GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA ROK 2010

GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA ROK 2010 Głogów, grudzień 2010 r. 1

I. WPROWADZENIE Polska wchodząc w XXI wiek wprowadziła ze sobą bagaż trudnych spraw, niewykonanych decyzji, jak również groźnych dla rozwoju naszego społeczeństwa zjawisk patologii społecznej. Nowy porządek ustrojowy wolność, demokracja, niezależność - nie jest wolny od problemów społecznych, a w niektórych sferach życia spotęgowały ich skalę, ujawniając ich skalę i zasięg. Jednym z tych problemów jest narkomania, która stanowi wyzwanie nie tylko o zasięgu globalnym, ale przede wszystkim lokalnym. Niesie za sobą poważne ryzyko dla zdrowia publicznego, szczególnie w kontekście chorób infekcyjnych ( HIV, żółtaczka, choroby weneryczne, gruźlica ). Narkomania powstaje na podłożu przeobrażeń zachodzących we współczesnym świecie i staje się poważnym problemem społecznym. Rozpowszechnienie używania środków psychoaktywnych ma wielowymiarowe przyczyny, a szkody z nim związane obserwowane są w różnych sferach życia społecznego. Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na 2010 rok opracowany został zgodnie z ustawą z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii oraz założeniami Krajowego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2006-2010. Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii ( Dz.U. Nr 179 poz. 1485 ze zmianami) wprowadza obowiązek uchwalania Gminnych Programów Przeciwdziałania Narkomanii oraz określa zadania własne gminy w zakresie przeciwdziałania narkomanii. Do zadań tych należy : zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych i zagrożonych uzależnieniem, udzielanie rodzinom, w których występują problemy narkomanii pomocy psychospołecznej i prawnej, prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej oraz szkoleniowej w zakresie rozwiązywania problemów narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie sportowych i rekreacyjnych dla uczniów, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych, wspomaganie działań instytucji, organizacji pozarządowych i osób fizycznych, służących rozwiązywaniu problemów narkomanii, pomoc społeczną osobom uzależnionym i rodzinom osób uzależnionych dotkniętym ubóstwem i wykluczeniem społecznym 2

i integrowanie ze środowiskiem lokalnym tych osób z wykorzystaniem pracy socjalnej i kontraktu socjalnego. Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2010 określa lokalną strategię w zakresie profilaktyki oraz minimalizacji szkód społecznych i indywidualnych wynikających z używania środków psychoaktywnych uwzględniając wiele aspektów funkcjonowania społeczności lokalnej. Treści niniejszego Programu obejmują: profilaktykę, edukację społeczną, sposoby udzielania pomocy osobom z problemem narkotykowym. W każdym z tych obszarów podejmuje się różnego rodzaju działania, w wyborze których bierze się pod uwagę aktualne potrzeby środowiska lokalnego. Przy konstruowaniu Programu uwzględnione również zostały uwagi lokalnych instytucji i organizacji współpracujących w zakresie profilaktyki uzależnień. Program w realizacji zadań wprowadza nowoczesną formę profilaktyki uzależnień, która jest przede wszystkim profilaktyką interdyscyplinarną, zakładającą solidarne współdziałanie różnych środowisk na rzecz kształtowania u dzieci, młodzieży i osób dorosłych postaw abstynenckich. Program stanowi bazę działań i zadań dostosowanych do specyfiki problemów związanych z używaniem substancji odurzających - nielegalnych w gminie miejskiej Głogów i uwzględnia: 1. aspekt profilaktyczny oraz terapeutyczny przeciwdziałania narkomanii. 2. lokalne możliwości realizacji pod względem prawnym, administracyjnym i ekonomicznym. Podstawowym celem Programu jest szeroko rozumiane zapobieganie rozwojowi uzależnień szczególnie związanych z narkotykami, a tym samym zmniejszanie rozmiaru problemów aktualnie występujących. Celem długofalowym jest wytworzenie, ugruntowanie wśród mieszkańców gminy świadomości dotyczącej relacji narkotyk człowiek oraz promowanie zdrowego stylu życia przede wszystkim wśród młodych osób. II. ADRESACI PROGRAMU Dzieci i młodzież Rodzice 3

