Gips Podłogi Knauf Konstrukcja i technika obróbki Systemy zabudowy suchej i systemy podłogowe 10/2009
Know-how Knauf w zakresie obróbki Kompedium Nowa europejska norma PN EN 13813 (Podkłady podłogowe oraz materiały do ich wykonania. Materiały. Właściwości i wymagania) zastąpiła dotychczas obowiązującą normę PN-62 B-10144 Norma PN EN 13813 definiuje właściwości i wymagania dotyczące zapraw jastrychowych. Jastrychy muszą odpowiadać wymaganiom normy PN EN 13813. Powinna to potwierdzać odpowiednia deklaracja zgodności wystawiona przez producenta. Zaprawy oznakowane symbolem CE spełniają te wymagania. Płynne jastrychy Knauf są odpowiednio oznakowane symbolem CE.
Spis treści Spis treści Przegląd produktów Płynne jastrychy Knauf 5 Masy niwelacyjne/produkty specjalne 6-7 Akcesoria do płynnego jastrychu 8-9 Rodzaje jastrychu 10 Jastrych zespolony 11 Jastrych na warstwie rozdzielczej 12 Podłogi podniesione 13 Jastrych na warstwie izolacyjnej 14-17 Jastrych grzewczy 18-21 Jastrych na drewnianych stropach belkowych 22 Jastrych na płytach LEWIS 23 Produkty specjalne System podłóg podniesionych Knauf Camillo 42-43 Kabel osuszający FE Knauf 44-45 Jastrych niwelacyjny Knauf 425 46-47 Jastrych niwelacyjny Knauf 425 na cienkiej warstwie ogrzewania podłogowego 48-49 Knauf Domani 24 50-51 Knauf Stretto 52-53 Knauf Schubo 54-55 Zaprawa Knauf EPO-Leicht 56-57 Środek impregnujący FE Knauf 58 Środek uszczelniający FE Knauf 59 Papa uszczelniająca Katja Sprint Knauf 60-61 Procesy robocze Prace wstępne 24 Temperatura obróbki 25 Regulowanie konsystencji 26 Technika wylewania i obróbki 26-27 Dylatacje 28-29 Technika maszynowa Maszyny do płynnych jastrychów Knauf 30-32 Logistyka 33 Kładzenie okładziny Suszenie 34 Równość/wilgotność resztkowa 35 Wytrzymałość powierzchniowa 36-37 Przygotowanie powierzchni 38-39 Alternatywne uszczelnienie w pom. wilgotnych 40 Układanie okładziny 41 Wskazówki dla wykonawców jastrychów 62 Właściwości techniczne i fizyczno-budowlane, wymiarowanie, protokół i przepisy dotyczące nagrzewania Właściwości techniczne i fizyczno-budowlane płynnego jastrychu/j. szybkowiążącego 64-65 mas niwelacyjnych Knauf 66 Wytłumienie odgłosu kroków 67-73 Izolacja cieplna 74-75 Izolacja od dźwięków powietrznych 76 Ochrona przeciwpożarowa 77 Przepisy dot. nagrzewania/protokoły nagrzewania: Ogrzewanie podłogowe wodne 78-79 Ogrzewanie podłogowe elektryczne Ogrzewanie elektryczne powierzchniowe 80-81 Inne produkty Knauf do zastosowań podłogowych 82-83 2 03 3
Płynne jastrychy Knauf Kompletny system do budowy podłóg Płynne jastrychy Knauf FE 50 Largo, FE 80 Allegro i FE 25 A tempo to gotowe, wstępnie zmieszane zaprawy suche, które rozrabia się na miejscu, na budowie tylko z czystą wodą. Powstają na bazie siarczanu wapniowego (CaS0 4 ), a w ich skład wchodzą: anhydryt, specjalne gipsy, plastyfikatory i dodatki, takie jak ziarnisty anhydryt naturalny, wapień lub piasek kwarcowy. Płynne jastrychy są wytwarzane i stosowane na podstawie normy PN EN 13813. Zgodnie z tą normą ich klasy wytrzymałości klasyfikuje się następująco: FE 50 Largo C25-F5 FE 80 Allegro C30-F6 FE 25 A tempo C30-F6 Aby zapewnić dobrą i równomierną jakość, płynne jastrychy Knauf są stale kontrolowane w laboratoriach zakładowych i w centralnym laboratorium firmy Knauf. Ponadto, ich jakość, jak również firmowy system kontroli jakości są sprawdzane przez odpowiednie uznane instytuty badawcze. Płynne jastrychy Knauf wyróżniają się dobrymi własnościami użytkowymi: wytrzymałością na rozciąganie przy zginaniu i na ściskanie stabilnością w trakcie użytkowania, możliwością układania pod zwykłe wykładziny i warstwy żywic epoksy- dowych wysoką przewodnością cieplną (przy jastrychach w syst. ogrz. podłog). są również niepalne i przyjazne dla środowiska. Charakteryzują je również imponujące właściwości technologiczne: wydajność osiągana dzięki użyciu dostosowanych systemów maszynowych przy niewielkim wysiłku fizycz- nym (wyd. wylewania 60 120 l/min.), szybkie i stabilne wiązanie (układanie bez dylatacji lub z niewielką ich ilością), powierzchnia gotowa do układania okładzin (równe, bez szlamu i warstw spiekowych), krótkie przerwy technologiczne (moż- liwość szybkiego użytkowania). Płynne jastrychy Knauf umożliwiają kompleksowe spełnienie wymagań dotyczących podłóg. Można indywidualnie dostosowywać charakteryzujące je właściwości dzięki ich konstrukcji (jastrychu zespolonego, jastrychu na warstwie rozdzielczej [min. podłogi podniesione], jastrychu na warstwie izolacji i jastrychu grzewczego). Właściwości płynnych jastrychów Knauf są dostosowane do potrzeb budownictwa mieszkaniowego, obiektowego i przemysłowego (rzemiosła i przemysłu lekkiego). Płynne jastrychy Knauf nie mogą być stosowane: w publicznych i przemysłowo wykorzystywanych pomieszczeniach mokrych (kuchnie, prywatne i publiczne baseny i łaźnie), na zewnątrz. Knauf oferuje kompleksowy system budowy podłóg: od uszczelnienia po szpachlę niwelacyjną. Materiały niezbędne do budowy podłóg przedstawiono w dziale Przegląd Produktów. Inne produkty Knauf do budowy podłóg wyszczególniono na końcu niniejszej broszury.
