PLAN PROMOCJI OFERTY TURYSTYCZNEJ DLA DOLINY BARYCZY na lata

Transkrypt

1 PLAN PROMOCJI OFERTY TURYSTYCZNEJ DLA DOLINY BARYCZY na lata Juliet D. Golden czerwiec 2008 Projekt finansowany ze środków unijnych, działanie 2.7 Pilotażowy Program LEADER +, Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich Projekt finansowany ze środków GEF/UNDP w ramach projektu Ekorozwój Doliny Baryczy zarządzanego przez PTPP pro Natura

2 SPIŚ TREŚCI I. Wprowadzenie... 4 II. Gdzie jesteśmy dziś: Potencjał turystyczny Doliny Baryczy Położenie geograficzne Doliny Baryczy Przyroda Doliny Baryczy Architektura i budownictwo Doliny Baryczy III. Infrastruktura turystyczna Doliny Baryczy Dostępnośd komunikacyjna Baza noclegowa Baza gastronomiczna Instytucje obsługujące bezpośrednio ruch turystyczny Dostępnośd terenu dla turystów A. Szlaki piesze B. Szlaki rowerowe C. Szlaki kajakowe D. Szlaki konne E. Edukacja przyrodnicza i ścieżki przyrodnicze IV. Analiza obecnego ruchu turystycznego Doliny Baryczy Struktura ruchu turystycznego Wielkośd i sezonowośd ruchu turystycznego Model przyjazdu do Doliny Baryczy V. Analiza SWOT VI. Ku przyszłości: Strategia Promocji Oferty Turystycznej Doliny Baryczy Wizja i misja Cele strategiczne Sposoby osiągania celów strategicznych Cel Strategiczny I Cel operacyjny 1: Stworzenie markowych ofert wzdłuż szlaków turystycznych Cel operacyjny 2: Stworzenie specjalistycznych ofert turystycznych dla kluczowych odbiorców Cel operacyjny 3: Stworzenie szerokiego wachlarza materiałów i narzędzi promocyjnych Cel Strategiczny II Cel operacyjny 1: Rozwój jednostki koordynującej promocję wspólnej oferty turystycznej Cel operacyjny 2: Stworzenie sieci informacji turystycznej (Visitor Information Network - VIN) Cel operacyjny 3: Wprowadzenie regionalnej karty turystyczny

3 Cel Strategiczny III Cel operacyjny 1: Wykorzystanie ofert promocyjnych do skanalizowania turystyki 87 Cel operacyjny 2: Promocja programów edukacyjnych poprzez cykliczne oferty przyrodnicze Cel operacyjny 3: Promocja i przekazywanie wiedzy o przyrodzie i kulturze wewnątrz Doliny Baryczy Cel operacyjny 4: Rozwój wyszkolonych kadr przewodników Cel operacyjny 5: Wpływ na kierunek rozwoju branży turystycznej poprzez system doradztwa i szkoleo w ramach rozwoju ekoturystyki Cel operacyjny 6: Wykorzystanie krajowych i międzynarodowych stowarzyszeo i organizacji w promocji oferty turystycznej VII. Załącznik

4 I. WPROWADZENIE Niniejszy został przygotowany zimą i wiosną 2008 roku i tworzy integralną całośd wraz z Strategią marketingową dla marki lokalnej. Jest moją nadzieją, że przedstawiony dokument z jednej strony uporządkuje prace będące już w toku dla i w Dolinie Baryczy, jak również doda energii i nowe spojrzenie na szerokie dążenia do zrównoważonego rozwoju tak ważnego dla ludzi, ptaków, drzew i setek innych małych i dużych stworzeo tego inspirującego kawałka świata. Juliet D. Golden czerwiec

5 Piękna droga wędrowna gdzieś w Dolinie Baryczy... 5

6 II. GDZIE JESTEŚMY DZIŚ: POTENCJAŁ TURYSTYCZNY DOLINY BARYCZY OPIS WYBRANYCH ZAGADNIEO 1. POŁOŻENIE GEOGRAFICZNE DOLINY BARYCZY Gdzie jest ta dolina? - Niemiecki turysta w Dolinie Baryczy Jak sugeruje powyższy cytat 1, Dolina Baryczy może byd nieco enigmatyczna. Dla niewtajemniczonych obszar prawie jednolicie wtapia się w szeroką przestrzeo niziny, która obejmuje północną trzecią częśd Dolnego Śląska 2 oraz fragment południowowschodniej części województwa wielkopolskiego 3. Do turysty rzadko dotrze poczucie, że jest w typowej dolinie, rozumianej jako przedłużenie depresji lub wgłębienie powierzchni ziemi. Południowa granica doliny jest wyraźnie zakreślona przez Wzgórza Trzebnickie, Twardogórskie i Ostrzeszowskie. 4 Jednak, jak podkreśla Ranoszek i Ranoszek północna granica [...] nie zawsze jest tak wyraźna. 5 Według terminologii administracyjnej, poza przynależnością doliny do dwóch województw, składa się ona z 8 gmin i przynależy do 4 powiatów: 1 Źródło: Piotr Tyszko-Chmielowiec, styczeo Taki wizerunek jest utrwalany w wielu materiałach promocyjnych o Dolnym Śląsku, gdzie Dolina Baryczy występuje jako mały fragment Niziny Śląskiej, obszaru pokrywającego w przybliżeniu północną jedną trzecią częśd Dolnego Śląska. 3 W opracowaniu Uwarunkowania Rozwoju Turystyki na Obszarze Doliny Baryczy (Leśniak 2007), autorka powołuje się na badania, które sytuują obszar w makroregionie Nizin Południowowielkopolskich (Kondracki, 2000). 4 Ranoszek, Ewald i Włodzimierz Ranoszek, Park Krajobrazowy Dolina Baryczy, (Milicz 2004: Wydawnictwo Gottwald), str Ranoszek i Ranoszek, str. 9. 6

7 Województwo: Dolny Śląsk Wielkopolska Powiat: milicki trzebnicki oleśnicki ostrowski Gmina: Cieszków Krośnice Milicz Żmigród Twardogóra Odolanów Przygodzice Sośnie 2. PRZYRODA DOLINY BARYCZY Przyroda, jaką możemy spotkad dziś w Dolinie Baryczy to wynik działania człowieka na przestrzeni wieków hodowli ryb, dbania o lasy oraz uprawy ziemi. Źródłem tętniącej życiem, bujnej przyrody tego obszaru jest rzeka Barycz prawobrzeżny dopływ Odry. Barycz jest łągodną, krętą rzeką dzięki niskiemu stopniowi nachylenia dna (0,035%) 6, które wytworzyło korzystne warunki dla utworzenia stawów w początkach XII i XIII wieku. Barycz jest łagodną, krętą rzeką dzięki niskiemu stopniowi nachylenia W języku potocznym stawy znane są powszechnie pod nazwą Stawy Milickie, pomimo iż znajdują się one na przestrzeni ponad 70 km 2 doliny, od Żmigrodu na zachodzie po Przygodzice na wschodzie. W chwili obecnej, stawy Doliny Baryczy stanowią największy kompleks stawów w Europie. 6 Ranoszek i Ranoszek, str

8 Rozwijana w stawach przez wieki hodowla ryb słodkowodnych spowodowała, że branża ta jest dziś charakterystycznym elementem gospodarki Doliny Baryczy. W dolnośląskiej części Doliny Baryczy mniej więcej 6 tysięcy hektarów stawów jest pod zarządem Paostwowego Zakładu Budżetowego Stawy Milickie (PZB). PZB składa się z pięciu zakładów rybackich. Wiele innych stawów zarówno w dolnośląskiej części Doliny Baryczy jak również w Wielkopolsce jest prowadzonych przez osoby prywatne. Dolina Baryczy kraina stawów Chociaż to stawy są wizytowką Doliny Baryczy, lasy na jej obszarze stanowią wiecej niż 40%. Lasy są zarządzane głównie przez Nadleśnictwo Milicz, Żmigród i Antonin. Jedynie niewielka częśd lasów Doliny Baryczy jest zarządzana przez Nadleśnictwo Oleśnica. Stare drogi i aleje, starannie zaplanowane parki i pomniki przyrody w miastach i wsiach w dolinie wszystkie te elementy są bardzo ważną częścią przyrody i krajobrazu Doliny Baryczy. Stawy, lasy i parki Doliny Baryczy stanowią obecnie tereny, na których znajdują się niezwykle ważne europejskie siedliska różnych gatunków ptaków i innych zwierząt. Podmokły tereny w rezerwacie Olszyny Niezgodzkie 8

9 Przyroda w pigułce 7 Dolina Baryczy zapewnia środowisko życia ponad 1/3 ze wszystkich gatunków ptaków (68 ze 181), które mają specjalny status ochronny nadany przez Dyrektywę Ptasią Unii Europejskiej. Te 68 gatunków obejmuje 34 gatunki lęgowe i 34 nie lęgowe (migrujące lub zimujące). Dolina Baryczy jest też ważnym miejscem spełniającym kryteria Konwencji Berneoskiej. * +dolina baryczy stanowi siedlisko dla 13 gatunków ssaków, 159 gatunków ptaków (101 lęgowych), 2 gatunków gadów, i 6 gatunków płazów umieszczonych w załączniku ii Konwencji Berneoskiej. Dolina Baryczy stała się ważnym środowiskiem dla zagrożonej w skali światowej podgorzałki (Aythya nyroca). Obszar objęty projektem jest także ważnym środowiskiem dla bąka (Botaurus stellaris), gatunku bardzo rzadkiego w większej części europy. W sumie aż 276 gatunków ptaków (166 lęgowych) odnotowanych zostało w dolinie rzeki Barycz. Na obszarze * + występuje 20% polskiej populacji gęgawy (Anser anser), 15% krakwy (Anas strepera), 10% zausznika (Podiceps nigricollis), perkoza rdzawoszyjego (Podiceps grisegena), błotniaka stawowego (circus aeruginosus) i 5% bąka (Botaurus stellaris), zielonki (Porzana parva) i rybitwy rzecznej (Sterna hirundo). Razem z sąsiednimi obszarami położonymi wzdłuż Odry obszar projektu jest praktycznie jedynym miejscem lęgowym łabędzia krzykliwego (Cygnus cygnus) w Polsce. 7 Fragmenty z opracowania Krzysztofa Smolnickiego i Sabiny Lubaczewskiej, Szlak Rowerowy Doliny Baryczy produkt turystyczny, 2003, str

10 Formy Ochrony Natura 2000 Założony w 1992, europejski system ochrony cennych obszarów przyrodniczych jest znany w całej Europie pod nazwą Natura Według strony internetowej Natura 2000: to nowa forma ochrony przyrody (obok istniejących parków narodowych, rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych, czy innych) wprowadzana w naszym kraju od czasu wstąpienia Polski do Unii Europejskiej. Za obszary Natura 2000 uznaje się tereny najważniejsze dla zachowania zagrożonych lub bardzo rzadkich gatunków roślin, zwierząt czy charakterystycznych siedlisk przyrodniczych, mających znaczenie dla ochrony wartości przyrodniczych Europy. 8 Dwa częściowo pokrywające się obszary Doliny Baryczy zostały włączone do systemu Natura : obszar specjalnej ochrony ptaków (55,360 ha) specjalny obszar ochrony siedlisk (82,026 ha) Rezerwaty przyrody Poza parkami narodowymi, rezerwaty przyrody zapewniają nawyższą prawną formę ochrony środowiska naturalnego w Polsce. Największym z rezerwatów przyrody Doliny Baryczy (największy powierzchniowo w Polsce) jest rezerwat Stawy Milickie. Założony w 1973 roku, rezerwat jest skupiskiem najcenniejszych cudów przyrody w Dolinie Baryczy

11 Główne rezerwaty Doliny Baryczy 10 Nazwa rezerwatu Obszar Rok założenia Stawy Milickie 5 324,31 ha 1973 Radziądz 6,83 ha 1954 Olszyny Niezgodzkie 74,28 ha 1987 Wzgórze Joanny 24,23 ha 1962 Wydmacz 45,93 ha 1987 Park krajobrazowy Obszar o łącznej powierzchni ha w Dolinie Baryczy został włączony do utworzonego Parku Krajobrazowego Dolina Baryczy w 1996 roku. Większośd obszaru leży na terenie województwa Dolnośląskiego ( ha) a ha leży w województwie wielkopolskim. 11 Jest to największy powierzchniowo park krajobrazowy w Polsce. Ostoja Ramsar W 1995 roku międzyrządową Konwencją Terenów Błotnych Ramsar, Rezerwat Stawy Milickie uznano za jeden z najbardziej znaczących światowych obszarów błotnych. Chociaż UNESCO służy za depozytariusza konwencji, Ramsar nie jest częścią systemu konwencji i umów dotyczących środowiska naturalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych ani UNESCO. 12 Living Lakes Program Living Lakes został uruchomiony w 1998 roku przez fundację Global Nature Fund, ogólnoświatową sied ekologicznych organizacji partnerskich działających na rzecz ochrony jezior i terenów podmokłych na całym świecie. Od 2000 roku, Stawy Milickie są jednym z dziś już dwudziestu ośmiu partnerów-członków sieci Living Lakes Leśniak, str

12 3. ARCHITEKTURA I BUDOWNICTWO DOLINY BARYCZY Zabytki architektury i budownictwa dodają wyjątkowo osobliwego smaku całości przeżyd dostępnych turystom w Dolinie Baryczy. Cechą charakterystyczną regionu są nie tylko jednostkowe monumentalne objekty takie, jak pałace, dwory i kościoły, ale także całe wioski i specyficzne krajobrazy jakie tworzą one wraz z otaczającą przyrodą. Pojedyncze domy rodzinne lub zwykłe domy wiejskie zbudowano z miejscowych, naturalnych materiałów: drewna, kamienia polodowcowego, rudy darniowej, których jest pod dostatkiem w Dolinie Baryczy. Wiele domów zbudowanych z nielicowanej czerwonej cegły tworzy do dziś urzekająco piękny widok. Wiejski charakter zabudowy osad zachowuje dawną kompozycję planu przestrzennego wynikłego z warunków ówczesnego gospodarowania. Turyści mają wrażenie, że czas się tu zatrzymał. Jedynie teraz miejskie, nowoczesne style w budownictwie oraz metody i materiały dotąd obce zaczynają zmieniad i naruszad oryginalny krajobraz Doliny Baryczy. Odrębnośd kultury architektonicznej i budowlanej regionu dzięki stanowi zachowania jest składową piękna regionu będącego warunkiem głównym rozkwitu turystyki w Dolinie Baryczy. Zachowaniu tej odrębności należy nadad szczególne znaczenie i przemyślane głęboko działania. Made in Dolina Baryczy: ceglane wiązanie murów wypełnionych rudą darniową niestety płoty betonowy zaczynają naruszad oryginalną urodę Doliny Baryczy. Zidentyfikowano 486 obiektów architektury i budownictwa dla 16 gmin położonych w dolinie rzeki Barycz. 13 W 8 gminach Doliny Baryczy zidentifikowano 260 obiektów architektury i budownictwa, które uznano za atrakcyjne turystycznie, a pośród nich: 13 Leśniak, str

13 kościoły (w większości poewangelickie), klasztory, kaplice, pałace, dwory, domy mieszkalne o charakterze zabytkowym, budynki gospodarcze, budowle przemysłowe i techniczne, cmentarze rodowe, parki pałacowe i dworskie, folwarki, kolejki wąskotorowe, krzyże pokutne, rzeźby, jazy, mury obronne oraz piec chlebowy (sic.). Zabytki hydrotechniczne to wyróżniające elementy krajobrazu i potencjalnie ważne atrakcje turystyczne Jak obrazuje poniższy diagram, Milicz dysponuje największą liczbą obiektów uznanych za atrakcyjne turystycznie, natomiast Cieszków i Sośnie najmniej. Ilośd atrakcyjnych turystycznie obiektów architektury i budownictwa według gmin 13

14 Z kolei inny obraz wyłania się, gdy weźmiemy pod uwagę waloryzację obiektów. Waloryzacja obiektów została sporządzona w skali punktowej w następujących kategoriach 14 : Czystośd stylowa Klasa zabytku Stan techniczny Dostępnośd obiektu Subiektywnie oceniona atrakcyjnośd turystyczna Maksymalna liczba punktów możliwia do uzyskania to 26. Pod względem waloryzacji najwięcej obiektów o najwyższych wartościach w skali punktowej znajduje się w gminie Cieszków, a następnie w gminach Żmigród i Twardogóra. Kościół Łaski w Miliczu 14 Leśniak, str

15 Waloryzacja atrakcyjnych turystycznie obiektów architektury i budownictwa według gmin Jednak ogólnie rzecz biorąc gminy wypadły słabo. Średnia punktów dla Doliny Baryczy to 7,9. Tak niski wynik potwierdza ogólne wrażenie, że pomino iż Dolina Baryczy dysponuje zabytkami, które potencjalnie mogłyby cieszyd się wysokim zainteresowaniem, są one w wielu wypadkach zdewastowane i zaniedbane a wiele użytkowanych znajduje się w kiepskim stanie technicznym. Najistotniejszą sprawą jest jednak ich niedostępnośd dla turystów. Drewno + ruda darniowa: Moja Wola wyjątkowy pałac z fasadą z kory dębowej. Obiekt niedostępny dla turystów i w kiepskim stanie technicznym. Wieża zbudowana z cegły i kamienia polodowcowego to ważny cel turystyczny w rezerwacie na Wzgórzu Joanny. 15