Pracownicy - przedstawiciele służb, instytucji, organizacji pozarządowych działających na rzecz rozwiązywania problemów uzależnień Społeczność lokalna. III. KOORDYNATOR PROGRAMU I PODMIOT ODPOWIEDZIALNY ZA PRZYGOTOWANIEI REALIZACJĘ PROGRAMU Koordynatorem i podmiotem odpowiedzialnym za przygotowanie i realizację programu w Głogowie jest Miejski Ośrodek Profilaktyki Uzależnień w Głogowie. Finansowanie zadań opiera się o środki własne samorządu gminy. IV. DIAGNOZA SYTUACJI W GMINIE MIEJSKIEJ GŁOGÓW W ASPEKCIE PROBLEMÓW UZALEŻNIEŃ 1. Sytuacja demograficzna Głogów zalicza się do miast o wyraźnie rozwiniętej funkcji przemysłowej, jest jednym z trzech centralnych miast Legnicko Głogowskiego Okręgu Miedziowego. Głównym sektorem gospodarki jest hutnictwo miedzi. Potencjał ekonomiczny skupiony jest przede wszystkim w jednym przedsiębiorstwie Hucie Miedzi Głogów, które angażuje ok. 20% osób czynnych zawodowo. Według danych GUS z 31grudnia 2009 roku miasto nasze posiada 68 016 mieszkańców w tym: kobiet 35 255, mężczyzn 32 761. - liczba mieszkańców w wieku 18 i więcej lat - 56 277 - liczba mieszkańców poniżej 18 roku życia - 13 195 - liczba dzieci w wieku do 3 lat - 2 263 - liczba osób najstarszych w wieku 70 lat i więcej - 4 165 2. Charakterystyka problemów i opis zjawiska Z danych pozyskanych od głogowskich instytucji, które działają na polu uzależnień na pierwszy plan wysuwa się alkohol dot. to min. punktów sprzedaży, ilości i form pomocy skierowanej do osób uzależnionych, współuzależnionych, osób przebywających w izbie wytrzeźwień oraz ofiar przemocy w rodzinie, której towarzyszył alkohol. Problemy związane z używaniem narkotyków wykazane zostały jako nieliczne. Nie można 4

jednak uważać, że nie występują. Można przypuszczać, że jest to związane z dzisiejszymi trendami, zmianą w sposobie konsumpcji narkotyków. Dawniej zaczynano od rozpuszczalników lotnych, a więc klei. Przed 20 laty substancją inicjującą były też środki uspokajające lub leki. Od narkotyków dożylnych odstraszały strzykawki. Według opinii zwłaszcza młodych osób narkotyki iniekcyjne, a w szczególności kompot są dla ludzi zdegradowanych. Natomiast nie są dla nich narkotykami marihuana i haszysz. Określają je jako niegroźne ziółka. Karierę robi również amfetamina i jej pochodne uznawana za niegroźny narkotyk. Obraz dzisiejszego narkomana nie różni się od obrazu porządnego ucznia, studenta i młodego człowieka robiącego karierę zawodową. Dla części osób narkotyki wypełniają pustkę. Narkotyki stają się modne wśród nie tylko młodych osób, ale również elit intelektualnych. Dla wielu osób sięgnięcie po narkotyk jest elementem codzienności, o którym się nie mówi. Analizę problemów wynikających z używania narkotyków na terenie miasta Głogowa oparto na danych - informacjach pozyskanych z głogowskich instytucji, tj. - Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej - Miejski Ośrodek Profilaktyki Uzależnień - Komenda Powiatowa Policji - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie - Stowarzyszenie dla Dzieci i Młodzieży SZANSA 2.3. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Głogowie, ul. Sikorskiego 4 informuje: Z danych zawartych w sprawozdaniach MOPS wynika, iż: Tabela Nr 1 Liczba rodzin, w których występuje problem narkomanii 2008 2009 01.01-30.06. 5 5 Łączna liczba osób w tych rodzinach 2008 2009 01.01-30.06. 8 9 2.4. Miejski Ośrodek Profilaktyki Uzależnień w Głogowie, ul. Legnicka 3. W 2009 roku (w okresie od 01.01 do 30.06.) łącznie z pomocy skorzystało 617 osób. Tabela poniżej przedstawia liczbę osób korzystających z pomocy osoby uzależnione, współuzależnione od alkoholu. W tej liczbie ujęte są również osoby z problemem narkotykowym (ok. 2%) któremu, niejednokrotnie współtowarzyszył alkohol : 5