Przegląd produktów Płynne jastrychy Knauf FE 80 Allegro Obróbka/zużycie Forma dostawy Klasa wytrzymałości według normy PN EN 1381: C30-F6 Sucha zaprawa z wysokiej jakości spoiwa na bazie siarczanu wapnia, kruszywa mineralnego i plastyfikatorów. Wysoka wytrzymałość na ściskanie i rozciąganie przy zginaniu. Szczególnie polecany do budownictwa obiektowego. maszynowo, np.: FErro 100, towary workowane G4/G5 ok. 19 kg na 1 cm grub. i m 2 Silos/kontener: luzem worek 40 kg FE 50 Largo Obróbka/zużycie Forma dostawy Klasa wytrzymałości według normy PN EN 1381: C25-F5 Sucha zaprawa z wysokiej jakości spoiwa na bazie siarczanu wapnia, kruszywa mineralnego i plastyfikatorów. maszynowo, np.: FErro 100, towary workowane G4/G5 ok. 19 kg na 1 cm grub. i m 2 Silos/kontener: luzem worek 40 kg FE 25 A tempo Obróbka/zużycie Forma dostawy Klasa wytrzymałości według normy PN EN 1381: C30-F6 Sucha zaprawa z wysokiej jakości spoiwa na bazie siarczanu wapnia, kruszywa mineralnego i plastyfikatorów. Szczególnie przydatny na budowach terminowych. Krótki czas schnięcia. Możliwość szybkiego układania kolejnej warstwy. Podczas stosowania jako jastrych grzewczy istnieje możliwość włączenia ogrzewania natychmiast po wylaniu. maszynowo, np.: FErro 100, towary workowane G4/G5 ok. 19 kg na 1 cm grub. i m 2 Silos/kontener: luzem worek 40 kg Knauf Schubo Obróbka/zużycie Forma dostawy Podpodłogowa masa niwelacyjna ze specjalnego cementu, z pęcherzykami powietrza. Niewielka waga i dobra izolacja cieplna. Można po niej chodzić. maszynowo z kompletną logistyką Knauf Silos/kontener: luzem 3,3 kg na 1 cm grub. i m 2 Knauf Schubo 4 05 5
Szpachle niwelacyjne/produkty specjalne Szpachla niwelacyjna Knauf Nivelierspachtel 415 Obróbka/zużycie Forma dostawy Sucha zaprawa z gipsu, tworzyw sztucznych i wypełniaczy mineralnych. Nadaje się do wylania przy użyciu pompy. Samopoziomująca specjalna podłogowa szpachla niwelacyjna. Odporna na działanie rolek meblowych (foteli na kółkach). Grubość warsttwy do 15 mm. Nadaje się idealnie do jastrychów na bazie siarczanu wapnia i jastrychów suchych. maszynowo, np. za pomocą G4/G5 lub mieszadło ok. 1,6 kg na 1 mm grub. i m 2 worki 25 kg kontener: luzem Jastrych niwelacyjny Knauf Nivellierestrich 425 Klasa wytrzymałości według normy PN EN 13813: C25-F5 Sucha zaprawa na bazie siarczanu wapnia, wstępnie wymieszana do rozrobienia. Grubość warstwy 10 35 mm. Stosowany w systemie jastrychu zespolonego jako samopoziomująca warstwa niwelacyjna na stropach surowych, idealna do jastrychów na bazie siarczanu wapniowego (anhydrytu). Obróbka/zużycie maszynowo z G4/G5 towary luzem FErro 50 ok. 18 kg na 1 cm grub. i m 2 Forma dostawy worek 40 kg Silos/kontener: luzem Płynna szpachla Knauf Fließ-Spachtel 315 Sucha zaprawa na bazie specjalnych cementów, tworzyw sztucznych i różnych wypełniaczy mineralnych, samopoziomująca, Odporna na działanie rolek meblowych (foteli na kółkach). Grubość warstwy do 10 mm. Obróbka/zużycie maszynowo z G4/G5 lub mieszadło ok. 1,6 kg na 1 mm grub. i m 2 Forma dostawy worek 25 kg kontener: luzem Jastrych cienkowarstwowy Knauf Dünn-Estrich 325 Klasa wytrzymałości według normy PN EN 13813: C25-F5 Sucha zaprawa na bazie specjalnych cementów, tworzyw sztucznych i różnych wypełniaczy. Grubość warstwy 5 30 mm. Stosowany jako jastrych zespolony do wyrównywania nierównych podłoży. Obróbka/zużycie maszynowo z G4/G5 lub mieszadło ok. 16 kg na 1 cm grub. i m 2 Forma dostawy worek 25 kg Silos/kontener: luzem Knauf Domani 24 Obróbka/zużycie Forma dostawy Klasa wytrzymałości według normy PN EN 1381: C30-F5. Jastrych szybkowiążący z przeznaczeniem na budowy terminowe. Sucha zaprawa na bazie siarczanu wapnia, wstępnie wymieszana, gotowa do rozrobienia. maszynowo ( mixokret ) lub betoniarką ok. 19 kg na 1 cm grub. i m 2 worek 30 kg
Przegląd produktów Produkty specjalne Środek impregnujący Knauf FE-Imprägnierung Obróbka/zużycie Forma dostawy Dwuskładnikowa żywica epoksydowa stosowana jako mostek zczepny pod jastrych zespolony, stosowany jako element systemu szybkowiążącego jastrychu Knauf Stretto i Knauf EPO-Leicht. Mieszadło, rolka malarska ok. 150-400 g/m 2 w zależności od miejsca zastosowania 1 kg wiadro 5 kg wiadro 10 kg wiadro (opakowanie łączone) Knauf Stretto Obróbka/zużycie Forma dostawy Stretto to szybkowiążąca zaprawa jastrychowa składająca się z piasku Knauf Stretto-Sand i środka impregnującego Knauf FE-Imprägnierung, bezwodna. Gotowość do pokrycia okładziną już po 24 godz. maszynowo ( mixokret ) lub betoniarką przeciwbieżną ok. 17 kg Knauf Stretto-Sand i 0,7 kg Knauf FE-Imprägnierung na 1 cm grub. i m 2 worek 25 kg Knauf EPO-Leicht Obróbka/zużycie Forma dostawy Szybkowiążąca lekka zaprawa niwelacyjna, składająca się z Knauf EPO-Perl i Knauf FE-impregnatu. Niewielki ciężar. Bezwodna. Mieszadło 10 l Knauf EPO-Perl i 0,17 kg Knauf FE-Imprägnierung na 1 cm grub. i m 2 EPO-Perl: worek 60 litrów środek impregnujący FE-Imprägnierung: 1 kg wiadro 5 kg wiadro 10 kg wiadro (opakowanie łączone) Papa uszczelniająca Knauf Katja Sprint Zastosowanie/zużycie Forma dostawy Papa uszczelniająca z bitumu polimerowego z z wkładką z włókniny szklanej i aluminium, po podłużnej stronie zakładka samoprzylepna, szer. 1,25 m. Do uszczelniania przed wilgocią z gruntu 40 m 2 na rolkę 1,08 m 2 na m 2 Paski samoprzylepne Knauf Anschlussstreifen Zastosowanie/zużycie Forma dostawy Samoprzylepne paski polimerowo-bitumiczne o szerokości 20 cm. Do tworzenia połączeń między papą uszczelniającą Knauf Katja Sprint a nachodzącymi elementami konstrukcyjnymi. Uszczelnianie styków czołowych papy uszczel. Knauf Katja Sprint. Rolka 15 m 1 m n m długości połączenia Środek uszczelniający Knauf FE Obróbka/zużycie Forma dostawy Folia w płynie na bazie dwuskładnikowych żywic epoksydowych. Na surowe podłoża betonowe jako uszczelniający podkład zapewniający przyczepność jastrychów zespolonych, zabezpieczający przed wilgocią z gruntu. Mieszadło ręczne, rolka malarska ok. 600 1000 g/m 2 10 kg wiadro (opakowanie łączone) 6 07 7
Akcesoria do płynnego jastrychu Knauf Papier parafinowy Zastosowanie/zużycie Forma dostawy Powlekany folią papier, szer. 1,25 m. Do przykrycia warstwy izolacyjnej lub w przypadku jastrychów na warstwie rozdzielczej. ok. 1,1 m 2 na m 2 powierzchni jastrychu (układanie na zakład) 80 m x 1,25 m = ok. 100 m 2 na rolkę Taśma dylatacyjna Knauf FE 8/100 grub. 8 mm, szer. 10 cm z folią 10/120 grub. 10 mm, szer. 12 cm* z folią *samoprzylepna Zastosowanie/zużycie Do oddzielenia wszelkich nachodzących elem. bud. ok. 0,8 m na m 2 w zależności od wielkości pomieszczenia Forma dostawy 40 m Opakowanie zbiorcze: 8 rolek Środek gruntujący do jastrychu Knauf Estrichgrund Bezrozpuszczalnikowy środek gruntujący i podkład adhezyjny. Zastosowanie/zużycie Forma dostawy Do regulacji chłonności i popra- Wiadro wy przyczepności na podłożach 5 kg surowych, jako preparat do 10 kg przygot. powierzchni przy płynnych i suchych jastrychach Zużycie materiału w stanie nierozcieńczonym na podłożu surowym: ok. 150 g/m 2 na jastrychach płynnych: ok. 100 g/m 2 na jastrychach suchych: ca. 50 g/m 2 Sucha zasypka Knauf Zastosowanie/zużycie Forma dostawy 1 worek 50 l = ok. 25 kg Także do wyrównywania podłoża pod jastrychy suche. Do wyrównywania nierównych podłoży. Minimalna wysokość podsypki 2 cm. Pod płynny jastrych położyć płyty. 10 l na 10 mm/m 2 do wyrównania wysokości ok. 25 kg = 50 l Opakowanie zbiorcze: 20 worków 50 l = ok. 500 kg
