nie przeprowadza si inwestycji w najwi kszych firmach (4%). 2

3 Przedstawiciele po owy przedsi biorstw posiadaj cych strategi deklaruj, e pomimo os abienia gospodarczego inwestycje b realizowane zgodnie z wcze niejszymi planami (1%). Nieznacznie mniejsza cz firm zmieni a strategi (42%). Zmiany dotyczy y: ograniczenia skali (4%) od enia inwestycji na przysz (33%) rezygnacji z inwestycji (2%) zwi kszenia skali (2%) 1% Kryzys zmusi przedsi biorców do weryfikacji strategii. Decyzje s zró nicowane. % 42% tak nie, nie planowali my inwestycji w 200 r., zatem nie musieli my korygowa naszych planów nie - b dziemy realizowa w pe ni zaplanowane inwestycje Istotnie cz ciej plany modyfikowa y: Przedsi biorstwa bardziej zad one (%) (zob. 1% do 80% aktywów) Eksportuj ce i importuj ce (%) zajmuj ce si budownictwem (84% zrezygnowa o z inwestycji) Istotnie rzadziej: Inwestycje zmniejszano w firmach ca kowicie finansowanych ze rodków w asnych (28%) Podejmowano decyzje o utrzymaniu poziomu inwestycji w firmach, w których w cicielem jest m czyzna Pozytywnie nale y ocenia, e tylko niewielki odsetek firm ca kowicie rezygnuje z inwestycji w nowe technologie i kapita ludzki... Przedsi biorstwa najcz ciej rezygnowa y b zmniejsza y inwestycje w rzeczowy maj tek trwa y (2%, z czego 10% zrezygnowa a ca kowicie z inwestycji w tym obszarze). W dalszej kolejno ci redukowano inwestycje w nowe rozwi zania technologiczne (4%) lub kapita ludzki (43%) w rzeczowy maj tek trwa y w nowe rozwi zania technologiczne, a tak e w nowe produkty i us ugi w kapita ludzki w zmiany organizacyjne oraz w zmiany marketingowe w finansowy maj tek trwa y (zakup akcji/udzia ów w innych podmiotach gospodarczych) inne obszary (inwestycje w infrastruktur, inwestycje deweloperskie, budowlano-remontowe) % 20% 40% 0% 80% 100% Ca kowicie Cz ciowo Nie rezygnowano z inwestycji w tym obszarze Nie dotyczy 3

4 ... cho jednocze nie niepokoj ce jest przekonanie wielu firm, e okres kryzysu nie sprzyja inwestycjom w innowacje Wed ug wi kszo ci respondentów okres kryzysu nie sprzyja inwestycjom w innowacje(1%). Nieco wi cej ni jedna na trzy osoby przyzna a jednak, e tego typu uwarunkowania dzia aj sprzyjaj co na inwestycje (38%) 11% 38% tak nie nie wiem 1% Zmiany popytu krajowego ówn przyczyn zmiany decyzji inwestycyjnych: spadek popytu spowodowa w 3% firm podj cie decyzji o zmniejszeniu lub rezygnacji z inwestycji... Inne powody zmniejszenia inwestycji wskazywano znacznie rzadziej: nisk ynno finansow firmy (2% respondentów), spadek popytu na oferowane dobra b us ugi na rynkach zewn trznych (23%). 4

5 ... Ale jednocze nie utrzymuj cy si popyt krajowy jest g ówn przyczyn zwi kszenia b utrzymania inwestycji (30%) Inne przyczyny utrzymania lub rozszerzenia planów inwestycyjnych: potrzeby przedsi biorstwa (23%) oraz konieczno kontynuowania rozpocz tych ju inwestycji (21%). Najwi cej inwestycji w latach dotyczy dzie modernizacji i rozwoju produkcji... Zgodnie z aktualn strategi, przedsi biorstwa bior ce udzia w badaniu w latach planuj inwestowa w modernizacj rozwój produkcji (28%), rozbudow modernizacj budynków (24%) oraz w nowe technologie. modernizacja / rozwój produkcji inwestycje w rozbudow, remont, modernizacj budynku, termomodernizacja inwestycje w nowe technologie maj tek trwa y zasoby ludzkie (szkolenia pracowników) rozszerzenie oferty (nowe produkty, us ugi, dywersyfikacja oferty) modernizacja / rozwój systemów wspieraj cych zarz dzanie firm (informatyzacja, infrastruktura usprawnienie procesów logistycznych (transport) inne 0% % 10% 1% 20% 2% 30% 3% Istotnie cz ciej: w modernizacj i rozwój produkcji inwestowa przedsi biorstwa produkuj ce dobra zaopatrzeniowe (0%), produkty spo ywcze b zajmuj ce si przetwórstwem spo ywczym (0%) inwestycje w rozbudow modernizacj budynków planuj instytucje edukacyjne (0%) Inwestycje w rozbudow modernizacj budynków planuj instytucje, których cicielem jest kobieta (44%) Istotnie rzadziej: modernizacj rozwojem produkcji zainteresowane s przedsi biorstwa nie zajmuj ce si ani importem ani eksportem (1%) inwestycje w nowe technologie prowadzone przez firmy zajmuj ce si handlem (2%) oraz edukacyjne

