Długosiodło, 07.06.2008r. Apel Pamięci - projekt Żołnierze Armii Krajowej! Kombatanci! Przedstawiciele Władz Państwowych, Kościelnych i Samorządowych! Mieszkańcy Puszczy Białej! Słuchajcie mnie wszyscy! - W uroczystym dniu nadania imienia Armii Krajowej Publicznemu Gimnazjum w Długosiodle, u stóp Monumentu Ludu Puszczy Białej na fasadzie kościoła parafialnego, na ziemi nasyconej miłością i krwią najlepszych synów i córek Narodu Polskiego, stańmy do apelu poległych zespoleni bezgranicznym uczuciem czci i wdzięczności dla tych, którzy od zarania naszych dziejów w śmiertelnych zmaganiach o Najjaśniejszą Rzeczpospolitą, złożyli daninę swojego życia na ołtarzu wolności i wiary. - Wzywam Was, bojownicy, rycerze Polski Piastów, Jagiellonów i Rzeczpospolitej Obojga Na rodów i Was bohaterowie Powstań Narodowych, którzyście po rozbiorach nie upadli na duchu i nie przyjęli jarzma niewoli w pokorze, co walcząc w kolejnych powstaniach ginęliście w bojach, na katorżniczych zsyłkach, w więzieniach i carskich kazamatach. - - Wzywam Was, żołnierze wojny polsko- bolszewickiej 1920r., którzyście zagrzewani do walki obronnej przez księdza Skorupkę dokonali Cudu Nad Wisłą i Was z kampanii wrześniowej 1939r., którzyście własną piersią i bagnetem zagradzali drogę do Polski. - Wzywam Was, żołnierze polskich formacji wojskowych, walczących na wszystkich frontach II wojny światowej, na ziemi, na wodzie i w powietrzu, w kraju i zagranicą, którzyście dawali światu krwią i życiem Waszym pisane dowody, jak silne jest nasze prawo do wolności i niepodległości. 1
- Wzywam Was, ofiarni patrioci polscy, bohaterscy żołnierze ochotniczej, podziemnej Armii Krajowej, harcerze i harcerki Szarych Szeregów, konspiratorzy i dywersanci i Was udzielających Im pomocy i schronienia, którzyście w porywie patriotycznych uczuć bez wahania stanęli do nierównej walki z okupacją niemiecką i sowieckim zniewoleniem, ginąc w akcjach bojowych, egzekucjach, więzieniach i obozach zagłady. - Wzywam harcmistrza ppor. Armii Krajowej Tadeusza Zawadzkiego ps. Zośka, który zginął w wypadzie harcerskich Szarych Szeregów na niemiecką strażnicę w Sieczychach. - Wzywam udzielających im pomocy mieszkańców wsi Sieczychy: Antoniego, Stanisława i Aleksandra Pakiełów i Piotra Ślubowskiego, którzy zginęli torturowani, osadzeni w niemieckich obozach zagłady. - Wzywam st. Sierżanta Józefa Stawnego ps. Staf, kawalera Krzyża Walecznych i Virtuti Militari, dowódcę kompanii terenowej AK w Długosiodle, który zginął śmiertelnie ranny w potyczce z Niemcami. -Wzywam gajowego Antoniego Pieńkosia z rodziną rozstrzelanych przez gestapo w liczbie dziewięciu osób w leśnej placówce AK Kryptonim Mrowisko koło Knurowca. - Wzywam żołnierzy Armii Krajowej, nauczycieli, Ignacego Morawskiego Nałęcza, komendanta placówki Organizacji Wojskowej Wilki w Długosiodle, kierownika szkoły Kazimierza Hołdakowskiego Luśnię, sekretarza gminy Romana Wyrzykowskiego Stefana i księdza Mieczysława Kłobukowskiego ps. Kadłubek, proboszcza parafii Wąsewo, aresztowanych przez gestapo i zamordowanych w obozie zagłady w Oświęcimiu. - Wzywam 14 aresztowanych w gajówce Jaszczułty, żołnierzy AK, por. Lucjana Błońskiego, ppor. Stefana Kurczyńskiego Trybika, gajowego Piotra Brejnakowskiego, zabitych na miejscu i wywiezionych do obozów zagłady. Wzywam dwóch braci Nasiadko z plutonu AK Przetycz, Wincentego, rozstrzelanego za wsią Jaszczułty i Aleksandra, spalonego żywcem w płonącym budynku. Nie wydaliście kolegów, nie wskazaliście magazynów broni. 2