Przegląd produktów Akcesoria do płynnego jastrychu Kątownik ograniczający Knauf Zastosowanie/zużycie Forma dostawy z wielowarstwowego kartonu. Obydwa ramiona do stosowania w zależności od wysokości. Wielkość: 50/30 mm Długość: 3 m Do tworzenia dylatacji przy jastrychach grzewczych w otworach drzwiowych lub w przypadku jastrychów o różnej wysokości (uskokach) jako dylatacja robocza w zależności od ilości dylatacji 3 m Opakowanie zbiorcze: 25 sztuk = 75 m Profil L z tworzywa sztucznego 50/30 Zastosowanie/zużycie Forma dostawy szer. 50 mm wys. 30 mm Do tworzenia dylatacji w jastr. grzewczych w zależności od ilości dylatacji 3 m Profil 50/30: 30 sztuk = 90 m Taśma dylatacyjna Knauf Bewegungsfugenband 10/50 i 10/70 Zastosowanie/zużycie Forma dostawy Samoprzylepna taśma piankowa grub. 10 mm szer. 50 mm lub 70 mm Do wykonania dylatacji w połączeniu z profilem L lub kątownikiem ograniczającym 25 m Opakowanie zbiorcze: 10 rolek = 250 m 1 m na m bieżący dylatacji Kołki mocujące 5,0/45 Knauf Zastosowanie/zużycie Forma dostawy Długość 45 mm Do mocowania profili L do podłoża 9 sztuk na metr bieżący Opakowanie zbiorcze: 200 sztuk w pakiecie Kabel osuszający FE Zastosowanie/zużycie Forma dostawy Kabel z oporem elektrycznym Typ 30 rolka 30 m Typ 65 rolka 65 m Typ 110 rolka 110 m Do skrócenia czasu schnięcia jastrychów płynnych Knauf ok. 4-8 m/m 2 Sztuka z dołączoną wtyczką ochronną 8 09 9
Rodzaje jastrychu W zależności od wymagań techniczno-budowlanych oraz wymogów fizyki budowli, jak również indywidualnych warunków na budowie Płynne jastrychy Knauf mogą mieć postać: jastrychów zespolonych jastrychów na warstwie rozdzielczej jastrychów na warstwie izolacji oraz być wykonywane w różnych wariantach, jak przedstawiono na rysunkach. Płynny jastrych Knauf 25 mm środek gruntujący, np.: Knauf Estrichgrund Taśma dylatacyjna Knauf FE 8/100 Płynny jastrych Knauf 30 mm Papier parafinowy Knauf Taśma dylatacyjna Knauf FE 8/100 Płynny jastrych Knauf 35 mm Papier parafinowy Knauf Płyta termoizolacyjna lub płyta wytłumiająca odgłos kroków, np.: Knauf Therm Taśma dylatacyjna Knauf FE 10/120 Płynny jastrych Knauf 35 mm nad rurami/konstrukcją grzewczą Płyta izolacyjna lub płyta nośna Papier parafinowy Knauf Uchwyt do rur/rura grzewcza Taśma dylatacyjna Knauf FE 8/100 Płynny jastrych Knauf 30 mm Papier parafinowy Knauf Podłoga podniesiona
Wykonanie jastrychu Jastrych zespolony Jastrych zespolony to jak wskazuje nazwa jastrych połączony z podłożem nośnym. Musi on być mocno związany z podłożem na całej powierzchni. Wszelkie odkształcenia, kurczenie, naprężenia termiczne i statyczne powodowane obciążeniami ruchomymi są przejmowane przez cały system (zespalający) podłoże/jastrych. Fachowo wykonane jastrychy zespolone (warunkiem jest idealne zespolenie) spełniają wysokie wymagania (obciążenia ruchome). Jastrychy zespolone nie mogą być z reguły nakładane na uszczelnienia, ponieważ odpowiednie papy i folie uszczelniające uniemożliwiają utworzenie połączenia. Jeżeli uszczelnienie jest konieczne, to za pomocą Knauf FE Abdichtung można utworzyć pełnowartościowy podkład adhezyjny między jastrychem a podłożem betonowym (patrz s. 59). Właściwości/przygotowanie podłoża: Podłoże musi być suche (dotyczy to także ewentualnie nałożonych warstw wyrównawczych z betonu). Podłoże oczyścić. Usunąć zmurszałe warstwy (podłoże musi być mocne, powierzchnia oczyszczona, niezatłuszczona, bez rys). W zależności od stanu podłoża i obciążenia szczotkować, śrutować lub frezować. W zależności od chłonności podłoża gruntować środkiem gruntującym Knauf Estrichgrund (rozcieńczonym z wodą 1:1) raz lub dwa razy (dyspersja poliakrylanowa). Unikać tworzenia się kałuż. Na szczelnej powierzchni (płytki, kamień naturalny) zamiast gruntowania środkiem gruntu- jącym zwiększającym przyczepność nanieść, np.: Knauf Haftemulsion (emulsja zwiększająca przyczepność, rozcieńczona z wodą 1:2) lub zastosować właściwy środek gruntujący na bazie żywicy epoksydowej np.: Knauf FE Impraegnierung z posypką z piasku kwarcowego. Płaszczyznę kontaktową pomiędzy ścianą a jastrychem zagruntować, tak aby zapobiec wnikaniu wilgoci w ścianę. Płyta jastrychu: Grubość nominalna co najmniej 25 mm (min. C20-F3), przy małych powierzchniach dopuszczalne 20 mm. Grubość jastrychu nie warunkuje jego nośności. Przy zastosowaniu jastrychu niewlacyjnego Nivellierstrich 425 lub jastrychu cienkowarstwowego Dünnestrich 325 dopuszczalne są grubości nominalne od 10 mm, ewentualnie 5 mm. Dylatacje w podłożu (konstrukcyjne) zachować w jastrychu i okładzinach. Płytę jastrychu można też wykonać bez dylatacji. Gruntowanie środkiem gruntującym Knauf Wbudowanie płynnego jastrychu Estrichgrund Przygotowanie podłoża betonowego poprzez śrutowanie 10_ 011
Jastrych na warstwie rozdzielczej Jastrychy oddzielone są od podłoża nośnego cienkimi warstwami (papier parafinowy lub inne). Nie ma stałego połączenia między jastrychem a podłożem. Jastrych i podłoże mogą niezależnie od siebie pracować (dylatacje pomiędzy jastrychem a nachodzącymi elementami budowlanymi; przy ścianach, wspornikach, rurach i innych zakłada się taśmy dylatacyjne, aby zmniejszyć naprężenia powstałe podczas wiązania). Układanie papieru parafinowego Układanie płynnego jastrychu Knauf na warstwie rozdzielczej Jastrych na warstwie rozdzielczej jest: szczególnie polecany przy niedoskonałych podłożach (np.: zmurszała powierzchnia, zabrudzenie tłuszczem); konieczne może być ewentualnie zastosowanie specjalnego uszczelnienia. odpowiedni także do podłóg drewnianych. alternatywą przy wysokich obciążeniach, gdy nie można położyć jastrychu zespolonego (np.: za niska wytrzymałość powierzchni podłoża). Przygotowanie podłoża/warstwa rozdzielcza: Podłoże wyczyścić mechanicznie (resztki zaprawy, luźne części, które mogą uszkodzić papier parafinowy). Wypełnić dziury, rysy i inne niedoskonałości; ewentualnie w przypadku nierównego podłoża zastosować zespoloną warstwę wyrównującą, aby zachować równomierną grubość warstwy jastrychu. Zamocować taśmę dylatacyjną o grubości 8 mm. Ułożyć papier parafinowy z zakładem minimum 8 cm jako warstwę rozdzielającą. Nie używać folii PE (powstają wtedy fałdy) ani papy bitumicznej. Przy układaniu jastrychu na dostępnej izolacji wilgociowej (np.: papa uszczelniająca Katja Sprint Knauf patrz s. 60) należy również zastosować papier parafinowy jako warstwę rozdzielczą. W przypadku elementów podłogi drewnianej pokrytych folią można zrezygnować z papieru parafinowego. Płyta jastrychu: Grubość nominalna co najmniej 30 mm (min. F4). Dylatacje zachować w jastrychu w tej samej szerokości. Płytę jastrychu w przypadku FE 80 Allegro i FE 50 Largo można wykonać bez dylatacji. W przypadku FE25 A tempo z reguły przy polach jastrychu, w których przekracza 10 m wymagana jest dylatacja.