Tabela Nr 2 2007 2008 2009 01.01-30.06. Liczba osób korzystających z pomocy 632 767 617 2.5. Komenda Powiatowa Policji w Głogowie, ul. Ob. Pokoju 17. Z oceny stanu bezpieczeństwa porządku publicznego oraz efektów pracy KPP w Głogowie wynika: Najpopularniejsze narkotyki zabezpieczone w 2008 roku w rejonie Głogowa to: tabletki ecstazy - 236 szt. marihuana - 1 175,58g 8 229 porcji krzewy konopi - 97 szt. słoma makowa - 150 kg. W okresie w/w wszczęto 107 postępowań przygotowawczych z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, w tym: w postępowaniach przygotowawczych z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii ustalono 101 podejrzanych, w tym 4 nieletnich. 2.6. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Głogowie, ul. Kościuszki 15a. Z informacji przekazanych przez Centrum w okresie - 2008r. oraz od 01.01 do 30.06 zgłosiło się 9 osób z problemem uzależnienia od środków psychoaktywnych oraz 4 osoby z problemem uzależnienia od hazardu. 2.9. Stowarzyszenie dla Dzieci i Młodzieży SZANSA w Głogowie ul. Perseusza 13. W stowarzyszeniu funkcjonuje Ośrodek Pomocy Psychologicznej i Prawnej. Prowadzony jest przez bardzo dobrze przygotowany zespół specjalistów: psychologów, pedagogów, prawników. Tutaj przyjmowane są dzieci, ich rodziny wymagające pomocy terapeutycznej, interwencyjnej lub pomocy prawnej. W Stowarzyszeniu prowadzona jest terapia indywidualna, grupowa, poradnictwo, konsultacje oraz zajęcia grupowe, grupy terapeutyczne w tym o charakterze terapeutycznym dla młodzieży zagrożonej uzależnieniem i eksperymentującej ze środkami psychoaktywnymi. Pozyskane od Stowarzyszenia dane informują o liczbie odbiorców Tabela Nr 3: 6

Tabela Nr 3 Rodzaj działania Liczba odbiorców 2008 2009 01.01-30.06. Pomoc psychologiczna 720 300 Pomoc pedagogiczna 75 50 Pomoc prawna 54 640 Zajęcia grupowe o charakterze terapeutycznym dla młodzieży zagrożonej uzależnieniem i eksperymentującej ze środkami psychoaktywnymi 15 15 Zajęcia grupowe 250 100 2.10. Państwowy Powiatowy Inspektorat Sanitarny w Głogowie, ul. Piotra Skargi 4. Oświata Zdrowotna i Promocja Zdrowia przy PSSE prowadzi akcje uświadamiające, mające na celu ograniczenie używania tytoniu, alkoholu i substancji psychoaktywnych w różnych grupach społecznych na terenie miasta i powiatu, prowadzi edukacje różnych grup społecznych i zawodowych w zakresie zapobiegania chorobom zakaźnym i cywilizacyjnym, wdraża programy edukacyjne, udziela pomocy w ich realizacji oraz monitoruje i ocenia podejmowane działania, realizuje na terenie powiatu głogowskiego zadania wynikającego z założeń Powiatowego Przedszkolnego Programu Edukacyjnego Ja i moje zdrowie. W 2008 roku Oświata Zdrowotna i Promocja Zdrowia Powiatowej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej w Głogowie realizowała zdrowotną politykę publiczną wynikającą z koncepcji celów strategicznych i operacyjnych Narodowego Programu Zdrowia na lata 2007 2015, Europejskiego Kodeksu Walki Z Rakiem Prewencja Pierwotna Nowotworów, harmonogramu realizacji Krajowego Programu Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV opracowanego na lata 2007 2011, wytycznych Głównego Inspektora Sanitarnego w zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia oraz sytuacji epidemiologicznej naszego powiatu. Edukację zdrowotną realizowano we współpracy ze szkołami podstawowymi, gimnazjalnymi i ponadgimnazjalnymi oraz placówkami samorządowymi. Zrealizowane formy w 2008 roku: 7

Forma realizacji Miejsce realizacji Liczba odbiorców Punkt informacyjny Głogowskie Biuro Podróży ok. 350 Punkt informacyjny Szkoły gimnazjalne powiatu głogowskiego ok. 500 Ekspozycja - wystawa PSSE w Głogowie ok. 200 Punkt informacyjny Szkoły ponadgimnazjalne w Głogowie Wykład, warsztaty, praca plastyczna, scenka teatralna Kampania społeczna Wróć bez HIV I Liceum Ogólnokształcące Głogowie PSSE w ok. 300 ok. 150 8 szkół ponadgimnazjalnych 11 szkół gimnazjalnych, 5 lokalnych mediów Szczególnie ważne jest przekazywanie, uświadamianie osób zwłaszcza młodych o zagrożeniach zdrowotnych towarzyszących przyjmowaniu substancji psychoaktywnych. Substancje psychoaktywne, zwane potocznie narkotykami, mogą zwiększać ryzyko zakażenia np. HIV czy HCV na kilka sposobów. Używanie substancji psychoaktywnych może przyczyniać się do angażowania np. w kontakty seksualne, które pociągają za sobą ryzyko zakażenia, do dokonywania praktyk seksualnych, których na trzeźwo, nigdy by się nie podjęło. W punktach informacyjnych prezentowano i rozpowszechniano materiały edukacyjne - broszury, ulotki min. tj.: - Jak możesz uniknąć zakażenia HIV, - Wakacje marzeń 2099zł HIV gratis, - Bliżej siebie dalej od narkotyków - Co musisz wiedzieć o HIV i AIDS Poradnia Leczenia Uzależnień w Głogowie ZOZ, ul. Kościuszki 15. Dane Poradni Leczenia Uzależnień w Głogowie ZOZ informują o liczbie pacjentów z problemem alkoholowym, narkotykowym w tym współuzależnieni, którzy zgłosili się do Poradni: 8