6 ... co jest zgodne z ocen ównych czynników budowy przewagi konkurencyjnej Zgodnie z opini osób bior cych udzia w badaniu, inwestycjami, które nale y podj, aby zapewni przedsi biorstwu dobr pozycj konkurencyjn : modernizacja b rozwój produkcji (3%), rozbudowa infrastruktury budowlanej firmy (2%) oraz szkolenia pracowników (1%) Istotnie cz ciej: inwestycje z zakresu modernizacji i rozwoju produkcji interesuje przedsi biorstwa w których w zakres dzia alno ci wchodzi eksport (3%), z bran y spo ywczej (1%) oraz produkuj cej trwa e dobra konsumpcyjne (1%) Inwestycjami w rozbudow modernizacje budynków zainteresowane s przedsi biorstwa zajmuj ce si nieruchomo ciami, wynajmem i prowadz ce us ugi zwi zane z obs ug dzia alno ci gospodarczej (%), firmy redniej wielko ci (28%) Istotnie rzadziej: inwestowa w rozbudow budynków chc przedsi biorstwa, w których zad enie stanowi od 10% do 20% wszystkich aktywów (10%) inwestycje w nowe technologie interesuj firmy w ca ci finansowane w funduszy w asnych ( %) ówne wnioski Dwie na pi spo ród badanych firm posiada strategi inwestycyjn. Niemal co trzecia firma swoje inwestycje realizuje w oparciu o plan inwestycyjny, a blisko co pi ta realizuje swoje inwestycje nie posiadaj c strategii lub planu inwestycyjnego. Os abienie gospodarcze nie wp yn o na zmian strategii b planów inwestycyjnych w po owie badanych przedsi biorstw. 42% badanych przedsi biorców zmieni o swoje plany inwestycyjne z powodu os abienia gospodarczego. ród nich ponad po owa zrezygnowa a z cz ci inwestycji, a co trzeci od w czasie wszystkie planowane inwestycje. ównym obszarem inwestycji planowanych w latach jest modernizacja lub rozwój produkcji, rozbudowa lub modernizacje budynków, inwestycje w nowe technologie oraz inwestycje w maj tek trwa y. Po owa badanych uwa a, e okres os abienia gospodarczego nie sprzyja inwestycjom w innowacje. Odmiennego zdania jest 38% badanych. Blisko 80% firm bior cych udzia w badaniu planuje (wspó )finansowanie inwestycji z w asnych rodków. 3% przedsi biorców wskaza o, e planuje aplikowanie o granty z funduszy unijnych. Co trzeci przewiduje wspieranie si tak e kredytem bankowym.

7 Agenda Inwestycje przedsi biorstw. Inwestycje a dotacje z Unii Europejskiej. Dotacje unijne sprzyjaj planowaniu inwestycji. Reprezentanci firm najcz ciej zgadzali si z twierdzeniem, e dotacje unijne zmuszaj do precyzyjnego planowania inwestycji i ich konsekwentnej realizacji (8%) oraz z opini, e wymagaj one ogromnego zaanga owania i wysi ku w trakcie ich realizacji (80%). W 3 na 4 przypadkach potwierdzano, e motywuj do planowania i realizowania nowych inwestycji (%). 0% 20% 40% 0% 80% 100% Zmuszaj do precyzyjnego planowania inwestycji, konsekwentnej ich realizacji i rozliczenia Wymagaj ogromnego zaanga owania i wysi ku w trakcie ich realizacji (np.: szczegó owe raportowanie) 2 4 Motywuj do planowania i podejmowania nowych inwestycji Wspieraj konkurencyjno firmy dost pne tylko dla wybranych firm zdecydowanie si zgadzam raczej si zgadzam nie mam zdania raczej si nie zgadzam zdecydowanie si nie zgadzam