Rodzaje jastrychu Podłogi podniesione Podłoga podniesiona to konstrukcja tworząca pustą przestrzeń pomiędzy stropem surowym a jastrychem. Tam wykonywane są instalacje (kable, rury). Dzięki pustej przestrzeni i klapom rewizyjnym w konstrukcji jastrychu możliwe jest, także w późniejszych etapach użytkowania, dopasowywanie instalacji do bieżących potrzeb. Szczególnie poleca się wykonywanie podłóg podniesionych w budynkach biurowych i urzędach. Stosuje się je również w centralach przetwarzania danych, szkołach i instytutach badawczych, a także w punktach usługowych i pomieszczeniach produkcyjnych. Podłogi te są przystosowane do dużych obciążeń punktowych i liniowych. Odpowiednio wykonane spełniają wymagania związane z ochroną pożarową, ochroną akustyczną i termoizolacją. Konstrukcja taka umożliwia również ogrzewanie i chłodzenie oraz zaopatrywanie budynku w powietrze. Płynne jastrychy same się zagęszczają, a dzięki temu są wysoko wytrzymałe na rozciąganie przy zginaniu na całej powierzchni. To szczególnie ważne w przypadku płyt jastrychów ułożonych na wspornikach, dlatego też do konstrukcji podłóg podniesionych w zasadzie używa się wyłącznie jastrychów płynnych na bazie siarczanu wapniowego (anhydrytu). Płynne jastrychy Knauf można układać na dużych przestrzeniach bez dylatacji (z wyjątkiem dylatacyji konstrukcyjnych) jako podłogi podniesione. Krótko po położeniu można po nich chodzić i je obciążać, dzięki czemu przebieg prac budowlanych w obiekcie nie jest zakłócony. Niewielka grubość warstwy sprawia, że podłogi szybko schną. Na ich powierzchni można układać wszystkie dostępne rodzaje okładzin. Wymagania dotyczące podłóg podniesionych od grudnia 2001 r. są uregulowane w normie PN EN 13213. Podłogi podniesione zapewniają dostatecznie dużo miejsca do montażu indywidualnych instalacji 12_ 013
Jastrych na warstwie izolacyjnej Jastrychy oddzielone są od podłoża nośnego warstwą izolacji (materiałami wytłumiającymi dźwięki i termoizolacyjnymi). Odporna na zginanie, rozkładająca ciężar warstwa jastrychu tworzy ze sprężystą warstwą izolacji system drgań (poprawia wytłumienie odgłosu kroków, dźwięków z powietrza, termoizolację patrz załącznik, s. 67). Nie ma żadnego bezpośredniego połączenia z graniczącymi elementami budowlanymi. Przygotowanie podłoża/warstwa izolacji: Podłoże wyczyścić mechanicznie (resztki zaprawy, luźne części). Zniwelować nierówności lekką zaprawą niwelacyjną (Knauf EPO-Leicht, Knauf Schubo) lub podsypką suchą Knauf PA. Ewentualnie zastosować kombinację wyrównania/styropianowych płyt wytłumiających, które umożliwiają zniesienie pochyłości. To pozwoli położyć jastrych o równomiernej grubości (na podsypce wyrównującej położyć płyty gipsowe, aby rozłożyć obciążenie). Ułożone na stałe rury, instalacje i pozostałe elementy wyrównać do krawędzi górnej rury za pomocą materiału izolującego (ok. 10 mm występu ponad rurą). Wypełnić przestrzeń wokół rury suchą podsypką. Ściany graniczące muszą być otynkowane (unikać tworzenia mostku dźwiękowego). Przymocować taśmę dylatacyjną do wszystkich przylegających do jastrychu elementów budowlanych (grubość 8 mm). Materiał izolujący ciasno spasować. Podczas układania łączyć; unikać tworzenia pustych przestrzeni. Rodzaj oraz grubość zastosowanego materiału izolującego zależą od funkcji jastrychu. Materiały izolujące muszą spełniać obowiązujące normy. Płyt wytłumiających odgłos kroków nie można układać w wielu warstwach (ściśliwość). W przypadku nierówności stropu oraz instalacji na stropie postępować zgodnie z instrukcją (patrz s. 16). Warstwę termoizolacyjną można w tym wypadku wykorzystać do wyrównania. Odpowiednie produkty do wytłumienia odgłosu kroków oraz termoizolacji można otrzymać w Knauf Insulation. Rozciągnąć folię taśmy dylatacyjnej na warstwie izolacji. Przykryć warstwę izolacji i folię taśmy dylatacyjnej papierem parafinowym (zakład 8 cm). Aby uniknąć uszkodzenia papieru parafinowego (przez uszkodzony papier parafinowy jastrych przenika do warstwy izolacji, a to pogarsza wytłumienie odgłosu kroków), należy przy ściśliwości warstwy izolacji > 3 mm, np. wełna mineralna CP5, założyć płytę rozkładającą ciężar na warstwę izolacji, np. płytę gipsową Knauf o grubości 9,5 mm. Jeżeli papier parafinowy zostanie położony bezpośrednio na warstwie wytłumiającej odgłos kroków, zaleca się przyklejenie lub zasklepienie styków warstwy papieru, aby wykluczyć dostawanie się pod nią zaprawy.