Pacjenci pierwszorazowi 2008 2009 01.01-30.06. Razem Kobiety 52 92 144 Mężczyźni 179 144 323 Do 19 lat 4 3 7 19 27 lat 21 29 50 27 65 lat 206 202 408 Pow. 65 lat 0 2 2 Razem 283 328 611 Liczba porad 6692 3707 10399 Osoby współuzależnione Do 19 lat 0 0 0 19 27 lat 3 11 14 27 60 lat 21 52 73 Narkotyki i młodzież Staliśmy się krajem konsumentów narkotyków. Dotąd i tak nie było najgorzej z konsumpcją, ale Polska słynęła głównie jako producent amfetaminy. Tymczasem w ciągu ostatnich czterech lat, popyt na niektóre nielegalne środki odurzające wzrósł ponad dziesięciokrotnie. Badania przeprowadzone przez Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie wskazują, że około 23% uczniów stołecznych szkół ponadpodstawowych miało kontakt z amfetaminą, a ponad 8% z heroiną. Do tego dochodzi blisko 40% młodocianych mających za sobą doświadczenia z marihuaną. Wiemy, że niektórzy nie zechcą przywiązywać wagi do ostatniej liczby twierdząc, że "marihuana jest relatywnie niegroźna". Niemniej, jest ona nadal środkiem nielegalnym, a wspomniane 40% jest wskaźnikiem pewnej ogólnej tendencji, mówiącej, że w środowiskach młodzieżowych rozpowszechniło się i ciągle rośnie przyzwolenie na używanie nielegalnych narkotyków. 9

Żyjemy w XXI wieku. Młodzież szkolna staje w obliczu wielu niebezpieczeństw, takich jak narkotyki i papierosy. Niestety te używki są coraz bardziej popularne we wszystkich uczelniach świata. Problem ten dotyczy także naszej szkoły. To koledzy namawiają do tego pierwszego razu. Większość z nas robi to dla szpanu, aby nie wyróżniać się z paczki. Uważają, że świadczy to o ich sile charakteru, o akceptacji i podziwie przez innych. Młodzież, jeżeli chodzi o dostępność do narkotyków, określa ją jako łatwą. Co trzeci uczeń ogólniaka wie, gdzie mieszka diler. Uczniowie przyznają, że otrzymują narkotyki od znajomych. Według danych statystycznych, okazjonalnie po narkotyk sięga 37,7 proc. gimnazjalistów. Podobnie jest w szkole średniej. Tu tych, którzy biorą co jakiś czas jest 47,95 proc. Wciąż rośnie grupa tych, którzy biorą regularnie - w gimnazjum to 20,65 proc., a w szkołach średnich to 15,63 proc. uczniów. (Badania przeprowadzone przez Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie). Wyniki ostatnich badań ogólnopolskich i lokalnych sugerują kontynuację wzrostu rozpowszechnienia eksperymentowania z narkotykami i ich okazjonalnego używania wśród młodzieży szkolnej. Nieco mniejszy wzrost niż na poziomie kraju widoczny jest w miejscach gdzie rozpowszechnienie było największe duże miasta, np. Warszawa. Jednocześnie obserwować można zjawisko dyfuzji zainteresowania narkotykami w miejsca, gdzie nie były popularne mniejsze miasta, tereny wiejskie. W efekcie w nadchodzących latach można się spodziewać dalszego wzrostu rozpowszechnienia w skali kraju, ale być może o mniejszej dynamice. Na tle danych ogólnopolskich, głogowskie dane pozyskane na podstawie raportu z badań ankietowych przeprowadzonych w głogowskich szkołach podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych oraz wśród osób dorosłych (ok. 900 osób tj. 8,8 % dzieci i młodzieży uczącej się) Pt. Ocena zagrożeń uzależnieniami i przemocą oraz potrzeby profilaktyczne Głogowa opracowanego przez dr Roberta Porzaka z Fundacji Masz Szansę z Lublina, wskazują, że oczekiwania, sposoby odmowy, przyczyny zgody na zażycie narkotyku, rodzaje narkotyków zażywanych, częstotliwość zażywania nie odbiegają znacząco Tabele Nr 6 i 7. 10

