Gminny Program Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Jordanowie Śląskim Diagnoza problemów alkoholowych na terenie gminy Jordanów Śląski Większość osób korzystających z alkoholu robi to w sposób rozsądny i powściągliwy ; jednak pewna część ludzi nadużywa alkoholu, co powoduje w sposób nieuchronny dużą ilość szkód i zagrożeń. Występują one we wszystkich społeczeństwach. Większość tych szkód jest związana z rozmiarami i stylem konsumpcji napojów alkoholowych, ale zależy również od skuteczności i zasięgu działań profilaktycznych i naprawczych. Alkohol jest także istotnym problemem życia społecznego gminy Jordanów Śląski. Fakt ten dokumentują statystyki GOPS, GKRPA,Policji oraz badania ankietowe. Informacje uzyskane z w/w instytucji wskazują że alkohol jest istotnym problemem korzystania ze świadczeń pomocy społecznej. GKRPA w 2005r przyjęła 4 wnioski dotyczące osób uzależnionych które skierowała na leczenie odwykowe ( od 1996r skierowano 49 osób ). Przeprowadzono również szereg rozmów z osobami współuzależnionymi. Komisariat Policji odnotował 5 interwencji domowych związanych z przemocą domową oraz 13 spraw przeciwko nietrzeźwym kierującym. W ciągu ostatnich lat nastąpiły gwałtowne zmiany w zakresie konsumpcji alkoholu przez młodzież. Wskazują na to wyniki ankiety przeprowadzone w Publicznym Gimnazjum listopadzie 2005r. Tak alkohol jak i inne środki odurzające budzą duże zainteresowanie pewnej grupy młodzieży. Zainteresowanie to koreluje z pewnymi czynnikami z których na pierwsze miejsce wysuwa się funkcjonowanie rodziny. Badana młodzież oceniła że w swojej rodzinie czuje się całkowicie dobrze i bezpiecznie tylko w 75 % badanej grupy (w 2003r. -79,07%). Styczność badanej młodzieży z nadużywaniem alkoholu w najbliższym otoczeniu dotyczy ważnego w epidemiologii zjawiska jakim jest zespół wyuczenia społecznego odsetek młodzieży mającej bezpośrednią styczność z problemem alkoholowym wyniósł 66% -(2003r -58%).
Wśród badanej młodzieży szkolnej odsetek osób używających alkoholu wyniósł 54.17% -( 2003r 11,30%). Wiek inicjacji alkoholowej wykazano pomiędzy 7 a 14 rokiem życia (2003r.pomiędzy 9 a 15 rokiem). Dominującym alkoholem jest nadal piwo, a miejscem inicjacji jest najczęściej własny dom, rodzina oraz prywatka. Bardzo niepokojący jest również wzrost zjawiska przemocy na pytanie czy zetknąłeś się z przemocą -35,42 % ankietowanych odpowiedziało że tak (2003r.- 9,68%). Osoby które zetknęły się z przemocą stwierdziły że sprawcą przemocy była w większości przypadków młodzież starsza a przemoc polegała głównie na pobiciu czy poniżeniu, miejscem gdzie zdarzyła się przemoc był autobus szkolny,boisko szkolne lub ulica. Respondenci z Publicznego Gimnazjum wypowiedzieli się również na temat przeciwdziałania alkoholizmowi, aż -79,17% ankietowanych wypowiedziało się że należy podjąć bardziej skuteczne działania w tym kierunku tak (2003r 76,19%). Wyniki ankiety są bardzo niepokojące gdyż prawie we wszystkich przypadkach wykazują tendencje wzrostowe w negatywnym tego słowa znaczeniu i potwierdzają tym samym duże znaczenie strategii profilaktycznych i edukacyjnych oraz wzmocnieniu czynników chroniących przed sięganiem po alkohol jak i wiedzy o konsekwencji picia. Polski model rozwiązywania problemów alkoholowych zakłada iż większość kompetencji i środków finansowych jest zlokalizowana na poziomie samorządów gmin, które na mocy ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi są podmiotem właściwym do rozwiązania problemów alkoholowych. Zgodnie z ustawą o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi wszystkie gminy w Polsce mają obowiązek prowadzić własną wyznaczoną lokalnymi potrzebami i zasobami politykę wobec alkoholu. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych sporządziła ranking najważniejszych problemów uzależnień na terenie gminy. Do kwestii najistotniejszych zaliczono: spadek wieku inicjacji alkoholowej, sprzedaż napojów alkoholowych osobom nieletnim, wzrost spożycia piwa w środowisku młodzieżowym, bardzo duże nadużywanie alkoholu w środowisku lokalnym,
patologizacja środowisk osób bezrobotnych, problem przemocy domowej, naruszania prawa przez nietrzeźwych kierowców. Powodem takiego stanu rzeczy może być coraz bardziej umacniająca się liberalizacja podejścia młodzieży i dorosłych do kwestii alkoholu i problemu uzależnień.