Rodzaje jastrychu Przymocować taśmę dylatacyjną z folią (także rury, wsporniki ogrzewania i inne), nie łączyć klamrami na wysokości jastrychu! Materiał izolacji wsunąć pod folię taśmy dylatacyjnej. Układać na mijankę Rozwinąć papier parafinowy Knauf z zakładem minimum 8 cm. W obszarze łączenia ze ścianą położyć papier parafinowy Knauf na folii taśmy dylatacyjnej (nie układać papieru pionowo na ścianie). 14_ 015
Jastrych na warstwie izolacyjnej Warstwa jastrychu Wymagana grubość nominalna jastrychu zależy od jakości jastrychu, obciążenia i właściwości materiału izolującego. Po uwzględnieniu tych parametrów dodano do normy DIN 18560-2 (wydanie z kwietnia 2004 r.) tabele pomiarów dotyczące jastrychów płynnych na warstwie wytłumiającej odgłos kroków. Na podstawie ww. tabel oraz DIN 1055-3 opracowano tabelę pomiarów obejmującą jastrychy Knauf układane na warstwie wytłumiającej odgłos kroków (patrz obok). Należy pamiętać, że: przy obciążeniach punktowych do 2 kn ściśliwość warstwy izolacji może wynosić maksymalnie 5 mm, przy wyższych obciążeniach punktowych maksymalnie 3 mm; przy grubości warstwy izolacji do 40 mm można zredukować grubość nominalną płynnych jastrychów Knauf i Domani 24 o 5 mm, musi ona jednak wynosić najmniej 35 mm, ewentualnie 40 mm; przy jastrychach grzewczych grubość nominalna jastrychu oznacza grubość jastrychu powyżej elementów grzewczych; Knauf Stretto nie należy stosować do systemów ogrzewania podłogowego; przy wyższych obciążeniach, ewentualnie wysokich obciążeniach punktowych, należy zwiększyć grubość jastrychu (wziąć pod uwagę wydłużony czas schnięcia), ewentualnie zwrócić się po poradę; Prawidłowe wykonanie Wyrównanie podłoża przy dużych nierównościach Wyrównanie podłoża do górnej krawędzi rury Wytłumienie odgłosu kroków. Rozłożyć na całej powierzchni Poprawne wykończenie obrzeży, równomierna grubość jastrychu Wadliwe wykonanie Niewystarczające wyrównanie. Wytłumienie odgłosu kroków nie jest w pełni skuteczne Wytłumienie odgłosu kroków przerwane: między jastrychem a podłożem dochodzi do kontaktu Wytłumienie odgłosu kroków zakłócone Osłabienie jastrychu na obrzeżach
Rodzaje jastrychu Obszar zastosowania obciążenia użytkowe Grubości nominalne jastrychu dla zgodnie z normą Knauf Knauf Knauf Knauf DIN 18560-2 FE 50 Largo FE 80 Allegro Domani 24 Stretto DIN 1055-3 FE 25 A tempo Klasy wytrzymałości wg DIN 18560 Ściśliwość lub warstwa Obciążenie Obciążenie izolacji powierzch. punktowe CAF-C25-F5 CAF-C30-F6 CAF-C30-F5 c <_ 1 mm c <_ 3 mm Pomieszczenia i korytarze w budynkach mieszk., sale chorych w szpitalach, pokoje 2 kn/m 2 35 mm 35 mm 40 mm 40 mm 50 mm hotelowe łącznie z przynależnymi pom. Korytarze w bud. biurowych, pom. biurowe, gabinety lekarskie, pom. stacyjne i pobytowe łącznie z korytarzami powierz. pom. handl. 2 kn/m 2 2 kn 40 mm 35 mm 45 mm 45 mm 55 mm do 50 m 2 powierz. podstawowej w bud. mieszk. i biur. oraz porównywalnych bud. Powierz. biurowe o podwyższ. obciążeniu 3 kn/m 2 2 kn 45 mm 45 mm 55 mm 55 mm 65 mm Korytarze w szpitalach, hotelach, domach seniora, internatach itd.; kuchnie, pom. zabieg. 3 kn/m 2 3 kn 50 mm 45 mm 60 mm 60 mm 70 mm oraz sale operacyjne bez sprzętu Powierz. ze stołami np. klasy szkolne kawiarnie, restauracje, jadalnie, sale wykła- 4 kn/m 2 3 kn 50 mm 45 mm 60 mm 60 mm 70 mm dowe, pomieszczenia do przyjmowania gości (Przyporządkowanie DIN 1055-3) Pomieszczenia z dużą liczbą mocowanych na stałe krzeseł, np. kościoły, teatry, kina, sale 4 kn/m 2 4 kn 55 mm 50 mm 65 mm 65 mm 75 mm kongresowe, aule i poczekalnie Wolno dostępne i uczęszczane powierz., np. pom. muzealne, wystawowe, obszar wejścia do budynku w budynkach publicznych i hotelach, pom., w których odbywają się spotkania dużych grup ludzi np. sale koncertowe, tarasy 5 kn/m 2 4 kn 55 mm 55 mm 65 mm 65 mm 75 mm i wejścia do budynków, pojedyncze lokale handlowe i domy towarowe, pom. w fabrykach i zakładach o niewielkim natężeniu ruchu. aby maksymalnie skrócić czas schnięcia, należy ograniczyć grubość nominalną jastrychu do rozmiarów wymaganych statycznie; dylatację budynku zachować w jastrychu; Nieogrzewany płynny jastrych FE 80, FE 50, Domani 24 i Stretto można wykonać bez konieczności dylatowania. W przypadku FE 25 a tempo koniecznie wykonać dylatacje przy powierzchni jastrychu powyżej 10 m po przekątnej; w przypadku jastrychów grzewczych zaleca się tworzenie dylatacji elastycznych zgodnie z zeszytem IGE Dylatacje w płynnych jastrychach na bazie siarczanu wapniowego (anhydrytu); dzięki wysokiej odporności jastrychów Knauf na rozciąganie przy zginaniu można zrezygnować ze zbrojenia (np. siatka do jastrychu). Siatka zbrojąca nie zwiększa nośności jastrychów. Aby zagwarantować funkcjonalną i bezusterkową konstrukcję jastrychu, należy odpowiednio przygotować podłoże. Błędne wykonanie jastrychu na warstwie izolacji może wpłynąć na zmniejszenie ochrony przed odgłosem kroków i tworzenie się rys na jastrychu. Na znajdujących się obok rysunkach przedstawiono właściwe wykonania i najczęściej popełniane błędy. 16_ 017
Jastrych grzewczy Jastrych grzewczy to jastrych, który można podgrzać. Z reguły jest on wykonany na warstwie izolacji. Musi spełniać wszystkie wymagania dotyczące tej formy jastrychu, takie jak wytłumienie odgłosu kroków, termoizolacja oraz stabilność. Poza tym jastrych grzewczy może być używany w szerokim zakresie, co wiąże się z jego konstrukcją, budową i zastosowaniem (służy do przewodzenia i zatrzymywania ciepła). Ogrzewanie podłogowe (systemy rur, elementy w kształcie płyt, elektryczne druty oporowe) jest ułożone w jastrychu grzewczym lub pod nim i połączone płytą przewodzącą ciepło. Jastrych grzewczy w przeciwieństwie do normalnych grzejników ma dużą powierzchnię grzewczą, obejmującą szeroki obszar. Dzięki temu ogrzewanie może być ustawione na niższe temperatury zasilania. Inne zalety to: przyjazny klimat pomieszczenia niższe zużycie energii. Płynne jastrychy Knauf w funkcji jastrychów grzewczych mają następujące zalety: wysoka przewodność cieplna do λ z = 1,87 W/mK (przy FE 80 Allegro), dobre okrycie rur, a dzięki temu najlepsze przenoszenie ciepła przy układaniu na mokro, niska grubość (przykrycie rur 35 mm w budownictwie mieszkaniowym), krótki czas nagrzewania, w przypadku FE 25A Tempo istnieje możliwość uruchomienia ogrzewania podłogowego natychmiast po wylaniu. Systemy grzewcze Elementy grzewcze ogrzewania podłogowego gorącą wodą w jastrychu grzewczym rodzaj konstrukcji A i ogrzewanie kablem elektrycznym. Elementy grzewcze leżą na warstwie pokrycia izolacji i są przymocowane do warstwy izolacji za pomocą klamer lub innych elementów. W trakcie wylewania jastrychu zostaną całkowicie przykryte. Pozostają w bezpośrednim kontakcie z jastrychem. Elementy grzewcze ogrzewania podłogowego wodnego w jastrychu grzewczym rodzaj konstrukcji B. Elementy grzewcze znajdują się pod warstwą pokrycia izolacji (warstwa rozdzielcza). Rury grzewcze leżą na przeznaczonych dla nich wyżłobieniach na zewnętrznej stronie warstwy izolacji. Elementy grzewcze powierzchni oddzielone są od jastrychu warstwą rozdzielczą. Planowanie jastrychu grzewczego Przy konstrukcji i wykonaniu obowiązują analogiczne zasady, jak w przypadku jastrychu na warstwie izolacji. Poniżej opisano cechy szczególne, na które należy zwrócić uwagę. Stosować raczej warstwy izolacji o wyższej dynamicznej sztywności (np.: styropian EPS DEO; ekstrudowana pianka polistyrenowa). Ściśliwość warstwy izolacji nie może przekraczać 5 mm. Można wykonać przy użyciu FE 80 Allegro, FE 50 Largo i FE 25 A tempo. Grubość jastrychu (grubość nominalna) jest ustalana na podstawie grubości ponad najwyżej ułożonym elementem systemu grzewczego (np.: od rury grzewczej). Grubość nominalna wynosi 35 mm. Zbrojenie (np.: stalowa siatka budowlana) nie jest konieczne. Większe zmiany termiczne długości jastrychu grzewczego spowodowane dużymi różnicami temperatury w trakcie użytkowania należy uwzględnić podczas wykonywania dylatacji (patrz s. 28).
