ODŚWIEŻAMY NASZE MIASTA. TOB3CIT (Tobacco Free Cities) REALIZACJA PROJEKTU W LATACH 2011-2013 Warszawa, 11.12.2013 r. Milena Snopkiewicz Oddział Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia WSSE w Warszawie
ODŚWIEŻAMY NASZE MIASTA. TOB3CIT (Tobacco Free Cities) 2009 2011 projekt pilotażowy (Łódź, Rzeszów, Szczecin) 2011 2013 kontynuacja projektu (zasięg ogólnopolski)
OGÓLNY CEL PROJEKTÓW Ochrona zdrowia ludności w Polsce przed szkodliwym działaniem dymu tytoniowego
ZAKŁADANE CELE PROJEKTU W LATACH 2009-2011 upowszechnienie wiedzy o istniejącym prawie ustawie o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych z 9 listopada 1995 r. (Dz. U. z dnia 30 stycznia 1996 r.), tworzenie stref wolnych od dymu tytoniowego (podmioty lecznicze, szkoły, parki, przystanki autobusowe i tramwajowe), podnoszenie świadomości na temat wpływu dymu tytoniowego na zdrowie człowieka (bierne i czynne palenie) oraz uzyskanie poparcia społecznego dla wprowadzania nowego prawa, wzmocnienie egzekwowania obowiązującego prawa w obiektach użyteczności publicznej podległych miastom.
OCZEKIWANE REZULTATY PROJEKTU 2009-2011 zapoznanie społeczeństwa z obowiązującym prawem oraz uzyskanie akceptacji wprowadzanych zmian, zmiana mentalności społeczeństwa dot. przyzwolenia na palenie tytoniu w miejscach użyteczności publicznej, uwolnienie od dymu instytucji publicznych, uwolnienie dzieci, młodzież i dorosłych od zagrożenia zdrowia i życia spowodowanego dymem tytoniowym, zaktywizowanie społeczeństwa do podejmowania trudnych tematów oraz uczestnictwa w kampaniach społecznych, wykorzystanie zdobytej wiedzy przy podejmowaniu innych działań prozdrowotnych
REALIZACJA PROJEKTU W LATACH 2011-2013 Mazowsze: honorowy patronat Wojewody Mazowieckiego, Pana Jacka Kozłowskiego
EDUKACJA 1. 9.02.2012 r. szkolenie regionalnych koordynatorów projektu (67 osób- pracowników Pionu OZiPZ woj. mazowieckiego) - odpowiedzialna WSSE; 2. 15.03. 2012 r. - szkolenie dla 81 pracowników nadzoru bieżącego z PSSE woj. mazowieckiego- z inicjatywy WSSE i PSSE w Warszawie; 3. Szkolenia/ narady kaskadowe dla pracowników nadzoru w PSSE woj. mazowieckiego 6 dla 110 osób (m.in. Ciechanów, Kozienice); 4. 33 szkolenia dla 959 funkcjonariuszy Policji i Straży Miejskiej; 5. Edukacja nauczycieli, dyrektorów szkół, pielęgniarek, koalicjantów, uczestników kursów przedmałżeńskich, personelu i podopiecznych Domu Pomocy Społecznej, strażaków, pracowników służby więziennej, żandarmerii wojskowej.
KOALICJE LOKALNE 1. Zawiązanie koalicji lokalnych: w 37 PSSE podpisano 195 listów intencyjnych; 2. 228 Koalicjantów; - Komendy Policji- 39 - Komendy Straży Miejskiej 31 - Urzędy Miast, Gmin, Starostwa 64 - ZRPCK 7 - Pielęgniarki - 4 - Szpitale - 4 - Publiczne i Niepubliczne ZOZ-y 14 - Domy Kultury 7 - Biblioteki 4 - Straż Pożarna 5 - Poradnie Psychologiczno Pedagogoczne 4 - Szkoły 10 - Spółdzielnie Mieszkaniowe 5 - Parafie 3 - Kuratorium - Ośrodki Pomocy Społecznej 3 - Fundacje, Osoby prywatne - Media 3. Kwartalne spotkania koalicji lokalnych - 195; - Ustalenia z koalicjantami odbywały się również na bieżąco, w czasie indywidualnych spotkań i rozmów.
