1 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

1 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

Czynnik chłodniczy R32 Zasady wykonawstwa i serwisowania. mgr inż. Wojciech Lisek 2 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

Treść: 1. Regulacje dotyczące F-gazów 2. Charakterystyka R32 3. Podstawy palności i wybuchowości 4. Zasady bezpieczeństwa podczas transportu i przechowywania jednostek/butli z czynnikiem 5. Wnioski: Bezpieczne korzystanie z R32 6. Narzędzia dla R32 7. Montaż jednostki na R32 8. Urządzenia na R32 firmy Daikin 3 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

1. Regulacje dot. F-gazów : wycofanie urządzeń dla chłodnictwa Dla domowych urządzeń chłodniczych: wycofanie czynników chłodniczych z GWP 2500 w nowych urządzeniach od 2020 (poza instalacjami poniżej -50 C) Domowe urz. chłod.. Domowe lodówki/zamrażarki z HFC GWP 150 Produkty wycofane od 1/1/2015 Urz. komercyjne Lady chłodnicze/mroźnicze do użytku komercyjnego (systemy zamknięte hermetycznie) z HFC : GWP 2500 produkty zostaną wycofane od 1/1/2020 GWP 150 produkty zostaną wycofane od 1/1/2022 (wydajność 40kW lub więcej) Systemy kaskadowe mogą używać HFC o GWP< 1500. 4 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

1.1.Wartości GWP wg obecnych i nowych regulacji dot. F-gazów Global Warming Potential oznacza potencjał tworzenia efektu cieplarnianego przez fluorowane gazy cieplarniane w stosunku do dwutlenku węgla. Potencjał tworzenia efektu cieplarnianego (GWP) jest obliczany na podstawie 100-letniego potencjału cieplarnianego 1 kg gazu w stosunku do 1 kg CO2 Czynnik chłodniczy GWP wg obecnych Reg. Dot. F-gazów GWP wg nowych Reg. Dot. F-gazów Na podstawie 3-ciej poprawki do raportu IPCC Na podstawie 4-tej poprawki do raportu IPCC HFC R32 550 675 R125 3400 3500 R134a 1300 1430 R143a 4300 4470 R404A (mieszanina 44% R-125 + 52% R143a + 4% 134a) 3784 3922 R410A (mieszanina 50% R32 + 50% R125) 1975 2088 HFO (nienasycone HFC) R1234yf - 4 R1234ze - 7 Nie HFC R744 (CO 2 ) 1 1 R290 (propan) - 3 R717 (amoniak) - 0 5 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

2: Charakterystyka R32 1. R32, a inne F-gazy 2. Dlaczego R32 3. Kwestia palności 4. Gęstość R32 6 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

2.1. R32, a inne F-gazy R32 R410A R22 Kategoria HFC HFC HCFC Wzór chem. CH 2 F 2 CH 2 F 2 / CHF 2 CF 3 CHClF 2 Skład (skład %) Temperatura wrzenia ( C) - R32/R125 (50/50 wt%) -51.7-51.5-40.8 ODP* 1 0 0 0.055 GWP* 2 675 2100 1810 - Typ oleju* 3 Olej syntetyczny (ether) Olej syntetyczny (ether) Olej syntetyczny (suniso) *1: Odpowiadające wartości ODP na podstawie R12=1 *2: Informacje z IPCC 4th Assessment Report 7 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

2.1 R32, a inne F-gazy Palność R32 R410A R22 Niewielka palność (A2L) Brak palności (A1) Brak palności (A1) Toksyczność Nie Nie Nie Ciśnienie* 3 1.6 1.6 1 *3: Wartości ciśnienia w odniesieniu do R22 jako wartości 1 8 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

2.2. Dlaczego R32? R32 CZYNNIK CHŁODNICZY PRZYJAZNY ŚRODOWISKU 2500 2000 1500 1000 500 0 2090 2027 1810 1810 GWP -67% 675 463 CO2 eq. emission -77% 3.50 3.00 2.50 2.00 1.50 1.00 0.50 0.00 2.68 2.80 +4% Cooling Performance (kw ) 3.25 3.08 +5% 0.75-29% 0.53 COP Charge (kg ) R22 R410A R32 R410A R32 Zalety R32 nad R410A Niższy współczynnik GWP Wyższa przewodność cieplna Mniejsza lepkość (mniejszy spadek ciśnienia) Mniejsza gęstość (mniejsza ilość czynnika) 1-składnikowy czynnik chłodniczy 9 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