Wykonanie jastrychu Nakładanie jastrychu na ogrzewanie podłogowe Nakładanie warstwy jastrychu W czasie wykonywania jastrychu zgodnie z rodzajem konstrukcji A (ogrzewanie podłogowe wodne) rury grzewcze muszą znajdować się pod ciśnieniem roboczym. Jeżeli istnieje niebezpieczeństwo zamrożenia, można ustawić ogrzewanie na niższe temperatury wody wylotowej (maksymalnie 20 C). Zaleca się układanie jastrychu w jednym etapie roboczym. Rury grzewcze muszą być dobrze przymocowane do podłoża. Nie mogą się przemieszczać. Jeżeli nie jest to możliwe, dopuszcza się w przypadku rodzaju konstrukcji A, jak również przy ogrzewaniu kablem elektrycznym ułożenie jastrychu w dwóch etapach roboczych. Układanie dwuwarstwowe: Najpierw wylać jastrych do 2/3 wysokości rur lub kabla grzewczego. Rury lub kable nie mogą pływać, ewentualnie należy je obciążyć. Następnie, jeżeli po wylanej warstwie można już chodzić (FE 80 Allegro i FE 50 Largo po 12 24 godz., FE 25 A tempo po ok. 3 godz.), wylać warstwę wierzchnią, tak aby zakończyć operację. Knauf paski przyścienne FE 10/120 z przylepioną folią Płynny jastrych 35 mm ponad rurą/konstrukcją grzewczą Płyta wytłumiająca/nośna Papier paraf. lub inna warst. rozdzielcza Uchwyt do rur/rura grzewcza Rodzaj konstrukcji A Knauf paski przyścienne FE 10/120 z przylepioną folią Knauf płynny jastrych 35 mm Knauf Papier paraf. Blacha rozdziel. ciepło Płyty wytłumiające z przyg. rowkami Rura grzewcza Jeżeli przed wylaniem warstwy wierzchniej trzeba czekać dłużej, niż podano powyżej, należy pierwszą wylaną warstwę nawilżyć przed wylaniem warstwy wierzchniej. Jeżeli czas oczekiwania wynosi kilka dni, zaleca się dokładne osuszenie i zagruntowanie pierwszej warstwy. Wierzchnia warstwa zostanie wylana jako jastrych zespolony na suchym podłożu. Rodzaj konstrukcji B 18_ 019
Nagrzewanie jastrychu grzewczego 50 Przed ułożeniem okładziny koniecznie należy nagrzać jastrych grzewczy. Należy prowadzić protokół ogrzewania, który jest przedstawiany wykonawcy okładziny. Odpowiednie druki protokołów ogrzewania dotyczące 30 20 płynnych jastrychów Knauf z wyczerpującym opisem fazy ogrzewania można otrzymać od firmy Knauf (patrz od 10 0 7 10 20 30 AUFHEIZDIAGRAMME s. 78). FÜR KNAUF Dni po wylaniu FLIESSESTRICHE FE 80, FE 50, FE 25 Temperatura wody wylotowej ( C) Temperatura wody wylotowej ( C) 60 50 40 30 20 10 0 7 10 20 30 60 Dni po wylaniu FE 80 + FE 50 Rozpoczęcie ogrzewania po 7 dniach Maksymalna temperatura wody wylotowej 55 C, sprawdzać 50 schnięcie (folia). Obniżenie temperatury wody wylotowej dopiero po pełnym wyschnięciu. 40 30 Nagrzewanie 20 służy wyschnięciu jastrychu oraz redukcji naprężeń w płycie jastrychu. Jastrych niewystarczająco 10 0 10 20 30 osuszony przed Dni nałożeniem po wylaniu okładziny może później ulegać uszkodzeniom; FE 25 przy natychmiastowym dotyczy rozpoczęciu to również okładziny. Jastrych, który FE 25 wysechł przy rozpoczęciu naturalnie podgrzewania przed po położeniem okła- podgrzewania po naniesieniu jastrychu stwardnieniu lustra jastrychu dziny, także musi zostać ogrzany! Rozpoczęcie ogrzewania jastrychu oraz czas jego trwania (ewentualnie schnięcia) zależy od rodzaju i grubości jastrychu, wietrzenia, temperatury przepływu i warunków atmosferycznych. Także grubość jastrychu grzewczego należy ograniczyć do niezbędnej statycznie miary, tak aby niepotrzebnie nie wydłużać czasu schnięcia. Ogrzewanie płynnego jastrychu FE 80 Allegro i FE 50 Largo można rozpocząć najwcześniej po 7 dniach od wylania. Temperatura wody wylotowej może zostać ustawiona na 25 C i należy ją utrzymywać przez 3 dni. W fazie końcowej temperatura wody wylotowej zostanie ustawiona na najwyższą wartość (zależnie od systemu ogrzewania, maksymalnie 55 C). Alternatywnie można zastosować inny sposób nagrzewania, codziennie zwiększając temperaturę o 5 K. Najwyższą temperaturę utrzymać bez obniżania temperatury przez całą noc AUFHEIZDIAGRAMME FÜR KNAUF FLIESSESTRICHE FE 80, FE 50, FE 25 Temperatura wody wylotowej ( C) Temperatura wody wylotowej ( C) 60 40 60 50 40 30 20 FE 80 + FE 50 Rozpoczęcie ogrzewania po 7 dniach 10 0 10 20 30 Dni po wylaniu FE 25 przy natychmiastowym rozpoczęciu nagrzewania po naniesieniu jastrychu FE 25 przy rozpoczęciu nagrzewania po stwardnieniu płyty jastrychu (przy jednoczesnym wietrzeniu) do całkowitego wyschnięcia jastrychu (patrz Kontrola gotowości do położenia okładziny). Następnie ponownie obniżać temperaturę wody wylotowej do momentu, gdy temperatura powierzchni osiągnie 15 18 C. W przypadku płynnego jastrychu FE 25 A tempo natychmiast po zakończeniu prac można ustawić ogrzewanie na temperaturę zasilania maksymalnie 55 C. Można też po związaniu jastrychu nagrzewać, stopniowo podnosząc temperaturę. Dzięki temu znacznie skróci się czas pomiędzy nakładaniem jastrychu a układaniem okładziny (w przeciwieństwie do FE 80 Allegro i FE 50 Largo). Przy elektrycznym ogrzewaniu podłogowym ogrzewanie jest regulowane termostatem podłogowym. Maksymalne ustawienie termostatu podłogowego wynosi 50 C. Aby później uruchamiać ogrzewanie podłogowe z regulacją termostatem, należy ustawić ograniczenie temperatury termostatu podłogowego do maksymalnie 45 C (patrz s. 80).
