PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA POWIATU GLIWICKIEGO 2. ODPADY Z SEKTORA KOMUNALNEGO Rozdział II - cz. 1 Zgodnie z ustawą o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 roku (Dz. U. Nr 62, poz. 628 ze zmianami) odpady komunalne definiuje się jako: odpady powstające w gospodarstwach domowych, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych (art. 3, ust. 3, p. 4). Głównym źródłem powstawania odpadów komunalnych związanych z działalnością bytową człowieka są przede wszystkim gospodarstwa domowe oraz obiekty użyteczności publicznej (infrastruktury). Do oszacowania ilości odpadów komunalnych, z terenu powiatu gliwickiego, przyjęto podział odpadów wg źródeł, w których te odpady są generowane. Z uwagi na skład, właściwości technologiczne oraz warunki i miejsca powstawania wyróżnia się następujące rodzaje odpadów komunalnych: - odpady domowe związane z bytowaniem ludzi w domach mieszkalnych (zabudowa wielorodzinna, domy jednorodzinne), - odpady z obiektów użyteczności publicznej i obsługi ludności (np. handel i usługi, szkolnictwo, lecznictwo otwarte i szpitale), - odpady wielkogabarytowe, (np.: zużyte meble, sprzęt gospodarstwa domowego, zużyty sprzęt elektroniczny i in.). - odpady z budowy, remontów i demontażu, - odpady z terenów otwartych (ogrody, parki, zieleń miejska), - odpady z czyszczenia ulic (zmiotki uliczne, odpady z koszy ulicznych), - odpady niebezpieczne. 2.1. CHARAKTERYSTYKA STANU AKTUALNEGO W GOSPODARCE ODPADAMI KOMUNALNYMI Aktualnie gospodarka odpadami na terenie powiatu gliwickiego jest prowadzona zgodnie z Uchwałami Rad Miast i Rad Gmin w sprawie szczegółowych zasad utrzymania czystości i porządku. Gospodarka odpadami prowadzona na terenie powiatu gliwickiego polega głównie na zbiórce odpadów komunalnych i deponowaniu ich na składowiskach. Ocenę stanu aktualnego gospodarki odpadami komunalnymi (stan 31.12.2003 r.) oparto na ankietyzacji, zarówno poszczególnych gmin wchodzących w skład powiatu gliwickiego, jak również na ankietyzacji firm, posiadających stosowne zezwolenia administracyjne na odbiór odpadów komunalnych. Zezwolenia takie posiada 18 firm. Wykaz tych firm przedstawia tabela 2-1. Odpowiedzi na ankiety udzieliło 11 firm, co stanowi ok. 60%. Tabela 2-1 gliwickiego Wykaz firm posiadających zezwolenie na wywóz odpadów komunalnych z terenu powiatu
Lp. Nazwa firmy wywozowej Adres firmy 1 Prywatny Zakład Oczyszczania Miasta - W. STRACH Konopiska, Spółdzielcza1/1 2 RETHMANN PUS Gliwice, Kaszubska 2 2 RETHMANN MPGK Tarnowskie Góry, Nakielska 1 3 ALBA MPGK Dąbrowa Górnicza, Starocmentarna 2 4 ESTA Ruda Śląska., P.Skargi 87 5 KADEN Knurów, Dworcowa 38a 6 MPGK Pyskowice, Zaolszany 3 7 KOMART Knurów, Szpitalna 7 8 PUK Ruda Śląska., Piastowska 3 9 ZGKiM Sośnicowice, Powstańców 6 10 ALBA EKOSERWIS Radzionków, Sikorskiego 5 11 PRZEŁOM Pilchowice, Gliwicka 3 12 EKO-OGROD Knurów, Szpitalna 8 13 ALBA SLASK Bytom, Kościelna 2 14 Usługi Komunalne CZYSCIOCH Pyskowice, Wojska Polskiego 2b/3 15 UWE-EKO Kędzierzyn Koźle, Morcinka 9 16 Zakład Usług Sanitarnych, Michał Bernaczek Gliwice, Wilgi 10/12 17 Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej Bytom, Witczaka 135 18 Przedsiębiorstwo Wielobranżowe, Jan Laszczuk Bytom, Mickiewicza 12 Bilans ilości odpadów komunalnych wytworzonych na terenie powiatu gliwickiego sporządzono na podstawie informacji udzielonych przez firmy zajmujące się wywozem odpadów komunalnych i przedstawiono w tabeli 2-2.
