GMINA ZAKRZÓWEK INFORMATOR PRZYRODNICZO-TURYSTYCZNY
Szanowni Państwo Mam przyjemność zaprosić Państwa do lektury publikacji prezentującej gminę Zakrzówek. Naszym potencjałem są żyzne gleby oraz położenie na terenie Kraśnickiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, malownicza dolina Bystrzycy oraz nieskażona przyroda, bogata flora i fauna. Ciekawy krajobraz Roztocza i Wyżyny Lubelskiej stanowią dobre warunki do wypoczynku i rekreacji. Zapewniając o życzliwości władz lokalnych oraz gościnności mieszkańców zachęcam Państwa do odwiedzenia naszej gminy. Życzę przyjemnego pobytu i miłych wrażeń. Z poważaniem Wójt Gminy Zakrzówek Grzegorz Lemiecha Gmina Zakrzówek Gmina Zakrzówek położona jest na pograniczu dwóch makroregionów fizyczno-geograficznych, należących do Wyżyny Lubelsko-Lwowskiej. Jej część centralna oraz północno-zachodnia leżą w obrębie Wyżyny Lubelskiej, zajmując fragmenty 3 subregionów: lekko falistej Wyniosłości Giełczewskiej, obniżonego Padołu Zamojskiego oraz pagórkowatych Wzniesień Urzędowskich. Rzeka Bystrzyca bierze swój początek w Sulowie. Jest ona jednym z większych dopływów rzeki Wieprz. W Zakrzówku tworzy zalew. Gmina Zakrzówek posiada ciekawe cechy krajobrazu naturalnego, przede wszystkim malowniczą dolinę Bystrzycy, który wzbogacony jest elementami krajobrazu kulturowego. Składają się na nie przede wszystkim: tradycyjny układ pól, zachowane zabytki zabudowy wiejskiej, kościoły, przydrożne kapliczki oraz pozostałości dawnych zespołów dworskich. Na obszarze gminy znajduje się kilka zbiorników wodnych (w Zakrzówku, Sulowie i Studziankach). W gminie Zakrzówek została wyznaczona ścieżka dydaktyczna pt. Osobliwości przyrodnicze Zakrzówka, która liczy ok. 11 km i podzielona została na 8 przystanków. Trasę ścieżki można przebyć rowerem lub pieszo. Obszar gminy Zakrzówek zachował w znacznej części walory krajobrazowe typowe dla wsi polskiej. Znaczna część walorów przyrodniczych naszej miejscowości znajduje się pod ochroną prawną. Szczególnie cenne są pagórkowate, przecinane wąwozami tereny przeważające w części południowej, które zostały włączone w granice Kraśnickiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (KOChK). W jego obrębie znajduje się łącznie prawie połowa powierzchni gminy.
Osobliwości przyrodnicze gminy Pomniki przyrody dęby szypułkowe Dolina rzeki Bystrzycy Aktywny wypoczynek Walory przyrodnicze gminy Zakrzówek zapewniają warunki do uprawiania różnych form turystyki. PIESZO Sieć licznych dróg polnych i leśnych, ścieżek, wąwozów dają możliwość wędrowania, spacerowania i poznawania najbliższej okolicy. Są też świetne warunki do uprawiania Nordic Walking. NA STOKU W Sulowie funkcjonuje stok narciarski z dwoma wyciągami (350 i 100 m), oślą łączką (75 m), wypożyczalnią sprzętu. Prowadzona jest nauka jazdy na nartach, organizowane są kuligi. Stok posiada zaplecze gastronomiczne i parkingowe. KAJAKIEM Warunki do uprawiania tego typu aktywności daje zalew w Zakrzówku i rzeka Bystrzyca. Lasy i wąwozy Flora i fauna ROWEREM Przez gminę Zakrzówek przebiega 5 tras rowerowych, o łącznej długości ponad 250 kilometrów, prowadzących tak drogami gruntowymi, jak i szosami przez malownicze okolice KONNO Jedną z atrakcji gminy jest jazda konna dla dzieci i dorosłych u p. Kłosowskich.