Tabela nr 6 Grupa osób badanych SP Gim ZSZ ŚSZ LO Raze m % % % % % % Przyczyny Brak odpowiedzi 70,3 57,3 62,2 28,7 59,1 54,4 zgody na zażycie Ciekawość 15,3 23,3 22,2 40,2 30,3 26,0 narkotyku Poprawa humoru, lepszy nastrój - 5,5 4,4 14,8 1,5 5,9 Inne 6,3 5,5 4,4 6,6 1,5 5,4 Chęć zaimponowania komuś 2,7 2,4 2,2 5,7 4,5 3,4 Ochota - 2,0 4,4 2,5 1,5 1,8 Obawa przed odrzuceniem 4,5 2,0-0,8-1,8 Problemy 0,9 2,0-0,8 1,5 1,3 Tabela Nr 7 Narkotyki była okazja Narkotyki dotychczas zażywane Narkotyki najczęściej zażywane SP Gi m. Grupa osób badanych ZSZ ŚSZ LO Dorośli Razem % % % % % % % Brak odpowiedzi 100 84,4 69,8 75,8 89,4 33,0 71,2 Marihuana - 6,3 4,7 - - 60,7 18,8 Amfetamina - 1,3 7,0 5,0 1,5 1,5 2,1 Ecstasy - - 7,0 3,3 3,0 1,2 kokaina - - 7,0 3,3 3,0-1,2 Brak odpowiedzi 97,3 88,2 86,0 88,2 95,4 36,4 76,3 Marihuana 0,9 4,2 14,0 9,2 4,6 2,4 4,2 Amfetamina - 0,4 4,7 2,5 1,5 0,5 1,0 Ecstasy - - 2,3 0,8 1,5-0,4 kokaina - 0,8 - - - - 0,3 Szałwia z tytoniem - 0,4 - - - - 0,1 Grzyby halucynogenne - - - - - 0,5 0,1 Brak odpowiedzi 100 91,9 90,9 91,4 95,4 37,4 78,8 Marihuana - 3,0 9,1 8,6 4,6 0,5 3,0 Amfetamina - - 2,3 0,9 - - 0,3 Ecstasy - - - 0,9 - - 0,1 11

Tak jak w innych polskich miastach, tak i w Głogowie narkotykiem, od którego młodzież i dorośli rozpoczynają kontakt ze środkami odurzającymi jest w zdecydowanej mierze marihuana. Spośród innych środków psychoaktywnych badani pojedynczo wpisali także amfetaminę i dyskotekowe ecstasy, a średni wiek inicjacji narkotykowej przedstawia Tabela Nr 8. Tabela Nr 8 Grupa osób badanych SP Gim ZSZ ŚSZ LO Dorośli Razem Wiek pierwszej okazji zażycia narkotyku 11,00 13,55 14,36 15,55 16,19 17,32 15,09 Wiek pierwszego kontaktu z narkotykiem 12,00 13,96 15,31 15,87 16,10 18,00 15,58 Z danych pozyskanych z głogowskich instytucji działających na polu uzależnień wynika liczba ok. 1 200 osób (tj. ok. 2% mieszkańców), które dotyka problem narkotykowy. W liczbie tej znajdują się osoby, którym współtowarzyszy problem alkoholowy. Liczby potwierdzają fakt, że w grupie problemów społecznych, jakie występują w naszym kraju problemy związane z zażywaniem narkotyków oraz nadużywaniem alkoholu mają szczególne znaczenie w powstawaniu zagrożeń i to zarówno w wymiarze społecznym jak i ekonomicznym. Sytuacje te wymagają systematycznie prowadzonych działań profilaktycznych. Najlepsze rezultaty przynosi wczesna profilaktyka. Nowoczesne programy profilaktyczne stawiają sobie za cel wyposażenie odbiorców zarówno w wiedzę, jak i w ważne umiejętności psychologiczne oraz postawy umożliwiające skuteczne formułowanie konstruktywnych celów życiowych, radzenia sobie z problemami i trudnymi sytuacjami. Problem narkotykowy jak i alkoholowy ma charakter interdyscyplinarny. Znajdować się powinien w sferze zainteresowań różnych służb i instytucji takich jak: lecznictwo, oświata, pomoc społeczna, organizacje pozarządowe, organy ścigania i wymiaru sprawiedliwości, media. Każda z nich postrzega to zjawisko z innej strony. Dlatego też zasadne jest łączenie doświadczeń, wiedzy, możliwości w celu świadczeniu pomocy oraz promowaniu zdrowego stylu życia, wolnego od nałogów oraz na szerzeniu idei trzeźwości w lokalnym środowisku ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży. Miejski Ośrodek Profilaktyki Uzależnień widzi potrzebę zintensyfikowania przedsięwzięć profilaktycznych w naszym środowisku lokalnym. Formy i jakość działań 12