Tabela 2-2 Bilans odpadów komunalnych wytworzonych na terenie powiatu gliwickiego w 2003 roku sporządzono na podstawie informacji udzielonych przez firmy zajmujące się wywozem odpadów komunalnych Lp. Firma wywozowa Bilans odpadów komunalnych w 2003 roku [Mg] Mie przeka zmieszane zmieszane z infrastruktury z terenów zielonych z ogrodów, parków, cmentarz y z targowisk wielkogabarytowe niewymienione w innych podgrupach Razem] 20 03 01 20 03 01 20 02 20 02 20 03 02 20 03 07 20 03 99 1. Prywatny Zakład Oczyszczania Miasta - W. STRACH 475 475 Młynek- Sobuczyn 2. RETHMANN PUS 441,5 102,5 44 588 Kamieńs Gliwice 3. RETHMANN MPGK 1639,2 622,5 2261,7 Pyskowic 4. ALBA MPGK 123,67 3,82 127,49 Przedsięb Składowa Utylizacj 5. ESTA 1,14 1,14 Knurów - KOMART 6. MPGK, Pyskowice 6179 98,9 32 6309,9 Pyskowic 7. KOMART 11610 11610 Knurów - KOMART 8. PUK 52 52 Pyskowic 9. ZGKiM, Sośnicowice* 512,05 492,82 83,71 168,92 1257,5 Sośnicow Trachy 10. ALBA EKOSERWIS 195 130 325 Pyskowic 11. PRZEŁOM** 769,29 99,08 868,37 Knurów - KOMART Razem: 21874,18 725,32 746,17 182,61 32 143,08 172,74 23876,1 *dotyczy ilości odpadów z gminy Sośnicowice **dotyczy ilości odpadów z gminy Pilchowice
W wyniku przeprowadzonej ankietyzacji stwierdzono, że z powiatu gliwickiego w 2003 roku wywieziono ok. 24 000 Mg odpadów komunalnych zmieszanych. Największą ilość odpadów komunalnych zebranych z terenu powiatu gliwickiego wywiozła firma KOMART (48,6%), następnie firma MPGK Pyskowice 26,4%, Rethmann MPGK 9,5% i ZGKiM Sośnicowice 5,3%. Pozostałe firmy zebrały ok. 10,2% odpadów komunalnych. Wśród zebranych odpadów komunalnych odpady zmieszane stanowią ok. 94,6%, odpady wielkogabarytowe ok. 0,6%, a odpady z terenów zielonych, ogrodów, parków i cmentarzy oraz odpady z targowisk stanowią łącznie ok. 3,6% Szacunkowa ilość mieszkańców powiatu gliwickiego objęta zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych zmieszanych wynosi ok. 68%, z czego gminy wiejskie reprezentują poziom 50-60%, gminy miejskie przekraczają 90%. Większość odpadów komunalnych jest deponowana na składowiskach zlokalizowanych na terenie powiatu gliwickiego. Należą do nich: - Składowisko Odpadów w Knurowie (przewidywane rok zamknięcia 2045), - Składowisko Odpadów w Pyskowicach (przewidywany rok zamknięcia 2015), - Składowisko Odpadów w Sośnicowicach (przewidywany rok zamknięcia 2009). Charakterystyka tych składowisk zostanie przedstawiona w rozdziale 3. Eksport import odpadów Część zebranych odpadów komunalnych jest eksportowana poza teren powiatu gliwickiego na składowisko w Gliwicach (Przedsiębiorstwo Składowania i Utylizacji w Gliwicach), na składowisko w Młynku-Sobuczynie (powiat częstochowski) oraz na składowisko w Kamieńsku k/bełchatowa (województwo łódzkie). Szacuje się ilość odpadów eksportowanych