WSPÓŁPRACA Z INNYMI SŁUŻBAMI ODPOWIEDZIALNYMI ZA WDRAŻANIE USTAWY Monitoring przestrzegania zakazu palenia przez: Straż Miejską, Policję, Państwową Inspekcję Sanitarną. 1. Policja i Straż Miejska udzieliła 3367 upomnień oraz 1549 grzywien na kwotę 1 886 503 zł - w ramach współpracy podczas patroli prowadzona była również dystrybucja materiałów edukacyjnych. 2. Wspólne kontrole PSSE, Policji, Straży Miejskiej: * Grodzisk Mazowiecki- skontrolowano 10 placów zabaw, * Zwoleń- kontrole placówek letniego wypoczynku (3), sklepów, barów, stacji paliw i restauracji, lokali handlowych, * Żuromin- kontrole placów zabaw (2) i boisk szkolnych (7), * Radom- udział w patrolu na terenie wybranych szkół ponadgimnazjalnych, NZOZ, * Płock- wspólne kontrole w przedszkolach, szkołach, na przystankach i dworcach autobusowych, *Wołomin- patrole okolic szkół średnich, placów zabaw, * Węgrów- kontrole w placówkach wypoczynku dzieci i młodzieży.
WSPÓŁPRACA Z INNYMI SŁUŻBAMI ODPOWIEDZIALNYMI ZA WDRAŻANIE USTAWY 2. Wspólna edukacja: - PSSE Grójec, Mława, Zwoleń - wspólnie z funkcjonariuszami Policji i Straży Miejskiej prowadzono działania edukacyjne skierowane do osób korzystających z letniego wypoczynku, albo kierowników placówek, w których letni wypoczynek był organizowany, młodzieży i nauczycieli Gimnazjów; - PSSE Ostrów Maz. - działania edukacyjne przeprowadzone wspólnie z policją na terenie szkół ponadgimnazjalnych; - PSSE Płońsk - we współpracy ze Strażą Miejską przeprowadzono akcję informacyjną wśród mieszkańców Płońska i okolic (wśród 48 mężczyzn, którzy palili na targowisku, ulicach, szpitala powiatowego); - PSSE Sierpc - wspólnie z Komendantem Straży Miejskiej przeprowadzono wykład wśród młodzieży ZSCKR (Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego) w Studzieńcu dla 116 osób; - PSSE Sierpc wspólnie z Komendantem Straży Gminnej w Gozdowie zorganizowano edukację wśród młodzieży i nauczycieli w 3 szkołach 102 osoby.
MONITORING PRZESTRZEGANIA ZAKAZU PALENIA PROWADZONY PRZEZ PIS Łącznie przeprowadzono 3 8311 kontroli w placówkach objętych zakazem palenia 1. W 23 zakładach stwierdzono łamanie ustawy: - w 6 nałożono mandat za złamanie zakazu palenia na kwotę 1750 zł, - w 3 nałożono mandat za nieumieszczenie znaku zakazu palenia na kwotę 1200 zł Dużym zaangażowaniem w przestrzeganie ustawy antynikotynowej wykazuje się Sekcja HP, Żywienia, Żywności i przedmiotów Użytku oraz HDiM
DYSTRYBUCJA 1. Prowadzona podczas szkoleń, narad, spotkań koalicjantów, patroli 2. Rozdystrybuowano: - 234 Podręczniki dla pracowników PIS, - 1 400 Podręczników w zakresie stosowania ustawy o ochronie zdrowia..., - 1 100 Poradników dla pracodawców, - 1100 Poradników dla kobiet w ciąży, - 23 800 naklejek Wyłącz palenie, - 263 300 ulotek, - 5 000 plakatów antytytoniowych, - bloczki informacyjne, - 12 400 znaków zakazu palenia (9500 naklejek, 2900 twardych tabliczek plexi)pracownicy PSSE oraz koalicjanci znakowali nimi wybrane miejsca w mieście, m.in. przystanki autobusowe, dworce PKP i PKS, place zabaw, boiska, kluby osiedlowe, miejsca użyteczności publicznej, siedziby lokalnych koalicjantów, - 39 pamięci USB, - 229 podziękowań dla lokalnych koalicjantów.