Wykonanie jastrychu Sprawdzanie gotowości położenia okładziny za pomocą urządzenia CM Sprawdzanie gotowości do położenia okładziny Wyschnięcie jastrychu jest niezbędne, w przeciwnym razie nie można położyć okładziny. Można w tym celu wykorzystać folię PE (rozmiar 50 cm x 50 cm). Nakładać ją w przewietrzonym pomieszczeniu na jastrych ogrzany do maksymalnej temperatury wody wylotowej (maksymalnie 55 C) i przyklejać na obrzeżach taśmą klejącą. W ciągu 2 godz. pod folią nie może się zbierać woda kondensacyjna. Jeżeli woda się zbiera, należy kontynuować ogrzewanie i wietrzenie. Kontrola przeprowadzana za pomocą folii nie powinna zastępować pomiaru urządzeniem CM przed położeniem okładziny. Aby wykonawca okładziny mógł skontrolować wilgotność resztkową za pomocą urządzenia CM, należy przed położeniem jastrychu zaznaczyć miejsca pomiaru, tak aby później przy pobieraniu pomiarów nie uszkodzić rur. Układanie okładziny na jastrychu grzewczym Do układania sztywnych okładzin (płytek) na jastrychu grzewczym stosować klej elastyczny. Jego warstwa powinna zapobiegać powstawaniu napięć na skutek rozszerzalności jastrychu i okładziny pod wpływem ciepła. Zastosowanie takiego kleju pozwala również uniknąć obluzowywania się okładzin i tworzenia się rys na płytkach i jastrychu (patrz także układanie okładzin, s. 41). Kontrola tworzenia się wody kondensacyjnej pod folią Sprawdzanie stopnia wyschnięcia za pomocą folii na jastrychu grzewczym. 20_ 021
Jastrych na drewnianych stropach belkowych Płynne jastrychy Knauf można stosować na drewnianych stropach belkowych jako jastrychy pływające lub jastrychy na warstwie rozdzielczej. Podłożem przy takich stropach są z reguły podłogi na balach drewnianych. Uginanie się stropu z powodu obciążenia ruchomego oraz ciężaru własnego łącznie z dodatkowym obciążeniem jastrychem (ok. 70 kg/m 2 ) nie może przekraczać 1/300 rozpiętości mocowania. Renowacja W przypadku rezygnacji z deskowania górnego zwykłego stropu drewnianego, np.: na obszarze podlegającym renowacji, podłoga musi być na tyle mocna, aby przejąć w całości obciążenie ciężaru własnego i obciążenia użytkowe w obszarze pomiędzy belkami. Wypełnienia pomiędzy belkami nie powinny dać się zagęścić pod wpływem obciążeń. Powyżej belek i wypełnień zaplanować położenie podatnej warstwy wytłumiającej o grubości przynajmniej 8 mm. Do wypełnienia między belkami oraz do wyrównania pochyłości na stropie z belek drewnianych znakomicie nadaje się zaprawa niwelacyjna Knauf EPO-Leicht. Można po niej chodzić już po 24 godzinach, nie utrzymuje wilgoci, ma bardzo niski ciężar oraz dobre właściwości termoizolacyjne. W połączeniu z jastrychem zespolonym umożliwia zachowanie niskich wysokości nabudowania (patrz Knauf EPO-Leicht, s. 56). Jeżeli ślepy pułap nie jest wystarczająco nośny, można zastosować płynne jastrychy Knauf FE 80 Allegro i FE 50 Largo w połączeniu z płytami LEWIS. Budowa Aby uniknąć gromadzenia się wilgoci w suficie, należy na drewnianym stropie belkowym zamontować izolację przeciwwilgociową lub folię. Jako warstwy rozdzielczej można użyć papieru parafinowego Knauf. Jeżeli w znajdującym się poniżej pomieszczeniu jest duża wilgotność powietrza, wtedy koniecznie należy zamontować poniżej stropu paroizolację. Aby poprawić ochronę przed odgłosem kroków, stosować przy płynnych jastrychach materiały wytłumiające odgłos kroków. Wartości orientacyjne dotyczące zmniejszenia słyszalności odgłosu kroków znajdują się na s. 73. Klasa odporności ogniowej stropów na belkach drewnianych może przy zastosowaniu płynnych jastrychów Knauf i odpowiedniej konstrukcji stropu osiągać wartość do (R) EI 90 (od dołu i od góry) (patrz s. 77).
Rodzaje jastrychu Jastrych na płytach LEWIS Płynny jastrych Knauf na płytach LEWIS z paskami wytłumiającymi odgłos kroków Płynny jastrych Knauf na płytach LEWIS na samodzielnych belkach z paskami wytłumiającymi odgłos kroków Jeżeli na stropie belkowym powyżej belek drewnianych brakuje podłogi z desek lub nie jest ona wystarczająco nośna, można zbudować konstrukcję nośną podłogi za pomocą płyt LEWIS w połączeniu z płynnym jastrychem FE 80 Allegro i FE 50 Largo. Płyta LEWIS to ocynkowana blacha, walcowana i formowana na jaskółczy ogon. Nakłada się ją poprzecznie do belek, wypełnia i pokrywa płynnym jastrychem. Przygotowanie podłoża Nierówności warstw belek wyrównać deskami. Aby poprawić ochronę przed odgłosem kroków, można zamontować pomiędzy belkami drewnianymi a płytami LEWIS paski wytłumiające z wełny mineralnej. Powinny one znaleźć się na szerokiej powierzchni belek drewnianych. Usunąć elementy podwyższonego nacisku, np.: gwoździe lub inne nierówności, mogące zakłócić ochronę przed odgłosem kroków. Wyrównanie wysokości belek mocowanymi na bokach deskami przykryć od góry, tak aby zachować szeroką powierzchnię zakładania pasków wytłumiających. Przy odpowiedniej konstrukcji można w ten sam sposób spełnić wymagania ochrony przed odgłosem kroków w budownictwie mieszkaniowym także w przypadku stropów drewnianych z określoną normą poziomu odgłosu kroków poniżej 53 db. To samo dotyczy osiągania klas odporności ogniowej od (R) EI 30 do (R) EI 120. Prace wstępne Płyty LEWIS należy układać zgodnie ze wskazówkami firmy Spillner Spezialbaustoffe (SSB) GmbH z Hamburga. Paski przyścienne należy montować w obrębie ścian tak, aby płynny jastrych i płyty LEWIS pozostały oddzielone od ściany. Paski folii pasków przyściennych nakładać na płyty LEWIS. Na profilowanym obrzeżu łączenia dodatkowo uszczelnić za pomocą specjalnych pasków z tworzywa piankowego, silikonu lub pianki budowlanej lub sztywnej zaprawy jastrychowej. Tak samo uszczelniane są styki płyt. Jeżeli górny zwykły strop drewniany i nośny ślepy pułap nie są deskowane, należy dla bezpieczeństwa prowadzonych prac tymczasowo przymo- cować płyty LEWIS, aby się nie rozchodziły i nie nachodziły na siebie. Po stwardnieniu jastrychu można usunąć mocowanie, np.: za pomocą stożkowo dociętych klocków drewnianych i śrub lub tylko za pomocą śrub, które wystają ponad powierzchnię jastrychu. Konstrukcja jastrychu Grubość nominalna jastrychu ponad górną krawędź płyty LEWIS wynosi 34 mm. Z tego wynika minimalna nadbudowa podłogi 50 mm ponad belki łącznie z okładziną i wytłumieniem odgłosu kroków. Rozstaw belek w budownictwie mieszkaniowym może wynosić do 100 cm. W pomieszczeniach biurowych należy ograniczyć rozstaw belek do 85 cm, a grubość nominalną jastrychu podwyższyć o 5 mm. Ciężar własny płyt LEWIS z płynnym jastrychem (suchym) Knauf wynosi przy 34 mm pokrycia profili ok. 90 kg/m 2. Przy każdym podwyższeniu grubości jastrychu o 5 mm należy zawsze doliczyć ok. 10 kg/m 2. Aby pokryć profil 34 mm, potrzeba ok. 80 kg/m 2 suchej zaprawy do płynnych jastrychów. Przy każdym podwyższeniu grubości jastrychu o 5 mm zużycie materiału podwyższa się o ok. 10 kg/m 2. W wilgotnych pomieszczeniach domowych przy zastosowaniu płyt LE- WIS należy chronić jastrych przed wilgocią od góry (patrz alternatywne uszczelnienia w pomieszczeniach wilgotnych, s. 40). Aby skontrolować gotowość do położenia okładziny za pomocą urządzenia CM, należy przeprowadzić próbę na całym przekroju z uwzględnieniem zagłębień. 22_ 023