na poziomie ok. 1200 Mg (4%). Na teren powiatu gliwickiego są importowane odpady komunalne, łączny import tych odpadów można szacować na poziomie 100 000 Mg. W powiecie gliwickim jest prowadzona również selektywna zbiórka odpadów. te zbierane są w systemie pojemnikowym oraz w systemie workowym. Wyłącznie system workowy zastosowano w gminach Sośnicowice i Pilchowice (w 2003 roku wydano 35 tys. worków). W 2004 roku przewiduje się w gminach Rudziniec i Gierałtowice wycofanie się ze zbiórki w systemie pojemnikowym na rzecz zbiórki w systemie workowym. W 2003 roku na terenie powiatu ustawiono łącznie 564 sztuki pojemników (w tym 273 sztuk na szkło, 272 sztuk na tworzywa sztuczne, 10 sztuk na makulaturę i 9 sztuk na metale). W powiecie gliwickim w wyniku selektywnej zbiórki zebrano następujące ilości odpadów: szkła 409 Mg, tworzyw sztucznych - 94 Mg, makulatury 3 Mg, metali 17,5 Mg, co łącznie stanowi ok. 524 Mg odpadów. Tabela 2-3 przedstawia zebraną ilość odpadów w poszczególnych gminach w wyniku przeprowadzonej selektywnej zbiórki w 2003 roku. Tabela 2-3 Ilość odpadów w poszczególnych gminach w wyniku przeprowadzonej selektywnej zbiórki w 2003 roku. Gmina Ilość zebranych odpadów w wyniku selektywnej zbiórki [Mg] Razem szkło tworzywa makulatura metale
sztuczne Wielowieś 18,9 4,7 23,6 Toszek 24,7 7,5 2,9 35,1 Rudziniec* 35,6 7,9 43,5 Pyskowice bd bd bd bd bd Sośnicowice 21,83 3,86 0,51 26,2 Pilchowice 44,75 16,6 61,35 Knurów 26,92 32,32 59,24 Gierałtowice 236,6 21 0,14 16,9 274,64 powiat razem 409,3 93,88 3,04 17,41 523,63 *dane za rok 2002 Wykaz niektórych firm odbierających odpady pochodzące z selektywnej zbiórki przedstawiono w tabeli 2-4. Tabela 2-4 Firmy odbierające odpady zebrane w wyniku selektywnej zbiórki Lp. Odpad zebrany selektywnie Firma odbierająca odpad 1. Szkło DSS Recycling Sp. z o. o., Piaskowa 9, Chruściana Opolska, Filia Sławków, ul. Walcownia 1 Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej*, Sośnicowice, Powstańców 6 RETHMANN MPGK*, Tarnowskie Góry, Nakielska 1-3 EKO- PUNK, Organizacja Odzysku, Warszawa, Kacza 8 Górnośląska Agencja Handlowa GAH Huta Szkła Orzesze 2. Tworzywa sztuczne Alba Śląsk Sp. z o.o*., Kościelna, Bytom PPHU BEN, Aleja Piastów 3b/2, Knurów
Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych, Ruda Śląska Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej*, Sośnicowice, Powstańców 6 RETHMANN MPGK*, Tarnowskie Góry, Nakielska 1-3 EKO- PUNK, Organizacja Odzysku, Warszawa, Kacza 8 POLOWAT, Bielsko-Biała 3. Makulatura bd 4. Metale Punkt Skupu Surowców Wtórnych, Sośnicowice, Kozielska 14 *pośrednik Poza tym, na terenie gmin powiatu gliwickiego prowadzi się selektywną zbiórkę odpadów wielkogabarytowych (zazwyczaj 2 razy do roku okres wiosenny i okres jesienny) oraz selektywną