16 III. INFRASTRUKTURA TURYSTYCZNA DOLINY BARYCZY 1. DOSTĘPNOŚD KOMUNIKACYJNA Samochodem W relacji północ-południe trzy drogi o znaczeniu krajowym dają mieszkaocom Poznania i Wrocławia dogodny dojazd do Doliny Baryczy. Gęsta sied dróg lokalnych nie obciążonych ruchem tranzytowym w większości przebiegających przez bardzo malownicze tereny, pozwala na łatwy dojazd w każdy zakątek Doliny Baryczy. Stan dróg jest bardzo różny od dobrych do wymagających remontu lub modernizacji. Oznakowao dróg dla turystów zmotoryzowanych, zwłaszcza drogowkazów do miejscowości leżących w Dolinie Baryczy jest zbyt mało. Dojazd do celu podróży wymaga często zwrócenia się z zapytaniem do miejscowych o drogę. Informacyjne znaki kierunkowe kierują głównie poza Dolinę Baryczy. Pociągiem W relacji północ-południe Dolinę Baryczy przecinają 4 linie kolejowe. Z większości licznych przystanków można rozpoczynad wędrówki piesze lub rowerowe. Lokalne linie kolejowe pozostawiają wiele do życzenia wobec problemów z punktualnością i dogodnością świadczonych usług. Dojazd pociągiem nie należy zatem do przyjemnych. Najpewniejszy dojazd PKP do Doliny Baryczy gwarantują linie: zachodnia (relacja Wrocław-Poznao) i wschodnia (relacja Katowice-Poznao). Obsługa kolejowa Doliny Baryczy 15 Przebieg linii przez Dolinę Baryczy Relacja Stacje PKP Czas podróży z Wrocławia Częśd zachodnia Wrocław Leszno Poznao Żmigród Częśd środkowa Wrocław Poznao Krośnice Wierzchowice Milicz Cieszków Od 35 do 50 min 1,40 godz. Częśd środkowo- Wrocław Warszawa Twardogóra 1,5-3,30 godz. 15 Na podstawie Góralewicz, Marta oraz Izabela Gruszka, Marcin Gruszka, Program rozwoju turystyki dla Doliny Baryczy uwarunkowania, 2006, str

17 Przebieg linii przez Dolinę Baryczy wschodnia Częśd wchodnia (Wielkopolska) Relacja Stacje PKP Czas podróży z Wrocławia Kluczbork Poznao Sośnie Granowiec Garki Odolanów Tarchały Antonin Przygodzice Komunikacja publiczna Wszystkie większe miejsowości Doliny Baryczy są obsługiwane przez linie autobusowe przebiegające przez Dolinę Baryczy we wszystkich kierunkach. Z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju turystyki, podróże wewnątrz Doliny publicznym transportem są jednak trudne bo miasta i wioski są między sobą słabo skomunikowane, co powoduje koniecznośd użycia samochodu prywatnego. 2. BAZA NOCELOGOWA Jak pokazują poniższe zestawienia, Dolina Baryczy oferuje miejsc noclegowych w 62 obiektach. 16 Ilośd ta stanowi zaledwie 4,5% całościowej oferty zakwaterowania Dolnego Śląska. 17 Przeważają małe obiekty, co powinno byd specjalnością oferty Doliny Baryczy z uwagi na jej profil turystyczny. Brakuje jednak systemu standaryzacji jakości usług. Innym bardzo odczuwalnym brakiem jest niedosatek i nazbyt zróżnicowany poziom usług oferowanych przez gospodarstwa agroturystyczne, które dla obszaru takiego jak Dolina Baryczy powinny stanowid jedną z głównych atrakcji turystycznych. 18 Jednakże, realizowane obecnie inwestycje hotelowe powinny zdecydowanie poprawid ogólną ofertę Doliny Baryczy w najbliższych latach i przyciagnąd nowe grupy turystów. 16 Dane do zestawienia pobrano z dokumentu "Uwarunkowania rozwoju turystyki na obszarze Doliny Baryczy" dr M. Leśniak z 2007 roku. 17 Dane dla Dolnego Śląska i Wrocławia pobrano z badao udostępnionych przez Convention Bureau - Wrocław z 2007 r. 18 Więcej na temat problematyki związanej z agroturystyką w Dolinie Baryczy i proponowanych rozwiązao patrz 5 cel operacyjny trzeciego celu strategicznego. 17

18 Miejsca noclegowe w Dolinie Baryczy Rodzaj zakwaterowania Ilośd Liczba miejsc Hotele skategoryzowane oraz bezgwiazdkowe Ośrodek szkoleniowy i/lub wypoczynkowy Agroturystyka Kwatera prywatna Schronisko młodzieżowe, leśniczówka, kemping i inne Łącznie Dane do zestawienia w powyższej tabeli zostały pobrane z dokumentu "Uwarunkowania rozwoju turystyki na obszarze Doliny Baryczy" dr M. Leśniak z 2007 roku, gdzie przedstawiono listę podmiotów świadczących usługi noclegowe. W powyższych statystykach uwzględniono dane tylko o tych obiektach, które w wymienionym dokumencie posiadały informacje o ilości miejsc noclegowych, co pozwala na prezentację potencjału zakwaterowania w Dolinie Baryczy w małym stopniu niepełną, ale za to wiarygodną. Pałacyk w gminie Cieszków w trakcie remontu. Ta oraz inne podobne inwestycje wzbogacą ofertę noclegową Doliny Baryczy w nadchodzącym czasie. 18

19 3. BAZA GASTRONOMICZNA W dokumencie z 2006 roku Program rozwoju turystyki dla Doliny Baryczy uwarunkowania, doliczono się 67 obiektów gastronomicznych. Niestety informacje zawarte w dokumencie są już nieaktualne. Z kolei nie wszystkie policzone obiekty są dostosowane do obsługi ruchu turystycznego. Generalnie baza ta jest bardzo uboga, mało zróżnicowana w strukturze; przeważają bary, zasadniczo niewiele jest obiektów wyższych kategorii. W kontekście rozwoju turysytki należy podjąd kroki dla rozszerzenia liczby i zakresu oferowanych [...] usług. 19 Należy dodad, że brakuje punktów gastronomicznych o charakterze eko lub integrujących miejscowych producentów wyrobów spożywczych z oryginalnymi potrawami regionalnymi (oprócz karpia) mogącymi byd wykwintną i rozpoznawalną marką Doliny Baryczy. Dworek w Wziąchowie Wielkim nastawiony jest między innymi na turystykę biznesową. 19 Leśniak, str

20 4. INSTYTUCJE OBSŁUGUJĄCE BEZPOŚREDNIO RUCH TURYSTYCZNY Główne centrum informacji turystycznej dla Doliny Baryczy to IT Dolina Baryczy znajdujące się w Miliczu a utworzone z inicjtywy Stowarzyszenia Turystyki Wiejskiej w Parku Krajobrazowym Doliny Baryczy. Inne punkty IT funkcjonują także w Krośnicach i Przygodzicach. Punkt IT Kontakt Godziny otwarcia I.T. Dolina Baryczy Milicz Punkt Informacji Turystycznej w Krośnicach (w Centrum Edukacyjno- Turystyczno- Sportowym) Gminny Punkt Informacji (w Chacie Regionalnej w Przygodzicach) Rynek 20, Milicz ul. Sanatoryjna 19, Krośnice info@cets.com.pl ul. PTR 1, Przygodzice turystyka@przodzice.pl Pon.- Piąt., ; Sob., Pon.- Piąt Pon.- Piąt., Inna działalnośd Współpracuje ze Stowarzyszeniem Turystyki Wiejskiej w Parku Krajobrazowym Doliny Baryczy Prowadzi wypożyczalnię rowerów, lornetek i sprzętu sportowego Zajmuje się promocją gminy Udziela informacji o turystyce i możliwościach inwestycyjnych w gminie Istniejąca baza informacji turystycznej w Dolinie Baryczy jest daleko niewystarczająca i wymaga poprawy. 20 Zrozumienie tego problemu przez władze gmin daje nadzieje na powstanie w niedalekiej przyszłości nowych punktów informacji turystycznej w następujących gminach: Cieszków (w rynku), Milicz (na dworcu PKP), Twardogóra (w Gminnym Centrum Informacji), Żmigród (w remontowanym zespole pałacowo-parkowym). 20 Leśniak, str

21 5. DOSTĘPNOŚD TERENU DLA TURYSTÓW Wstęp W ostatnich latach obserwuje się dynamiczny rozwój gęstej już sieci oznakowanych szlaków turystycznych w Dolinie Baryczy. 21 A. Szlaki piesze Poniższa tabela przedstawia główne szlaki piesze w Dolinie Baryczy: Lp. Nazwa Kolor Przebieg 1. Archeologiczny niebieski Wąsosz Żmigród Szarzyna Niezgoda Sułów Milicz Gądkowice Wielgie Milickie Goszcz - Twardogóra 2 Barokowy fundacji Hatzfeldów zielony Raki Żmigród Korzeosko - Barkowo 3 Dookoła Milicza żółty Milicz Karłów Katy Stawiec Stawczyk Milicz PKP 4. Rezerwatów przyrody zielony Skoroszów dolina Młyoskiej Strugi Wzgórze Joanny Miłochowice Milicz karłów Ruda milicka Nowe grodzisko - Godnowa 5. Wierzchowicki niebieski Krośnice Wierzchowice Wąbnice - Krośnice 6. Wzgórz Cieszkowskich czarny Milicz Dziadkowo - Cieszków 7. Zamkowy czerwony Żmigród Książęca Wieś Sułów Postolin Wzgórze Joanny Laskowice Krośnice czatkowice Ruda Milicka Milicz PKP Milicz Karłów 8. Ostrów Wielkopolski - Kotłów czerwony Ostrów Wielkopolski Trzmieliny Czarnylas Ludwików Antonin - Kotłów 9. Wokół Antonina niebieski Antonin Strugi Kocięba - Antonin 10. Antonin - Odolanów PKP zielony Antonin Kocięba Dębnica Huta - Odolanów 21 Pełna informacja nt. szklaków turystyczych w Dolinie Baryczy jest dostępna w następujących dokumentach: Marta Góralewicz, Izabela Gruszka, Marcin Gruszka, Program rozwoju turystyki dla Doliny Baryczy uwarunkowania, 2006; Małgorzata Leśniak Uwarunkowania rozwoju turysytki na obszarze Doliny Baryczy, 2007; Krzysztof Smolnicki i Sabina Lubaczewska, Szlak Rowerowy Doliny Baryczy produkt turystyczny, 2003; Hanna Jankowska, Jerzy Kątny, Marek Grobelny, Szlaki turystyczne kajakowy i konny jako produkt turystyczny Doliny Baryczy,

22 Dokument Uwarunkowania rozwoju turysytki na obszarze Doliny Baryczy, podaje łączną długośd szlaków pieszych liczącą 375 km. 22 Aż prosi się, by wzorem szlaków kajakowych, szlaki piesze również uzyskały swoje immienne nazwy co wyróżni je i spopularyzuje. B. Szlaki rowerowe Kluczowymi dla rozwoju i promocji turystyki w Dolinie Baryczy szlakami rowerowymi są: Szlak międzynarodowy Międzynarodowy Szlak Rowerowy R9 tak zwany Bursztynowy Szlak bięgnący od Bałtyku po Adriatyk. Szlaki regionalne Istnieją trzy szlaki rowerowe o znaczeniu regionalnym: Transwielkopolska Trasa Rowerowa odcinek trasy w Dolinie Baryczy przebiega na południe od Ostrowa Wielkopolskiego i prowadzi do Antonina i rezerwatu Wydymacz. Szlak Odry szlak przebiegający wdłuż doliny środkowej Odry. Szlak Doliny Baryczy szlak poprowadzony wdłuż doliny rzeki. Jest również łącznikiem pomiędzy szlakiem Odry a Transwielkopolską Trasą Rowerową. 23 Szlaki lokalne 24 Ważnym elementem oferty rowerowej są lokalne szlaki rowerowe na terenie zlewni Baryczy, w tym: Okrężna pętla Twardogórska Okrężna pętla Rowerowa z Krotoszyna Trzebnicka Pętla Rowerowa Szlak Ostrów Wielkopolski Antonin 22 Leśniak, str Smolnicki i Lubaczewska, str Leśniak, str. 34; Smolnicki i Lubaczewska, str

23 C. Szlaki kajakowe Zagubiona w niedalekiej przeszłości tradycja spływów kajakowych Baryczą przeżywa obecnie renesans. Wytyczono 5 szlaków kajakowych biegnących do, z i przez Park Krajobrazowy Doliny Baryczy. Słabością tej oferty bywa sezonowo niski stan wody w rzekach. Szlaki kajakowe w Dolinie Baryczy 25 L.p Nazwa Uwagi dodatkowe 1 Szlak Baryczy Długośd 120 km: na przebycie potrzeba minimum 5 dni; rozpoczyna się w Odolanowie; łatwy, nieco uciążliwy (12 przenoszeo kajaka), rzeka jest czysta i rybna; szlak bardzo malowniczy, biegnie przez lasy łęgowe i stawy (Rezerwat Stawy Milickie) 2 Szlak Orli Długośd: 44 km; rozpoczyna się w Jutrosinie; na przebycie potrzeba 2-3 dni; szlak łatwy, nadaje się dla początkujących kajakarzy, jednak dośd uciążliwy; wiedzie przez łąki i pola uprawne; rzeka zanieczyszona 3 Szlak Polskiej Wody Długośd: 21 km; rozpoczyna się we wsi Granowiec; jest bardzo łatwy i nieco uciążliwy (7 przenoszeo), jego przepłynięcie trwa 1 dzieo; przepływa przez stawy rybne, bagna i lasy 4 Szlak Młyoskiej Wody Długośd: 25 km; rozpoczyna się we wsi Sośnie; jest bardzo łatwy, ale bardzo uciążliwy (17przenoszeo); rzeka przepływa przez atrakcyjne tereny, lasy i stawy rybne; przepłyniecie wymaga 1 dnia 5 Szlak Sąsiecznicy Długośd: 20 km; rozpoczyna się w miejscowości Koczurki; jest łatwy, płynie przez pola i łąki Szlak Baryczy na odcinku przebiegającym przez Park Krajobrazowy Doliny Baryczy ma długośd 60 kilometrów i biegnie rzeką Barycz od Odolanowa do Żmigrodu. Trasa może byd pokonana w dwóch etapach pięciogodzinnych i jednym trzygodzinnym. Planowane inwestycje w infrastrukturę w gminach poza Doliną ułatwią w przyszłości przepłynięcie całej Baryczy aż do jej ujścia do Odry. Nowa infrastruktura wzdłuż szlaków kajakowych 25 Góralewicz, Gruszka, Gruszka, str

24 D. Szlaki konne W ostatnich latach obserwuje się duży postęp w rozwoju i integrowaniu szlaków konnych w Dolinie Baryczy. Szlaki konne umożliwiają zwiedzanie Doliny Baryczy konno, zarówno wierzchem jak i pojazdami konnymi. 26 Szlak Dolina Baryczy umożliwia poruszanie się po regionie od Ostrowa Wielkopolskiego do Żmigrodu krzyżując się z innymi szlakami. 27 Łączna długośd szlaków konnych liczy ponad 250 kilometrów. 28 Sied szlaków zorganizowano tak, aby zintegrowad i angażowad w systemie usług dla turystów istniejące ośrodki jeździeckie, infrastruktrę turystyczną w tym agroturystykę. Uśmiech dla turysty w wykonaniu konia z Milicza 26 Jankowska, Kątny, Grobelny, str Jankowska, Kątny, Grobelny, str Jankowska, Kątny, Grobelny, str

25 E. Turystyka edukacyjna i ścieżki przyrodnicze Ze względu na wysoką atrakcyjnośd przyrodniczą, turystyka edukacyjna stanowi istotny element oferty turystycznej Doliny Baryczy. Pomimo potenciału, baza służąca turystyce edukacyjnej jest dosyd uboga i niewystarcząca w porównaniu z możliwościami rozwoju tego rodzaju działalności turystycznej 29 Ważną instytucją o długej tradycji w edukacji ekologicznej jest Centrum Edukacyjno- Metodyczne w Miliczu i związane z nim Stowarzyszenie na Rzecz Edukacji Ekologicznej Dolina Baryczy. Ośrodek Edukacji Ekologicznej w Krośnicach jest nowopowstałą instytucją działającą w ramach Centrum Edukacyjno-Turystyczno-Sportowego w Krośnicach, prowadzącą programy edukacyjne. Ośrodek w swoich założeniach rozwoju na przyszłośd mocno stawia na rekreację. 30 Według dokumentu Regionalny Program Edukacji Ekologicznej dla Doliny Baryczy aktywnie działają 23 placówki edukacji ekologicznej. Placówki edukacji ekologicznej w Dolinie Baryczy Leśniak, str Wywiad z Panią J. Monastyrską marzec Pietryka, Zofia, red., Regionalny Program Edukacji Ekologicznej dla Doliny Baryczy, (Milicz: Fundacja Doliny Baryczy), Załącznik III. 25