Prace wstępne Wykonawca jastrychu musi koniecznie sprawdzić, czy na podłożu można wykonać jastrych. Jeżeli tak, należy je przygotować zgodnie z wymaganiami. Materiał Zapotrzebowanie na zaprawę suchą na 1 cm na 1 m 3 jastrychu i m 2 zaprawy mokrej FE 50 Largo ok. 19 kg ok. 1,9 t FE 80 Allegro ok. 19 kg ok. 1,9 t FE 25 A tempo ok. 19 kg ok. 1,9 t FE Fortissimo ok. 19 kg ok. 1,9 t Ustalanie wysokości za pomocą niwelatora PFT Podczas stosowania wszystkich wariantów jastrychów powinno się przestrzegać poniższych zaleceń. Stosować spełniające swoją funkcję uszczelnienia przy wilgotności pochodzącej z gruntu (papa uszczelniająca Katja Sprint, patrz s. 60), ewentualnie paroizolację w budynkach piętrowych, szczególnie przy paroszczelnych okładzinach pod łóg Na świeżych stropach betonowych układać izolację przeciwwilgociową lub paroizolację, jeżeli przewiduje się, że na jastrychu będą układane wrażliwe na wilgoć okładziny (np.: parkiet). Pozwoli to zapobiec wydostawaniu się wilgotności resztkowej i uszkadzaniu okładziny. Aby zatrzymać wilgoć, w praktyce często stosuje się podwójne układanie folii PE (0,2 mm). Przy układaniu jastrychu na dużej powierzchni bez dylatacji (np.: podłogi podniesione) na świeżych stropach betonowych konieczne okazać się może uwzględnienie późniejszego kurczenia się stropu betonowego przez szerokie dylatacje przyścienne lub szczeliny dylatacyjne w jastrychu i okładzinie. Uszkodzone miejsca w pokryciu warstwy wytłumiającej można ewentualnie zakleić, aby zapobiec dostawaniu się pod spód wylewki lub wody (np.: styki pasków przyściennych, folia pasków przyściennych w przylegających kątach, uszkodzony papier parafinowy). Unikać podsypywania nieszczelności materiałem suchym, aby wykluczyć powstawanie uszkodzeń płyty jastrychu, które później mogą spowodować rysy. Części z aluminium okleić lub przykryć, ponieważ zaprawa płynnego jastrychu niekorzystnie na nie wpływa. Aby uzyskać równy i wymagany poziom płyty jastrychu, na powierzchni należy ustawić repery niwelacyjne na żądaną wysokość (zaleca się niwelator PFT). Przy płynnych jastrychach można docisnąć repery niwelacyjne przez warstwę wytłumiającą aż do stropu, jeżeli nie uszkodzi się w ten sposób izolacji wilgociowej. W ten sposób reper ma zapewnioną stabilność. Stosować maszyny do jastrychu oraz dodatkowe oprzyrządowanie zgodnie z zaleceniami producenta oraz podłączać zgodnie z wymogami bezpieczeństwa (technika maszynowa patrz s. 30).
Procesy robocze Temperatura obróbki Najwyższe temp. zaprawy przy montażu FE 50 Largo 25 C FE 80 Allegro 32 C FE 25 A tempo 40 C FE Fortissimo 25 C Czas obróbki FE 50 Largo FE 80 Allegro FE 25 A tempo FE Fortissimo ok. 60 min. ok. 60 min ok. 40 min. ok. 60 min. Temperatura i czas obróbki Płynne jastrychy Knauf mogą być stosowane przy temperaturze zewnętrznej nawet poniżej 0 C (warunek: zapewnione doprowadzenie wody, temperatura wewnątrz pomieszczenia ponad 0 C!). Późniejsze zamarznięcie płyty jastrychu nie wpływa negatywnie na jastrych, a jedynie przerywa proces wiązania na ten czas. Podczas stosowania jastrychów do ogrzewania podłogowego należy zapobiegać zamarzaniu wody w rurach grzewczych (używać środka zapobiegającego zamarzaniu, włączać ogrzewanie przy niskich temperaturach). W trakcie montażu w zależności od używanego materiału nie przekraczać podanych temperatur zaprawy (patrz tabela). Knauf FE 50 Largo, FE 80 Allegro oraz FE Fortissimo w pierwszych dwóch dniach należy chronić przed szybkim schnięciem w wyniku przeciągów czy promieniowania cieplnego (duże nasłonecznienie w okolicach okien). Istnieje bowiem ryzyko powstawania rys. Przy FE 25 A tempo nie ma tego niebezpieczeństwa. Czas obróbki, tzn. czas niezbędny do wylania, rozłożenia zaprawy i równania za pomocą miotły lub sztangi, zależy od używanego materiału (patrz tabela). Przy ustalaniu wielkości powierzchni, na której będą wykonywane prace, należy wziąć pod uwagę czas obróbki. Przy wysokich temperaturach i niskiej grubości jastrychu czas obróbki może się skrócić (jastrych zespolony, 20 mm). 24_ 025
Ustalanie konsystencji, wylewanie i obróbka Aby jastrych został profesjonalnie przygotowany, do zaprawy należy dodać właściwą ilość wody. Zbyt duża ilość wody powoduje, że powierzchnia zastygłego jastrychu jest zbyt miękka. Z reguły inwestor lub wykonawca następnych robót (wykonawca okładziny) składa wtedy reklamację. Za mała ilość dodanej wody nie wpływa negatywnie na jakość jastrychu, utrudnia jednak niezbędny proces wyrównywania. Miara rozpływu konsystencja idealna* FE 50 Largo 38-43 cm FE 80 Allegro 40-45 cm FE 25 A tempo 40-45 cm FE Fortissimo 37-40 cm *Wartości wynikające z doświadczenia. Konsystencja Aby uniknąć dodania zbyt dużej ilości wody i zapewnić wysoką jakość płyty jastrychu, na początku prac należy przygotować raczej gęstą zaprawę jastrychową (najniższej wartości miary rozpływu) i w razie konieczności regulować ilość wody, tak aby uzyskać odpowiednią konsystencję. Pomocna w tym zakresie jest miara rozpływu ustalana za pomocą puszki kontroli konsystencji o pojemności 1,4 l. Puszkę wypełnioną zaprawą postawić na warstwie papieru parafinowego, usunąć dno i podnieść. Średnica rozlanej masy jest miarą rozpływu. Pomiar średnicy pobierać najwcześniej po 10 sekundach po podniesieniu puszki. Aby określić idealną konsystencję, należy porównać dane z powyższej tabeli. Są to tylko wartości orientacyjne (nie są jedynie właściwe dla procesu obróbki), ponieważ idealna konsystencja zależy od wieku materiału, intensywności mieszania zaprawy (zależnie od zastosowanej techniki i maszyn) oraz grubości jastrychu. Przy znacznych grubościach warstw jastrychu (od 50 mm), jak również przy pierwszym wylaniu jastrychu na ogrzewanie podłogowe, należy stosować gęstszą zaprawę, tzn. można zredukować miarę rozpłuwu o ok. 5 cm. Technika wylewania i obróbka Jeżeli styki papieru parafinowego nie są sklejone, należy zwrócić uwagę, aby zaprawa nie dostała się pod warstwę papieru. Zaprawę wylewać w pomieszczeniu tak, aby spływała z górnej nałożonej warstwy papieru na dolną. Materiał układać na powierzchni równomiernie za pomocą węża do wylewania. Strumień zaprawy powinien być niewielki, tak aby uniknąć oddzielania się drobnych frakcji, dodatków czy wody. Dlatego nie powinno się układać węża na środku pomieszczenia i czekać, aż powstanie równy jastrych o równomiernie gładkiej powierzchni. Wielkość powierzchni, jaką można wykonać w jednym wylaniu, zależy od czasu obróbki zaprawy, efektywności maszyny do jastrychu oraz grubości jastrychu. Wąskie, długie powierzchnie można wylewać w całości, o ile prace są prowadzone bez przerwy. Układanie jastrychu za pomocą miotły lub sztangi rozpoczyna się wówczas, gdy jastrych osiągnie odpowiedni poziom i grubość. Możliwa szerokość wylewanej powierzchni zależy od czasu obróbki, efektywności maszyny i grubości jastrychu. Przy efektywności 100 l zaprawy na minutę i grubości jastrychu 35 mm wynosi ona ok. 12 m.