zbiórkę żużla (gmina Pilchowice). Niekontrolowane miejsca składowania odpadów tzw. dzikie wysypiska mają szczególnie negatywny wpływ na środowisko z tego względu, że mogą znajdować się na nich odpady niebezpieczne, tj. np. płyty azbestowe, resztki farb i lakierów, oleje, pestycydy oraz opakowania po odpadach niebezpiecznych. Na terenie gmin powiatu gliwickiego funkcjonują dzikie wysypiska, które są na bieżąco likwidowane na koszt urzędów gmin w ramach obowiązku utrzymania czystości i porządku w gminie. W 2003 roku z terenu miasta Pyskowice i gmin Gierałtowice oraz Toszek zebrano ok. 1600 m 3 odpadów. Gruz budowlany Na terenie powiatu gliwickiego (gmina Gierałtowice) funkcjonuje firma GRUZ-BET zajmująca się profesjonalną przeróbką gruzu budowlanego. Brak danych dotyczących ilości zebranego gruzu budowlanego przez tę firmę z terenu powiatu gliwickiego. Osady ściekowe Zgodnie z ustawą o odpadach komunalne osady ściekowe to pochodzący z oczyszczalni ścieków osad z komór fermentacyjnych oraz innych instalacji służących do oczyszczania ścieków komunalnych oraz innych ścieków o składzie zbliżonym do składu ścieków komunalnych. Ilość osadów ściekowych wytworzonych na terenie powiatu gliwickiego przedstawia tabela 2-5. Tabela 2-5 Ilość osadów ściekowych wytworzona na terenie powiatu gliwickiego
Gmina Ilość osadów ściekowych [Mg/rok]/ilość mieszkańców Odbiorca Pyskowice 1200,0/20800 os. - Miejska oczyszczalnia ścieków, ul. Mickiewicza 119 Toszek 72,0/8000 os Składowisko odpadów w Pyskowicach Wielowieś/Świbie bd/1200 os. Odbiorcy indywidualni - kompostowanie, wykorzystanie rolnicze Knurów 2613,0/32 000 os Składowanie, odbiorcy indywidualni Przedsiębiorstwo Wodociagów i Kanalizacji ul. Szpitalna 9 Sośnicowice 161,28/1935 os Składowisko odpadów w Sośnicowicach Trachach Pilchowice 4,0/1199 os Składowisko odpadów w Knurowie (5 oczyszczalni na terenie gminy) Gierałtowice 483/bd Odbiorcy indywidualni - kompostowanie, wykorzystanie rolnicze (6 oczyszczalni i 4 przydomowe) Suma: 4533,28 * dane za rok 2002 Na terenie gminy Rudziniec nie funkcjonuje oczyszczalnia ścieków. Na terenie powiatu gliwickiego wytworzono ok. 4500 Mg osadów ściekowych, co stanowi ok. 900 Mg s. m Większość gmin powiatu gliwickiego ma podpisaną umowę na odbiór zwłok zwierząt z Przedsiębiorstwem Utylizacji Odpadów Zwierzęcych PROFET (Zakład Utylizacji, ul. Pustkowska 18, 46-023 Węgrów). Z terenu miasta Knurów zwłoki zwierząt zbiera MPGK ALBA Sp. z o.o. z Dąbrowy Górniczej (ul. Starocmentarna 2). Firma ta w 2003 roku zebrała z dróg 21 sztuk martwych zwierząt (koty i psy). Należy rozważyć lokalizację grzebowiska zwierząt zakażonych i dzikich na terenie powiatu gliwickiego w przypadku zaistnienia zagrożenia nadzwyczajnego. W chwili obecnej brak jest w tym zakresie wiążących ustaleń.