26 Na obszarze Doliny Baryczy wytyczono 8 ścieżek przyrodniczych. W październiku 2007 uruchomiono nową ścieżkę przyrodniczą Stawy Krośnickie. Ścieżki przyrodnicze w Dolinie Baryczy 32 Nazwa Milicz-Milicz Antonin-Wydymacz-Antonin Stawy w Rudzie Sułowskiej OWS Karłów-Wałkowa-Karłów Ruda Żmigrodzka-Rezerwat Olszyny Niezgodckie- Szarzyna Postolin-Wzgórze Joanny-Postolin Sławoszowice-Ruda Milicka-Godnowo Ścieżka Przyrodznicza Stawy Krośnickie Moja Wola-Moja Wola Długośd 1,5 km 2,5 km 5 km 5,5 km 8 km 8 km 8,5 km 9 km 12 km Tak jak wspomniano w przypadku szlaków pieszych, aż prosi się, by wzorem szlaków kajakowych, ścieżki przyrodnicze w Dolinie Baryczy również uzyskały swoje imienne nazwy co wyróżni je i spopularyzuje. Oznakowanie na ścieżce przyrodniczej Stawy Krośnickie Fragment nieoznakowanej ścieżki przyrodniczej Stawy w Rudzie Sułowskiej. Łatwo można zaadaptowad do potrzeb turystów niepełnosprawnych. Zakaz wstępu nie dotyczy turystów korzystających ze ścieżki przyrodniczej 32 Leśniak, str ; Petryka (Załącznik III). 26

27 IV. ANALIZA OBECNEGO RUCHU TURYSTYCZNEGO DOLINY BARYCZY 1. STRUKTURA RUCHU TURYSTYCZNEGO Należy przyjąd, iż dotychczas spotanicznie rozwijąjący się rynek obsługi ruchu turystycznego w Dolinie Baryczy jest bezpośrenią odpowiedzią na zapotrzebowania przyjeżdżających turystów. Poniższa tabela 33 pokazuje kogo przyjmują dziś usługodawcy w dolinie oraz kogo chcieliby gościd w przyszłości, widząc potencjał oraz zapotrzebowanie na rozwój ofert dla wskazanych grup odwiedzjących. Struktura ruchu turystycznego 33 Dane zaczerpnięto z badao ankietowych przeprowadzonych w kwietniu 2008 r. wśród usługodawców w Dolinie Baryczy przez Fundację Doliny Baryczy. 27

28 Stan na dziś Zdecydowanie przeważają turyści indywidualni oraz rodziny, czyli mało liczebne grupy turystów, co jest zjawiskiem pożądanym ze względu na specyfikę oferty turystycznej Doliny Baryczy połączonej z ochroną unikalnej przyrody i w duchu zrównoważonego rozwoju. Ważną grupę odwiedzających stanowi ruch związany z zielonymi szkołami, co w perspektywie rozwoju szlaków edukacyjnych i przyrodniczych jest pozytywnym zjawiskiem. Istotną grupę w krajobrazie turystycznym Doliny Baryczy stanowią też turyści zagraniczni. Tendencje rozwojowe Pod względem przyszłych kierunków rozwoju, turyści indywidualni oraz zorganizowane grupy szkolne pozostają, w oczach usługodawców, ważnymi grupami odbiorców usług turystycznych w Dolinnie Baryczy. Jednakże, pod kątem wyznaczenia priorytetów dalszego rozwoju ofert turystycznych i ruchu turystycznego na obszarze doliny, usługodawcy wskazują na duży potencjał pośród następujacych grup turystów: Rodziny, Turyści zagraniczni, Turyści biznesowi (włączając zakłady pracy jako grupy biznesowe), Turyści niepełnosprawni. Wyniki przeprowadzonych ankiet jasno określają które kierunki rozwoju obsługi ruchu turystycznego należy wesprzed organizacyjnie w ramach promocji i rozwoju turystyki Doliny Baryczy. Analizując strukturę ruchu turystycznego warto wziąd pod uwagę czynnik pochodzenia turystów odwiedzających Dolinę Baryczy, czyli skąd przyjeżdżają 34. Wówczas okazuje się, że największa liczba odwiedzających przyjeżdża z Wrocławia, z samej Doliny Baryczy, z Poznania oraz z sąsiednich gmin, czyli ogólnie rzecz ujmując z najbliższych dużych miast i okolic. Następni w kolejności są turyści z dalszych miast Polski takich jak, Kraków, Warszawa czy Gdaosk oraz turyści zagraniczni z kilku krajów europejskich. W kontekście planowanych 34 Dane zaczerpnięto z badao ankietowych przeprowadzonych w kwietniu 2008 r. wśród usługodawców w Dolinie Baryczy przez Fundację Doliny Baryczy. 28

29 działao promocyjnych dla Doliny Baryczy warto pamiętad o wynikach tych badao i kierunkowad działania promocyjne do wymienionych miast i obszarów, w szczególności do Wrocławia i Poznania, są one bowiem geograficznie logicznymi kierunkami promocji. 2. WIELKOŚD I SEZONOWOŚD RUCHU TURYSTYCZNEGO Wielkośd ruchu turystycznego Monitorowanie ruchu turystycznego na danym obszarze turystycznym jest istotnym elementem jego rozwoju oraz wdrażania strategii promocji. Dane uzyskane z badao pozwalają na wyciągniecie wniosków niezbędnych do zbadania rynku, podsumowania działao marketingowych lub ich skorygowania. Według badao ruchu turystycznego na Dolnym Śląsku za 2006 oraz 2007 rok przeprowadzonych przez Dolnośląską Organizację Turystyczną (DOT) 35 realną liczbę ogólną odwiedzających w celach turystycznych Dolny Śląsk oszacowano na poziomie osób w 2006 roku oraz osób w 2007 roku. Stała tendencja wzrostu ruchu turystycznego w województwie dolnośląskim jest zauważalna już od kilku lat. Poniższe dwie tabele prezentują zestawienie danych dotyczących ruchu turystycznego na Dolym Śląsku oraz na terenie Doliny Baryczy opracowane na podstawie informacji uzyskanych z Głównego Urzędu Statystycznego o turystach nocujących w obiektach zakwaterowania turystycznego w latach dla badanych obszarów. Statystyki sporządzono na podstawie wybranych danych GUS-u z tablic kontrolnych: Ogólne dane o obiektach noclegowych turystyki za lata 2004 do 2007 (zob. aneks 1). GUS gromadzi informacje o liczbie turystyów, którzy skorzystali z zakwaterowania, w tym turystów zagranicznych, liczbie udzielonych noclegów oraz o procencie wykorzystanych noclegów za każdy miesiąc danego roku dla poszczególnych województw i powiatów. Dotyczy to obiektów i gospodarstw zarejestrowanych jako tych, które świadczą usługi zakwaterowania. Należy pamiętad, iż badania sporządzone na podstawie danych z GUS-u uwzględniają tylko ten ruch turystyczny, który wiąże się ze skorzystaniem z usług noclegowych. Nie uwzględniają zatem jednodniowych wizty w badanych obszarach. Analizę danych statystycznych sporządzono na potrzeby nieniejszej strategii. Na poniższych wykresach wyraźnie widad stały wzrost ruchu turystycznego dla Dolnego Śląska oraz stopniowy, chod nierównomierny, wzrost dla Doliny Baryczy. 35 Dokumenty dostępne na 29

30 Ruch turystyczny powiaty: milicki, ostrowski, trzebnicki na tle Dolnego Śląska w latach (na podstawie danych z GUS-u) Dla zbadania ruchu turystycznego na terenie Doliny Baryczy wzięto pod uwagę trzy powiaty: milicki, ostrowski i trzebnicki. W badaniu uwzględniono powiat milicki, jako centralnyśrodkowy obszar Doliny Baryczy (oraz w całości powiaty graniczące z nim, a nie tylko ich gminy wchodzące w skład obszaru Doliny Baryczy) stanowiące po części tylko obszar Doliny Baryczy: ostrowski i trzebnicki. W ten sposób przybliżono uchwycenie dynamiki rozwoju ruchu turystycznego w powiatach, ze szczególnym uwzględnieniem powiatu milickiego. Takie zestawienie powiatów pozwoliło na zarysowanie zjawiska zarówno po dolnoślaskiej, jak i wielkopolskiej części doliny, skupiając jednak uwagę na powiecie milickim, jako centrum całego obszaru Doliny Baryczy. Podczas gdy w 2005 roku ruch turystyczny w Dolinie Baryczy odnotował niewielki spadek a potem powolny wzrost w 2006 r., to jednak najciekawszym zjawiskiem jest skok notowao z 2006 na 2007 rok o ponad 12,5% (Dolny Śląsk w tym okresie również zanotował wzrost, lecz na poziomie 8%). Przyglądając się bliżej wykresowi ruchu turystycznego w powiatach Doliny Baryczy zauważamy spadkową tendencję dla powiatu milickiego i wyjatkowo dynamiczny rozwój w powiatach trzebnickim i ostrowskim. 30

31 Tendencje w ruchu turystycznym w latach (na podstawie danych z GUS-u) Tendencja ta powtarza się również w odniesieniu dla turystów zagranicznych. Turyści zagraniczni w latach (na podstawie danych z GUS-u) Opierając się na wspomnianych wcześniej badaniach Dolnośląskiej Organizacji Turystycznej warto zauważyd, że według wykresu "Zainteresowania turystów zwiedzających Dolny Śląsk" za 2006 rok motywem przyjazdu 34,5% odwiedzających region była przyroda (pozostałe bodźce to kultura i architektura), natomiast według tego samego wykresu za 2007 rok (gdzie 31

32 uszczegółowiono badania) przyroda była motywem przyjazdu 9,4% odwiedzających Wrocław i 30,1% wizytujących region. Przytoczenie wyników tych badao w kontekście rozwoju oferty Doliny Baryczy jest o tyle istotne, że obrazuje potencjał i typ turysty odwiedzającego region dolnośląski i jego stolicę. Aż jedna trzecia turystów przyjeżdżających na Dolny Śląsk jest zainteresowana tematami przyrodniczymi, a zatem Dolina Baryczy ma szansę dotrzed do tej grupy odbiorców ze swoją ofertą turystyczną. Inna charakterystyka przyjazdu według badao DOT-u z wykresu "Organizator przyjazdu" podaje, iż 79,8% odwiedzających region w 2006 roku zorganizowało przyjazd we własnym zakresie, klasyfikując się jako turyści indywidualni. Podobnie w 2007 roku, 69,3% odwiedzających Wrocław i 74,9% wizytujących region to turyści indywidualni. Sektor przyjazdów grupowych dopiero się rozwija. Dla Doliny Baryczy, której struktura ruchu turystycznego opiera w dużej mierze na tego typu turystach, jest to sygnał, iż warto dobrze skanalizowad ofertę turystyczną, by dotrzed do tej grupy odbiorców. Sezonowośd ruchu turystycznego Analizując dane GUS-u dotyczące liczby turystów odwiedzających Dolinę Baryczy w poszczególnych miesiącach w latach , rysuje się wyraźna sezonowośd na tym obszarze, gdzie okres letni jest zdecydowanie bardziej popularny niż pozostałe miesiące. Wyraźnie widad tę tendencję na poniższym wykresie za 2006 rok, w którym miesiąc lipiec można uznad za szczyt sezonu turystycznego. Korzystający ogółem z obiektów noclegowych w 2006 r.(na podstawie danych z GUS-u) 32

33 Dane za rok 2007 obrazują równomierne rozłożenie ruchu turystycznego na wszystkie letnie miesące roku. Wyniki dla powiatu milickiego są zdecydowanie słabsze niż dla sąsiednich powiatów. Korzystający ogółem z obiektów noclegowych w 2007 r. (na podstawie danych z GUS-u) Jak widad na poniższych wykresach, wielkośd przyjazdów turystów zagranicznych do Doliny Baryczy dla powiatów milickiego, trzebnickiego i ostrowskiego również wyznacza tendencję letniej sezonowości dla obszaru, jednak z pewnymi przesłankami funkcjonowania sezonowości przyrodniczej zwiazanej z wizytami w okresach odpowiednich dla obserwacji przyrody (wiosna oraz jesieo: okresy lęgowe ptaków oraz odloty/przyloty ptactwa). Wyspecjalizowanych turystów, którzy przyjeżdżają w określonym celu warto także zainteresowad zabytkami kultury materialnej i tradycjami regionu, by urozmaicid i przedłużyd ich pobyt w Dolinie Baryczy oraz zachecid do powrotu w przyszłości. 33

34 Turyści zagraniczni w ogólnej liczbie korzystających z obiektów noclegowych 2005 (na podstawie danych z GUS-u) Turyści zagraniczni w ogólnej liczbie korzystających z obiektów noclegowych 2006 (na podstawie danych z GUS-u) 34

35 Turyści zagraniczni w ogólnej liczbie korzystających z obiektów noclegowych 2007 (na podstawie danych z GUS-u) Powołując się na ankietę przeprowadzoną w 2008 r. pośród usługodawców w Dolinie Baryczy 36, można potwierdzid letnią strukturę sezonowości w Dolinie Baryczy, chod z możliwym potencjałem rozwoju oferty całorocznej w przyszłości, jak sugeruje poniższy cytat: Najpopularniejszymi miesiącami są miesiące letnie, chod zwiększony ruch turystyczny zaczyna się już od wiosny. Od września ruch turystyczny powoli maleje. [...] Dolina Baryczy jest zatem miejscem raczej letniego wypoczynku. *...+ w Dolinie Baryczy może kryd się potencjał, który jest do wykorzystania także w zimie. Odnalezienie go i odpowiednia promocja mogą sprawid, że Dolina Baryczy stanie się miejscem wypoczynku całorocznego Szmigiel-Franz, Usługodawcy,, str Szmigiel-Franz, Usługodawcy,, str

36 Sezonowośd ruchu turystycznego według usługodawców Doliny Baryczy (obłożenie miesięczne w %) Wysoce zaleca się prowadzenie monitoringu ruchu turystycznego, szczególnie w kontekście oceny skuteczności proponowanych w niniejszym dokumencie planów promocji w celu wygenerowania zwiększonego, acz zrównoważonego wzrostu liczby turystów do Doliny Baryczy. Warto również skupid się na promocji terenów pod kątem oferty obserwacji przyrody, bo jak wynika z przedstawionych analiz jest to zjawisko jeszcze mało popularne pośród odwiedzających i stanowi zaledwie zarys tendencji w ruchu turystycznym. 3. MODEL PRZYJAZDU DO DOLINY BARYCZY Przeważającym modelem przyjazdu do Doliny Baryczy są pobyty weekendowe (34%), i wczasowe (22%). Z badao ankietowych przeprowadzonych w kwietniu 2008 wynika, że *...+ okres pobytu turystów w Dolinie Baryczy jest bardzo zróżnicowany, z pewna dominacją turystyki weekendowej Szmigiel-Franz, Usługodawcy,, str

37 Model przyjazdu w Dolinę Baryczy 39 W kontekscie tej wiedzy, warto skupid się nad opracowaniem atrakcyjnych pakietów weekendowych i jednodniowych dla turystów. O konkretnych rozwiązaniach i propozycjach bedzie jeszcze mowa na dalszych stronach niniejszego dokumentu. 39 Szmigiel-Franz, Usługodawcy,, str

38 V. ANALIZA SWOT Mocne strony (Strengths) Międzynardowo uznany region przyrodniczy. Niezdewastowany przemysłowo region o charakterze ekstensywnej gospodarki rolnej i leśnej. Ciekawa i tajemnicza historia zawarta w dużej ilości obiektów kultury materialnej przeszłości. Aktywne elity mieszkaoców od lat pracujące na rzecz promocji dziedzictwa przyrodniczego i rozwoju oferty turystycznej. Rozwijająca się gęsta sied turystycznych szlaków do wędrówek pieszych, rowerowych, konnych i kajakowych. Wielowiekowe tradycje hodowli ryb słodkowodnych, legendarna scheda po Cystersach. Bliskośd dużych aglomeracji miejskich. Nieskażony jeszcze nowoczesnością malowniczy krajobraz wiejskiej architektury i tradycyjnego sposobu gospodarowania przestrzenią. Słabe strony (Weaknesses) Brak zinetegrowanej oferty turystycznej Doliny Baryczy. Brak wyspecjalizowanych ofert dla kluczowych grup odbiorców usług turystycznych, w tym dla birdwatcherów, turystów niepełnosprawnych, itp. Niski poziom wiedzy mieszkaoców o regionie, zwłaszcza w zakresie walorów przyrodnicznych i kulturowych. Bardzo wąska grupa wiedzących elit. Słabo (jak na możliwości regionu) rozwinięta ilościowo i jakościowo turystyka wiejska (agroturystyka). Brakuje systemu standaryzacji i oceny jakości usług i produktów turystycznych. Dolina Baryczy nie jest jeszcze identyfikowana powszechnie jako miejsce do uprawiania turystyki aktywnej. Brak spójnej oferty turystycznej dla całości Doliny Baryczy. 38