REALIZACJA PROJEKTU Stworzono strefy wolne od dymu w ramach lokalnych uchwał m. in. : - w parkach i ogrodach, - na placach zabaw, - na plażach i basenach miejskich, - na przystankach komunikacji miejskiej.
ELEMENTY KAMPANII SPOŁECZNEJ Zorganizowano: 1. 401 punktów edukacyjnych podczas imprez prozdrowotnych dla około 17 000 osób 2. Wystawy o tematyce antynikotynowej ( w siedzibach lokalnych koalicjantów i PSSE) 3. 8 konkursów, np: - Zdrowe powietrze wokół nas- PSSE Grodzisk Mazowiecki - Zerwij z nałogiem, zgarnij nagrody - PSSE Ciechanów - Młodość wolna od dymu tytoniowego - Ostrów Mazowiecka - Turniej wiedzy o niepaleniu- Żyrardów 4. Akcje informacyjne, 5. 3 kursy rzucenia palenia ( Ostrów Mazowiecka, Wyszków, Nowy Dwór Mazowiecki) dla około 70 osób. 6. Emisje spotów informacyjnych na monitorach
ELEMENTY KAMPANII SPOŁECZNEJ Dobre praktyki: PSSE Ciechanów: - zorganizowano edukacyjną kampanię medialną na łamach Tygodnika Ciechanowskiego (zasięg regionalny, nakład 17 300 egz.), na którą składają się : - art. Papieros to cichy i powolny zabójca - wywiad z ordynatorem Oddz. Pulmonologii Szpitala w Ciechanowie (nr 18, 30.04.2013) - art. Pomożemy Ci rzucić palenie opracowanie PSSE (nr 21, 21.05.2013) - ogłoszenie konkursu z nagrodami Zerwij z nałogiem, zgarnij nagrody (nr 22, 28.05.2013) -Wydanie internetowe Tygodnika Ciechanowskiego przez całe wakacje drukowany był regulamin konkursu oraz poradnik Jak rzucić palenie PSSE Garwolin: - nawiązano współpracę z kinem WILGA, w którym przed każdą projekcją prezentowano spot dotyczący ustawy. PSSE Gostynin: - w ramach projektu powstały w powiecie Patrole Obywatelskie (wspólne patrole dzielnicowych i uczniów Liceum Ogólnokształcącego PUL im. Bohaterów Gostynina w Gostyninie). Patrole edukowały, rozdawały znaki zakazu palenia oraz ulotki informacyjne Palisz Ryzykujesz.
ELEMENTY KAMPANII SPOŁECZNEJ Dobre praktyki PSSE Łosice: - podjęto wspólne działania z Przedsiębiorstwem Komunikacji Samochodowej S.A. w Łosicach. Umieszczono plakaty na dworcu pks i w autobusach. Przekazywano znaki zakazu palenia, którymi pracownicy dworca oznaczali strefy wolne od dymu tytoniowego. Rozdawano pracownikom PKS i podróżnym ulotki o profilaktyce antytytoniowej. Rozdawano też testy uzależnienia od tytoniu. PSSE Mińsk Maz.: - Autobusy komunikacji miejskiej zaopatrzono w plakaty oraz ulotki o tematyce antytytoniowej dla podróżnych. PSSE Mława: - emisja spotu dot. ustawy przed każdym seansem filmowym w MDK w Mławie. PSSE Ostrołęka - Akcja prozdrowotna w Zakładzie Karnym w Przytułach Starych 15.11.2012r. Działaniami objęto 106 osób. - Zorganizowano emisję spotu edukacyjnego Miasta wolne od dymu w 6 autobusach komunikacji miejskiej na monitorach LCD Wg. informacji przekazanej przez Kierownika Przewozów MZK w Ostrołęce w m-cu listopadzie spot obejrzało 54000 pasażerów.