2.3. Klasa palności Wg. ASHRAE 34 oraz ISO 817, R32 jest nieznacznie palnym gazem 10 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

2.3. Klasyfikacja palności i toksyczności Klasyfikacja palności R32 = 2L Propan R32 Klasa A: Brak toksyczności* Klasa B: Wysoka toksyczność Klasa 3: Wysoka palność A3 B3 Klasa 2: Niższa palność Klasa 1: Brak palności A1 B1 A2 A2L B2 B2L GRUPA BEZPIECZEŃSTWA R410A / R22 Amoniak *Klasa A oznacza czynniki, dla których toksyczność nie została zidentyfikowana przy koncentracji mniejszej lub równej 400 ppm 11 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

2.4 Gęstość R32 1. Lokalizacja instalacji określa wybuchowość/palność 2. W przypadku wycieku, większy ciężar właściwy 3. Obniżenia poziomu podłogi w pomieszczeniach (rowki, rynny, studzienki ) ryzyko akumulacja! 4. Zapewnienie wentylacji 12 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

3: Podstawy palności i wybuchowości 1. Warunki zapłonu czynnika chłodniczego 2. Test zapłonu wyciekającego czynnika R32 13 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

3.1 Warunki zapłonu czynnika chłodniczego Zapłon czynnika chłodniczego R32 nastąpi, jeżeli zostaną spełnione jednocześnie trzy warunki Należy zastosować odpowiednie działania prewencyjne, aby zapobiegać takim sytuacjom. Wystąpienie wycieku czynnika Obecność tlenu Np. kontakt z gorącą powierzchnią o temp. Powyżej 650 oc Obecność /kontakt ze źródłem zapłonu 14 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

3.2 Test zapłonu wyciekającego czynnika R32 Test prędkości spalania: 15 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

3.2 Test zapłonu wyciekającego czynnika R32 0g R32 400g R32 800g R32 16 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

4. Zasady bezpieczeństwa podczas transportu i przechowywania jednostek/butli z czynnikiem 1. Minimalna wentylacja w samochodzie 2. Zablokowany R32 w obiegu chłodniczym UWAGA 17 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

4.1 Minimalna wentylacja w samochodzie Rozwiązanie: R32 cięższy niż powietrze = wentylacja (w dolnej części samochodu)! Ciągła wentylacja podczas jazdy Zakaz palenia UWAGA Uwaga: Instalator powinien przyjąć takie same zasady bezpieczeństwa dla transportu acetylenu do lutowania. 18 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

4.2. Zablokowany R32 w obiegu chłodniczym podczas naprawy Odzyskaj czynnik chłodniczy, aby porównać odzyskaną ilość, z ilością fabryczną czynnika. Używaj azotu w czasie lutowania + sprawdź czy jest przepływ Zawsze wycinaj części, które mają być naprawione. Jeżeli wycięcie części jest niemożliwe, to nakłuj rurę 19 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

5: Wnioski: bezpieczne wykorzystanie R32 1. Przegląd 2. R32 - Co jeżeli? 20 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

Kwestia Problem bezpieczeńst wa? Działania prewencyjne R32, a R410A? 1 Transport Koncentracja R32 Wentylacja Tak samo 2 Emisja podczas ściągania próżni 3 Emisja podczas odłączania węża pod ciśnieniem z R32 4 Emisja podczas podłączania/odłączania węży Koncentracja R32 Koncentracja R32 Koncentracja R32 5 Całkowita emisja czynnika Koncentracja R32 6 Zassanie powietrza podczas wypompowania 7 R32 zablokowany w obiegu czynnika chłodniczego podczas naprawy Mieszanina palna R32 i O 2 Mieszanina palna R32 i O 2 21 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek Brak zagrożeń Wentylacja Wentylacja Wentylacja UNIKAĆ sprawdź manometr UNIKAĆ przepłukać azotem + sprawdzić przepływ lub wyciąć część lub przebić rurę Tak samo Tak samo Tak samo Tak samo Sprawdź manometr Tak samo