39 Brak odniesienia do całości oferty Doliny Baryczy w materiałach promocyjnych gmin, podmiotów gospodarczych i stowarzyszeo. Słaba promocja markowych ofert Doliny Baryczy w obszarze turystyki aktywnej. Brak zintegrowanego podejścia w przygotowaniu materiałów informacyjnych i kampanii promocyjnych. Brak stałych struktur i mechanizmów do budowania marki oraz rozwoju i promocji ofert turystycznych. Brak systematyczniego monitoringu ruchu turystycznego. Brak systematycznego badania wpływu ruchu turystycznego na chronione walory Doliny Baryczy. Wysoko niewystarczająca ilośd punktów IT. Brak koordynacji i profesjonalizacji działao istniejących punktów informacji turystycznej Doliny Baryczy. Brak skutecznego systemu kierowania ruchem turystycznym dla dobra przyrody i turystów. Brak wyszkolonej kadry przewodników potrzebnych do zaspokojenia obecnych potrzeb ruchu turystycznego. Dolina Baryczy nie posiada Centrum Obserwacji Przyrody. Słabo jest zintegrowany sektor turystyczny Doliny Baryczy, w tym usługodawcy i producenci lokalni. Oznakowao dróg dla turystów zmotoryzowanych, zwłaszcza drogowkazów do miejscowości leżących w Dolinie Baryczy jest zbyt mało. Brak punktów gastronomicznych o charakterze eko lub integrujących miejscowych producentów wyrobów spożywczych z oryginalnymi potrawami regionalnymi. Zabytki Doliny Baryczy w wielu wypadkach są zdewastowane, zaniedbane, w kiepskim stanie technicznym oraz często niedostępne dla turystów. Możliwości (Opportunities) Wzrost pozytywnego nastawienia do przyrody wśród mieszkaoców Doliny Baryczy i podmiotów gospodarczych regionu. 39

40 Dyskusja i podejmowane wysiłki dają szansę udostepnienia do obserwacji nowych obszarów rezerwatu dla odwiedzających bez ujemnych skutków dla przyrody. Udział ekoturystyki i turystyki przyrodniczej jako specjalności w branży turystycznej w Polsce i na świecie systematycznie wzrasta. Udział Doliny Baryczy i innych organizacji lokalnych krajowych i międzynarodowych stowarzyszeniach i organizacjach związanych z ochroną środowiska, zrównoważonego rozwoju i ekoturystyki otwiera możliwosci promocji oferty turystycznej i nawiązania współpracy i wymiany doświadczeo. Duża częśd turystów przyjeżdżających na Dolny Śląsk jest zainteresowana tematami przyrodniczymi. Tereny Doliny Baryczy są wysoce dogodne dla osób niepełnosprawnych i korzystne dla turystyki rodzinnej, szczególnie dla matek z dziedmi oraz dla osób starszych. Zagrożenia (Threats) Spadkowa tendencja ilościowa ruchu turystycznego dla powiatu milickiego. Niekontrolowany rozwój turystyki może mied niekorzystny wpływ na świat miejscowej przyrody. Niekontrolowany rozwój urbanistyczno-architektoniczny niszczący bezpowrotnie odrębnośd lokalną tak istotną dla marki turystycznej regionu. Brak integracji i współpracy na rzecz współnych marek Dolina Baryczy i Dolina Baryczy Poleca może hamowad oczekiwany rozwój turystyki w regionie. Dezintegracja już działających podmiotów i stowarzyszeo może spowodowad zahamowanie lub cofnięcie w rozpoczętym procesie budowania wspólnej dla Doliny Baryczy oferty turystycznej. 40

41 VI. KU PRZYSZŁOŚCI: STRATEGIA PROMOCJI OFERTY TURYSTYCZNEJ 1. WIZJA I MISJA Dolina Baryczy jest krainą geograficzną wyodrębnioną swoimi warunkami geologicznoprzyrodniczymi i wykształconą przez stulecia kulturą gospodarowania przez mieszkaoców wodą i lasem największymi skarbami obszaru. Ukształtowany przez pokolenia współzależny od człowieka i natury ekosystem jest bogactwem regionu, Polski i Europy. W opracowaniu z 2006 roku zatytułowanym Zintegrowana strategia rozwoju obszarów wiejskich Dolina Baryczy przyjęto następujący zapis wizji docelowego rozwoju Doliny Baryczy: Dolina Baryczy jest regionem o zintegrowanym zarządzaniu ekosystemami z dobrze chronioną przyrodą, zachowanymi tradycjami kulturowymi i gospodarką czerpiącą swe siły z natury. W wizji tej doskonale umiejscawia się koncepcja promocji turystycznej tego regionu. Rozwijająca się stopniowo i spontanicznie turystyka jest czynnikiem, który należy włączyd w zintegrowany system zarządzania ekosystemami, zabytkami i tradycjami kultury w pełni świadomie akceptowalny przez wsystkich uczestników ruchu turystycznego. Nasza wizja promocji Doliny Baryczy jako krainy turystycznej jest następująca: Turystyka w Dolinie Baryczy służy dobru mieszkaoców i ochronie środowiska oraz jest bazą zachowania ciągłości wielowiekowej tradycji wzorcowego współistnienia człowieka z przyrodą. Nasza misja dla Doliny Baryczy jako krainy turystycznej jest następująca: Promocja turystyki w Dolinie Baryczy przebiega równolegle z dążeniem do jej zrównoważonego rozwoju. Wzrost ilościowy ruchu turystycznego jest możliwy proporcjonalnie do pojemności turystycznej regionu. Rozwój turystyki ma wzmacniad region gospodarczo i społecznie bez uszczerbku dla jego przyrody, tradycji i kultury. Dolina Baryczy winna stawad się regionem cennej marki turystycznej. Wysoki i rozpoznawalny poziom jakości usług i produktów, brad się powinien z odrębności miejscowego stylu życia, oryginalności dobrze chronionej przyrody oraz szerokiej integracji mieszkaoców, podmiotów gospodarczych, władzy administracyjnej i politycznej. Dolina Baryczy jako żywa marka turystyczna będzie wzorcem współistnienia człowieka z przyrodą. 41

42 2. CELE STRATEGICZNE Cele strategiczne Cel Strategiczny I. Stworzenie zintegrowanych markowych pakietów ofert turystycznych dla specyficznych potrzeb turystów grupowych i indywidualnych. Cel Strategiczny II. Budowanie struktur i mechanizmów współpracy na rzecz promocji oferty turystycznej Doliny Baryczy. Cel Strategiczny III. Wykorzystywanie promocji turystyki, jako narzędzia do ochrony zasobów naturalnych i dziedzictwa kulturowego Doliny Baryczy. 3. SPOSOBY ICH OSIĄGNIĘCIA Cel Strategiczny I. Stworzenie zintegrowanych markowych pakietów ofert turystycznych dla specyficznych potrzeb turystów grupowych i indywidualnych. Uzasadnienie Wizytówką regionu Doliny Baryczy są stawy. Te unikalne zbiorniki wodne wraz z kulturą hodowli karpia i bujną przyrodą pozostaną głównym motywem i rozpoznawalnym punktem specyficznego krajobrazu gmin nadbaryckich. W kontekście oferty turystycznej, specjalnością Doliny Baryczy powinna byd gęsta sied szlaków wędrownych łaczących ze sobą wszystkie gminy wraz z ich atrakacjami przyrodniczymi i kulturowymi. Pakiety turystyczne powinny byd utworzone z konkretnych elementów składowych, które mogą byd rozszerzane o nowe oferty w punktach, w których przecinają się różne trasy. Celem takiej organizacji pakietów turystycznych jest umożliwienie i skłonienie turystów do pozostania w Dolinie Baryczy jak najdłużej oraz do skorzystania nie tylko z atrakcji przyrodniczych, ale także z oferty instytucji kulturalnych, restauratorów, hotelarzy i innych dostawców usług związanych z turystyką. 42

43 Promocja pakietów turystycznych opartych na atrakcyjnych szlakach pozwoli na dotarcie z ofertą do kluczowych odbiorców grupowych i indywidualnych. Cel Operacyjny 1: Stworzenie markowych ofert wzdłuż szlaków turystycznych Doliny Baryczy wraz z konsekwentnie budowanymi wokół nich atrakcjami. W wyniku działao prowadzonych w ramach programu Leader+ oraz w związku z wdrażaniem Zintegrowanej strategii rozwoju obszarów wiejskich Dolina Baryczy, które zintensyfikowały prace nad rozwojem turystyki na tym obszarze, włożono wiele energii w rozwój sieci szlaków dla turystyki aktywnej na terenie Doliny Baryczy. Szlaki będą stanowid centralny punkt oferty turystycznej obszaru. Jednakże, w kolejnej fazie rozwoju, promocja wytyczonych szlaków oraz informacji o możliwościach uprawiania różnych form turystyki na terenie Doliny Baryczy powinna przede wszystkim: informowad, jak potencjalny turysta może skorzystad z oferty oraz jak może uprawiad daną formę turystyki w Dolinie Baryczy, obejmowad system informacyjny następna atrakcja turystyczna umieszczony na szlakach w Dolinie Baryczy wskazujący kolejną atrakcję turystyczną znajdującą się na danej trasie. Z badao rynkowych przeprowadzonych w 2008 roku pośród biur informacji turystycznej wypływa jeden bardzo istotny wniosek: w celu dotarcia z ofertą do turystów i zwiększenia powodzenia kampanii promocyjnej należy przedstawid przykładowy program turystyczny w Dolinie Baryczy, wyjaśniając jak, co i ile atrakcji turysta może zwiedzid w zależności od czasu, którym dysponuje. Aglomeracja wrocławska generuje bardzo duży ruch turystyczny. Turyści często w pierwszej kolejności wybierają się właśnie do miasta, a następnie szukają możliwości urozmaicenia pobytu, np. poprzez jednodniowe wycieczki w region. Wrocław zatem stanowi zasadnicze źródło kierunkowania turystów do Doliny Baryczy i należy wziąd ten czynnik pod uwagę przy tworzeniu programów turystycznych, bowiem czas przeznaczony na zwiedzanie Doliny Baryczy będzie często częścią wycieczki do Wrocławia lub do innych miejsc na Dolnym Śląsku. Jednocześnie, należy skupid uwagę na stworzeniu bardzo atrakcyjnych pakietów weekendowych w Dolinie Baryczy, promując je jako najbardziej pożądany model zwiedzania obszaru, gwarantujący maksymalną satysfakcję turysty. Dostawcy usług turystycznych w Dolinie Baryczy sugerowali, iż trzy dni spedzone na tym terenie to optymalny czas gwarantujący zadowolenie zwiedzających. 43

44 Stworzenie markowych ofert wzdłuż szlaków turystycznych wraz z konsekwentnie budowanymi wokół nich atrakcjami pozwoli na promocję spójnej i skonsolidowanej oferty turystycznej Doliny Baryczy oraz na jej dalszy rozwój. Wytyczone szlaki turystyczne powinny byd postrzegane jako korytarze mające bezpośredni wpływ na rozwój oferty turystycznej. Tu właśnie będzie się rozwijała turystyka w następnych latach a oparcie oferty o atrakcje turystyczne usytuowane wzdłuż tych szlaków pozwoli na zbudowanie silnego systemu promocji, który będzie mógł się rozwijad w naturalny sposób wobec zwiększającej się oferty turystycznej w kolejnych latach. Pakiety a Oferta Turystyczna Turystyka aktywna powinna stanowid główny punkt oferty turystycznej Doliny Baryczy. Szlaki turystyczne powinny byd dostępne pieszo, rowerem, kajakiem oraz konno. Dodatkowo, oferta powinna byd uzupełniona o: Turystykę przyrodniczą, w tym o agroturystykę, zielone szkoły (w tym o zajęcia pozalekcyjne), edukację i zrozumienie zagadnieo związanych z ochroną środowiska. Szlaki przyrodniczo-edukacyjne wymagają szczególnej uwagi. Powinny byd nowatorskie, sztandarowe dla regionu i wysoko satysfakcjonujące w odbiorze/przeżyciu. Turystykę specjalistyczną: Bird-watching jako cecha wiodąca, Turystykę kulturalną: o Krajoznawstwo zabytki kultury materialnej i duchowej, szczególnie obiekty architektury wiejskiej. o Szlaki tematyczne, w tym włączenie Doliny Baryczy do południowego szlaku Cystersów w Polsce. 40 o Produkty lokalne i festiwale, kóre są wyrazem pielęgnowania ciągłości wielowiekowej tradycji rzemiosła, jak np. poprzez wyrób żywności na 40 Wywiady przeprowadzone podczas targów IMEX 2008 we Frankfurcie pośród firm DMC (Destination Management Company) obsługujących rynek polski widzą szansę na powodzenie tej oferty dla Doliny Baryczy. Jednak na podstawie doświadczeo tour operatorów z Wrocławia, należy dobrze dopracowad program i zagwarantowad jego atrakcyjnośd, bowiem turyści lokalni, jak i zagraniczni rzadko wybierają tę trasę. Po części wynika to z nieznajomości tematu i małej rozpoznawalności historii zakonu Cystersów. 44

45 terenach czystych ekologicznie, czy produkcję lokalnych rękodzieł. Produkty lokalne to szczególnie urocze i wartościowe elementy krajobrazu Doliny Baryczy, jako znak odrębnej kultury i nadbaryckiego stylu życia. Turystyka dla niepełnosprawnych, Turystyka biznesową, Oferty edukacyjne i turystyczne przygotowane przez społeczności wiejskie Turystyka okolicznościowa, w tym śluby, wesela, chrzciny, spotkania rodzinne oraz szkolne zjazdy rocznikowe. Wytyczne dla pakietów turystycznych Pakiety turystyczne będą obejmowały cały region i łączyły najciekawsze elementy składowe w newralgicznych punktach różnych szlaków w jedną ofertę. W promocji poszczególnych pakietów i form spedzania czasu wolnego należy położyd szczególny nacisk na to, jak potencjalny turysta może skorzystad z oferty oraz jak konkretnie może uprawiad daną formę turystyki w Dolinie Baryczy. Do tej pory działania marketingowe opierają się na promowaniu samej oferty (informowaniu o jej istnieniu), nie dostarczając jednak gotowych lub modelowych programów turystycznych, z których zwiedzający mógłby skorzystad w praktyce. Przykładowe programy turystyczne powinny obejmowad oferty dla turystów, którzy chcieliby spędzid w Dolinie Baryczy od pół dnia do trzech dni. Pakiety turystyczne należy przygotowad w taki sposób, aby umożliwid i zachęcid turystów do pozostania w Dolinie Baryczy jak najdłużej oraz do skorzystania nie tylko z atrakcji przyrodniczych, ale także z oferty instytucji kulturalnych, restauratorów, wypożyczalni sprzętu i innych dostawców usług związanych z turystyką. Warto stworzyd ofertę łączącą szlaki konne, rowerowe i kajakowe, by urozmaicid i uzupełnid przeżycia, jakich może doświadczyd turysta. W promocji oferty wzdłuż szlaków turystycznych należy uwzględnid najciekawsze obiekty Doliny Baryczy, szczególnie historyczne obiekty architektoniczne i ich znaczenie dla regionu. Historia regionu ukształtowała dzisiejszy specyficzny krajobraz wiejski warty zachowania i promocji. 45

46 Cel operacyjny 2: Stworzenie specjalistycznych ofert turystycznych dla kluczowych odbiorców indywidualnych i grupowych. Biorąc pod uwagę tendencje rozwojowe w strukturze ruchu turystycznego należy przygotowad oferty turystyczne szyte na miarę dla następujących grup turystów: Rodziny, Turyści indwidualni polscy i zagraniczni, Turyści biznesowi (zakład pracy jako grupa biznesowa), Turyści niepełnosprawni, Turyści złotego wieku, Zielone szkoły ( w tym zajęcia pozalekcyjne). W zwiazku z tym, iż grupa bird-watcherów jest kategorią wyróżniającą się, wymagającą odrębnego podejścia, należy przygotowad specjalistyczne programy dla: międzynarodowych bird-watcherów, krajowych bird-watcherów-pasjonatów (amatorów oraz poważnych ). Wytyczne dla rozwoju turystyki biznesowej w Dolinie Baryczy W pierwszej kolejności należałoby odpowiedzid na pytanie: Dlaczego warto rozwijad turystykę biznesową w Dolinie Baryczy? Poniżej znajduje się zestawienie kilku najistotniejszych powodów, dla których warto inwestowad w promocję turystyki biznesowej na terenie Doliny Baryczy: Turystyka biznesowa wykorzystuje już istniejące zasoby (usługi i infrastrukturę), które obsługują podstawowy ruch turystyczny Rob Davidson i Beulah Cope: Turystyka Biznesowa: Konferencje, Podróże motywacyjne, wystawy, turysytka korporacyjna (Warszawa: Polska Organizacja Turystyczna), str