ELEMENTY KAMPANII SPOŁECZNEJ Dobre praktyki PSSE Ostrów Mazowiecka: - W dniach 18-22 listopada br. w PSSE odbył się się kurs odwykowy dla palaczy. Wzięło w nim udział 18 osób. Uczestnikom kursu mierzono poziom tlenku węgla, ciśnienie tętnicze krwi, obliczano BMI. PSSE Piaseczno: - Dzięki uprzejmości Kierownika bazy PKS w Piasecznie materiały edukacyjne były wyeksponowane na ruchomej ekspozycji. Oplakatowano autobusy, umieszczono ulotki w 50 pojazdach. Szacunkowo w okresie 5-17.11.2012 r. przewożono ok 3,5 tyś. Pasażerów. PSSE Radom: - 2 punkty edukacyjne połączone z dystrybucją tematycznych materiałów oraz poradnictwem na dworcach PKP i PKS. Przez cały dzień (15.11.2012) hasła antytytoniowe emitowane były na monitoringu elektronicznym Dworca PKP i wygłaszane przez megafony na Dworcu PKS. PSSE Siedlce: - nawiązano współpracę z Centrum Kultury i Sztuki w Siedlcach, które udostępniło billboard na ulicy, na którym emitowano spot dot. ustawy /emisja co 5 minut przez 24 godziny i 15 dni w listopadzie - 4320 emisji/.
ELEMENTY KAMPANII SPOŁECZNEJ Dobre praktyki PSSE Wołomin: - We współpracy z Hufcem Pracy przeprowadzono badanie dotyczące przestrzegania zapisów ustawy. Pełnoletnia uczennica z Hufca Pracy dokonywała zakupów testowych w sklepach sieci handlowej na terenie woj. mazowieckiego. Badanie wykazało, że kasjerzy nie kontrolują dowodów osobistych młodzieży. W wyniku tego badania przeprowadzono rozmowy z właścicielami sklepów nt. zapisów ustawy. - W dniu 17.12.2012 r. we współpracy z Parafią Matki Bożej Częstochowskiej w Wołominie oraz Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną w Wołominie przeprowadzono szkolenie dot. palenia dla uczestników kursów przedmałżeńskich. Uczestniczyło w nim 16 osób. PSSE Wyszków: -Przy współpracy z Biblioteką Pedagogiczną w Wyszkowie i Chrześcijańskiej Służby Charytatywnej w Warszawie zorganizowano kurs dla osób chcących zerwać z nałogiem palenia tytoniu. Był to pięciodniowy cykl zajęć terapeutycznych uczestniczyło w nim 30 palaczy tytoniu Ponadto zorganizowano: ekspozycję plakatów, wykonywano pomiar ciśnienia tętniczego krwi, zawartości tlenku węgla w wydychanym powietrzu. Po upływie miesiąca zorganizowano powtórne spotkanie sprawdzające utrzymanie abstynencji tytoniowej, okazało się że 10% nie poradziło sobie z nałogiem palenia.
ELEMENTY KAMPANII SPOŁECZNEJ Dobre praktyki PSSE Zwoleń: - 31.05.2012 r- pracownicy PSSE w Zwoleniu przeprowadzili wspólnie z pracownikami Policji działania w zakresie przestrzegania zakazu palenia oraz oznakowania stref bezdymnych. Skontrolowano wspólnie sklepy, bary, stacje paliw i restauracje pod kątem zapisów ustawy w zakresie przestrzegania zakazu palenia oraz oznakowania stref bezdymnych. Prowadzono również rozmowy z handlowcami na temat zakazu sprzedawania wyrobów tytoniowych osobom małoletnim. Rozdawano materiały edukacyjne oraz naklejki zakaz palenia i wyłącz palenie. W kilku przypadkach sprzedawcom udzielono pouczeń na temat nieprawidłowego oznakowania zakazu palenia. - 22.05.2013r i 14.06.2013r odbyła się lokalna debata społeczna w 2 gminach powiatu zwoleńskiego na temat bezpieczeństwa. Celem spotkań było włączenie obywateli w wypracowanie lokalnych rozwiązań zmierzających do wzrostu poczucia bezpieczeństwa w szerokim zakresie. Debata została przygotowana przez policję i wzięli w niej udział: Komendant Policji w Zwoleniu, wójtowie gmin, Komendant Straży Pożarnej w Zwoleniu, Powiatowy Lekarz Weterynarii, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Zwoleniu, członkowie zarządu powiatu, władze lokalne.ppis w Zwoleniu poruszył m.in. problematykę dotyczącą profilaktyki antytytoniowej. Grupą docelową stanowili mieszkańcy gmin, przedstawiciele placówek oświatowo-wychowawczych, radni gmin, sołtysi. Ogółem -100 osób.