8 I chocia nie s atwo dost pne Najwi cej przedstawicieli przedsi biorstw uwa a, e dotacje unijne nie s atwo dost pnym ród em finansowania inwestycji (4%). W dalszej kolejno ci badani uznali, e tego typu finansowanie pomaga firmom w czasie kryzysu (2%) oraz e jest to ta szy kapita ni kredyt lub po yczka bankowa (4%). 0% 20% 40% 0% 80% 100% Pomagaj firmom w czasie kryzysu Nie wspieraj najbardziej wymagaj cych tego obszarów Zaburzaj konkurencj na rynku, bo stawiaj cz przedsi biorstw w uprzywilejowanej pozycji dro szym kapita em ni kredyty\po yczki w banku ze wzgl du na to, e trzeba trzyma si planu realizacji inwestycji zapisanego we wniosku o fundusze atwo dost pnym ród em finansowania inwestycji zdecydowanie si zgadzam raczej si zgadzam nie mam zdania raczej si nie zgadzam zdecydowanie si nie zgadzam wi si cz sto z biurokracj Firmy zainteresowanie dotacjami, jako najwa niejsze ryzyko wskazuj nadmiern biurokracj (1%). 11% obawia si utraty p ynno ci finansowej przedsi biorstwa wynikaj cej z opó nienia w realizacji wniosków, a % braku mo liwo ci zmian w projekcie w trakcie jego realizacji. Jednocze nie, du y udzia respondentów - 1% nie widzi ryzyka p yn cego z realizacji tego typu projektów. 0% % 10% 1% 20% 2% 30% 3% nadmierna biurokracja 1 opó nienia w realizacji wniosków o p atno, co grozi przedsi biorstwu utrat p ynno ci 11 brak mo liwo ci zmian w projekcie w trakcie jego realizacji nie otrzymanie dotacji unijnych nie wiem, nie ma zdania, trudno powiedzie 10 nie widz ryzyka 1 8

9 oraz skomplikowanymi procedurami Brak zainteresowania ubieganiem si o dotacje unijne wynikaj zazwyczaj z uwarunkowa prawnych, które nie kwalifikuj do ubiegania si o dotacje (2%). W dalszej kolejno ci wynika ono ze skomplikowanych procedur, które zwi zane s z aplikacj (2%) oraz przekonaniem, e jest ma a szansa na uzyskanie dotacji (2%). 0% % 10% 1% 20% 2% 30% 3% ramy prawne nie pozwalaj na ubieganie si o dotacje unijne / nie kwalifikujemy si skomplikowane procedury przy aplikowaniu o rodki unijne 2 2 ma a szansa na uzyskanie dotacji 2 posiadamy w asne rodki na inwestycje nie mamy zdefiniowanych priorytetów dotycz cych inwestycji, jakie potrzebne s naszej firmie nie posiadamy wystarczaj cej informacji na temat programów finansowanych ze rodków unijnych czas trwania procedur zwi zanych z pozyskaniem finansowania ze rodków unijnych inne 1 coraz wi cej firm zamierza po nie si ga. Firmy, które wzi y udzia w badaniu, swoje inwestycje w latach zamierzaj finansowa przede wszystkim ze rodków w asnych (%). 3% przedsi biorstw chce w tym celu wykorzysta si rodki unijne, natomiast 33% kredyty bankowe 0% 20% 40% 0% 80% Finansowanie z kapita ów w asnych Finansowanie ze rodków unijnych 3 Finansowanie z kredytu bankowego 33 Finansowanie w formie leasingu 12 z bud etu gminy / miasta / finansowanie z samorz du / z wojewódzkiego funduszu ochrony rodowiska 8 z bud etu pa stwa / z ministerstwa / bud etowe / narodowego funduszu ochrony rodowiska

10 Dla wielu firm dotacje unijne to wa ne narz dzie walki z kryzysem 2% firm uwa a, e rodki unijne pomagaj przedsi biorcom w czasie kryzysu 13% firm, które kontynuuj inwestycje pomimo spowolnienia gospodarczego, jako przyczyn podaj fakt otrzymania finansowania na inwestycje z funduszy unijnych lub mo liwo otrzymania finansowania z funduszy unijnych % firm, które zdecydowa y si na zmniejszenie inwestycji przyznaje, e dofinansowanie z Unii Europejskiej pozwoli aby na utrzymanie przynajmniej cz ci inwestycji (%). 24% firm, które zdecydowa y si na zmniejszenie inwestycji twierdzi, e dotacja pozwoli yby na utrzymanie wszystkich inwestycji (24%). 10