47 Turystyka biznesowa może pomóc w podniesieniu jakości ogólnie świadczonych usług turystycznych. Turystyka biznesowa może przyczynid się do wzrostu ruchu turystycznego poza sezonem oraz w okresach mniej atrakcyjnych dla turystów, np. w ciągu tygodnia. Badania wskazują na tendencję do zmniejszania imprez korporacyjnych, czyli do organizowania spotkao z mniejszą liczbą uczestników. 42 Dolina Baryczy posiada potencjał i warunki do przyjmowania takich mniejszych grup biznesowych i organizację eventów firmowych w rodzinnej, kameralnej atmosferze. Związek pomiędzy rozwojem turystyki biznesowej a sytuacją gospodarczą oznacza, że firmy będą szukały możliwości obniżenia kosztów organizacji spotkao. 43 Wobec dużego zapotrzebowania na te niszowe usługi, usługodawcy z Doliny Baryczy mogliby skorzystad na obsłudze sektora MICE 44 dla aglomeracji Wrocławia i Poznania. Nowe destynacje w tej branży zawsze wzbudzają zainteresowanie a jeżeli oferta jest dobrze przygotowania, klienci chętnie wracają w sprawdzone miejsca. Dla obsługi turystyki biznesowej mogą byd wykorzystane nie tylko hotele i restauracje działające w Dolinie Baryczy, ale także gospodarstwa agroturystyczne, ośrodki kultury oraz inne instytucje publiczne, które wynajmują sale konferencyjne lub świadczą usługi zwiazane z sektorem spotkao. Wszystkie te obiekty stanowią bardzo atrakcyjną ofertę dla klientów turystyki biznesowej, którzy niejednokrotnie szukają nietypowych, ciekawych miejsc z klimatem. Podjęte w niektórych gminach Doliny Baryczy nowe inwestycje w infrastrukturę: hotele, centra spotkao i ośrodki sportowe, dodatkowo wzbogacą ofertę turystyczną, z której chętnie skorzysta sektor turystyki biznesowej. Promocja zrównoważnego rozwoju turystyki biznesowej w Dolinie Baryczy ma także ważną funkcję dydaktyczno-poznawczą dla ludzi biznesu, którzy często są oderwani od przyrody. 42 Rob Davidson i Beulah Cope, str Rob Davidson i Beulah Cope, str Skrót od powszechnie używanego angielskiego okreśnienia Meetings, Incentives, Conferences & Exhibitions, które oznacza branżę turystyki biznesowej, czy też inaczej sektor spotkao. 47

48 Na co należy zwrócid uwagę? Dolina Baryczy ma wielką szansę stad się pierszym regionem w Polsce, który poprzez współpracę wyjdzie z kompleksową ofertą do klienta biznesowego. Sukces zależy od współpracy pomiędzy gospodarzami miast, zasobów naturalnych regionu oraz usługodawcami w zakresie koordynacji swoich ofert. - Opinia ogólnopolskiego usługodawcy turystyki biznesowej Powyższy cytat obrazuje, że sektor turystyki biznesowej liczy na rozwój oferty Doliny Baryczy. 45 Badania rynku biznesowego pod kątem rozwoju turystyki biznesowej w Doliny Baryczy sugerują, że: DMC są kluczowymi partnerami klientów z branży spotkao. 46 DMCs to wyspecjalizowane biura podróży służbowych działające na rynku turystyki biznesowej, które odgrywają bardzo ważną rolę jako pośrednicy w kierowaniu ruchu turystycznego do danej destynacji. Każde biuro proponuje klientom swoje programy, wcześniej negocjując z usługodawcami warunki współpracy i cenę ofery. DMCs są odpowiedzialne za całościową koordynację i logistykę wyjazdu. 47 Z przeprowadzonego rozpoznania rynku wynika, że DMCs przeciętnie obsługują grupy 30, 60 i 90-osobowe. To oznacza, że spójne i atrakcyjne oferty aktywnych form spędzania czasu dla turystów biznesowych oraz grup incentive 48 będą musiały przyjąd (obsłużyd) grupy o takiej liczbie osób. Terminy realizacji zamówieo dla grup incentive to przede wszystkim: kwiecieo, maj, czerwiec oraz wrzesieo. W zimie teren Doliny Baryczy może oferowad atrakcyjne pobyty z wykorzystaniem koni, jazdy na saniach, czy skiring. Szlaki konne, rowerowe i kajakowe, jak również gry integracyine organizowane na terenach zalesionych budzą duże zainteresowanie biur DMC. Jednakże, w celu obsłużenia grup 30, 60 czy 90-osobowych lokalni dostawcy usług z Doliny Baryczy będą musieli współpracowad ze sobą, by zapewnid wymagany poziom usług ilościowy i jakościowy. 45 Wywiad marzec Skrót z angielskiego dla Destination Management Company. 47 Rob Davidson i Beulah Cope, str Grupy incentive to inaczej służbowe podróże motywacyjne, często firmowe wyjazdy integracyjne lub szkoleniowe 48

49 Dla udanej współpracy z polskimi i zagranicznymi DMCs niezbędne jest powołanie jednostki typu one-stop-shop dla Doliny Baryczy, która będzie gromadzid, aktualizowad i przekazywad DMCs informacje o godnych polecenia hotelach, restauracjach, gospodarstwach agroturystycznych i innych usługodawcach, którzy są gotowi współpracowad w celu stworzenia spójnej i atrakcyjnej oferty dla większych grup turystyki biznesowej. Zadaniem takiej jednostki będzie także udzielenie wsparcia w uzyskaniu wszelkich niezbędnych pozwoleo związanych z organizacją eventów w plenerze (na terenach, które wymagają takiej procedury). 49 W chwili obecnej Dolina Baryczy mogłaby wypełnid lukę na rynku turystyki biznesowej oferując półdniowe i jednodniowe pakiety. Jeżeli w przyszłości rozwinie się oferta hotelowa na terenie Doliny Baryczy, istnieją sprzyjające warunki dla rozwoju oferty turystyki biznesowej. Dla pozyskania klientów turystyki biznesowej nie są wymagane hotele pięciogwiazdkowe. Wystarczą proste, zadbane i czyste obiekty agroturystyczne lub hotele trzygwiazdkowe z dobrze wyposażonym zapleczem sanitarnym. Wytyczne dla promocji turystyki biznesowej Dla tej grupy odbiorców Dolina Baryczy, w większości przypadków, będzie stanowid dodatek do oferty Wrocławia. Organizacja wizyt studyjnych dla tour operatorów, DMCs, Convention Bureau z Wrocławia i Poznania, przedstawicieli Polskiej Organizacji Turystycznej oraz dziennikarzy do Doliny Baryczy może byd dobrym sposobem wyeksponowania 49 Biura DMC, które mają doświadczenie w organizacji eventów na terenie Doliny Baryczy zaznaczyły, iż kwestia uzyskania pozwoleo na imprezy na łonie natury (poza rezerwatem) jest dużym problemem i często barierą dla powodzenia przedsięwzięcia. Jedno z cytowanych DMCs podjęło się takich działao, uzyskało pisemne pozwolenie od przedstawicieli lokalnej władzy na przeprowadzenie imprezy, jednakże w praktyce okazało się, że na miejscu w dniu eventu pozwolenie zostało anulowane przez wyższą rangą jednostkę administracyjną. Powyższe problemy powodują powstawanie wysokiego ryzyka niepowodzenia imprezy planowanej w Dolinie Baryczy, a w konsekwencji zniechęcają organizatorów konferencji i podróży incentive. Wobec zaistniałej sytuacji nasuwa się ważny wniosek: potrzebny jest wiarygodny lokalny partner, który poinformuje DMCs, które tereny zostały przeznaczone na organizację imprez, a które obwarowane są ograniczeniami. Lokalny partner powinien też doradzad DMCs w sprawach administracyjnych związanych z procedurą uzyskiwania pozwoleo od odpowiednich władz i instancji tak, by zagwarantowad profesjonalny i niezakłócony przebieg organizowanych wydarzeo. Potrzebna jest zatem nadrzędna zgoda na organizację eventów i przejrzysty model zwracania się do wyznaczonej osoby odpowiedzialnej za wydawanie pozwoleo w tej kwestii. DMCs wskazuję także na dużą potrzebę wyznaczenia konkretnych terenów dla aktywnej turystyki i uprawiania sportów. 49

50 potencjału Doliny Baryczy dla turystyki biznesowej. W związku z tym, iż program turystyczny Doliny Baryczy będzie często dodatkiem do oferty Wrocławia a nawet Poznania, warto podjąd współpracę z Convention Bureau z obydwu miast, by włączyd obszar Doliny Baryczy do programu wizyt studyjnych organizowanych przez CBW i PCB. W ten sposób będzie łatwiej i skuteczniej zwrócid uwagę branży turystyki biznesowej na ofertę Doliny Baryczy i zaprosid ich do współpracy. Międzynarodowa branża turystyki biznesowej spotyka się w ciągu roku na dwóch najważniejszych imprezach targowych: w kwietniu na targach IMEX we Frankfurcie nad Menem oraz w listopadzie na targach EIBTM w Barcelonie. Nie zaleca się, by Dolina Baryczy występowała niezależnie ze swoją ofertą na tych wydarzeniach targowych (ze względu na wysokie koszty i celowosd takiej inwestycji), jednakże warto przekazad drukowane i/lub multimedialne materiały promocyjne zwiazane z przemysłem spotkao Convention Bureau Wrocław oraz Polskiej Organizacji Turystycznej, które regularnie uczestniczą w tych imprezach w charakterze wystawcy. Nawiązanie współpracy z tymi dwoma podmiotami jest zalecane m.in. w kontekście zwiększenia rozpoznawalności i widoczności Doliny Baryczy w branży turystycznej. Materiały z Doliny Baryczy będą uzupełniad w ten sposób ofertę Wrocławia i poszerzad spektrum propozycji w skali całej Polski. Wytyczne dla rozwoju turystyki grupowej w Dolinie Baryczy Tour operatorzy są kluczowymi pośrednikami w kierowaniu grupowego ruchu turystycznego do Doliny Baryczy. Przeprowadzone badania rynkowe pokazują, iż obecnie tour operatorzy nie dostrzegają i nie wykorzystują potencjału, jaki Dolina Baryczy ma do zaoferowania ich klientom. Jednocześnie, nie mają oni zaufania co do rzetelności świadczonych usług turystycznych i obawiają się, że ich klient nie zostanie dobrze obsłużony, o czym świadczy poniższy cytat: Na dzieo dzisiejszy bałabym się wysyład grupy turystów do Doliny Baryczy - opinia ogólnopolskiego tour operatora Bazując na informacjach zebranych podczas rozmów z tour operatorami obsługującymi Wrocław, można stwierdzid, iż sektor przyjazdów grupowych na tym rynku dopiero się rozwija. Na potwierdzenie tej tendencji mogą posłużyd również wyniki badao ruchu turystycznego Dolnego Śląska za 2006 i 2007 rok przeprowadzone przez Dolnosląską 50

51 Organizację Turystyczną, według których aż 80% w 2006 r. i średnio 72% w 2007 r. odwiedzających region i jego stolicę to turyści indywidualni 50. Tour operatorzy działajacy we Wrocławiu odnotowują zdecydowanie większe zainteresowanie turystów zwiedzaniem samego miasta. Poniżej zebrano inne istotne dla formowania oferty Doliny Baryczy informacje: Spośród wycieczek oferowanych poza Wrocław zdecydowanie przoduje jednodniowa wyprawa w Karkonosze, jako najczęściej wybierana przez turystów. Oferta cieszy się dużą popularnością dzięki atrakcyjności górskich widoków oraz możliwości zwiedzania dziedzictwa naturalnego i kulturowego, które zostały umiejętnie skomponowane w programie wycieczki. W chwili obecnej oferowane wycieczki przyciągają małe grupy turystów. Ważnym punktem jest opracowanie tematycznych jednodniowych tras wycieczek uwzględniających ofertę gastronimiczną. Oferowany w ramach wycieczki posiłek powinien uwzględniad tradycyjną kuchnię regionalną. Atrakcyjny program jednodniowej wycieczki powinien zawierad 2 główne punkty programu oraz 3 pomniejsze. Optymalny czas trwania takiej wycieczki od wyjścia z hotelu do powrotu to 7-8 godzin. Propozycje ofert powinny zostad przedstawione tour operatorom z minimum półrocznym wyprzedzeniem. Niezwykle istotnym punktem jest udostępnienie gotowego programu trasy wraz z dobrej jakości zdjęciami nadającymi się do publikacji w folderach promocyjnych. 50 Charakterystyka przyjazdu: z wykresu "Organizator przyjazdu". Dokumenty dostępne na 51

52 Studium przypadku: Wrocław Tours Wrocław tours jest filią Cracow Tours, jednego z największych tour operatorów w Polsce. Firma publikuje w formie broszur oferowane przez siebie pakiety turystyczne (trasy) dwa razy w roku: na sezon letni/wakacyjny (maj-wrzesieo) oraz na sezon jesienno-zimowy (październik-kwiecieo). Programy tras są wybierane i opracowywane odpowiednio wcześniej, zanim rozpocznie się dany sezon. Decyzje odnośnie włączenia nowych tras turystycznych do programu wycieczek Wrocław Tours są podejmowane w siedzibie głównej biura Cracow Tours w Krakowie. Propozycje współpracy należy przedstawid najpóźniej w lutym w danym roku, by w maju uruchomid trasę. Wnioski Biorąc pod uwagę bliskośd Wrocławia oraz szansę stworzenia ciekawej oferty proponującej odkrycie prawdziwego polskiego krajobrazu wiejskiego, warto promowad Dolinę Baryczy pośród klientów gupowych. W programach wycieczek jednodniowych do Doliny Baryczy warto włączyd zwiedzanie bazyliki w Trzebnicy. Wówczas trasa mogłaby tematycznie byd połączona z motywem zakonu Cystersów. Jednakże, na etapie tworzenia oferty należy dobrze dopracowad program i zagwarantowad jego atrakcyjnośd, bowiem turyści lokalni, jak i zagraniczni rzadko wybierają tę trasę. Po części wynika to z nieznajomości tematu i małej rozpoznawalności historii i znaczenia zakonu Cystersów. Należy umiejętnie sprzedad tematykę związaną z zakonem Cystersów, dobrad chwytliwe hasła promujące trasę, by dotrzed do wyobraźni turystów: np. Cystersi jako źródło knowhow czasów średniowiecza dla tych terenów. Obecnie oferty grupowe cieszą się zainteresowaniem niewielkiej liczby małych grup turystycznych, jednak pomimo tego, należy wykorzystad możliwośd promocji Doliny Baryczy wśród tego rodzaju odbiorcy, który może ożywid ruch turystyczny w okresach mniej atrakcyjnych dla turysty indywidualnego, np. w tygodniu. 52

53 Wytyczne dla rozwoju turystyki dla niepełnosprawnych w Dolinie Baryczy Z przedstawionych wcześniej w niniejszej pracy badao usługodawców (analiza struktury ruchu turystycznego w Dolinie Baryczy) wynika, że grupy turystów niepełnosprawnych są już goszczone w Dolinie Baryczy. Optymizmem napawa fakt, iż na podstawie tych samych badao można stwierdzid, że usługodawcy traktują te grupy odwiedzających za bardzo istotny element ruchu turystycznego. Duży projekt np. Dolina Baryczy bez barier mógłby łączyd wszystkie przedsięwzięcia i działania związane z dostosowaniem Doliny Baryczy dla niepełnosprawnych turystów, finansowane z różnych źródeł. Wspólna nazwa dla wszystkich działao mogłaby byd ciekawym sposobem promocji i podkreśleniem otwartości tego miejsca. - Wydział ds. Osób Niepełnosprawnych w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Dolnośląskiego Istnieje kilka powodów, dla których rozwój i promocja oferty turystycznej dla osób niepełnosprawnych są ważne dla Doliny Baryczy: Tereny Doliny Baryczy są wysoce dogodne dla osób niepełnosprawnych w związku z brakiem znaczących przeszkód naturalnych (płaskie ukształtowanie terenu) występujących w obszarach górzystych na południu Dolnego Śląska. Według Wydziału ds. Osób Niepełnosprawnych w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Dolnośląskiego, osoby niepełnosprawne stanowią około 15% populacji. 51 Łatwych turystycznie obszarów potrzebują też osoby starsze i rodziny z małymi dziedmi, co rozszerza skalę zagadnienia przystosowania Doliny Baryczy dla osób o ograniczonej sprawności ruchowej. Dostosowując obiekty i obszary turystyczne dla osób niepełnosprawnych stwarzamy jednocześnie warunki korzystne dla turystyki rodzinnej, szczególnie dla matek z dziedmi oraz dla osób starszych. Turystyka sama w sobie jest formą rehabilitacji. Obszerny program rehabilitacyny jako częśd oferty turystycznej nie jest więc konieczny. 51 Źródło: Wywiad marzec