5.2 R32 - Co jeżeli? 1. W pomieszczeniu wykonywane są naprawy? Upewnij się, że działa wentylacja mechaniczna (wentylator) (+ 500 m³/ h), która zapewni dopływ świeżego powietrza oraz pozwoli na usunięcie R32 z pomieszczenia, dzięki czemu uniknie się wzrostu stężenia powyżej dolnej granicy wybuchowości. 2. Naprawa jest wykonywana na zewnątrz? Wymuszona wentylacja jest wymagana tylko wtedy, gdy istnieje ryzyko akumulacji czynnika na otaczających ścianach lub w przypadku, gdy urządzenie jest zamontowane poniżej poziomu terenu. 22 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

5.2 R32 - Co jeżeli? 3. Wystąpi niezamierzony wyciek R32? Upewnij się, czy jest odpowiednia wentylacja. W przypadku niezamierzonego wycieku R32, odłącz zasilanie od wszystkich urządzeń i spróbuj ugasić jakikolwiek otwarty ogień. Ewakuuj się z pomieszczenia zaczekaj, aż cały czynnik chłodniczy uwolni się i odparuje. 23 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

5.2 R32 - Co jeżeli? 4. Powietrze dostanie się do wnętrza układu chłodniczego? W każdym układzie chłodniczym należy unikać dostania się powietrza (tlenu) do jego wnętrza. Zaleca się, aby po opróżnieniu urządzenia, lub gdy nie ma żadnych wątpliwości, że powietrze mogło przedostać się do systemu, zmierzyć ciśnienie/temperaturę nasycenia. Wykorzystaj wykres ciśnienia / temperatury, aby sprawdzić, czy jakikolwiek inny gaz nie dostał się do systemu. 24 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

5.2 R32 - Co jeżeli? 5. Czynnik R32 zostanie zablokowany wewnątrz układu chłodniczego? Zawsze należy sprawdzić, czy czynnik chłodniczy nie pozostał w obiegu poprzez płukanie azotem przed rozpoczęciem prac lutowniczych + upewnij się, że jest przepływ azotu. Odzyskaj czynnik chłodniczy w celu sprawdzenia ilości odzyskanej z ilością naładowaną fabrycznie. Zawsze wycinaj elementy, które muszą być naprawione. Jeżeli wycięcie rury jest niemożliwe, przebij ją 25 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

5.2 R32 - Co jeżeli? 6. Dodatkowe środki ostrożności: Należy zachować środki ostrożności podczas wykonywania prac elektrycznych oraz wymiany podzespołów elektrycznych. Zachowaj odpowiednią odległość od potencjalnych przyczyn pożaru (źródeł zapłonu), takich jak kotły gazowe i grzejniki elektryczne, w miejscu, gdzie wykonywany jest montaż urządzeń klimatyzacyjnych, ich naprawy lub prace o podobnym charakterze. Sprawdź, czy w pobliżu nie znajdują się niebezpieczne lub łatwopalne przedmioty i upewnij się, czy w pobliżu jest gaśnica, Po wejściu gazu w kontakt z otwartym płomieniem lub innym materiałem ogrzewa się on do 300 400ºC i powoduje rozkład termiczny, 26 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

5.2 R32 - Co jeżeli? Wymień części zamienne określone przez producenta Nie należy modyfikować ani dodawać żadnych dodatkowych obciążeń indukcyjnych / pojemnościowych do obwodu. Wymień uszkodzone elementy, tylko na części określone przez producenta. Środki ostrożności podczas opróżniania i ładowania układu Nie należy przeładować systemu chłodniczego. Upewnij się, że sprzęt wykorzystywany do napełniania układu, nie jest zanieczyszczony przez inne czynniki chłodnicze. 27 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