edukacyjno-profilaktycznych wobec dzieci i młodzieży w Głogowie są istotnym elementem gminnego programu profilaktyki i rozwiązywanie problemów narkotykowych. Programy profilaktyczne i zapobiegawcze zostały opracowane z myślą o dzieciach i młodzieży, aby rozwijać ich umiejętności radzenia sobie z różnymi trudnymi sytuacjami i problemami, mogącymi sprzyjać sięganiu po alkohol, narkotyki, nikotynę i inne substancje szkodliwe dla zdrowia. W ramach realizacji Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Narkotykowych w 2009 roku prowadzono różnego rodzaju działania obejmujące uczniów głogowskich placówek oświatowych, planowana jest kontynuacja w 2010 roku, m.in.: - zajęcia grupowe o charakterze terapeutycznym dla dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem i eksperymentującej ze środkami psychoaktywnymi, - Punkt Terapeutyczny dla Dzieci i Młodzieży, - programy profilaktyczne, m.in. Spójrz Inaczej, Młodzieżowe Ochotnicze Pogotowie Rówieśnicze, Bezpiecznie, Zdrowo i Kulturalnie, Zachowaj Trzeźwy Umysł, Sprawdź, czy Twoje picie jest bezpieczne - 8 świetlic socjoterapeutycznych, - kolonie letnie dla dzieci ze świetlic socjoterapeutycznych, - letnia akcja sportowo-rekreacyjna Wakacyjny Zawrót Głowy bez Alkoholu, - udział w ogólnopolskiej kampanii profilaktycznej Zachowaj Trzeźwy Umysł, Sprawdź, czy Twoje picie jest bezpieczne - profilaktyczne spektakle teatralne oraz przedstawienia profilaktyczne dla szkół podstawowych i gimnazjów, - Przegląd Spektakli o tematyce profilaktycznej TEATRAPIA, - zajęcia warsztatowe z zakresu profilaktyki uzależnień w szkołach podstawowych, gimnazjach i ponadgimnazjalnych, - przedsięwzięcia sportowo-profilaktyczne. W wyżej wymienionych przedsięwzięciach w 2009 roku wzięło udział ok. 7 607 dzieci i młodzieży. 13

V. ZASOBY INSTYTUCJONALNE I POZARZĄDOWE ZAJMUJĄCE SIĘ PROFILAKTYKĄ I ROZWIĄZYWANIEM PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH NA TERENIE GMINY MIEJSKIEJ GŁOGÓW. 1. Miejski Ośrodek Profilaktyki Uzależnień ul Legnicka 3 2. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, ul. Legnicka 3 3. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Głogowie 4. Komenda Powiatowa Policji w Głogowie 5. Poradnia Leczenia Uzależnień przy ZOZ w Głogowie ul. Kościuszki 15 6. Stowarzyszenie dla dzieci i młodzieży Szansa ul. Perseusza 13 7. Stowarzyszenie na Rzecz Integracji i Usamodzielniania Dom w Głogowie ul. Okrężna 8. Fundacja Na Rzecz Zapobiegania Narkomanii Maraton Plac Mieszka 11 9. Stowarzyszenie Pomocy Rodzinie A jutro? ul. Strumykowa 3 10. Stowarzyszenie Klub Abstynenta Skarbnik ul. Jesienna 2 11. Klub Abstynenta Opamiętanie ul. Królowej Jadwigi 1 12. Stowarzyszenie Pomocy Psychologicznej EGO ul. Okrężna 21 13. Centrum Sportowe Głogowski Triatlon 14. Sport Górski 15. Szkoły podstawowe, Gimnazja, szkoły ponadpodstawowe 16. Głogowskie Parafie VI. PRIORYTETY PROGRAMU 1. Zapobieganie powstawaniu nowych problemów narkotykowych. 2. Zmniejszanie rozmiarów problemów, które aktualnie występują. 3. Zwiększanie dostępności i skuteczności terapii dla uzależnionych i ich rodzin. 4. Promowanie postaw społecznych ważnych dla profilaktyki i rozwiązywania problemów narkotykowych. 14