54 Ważne kroki do wprowadzenia i promocji oferty dla niepełnosprawnych w Dolinie Baryczy Pierwszy etap: należy dokonad audytu obszaru pod kątem jego gotowości na przyjęcie osób niepełnosprawnych. Byd może okaże się, że istnieje już szeroka oferta dla osób niepełnosprawnych, w tym osób na wózkach inwalidzkich i niewidomych. Należałoby zinwentaryzowad infrastrukturę turystyczną pod kątem: dostępności dla osób niepełnosprawnych w obiektach noclegowych i gastronomicznych; dostępności do obiektów dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego (w tym do parku krajobrazowego, rezerwatu i do lasu); istnienia zaplecza rehabiltacyjnego; dostępności szlaków turystycznych i dostosowania obiektów rekreacyjnych i sportowych; możliwości komunikacyjnych publicznych środków transportu, jak też na terenach chronionych. 52 Drugi etap: po przeprowadzeniu analizy możliwości obsługi osób niepełnosprawnych, można uruchomid program Dolina Baryczy bez Barier Faza I: Udostępnid rzetelne informacje, w szczególności na stronie internetowej o dostępności Doliny Baryczy dla osób niepełnosprawnych. Poprzez dostarczenie aktualnych i profesjonalnie przygotowanych informacji pod kątem przyjmowania tej grupy odwiedzających, Dolina Baryczy podniesie poziom i jakośd informacji przekazywanych wszystkim turystom. W miarę rozwoju oferty dla osób niepełnosprawnych informacje mogą byd aktualizowane na stronie internetowej. Faza II: Podnieśd poziom wiedzy w kontekście obsługi grupy osób niepełnosprawnych w Dolinie Baryczy. o Przeszkolenie kadry obsługi turystycznej pod kątem potrzeb osób niepełnosprawnych. Istnieje możliwośd nawiązania współpracy z UMWD przy organizacji programu szkoleo oraz uzyskania całościowego finansowania przedsięwzięcia ze środków unijnych w ramach Programu Operacyjnego - Kapitał Ludzki. Wydział ds. Osób Niepełnosprawnych w Urzędzie 52 Źródło: Wydział ds. Osób Niepełnosprawnych w Dolnośląskim Urzędzie Marszałkowskim 54

55 Marszałkowskim Województwa Dolnośląskiego chętnie będzie partnerem w takim projekcie. Przykładowe cykle szkoleniowe: Szkolenie 1: Przekonanie hotelarzy, restauratorów i innych dostawców usług turystycznych w zakresie dostosowania swoich obiektów do potrzeb osób niepełnosprawnych. Szkolenie 2: Jak dostosowad obiekty usługowe do potrzeb osób niepełnosprawnych. Szkolenie 3: Jak obsługiwad osoby niepełnosprawne. Szkolenie 4: Jak promowad Dolinę Baryczy jako obszar turystyczny przyjazny dla osób niepełnosprawnych. Szkolenie 5: Szkolenie dla przewodników. o Promocja inwestycji w infrastrukturę ułatwiających dostępnośd obiektów i terenów dla osób niepełnosprawnych, by Dolina Baryczy mogła podnieśd swój poziom dostępności dla tej grupy turystów. Jednocześnie, informowanie lokalnej społeczności o tym, dlaczego takie działania są ważne dla rozwoju Doliny Baryczy. Dostarczenie usługodawcom informacji o tym, jak usunąd przeszkody dla niepełnosprawnych. Podjęcie współpracy z gminami w celu zagwarantowania wysokiej jakości rozwiązao w przystosowaniu publicznych i prywatnych inwestycji w sektorze turystyczym do potrzeb grupy turystów niepełnosprawnych. 53 Stworzenie szlaku lub szlaków przyrodniczych dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych. Szansę na stworzenie atrakcyjnej i unikalnej w skali kraju oferty dają ścieżki ekologiczne przeznaczone dla tej grupy odbiorców, takich specjalistycznych ofert w Polsce bardzo mało. (Zobacz poniżej Dobre praktyki ). o Nawiązanie współpracy między-instytucjonalnej 53 Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji opublikowało bardzo użyteczny przewodnik, który może pomóc usługodawcom w Dolinie Baryczy: Dostosowanie Budynków Użyteczności Publicznej Teoria i Narzędzia. Inne cene źródła informacji: (w tym: Na temat kajakarstwa i osób niepełnosprawnych patrz: 55

56 Na poziomie lokalnym: w Miliczu funkcjonuje ośrodek dla osób niepełnosprawnych, który cieszy się dobrą reputacją na Dolnym Śląsku. Należałoby włączyd ten i podobnie działające osródki do współpracy. Na obszarze Doliny Baryczy: pomiędzy samorządami. Na poziomie wojewódzkim: pomiędzy samorządami wojewódzkimi. 54 Dobre praktyki 55 Ścieżki dydaktyczne wydają się byd bardzo dobrym rozwiązaniem w turystyce dla niepełnosprawnych są naturalnie pozbawione barier i przy niewielkim nakładzie finansowym można je dostosowad do potrzeb niepełnosprawnych turystów. - Wydział ds. Osób Niepełnosprawnych w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Dolnośląskiego Dla przykładu, botaniczna ścieżka dydaktyczna dla osób niepełnosprawnych: Jest to najkrótsza ścieżka Parku Narodowego Bory Tucholskie. Znajduje się przy siedzibie Parku w Charzykowach. Jej powierzchnia nie przekracza 0,5 ha. Przeznaczona jest dla tych wszystkich, którzy pragną zapoznad się z florą regionu Borów Tucholskich, a nie mogą odbywad dłuższych wędrówek. Mogą z niej korzystad również osoby na wózkach inwalidzkich. Na niewielkim obszarze posadzono typowe i jednocześnie kluczowe gatunki dla flory Borów Tucholskich, stosunkowo łatwe do rozpoznawania. Zadbano, aby przy ścieżce znalazła się ekspozycja roślin łatwo rozpoznawalnych po dotyku i lub zapachu. Powstała ona przede wszystkim z myślą o osobach niedowidzących i niewidomych. Na ścieżce wyznaczono dwanaście punktów: dziko rosnące rośliny trujące i użytkowe; siedliska borowe; paprotniki; zbiorowiska lasu liściastego: grąd, dąbrowa i buczyna; kasy łęgowe i olsy; rośliny rzadkie i chronione; zbiorowiska wodne i rośliny szuwarowe; torfowisko; rośliny łąkowe; rośliny towarzyszące człowiekowi; rośliny muraw piaskowych wrzosowisk i wydm; ogród zmysłów. 54 Według Wydziału ds. Osób Niepełnosprawnych w Dolnośląskim Urzędzie Marszałkowskim (wywiad marzec 2008), Strategia rozwoju Doliny Baryczy to bardzo dobry pretekst do podjęcia współpracy pomiędzy samorządami wojewódzkimi: wspólny patronat obu Marszałków, współpraca pomiędzy podobnymi jednostkami oraz i finansowanie podobnych działao na terenie swoich województw. 55 Źródło: Wydział ds. Osób Niepełnosprawnych w Urzędzie Marszałkowskim 56

57 Oferty turystyczne i edukacyjne wsi Interesującym uzupełnieniem oferty turystycznej i edukacyjnej Doliny Baryczy mogą byd tworzone obecnie oferty aktywnych społeczności wiejskich. Pięd społeczności pracowało metodą wiosek tematycznych i już dwie z nich Przygodziczki (wioska przygody konie) i Lędzina (wioska rzemiosł i smaków) świadczy usługi dla turystów i grup szkolnych. Interesującą ofertę żywej ścieżki przyrodniczej przygotowała Ruda Żmigrodzka, nad swoimi projektami pracuje intensywnie Dziewiętlin i Kolęda. Oferty wiosek z pomysłem mogą byd wkomponowane w pakiety dla młodzieży szkolnej, biznesu, niepełnosprawnych i rodzin. Cel operacyjny 3: Stworzenie szerokiego wachlarza materiałów i narzędzi promocyjnych dla całego obszaru Doliny Barczy zgodnie z istniejącym Systemem Identyfikacji Wizualnej (SIW) Stworzenie szerokiego wachlarza materiałów i narzędzi promocyjnych dla całego obszaru Doliny Baryczy jest naturalnym wynikiem wdrożenia dwóch poprzednich celów operacyjnych. Materiały i narzędzia promocyjne powinny byd przygotowane pod kątem dwóch istotnych wytycznych: kluczowych produktów turystycznych i kluczowych grup odbiorców. Wytyczne do materiałów i narzędzi promocyjnych Materiały promocyjne powinny odzwierciedlad bogactwo i różnorodnośd oferty turystycznej dostępnej na terenie całej Doliny Baryczy. Materiały promocyjne powinny odzwierciedlad kluczowe oferty turystyczne oraz sied dostępnych wędrówek po szlakach turystycznych Doliny Baryczy. Materiały promocyjne powinny prezentowad szereg dodatkowych form atywności i doznao dostępnych w Dolinie Baryczy poprzez promocję atrakcji, które mogą stanowid uzupełnienie większości ofert turystycznych. Celem takiej organizacji pakietów turystycznych jest skłonienie turystów do pozostania w Dolinie Baryczy jak najdłużej. Materiały powinny nakłaniad odwiedzających do powrotu do Doliny Baryczy. Prezentacja i promocja atrakcji turystycznych dostepnych w czterech porach roku z pewnościa pomoże wywoład u turystów perspektywiczne myślenie o regionie i planowanie ewentualnych kolejnych wycieczek i dłuższych pobytów. 57

58 Jak wynika z przeprowadzonych badao rynkowych, to rodziny są podstawową i rosnącą grupą odbiorców. W związku z czym, materiały promocyjne powinny byd adresowane właśnie do rodzin. Jednak należy pamiętad, że indywidualni zwiedzający pozostają najczęstszym turystą w Dolinie Baryczy, a zatem należy tak opracowad materiały promocyjne, by docierały one do zainteresowao i potrzeb zarówno rodzin, jak i turystów indywidualnych. Główny akcent w promocji powinien byd położony na turystykę aktywną oraz obserwacje świata przyrody. W drugiej kolejności akcent w promocji powinien byd położony na dostępnośd terenów Doliny Baryczy dla rodzin z małymi dziedmi w wózkach, a także dla osób starszych, które chętnie spędzą wolny czas w plenerze, ale w mniej wymagających warunkach ukształtowania terenu. Turyści zazwyczaj nie mają pojęcia, gdzie leży Dolina Baryczy. Nie wiedzą jak tam dojechad, jak można tam spędzid czas oraz co i gdzie można coś zjeśd. - Manager regionalnego punktu IT Turyści oraz ich doradcy w punktach informacji turystycznej szukają prostych rozwiązao gotowych ofert, które gwarantują zadowolenie oraz pewny sukces i bezpieczeostwo. W nawiązaniu do przedstawionego powyżej cytatu 56, należy przygotowad takie pakiety turystyczne, które dostarczą gotowe rozwiązania zarówno puntkom informacji turystycznej, jak i samym turystom. W promocji atrakcji i ofert turystycznych należy położyd szczególny nacisk na to, jak potencjalny turysta może uprawiad daną formę turystyki w Dolinie Baryczy oraz gdzie i jak może znaleźd kolejną atrakcję turystyczną na swoim szlaku. Wyniki badao rynkowych przeprowadzonych w biurach informacji turystycznej w 2008 roku wskazują na istotę przedstawienia przykładowego programu spędzania czasu w Dolinie Baryczy w zależności od czasu jakim dysponuje turysta. Bardzo istotne dla turystów są praktyczne informacje zawarte w ofercie, a w szczególności o możliwości dojazdu z Wrocławia (pociągiem, samochodem, autobusem) oraz o bazie noclegowej. 56 Wywiad luty

59 Biorąc pod uwagę potrzebę ochrony środowiska oraz fakt, iż na terenie Doliny Baryczy znajdują się obszary z ograniczonym dostępem dla ruchu turystycznego, jest niezwykle ważnym, by dokładnie określid, czego turysta może oczekiwad po wizycie w tak cennym przyrodniczo miejscu. W kwestii ilościowego nakładu materiałów promocyjnych należy myśled raczej w kategoriach tysięcy, niż setek. Na tym etapie budowania rozpoznawalności marki Doliny Baryczy i integracji lokalnej społeczności wokół oferty turystycznej, należy udostepnid dużą ilośd materiałów służących nie tylko promocji cyklicznych wydarzeo w Dolinie Baryczy, ale także ogólnej promocji turystyki w regionie. Materiały drukowane Wędrowki po Dolinie Baryczy : Ogólny przewodnik turystyczny Przewodnik nie musi byd obszerną publikacją, ale raczej zachęcającym zaproszeniem do Doliny Baryczy, które zawierad powinno: Ogólne informacje o regionie; Zakres oferty turystycznej ze szczególnym uwzględnieniem turystyki aktywnej; Informacje przydatne dla poszczególnych grup odbiorców: rodzin, turystów indywidualnych, turystów wyspecjalizowanych (np. bird-watcherów), organizatorów spotkao biznesowych i okolicznościowych; Promocję produktów lokalnych oraz odrębnego stylu życia regionu; Czytelną mapę Doliny Baryczy; Przykładowe programy i atrakcje turystyczne; Dane kontaktowe do lokalnych biur IT oraz innych organizacji zajmujacych się turystyką na terenie Doliny Baryczy, które mogą udzielid turystom dodatkowych informacji; Tekst o znaczeniu uprawiania turystyki odpowiedzialnej, przyjaznej środowisku, dzięki której piękno i bogactwo przyrody przetrwa dla przyszłych pokoleo. 59

60 Wydawnictwa tematyczne Ogólne Wędrowki po Dolinie Baryczy - skrócona wersja przewodnika turystycznego, która powinna zawierad mapę na jednej stronie a na drugiej podstawowe informacje, o tym kiedy, gdzie i jak warto spedzid czas w Dolinie Baryczy. Należy uwypuklid atrakcyjnośd turystyki aktywnej oraz walory niezwykłej przyrody w kontekście dotarcia z ofertą do rodzin oraz turystów indywidualnych (pobyt głównie na jeden dzieo, z możliwością przedłużenia do 3 dni). Niniejsza publikacja również powinna zawierad tekst o znaczeniu uprawiania turystyki odpowiedzialnej, przyjaznej środowisku, dzięki której piękno przyrody przetrwa dla przyszłych pokoleo. Wersje językowe: polska i angielska. Ścieżki przyrodnicze Doliny Baryczy, w tym osobne broszury o ścieżkach przyrodniczych i dostępnych wokół nich atrakcjach turystycznych. Ścieżki tematyczne, izby regionalne i eko-muzea Doliny Baryczy Produkty lokalne i Dolina Baryczy Poleca mała publikacja o walorach naturalnych Doliny Baryczy i specyfice lokalnej tradycji, dzięki której powstają niezwykłe produkty. Pozycja może również zawierad adresy lokalnych producentów, gdzie na żywo można zobaczyd wyrób poszczególnych produktów. Warto zamieścid informacje o tym, w jakiej porze roku poszczególne produkty są dostepne. Wydawnictwa specjalistyczne / niszowe: Bird-watching dla wytrawnych międzynarodowych birdwatcherów mała publikacja o atrakcyjności Doliny Baryczy pod kątem obserwacji ptaków; zawiera informacje ogólne o Dolinie Baryczy i praktyczne o tym, jak do niej dojechad oraz krótkie wprowadzenie o Polsce i Wrocławiu. Wersje językowe: angielska i niemiecka. Zielone szkoły i edukacja przyrodnicza w Dolinie Baryczy Wersje językowe: polska. Turystyka biznesowa i imprezy okolicznościowe w Dolinie Baryczy - publikacja użyteczna dla organizatorów spotkao biznesowych i prywatnych (wesela, chrzciny, 60

61 imprezy rodzinne, zjazdy rocznikowe ); zawiera adres strony internetowej, na której znajduje się szczegółowa oferta o obiektach i usługach dla organizatorów wydarzeo. Wersje językowe: polska i angielska. Kartki informacyjne w formacie Powyższe materiały oraz oferty tematyczne mogą byd również dostępne w formie dokumentów informacyjnych udostępnianych punktom IT oraz usługodawcom w formacie pdf do łatwego drukowania na żądanie dla ułatwienia i rozszerzenia możliwości dystrybucyjnych. Przykładowe zestawienie wydawnictw Ogólnodostępne/ masowe Wędrówki po Dolinie Baryczy, wersja skrócona Ścieżki przyrodnicze Doliny Baryczy Osobne broszury o ścieżkach przyrodniczych i dostępnych wokół nich atrakcjach turystycznych Ścieżki tematyczne, izby regionale i eko-muzea Doliny Baryczy Produkty lokalne i Dolina Baryczy Poleca Okolicznościowe ulotki Information sheets Specjalistyczne Wędrowki po Dolinie Baryczy: ogólny przewodnik turystyczny Produkty lokalne i Dolina Baryczy Poleca (gdy będzie gotowy katalog produktów) Bird-watching dla wytrawnych międzynarodowych birdwatcherów Zielone szkoły i edukacja przyrodnicza w Dolinie Baryczy Turystyka biznesowa i imprezy okolicznościowe w Dolinie Baryczy Oferty turystyczne i edukacyjne wiosek Internet Poniższy diagram zaczerpnięty z danych Polskiej Organizacji Turystycznej przedstawia wyniki badao nad typem i popularnością różnych źródeł informacji, do kórych sięgają europejscy turyści planując podróż poza kraj swojego zamieszkania. Badania obrazują jak istotnym źródłem informacji dla turystów stał się internet. Dla strategii promocji Doliny Baryczy wyniki badao pokazują, w jak dużym stopniu ważne jest prezentowanie oferty turystycznej poprzez to narzędzie komunikacji. 61

