Zajęcia nr 3 Temat: MontaŜ instalacji elektrycznej Instalacje elektryczne niskiego napięcia są powszechnie stosowane w pomieszczeniach mieszkalnych jak i w pomieszczeniach przemysłowych. Instalacja ta ma na celu zasilanie oświetlenia oraz urządzeń AGD-RTV w pomieszczeniach mieszkalnych i oświetlenia oraz maszyn u urządzeń wytwórczych obiektach przemysłowych. Instalacje te wykonuje się w oparciu o schematy i plany. Plan instalacji elektrycznej zawiera podstawowe informacje potrzebne do jej wykonania, takie jak trasy przewodów, punkty odgałęźne, punkty świetlne gniazda wtyczkowe, łączniki, odbiorniki siłowe, tablice rozdzielcze, rury. Zawiera równieŝ opis zawierający dane przewodów i określające sposoby ich ułoŝenia. Symbole stosowane na planach przedstawiono w tablicy 1 Tablica 1. Symbole graficzne i oznaczenia w planach instalacji elektrycznych Przewody i linie a) ułoŝone na stałe b) ruchome przewody szynowe: jeden przewód dwa przewody trzy przewody n przewodów Przewody, którymi dopływa energia a) od góry b) od dołu Przewody, którymi odpływa energia a) od góry b) od dołu Sposoby prowadzenia linii a) na tynku, murze, ścianie b) pod tynkiem c) w tynku d) w podłodze e) pod sufitem f) w rurze ochronnej g) na wspornikach h) w korytku i) na drabince kablowej j) na izolatorach Oznaczenie rodzaju rur instalacyjnych rura izolacyjna, płaszczowa rura stalowa rura gazowa rura winidurowa Bezpiecznik topikowy wkrętowy 2 szt. gniazda 25 A, wkładki topikowe 10 A Łączniki instalacyjne a) wyłączniki 1-, 2-, 3-biegunowy b) grupowy, jednobiegunowy c) szeregowy, jednobiegunowy d) zmienny (schodowy), jednobiegunowy e) krzyŝowy, jednobiegunowy f) przycisk rip, rb rs rg rw
Gniazdo wtyczkowe a) dwubiegunowe b) trójbiegunowe c) ze stykiem ochronnym d) dwubiegunowe podwójne Wtyczka a) dwubiegunowa b) dwubiegunowa ze stykiem ochronnym c) n-biegunowa Punkt świetlny z Ŝarówką: a) symbol ogólny Ŝarówka 60W b) w obwodzie światła specjalnego, np. zapasowego c) w obwodzie światła bezpieczeństwa d) w obwodzie światła ewakuacyjnego e) z reflektorem Punkt świetlny z lampą fluorescencyjną (świetlówką) Punkt świetlny z lampą wyładowczą rtęciową Zaciski, puszka odgałęźna Skrzynka przyłączowa Grzejnik elektryczny Tablica rozdzielcza we wnęce o wymiarach axbxc Rozdzielnica skrzynkowa, szafa rozdzielcza Wyłącznik samoczynny niskiego napięcia Licznik kw h Schemat instalacji elektrycznej podaje sposób połączeń i zabezpieczenia poszczególnych obwodów występujących w instalacji najczęściej stosuje się schematy jednoliniowe. Instalacja elektryczna w pomieszczeniach nie powinna kolidować z innymi rodzajami instalacji, jak np. centralnego ogrzewania, wodną, gazową, kanalizacyjną, kominową. Instalacja elektryczna powinna być oddalona o min. 0,6m od tego typu instalacji. Ze względu na moŝliwość przegrzania nie powinna być prowadzona w pobliŝu pieców, kominów i centralnego ogrzewania. Co najmniej jeden wyłącznik oświetlenia powinien znajdować się przy drzwiach. Przewody prowadzi się po liniach prostych, równolegle do krawędzi ścian i stropów. Rys. A.1. Wskazówki do rozmieszczenia instalacji elektrycznej
Rys. A.2. Plan instalacji elektrycznej na parterze domu jednorodzinnego Rys. A.3. Schemat instalacji w budynku mieszkalnym Instalacja moŝe być prowadzona na wiele sposobów. W pomieszczeniach mieszkalnych, handlowych i biurowych ze względów estetycznych staramy się ją ukryć. W pomieszczeniach przemysłowych jest prowadzona tak, Ŝeby zapewnić maksymalną funkcjonalność i być dostępną do naprawy lub modernizacji. RozróŜniamy następujące sposoby prowadzenia instalacji: pod tynkiem, w tynku, na tynku, w rurze ochronnej, na wspornikach, na drabinkach kablowych, na izolatorach, w korytkach.
Rys. A.4. Mocowanie rur stalowych Rys. A.5. Sprzęt do mocowania przewodów kabelkowych Rys. A.6. Mocowanie rur winidurowych w uchwytach spręŝystych
Rys. A.7. Sposoby mocowania rur pod tynkiem Rys. A.8. Zakończenie rury płaszczowej Rys. A.9. Mocowanie przewodów wtynkowych gwoździami Rys. A.10. Instalacje elektryczne w korytkach (listwach) Rys. A.11. Rozmieszczenie uchwytów do mocowania przewodów kabelkowych: a=8 10 cm, b=30 cm c=60 cm
Materiały dydaktyczne wyłącznie do uŝytku uczniów klas elektrycznych i elektronicznych Śląskich Technicznych Zakładów Naukowych w Katowicach. Niniejsze materiały stanowią ilustrację do wprowadzeń teoretycznych przeprowadzonych na warsztatach szkolnych według podręcznika podanego w literaturze. Zamieszczone ilustracje są chronione prawami autorskimi autorów podręcznika. Literatura: E.Musiał Instalacje i urządzenia elektroenergetyczne WSiP Warszawa 1998 G.Bartodziej, E.KałuŜa Aparaty i urządzenia elektryczne WSiP Warszawa 1997