VII. PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA STRATEGICZNE Główne kierunki działań, wyznaczone w Programie, dotyczą: 1. Prowadzenia profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej, w szczególności dla dzieci i młodzieży poprzez: 1.1. Wspomaganie organizacyjno-finansowe alternatywnych form spędzania czasu wolnego przez dzieci młodzież, inicjatyw sportowych i kulturalnych podejmowanych w ramach promocji zdrowia i propagowania trzeźwych obyczajów adresowanych do mieszkańców Głogowa. 1.2. Realizację programów opiekuńczo wychowawczych i socjoterapeutycznych w ramach funkcjonowania świetlic obejmujących swym działaniem środowisko lokalne głogowskich osiedli. 1.3. Organizowanie wypoczynku letniego z programem profilaktyczno-terapeutycznym dla dzieci ze świetlic socjoterapeutycznych. 1.4. Kontynuację programów profilaktycznych dla dzieci i młodzieży w środowisku szkolnym (m.in. Spójrz inaczej, Młodzieżowe Ochotnicze Pogotowie Rówieśnicze) i wdrażanie nowych (m. in., "Spójrz inaczej na agresję", "Program Rówieśniczych Doradców ). 1.5. Wspomaganie realizacji działań profilaktycznych w szkołach, przedszkolach, zgodnych z założeniami lokalnego programu profilaktyki, obejmującego populację uczniów, nauczycieli i rodziców,(m.in. profilaktyczne spektakle teatralne, imprezy sportowo-rekreacyjne, zajęcia edukacyjne dla rodziców, warsztaty dla dzieci i młodzieży). 1.6. Zachęcanie do tworzenia i wykorzystywania istniejącej bazy sportowo rekreacyjnej (szkolnej i ośrodków sportowo - rekreacyjnych), w których dzieci i młodzież aktywnie i zdrowo mogą spędzać czas wolny. 1.7. Organizowanie i kontynuacja lokalnych kampanii profilaktycznych Prowadzę jestem Trzeźwy, Bez dowodu nie kupisz; udział w kampaniach ogólnopolskich (m.in. Zachowaj Trzeźwy Umysł, Prowadzę jestem trzeźwy jest nas więcej). 1.8. Promowanie i prowadzenie działań edukacyjnych w miejscowych mass mediach m. in. TV MASTER, Radio PLUS, Radio Elka,Tygodnik Głogowski, Gazeta Lubuska. 1.9 Wspieranie kształcenia w dziedzinie profilaktyki pedagogów szkolnych, nauczycieli, wychowawców świetlic socjoterapeutycznych, liderów młodzieżowych. 15

1.10 Opracowanie lub/i zakup materiałów edukacyjnych na potrzeby promocji zdrowia i profilaktyki w tym ulotek, broszur, plakatów oraz wykorzystywanie gotowych opracowań. 1.11. Współpracę z Krajowy Biurem ds. Przeciwdziałania Narkomanii oraz przedstawicielami odpowiednich służb na szczeblu wojewódzkim i samorządu gminnego w zakresie realizacji programów profilaktycznych, szkoleń, monitorowania problemów uzależnień. 2. Zwiększania dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od narkotyków poprzez: 2.1. Monitorowanie dostępności do leczenia odwykowego dla pacjentów uzależnionych od narkotyków i członków ich rodzin; 2.2. Rozpowszechnianie w miejscach publicznych informacji na temat uzależnienia od narkotyków i możliwości jego leczenia. 2.3.Organizację i finansowanie zajęć w programie ponadpodstawowym, (m.in. grupy edukacyjno-terapeutyczne i wsparcia, punkty terapeutyczne), 2.4.Współpraca z innymi organizacjami i instytucjami świadczącymi pomoc terapeutyczną, psychologiczną, lekarską dla młodzieży, osób uzależnionych i ich rodzin. 2.5. Prowadzenie punktu konsultacyjnego dla osób uzależnionych i ich rodzin. Monitorowanie programu w zakresie rozpoznawania problemów narkotykowych i wczesnej interwencji. 2.6. Pomoc finansowa dla stowarzyszeń i klubów trzeźwości w celu utrzymania różnych form oddziaływań terapeutycznych. 2.7. Umożliwienie podnoszenia kwalifikacji i wiedzy przez realizatorów Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Narkotykowych na temat uzależnień. 3. Udzielania rodzinom, w których występują problemy pomocy psychospołecznej i prawnej poprzez: 3.1.Diagnozowanie potrzeb i problemów oraz podejmowanie działań pomocowych wobec członków rodzin osób uzależnionych. 3.2 Udzielanie pomocy dla rodzin zagrożonych narkomanią i poprzez umożliwienie uczestnictwa w prowadzonych na terenie miasta grupach edukacyjno terapeutycznych i wsparcia. 3.3. Świadczenie specjalistycznej pomocy w Punktach Informacyjno - Konsultacyjnych. 16