62 Źródła informacji turystycznej w Europie 57 Nowy wymiar strony internetowej: Zaleca się, aby strona internetowa została przekształcona w główną stonę promującą turystykę w Dolinie Baryczy. Łatwy do zapamiętania i krótki adres strony powinien byd adresem wiodącym w promocji i umieszczany na wizytówkach, materiałach promocyjnych, gadżetach i pamiątkach. Ponadto, strona internetowa pod adresem doskonale nadaje się do promocji destynacji wśród międzynarodowej grupy turystów, która zgodnie z badaniami rynku jest istotną grupą odbiorców dla Doliny Baryczy. Funkcje integracji wewnętrznej i marketingowa strony powinny byd przeniesione do nowej strony internetowej która może byd swojego rodzaju forum wymiany informacji i nowości o Dolinie Baryczy, włączając: o Informacje o działaniach programu Leader + oraz Stowarzyszenia Partnerstwo dla Doliny Baryczy (wdrażane programy, możliwości wzięcia udziału w szkoleniach itd.). o Informacje o przedsięwzięciach innych instytucji i fundacji działających na terenie Doliny Baryczy, jak np. Dolnośląska Fundacja Ekorozwoju, pro Natura, etc. 57 Źródło: Palcem po mapie Interaktywnej, Polska Organizacja Turystyczna ( 62

63 o Inicjatywy poszczególnych gmin Doliny Baryczy. o Informacje o programie budowania lokalnej marki Dolina Baryczy Poleca. o W celu budowania lokalnej tożsamości i lokalnych więzi oraz promocji wymiany informacji o aktualnych wydarzeniach i sprawach związanych z Doliną Baryczy, strona mogłaby również zawierad forum dyskusyjne. Użytkownicy forum sami mogliby decydowad o tematach dyskucji i jednocześnie dodawad informacje o: historii i tradycjach Doliny Baryczy, architekturze i krajobrazie, ochronie środowiska, walorach przyrodniczych i obserwacji ptaków, wymianach szkolnych grup itd. Strona może również zawierad galerię zdjęd, gdzie użytkownicy mogą pobierad i dodawad swoje fotografie z Doliny Baryczy. Założenia do nowej strony turystycznej: Strona internetowa powinna odzwierciedlad złożone podejście do turystyki w Dolinie Baryczy. Z jednej strony strona powinna byd silnym narzędziem promocji przedstawiającym zintegrowaną ofertę turystyczną całego obszaru (sied szlaków, wędrówek, pakietów tematycznych itd.), z drugiej zaś strony powyższe elementy powinny odsyład do unikalnych walorów i atrakcji poszczególnych gmin tworzących region Doliny Baryczy. W ten sposób powstanie złożony, acz czytelny system nawigacji na stronie, odsyłający turystów do różnych kategorii informacji (krzyżujące się szlaki, oferty, atrakcje), gdzie wszystkie gminy Doliny Baryczy będą reprezentowane w równym stopniu. Sposób prezentacji oferty turystycznej musi byd silnie nastawiony na oczekiwania i potrzeby potencjalnego klienta. Spójna oferta turystyczna powinna zawierad: o Główne produkty turystyczne (co turysta może robid); o Obietnicę wyjątkowych przeżyd będących istotą marki Doliny Baryczy (jakich doznao będzie mógł doświadczyd turysta); o Ciekawe informacje (ciekawostki) o Dolinie Baryczy; o Praktyczne informacje pozwalające potencjalnemu turyście na zaplanowanie wycieczki. 63

64 Inne elementy: o Dolina Baryczy bez barier: obiekty i atrakcje turystyczne dostępne dla osób niepełnosprawnych; o Oferta dla turystyki biznesowej z listą obiektów konferencyjnych i pomysłami na programy incentive; o Wirtualna wizyta; o Edukacja przyrodnicza i rozwój wiedzy o wyjątkowych walorach naturalnych Doliny Baryczy; o Zakładka FAQ (Frequently Asked Questions); o Zakładka Do pobrania zawierająca aktualne oferty sezonowe, dokumenty informacyjne o pakietach turystycznch, materiały promocyjne oraz e- newslettery. o Internetowa strona Dolina Baryczy Poleca powinna byd wyeksponowana na stronie głownej jako ważna częśd oferty turystycznej regionu. Pozycjonowanie strony internetowej Niezwykle ważnym w działaniach marketingowych i w promocji Doliny Baryczy jako destynacji turystycznej jest pozycjonowanie głównej strony internetowej poprzez, którą prowadzona będzie kampania informacyjna i promocyjna. Celem skutecznego pozycjonowania jest pojawianie się strony w czołówce wyników wyszukiwarek internetowych. Zaleca się stałe pozycjonowanie strony w pierwszym roku kampanii promocyjnej. Biorąc pod uwagę fakt, że tematyka i oferta Doliny Baryczy ma dosyd niszowy i unikalny charakter i niewiele funkcjonuje podobnych stron internetowych, nie jest konieczne stałe pozycjonowanie strony Doliny Baryczy. Zaleca się jednak monitorowanie liczby wejśd na stronę (np. za każdy miesiąc), czyli sprawdzanie jej popularności i w razie spadku wyników zamówienie pozycjonowania strony na określony okres czasu. Trwałe pozycjonowanie strony przez dany okres oznacza, że na bieżąco prowadzony jest monitoring pozycjonowania strony oraz prace, polegające na zapewnieniu stronie wysokich pozycji w wynikach wyszukiwania pod kątem słów kluczowych. Możliwe słowa kluczowe: Dolny Śląsk, Wrocław, Wroclaw, Lower Silesia, Dolny Slask, Dolina Baryczy, Stawy Milickie, Milicz Ponds, bird-watching, birdwatching, zielone szkoły, ekoturystyka, ecotourism 64

65 Proponowane wyszukiwarki: google.pl, onet.pl, wp.pl W ramach pozycjonowania powinny byd prowadzone następujące działania: optymalizacja kodu strony pod względem pozycjonowanych fraz, zgłoszenie strony do wyszukiwarek, stworzenie odpowiednich wpisów do katalogów, zgłoszenie strony do najpopularniejszych katalogów stron internetowych, wyposażenie strony głównej pozycjonowanego serwisu w skrypty monitorujące, które są umieszczone w celu zbierania danych o wejściach z wyszukiwarek. Przyjęte słowa kluczowe mają przede wszystkim zapewnid, iż stronę odwiedzą wszyscy potencjalnie zainteresowani przyjazdem do Wrocławia, na Dolny Śląsk i do Doliny Baryczy, a więc osoby, które szukają informacji o mieście oraz o regionie, ale także o możliwości obserwacji ptaków. Statystyki i analiza zainteresowania stroną Wysoce zaleca się monitorowanie ruchu użytkowników na stronie w celu korygowania kampanii promocyjnej i w koocowej fazie na ewaluację i podsumowanie działao promocyjnch i ich skuteczności. Obecnośd w internecie Jako narzędzie dotarcia do internautów, strona internetowa daje szeroki wachlarz możliwości bezpłatnej promocji. Wikipedia, Google Earth, You Tube oraz wiele innych popularnych portali można wykorzystad do promocji Doliny Baryczy. Dokument Palcem po mapie interaktywnej Czego i jak szuka w Internecie turysta? Jak zamienid turystę interaktywnego na prawdziwego, niekoniecznie przez własną stronę internetową? dostępny na stronie POT-u daje mnóstwo pomysłów gdzie promowad się w internecie. e-newsletter Przedstawiciele lokalnych i ogólnopolskich organizacji turystycznych, biur informacji turystycznej, DMCs oraz Convention Bureaus podkreślali w rozmowach, iż ważna jest regularna wysyłka elektronicznego newslettera, który służy podtrzymywaniu kontaktów biznesowych oraz informuje branżę turystyczną o nowościach i ciekawostkach z Doliny Baryczy. Zaleca się przygotowanie i wysyłkę newslettera conajmniej raz na kwartał w roku. 65

66 W sezonie turystycznym zaleca się przygotowane i wysyłkę newslettera raz na miesiąc. Warto przygotowad wydania specjalne newslettera, które poświęcają uwagę wyjątkowym wydarzeniom (produktym lokalnym) w Dolinie Baryczy lub głównym imprezom, jak np. Dni Karpia. Film promocyjny Zaleca się wyprodukowanie krótkiego filmu promocyjnego o Dolinie Baryczy, który byłby ogólnodostępny na stronie internetowej (w zakładce Do pobrania ). Klip promocyjny jest jednym z najistotniejszych narzędzi w promocji obszaru jako atrakcyjnej destynacji turystycznej. Film mógłby byd wykorzystywany także na prezentacjach promocyjnych i/lub informacyjnych o Dolinie Baryczy, podczas spotkao i imprez. Jedną z imprez, na których warto pokazad film promocyjny są targi turystyczne Tour Salon odbywające się każdego roku w październiku w Poznaniu. Film promocyjny (maksymalnie 5-6 minut) o Dolinie Baryczy może byd wystawiony na festiwalu filmów turystycznych organizowanym podczas targów. Modne motywy w tej chwili to ekoturystyka, ekorozwój oraz współpraca ponadregionalna, a więc tematy, gdzie Dolina Baryczy może pokazad się z jak najlepszej strony. Prezentacje Zaleca sie przygotowanie wraz z partnerami z branży turystycznej profesjonalnej prezentacji (w technologii flash lub power point) o: całościowej ofercie turystycznej Doliny Baryczy (informacja o pakietach i trasach turystycznych, atrakcjach, poszczególnych gminach itd.); ofercie turystycznej pod kątem poszególnych grup docelowych, np. turystyki biznesowej; prezentacja powinna zawierad zestawienie obiektów hotelowych i konferencyjnych z pełnymi danymi o salach konferencyjnych, możliwościach zakwaterowania i cateringu oraz ofercie incentive. Pakiety prasowe Należy przygotowad pakiety dla prasy zawierające prezentacje, materiały promocyjne oraz dokumanty informacyjne o pszczególnych ofertach turystycznych, które należy dystrybuowad przy okazji konferencji prasowych. Dodatkowo, warto przygotowad notkę prasową o projekcie promocyjnym, gdy będzie on już na etapie realizacji. Podobne notki prasowe warto przygotowywad dla każdego projektu lub inicjatywy, mającej miejsce w Dolinie Baryczy i stale wysyład je do mediów. 66

67 Cel Strategiczny II. Budowanie struktur i mechanizmów współpracy na rzecz promocji oferty turystycznej Doliny Baryczy Uzasadnienie Niewątpliwie, nastał bardzo korzystny czas dla rozwoju turystyki w miastach i na terenie wsi Doliny Baryczy. W odpowiedzi na bardzo dużą ilośd indywidualnych inicjatyw oddolnych, podjęto wdrażanie różnorodnych projektów i strategii na różnych poziomach administracyjnych. Jednakże, w kontekście powodzenia promocji turystyki w Dolinie Baryczy, należy ukierunkowad i usystematyzowad działania promocyjne we wszystkich aspektach życia turystycznego oraz połączyd elementy składowe oferty turystycznej, unikalne produkty i usługi lokalne pod jednym szyldem tak, by dotarły do świadomości potencjalnych turystów. Współczesny turysta szuka bogatej oferty turystycznej. Oferta turystyczna nawet obszarów oferujących turystykę przyrodniczą, to szeroki wachlarz doznao. Często zdaża się, że zwiedzający odkrywa nową ofertę turystyczną razem z informacją o sąsiednich atrakcjach. Zatem, realizacja drugiego celu strategicznego ma za zadanie nie tylko włączenie różnorodnych części oferty turystycznej pod jeden parasol promocyjny Dolina Baryczy, ale także stworzenie niezbednych mechanizmów oraz struktur koordynujących działania i promujących Dolinę Baryczy jako atrakcyjną destynację turystyczną. Mając na uwadze zmiany na rynku i ich dynamikę, dany obszar turystyczny, aby pozostał destynacją cieszącą się ciągłym, acz zrównoważonym zainteresowaniem, musi stale dbad o atrakcyjnośd swojej oferty i dostosowywad ją do potrzeb zmienających się czasów i trendów. Stworzenie konkretnych mechanizmów i struktur poprzez wdrożenie drugiego celu strategicznego pomoże zatem zagwarantowad racjonalną i zdrową promocję turystyki w Dolinie Baryczy nie tylko w najbliższej przyszłości, ale również w perspektywie długoterminowej. 67

68 Obszar turystyki cykl ewolucyjny 58 Cel operacyjny 1: Rozwój jednostki koordynującej promocję wspólnej oferty turystycznej Doliny Baryczy. Kluczowym narzędziem realizacji drugiego celu strategicznego będzie utworzenie modelowego biura promocji turystyki, które będzie promowało obszar jako atrakcyjną destynację turystyczną, w tym również pod kątem turystyki biznesowej. Fundacja Doliny Baryczy odegrała zasadniczą rolę w stymulowaniu zmian na terenie doliny oraz rozwoju kluczowych inicjatyw turystycznych w Dolinie Baryczy ze zwróceniem szczególnej uwagi na działanie poprzez współpracę. W związku z powyższym, nasuwa się logiczny wniosek, aby jednostka koordynująca działała w ramach istniejącej już Fundacji Doliny Baryczy i była jej narzędziem w realizacji celów strategicznych i operacyjnych strategii promocji. Dodatkowym argumentem przemawiającycm za takim rozwiązaniem jest fakt, iż to Fundacja będzie zarządzad markami Dolina Baryczy oraz Dolina Baryczy Poleca. W ten sposób 58 Na podstawie: Richards, Bill: Marketing atrakcji turystycznych: Jak zwiększyd frekwencję i dochody. Warszawa: Polska Organizacja Turystyczna, str

69 Fundacja Doliny Baryczy poprzez swoje działania będzie dbad o wizerunek obszaru i będzie postrzegana jako uczciwy partner, gwarantujący jakośd oferty turystycznej i rekomendowanych usług oraz produktów. Zadaniem jednostki koordynującej będzie koordynowania informacji o ofertach turystycznych, ich systematyzacja i aktualizacja. Ważną rolą tej jednostki będzie funkcja komunikowania i promocji na poziomie wewnętrznym (obejmującym dostawców usług turystycznych oraz jednostki włączone w projekt na terenie Doliny Baryczy) oraz zewnętrznym (oferta skierowana do różnych grup turystów i pośredników, jak np. tour operatorów i DMCs). Chociaż w ostatnich latach Dolina Baryczy odczuwała i nadal odczuwa pozytywne skutki działao marketingowych prowadzonych przez różne organizacje działające poza i na terenie Doliny Baryczy (jak np. pro Natura, Dolnośląska Fundacja Ekorozowju i Fundacja Doliny Baryczy), koniecznym jest stworzenie możliwości prowadzenia długoterminowych działao marketingowych i promocyjnych z terenu samej Doliny Baryczy. Innymi słowy, istnienie jednostki koordynującej jest wyrazem wysokiego stopnia profesjonalizacji oferty turystycznej na danym obszarze (proces zauważany i doceniany na zewnatrz ). Różne nazwy te same funkcje Na całym świecie, tak na poziomie narodowym, jak i regionalnym czy lokalnym, funkcjonuje kilka okresleo na podmioty (jednostki) odpowiedzialne za promocję i rozwój turystyki danego obszaru. W praktyce w mikroskali, jednostka koordynująca w Dolinie Baryczy działająca w ramach Fundacji Doliny Baryczy będzie pełniła funkcje Visitors (Tourist) and Convention Bureau (VCB) lub Zarządu Turystyki. Są to dwie spośród wielu funkcjonujących nazw dla biura zajmującego się promocją narodu, paostwa, miasta czy danego obszaru geograficznego. Rob Davidson mówi o roli VCB jako: 59...ich rolą jest wypromowanie (miejsca), podkreślające wszystkie jego mocne strony, wyszukiwanie klientów i doprowadzenie do tego, aby zapytania przekształciły się w konkretne kontrakty. Są one także zaangażowane w rozwój produktu, w wyszukiwanie słabych stron miejsc i infrastruktury oraz w pracę na rzecz ich poprawy. 59 Rob Davidson i Beulah Cope, str