WSPÓŁPRACA Z LOKALNYMI MEDIAMI Z inicjatywy koordynatorów regionalnych ukazało się: - 93 artykuły w prasie (Tygodnik Ciechanowski, Bogoria, Tygodnik Szydłowiecki, Gazeta Fakty Wołomin, Głos Żyrardowa i okolic, Życie Żyrardowa, Nowy Kurier, Echo Dnia, Echo Powiatu, Tygodnik Ostrołęcki, Kurier Ostrołęcki, Tygodnik OKO, Głos Zwoleński, Gazeta Łosicka, Życie Siedleckie, Gazeta Samorządu Miasta Ciechanów, Gazeta Mławska,Głos Mławy, Fakty Nowodworskie, Tygodnik Nowodworski, Gazeta Nowodworska, Goniec Lokalny, Życie Nasielska, Kurier Pułtuski, Ziemia Sochaczewska, Ekspres Sochaczewski, Kurier Żuromiński, Informator Ożarowski, Wieści Podwarszawskie, Głos Ziemi Zwoleńskiej, Nasze Sprawy, Nasz powiat, Nasze 7 dni Żuromina, Kurier Makowski, Linia Otwocka, Pułtuska Gazeta Powiatowa, Tygodnik Pułtuski, Kurier Południowy Piaseczno, Nowy Wyszkowiak, Głos Wyszkowa, Wyszkowiak, Głos Ziemi Zwoleńskiej, Kurier Żuromiński) - 229 publikacji w internecie (Strony internetowe PSSE, WSSE, samorządów, lokalnych koalicjantów) - 27 informacji w lokalnych telewizjach (Telewizja Żyrardowska, TV Kablowa w Garwolinie, TV Lokalna, Nasz Powiat, Kronika Kozienicka, MULTI TV Płock, LTV Legionowo, DAMI-Radom, TV Sierpc, Narew, TV Media Gost, Telewizja Mława, TV Antelsat, TV Siedlce, Nowodworska TV) - 54 informacje w lokalnych rozgłośniach radiowych (Radio Bogoria, Twoje Radio Lipsko, Radio FaMa, R. Bajka, R. Oko, R. Warszawa,. R. Lipsko, R. RMF Maxxx, R. Mazowsze, Radio Plus Radom, Radio dla Ciebie, R. Rekord, Katolickie Radio Ciechanów, R. Nadzieja, Akademickie Radio Kampus)
PODSUMOWANIE Znaczące osiągnięcia: 1. Nawiązanie kontaktów z lokalnymi partnerami w celu ochrony zdrowia mieszkańców Mazowsza przed szkodliwym działaniem dymu tytoniowego. 2. Wprowadzenie stref wolnych od dymu tytoniowego. Przeszkody: 1. Sposób przepływu środków finansowych. 2. Znikoma ilość środków finansowych w stosunku do potrzeb woj. mazowieckiego. 3. Zbyt mała ilość materiałów edukacyjnych. 4. Zbyt rozbudowany harmonogram realizacji projektu. 5. Oznaczenie stref wolnych od dymu tytoniowego były często dewastowane. 6. Trudności w uzyskaniu informacji dot. monitoringu ustawy od Policji i Straży Miejskiej.
DZIĘKUJEMY WSZYSTKIM ZA WŁĄCZENIE SIĘ W REALIZACJĘ PROJEKTU Na szczególne wyróżnienie zasługują pracownicy PSSE w: - Ostrołęce, - Ostrowi Mazowieckiej, - Grodzisku Mazowieckim, - Wołominie, - Zwoleniu, - Ciechanowie, - Otwocku, - Wyszkowie, - Mławie, - Płocku, - Pułtusku,