ZAKRZÓWEK Zakrzówek założony został pierwotnie jako wieś na prawie polskim między rokiem 1284 a rokiem 1360, w dobrach ziemskich zakonu cystersów z Koprzywnicy (koło Sandomierza). Nieco później, w bezpośrednim sąsiedztwie, powstały kolejne wsie klasztorne Rudnik i Rciszyn. RUDNIK Rudnik rozciąga się na długość 5 km. Położony jest w dolinie cieku wodnego Rudawki, będącej prawym dopływem Bystrzycy po zachodniej stronie Wyniosłości Giełczewskiej Wyżyny Lubelskiej i Roztocza Zachodniego, na pograniczu Kraśnickiego Parku Krajobrazowego. Północna część Rudnika zwana Masne Doły to tereny malownicze, podmokłe jak cały teren wokół cieku wodnego przepływającego przez wieś. W Rudniku Pierwszym znajduje się gospodarstwo agroturystyczne, prowadzone przez Małgorzatę i Piotra Jamrozów, oferujące zakwaterowanie i wyżywienie. MAJDAN-GRABINA Wieś Majdan-Grabina rozciąga się na ciekawie i malowniczo ukształtowanych wzniesieniach. Na terenie pól Majdanu-Grabiny znajdują się jedne z najstarszych śladów osadnictwa w gminie Zakrzówek, powstałe ok 10-12 tys. lat przed nasza erą. Niektórzy historycy udowadniają, że już w latach 1360 1382 na terenach zajmowanych obecnie przez Majdan istniała wieś klasztorna Rczyszyn. We wsi funkcjonuje szkoła podstawowa, działają organizacje społeczne takie jak Ochotnicza Straż Pożarna, Koło Gospodyń Wiejskich i Zespół Dziecięcy. Rudnicki pieróg jaglany Pierogi są nadal główną potrawą podawaną podczas festynów i konkursów kulinarnych promujących regionalną kuchnię. Od 18. 06. 2009r. rudnicki pieróg jaglany znajduje się na liście produktów tradycyjnych.
SULÓW Sulów to wieś licząca około 1000 mieszkańców, położona w gminie Zakrzówek. Sulów od wschodu graniczy z Majdanem Grabiną i Studziankami, od południa z Blinowem, od zachodu z miejscowością Góry, od północy z Zakrzówkiem Wsią. Wieś zajmuje obszar 1241 ha. Miejscowość jest położona nad źródłami Bystrzycy. STUDZIANKI Studzianki to wieś położona w dolinie suchej, w pd. wsch. części gminy Zakrzówek, na pograniczu Wyniosłości Giełczewskiej i Roztocza, na obszarze Kraśnickiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Na skraju lasu prawego zbocza doliny znajduje się najwyższy punkt gminy Zakrzówek: 289.6 m. n.p.m.. Ze zbocza doliny rozciąga się piękny widok na obszar Roztocza Zachodniego. BYSTRZYCA Bystrzyca jest najstarszą wsią w gminie Zakrzówek. O wczesnym jej powstaniu świadczy sama nazwa topograficzna, pochodząca od miejscowej rzeki. Krajobraz tutejszy charakteryzują, otaczające dolinę rzeki pagórkowate wzniesienia, poprzecinane licznymi wąwozami. Przy czym, prawe zbocze jest wyższe i bardziej strome, lewe zaś łagodne. Pierwsze ślady osadnictwa na obszarze dzisiejszej miejscowości sięgają czasów prehistorycznych. Zalążki stałego osadnictwa zawiązywały się tu we wczesnym średniowieczu (VIII w. n.e.). W pd. zach. części lasu znajduje się sieć wąwozów. We wsi zachował się drewniany młyn parowy z ok. 1910r. (obecnie elektryczny). We wsi działa nowoczesna biologicznomechaniczna oczyszczalnia ścieków.