3.4. Udzielanie pomocy prawnej rodzinom z problemem narkotykowym. Finansowanie dyżurów prawnika udzielającego porad w zakresie prawa rodzinnego. 3.5. Inicjowanie działań zmierzających do budowania systemu współpracy na rzecz pomocy dziecku i rodzinie w środowisku lokalnym, m.in. poprzez organizowanie osiedlowych zespołów interdyscyplinarnych. 3.6. Organizację i finansowanie działań edukacyjnych oraz szkoleniowych służących zmniejszeniu skali zjawiska narkomanii. 4. Wspomagania działalności instytucji, osób fizycznych i prawnych służących rozwiązywaniu problemów narkotykowych poprzez: 4.1. Organizacyjne i finansowe wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych działających w zakresie profilaktyki i pracy z grupami ryzyka, rehabilitacji osób uzależnionych i współuzależnionych. 4.2. Wsparcie materialne, edukacyjne i lokalowe dla podmiotów pozarządowych i innych zajmujących się rozwiązywaniem problemów uzależnień, w tym dofinansowanie zakupu materiałów i sprzętu niezbędnego do realizacji programu prowadzonego w ramach Gminnego Programu, 4.3. Badanie i monitorowanie problematyki narkotykowej w danej społeczności lokalnej, w tym współpraca z mediami. 4.4. Współpracę poza finansową, polegającą na wymianie informacji, konsultacjach i tworzeniu zespołów o charakterze doradczym oraz na udzielaniu rekomendacji. 5. Wspieranie zatrudnienia socjalnego poprzez organizowanie i finansowanie centrów i klubów integracji społecznej. Realizacja tego zadania może następować w formach wszelkich prawnie dopuszczonych przedsięwzięć mających na celu przeciwdziałaniu wykluczeniu społecznemu i marginalizacji oraz na rzecz integracji społecznej i zawodowej osób uzależnionych i ich rodzin, np. kluby integracji społecznej. 17

VIII. PODSTAWOWE WSKAŹNIKI EFEKTYWNOŚCI PROGRAMU: 1. Ilość podmiotów zaangażowanych w realizację zadań programu; 2. Ilość osób uczestniczących w programach profilaktycznych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych uzależnionych od narkotyków; 3. Liczba dzieci objętych pomocą; 4. Ilość miejsc pomocy dla rodzin osób uzależnionych; 5. Ilość osób przeszkolonych do rozwiązywania problemów narkotykowych 6. Liczba wykwalifikowanej kadry; IX. ZASADY ORGANIZACYJNE I FINANSOWE REALIZACJI ZADAŃ GMINNEGO PROGRAMU PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII ORAZ SPOSÓB POZYSKIWANIA REALIZATORÓW PROGRAMU. 1. Zadania wynikające z Gminnego Programu koordynuje i realizuje Miejski Ośrodek Profilaktyki Uzależnień w Głogowie oraz instytucje wskazane w harmonogramie działań, który stanowi integralną część do niniejszego Programu. 2. Wydatki przeznaczone na realizację zadań własnych wynikających z ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz niniejszego Programu ujmuje się corocznie w planie budżetowym Gminy Miejskiej Głogów w Dziale 851 Ochrona Zdrowia, rozdział 85154 - Przeciwdziałanie Alkoholizmowi. 3. Szczegółowe zadania do realizacji w roku obowiązywania Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych określa się w corocznym Harmonogramie Działań, który stanowi integralną część Programu. 4. Ujęcie w planie budżetowym na dany rok nie stanowi o przyznaniu dotacji lub innej formy finansowania. 5. Pozyskiwanie realizatorów Programu (za wyjątkiem jednostek i zakładów budżetowych miasta) odbywa się poprzez: a) zlecanie instytucjom wykonania określonych zadań Programu na podstawie umów cywilno prawnych, 18

b) zlecanie organizacjom pozarządowym wykonania określonych zadań Programu na podstawie dotacji zgodnie z zasadami przyjętymi uchwałą Rady Miejskiej w tym zakresie, c) finansowanie ofert lub ich zakup od osób fizycznych i prawnych, na podstawie umów cywilno prawnych, d) ogłaszanie konkursów ofert na tematyczne zadania programu (np. szkolenia, imprezy) wg. zapotrzebowania, e) wyszukiwanie osób przygotowanych profesjonalnie do działań i pracy w zakresie realizacji Gminnego Programu, zawieranie umów - zleceń na realizację określonych zadań Programu, wspomaganie ich doskonalenia zawodowego, f) pozyskiwanie wolontariuszy do pomocy w realizacji Programu, poprzez dofinansowywanie ich udziału w szkoleniach, warsztatach, seminariach itp. Opracowanie Miejski Ośrodek Profilaktyki Uzależnień 19