70 Bill Richards pisze w następujący sposób o Zarządach Turystyki 60 : Zarządy turystyki to zazwyczaj organizacje statutowe, do obowiązków których należy promocja atrakcji i imprez turystycznych * + Większośd zarządów turystyki oferuje pomoc marketingową w formie praktycznego doradztwa, udostępniania pocztowych list adresowych, tworzenia możliwości reklamy i dystrybucji materiałów. Niektóre zarządy turystyki udostępniają po kosztach produkcji proste, kolorowe, ilustrowane okładki folderów, w których można umieścid tanie ulotki reklamowe i materiały informacyjne * + Zarządy turystyki mogą również działad jako pośrednicy w uspołecznionym marketingu. Jako jednostki zainteresowane rozwojem turystyki, lecz nie konkurencyjne, mogą przygotowad po umiarkowanych cenach materiały promocyjne, lansujące jednocześnie wiele atrakcji turystycznych, imprez specjalnych, festiwali. Jednostka koordynująca powinna działad w następujących obszarach: 1. Wdraża strategię promocji, zarządza ofertą turystyczną Doliny Baryczy dysponując kompleksową oraz aktualną wiedzą na temat tras i lokalnych ofert turystycznych, inicjatyw samorządowych w dziedzinie turystyki, wszystkich dostawców usług turystycznych, miejsc konferencyjnych i cateringowych etc. Jednostka koordynująca jest kuźnią i skarbnicą wiedzy o całościowej ofercie turystycznej Doliny Baryczy. 2. Jest odpowiedzialne za działania promocyjne, szczególnie za opracowanie oferty turystycznej i materiałów promocyjnych, zarządzanie stroną internetową, przygotowanie e-newsletterów, etc. Jednostka koordynująca jest głównym ośrodkiem koordynującym imprezy strategiczne (wyjazdy na targi, festiwale jak np. Dni Karpia). Jednostka koordynująca będzie też odpowiedzialna za modyfikacje produktów turystycznych w odniesieniu do zmieniających się trendów i uwarunkowao rynkowych. 3. Dba o wizerunek Doliny Baryczy. Zarządza markami Dolina Baryczy i Dolina Baryczy Poleca. 4. Jednostka koordynująca będzie odgrywad ważną rolę wiarygodnego pośrednika na zewnątrz, występującego w imieniu gmin i innych dostawców usług turystycznych z obszaru Doliny Baryczy. Osoby pracujące w jednosce koordynującej będą odpowiedzialne za kontakty biznesowe ważne dla promocji i rozwoju turystyki Doliny Baryczy. 60 Richards, Bill, str

71 5. Integruje lokalne środowisko wokół oferty turystycznej Doliny Baryczy oraz biur IT na jej obszarze. Jednostka koordynująca będzie głównym centrum informacji o całoścowej ofercie obszaru. Kluczową rolę dla powodzenia projektu będzie odgrywad komunikacja wewnętrzna prowadząca do organizacji, systematyzacji i aktualizacji oferty turystycznej jako spójnej całości. 6. Jednostka koordynująca będzie systematycznie prowadzid monitoring ruchu turystycznego oraz skutecznie reagowad na pojawiające się z tego tytułu skutki źle wpływające na chronione walory Doliny Baryczy. Jednostka koordynująca a działania gmin Wspólna oferta turystyczna Doliny Baryczy nie zastępuje lokalnej oferty turystycznej. Im mocniejsza będzie lokalna oferta turystyczna, tym lepiej dla całej Doliny Baryczy. Jednakże, aby zmaksymalizowad sukces indywidualnych działao, należy podkreślid, iż klucz do sukcesu rynkowego poszczególnych elementów oferty turystycznej i unikalnych produktów i usług lokalnych tkwi w przynależności do obszaru pn. Dolina Baryczy. Dla miast, gmin, hoteli oraz innych osób działających w branży turystycznej, Dolina Baryczy jest szansą dotarcia do świadomości potencjalnych turystów. Połączenie inicjatyw i działao promocyjnych, zasobów regionu oraz elementów różnorodnej oferty turystycznej pod egidą jednej jednostki koordynującej, pozwoli na to, by obszar turystyczny Dolina Baryczy będzie mógł wyjśd naprzeciw oczekiwaniom rynku z korzyścią dla gospodarki całej Doliny Baryczy. Ciało doradcze Jednostka koordynująca jako organizacja spajająca różne elementy oferty turystycznej, ale też jednocząca różne podmioty uczestniczące w promocji, powinna byd swego rodzaju forum koordynacji, współpracy oraz wymiany pomysłów na temat promocji i rozwoju turystyki w Dolinie Baryczy. W celu spełniania tej właśnie misji, należy powoład dla niej ciało doradcze utworzone z przedstawicieli: samorządowej administracji lokalnej na poziomie gmin (nalepiej osoby odpowiedzialne za promocję i turystykę w gminie), Stawów Milickich, Lasów Paostwowych i Parku Krajobrazowego, 71

72 stowarzyszeo turystyki wiejskiej, innych usługodawców w tym m.in. hotelarzy, restauratorów, firm i osób zaangażowanych w obsługę sektora turystyki aktywnej itd. Ponadto, organizacje i fundacje zaangażowane w promocję i rozwój turystyki, jak np. Dolnośląska Fundacja Ekorozwoju, pro Natura etc. powinny byd włączone do prac ciała doradczego. Ciało doradcze może współuczestniczyd i wspomagad pracę jednostki koordynującej, monitorowad i czuwad nad wdrażaniem strategii promocji. Ciało doradcze może również pracowad w ramach grup roboczych zajmujących się specyficznymi zagadnieniami i zadaniami istotnymi z punktu widzenia rozwoju i promocji turystyki w Dolinie Baryczy. Podsumowanie zadao ciała doradczego: doradztwo, pomoc, monitoring w ramach przyjętych z Fundacją ustaleo. Cel operacyjny 2: Stworzenie sieci informacji turystycznej (Visitor Information Network - VIN) poprzez integrację już istniejących oraz nowych punktów IT w Dolinie Baryczy. W całej Dolinie Baryczy gminy, jak np. Cieszków, Milicz, Twardogóra czy Żmigród,planują działania, by na swoim terenie utworzyd nowe punkty informacji turystycznej, które stanowiłyby element uzupełniający dla już funkcjonujących biur, izb regionalnych i stowarzyszeo udzielających podstawych informacji turystom zainteresowanym spędzaniem czasu w Dolinie Baryczy. Na tym etapie rozwoju branży turystycznej, niezwykle istotna jest koordynacja i profesjonalizacja działao wszystkich punktów informacji turystycznej. Poprzez połączenie punktów IT w sprawnie działającą sied podniesie się jakośd oferty turystycznej i jej dostępnośd oraz będzie miało to pozytywny wpływ na koniunkturę z dużą korzyścią dla lokalnych dostawców usług turystycznych. Visitor Information Network, w skrócie VIN, czyli sied informacji turystycznej powinna integrowad wszystkie lokalne punkty IT działające w Dolinie Baryczy z jednostką koordynującą, która będzie stanowid centralny punkt sieci. Zaletą takiego układu współpracy jest to, iż każdy punkt IT w każdej z gmin ma jednego głównego partnera dla wymiany 72

73 informacji w postaci jednostki koordynującej. Poszczególne punkty IT mogą zawsze kontaktowad się z innymi punktami w terenie w celu uzyskania konkretnych i aktualnych informacji o ich ofercie, ale możliwośd zwrócenia się do jednego centralnego biura, które dysponuje wiedzą o całym obszarze pozwoli na szybsze i sprawniejsze działanie. Utworzenie sieci informacji turystycznej w Dolinie Baryczy przyniesie wzajemne korzyści wszystkim stronom zainteresowanym rozwojem turystyki i usprawni obsługę ruchu turystycznego. O ile w interesie zrównoważonego rozwoju, ruch turystyczny powinien byd kierowany do serii małych ośrodków rozlokowanych w Dolinie, to w celach promocyjnych korzystnym by było stworzyd głowne centrum przyjęd tzw. Visitors Center w Dolinie Baryczy. Visitors Center służy nie tylko jako punkt informacji turystycznej ale również jako punkt startu dla turystów rozpoczynających swoje wędrówki w Dolinę Baryczy. Taki Visitors Center powinien byd integralną częścią sieci VIN. Schemat współpracy: Jednostka koordynująca a sied IT (VIN) w Dolinie Baryczy Działając na linii styku w kontaktach z turystami punkty IT powinny: Dystrybuowad materiały promocyjne o Dolinie Baryczy produkowane przez Fundację Doliny Baryczy, gminy wchodzące w skład obszaru, dostawców usług turystycznych oraz inne organizacje związane z turystyką na terenie Doliny Baryczy. Byd ekspertami od oferty turystycznej swojej gminy. 73

74 Promowad wszystkich dostawców usług turystycznych w całej Dolinie Baryczy (byd ich ambasadorami w kontaktach z turystami). Byd źródłem informacji dla dostawców usług turystycznych w Dolinie Baryczy. Pełnid rolę punktów kontaktowych dla centrów informacji turystycznej oraz usługodawców spoza Doliny Baryczy (np. z Wrocławia, Poznania, Warszawy itd.). Wytyczne dla utworzenia Visitor Information Network Punkty IT powinny byd ulokowane w łatwodostępnych miejscach i działad w tygodniu, jak i w weekend w godzinach dogodnych dla turysty. Punkty IT powinny znajdowad się w lokalach, w których możliwa jest profesjonalna prezentacja materiałów promocyjnych (odpowiednia przestrzeo oraz stojaki na ulotki, broszury, mapy itd.). Izby, Chaty Regionalne lub ekomuzea mogą byd częścią sieci VIN. Niezbędne są szkolenia dla managerów/pracowników punktów IT nt. promocji, obsługi klienta i oferty turystycznej Doliny Baryczy. Dla usprawnienia i przyspieszenia wymiany informacji, łącznośd pomiędzy punktami IT powinna odbywad się w ramach kompatybilnej sieci internetowej oraz poprzez Skype. Ważna jest ścisła współpraca punktów IT z jednostką koordynującą działającym w ramach Fundacji Doliny Baryczy. Punkty IT powinny służyd jako ośrodki badao ruchu turystycznego w regionie (np. ankiety, wywiady). Badania rynku Sied informacji turystycznej VIN może byd źródłem cennych informacji o turystach. W wielu biurach IT na całym świecie nieodzownym warunkiem udzielenia informacji turystycznej odwiedzającemu jest pobranie podstawowych informacji o nim jako turyście i jego planach spędzenia czasu w danej destynacji turystycznej. Przykładowe pytania takiej ankiety to: Kraj, miasto pochodzenia turysty? Czy jest to pierwsza wizyta turysty w Dolinie Baryczy? 74

75 Skąd turysta dowiedział się o Dolinie Baryczy? Na ile noclegów turysta zostanie w Dolinie Baryczy? Droga do otrzymania informacji turystycznej Wyniki badania co miesiąc powinny byd przekazywane do Biura Promocji Turystyki wraz z innymi sugestiami odnośnie polepszenia systemu promocji oraz oferty turystycznej Doliny Baryczy. Cel operacyjny 3: Wprowadzenie regionalnej karty turystycznej dla promocji oferty turystycznej oraz monitorowania ruchu turystycznego w Dolinie Baryczy. W kwietniu 2008 roku grupa osób z Fundacji Doliny Baryczy miała okazję podróżowad do Lubania i zapoznad się z funkcjonowaniem Łużyckiej Karty Turystycznej (ŁKT), by rozważyd trafnośd zastosowania podobnego systemu promocji dla Doliny Baryczy. Uczestnicy wyjazdu doszli do wniosku, iż regionalna karta turystyczna na wzór ŁKT byłaby bardzo odpowiednim rozwiązaniem dla Doliny Baryczy. Jak jeden z uczestników zauważył system jest wyrazem szacunku dla turysty a regionalna karta turystyczna mogłaby: Posłużyd jako istotne narzędzie mobilizacji, systematyzacji i profesjonalizacji rozwoju turystyki oraz promocji w Dolinie Baryczy. Skonsolidowad i zintegrowad gminy oraz dostawców usług turystycznych zarówno w dolnośląskiej, jak i wielkopolskiej części Doliny Baryczy wokół wspólnej oferty i programu turystycznego. Stworzyd sprawny mechanizm i strukturę monitoringu ruchu turystycznego do Doliny Baryczy i okolic. 75

76 Promowad ożywienie ruchu turystycznego oraz zachęcad turystów do powrotu do Doliny Baryczy (budowanie więzi-lojalności z turystą), szczególnie, że leży ona tak blisko aglomeracji wrocławskiej i poznaoskiej. Czym jest Łużycka Karta Turystyczna ŁKT? 61 ŁKT to regionalna karta turystyczna, która uprawnia do korzystania z rabatów oferowanych przez wybranych hotelarzy i innych usługodawców turystycznych powiatu lubaoskiego. Karta została przygotowania we współpracy z firmą marketingową Marketing Gesellschaft Oberlausitz-Niederschlesien mbh, która zarządza podobną regionalną kartą turystyczną w niemieckiej części Górnych Łużyc. Karta jest zbudowana wokół systemu udzielania rabatów na noclegi w hotelach będących członkami ŁKT. Zasada korzystania z rabatów u polskich partnerów ŁKT polega na okazaniu Karty Gościa potwierdzającej wykupienie noclegu w danym czasie u któregokolwiek z Partnerów programu. ŁKT jest rozpowszechniana bezpłatnie przez obiekty noclegowe. Do ŁKT jest dołączony miniprzewodnik, który zawiera wykaz podmiotów uczestniczących w systemie rabatowym (zdjęcie obiektu, kontakt, dane na temat oferty ogólnej i usługi objętej rabatem). Projekt ŁKT został wprowadzony latem 2006 roku (jako projekt jednoroczny do lata 2007) i jest zarządzany przez biuro promocji powiatu lubaoskiego. ŁKT i karta turystyczna Górnych Łużyc posiadają status transgraniczny. Niezależnie od tego, czy turyści posiadający kartę posługiwali się nią w Polsce czy w Niemczech, mogli korzystad z oferowanych w ramach projektu rabatów w obydwu krajach. 61 Przedstawione informacje o ŁKT zostały przygotowane w oparciu o dane uzyskane podczas wizyty studyjnej zorganizowanej przez Fundację Doliny Baryczy w kwietniu 2008 roku, informacje i raporty o ŁKT zamieszczone na oficjalnej stronie projektu ( oraz na podstawie informacji pobranych z Biuletynu Informacji Publiczenej Powiatu Lubaoskiego ( 76

77 Główne zadania oraz przybliżony czas implementacji ŁKT: Zadania Okres Składanie wniosku kwiecieo 2006 r. Wstępna promocja programu wśród usługodawców zainteresowanych wejściem do systemu rabatowego Zebranie deklaracji współpracy wraz z ofertą rabatową podmiotów Opracowanie projektów graficznych materiałów promocyjnych i strony internetowej Druk Dystrybucja kart i materiałów promocyjnych Promocja ŁKT lato 2006 r. jesieo 2006 r. jesieo 2006 r./zima 2007 r. wiosna 2007 r. wiosna/lato 2007 r. (kwiecieo-lipiec) Materiały promocyjne Materiały promocyjne przygotowane w ramach ŁKT zawierają folder promocyjny powiatu lubaoskiego w trzech językach (polskim, czeskim i niemieckim), same karty (podobne do plastikowych kart kredytowych) wraz z dołączonym miniprzewodnikiem, który zawiera wykaz podmiotów uczestniczących w systemie rabatowym (zdjęcie obiektu, kontakt, dane na temat oferty ogólnej i usługi objętej rabatem). Natomiast, hotele będące członkami ŁKT otrzymują bloczki Karty Gościa. Materiał promocyjny Nakład Karta turystyczna Miniprzewodnik Folder promocyjny Bloczki z Kartą Gościa Finansowanie Karta turystyczna została wprowadzona w ramach turystycznego projektu promocyjnego współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Inicjatywy Wspólnotowej Interreg III A Wolny Kraj Związkowy Saksonia- Rzeczpospolita Polska (województwo dolnośląskie) w Euroregionie Nysa oraz z budżetu paostwa. 77

78 Łączny koszt projektu to ,00 złotych. Struktura finansowania projektu z różnych źródeł wyglądała następująco: Środki z Interreg III A (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego): 75 % Budżet paostwa: 10% Powiat lubaoski: 15 % Karta a monitoring ruchu turystycznego Regionalna karta turystyczna pozwala na monitoring ruchu turystycznego. W raporcie przygotowanym w połowie października 2007 roku po pierwszym letnim sezonie turystycznym, kiedy wprowadzano program, 254 karty zostały rozdane turystom, którzy skorzystali z noclegu w hotelach objętych programem w okolicach Lubania. Do połowy października 2007 roku: ( obiektów udzielono ponad osobonoclegów (dane bez dwóch dużych okazicielom Łużyckiej Karty Turystycznej wraz z osobami towarzyszącymi, z usług innych niż nocleg korzystało 205 turystów z Łużycką Kartą Turystyczną. 62 Liczba noclegów w danym hotelu objętym programem jest rejestrowana na specjalnych formularzach, które są następnie przekazywane do biura promocji powiatu lubaoskiego: 62 Źródło: 78

79 Raport na temat korzystania z usług innych niż noclegi zawiera poniższy formularz. Poniższy wykres zawiera dane o okazicielach ŁKT i osobach towarzyszących, które zatrzymały się na nocleg w hotelach objętych programem w okolicach Lubania do października 2007: Ilośd i kraj pochodzenia okazicieli ŁKT Źródło: 79