6.1. Narzędzia dla R32: Manometr Specjalny manometr dla R32 jest dostarczany przez Panimpex. 28 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

6.2 Elektroniczny wykrywacz nieszczelności R32 Elektroniczny wykrywacz nieszczelności R32 jest dostarczany przez Mastercool. 29 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

6.3 Stacja odzysku R32 Stacja odzysku dla R32 jest dostarczany przez Mastercool. 30 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

7. Montaż jednostki na R32: Jednostki zostały zamontowane na przesuwanym podeście. Instalacja i okablowanie zostały wykonane zgodnie z instrukcją montażu. 31 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

7.1 Próba ciśnieniowa wykonana azotem Aby upewnić się, że nie ma nieszczelności na połączeniach kielichowych, został wykonany test szczelności za pomocą azotu. Napełnić do ciśnienia 40 bar (jest to ciśnienie fabryczne) i należy szukać nieszczelności przy użyciu płynu lub stosując ultradźwiękowy wykrywacz nieszczelności. 32 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

7.2 Napełnianie R32 (zgodnie z IEC i EN 60335-2-40) Do napełniania czynnika R32 wymagane jest: 1. Wiedza dotycząca bezpieczeństwa 2. Wykrywacz nieszczelności R32 3. Manometr dla R32 4. Butla na czynnik R32 5. Waga 6. Wentylacja, jeżeli odbywa się to w pomieszczeniu 7. Zaleca się by na stanowisku pracy znajdowała się gaśnica 33 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

7.3 Napełnianie R32: manometr Przed rozpoczęciem napełniania, węże od manometru muszą być wypróżniowane, aby nie dopuścić, żeby wilgoć, albo gazy dostały się do jednostki. Specjalny manometr ze skalą dla R32 (firmy Panimpex) został użyty podczas testu. 34 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

7.4 Napełnianie R32: butla z czynnikiem Do testów otrzymaliśmy butlę 45kg R32 z firmy Arkema (mniejsza butla nie była dostępna) Charakterystyka: - Czerwone oznaczenie (substancja palna) - Lewy gwint (ARAB art. 359B) - Min ciśnienie testowania 48bar - Potrzebna przejściówka z lewego na prawy gwint 35 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

7.5 Napełnianie R32: waga Aby upewnić się, że właściwa ilość czynnika R32 została doładowana, wymagane jest użycie wagi. np. dla urządzeń RXS35J ładunek fabryczny wynosi 0.960 kg. Regulacje dla F-gazów: zalecane jest prowadzenie ewidencji. Musimy zapisać ile czynnika pobraliśmy z butli i do jakiej jednostki został naładowany. 36 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

8. Urządzenia na R32 Daikin Daikin Emura FTXJ-LW/S + RXJ-L Sezonowa efektywność do A+++ Zdobywca nagrody "Reddot design award" w roku 2014, German Design Award Special Mention 2015, Focus Open 2014 Silver i Good Design Award 2014 Sterownik online (opcjonalny) Wybór jednostki na R32, redukuje wpływ na środowisko o 68% w porównaniu z urządzeniem na R410a 37 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

8. Urządzenia na R32 Daikin Ururu Sarara FTXZ-N + RXZ-N Pierwsza na rynku europejskim pompa ciepła powietrze - powietrze z czynnikiem chłodniczym R-32 SEER + SCOP = A+++ w całym zakresie Unikalne połączenie nawilżania, osuszania, wentylacji oczyszczania powietrza oraz ogrzewania i chłodzenia w 1 systemie Zdobywca nagrody "Reddot design award" w roku 2013 Sterownik online (opcjonalny) 38 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

8. Urządzenia na R32 Daikin Daikin Professional FTXM-K + RXM-L Sezonowa efektywność do A++ Wybór jednostki na R32, redukuje wpływ na środowisko o 68% w porównaniu z urządzeniem na R410a Dyskretny, nowoczesny design. Wysokiej jakości wykończenie obudowy matowe, krystalicznie białe Sterownik online (opcjonalny) 39 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek

Dziękuję za uwagę 40 R32 ZASADY WYKONAWSTWA I SERWISOWANIA. Wojciech Lisek