1.Postanowienia ogólne Rozdział I Zapisy Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych wynikają z zadań przypisanych gminie w ustawie o wychowaniu w trzeźwości, a także z zapisów w Gminnej Strategii Integracji I Rozwiązywania Problemów Społecznych, w której uznano alkoholizm za jedną z przeszkód w budowie zdrowego i obywatelskiego społeczeństwa lokalnego. Program wynika bezpośrednio z Celu strategicznego nr 5, który brzmi: Budowa zintegrowanego systemu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych na terenie gminy. Cele szczegółowe strategii określono jako: 1. Zapobieganie powstawaniu nowych problemów alkoholowych; 2. Zmniejszanie rozmiarów problemów, które aktualnie występują; 3. Zwiększenie zasobów niezbędnych do radzenia sobie z już istniejącymi problemami. W kierunkach działania wskazano natomiast jako najbardziej pożądane na terenie gminy: 1. Ograniczanie i zmiana struktury spożycia napojów alkoholowych. 2. Zmiana zachowań i postaw mieszkańców w sytuacjach związanych z alkoholem. 3. Wdrożenie stosownych form profilaktyki kierowanej w szczególności do dzieci i młodzieży. 4. Budowanie skutecznych form kontroli prawnej i społecznej nad szkodliwymi formami postępowania osób nadużywających alkoholu.
5. Zwiększenie skuteczności i dostępności terapii w zakresie nowoczesnych strategii i metod rozwiązywania problemów alkoholowych. 6. Przeciwdziałanie przemocy domowej. 2. Realizator Gminnego Programu Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz zasoby umożliwiające jego realizację Realizatorem Gminnego Programu Rozwiązywania Problemów Alkoholowych jest Urząd Gminy w Jordanowie Śl. Urząd Gminy realizując ustawowe zadania w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych współpracuje i opiera się w swych działaniach m.in. na takich instytucjach i osobach jak: 1. Klub Abstynent Samopomoc -organizacja pozarządowa, 2. Ośrodek Pomocy Społecznej, 3. Świetlice środowiskowe w Jordanowie Śląskim, Jezierzycach Wielkich i Wilkowiczkach 4. Punkt konsultacyjny dla osób uzależnionych i ich rodzin działających przy Ośrodku Pomocy Społecznej 5. Osoby przeszkolone (głównie nauczyciele) do realizacji programów profilaktycznych z dziećmi i młodzieży. Dorota Sokołowska nauczyciel Szkoły Podstawowej Domowi Detektywi, Cukierki, Studium działań związanych z tworzeniem placówek środowiskowych II stopnia Paweł Filipczak nauczyciel WF Szkoły Podstawowej Studium działań związanych z tworzeniem placówek środowiskowych I stopień Joanna Partyka pedagog szkolny Studium działań związanych z tworzeniem placówek środowiskowych II stopnia, Studium wiedzy o Profilaktyce Narkomanii Katarzyna Kozłowska nauczyciel Szkoły Podstawowej Studium działań związanych z tworzeniem placówek środowiskowych II stopnia Danuta Wertelecka nauczyciel Szkoły Podstawowej Spójrz inaczej
Ilona Ligas Cukierki Wioletta Majka Stangret i osoby współuzależnione Dziękuję Nie 6. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 7. W realizacji zadań z zakresu rozwiązywania problemów alkoholowych gmina współpracuje także z Policją, Szkołą Podstawową, Gimnazjum Publicznym, Kuratorem zawodowym Sądu Rodzinnego, Przychodnią Rodzinną łącznie z zaangażowaniem środków finansowych. 3.Źródła i zasady finansowania Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 1. Źródłem finansowania zadań Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych są środki finansowe budżetu gminy pochodzące z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych; 2. Zasady finansowania zadań Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych określa harmonogram wydatków stanowiący rozdział III niniejszego programu. 3. Za udział w posiedzeniach Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych jej członkom przysługuje wynagrodzenie w wysokości : - członkom GKRPA 6 % minimalnego wynagrodzenia za każde posiedzenie - sekretarzowi GKRPA 12 % minimalnego wynagrodzenia za każde posiedzenie.
