Wyzwania dla polskiego środowiska matematycznego z punktu widzenia PTM (opracował W. Marzantowicz) Polskie Towarzystwo Matematyczne (PTM) stowarzyszenie zrzeszające osoby związane z matematyką polską. Jego cele, to (ze statutu PTM) a. reprezentowanie opinii i interesów polskiego środowiska matematycznego; b. krzewienie kultury matematycznej, w tym wspieranie edukacji matematycznej i popularyzacja matematyki; c. wspieranie badań matematycznych i zastosowań matematyki; d. dbałość o zachowanie tradycji matematyki polskiej; e. integracja polskiego środowiska matematycznego, w tym podtrzymywanie więzi z matematykami polskimi pracującymi za granicą; f. dbałość o należytą organizację i warunki pracy matematyków polskich.
Trudno precyzyjnie zdefiniować przed kim ma reprezentować i czyją opinie ma PTM wyrażać, bo należało by precyzyjnie zdefiniować co to znaczy środowisko matematyczne. Zostawimy to innym, a środowisko matematyczne potraktujemy jak najbardziej szeroko zaliczając do niego nie tylko osoby, które lubią, czy nawet kochają matematykę, aż do tych którzy dzięki niej mają pracę i przez to czuja się częścią tego środowiska. Zresztą dokładniejszy opis pojawi się przy omawianiu następnych punktów punktów. Podobnie jest z potencjalnymi adresatami opinii, które PTM ma w imieniu środowiska ma wyrażać, reprezentując jego interes. Jest ich wielu, od centralnych organów administracji państwowej jak ministerstwa, organy samorządowe, zwłaszcza związane z edukacją, inne grupy zawodowe i ich organizacje (zwłaszcza towarzystwa naukowe i stowarzyszenia nauczycielskie) w tym stowarzyszenia międzynarodowe, niezwykle obecnie ważne media, organizacje pracodawców, firmy w swym działaniu wykorzystujące matematykę, w ogólności całe społeczeństwo, a w tym także samo środowisko matematyczne jako nie tylko podmiot tworzenia opinii ale też ich adresat.
Ad.1 Reprezentowanie: i) w Organach Centralnych KEJM, NCN desygnowani przedstawiciele zostali wybrani być może dlatego, że PTM nie jest jedną z jednostek, jednostek ocenianych, czy których pracownicy są oceniani. ii)wspólna akcja wraz z KM PAN i IMPAN w sprawie nowelizacji o stopniach i tytułach (warunek konieczny do tytułu =3 doktorantów). iii) Próba akcji o blok nauk ścisłych jako przeciwwaga naciskom politycznym ustanowienia bloku humanistycznego. iv) W przeszłości zdecydowane stanowisko w sprawie programu matematyki w szkole i obowiązkowej matury z matematyki. i) Lepsza współpraca z innymi stowarzyszeniami i organizacjami mającymi podobne cele: od towarzystw naukowych nauk używających metod matematycznych, poprzez stowarzyszenia, czasopisma nastawionych na matematykę jak SEM, FMW, PFM, Delta, Matematyka, aż po SNM. ii)lepsze przebicie się do mediów, np. dyżurny matematyk dla TV. Zagrożenia: Indywidualizm, brak chęci wspólnego działania, a nawet duża łatwość do obrażania się (wzajemnego). Anegdotyczny przykład możliwości działania: Sprawa wniosku WM& I UWr o kierunek zamawiany.
Ad.2 Było tego trochę przeszłości - w ostatnich latach, różne akcje akcje podejmowane głównie przez oddziały PTM, czy wymienione stowarzyszenia. -Białystok: Podlaskie Dni Matematyki, -Zielona Góra (Nowy Sącz): Matematyka bez Granic corocznie & wespół-zespól ze środków UE -Toruń: Kangur, -FMW, obecnie też PFM: mecze matematyczne, -Ligi i Zawody Matematyczne (różne Oddziały), -SEM: Olimpiady Matematyczne, -odczyty OGS, -plakaty Mathematical Moments PTM (OB, obecnie OP), - Delta. - konkurs im. S. Dicksteina i) zdobywanie środków finansowych (stały dopływ), wspólny nacisk na organa rządowe, samorządowe etc., ii) lepsza współpraca z nauczycielami matematyki stały dopływ utalentowanych uczniów na studia matematyczne, czyli warunek konieczny przetrwania środowiska. Przykład: Na ostatnim spotkaniu prezesów Europejskich Towarzystw Matematycznych uznano współpracę ze stowarzyszeniami nauczycieli i dydaktyków matematyki za jeden z (dwóch) najważniejszych priorytetów dla tychże towarzystw.
Ad. 3. PTM: organizacja wielu konferencji naukowych, zarówno lokalnych terytorialnie jak i środowiskowi, oraz dużych zjazdów bilateralnych AMS-PTM 2007, IMU-PTM 2011, 6ECM 2012, DMV-PTM 2014. Przy okazji promocja polskiego środowiska matematycznego (1 mówca plenarny, 2 zaproszonych w czasie 6ECM). Konkursy o Nagrody (Główne: im. Banacha, Steinhausa, Dicksteina), Nagr. Młodych Matematyków, nagroda im. Kuratowskiego (wraz z IM PAN), Nagroda im Banacha za najlepszą pracę doktorską- wraz z firmą Ericpol. Starania o odrębność w kryteriach ewaluacji numerycznej badań matematycznych (w KEJM & NCN). i) zwiększenie ilości wniosków o granty w matematyce, przy jednoczesnej dbałości o bardziej racjonalną, stymulującą politykę ich przyznawania (zagrożenie: ' koncentracja osobliwości finansowych tj. kominy grantowe ) ii)zwiększenie wpływu matematyki polskiej w IMU i innych organizacjach międzynarodowych tego typu. O ile średnia poziomu badań matematycznych w Polsce ciągle wzrasta, to brakuje w tej chwili w Polsce matematyków mających duży wpływ na między międzynarodową społeczność matematyczną. iii) Konsolidacja polskiego rynku wydawnictw matematycznych, choćby w kwestii ich dystrybucji i reklamy. Przygotowanie naszych wydawnictw do wejścia w epokę polityki open access. Na wspomnianym zjeździe prezesów towarzystw matematycznych uznano to jako drugi priorytetowych problemów dla niekomercyjnych wydawnictw matematycznych w skali Europy. W związku z tym EMS powołał specjalną komisję, która ma przygotować dokument na temat możliwych działań. środowiska.