- Wzywam żołnierzy AK, trzech braci Łączyńskich z Dalekiego Tartak, Kazimierza i Stanisława, rozstrzelanych pod Kalinowem w grupie 14 osób i Tadeusza Łączyńskiego, kaprala, który zginął podczas Akcji Burza w bitwie pod Pecynką. - Wzywam patriotów polskich, żołnierzy AK, męczenników, aresztowanych 29 lutego 1944r. podczas obławy Długosiodła i okolicznych wiosek, w liczbie ponad 100 osób, spędzonych do budynku szkolnego, bitych kijami, torturowanych, zabijanych na miejscu i straconych w więzieniach i obozach zagłady. - Wzywam ppor. Janusza Jaworskiego, dowódcę Lotnego Oddziału Bojowego AK w Puszczy Białej; - Gajowego Edwarda Sieńczyłę; - ppor. Aleksandra Małaszka, komendanta Ośrodka AK Długosiodło; - por. Zygmunta Goliszewskiego Tarana, dowódcę plutonu Przetycz; - Wzywam plut. Aleksandra Banaszka; - Plut. Henryka Sumlińskiego ps. Prysło ; - Juliana Śniadałę, sołtysa wsi Przetycz; - braci Gąsiewskich, Kazimierza i Antoniego; - Kazimierza Brejnaka z Kornacisk; - Czesława Rojka oraz wszystkich aresztowanych tego dnia i straconych za Wolną Polskę. - Wzywam Was, bohaterscy partyzanci Puszczy Białej Obwodu AK Ostrów Mazowiecka kryptonim Opocznik III bat. 13 pp. AK, 7 komp. ppor. Feliksa Przybytniewskiego Mieczysława ; 8 komp. ppor. Alfreda Wieczorka Tatara i 9 komp. ppor. Wacława Śladewskiego Zygmunta, którzyście w Akcji Burza przebijając się przez pierścień śmierci niemieckich wojsk frontowych, w dniach od 26 do 31 sierpnia 1944r. stoczyli dramatyczne boje pod Plewkami, Jarząbką i Pecynką. - Wzywam 63 poległych partyzantów, oficerów i podoficerów. 3
-ppor. Michała Birnbacha; - st. strzelca Jerzego Głowackiego; - kpr. pchor. Leszka Krzeszowskiego; - plut. Witolda Mieczkowskiego; - kpr. Stanisława Piątka; - kpr. pchor. Janusza Urbanowicza; - kpt. Bronisława Siemińskiego; - ppor. Wacława Śladewskiego Zygmunta - i jego syna Wacława Śladewskiego Sępa ; - ppor. dr Eugeniusza Rytla, lekarza pułkowego, rozstrzelanego z rannymi jeńcami, którymi się opiekował. - - Wzywam Was, Powstańcy Warszawy, polegli w heroicznych bojach na barykadach, w kanałach, pod gruzami stolicy, bestialsko rozstrzelani na ulicach Warszawy, opuszczeni przez militarne potęgi, wykazaliście światu do jakich wyżyn wznieść się może bohaterstwo, zrodzone z miłości Ojczyzny, poczucia honoru i wiary chrześcijańskiej. - - Wzywam Was, rozstrzelani w egzekucjach pod Kalinowem, Jaszczułtami, w Małaszku, w Pecynce, pod Plewkami i Jarząbką oraz w lasach Puszczy Białej. - Wzywam serdeczną miłością Was, niewinne polskie dzieci rozstrzelane wraz z dorosłymi w liczbie ponad 400 osób w największej, potwornej zbrodni ludobójstwa na wsi polskiej, w Lipniaku Majoracie. - Wzywam Was, żołnierze Polskiego Państwa Podziemnego, Armii Krajowej, Armii Krajowej Obywateli i Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, polegli w bratobójczych walkach pod okupacją sowiecką w okresie utrwalania władzy komunistycznej, aresztowani przez NKWD i funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa, zamordowani w kraju i na nieludzkiej ziemi Związku Radzieckiego. 4
- Wzywam jednego z najmłodszych i najdzielniejszych dowódców AK i zrzeszenia WiN, por. Stanisława Łaneckiego ps. Jot-7, Przelotny, który na czele oddziału zbrojnego, 26 listopada 1946r. uwolnił z komunistycznego więzienia w Pułtusku kilkudziesięciu żołnierzy Polski Podziemnej. Śmiertelnie ranny zmarł na rękach wycofujących się kolegów. - Wzywam por. Edwarda Nowickiego ps. Tyczka, oficera łączności 13pp. AK. Wyrokiem komunistycznego Wojskowego Sądu Garnizonowego skazanego na karę śmierci. - Zginęli, bo kochali i walczyli o Polskę wolną i suwerenną! - Was wzywam, żołnierze Armii Krajowej, których po wojnie w Ojczyźnie spotkały upokorzenia, represje i szykany, a którzy mimo to przystąpiliście do pracy nad podniesieniem kraju z ruin i zgliszcz. - Was wzywam, profesorowie, księża katecheci i kapelani nauczyciele, którzy przez lata wpajaliście młodym pokoleniom, jak trzeba kochać i służyć Ojczyźnie, a gdy zaszła potrzeba, nie szczędząc życia, wraz z młodymi zdawaliście egzamin z patriotyzmu. - Stańcie razem z nami! Ofiara Waszej krwi nie była daremna. Od Was uczymy się patriotycznej ofiarności i służby dla Ojczyzny. Z martwych powstała, z gruzów wzniesiona i wciąż rozwijająca się Polska Waszymi imionami znaczy swoje place, ulice i szkoły, pomnikami wyraża Wam swój hołd, w kamieniu i spiżu tablic pamiątkowych zapisuje Wasze czyny. Marzeniom Waszym o Polce wolnej i szczęśliwej wchodzące pokolenia nadawać będą najpiękniejszy kształt. Pamięć o Was żyje i zawsze żyć będzie w naszych sercach i czynach! Chwała Bohaterom! Cześć ich pamięci! Cześć! Cześć! 5