Zadania Rozdział II Przedstawione kierunki działania będą realizowane w ramach zadań Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Za najważniejsze w 2006 roku uznano: Zadanie 1. Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu. 1. Prowadzenie punktu konsultacyjnego w Jordanowie Śląskim. 2. Zakup i rozpowszechnianie materiałów informacyjno-edukacyjnych. 3.Podejmowanie działań mających na celu rozpoznanie stopnia uzależnienia, zgodnie z napływającymi wnioskami jak i z inicjatywy własnej. 4.Wspieranie działalności Klubu Abstynenta Zadanie 2.Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie. 1. Budowanie lokalnej koalicji osób, służb, instytucji i organizacji w sprawie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. 2. Dofinansowanie działań i programów związanych z opieką psychologiczną i prawną dla rodzin dotkniętych problemem alkoholowym i przemocą realizowanych przez placówki publiczne, kościoły oraz instytucje i organizacje pozarządowe; 3. Zwiększanie skuteczności interwencji prawno-administracyjnych w sprawie przeciwdziałania przemocy i innych zaburzeń w funkcjonowaniu rodziny, spowodowanych piciem alkoholu. 4. Współpraca z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w zakresie wsparcia materialne rodzin, w których występują problemy alkoholowe. 5. Budowanie gminnego wsparcia dla ofiar przemocy domowej Niebieska Karta ; 6. Usprawnienie prac związanych z postępowaniem wobec mieszkańców gminy nadużywających alkoholu; 7. Kontynuacja działań poszerzających ofertę punktu konsultacyjnego dla ofiar przemocy w rodzinie Zadanie 3. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w szczególności dla młodzieży. 1. Realizacja programów profilaktycznych w szkołach m.in. Spójrz inaczej, Cukierki,
Dziękuję Nie. 2. Dofinansowanie świetlic środowiskowych i organizacja świetlicy socjoterapeutycznej. 3. Organizacja i finansowanie kampanii profilaktycznych lokalnych i udział w kampaniach ogólnopolskich. 4. Wspieranie działań podejmowanych przez lokalne koalicje trzeźwości. 5. Organizacja imprez dla młodzieży jako promocja zabawy bez środków psychoaktywnych. 6. Tworzenie warunków do powstawania alternatywnych miejsc spędzania czasu wolnego dla dzieci i młodzieży - powstawanie kawiarenek internetowych, klubów młodzieżowych, świetlic; 7. Opracowywanie, wydawanie i zlecanie druku broszur, biuletynów, ulotek i innych form służących oddziaływaniom profilaktycznym. 8. Wspieranie alternatywnych form spędzania wolnego czasu. 9. Dofinansowanie szkoleń i kursów specjalistycznych z zakresu pracy terapeutycznej z dziećmi oraz prowadzenia zajęć profilaktycznych w świetlicach. 10. Prowadzenie edukacji publicznej w tym szkoleń dla sprzedawców i właścicieli sklepów handlujących napojami alkoholowymi; Zadanie 4.Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych. 1. Współpraca ze stowarzyszeniami i innymi organizacjami pozarządowymi realizującymi programy o charakterze profesjonalnym. a. wspieranie finansowe i organizacyjne instytucji, stowarzyszeń i organizacji pozarządowych realizujących swe działania statutowe związane z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych; b. współpraca i wspieranie ruchów samopomocowych szczególnie AA, Al.-anon, Al.-ateen. 2. Współpraca z innymi organizacjami i jednostkami działającymi na rzecz rozwiązywania problemów alkoholowych. Zadanie 5.Podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art. 13 i 14 ustawy o wychowaniu w trzeźwości. 1. Podejmowanie interwencji w przypadku naruszenia zapisów ustawowych. 2. Występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego. Zadanie 6.Wspieranie i rozwój zatrudnienia socjalnego,
1. Systematyczny monitoring możliwości realizowania zadań ustawowych poprzez Centra Integracji Społecznej, 2. Poszukiwanie organizacji pozarządowych tworzących CIS. 3. Tworzenie sprzyjających warunków do powstania CIS na terenie gminy.